'Er zijn veel karakteristieke plekjes langs de Oude Rijn' 'De luchtvaart heeft mijn hart gestolen' Verzet PvdA en CDA tegen aankoop 'omstreden' beeld Lissese amateur-historicus Hulkenberg schrijft nieuw boek Geschiedenis Hillegom beschreven P. Korbee exposeert in Rijnsburgse bibliotheek Inbreker in sportwinkel weer gepakt Risico's hart en vaatziekten bij mannen onderzocht DINSDAG 17 DECEMBER 1985 REGIO LEIDEN PAGINA 17 De Turfmarkt in Katwijk aan den Rijn. Een van de aardige plekjes die in het boek zijn opgenomen. (tekening Chr. Schut) LISSE - Een keer werd door een eigenaresse van een boerenhoe ve in de Rijnstreek een hond op hem afgestuurd. Ze wilde niets van de amateur-historicus we ten. Hij moest maar op een ande re manier aan de wetenswaardig heden over haar monumentale boerderij komen. A.M. Hulkenberg uit Lisse kan nog smakelijk lachend over dit voorval. Hij heeft samen met de Utrechtse tekenaar Chris Schut een boek gemaakt over aardige plekjes langs de Rijn tussen Utrecht en Katwijk. Het boek be gint in de Domstad en eindigt in de kuststreek. Hoe de titel wordt van het boek is nog niet bekend. Waarschijnlijk nog voor Kerst- LISSE/HILLEGOM De Lis sese amateur-historicus A.M. Hulkenberg heeft een drukke periode achter de rug. Niet al leen heeft hij in de achterlig gende jaren gewerkt aan het boek met leuke plekjes langs de Oude Rijn tussen Utrecht en Katwijk, ook zijn geboorte plaats Hillegom heeft hij niet vergeten. Onlangs verscheen van zijn hand 'Hillegomse ge schiedenissen'. Een vervolg op het boek 'De geschiedenis van Hillegom', dat enkele jaren ge leden uitkwam. Zoals hij zelf in het voor woord schrijft, heeft hij hier mee opnieuw de wijze raad van Pythagoras in de wind gesla gen en is lekker gaan grasdui- mis rolt het boek van de pers en bij uitgeverij Vis in Alphen aan den Rijn. Schut 'leverde' de tekeningen en Hulkenberg verzorgde tek sten voor het boekwerk. Zo staan er in het boek tekeningen van onder meer de Witte Kerk en ho tel De Roskam in Katwijk, de Laurentiuskerk in Rijnsburg, de sterrewacht en de Morspoort in Leiden, het restaurant Allemans- geest en het Huis Ter Wadding in Voorschoten, restaurant De Beu kenhof en kasteel Oud-Poelgeest in Oegstgeest, de Hervormde Kerk in Koudekerk aan den Rijn, Avifauna in Alphen aan den Rijn. Door het tweetal is meer nen in de historie van zijn ge boorteplaats. In de zesde eeuw voor Christus schreef Pythago ras immers "Beijver u niet te zeer om stof tot de geschiede nis bij te dragen; het gelukkig ste volk is datgene waarover het minste gesproken wordt". Na veel aandringen van Hille- gommers en oud-inwoners van die plaats is de oud-leraar aan de tuinbouwschool, toch weer in de geschiedenis gedoken. Het nieuwe boek van de oud- Hillegommer is in twee delen te splitsen. Voor het eerste deel heeft hij geput uit de archieven en andere geschriften die over het dorp zijn verschenen. In het tweede gedeelte laat hij men- door Kees van Kuilenburg dan twee jaar aan het boek ge werkt. Dit boek betekende voor de in de bollenstreek zeer bekende Hulkenberg een zijsprong. Tot nu toe publiceerde hij alleen over de bollenstreek. Zo versche nen er ondere meer boeken over zijn geboorteplaats Hillegom, 't Huys Dever en de buitenplaats Zandvliet in zijn woonplaats Lis- se en de Bartholomeuskerk in Voorhout. Dat stapje buiten de bollen streek heeft Hulkenberg te dan sen aan het woord die over hun jeugd vertellen. Dat heeft hij met opzet gedaan. Volgens Hulkenberg blijven de archie ven wel liggen, maar wat de mensen in hun jeugd hebben beleefd, dreigt verloren te gaan. Dit tweede deel leest ook heel wat aangenamer dan het eerste gedeelte. "Sommige stukken zijn inderdaad wat moeilijker. Het boek is als een zogenaamd koud buffet; ieder kijkt uit naar wat hem ligt, ie der doet zijn keuze en ieder vindt wel wat", zegt hij zelf van. Het boek is verkrijgbaar bij alle kantoren van de RABO- bank in Hillegom en De Zilk en kost 38 gulden. ken aan zijn uitgeverij, de ge broeders Vis in Alphen aan den Rijn. Zij vroegen de voormalige leraar aan de tuinbouwschool in Lisse om teksten te schrijven bij de tekeningen van Schut. "Vis drong daarop aan. In de loop van de jaren zijn de gebroeders Vis goede vrienden van mij gewor den en dan zeg je eerder ja dan bij iemand anders", aldus Hul kenberg. Samen met Vis en Schut maakte Hulkenberg twee toch ten langs het stroomgebied van de Rijn. Samen bepaalden zij welke aardige plekjes er in het boek zouden komen. "We waren er tamelijk snel uit, al was de keus wel eens moeilijk. Je komt zoveel mooie dingen langs de Oude Rijn tegen". Plezierig Het uitstapje buiten de bollen streek heeft Hulkenberg als ui terst plezierig ervaren. Vooral de wijze waarop hij overal mede werking kreeg, uitgezonderd de ervaring op de boerenhoeve, is hem opgevallen. "Elke plaats heeft wel een zelfde gek als ik binnen zijn grenzen. Die kunnen met veel liefde en kennis over hun gemeente vertellen", aldus Hulkenberg. "Zoals de Valkenburger J. Dol- dersum," vervolgt de Lissenaar, "je kreeg bij hem de indruk dat er geen mooier dorp in Neder land te vinden is. En vaak klopte dat ook wel. Als je gevoel hebt voor historie, kom je langs de Rijn goed aan je trekken. Alleen moet je het opzoeken, eens een keer van je route afwijken. Het dorp ingaan, zoals in Katwijk aan den Rijn of Zwammerdam. Dan tref je leuke hoekjes aan", vertelt Hulkenberg enthousiast. De Lissenaar heeft niet vol gens een bepaald schema ge werkt. Eens in de zoveel tijd be zorgde Schut hem een aantal te keningen. Zo kwam het wel voor dat hij soms een paar dagen in Woerden werkte en vervolgens weer naar de kust trok. Niet alleen liet Hulkenberg het bij gesprekken. Zo maakte hij in een aantal kerken, die in het boek zijn opgenomen, een ere dienst mee om sfeer te proeven. "Het ging bij mij niet simpel en alleen om koude gegevens over een boerderij, kerk of hotel maar ook wat er zich binnen afspeelde. Veel te danken heeft aan zijn 'collega's' in de verschillende plaatsen. Zo waren het in Kat wijk J. van der Plas en ing. J. van Brakel die Hulkenberg veel kon den vertellen over hun woon plaats. Ook C. Kroon uit Hazers- woude, H. de Kort uit Koude kerk en de heer Van Swieten uit Alphen aan den Rijn hebben royaal hun inbreng in het boek. Maar niet alleen zij, overal trof hij een willig oor voor zijn vra gen. Behalve de verhalen van de kenners heeft de Lissenaar ook veel opgestoken in de archieven van Leiden, Alphen en Utrecht. Buitengewoon plezierig heeft Hulkenberg die geweldige mede werking ervaren. "Je merkt dat er toch steeds meer mensen be langstelling krijgen voor histo rie. Ik stond dan ook vaak ver baasd als je mensen iets vroeg over de kerk in hun dorp. Veelal werd ik doorverwezen naar de koster. Vaak merkte ik dat ze er zelf ook veel over konden vertel len". Een enkele keer wordt in het boek wel eens de hand gelicht met de werkelijkheid. Zoals bijv- boorbeeld de Zwaantjeskerk in Hazerswoude-Rijndijk. Toen Schut die rooms-katholieke kerk tekende was de spits inmiddels verdwenen. "Aan de hand van een kaart heb ik Schut gevraagd om die spits er toch maar te teke nen. Die kerk is zo lang bepalend geweest voor de Rijndijk, dat ik me die vrijheid maar heb veroor loofd. Nog erger is het dat de Zwaantjeskerk inmiddels geheel verdwenen is. Maar daar kunnen wü niets aan doen". Hoewel hij op veel vragen een antwoord heeft kunnen vinden is Hulkenberg toch met een vraag blijven zitten. In Zoeterwoude werd het fraie Rynstraatje opge nomen. In de volksmond wordt dit straatje het 'Laveslaantje' ge noemd. Hulkenberg: "Ik heb een bladzijde vol over dit onderwerp, maar nog steeds is mij niet dui delijk, hoe ze aan die bijnaam La veslaantje komen". nen-offensief in de Tweede We reldoorlog, want ook daarvoor heeft Korbee een grote belang stelling. Een deel van de collectie van Korbee is vanaf vrijdag in de Rijnsburgse bibliotheek te zien. Centraal staat uiteraard de MLD, maar ook de rest van de lucht vaart is niet vergeten. Er is bij voorbeeld voor liefhebbers infor matie beschikbaar over de Ne derlandse luchtvaartmaatschap pijen. "Die zijn in de regel niet zo scheutig als je vraagt om infor matie. Maar het is mij gelukt om voor de tentoonstelling in Rijns- burg van de KLM, Transavia en Martin-Air promotiemateriaal te krijgen," vertelt hij. Schilderijen Een deel van de expositieruim te wordt ingenomen door schil derijen van de luchtvaartschilder Sjaak Cobussen uit Hoorn. "Die man is net als ik gegrepen door de luchtvaart, alleen hij weet het op het linnen uit te drukken. En dat is fantastisch gelukt, naar mijn idee". Gedurende de expo sitie houdt Korbee ook nog twee filmmiddagen, en een dia-avond. "De eerste filmmiddag wordt vrijdag 27 december gehouden. Voor hen die wat meer over de luchtvaart willen weten, een aar dige kans", aldus Korbee. De openingstijden van de bi bliotheek zijn maandag van 10.00-12.00 en 14.00-17.00 uur, dinsdag 14.00-19.30 uur, woens dag van 10.00-12.00 en 14.00-17.00 uur, donderdag van 14.00-17.00 uur, vrijdag van 14.00-17.00 en 18.30-21.00 uur en zaterdag van 09.30-12.30 uur. RIJNSBURG De luchtvaart heeft z'n hart gestolen. Als jochie van een jaar of zes stond hij al met zijn neus tegen het hek van het vliegkamp Valkenburg gedrukt en genoot van de bedrijvigheid van de Avengers, Sea- hawks, Trackers en andere vliegtuigen op Valkenburg. Niets ontging de nu 39-jarige Pe ter Korbee. Zelfs verbleef hij bij zijn oudere broer, die dienst deed op het vliegkamp, in het wachthokje bij de ingang van het vliegveld om maar niets te mis sen van de activiteiten. Boven dien ging hij foto's en boeken ir de Nederlandse luchtvaart verzamelen. Die belangstelling van de Rijnsburger voor de luchtvaart is gebleven. In de afgelopen jaren is zijn collectie zo gegroeid dat hij ook anderen van zijn hobby kan laten genieten. Zo hield hij twee jaar geleden al een tentoon stelling in de Oegstgeestse bi bliotheek. Dat bleek een groot succes. Velen maakten de des tijds de gang naar de expositie. Nu zijn de plaatsgenoten van Korbee aan de beurt om kennis te maken met zijn grote verzame ling. Aanstaande vrijdag opent de commandant van het Vliegkamp Valkenburg, kapi tein-ter-zee W.J. Bottema, om 17.00 uur een expositie in de Rijnsburgse bibliotheek 'De Kloosterhof aan de Smidstraat 5. De tentoonstelling is te bezich tigen tot 31 januari gedurende de openingsuren van de 'bieb'. De belangstelling van Korbee voor de luchtvaart is niet beperkt gebleven tot het verzamelen al leen. In de loop der jaren heeft bij stukjes en beetjes veel ge- door Kees van Kuilenburg leerd over de luchtvaart. Cen traal staat hierin de Marine Luchtvaart Dienst. Dit vliegende onderdeel van de marine heeft wel zijn grote liefde. Luchtmacht Na zijn diensttijd werd hij echt actief. Hij sloot zich aan bij diver se luchtvaartverenigingen. Te vens werd hij contactpersoon van de Koninklijke Nederlandse Vereniging 'Onze Vloot', waar door hij nog wel eens een kijkje kon nemen bij de vloot in Den Helder en het vliegkamp De Kooy in de kop van Noord-Hol land. Het enthousiasme van Korbee voor de Marine Luchtvaart Dienst bleef in Valkenburg niet onopgemerkt. Sinds een aantal jaren maakt hij deel uit van de promotie marineluchtvaart dienst. Op luchtvaartbeurzen, open dagen, marine-reünies en op spottersbijeenkomsten be mant de Rijnsburger de MLD- stand, waar de vijf squadrons van luchtvaartdienst worden ge promoot. Tijdens die evenementen wordt Korbee bijgestaan door zijn zoon Michael, die samen met Peter Korbee: "Marine Luchtvaart Dienst heeft mijn grootste aandacht". (foto Holvast) zijn vader de liefde voor de lucht vaart, maar vooral de MLD deelt. "Dat is het aardige van een der gelijke hobby, ook de rest van het gezin is er bij betrokken. Ook mijn vrouw gaat vaak mee naar promotiebijeenkomsten. Daar door kan ik mijn hobby op deze wijze blijven doen, want als de vrouw er niet achter staat, kun je het wel vergeten", aldus de Rijnsburger. Modelbouw Sinds z'n 15e jaar doet Korbee ook nog aan modelbouw. Na en kelejaren hing het ouderlijk huis van de Korbee dan ook vol met alle mogelijke vliegtuigen. Daar heeft hij echter beperkingen in aangebracht. Hij bouwt nog al leen modellen van de MLD. "Om die collectie compleet te krijgen, moet je flink je best doen en mensen voor je laten uitkijken in het buitenland want sommige modellen zijn bij ons niet te koop". Daarnaast heeft hij op zijn zol der een diorama van het Arden- ALPHEN AAN DEN RIJN - Omdat volgens hen de 'Liggende vrouwentors' van Fred Carasso de vrou wenorganisaties een doorn in het oog is, hebben PvdA'er L. Kleingeld en CDA'er B.C. Kortmann gis teravond in de Kulturele Raad hun goedkeuring ont houden aan de aankoop van dit beeld uit de beelden route, dat thans is geposteerd bij de ingang van de Aarhof in de Van Mandersloostraat. De overige be stuursleden verklaarden zich akkoord met de aan schaf van het 18.400 gulden kostende kunstwerk. B en W worden dan ook dienovereenkomstig geadviseerd. Kleingeld zei de vrouwentors persoonlijk een leuk beeld te vinden, maar wist te vertellen dat de aankoop van dat beeld de Alphense vrouwenbeweging geen plezier zal doen. Evenmin zou dat het geval zijn met de aankoop van het beeld 'Zittende' van Amsterdam mer Aart Lamberts, dat voor de Hema aan de Van Boetzelaerstraat staat. "Dat stelt een vrouw zonder hoofd voor en dat roept bij de vrouwenorganisaties beelden als 'een kip zonder kop' op". Kleingeld vroeg zich dan ook af of juist een min of meer omstreden beeld zou moeten worden aangekocht. Bijval kreeg hij van CDA'er B.C. Kortmann. "Als bepaalde groeperin gen zich aan een beeld storen, moet dat een rol spelen bij de vraag of we het moeten aankopen". Vice-voorzitter A. Slot voelde niets voor een derge lijke redenering. "Gehoor geven aan bepaalde groepe ringen vind ik te ver gaan. Laten ze er maar aan leren wennen. Het is een goed kunstwerk, dat door een des kundige is gemaakt en door deskundigen is beoor deeld. We zouden hiermee een gevaarlijke weg in slaan. Vandaag zijn het de vrouwenorganisaties, mor gen is het een christelijke organisatie en straks ie mand die boos is omdat een vent met een hobo ver keerd is afgebeeld". Een meerderheid van de leden vond met Slot dat het beeld moet worden aangekocht en bovendien ver plaatst. Slot: "Dit liggend naakt is te goed om op die plaats te staan. Het staat nu op een plek waar het noodt tot bekladden". In de Julianastraat wordt, op initiatief van het aldaar zetelende bureau voorlichting, inmiddels een poging ondernomen het beeld daar ge plaatst te krijgen en wel op de hoek met de Hoflaan. Dit om ook de Hoge Zijde wat meer met kunst op te fleuren. Een brief aan de bewoners gaat een dezer da gen de deur uit, waarin zij kenbaar kunnen maken het al dan niet met de voorkeur voor dit beeld en de loca tie eens te zijn. ALPHEN AAN DEN RIJN - De Alphense politie heeft vannacht twee inbrekers op heterdaad be trapt. Het tweetal van 20 en 18 jaar was omstreeks kwart over drie be zig de sportwinkel in winkelcen trum de Ridderhof leeg te halen. Daarmee werd de zoveelste in braak in deze winkel gepleegd. Ook nu weer was een ruit vernield. De 20-jarige Alphenaar blijkt een onverbeterlijke inbreker te zijn. Vorige week werd hy ook al aange houden voor een inbraak en na ver hoor vrijgelaten. Ondanks de aan houding op heterdaad bleken de twee knapen al langer met de klus bezig geweest te zijn, want ze had den al het nodige uit de winkel ge stolen. De politie onderzoekt nog waar het spul naar toe is gebracht. ALPHEN AAN DEN RIJN - Voor de derde maal in zes jaar houdt het consultatiebureau in Oegstgeest een bevolkingsonderzoek naar de risico's van hart- en vaatziekten on der mannen in Alphen aan den Rijn. Voor dit onderzoek zullen mannen van 34 en 35 jaar worden uitgenodigd. Het gaat het consultatiebureau om de risicofactoren die het ont staan van deze zogeheten wel- vaartsziekten kunnen beïnvloe den. Daartoe worden urine- en bloedtests gedaan, wordt de bloed druk gemeten en het gewicht be paald. Ook krijgt elke deelnemer aan het gratis onderzoek een vra genlijstje mee naar huis om zelf in te vullen. Men krijgt na afloop per soonlijk bericht over de uitslag van de tests. Bij dit onderzoek is speciaal ge kozen voor mannen, omdat bij hen de kans op een hartinfarct vier a vijf maal groter is dan bij vrouwen. Bovendien worden met de leef tijdsgroep van omstreeks de 35 jaar doorgaans jonge gezinnen bereikt, zodat ook de vrouwen en kinderen kunnen meeprofiteren van deze gratis gezondheidsvoorlichting. ACCU'S GESTOLEN - Uit drie aan de Prinses Margrietlaan gepar keerd staande vrachtwagens zijn in de nacht van zondag op maandag de accu's ontvreemd. Ze vertegen woordigen een waarde van 1500 gulden. GEWOND - Een 11-jarige fietser uit Alphen is gisteren rond kwart voor drie gewond geraakt bij een aanrijding met een personenauto op de Bachsingel. De jongen reed in de richting van de Burgemeester Bruins Slotsingel en stak ter hoog te van de Mozartsingel zonder op letten de weg over, als gevolg waar van hy tegen de auto van een 32- jarige bestuurder opreed. Het beeld 'Liggende vrouwentors', waarvan PvdA en CDA vrezen dat aankoop door de gemeente de vrouwen organisaties in Alphen een doorn in het oog zal zijn (foto Nanno Bioupot)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 17