Han Romijn, zeg maar Zsa Zsa Een avondje travestie in een Leids buurthuis ZATERDAG 21 DECEMBER 1985 EXTRA PAGINA 23 "Ik was één van de eersten die in Ne derland begon met travestie", vertelt Han Romijn tussen Vanessa en de Zan geres Zonder Naam door "Samen met John Raaymakers die in de Playback- show Shirley Bassey deed. Ja. het is be gonnen als een geintje. Je kent dat wel: op een feestje wat gedaan en dat sloeg toen zo aan dat ik werd gevraagd het nog eens te doen". De naam was gauw gevonden. "Zsa Zsa, zo heette vroeger onze hond. En de eerste keer dat ik in Amerika was, zag ik Zsa Zsa Gabor. Een prachtige blonde vrouw, helemaal opgedirkt. Ik dacht meteen: dat wil ik". Nichtententen Het balletje dat vervolgens aan het rol len kwam, voerde hem door het hele land. "In het begin alleen in nichtenten ten, Gelderland, Limburg, noem maar op. Elke plaats heeft wel een nichten tent". Vooral het laatste jaar kan hy wat dichter bij huis blijven en treedt Romijn veel in en rond Leiden op. "Heel gezellig publiek. Ik heb in Leiden nooit last ge had. Het is echt een waanzinnig druk jaar geweest. Van de zomer veel gewerkt in Scheveningen, in een strandpavil joen, en de rest van het jaar toch twee optredens per week". Voor iemand met een baan ernaast - Verhaar en hij hebben een kapsalon in Den Haag - geen geringe opgave. Gek genoeg (of misschien juist niet) zijn het de optredens voor Minerva, het studentencorps, die hem het minst be vielen. "Oh, de laatste keer was ook weer zo vreselijk. Vechten en zuipen, dat is alles wat ze doen". Nog een slechte erva ring: "Ik trad op voor pas afgestudeerde dokters. Zo vies en vunzig. Komen ze na afloop naar me toe om te zeggen dat al die opmerkingen niet zo bedoeld waren. Vraagt er eentje aan me of ik geen opera tie wilde. Zo dóóm". Een misverstand dat wel vaker ge slecht moet worden. Jeffrey Bonnet doet dat als volgt: "Je doet het niet om- datje vindt dat vrouwenkleren zo lekker zitten, maar omdat het je werk is". Han Romijn kan het alleen maar bea men. "Het is echt geen innerlijke drang, dat verkleden. Zo'n lolletje is het ook weer niet. Je doet het voor de show. Dat geldt voor iedereen die bij de show zit, dat weet ik zeker. Ik doe straks weer lek ker mijn spijkerbroek aan en als ik mor genochtend opsta, ga ik heus niet met pompoentjes aan bij de kachel zitten". Toch hebben zelfs de buren van Ro mijn en Verhaar lange tijd in die waan geleefd. De laatste: "We hadden wat spullen geleend. Die brachten we terug omdat er voorlopig geen volgend optre den was. Toen vroegen ze aan Han: maar heb je ze dan niet nodig om je voor Jack op te tutten?". Dat roept de vraag op of travestie wel het juiste woord is voor hun shows? Jef frey Bonnet vindt van niet. "Nee, zeker niet. Als Piet Bambergen of André van Duin een pruik opzetten, wordt dat toch ook geen travestie genoemd?" Romijn denkt daar anders over. "Ik denk dat jé het toch travestie moet noemen. Ik zou niet zo gauw een ander woord weten". Niet mijn type Het is middernacht als de Zangeres Zonder Naam op moet. Bereidt Romijn- zich specifiek voor op zijn personages, zijn het vruchten van uitvoerige studie? "Nee, helemaal niet. Het komt eigenlijk vanzelf. Het is iets wat in je zit. Je voelt je zo en je gaat het vervolgens uitbeel den". Verhaar: "Weet je nog die ene keef met Imca Marina? Ze traden toen samen naast elkaar op. Heel spontaan maakten ze allebei precies dezelfde bewegingen, dat was helemaal niet afgesproken". Ro mijn: "Ik kende haar al wel een beetje, hoor. Ze zat een keer in een jury die mij tot miss Mathilde Willink koos. Daar wa ren we allebei bewonderaars van. Maar inderdaad, Imca Manna dat ligt me. Vro lijk, spontaan. Zo'n Edith Piaf bijvoor beeld, die zal ik nooit kunnen neerzet ten. Dat is gewoon mijn type niet. Ook met Shirley Basssey heb ik veel meer moeite. De beweginkjes in het begin heb ik wel, maar het is het toch niet echt". Niettemin heeft de kameleon Zsa Zsa nu de kleur van Bassey aangenomen. Het is de laatste creatie van de avond en nadat met enig oponthoud de loterij is afgehandeld, klinkt er een stormachtig applaus in Groenoord. Op het cassette bandje is een live-optreden van de Ame rikaanse zangeres vastgelegd. Het nummer 'This is my life' weerklinkt. Zsa Zsa 'zingt' 'This is me' en 'Let me live'. Zeer toepasselijk, want langzaam ontdoet ze zich van haar uit monstering. Oorbellen gaan af, de hals ketting verdwijnt en de pruik gaat van het hoofd. Shirley Bassey is Zsa Zsa ge worden. By wijze van apotheose zakt de glitterjurk met één simpele handbewe ging naar beneden en staat daar een op gemaakte man in zijn zwembroek. Zsa Zsa is Han Romyn geworden. Dan spat er een glas bier aan de voet /an het podium uiteen. Han Romyn schrikt even, maar gaat door. De jongen die het glas gooide, wordt belaagd door een boze vrouw. Hij staat op en wil haar een klap verkopen. Een opstootje ont staat, Groenoord is even in twee kampen verdeeld. Felicitaties Verreweg het grootste deel kiest party voor Romijn die op zyn minuscule po dium zyn optreden per se wil afmaken Het plukje vechtenden verplaatst zich al snel naar de hal. Onder ovationeel ap plaus en gejuich - nu niet alleen van het banc(je afkomstig - maakt hy zyn optre den af. Han Romijn, op slag een marte laar, wordt uitgebreid gezoend en op zyn schouders geslagen. Ook in de peuterspeelzaal annex kleedkamer komen na afloop mensen binnenlopen die hem feliciteren met zijn kranige optreden. "Dit is me in die twaalf jaar echt nog nooit overkomen", verzucht Han Romijn als de politie in het kantoor van Groenoord zich het tu mult laat uitleggen. Sneeuwwitje heeft nog niet alle dwer gen voor zich gewonnen. Wat doet een Haagse travestiet in een Leids buurthuis? Sinds een aantal succesvolle optredens in de KRO-Playback-show vinden mannen, die zich bij wijze van act als vrouw verkleden, in almaar bredere kring waardering. Een aantal van hen trekt de laatste maanden met een revue langs de Nederlandse theaters, waarbij onlangs ook de Leidse Schouwburg werd aangedaan. Maar zoals gezegd, een buurthuis kan dus ook. Bart Jungmann volgde Han Romijn alias Zsa Zsa een avond in Leiden. "Als ik morgenochtend opsta, ga ik heus niet met pompoentjes aan bij de kachel zitten". loor Bart Jungmann Han Romijn heeft zijn ontblote be nen zojuist in een panty laten ver dwijnen. Hij moet nog even naar het toilet, werpt een verbaasde blik op de peuter-wc en de peuterlaarsjes die keurig gerangschikt langs de muur staan. Zegt: "Ik voel me net Sneeuwwitje en de zeven dwergen". Zeker twee avonden in de week kruipt hij in de huid van Zsa Zsa, waarmee hij als travestiet geregeld in de Leidse regio optreedt. Deze avond is hij de gast van speeltuinvereniging Groenoord aan de Pasteurstraat in Leiden. De peuterspeel zaal doet dienst als kleedkamer. Wat een contrast met een week daarvoor toen de naam van Zsa Zsa samen met die van Shirley Bassey prijkte op een kleedka mer van de Leidse Schouwburg. Travestie is niet langer een exclusief binnenpretje voor homoseksuelen, en de vlucht die het heeft genomen reikt behalve Groenoord en de Schouwburg ook tot aan het Congresgebouw in Den Haag. Tweede kerstdag wordt daar voor de zoveelste keer een grote*show gege ven die nu al praktisch uitverkocht is. Onder de noèmer 'Van scheerkwast tot lipstick' heeft een aantal travestieten de handen ineengeslagen en verzorgt sa men met een dansgroep een soort revue. Het idee daarvoor is geboren bij de KRO-Playback-show waar collega-tra vestieten in hun respectievelijke ver schijningen als Edith Piaf en Shirley Bassey (dezelfde) hoge ogen gooiden. Vooral dank zij die show worden optre dens van travestieten ook niet langer als 'vies' beschouwd, daar zijn Romijn en zijn manager Jack Verhaar vast van overtuigd. Dat het in Groenoord later op de avond, bij een enkeling minder geac cepteerd blijkt te zyn, kunnen ze op dat moment nog niet bevroeden. Ermee omgaan Emiel is de naam van de vrijwilliger die Hagenaar Zsa Zsa naar Groenoord heeft gehaald.,Het werd volgens hem weer eens tijd voor een beetje leven in de brouwerij. Nu eens geen disco of een popgroep. Emiel had hem een half jaar geleden zien optreden in het Leidse café Malle Babbe en dacht meteen: die moet ik ook eens hebben. Zsa Zsa's optreden dient ter afwisse ling van een loterij. Het zaaltje zit al aar dig vol als dé ster van de avond arriveert. Zijn eerste blik in de zaal geeft hem wei nig hoop voor een geslaagde avond. "He lemaal geen leuke stemming", is de eer ste indruk. "Veel van die punkachtige types". Maar zoals gezegd: de tijden zijn ver anderd, travestietenshows worden te genwoordig door een breed publiek ge waardeerd. Ook door 'punkachtige ty pes'. Verhaar: "Je merkt eigenlijk wei nig meer van vooroordelen. Het feit dat mensen naar zo'n show komen zegt na tuurlijk al genoeg. Al heb je natuurlijk altijd een paar mensen die het willen versjteren". Romijn: "Maar als de kwali teit in orde is, dan is dat gauw weg. En het is natuurijk een kwestie van ermee kunnen omgaan. Juist op dat soort types loop je tijdens een optreden af. Dan zijn ze zó stil". Inmiddels is Han Romijn al flink op weg Zsa Zsa te worden. Zittend op een kleuterstoel bekijkt hij zijn opgemaakte gezicht in het spiegeltje van zijn beauty case. Het loopt tegen tienen en het eerste van zijn vier optredens is aanstaande: Imca Marina. Hij heeft de keuze uit een totaal van zeventien acts. In dit geval heeft Emiel een voorkeur uitgesproken. "Maar meestal neem ik zelf wat mee", zegt Han Romijn. De aard van het publiek bepaalt zijn keuze. Een medley van Imca Marina is bijvoorbeeld prima om de boel los te maken. Romijn: "En in andere gevallen doe ik iets sjiekers, Dolly Parton of zo". Verhaar: "Het is maar wat je sjiek noemt". In de schouwburg mimede Zsa Zsa 'Don't cry for me, Argentina', het lied over Evita Peron uit de gelijknamige musical. Een melodramatisch optreden met veel rook en doodgravers aan het slot. Is dat niet veel leuker? "Nee hoor, helemaal niet. Imca Marina vind ik ook heel leuk om te doen. Heerlijk mens vind ik dat". Verhaar: "Weet je wat het is: als publiek het leuk vindt, dan vind je het zelf ook leuk". Op het randje Waarmee de vraag rijst: waarom is tra vestie leuk? Waarom is het leuk om naar mannen te kijken die zich verkleden als vrouw? Verhaar: "Ik vraag het me vaak af, maar ik zou het echt niet weten". Ro mijn: "Mensen vinden het kunstig". An dersom - vrouw als man - blijkt niet te werken. Verhaar: "Nee, maar een vrouw als man valt ook door de mand. Daar is niets aan te schminken". Emiel komt binnen en krijgt de vraag voorgelegd. "Daar zijn veel antwoorden Romijn (links) met aanhang: "Je doet het voor de show". De Evita-act in de Leidse Schouw burg. "Mensen vinden het kunstig". op mogelijk", zegt hij diplomatiek. "Voor sommigen is het onderbroeken- lol". Dat herinnert aan een moment in de scheerkwast/lipstick-show. De dikste van het stel loopt de zaal in en werpt zich vrolijk met haar volle gewicht op man- nenschoten. Han Romijn: "Ja, dat is in derdaad op het randje. Maar we kijken altijd eerst even in de zaal wie we daar voor nemen. De reacties zijn ook altijd goed. D'r is nog nooit iemand kwaad ge worden". Imca Marina moet op. De geluidsman van Groenoord start het bandje waarop een medley van haar succesnummers is opgenomen. Zsa Zsa heeft een pruik met roodharige krullen opgezet en gaat hooggehakt naar een podiumpje dat in de hoek is opgericht. Met de prijzen van de loterij binnen handbereik brengt Zsa Zsa de stem van Marina kunstmatig tot leven. Zelfs de 'punkachtige types' blij ken er gevoelig voor. De tekst 'Toch blijf ik altijd een lady, dat is de beste remedie' krijgt in deze versie een onverwachte betekenis en het Spaans georiënteerd repertoire van Im ca Marina weekt al snel een ouder man netje van de bar los. Met woeste armge baren en een opvallend soepel onderlijf noodt hij de travestiet tot een dansje. Die gaat daar gaarne op in. Na een dikke vijf minuten is Imca Ma rina alweer verleden tijd. De vier acts van deze avond zijn opgesplitst, tussen door neemt een disco de honneurs waar en worden loten verkocht. Is een buurt huis wel inspirerend als je vlak daarvoor in de Schouwburg hebt gestaan? "Ja", zegt Han Romijn beslist, "ik vind het al lebei echt even leuk". Gala Toch lijkt de Playback-show nu ruim baan te hebben gemaakt voor het traves- tiegebeuren. Zsa Zsa kan zijn eenper soonsklusjes geregeld afwisselen met het groepswerk in 'Van scheerkwast tot De ene act zit erop, de volgende wacht alweer. (foto's Fr«a Rohde». lipstick'. Frans Boelen, directeur van de Schouwburg in Leiden, was zo enthou siast dat hij de travestieten graag nog een keer terug heeft, aldus Jack Verhaar (tevens zakelijk leider van genoemde show). "En neem nu bijvoorbeeld Mid delburg", zegt hij. "Daar was het publiek heel afwachtend en na afloop stonden ze op de banken. Het is levensvatbaar ge bleken en dat is toch leuk om te consta teren". Hij zou alleen wel wat meer publiciteit willen. "Misschien kunnen we wel een keer een gala houden, voor aids of zo". Romijn, geïrriteerd: "Waarom nou weer aids? Waarom niet Greenpeace? Dat is heel erg in. Of hongerend Afrika. Met aids zitje meteen weer in die hoek". Jeffrey Bonnet is één van de travestie ten die als Edith Piaf furore maakte bij Henny Huisman. Hij zegt: "Travestie was al lang acceptabel in Duitsland of Frankrijk. Maar in Nederland, dat dan zo tolerant zou zijn, kon het niet. De Play back-show heeft echt voor een door braak gezorgd, ook voor mezelf. Er is een elpee uitgekomen en binnenkort ben ik op TV 5 te zien". Zijn dankbaarheid voor het KRO-pro- gramma heeft zich dit seizoen vermengd met irritatie. De nieuwe opzet met louter live optredens bevalt Bonnet allerminst. "Het is koud en kil. De sjeu is er af, dat vind ik echt. En er wordt nu opeens ook neergekeken op playback. Neem nou Gerard Joling. Daar zat ik toen mee in de finale, ik had een aardig contact met hem en nou ziet-ie me niet meer staan". Han Romijn heeft zich bewust van de Playback-show afzijdig gehouden. "Ik had zo kunnen meedoen, maar het risico is veel te groot. Stel dat je een jury had gekregen met iemand als Lous Haasdijk en je krijgt een slechte beoordeling. Dat kan je heel erg in het werk schelen". Kostbaar Romijn heeft Imca Marina inmiddels alweer van zich af geworpen. Vanessa is het nieuwe doelwit. De panty wordt in gewisseld voor een sexy gatenkous en uit de rijke collectie kleren wordt een le ren kostuum tevoorschijn getoverd. Die kleren zijn een kostbaar onderdeel in Zsa Zsa's show. Verhaar: "Ik denk dat van de vergoedingen die we krijgen toch gauw éénderde in de kostuums gaat zit ten. Neem nu de grote show. Ik denk dat daar zeker 125.000 gulden aan kleren in zit". En dan is Romijn nog niet eens veel geld kwijt voor nieuwe creaties. "Wat komt er nou voor nieuws? Ja, je hebt Madonna, maar hoe lang duurt dat? Zo'n Blondie was ook weer gauw vergeten. Trouwens, daar ben ik toch te oud voor" Romijns (en Zsa Zsa's) grote probleem zit 'm in de voeten. "Hier kijk maar:, ik heb veel te brede voeten. Zie je die schoenen aan de zijkant: uitgescheurd. Je doet er niets aan". Vanessa wordt op het podium ver wacht. Om de gelijkenis te vergroten, laat hy twee half opgeblazen ballon netjes in een bh verdwijnen. De blonde pruik heeft hy opgekamd. "Zo heeft ze het tegenwoordig, hè. Met van die pluk jes". Vanessa brengt eenzelfde effect te weeg als Marina. Een zeer welwillende ontvangst met veel handgeklap. Ook de danser van middelbare leeftijd laat zich weer zien en drukt vrijpostig zijn gezicht tussen de ballonnen van Zsa Zsa. Na een medley van een paar minuten is Vanessa ook weer verleden tiid. zich. Zsa Zsa is in wording.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 23