4.50
ik
Pand Brill kan als
woonruimte dienen
een mooi duo
Maatregelen gewenst deel Morsweg
Onderzoek kraakpand wijst uit:
Verbetering mogelijk bij
beenmergtransplantatie
Een overheerlijke sylvesterstol
Meer witte woningen in Stevenshof
JUBILARIS ONDERSCHEIDEN
Dievegges gepakt
VRIJDAG 13 DECEMBER 1985
LEIDEN
Enquête: meningen botsen over stuk Rijnzichtbrug-Lage Morsweg
LEIDEN Maatregelen tegen het
drukke autoverkeer op het stuk
Morsweg tussen de Lage Morsweg
en de Dr. Lelylaan ('Morsweg III'
in het ambtenarenjargon) zijn hoog
nodig. Tweederde van 247 geën-
queteerde bewoners van de Mors
weg en de Lage Morsweg is van
mening dat verkeerslichten op het
kruispunt Morsweg/Lelylaan een
uitkomst bieden. Wat de Morsweg
tussen de Rijnzichtbrug en de La
ge Morsweg ('Morsweg II') betreft
zijn 116 deelnemers aan de enquête
voor minder autoverkeer. Daaren
tegen zijn er 102 tevreden met de
huidige situatie.
De Leidse verkeersader, waar
de afgelopen maanden een re
cord aan enquêtes is gehouden, is
de afgelopen weken opnieuw on
derwerp geweest van een opinie
onderzoek, dit maal één door de
LEIDEN - Uit een onderzoek van de Technisch Bewoners Adviseurs (TBA's) blijkt dat
het gekraakte voormalige pand van de uitgeverij Brill aan de Oude Rijn in bouwtech
nisch en financieel opzicht geschikt te maken is voor groepsbewoning, oefenruimte voor
culturele activiteiten en de vestiging van kleinschalige bedrijven.
Om een dergelijke plan te realise
ren is het het beste dat het pand
Brill wordt aangekocht door een
woningbouwvereniging of een an
dere erkende stichting, zoals de
Stichting Huisvesting Werkende
Jongeren. De stichting van bewo
ners van Brill (de huidige krakers)
zou het pand in dat geval van de Erkenning
woningbouwvereniging willen hu
ren. De krakers denken te voldoen
aan de toewijzingsnormen die de
gemeente hanteert voor groepsbe
woning. -
aan een derde verkocht zal wor
den. Dat gaf de krakers voldoende
tijd het zogenaamde 'haalbaar
heidsonderzoek' naar de aankoop-
en restauratiemogelijkheden van
het pand af te wachten.
Half november besloten de kra
kers van Brill, na een heleboel juri
dische touwtrekkerij met de eige
nares van het pand (de universiteit)
af te zien van alle gerechtelijke en
beroepsprocedures. In ruil voor
deze tegemoetkoming kregen zij
van de universiteit de toezegging
dat het pand niet voor 15 december
Dit onderzoek heeft thans aange
toond dat er drie mogelijkheden
zijn om een verbouwplan te reali
seren. Naast de mogelijkheid van
aankoop door een woningbouw
vereniging of stichting zou het ook
kunnen dat de stichting van de be-
wonersgroep de status van 'erken
de stichting' krijgt zodat zij voor de
subsidies in aanmerking komt die
nodig zijn om in het pand betaalba
re woonruimtes te realiseren. De
derde mogelijkheid is aankoop van
het pand door de huidige stichting
van bewoners
bouwd zou kunnen worden met
een subsidie uit het stadsvernieu
wingsfonds van de gemeente. De
krakers zeggen bereid te zijn een
deel van de werkzaamheden zelf
uit te voeren.
De gemeente zou hebben toege
zegd in principe aan elk van de
aangedragen oplossingen te willen
meewerken. Wethouder Peters
verklaarde vorige maand nog, na
de voltooiing van de restauratie
van het Koetshuis aan de Lange-
brug, dat de gemeente wil voort
gaan op de weg om grote monu
mentale panden geschikt te maken
voor bewoning. Op basis van een
gesprek dat de krakers deze week
met de gemeente hebben gevoerd
heeft men de conclusie getrokken
dat het meest wenselijk is met een
woningbouwvereniging of erken
de stichting in zee te gaan.
Het voormalige gebouw van Brill
aan de Oude Rijn. (foto wim Dijkman)
Verlening
De krakers willen op korte ter
mijn contact opnemen met wo
ningbouwverenigingen, het over
leg met de gemeente voortzetten
en proberen een afspraak te maken
met de universiteit over een ver
lenging van de optie op het pand.
In 1987 zou begonnen kunnen wor
den met de verbouwing van Brill.
Volgens de krakers ligt het be
lang van dit project niet alleen in
het scheppen van betaalbare wo
ningen. Met hun plannen, waarin
ook ruimte voor culturele activitei
ten en voor vier bedrijfjes is opge
nomen, hopen ze aan te tonen dat
alternatieve vormen van wonen
mogelijk zijn. In andere steden
zouden vergelijkbare projecten
zijn gerealiseerd. De knelpunten
die deze projecten ondervonden
zijn, volgens de krakers, eerder ge
legen in de regelgeving dan in de
haalbaarheid van plannen.
gemeente georganiseerd. Wat het
vraagstuk van de Morsweg III be
treft is de uitslag eenduidig. Het
getouwtrek om de Morsweg II is
door de enquête echter gewoon in
een volgende fase beland.
In totaal 700 formulieren werden
verspreid. Daarvan kwamen er 246
(35 procent) terug. Een totaal van
116 ondervraagden stemde voor
maatregelen op de Morsweg II, 102
tegen. Afsluiting aan één van beide
kanten wil 22 procent van alle deel
nemers aan de enquête, 15 procent
wil verkeerssluisjes en 18,5 pro
cent wil eenrichtingsverkeer, naar
één van beide kanten.
Bewoners van de Morsweg II
willen in een krappe meerderheid
maatregelen tegen de verkeers
drukte: van de 79 respondenten
zijn er 41 deze mening toegedaan,
31 zijn dat niet. Van degenen die
maatregelen willen, spreekt een
overgrote meerderheid zich uit
voor afsluiting van de weg aan de
kant van de Lage Morsweg of bij
de Rijnzichtbrug.
Weinig verschil
Ook de bewoners van de Mors
weg III trekken niet één lijn als het
om de Morsweg II gaat: tussen de
35 en 40 procent van de geënquê
teerden is voor maatregelen. Een
zelfde hoeveelheid wil de huidige
situatie behouden. Van degenen
die maatregelen willen is een meer
derheid voor het instellen van een
richtingverkeer.
Over de Morsweg III bestaat wei
nig verschil van mening. In totaal
zijn 176 enquêtedeelnemers voor
maatregelen, 47 zijn tegen. Twee-
derde van het totaal wil verkeers
lichten. Een minderheid pleit voor
afsluiting aan één van beide zijden.
De meeste bewoners van de
Morsweg II (59 van de 79) vindt van
Morsweg III dat maatregelen no
dig zijn, van wie een overgrote
meerderheid stemt voor verkeers
lichten. De bewoners van de Mors
weg III denken in overgrote meer
derheid hetzelfde.
De bewoners van de Lage Mors-
Onderzoek internist toont aan:
LEIDEN - Veel complicaties bij
beenmergtransplantaties worden
veroorzaakt doordat samen met de
bloedcelvormende stamcellen, ook
andere, schadelijke cellen worden
getransplanteerd. Er is nu een ma
nier gevonden om die stamcellen
te zuiveren, waardoor een aantal
complicaties tot het verleden zal
behoren.
Op dit onderzoek is internist (in
opleiding), J.H.F Valkenburg, ver
bonden aan het Elisabeth Zieken
huis in Leiderdorp, gisteren aan de
Leidse universiteit gepromoveerd
tot doctor in de geneeskunde.
Bij een beenmergtransplantatie
is het van het grootste belang dat
die stamcellen worden getrans
planteerd. Wanneer men echter
beenmergcellen onder de micro
scoop bekijkt, is het niet mogelijk
stamcellen te onderscheiden van
allerlei andere cellen. Valkenburg
Ahsmann heeft voorde goedgemutste en 'lekkergebekte' Kerstman veel, heel veel heerlijkheden in huis:
ovenvers brood, luxe kleinbrood in vele variaties. Croissants, hartige snacks en kerstgebak. Te veel om op te
De komende dagen bakt de meesterbakker
van Leiden heerlijke sylvesterstplien
(een kleinere Weihnachtstol maar net even
anders) voor maar fl. 4.50 per stuk.
Moet u proeven!
Hoge Rijndijk 118, tel. 126939, Leiden, Kennedylaan 9, tel. 763137, Leiden,
Winkelhof 70, tel. 894649, Leiderdorp.
weg hebben globaal gesproken
verdeeld gereageerd op de enquête
over de bestrijding van de ver
keersdrukte op de Morsweg II of
III, hoewel actievoerders in touw
zouden zijn geweest om stemmen
tegen de maatregelen te winnen tij
dens de enquête. Men is bang te
worden opgezadeld met verkeer
dat de Morsweg zal gaan mijden.
De 18 enquêtedeelnemers, die
aan de 'Lage Morsweg I' (van het
viaduct tot de Vondellaan) wonen,
zijn uitgesproken verdeeld, zowel
over mogelijke verkeerswerende
maatregelen op de Morsweg II als
III.
De mening van de bewoners van
de 'Lage Morsweg II' (Vondellaan
tot Jan Luykenlaan) over Morsweg
II in ogenschouw nemend blijkt
dat een meerderheid (28 van de 39)
tegen maatregelen is. Degenen die
maatregelen willen, zijn in meer
derheid voor eenrichtingverkeer.
Voor Morsweg III zijn er 22 tegen
en 15 voor maatregelen. De meer
derheid van degenen, die minder
auto's op deze weg wensen te zien,
wil verkeerslichten op het kruis
punt met de Dr. Lelylaan.
Unaniem
Bewoners van straten in de
buurt vinden in meerderheid (61
procent) van de Morsweg II dat
maatregelen noodzaak zijn. De me
ningen over de soort maatregelen
zijn vrijwel gelijk verdeeld. Van de
Morsweg III vindt een groot deel
(44 van de 55) vrijwel unaniem dat
er stoplichten op het kruispunt
met de Dr. Lelylaan moeten ko
men. Uit de Vondellaan heeft ove
rigens het te verwaarlozen aantal
van zes bewoners aan de enquête
deelgenomen.
Verkeersambtenaar en het brein
achter de enquête, C.N. van Groe
ningen, zegt in een toelichting op
het onderzoek, dat de afweging
van de resultaten in de Leidse poli
tiek zal moeten worden gemaakt.
Het gemeentelijke beleid is er, op
zijn minst sinds 1978, op gericht de
Morsweg II een klimaat als 'ver-
blijfsgebied' mee te geven. "Conse
quent doorredenerend", stelt Van
Groeningen, "willen we dat nog
steeds. Dat betekent dat het aantal
auto's per etmaal tot ongeveer 120C
moet worden teruggebracht". Dus:
tenzij de politieke standpunten
verschuiven, zijn maatregelen ge
boden.
Eenrichtingverkeer op de Mors
weg is daarom uit verkeers-tech-
nisch oogpunt ongewenst, is de
volgende gevolgtrekking. Dan zul
len ongeveer 1500 auto's per et
maal (nu: 2500) de weg gebruiken
die, door gebrek aan tegenliggers
en de beschikbaarheid over meer
ruimte, harder zullen rijden dan
"Voor fietsers is dat niet erg vei
lig", concludeert Van Groeningen.
"Voor sluisjes, knikken, slingers
en bobbels in de weg is geen ruim
te. Bovendien heeft dat geen in
vloed op de verkeersdrukte, dat zie
je wel aan de Herenstraat".
Geen oplossing
Wat de de Morsweg III betreft
voorziet Van Groeningen compli
caties. "Afsluiten is geen oplossing
omdat voor een heleboel mensen
het (winkelcentrum) Diamantplein
goed bereikbaar moet blijven. Ver
keerslichten lossen niet alles op
omdat er geen ruimte is voor voor-
sorteervakken. Alleen fietsers en
voetgangers die de Dr. Lelylaan
oversteken help je ermee". Hy her
innert er echter aan dat eerder ge
plande verkeerslichten onder be
zuinigingen zijn gesneuveld.
De enquête is het gevolg van een
afspraak tussen gemeente en be
woners: een jaar na openstelling
van de Dr. Lelylaan en de Chur-
chillbrug zou de gemeente een on
derzoek houden naar verkeers
drukte op Morsweg in samenhang
met gevolgen voor Lage Morsweg.
Verschillende groepen buurbe-
woners zijn al zowel voor als tegen
verkeersmaatregelen in het geweer
gekomen. De middenstanders zijn
fel tegen de afsluiting van de Mors
weg, omdat zij omzetverlies vre
zen. Ook de ondernemersorganisa
tie KNOV heeft een brief van die
strekking aan de gemeente ge
stuurd.
LEIDEN - Wethouder Tesselaar
(volkshuisvesting) heeft gistermid
dag de eerste paal geslagen voor de
bouw van tweeënzeventig wonin
gen in de Stevenshofpolder.
De woningen zijn van hetzelfde
type als waarvan er al een reeks is
gebouwd in de nieuwe woonwijk:
opgetrokken uit een witte steen en
met heldere kleuraccenten. Be
langrijk verschil is dat de nu in
aanbouw zijnde witte woningen
bovenop de dijk, langs de Stevens-
hofdreef, komen te staan en een
plat dak krijgen. Ontwerper van
deze nieuwbouw is het Rotterdam
se architectenbureau Groosman
Partners. De nieuwbouw wordt
neergezet door Van der Vorm
Bouw b.v. uit Papendracht.
heeft uitgezocht op welke manier
je die stamcellen het beste kunt
herkennen en isoleren.
Het is gelukt om in het laborato
rium zodanige kweektechnieken te
ontwikkelen, dat stamcellen bui
ten het lichaam konden uitgroeien
tot grote kolonies rijpe bloedcel
len. Daaruit kon de conclusie wor
den getrokken, dat men met een
stamcel te maken heeft als in een
verzameling beenmergcellen op
een bepaalde plaats een kolonie
bloedcellen groeit.
Om nu die stamcellen beter van
andere cellen te kunnen onder
scheiden, is het met behulp van
een tweetal gecompliceerde onder
zoekstechnieken mogelijk gewor
den om bepaalde structuren op de
wand van de stamcel te herkennen.
Die structuren komen niet voor bij
andere cellen.
Leidse Hout
Bijna niemand zal het weten,
maar de Leidse Hout werd tot
voor een jaar beheerd door de
stichting 'Fonds tot aanleg, on
derhoud en beheer van wandel
parken in Leiden'.
Het was een papieren stich
ting. "Het bestuur, bestaande uit
het voltallige Leidse gemeente
bestuur en twee burgers, kwam
één keer per jaar bij elkaar voor
een soort lunchvergadering",
zegt ambtenaar Cornet van de di
rectie Groen.
Ooit floreerde de stichting, in
het leven geroepen in de jaren
twintig. "Tot de jaren zestig had
den ze eigen mensen in dienst",
weet Cornet. "Maar in '61 hadden
ze hoegenaamd geen middelen
meer en toen heeft de gemeente
het beheer feitelijk overgeno
men. Ondertussen bleef die
stichting nog wel bestaan".
Toen de stichting een tijdje ge
leden werd opgedoekt, zal nie
mand daar een traan om hebben
gelaten. "Er was wel iets anders
waar we ons toen over hebben
gebogen", vertelt Cornet. "Na
melijk: hoe betrek je de bevol
king bij het park, want dat vin
den wij wel belangrijk".
Er werd een oproep geplaatst:
men was van plan om een Ver
eniging Vrienden van de Leidse
Hout op te richten-, wie wilde lid
worden? "Ongeveer dertig men
sen reageerden", zegt Cornet.
"Een aardig aantal om mee te be
ginnen, hoewel ik denk dat veel
meer mensen in pricipe wel lid
willen worden van deze vereni
ging".
Deze week kwam het voorlopi
ge bestuur bij elkaar. "Ze heb
ben de concept-statuten beke
ken die door de gemeente zijn
opgesteld. We zijn dus aardig op
weg; ik vermoed dat we niet
meer zo lang hoeven te wachten
op de officiële oprichtingsverga
dering".
"Waarom we deze vereniging
zo belangrijk vinden? Nou kijk,
het beheer van zo'n park brengt
soms maatregelen mee die voor
het publiek niet zo voor de hand
liggen; dan is het belangrijk dat
je dat publiek als klankbord
hebt. Met andere woorden: met
die vereniging kunnen wij van
gedachten wisselen over bepaal
de voornemens die wij, als ge
meente, hebben".
"Een voorbeeld? Herbeplan
ting is een onderwerp waaraan ik
nu even denk. Nog iets anders:
moeten honden nu wel of niet
aangelijnd worden in de Leidse
Hout?"
Ex Oriente Lux
Gegroet zijt gij, Hapy!
Die opwelt uit de aarde, die komt
om Egypte in leven te houden.
Die zijn beeld verbergt - duister
nis overdag -
nadat zijn dienaren voor hem ge
zongen hebben.
Dit is een fragment uit een Egyp
tische hymne, een gebed tot de
Nijlgod Hapy, om nog preciezer
te zijn. Dr. D. v.d. Plas las de
hymne woensdagavond voor tij
dens zijn lezing over 'De over
stroming van de Nijl in het Oude
Egypte'. Die lezing vond plaats
in het faciliteitengebouw van de
Leidse universiteit en was geor
ganiseerd door - hou u vast - het
'Vooraziatisch-Egyptisch Ge
nootschap Ex Oriente Lux'.
Het is een Belgisch-Nederland
se vereniging die zich bezig
houdt met: "Egypte met zijn py-
ramides en farao's, de handels
reizen der Phoeniciërs, de kleita
bletten van de Sumeriërs, het ou
de Israël en zijn buren en het we
reldrijk der Perzen". En dit is
nog maar een greep in het verle
den, aldus het bestuur.
Het algemeen secretariaat van
'Ex Oriente Lux' is gevestigd in
Leiden en er bestaat ook een
Leidse afdeling. S.M. Moors, be
stuurslid van die Leidse afde
ling: "Dat zal wel een vereniging
zijn met ongeveer tien leden, al
lemaal stokoud en zeer geleerd -
dat denken veel mensen waar
schijnlijk. Toch hebben we zo'n
honderd leden in Leiden, een be
hoorlijk aantal vind ik zelf'.
"Relatief veel van onze leden
doen wetenschappelijk werk,
zijn verbonden aan de Leidse
universiteit. Dat verklaart na
tuurlijk veel. Maar er zijn ook le-
n vrienden z
(archieffoto)
den die gewoon naar de lezingen
komen omdat ze geïnteresseerd
zijn in de onderwerpen die wij
aansnijden".
Toch is 'Ex Oriente Lux' een
beetje een stoffige vereniging.
Moors heeft geen moeite om dat
toe te geven. "Wat meer leven
zouden we wel kunnen gebrui
ken. Een echt dynamische ver
eniging zijn we niet. Oude gym
nasiasten onder elkaar, die sfeer
is ons niet onbekend".
En daar moet verandering in
komen vindt Moors. "We besef
fen dat je nooit een waanzinnig
populaire vereniging kunt wor
den, simpelweg omdat onze le
zingen altijd iets specialistisch
zullen blijven houden. Maar je
hoeft dat specialisme nu ook
weer niet te ver door te drijven.
Ik vind dat er af en toe best wat
populaire dingen kunnen wor
den gedaan".
Geef eens een voorbeeld?
Moors moet even nadenken,
zegt dan: "In februari wordt er
een lezing gehouden over Noord-
Jemen. Nu zul? je misschien zeg
gen: dat is ook tamelijk specialis
tisch, maar dan vergeet je dat die
lezing zal worden opgeluisterd
met Yeminitische muziek en dat
is natuurlijk leuk".
Wie lid wil worden, of gewoon
informatie wil hebben over de
vereniging kan contact opnemen
met Moors, tel 071 143982. s
avonds bellen.
LEIDEN - De eremedaille in zil
ver, verbonden aan de orde van
oranje Nassau, heeft uitvoer
der-schilder Van Wolde gisteren
gekregen ter gelegenheid van
zijn 40-jarig dienstjubileum.
De versierselen werden door
burgemeester Goekoop opge
speld. Mevrouw Van Wolde
staat hem daarbij ter zijde.
Van Wolde trad op 1 oktober
1945 in dienst als Iqerling-schil-
der bij het Glas- en Schilderbe-
drijf Van Muiden b.v. aan de
Hoge Rijndijk. (foto Holvast)
LEIDEN - Twee Leidse vrouwen,
22 en 23 jaar oud, die maandag
door de Leidse politie werden aan
gehouden omdat ze kleding had
den gestolen, zijn vanochtend voor
de Haagse officier van justitie ge
leid. De vrouwen, allebei verslaafd
aan de heroïne, hebben vanaf april
wekelijks voor ongeveer tweedui
zend gulden aan kleding bij elkaar
gestolen. De politie heeft inmid
dels ook twee mannen, allebei 33
jaar oud, aangehouden die van he
ling worden verdacht.
