Schaken
Dammen
Bridge
Bijzondere opnamen
Juweeltje met
3 generaties
Luchtige
fusion
Big band
aan de top
Felle bebop
op afstand
Routineus
kwintetspel
KRYPTOGRAM
sia.
FUöï
- C
o o
ZATERDAG 21 DECEMBER 1985
PAGINA 25
JA77 Bijdragen van:
Willem S. Winsemius
Wim Wirtz
Charlie Parker.
Charlie Parker
Charlie Parker at Storyville. (Blue Note).
Storyville behoorde in de jaren vijftig tot de meest gerenommeer
de jazzclubs van de Verenigde Staten, waar beroemdheden als
Billie Holiday, Louis Armstrong en andere jazzgiganten geregeld
over het voetlicht kwamen. De club was gevestigd in Boston en
opgericht door de toen nog jonge pianist, nu bekende jazzpromo-
tor George Wein. Charlie Parker - de nimmer overtroffen altsaxo
fonist - speelde er enkele keren, en op 10 maart en 22 september
1953 werden er van zijn optreden radio-opnamen gemaakt, die
echter nooit op plaat werden uitgebracht. Tot de radiopresentator
John McLellan, die elke dinsdag vanuit Storyville een jazzpro
gramma verzorgde, enkele jaren geleden de tapes op verzoek uit
het archief opdiepte.
De opnamen van Parkers optreden in Storyville hebben een
bijzondere betekenis, omdat ze de enige geregistreerde ontmoe
ting bevatten tussen 'The Bird' en pianist Red Garland, die vooral
als bandleider en arrangeur naam heeft gemaakt. Parker speelde
met Garland in maart in een kwartet met bassist Bernie Griggs en
drummer Roy Haynes, en zes maanden later met trompettist Herb
Pomeroy, pianist Sir Charles Thompson, bassist Jimmy Woode en
drummer Kenny Clarke.
De opnamen klinken wat hol, maar dat is, gegeven het tijdsge
wricht en de omstandigheden (radio-opnamen), niet onbegrijpe
lijk. Waar het uiteindelijk om gaat is de muziek van The Bird, die
met zijn onnavolgbare techniek en schier onbegrensde fantasie
blijft boeien. Kant twee is van een iets minder gehalte, wellicht
door het wat stijve spel van trompettist Herb Pomeroy. Maar dat
neemt niet weg dat 'Charlie Parker at Storyville' een absolute
'must' is voor iedere jazzliefhebber.
W.W.
Cedar Walton
Dat drie generaties musici per
fect blijken te kunnen samen-^
werken, bewijst dit nieuwe
kwartet van pianist Cedar Wal
ton. Samen met onder anderen
drummer Billy Higgins vormde
Walton al jaren dit soort bebop-
groepen. Het jongste lid is de nu
nog onbekende, 26-jarige tenor
saxofonist Dale Barlow. Voor
gangers van Barlow waren Clif
ford Jordan, Bob Berg, die mo
menteel bij Miles Davis zit, en
George Coleman, ex-leraar van
Dale.
Bassist David Williams is van
de tussengeneratie en komt uit
Trinidad. Door de open opname
techniek is hij goed te horen, al is
zijn soloruimte bepèrkt. Hij
speelde bij Elvin Jones, de
drummer van Coltrane, wiens
muziek uitgangspunt is voor dit
kwartet. Zowel Walton als Hig
gins speelde met hem. De jonge
Barlow is ronduit schaamteloos
in het kopiëren van het Coltrane-
geluid, vooral in de nummers
Rubberman en Naima op de eer
ste plaatkant. Barlow is overi
gens net zo oud als de opname
van Naima door Coltrane.
De overeenkomst beperkt zich
tot de toonvorming en het tech
nisch kunnen; hij is echter geen
nieuwe Coltrane. In het laatste
nummer Ojos de Rojos vermomt
hij zich als C. Jordan.
Dit alles neemt echter niet
weg, dat deze op 21 april in Mon
ster opgenomen plaat een ju
weeltje van muzikale spanning
en herkenning is, met parelend
pianospel en een inzichtelijk
groepsgeluid.
W.S.W.
Billy Hart
Oshumare (Gramavision).
Een voornamelijk luchtige en
plezierige plaat met akoestische
fusionmuziek, vermengd met
elektrisch gitaar en synthesizer-
werk. De musici met wie drum
mer Billy Hart zich voor deze op
name heeft omringd zijn bassist
Dave Holland, de gitaristen Bill
Frisell en Kevin Eubanks, violist
Didier Lockwood. de toetsenist
Mark Grey en pianist Kenny
Kirkland. Op sax vinden we al
tist Steve Coleman uit het on
langs opgeheven Dave Holland
sextet en tenorist Branford Mar-
salis. Met Kirkland was deze laat
ste ook aanwezig op de laatste
hitplaat van Sting.
Het is Harts tweede plaat na
acht jaar en er wordt op een bre
der publiek gemikt, terwijl Hart
daarnaast nog eens speelt met
Stan Getz en Herbie Hancock.
Oshumare, in juni opgenomen
voor het nieuwe luxe en trendy
platenlabel Gramavision, bevat
naast de fusion-achtige stukken
de swingende openingsnum
mers Duchess en Lorca, met een
intrigerende solo van violist Di
dier Lockwood. Maar er is ook
een stuk dat wat zwaarder op de
hand is, namelijk de IDGAF sui
te van Kevin Eubanks, dat een
kaleidoscopisch karakter heeft.
Waiting inside, opgebouwd uit ij
le klanken, bevat een lyrisch me
ditatieve saxsolo van Branford
Marsalis en gevoelig preludië-
rend pianospel van Kenny Kirk
land. Overheersend is het
groepsgeluid met het slagwerk
op de voorgrond.
De solisten vullen het geheel
op natuurlijke wijze op, zonder
opdringerig te worden. Dat geeft
de muziek een smaakvol klank
beeld. Deze plaat is ook op com
pactdisc verschenen.
W.S.W.
Frank Grasso
Sinds de oprichting in 1981 is
de Frank Grasso Big Band uitge
groeid tot een orkest dat zich
moeiteloos laat vergelijken met
menig toonaangevende big band
in Europa of - de bakermat van
de jazz - de Verenigde Staten. De
zeventien-mans formatie van de
Amerikaanse, koperblazende
Nederlander speelt op een ni
veau waar vlekkeloos geblazen
thema's even vanzelfsprekend
zijn als een solo waarin op z'n
minst drie octaven worden be
roerd. Het is een prachtig musi
cerende eenheid, die grofweg het
midden houdt tussen de Clarke-
Boland big band en het orkest
van Gil Evans.
Frank Grasso's jongste plaat is
sterk gevarieerd. Kant 1 opent
met een uiterst swingend stuk -
'Breakthrough' - gaat vervol
gens over naar een prachtige bal
lad - 'Palestine' - met de fluwelen
flugelhorn van Grasso in de solo
partij en op de achtergrond het
opzettelijk tegendraadse spel
van koper en rieten. Een heel
mooi stuk is 'Dolphin Dance' van
Herbie Hancock, dat begint en
eindigt met een koraal-achtige
toonzetting van de kopersectie,
inclusief de klarinet. Vermel
denswaard is voorts het nummer
'The blues goes on', waarin de
rock-achtige ondergrond wordt
afgewisseld door een soort 'trein-
ritme', met de uiterst subtiel spe
lende tenorist Dick de Graaf in
solo. Een ronduit fenomenale so
list is de altist Barry Block, die in
het stuk 'Jumpin' on Main and
Mercer' qua snelheid, reikwijdte
en muzikaliteit sterk doet den
ken aan wijlen Cannonball Ad-
derley en John Handy III.
Resumerend: Frank Grasso's
big bandjazz kan niet meer stuk
als het orkest de huidige koers
blijft volgen. Het wachten is op
de volgende plaat
W.W.
OTB
OTB (Out of The Blue). (Blue
Note).
Achter de naam OTB (vanuit
het blauwe) verbergt zich een fel
spelend groepje jonge Ameri
kaanse bebopmuzikanten, van
wie alleen Kenny Garrett als al
tist bekendheid heeft met zijn
onlangs verschenen debuut-LP
met Woody Shaw. Ze laten dui
delijk zien, dat ze net als veel mu
sici in Nederland de erfgenamen
zijn van de zestiger-jaren-jazz. Ze
pikken de draad weer op waar de
bebop toen is blijven stilstaan.
De nadruk ligt nu veel meer op
techniek en afwisselend samen
spel. De extreme gedrevenheid
en ego-tripperij is naar de achter
grond gedrongen, wat overigens
niet wil zeggen dat het een duffe
bedoening is geworden. Er zijn
verantwoorde wisselingen van
ritme, harmonie, melodie en
plaatsing van accenten.
De composities van deze, in ju
ni opgenomen Blue Note plaat
zijn van de hand van vijf van de
zes musici en lijken op die van de
Jazzmessengers, trompettist
Woody Shaw en pianist McCoy
Tyner. Deze laatste is vooral aan
wezig in het spel van pianist Har
ry Pickins. Drummer Ralp Peter
son weet in het nummer Reuni
ted de aandacht goed vast te hou
den, waarbij bassist Bob Hurst
een sterk duet met hem aangaat.
Het langzame nummer Eastern
Village van Kenny Garrett houdt
na de pianosolo abrupt op. Te
norsaxofonist Ralph Bowen
heeft soli in de RH Factor van
Hurst; in zijn speelwijze komt
veelvuldig een onpersoonlijke
toon naar voren, zoals die be
kend is geworden van de vroege
Randy Brecker. De musici doen
niet voor elkaar onder en er is
geen duidelijke leider bij deze,
wat afstandelijke muziek.
W.S.W.
Slide Hampton/
Cees Slinger
In Concert. VARA Jazz 5216.
Trombonist Slide Hampton
(53) was vorig jaar oktober, tij
dens een Europese tournee, en
kele dagen te gast bij pianist
Cees Slinger (ex-Diamond Five),
met wie hij optrad in het Rotter
damse jazzcentrum Mephisto. Ze
speelden daar in kwintet met te
norsaxofonist Ruud Brink,
drummer John Engels en bassist
Jacques Schols.
Van dit optreden werden voor
de jongste VARA Jazz LP vier
stukken geselecteerd: Billie's
bounce (Charlie Parker), Round
(about) midnight (Thelonious
Monk), I love you (Cole Porter)
en Yardbird suite (opnieuw Par
ker). In al dezex stukken komt
Hampton naar voren als een iet
wat slordige, soms ook vermoei
de blazer die het voornamelijk
moet hebben van spectaculaire
effecten, maar die anderzijds nog
steeds prachtig kan improvise
ren.
Het kwintet speelt in het alge
meen nogal routineus, en soms
zelfs bedaagd. Alleen de ballad
van Thelonious Monk - Round
(about) midnight - wordt schitte
rend uitgevoerd door Slide
Hampton, die daarmee ook dui
delijk maakt dat de trombone
zich beter dan menig ander
blaasinstrument voor dit soort
rustige stukken leent. Aardig is
ook de grove interval van drum
mer John Engels in het vlot ge
speelde Yardbird suite en de so
lopartij van Ruud Brink in het
zelfde stuk. Maar over het geheel
genomen is het geen plaat waar
je onmiddellijk mee wegloopt.
W.W.
Horizontaal: 3. tweeling-
meer waar L in zwemt, die
twee ego's heeft. 8. Is de ze
vende weg? Zo'n olijkerd. 9.
Een vaste bakkenafnemer!
11. Stil, anders gaan we er
mee rijden. 12. Luierend be
groeten we zo oneerlijke
mensen. 16. Ruzie tussen de
koningin en haar zonen? 17.
Het bureau van de imker?
19. Toneelspel van een in
sect? 21. Eren we hooghe
den die onbereikbaar zijn?
22. Die hangt alles op! 23.
Dierlijke ruwe lapjes sma
ken toch wel goed!
Verticaal: 1. Boven een
dwaas met een kommetje
thee voelt u zich beter, 2.
Met een sprong kwam hij
het been herstellen. 4. Die
van 22 moesten ze door el
kaar rammelen, totdat hij
zijn naam zegt. 5. Velen zit
ten in de oude richting. 6.
Geverfd voedsel dient hij
op. 7. Voor de vangst en de
diertjes. 10. Zij moeten het
2
3
5
T
7
V
V
V
9
V
9
'0
V
V
V
V
H
13
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
V
iQ
'9
V
V
V
20
2!
22
23
4
hebben van de krantelezers
en de sterrekijkers. 13. Be
nader dove To eerbiedig. 14.
Naam van een middel tegen
spierpijn, dat hier eerst ver
warmd moet worden. 15.
Blijft er over na een
atoomoorlog, nogal pro
faan. 17. Deel van een ho
ningraat. 18. Trekt voor al
les de neus op. 20. Met een
schijf is het te bewegen.
SHI2EI0 HQClia IÏIUUS
s Bsaaca aacira a
ESffiaausa u BBQB
0 B BBBDBHB B Q
BBSS SKI lil 0QHB
E BB BBQBB
332/330 B QSfflS
3 S3 B3Q DS S
BHQ0 Q 3 330I9SD
a □saas na s
SDHD a BQ 3SBQ
0 0 I3QBSQ30 0
EQHO 0 00000000
0 B0E3 QDQB 3
3330 HB03 3DBE3
De prijs van 25,- werd toege
kend aan Mevr. Joh. Ph. v.d.
Berg, Koekoekstraat 40, 2352 CV
Leiderdorp.
De prijs wordt de winnaar toe
gezonden.
Oplossingen met vermelding
van 'Puzzel' voor donderdag op
briefkaart of in enveloppe zen
den aan Redactie Leidsch Dag
blad, Postbus 54, 2300 AB Lei
den.
a bcdefgh
Ter gelegenheid van de kerst
dagen heb ik vier ongewone
Ik denk dat er maar weinig
mensen weten wat voor slagzet
de Coup Mazette is. Toch is het
een heel bekend zetje. Als u er
een Frans-Nederlands woorden
boek bijhaalt, dan zult u waar
schijnlijk vermoeden krijgen.
Vrij vertaald betekent het "stum
per". Wij noemen dit zetje echter
de Haarlemmer of de groenzet
(immers ieder groentje loopt er
in, u bent er toch ook wel eens
ingelopen?). Dat de Fransen het
het "stumperzetje" noemen zal
wellicht meer een gevoel van ei
genwaarde zijn, dan dat het
stumperig is om in de Haarlem
mer te lopen. Waarom nu een ru
briek over deze combinatie, zult
u zich afvragen. Het is toch een
heel simpel zetje? Natuurlijk
kent u het zetje na: 32-28 18-23
37-32? of na 33-28 18-22 39-33?,
mar daar houdt het zeker niet bij
op. Het kan soms moeilijker zijn
dan u denkt.
In de stand: wit 27, 32, 34, 44;
zwart 17, 23, 19, 20, 15, ziet u het
principe: door schijf 23 weg te
halen kan wit een één om drie
nemen met 34-29 23x34 27-22 17-
x28 32x25. Na de openingszetten
32-28 18-23 38-32 17-2131-27 11-17
43-38 21-26 37-31?! 26x37 42x31
lijkt er een winnende Haarlem-
De Engelse dames Sandra
Landy en Sally Horton werden
onlangs wereldkampioen dames-
bridge in Sao Paulo. Veertien da
gen geleden waren zij in Amster
dam voor een vriendschappelij
ke ontmoeting Engeland - Ne
derland. Bondscoach Cees Sint
maakte daarvan de volgende im
pressie. Landy en Norton heb
ben duidelijk gebroken met de
Engelse traditie van oerdegelijk
bridge volgens natuurlijke me
thoden. Zij spelen een agressief
partijtje bridge en zijn voortdu
rend in de weer de tegenstanders
onder druk te zetten. Tegen het
geroutineerde Nederlandse top-
paar Kees Tammens en Erik
Kirchhoff lukte dat niet echt.
V B 7 6 3
<?-
O
8
9AHV53
O 9 4
«ft 8 7 6 5 2
N H 10 9 4 2
W 0 9 6
O V 8 6 5 3
Z *9
5B 10 8 7 4 2
O A 7
H B 3
MET INGANG
jaar krijgen we er weer een
nieuw verzamelgebied bij. Niet
in Europa, dat niet, maar dit
nieuwe gebied zal toch zeker in
de interessesfeer van velen lig
gen. Op 1 januari is het namelijk
het Antilliaanse eilandje Aruba
dat als land binnen het Konink
rijk met een eigen regering -
"Status Aparte" - met eigen
postzegels komt. Deze nieuwe
status van Aruba wordt ingeluid
met de uitgifte van twee series,
beide van vier zegels.
De eerste serie bijzondere fran
keerzegels komt uit onder de ti
tel "Status Aparte". Op een lig
gende zegel van 25 c. komt de
geografische ligging van Aruba
voor (zwart, blauw, geel en grijs).
Verder: 45 c., het wapen van Aru
ba (een staande zegel in de kleu
ren zwart, rood, blauw, grijs,
groen, rood en zilver); 55 c., het
volkslied van Aruba (staand,
zwart, rood en grijs) en ^00 c., de
vlag van Aruba (liggend, zwart,
rood, blauw en geel).
De andere zegels maken deel
uit van het eerste deel van een
standaardserie. Deze zegels zijn
alle liggend: 5 c., Arubaans huis
(okergeel en zwart); 30 c., slang
(rozerood en zwart); 60 c., waters
kiër (blauwgroen en zwart) en
150 c., watapana-boom (groen en
zwart). Beide series komen van
de persen van Joh. Enschedé te
Haarlem.
OOSTENRIJK - Op 30 augus
tus kwam Oostenrijk met een
4,50 s.-zegel (oplage 3,55 miljoen)
die het 1200-jarig bestaan van
Hofkirchen en Taufkirchen an
der Trattnach herdenkt.
Eveneens op 30 augustus ver
scheen een 4,50 s.-zegel (oplage
3,5 miljoen) waarmee het feit
wordt herdacht dat 1000 jaar ge
leden Koningstetten werd ge
sticht.
De 150e geboortedag van de
destijds beroemde oorheelkun
dige prof. dr. Adam Politzer
(1835-1920) is op 12 september
gememoreerd niet een 3,50 s.-
door
Dirk Sikkel
bedvfgh
puzzels voor u uitgezocht. Het
probleem in diagram I bestaat
uit 4 delen. Zoals u ziet ont
breekt de zwarte koning. Op
welk veld zou deze mat staan?
En op welk veld zou deze pat
staan. Op welk veld zou de
zwarte koning zodanig staan
dat wit mat in één kan geven?
En op welk veld zou wit met
het aanwezige materiaal nooit
mat kunnen geven? De opgave
in Diagram II is: wit neemt zijn
laatste zet terug en geeft in
plaats daarvan mat in één. Dit
probleem is niet zo eenvoudig
als de uitgedunde stand zou
doen vermoeden. Bedenkt u
dat wits laatste zet een slagzet
had kunnen zijn. In de dia
grammen III en IV kan zwart
bijna niets doen, waardoor wit
een langademig plan kan uit
voeren om mat te geven. In dia
gram III is de opgave: wit
speelt en geeft mat in 16. In dia
gram IV: wit speelt en geeft
m
i
m
i
m
m
m
mm
w
X
A
A
m
A m
0
A
M 9
DIAGRAMIU
bcdefgh
0 W. 8
m m 'y
m m m
urn i*is
SUülJ
DIAGRAM IV
door
Hans Vermin
mer in te zitten en inderdaad na
23-29 gaf de Fransman Delhom
tegen Wiersma in het W.K. '78 op.
terwijl na goed slaan wit geen
schijf verliest!
In de volgende drie diagram
men kunt u uzelf testen wat u
van de groenzet afweet. Houdt u
echter wel in de gaten dat hij niet
altijd goed is. In alle diagram
men is wit aan zet. Succes!
m m Tj
t
■9J£*WA
M CfjOLQ
O.O.Oi
2SL
2 3 4 5
-\
oja izx(,g
wee '61*88 f.808 '(il*98> I8*i8
ca 98*81 uo 61-81 '08-91 'Of-f-B
)3ioa SJXJ0 K*££ '(ee*t>8) 68-re
88-88 Eu iuem 'juouiau laiu jaui
uio|JEEH op Sem jiav :iIZx
88 "3 68-t-S 18'I,8 '88-88' l a
door
Ton Schipperheyn
West gever, NZ kwetsbaar. Sal
ly Horton opende het westspel,
met 2 Sch. dat bod beloofde 9-13
punten en een tweekleurenspel
schoppen/ruiten öf harten/klave
ren. Kees Tammens (noord) zag
voorlopig geen reden zich met
het bieden te bemoeien en paste.
Sandra Landy (oost) bood 3 Ha.
betekenis: als je hartens en kla
veren hebt wil ik 3 Ha. spelen (en
hoop ik dat ze dat niet zullen
dubbelen!), heb je schoppens en
ruitens, bied dan 3 Sch. Erik
Kirchhoff (zuid) dacht in zijn
kaart te kunnen zien dat west
schoppens en ruitens had en
doubleerde. West paste, tóch har
tens en klaveren
Begrijperlijkerwijs durfde
noord niet te passen (bij ideaal
tegenspel gaat 3 ha. 5 down), hij
bood 4 Ha. om zuid de juiste
manche te laten kiezen. Oost pas
te en zuid bood 4 Sch. niet blij,
maar je wordt weieens gedwon
gen...
In het afspelen demonstreerde
Kirchhoff zijn klasse. De uit
komst met Ha. A werd in dummy
getroefd. Nu Sch. V. die de slag
mocht maken toen oost niet dek
te. Nu kwam de essentiële kaart
uit de dummy: Ru. B, oost, zuid
en west klein. Schoppen naar de
aas en Ru. A leidde naar de vol
gende positie:
B7
- N H 10 9
9 HV53 wO C>9
O- wu O V86
8765 Z *9
C> B 10 8 7 4
Klaveren na en klaveren door
laakte oost machteloos, meer
an drie slagen kon zij niet ma-
portretzegel (oplage 3,45 mil
joen).
Op 27 september verscheen de
vijfde zegel in de permanente se
rie "stiften en kloosters". Deze
zegel in de waarde van 5 schilling
laat het stift Lavanttal (Karin-
thie) zien
In oktober hield de 60-jarige
internationale transportorgani
satie FIATA in Wenen haar we
reldcongres. Dat congres werd
op 7 oktober onderstreept met de
uitgifte van een 6 s.-zegel (oplage
3,45 miljoen).
Op 25 oktober verscheen de
elfde zegel in de serie "Moderne
kunst in Oostenrijk". Op deze
nieuwe zegel in de reeks in de
waarde van 4 schilling (oplage
3,65 miljoen) een werk van Faul
Flora "Carnavalsfiguren op vélo-
cipèdes". Op 8 novemb. i ver
scheen ter gelegenheid van het
25-jarig bestaan van het bisdom
Eisenstadt een zege!
schilling (oplage 3,6 miljoen)
De jaarlijkse zegel ter gelegen
heid van de "Dag van de postze
gel" werd op 28 november uitge
bracht in de waarde van 6 -f 3 s.
