AUTO Samengesteld door Koos Post
Luisterrijke Japanse sportcoupés
Statiegeld op blik en plastic flessen
'Verfriste' Peugeot 505 kan nog jaren mee
RU-IMPRESSIE
Lange spons
CentomobiT:
jubileuinauto
van Mercedes
Fiat kon de Uno-verkopen maar met moeite stabiel houden
Tomra ziet 'groot gat' in markt
DONDERDAG 12 DECEMBER 1985
PAGINA 13
'Mijn hobby is
ideeën aangeven'
Mazda RX-7: invloed van Porsche duidelijk zichtbaar.
i zeer opvallende verschijning.
Twee Japanse merken - Mazda en
Subaru - komen binnenkort met
luisterrijke sportcoupés op de Ne
derlandse markt.
Mazda
Wat Mazda betreft is dat een lo
gische vernieuwing van de het ro
tatie-buitenbeentje: de RX-7.
In de afgelopen zes jaar zijn er
bijna een half miljoen van deze
sportwagens geproduceerd. Dan
wordt het tijd voor een opvolger.
Die gaat ook RX-7 heten, is even
eens een sportief gelijnde 2+2
sportcoupé en wordt ook aange
dreven door een rotatiemotor,
waarin Mazda in de loop der jaren
veel tijd, moeite en kapitaal heeft
geïnvesteerd.
Het nog steeds unieke motor
concept is ditmaal voorzien van
een brandstof-injectie en dubbele
ïnlaatpoorten voor een gefaseerde
inlaat. Het maximaal vermogen
bedraagt 150 pk, wat de wagen in
8 seconden uit stilstand op een
snelheid van 100 km/uur kan
brengen en een topsnelheid van
maar liefst 210 km/uur garan
deert.
Deze nieuwe RX-7 is - evenals
enkele andere Mazda-modellen -
voorzien van elektronisch afstel-
bare schokdempers 'en heeft een
gedeeltelijk meesturende achter
wiel-ophanging. De wagen beleeft
half januari op de Autosalon van
Brussel zijn Europese première.
De Nederlandse introductie volgt
in februari. Dan zal ook de prijs
bekend worden.
Subaru
Subaru gaat ook in het groot.
Tot nu toe kwam het merk niet
verder dan een middenklasser,
maar eind van deze maand staat
er een imponerende sportcoupé
in de etalage: de Subaru XT met
vierwielaandrijving. Met deze wa
gen van dik 50 mille betreedt het -
in ons land nog steeds kleine - Ja
panse merk een nieuw en moeilijk
segment van de markt.
De leuk gelijnde XT is uitgerust
met een 1,8 liter inspuitmotor met
turbo (135 pk), goed voor accelera
tie van 0 tot 100 km/uur in 9,5 se
conden en een topsnelheid van
ongeveer 200 km/uur. De fabriek
zegt dat het gemiddeld verbruik
desondanks bijna één op elf be
draagt.
Het is een duidelijke tweezitter:
'2+2' noemen ze dat in autokrin
gen. Dat betekent dat er net twee
kinderen op de achterbank kun
nen worden meegenomen. Maar
ze zitten er dan wel Spartaans bij.
De leuning van die bank kan wel
worden weggeklapt, zodat er des
gewenst een flinke bagageruimte
kan worden verkregen.
De wagen kan worden geleverd
met een vijf-versnellingsbak (kost
dan 53 mille) of met een automaat
59.000), in beide gevallen met
vierwielaandrijving, die via een
druk op de knop kan worden in
geschakeld. De versie met auto
matische transmissie kent boven
dien een voorziening waardoor de
vierwielaandrijving zichzelf in
schakelt als de omstandigheden
dat vereisen.
De uitrusting is opvallend com
pleet. De stuurkolom is in twee
richtingen verstelbaar, de stoelen
zijn zo ontworpen dat men ook bij
ruw manoeuvreren nog stevig zit,
het digitaal dashboard is nog dui
delijk ook en het interieur goed
afgewerkt.
De wagen stuurt - ondanks de
bekrachtiging - prettig direct. Het
remsysteem bestaat uit vier
schijfremmen, waarvan de voor
ste inwendig worden geventi
leerd.
Alles bij elkaar - zeker bij Suba
ru - een opvallende verschijning.
Om die kreet waar te maken
lanceert hij in zijn brief een
simpel hulpmiddel om beslagen
autoruiten schoon te vegen. Je
neemt gewoon een handfiel-
spompje. haalt het slangetje er
uit en schroeft met een parker
een vierkant sponsje op het gat.
Klaar is Kees. Men heeft dan
als het ware een verlengstuk
van de arm om achter- en rij-
ruiten te kunnen afsponsen.
Van Laar schrijft dat zijn
idee op de beurs 'Handige han
den' in Arnhem geestdriftig is
ontvangen. Of het in de prak
tijk voldoet weet ik nietleuk is
het wel. En volgens Van Laar
kost het geen drie gulden om het
te proberen.
Zelfs na ongunstige trajecten
kwam ik nog in de buurt van de
één op twaalf.
Een auto als deze Peugeot 505 is
echt geschapen voor het grotere
werk. de laneere afstanden. Voor
treffelijke wegligging. gemakkelij
ke bediening, soepele schakelin
gen, prettige stuurbekrachtiging,
royale en goed zittende stoelen, je
wordt er echt niet moe in. En met
een brandstoftank van 70 liter in
houd kan men zonder een pomp
aan te doen aan heel eind wegko-
Ook na al die jaren is deze Peu
geot nog steeds een formidabele
reiswagen. Jammer van dat ge
luid.
Technische gegevens Peugeot 505
GTD-T. Vier cilinder in lijn. Inhoud
2498 cc. Compressieverhouding 21:1.
Vermogen 98 pk. Onafhankelijke
wielophanging rondom. Schijfrem
men voor, trommels achter. Vijf ver
snellingen. Stuurbekrachtiging. Ge
wicht 1340 kg. Aanhanger geremd
1200 kg. Tankinhoud 70 liter. Accele
ratie 0-100 km/uur 14 seconden. Top
snelheid 170 km/uur. Prijs 48.145.-.
'De verjaardag van de toekomst'.
Zo ongeveer zou men de titel
kunnen vertalen van de uitzen
ding. waarmee de Westduitse tele
visie op 29 januari het eeuwfeest
van de auto gaat belichten.
Natuurlijk levert Daimler-Benz
als oudste automobielonderne
ming ter wereld een belangrijke
bijdrage aan deze produktie. Een
hoofdrol is toebedeeld aan de
'Centomobil', een jubileumvoer
tuig dat Mercedes speciaal voor
deze gelegenheid heeft gecon
strueerd.
De Centomobil kan zo een be
langrijke bijdrage leveren aan het
thema van de uitzending: 'een
tijdloze vorm van reizen Het mo
del spreekt tot de verbeelding door
zijn passagiersruimte van gespie
geld of transparant plexiglas en
de open zijkanten.
Alle aggregaten zijn ver
chroomd. bekleed of van glanzend
materiaal gemaakt. Ramen, deu
ren en spatborden ontbreken. De
doorzichtbare buitenkant geeft
een bijzonder effect doordat de
omgeving in kleur, vorm en sfeer
wordt weerspiegeld.
Een apart optisch effect wordt
ook verkregen door de verlichting,
die nergens als zodanig aan de
buitenkant herkenbaar is. Het
licht straalt vanuit het voertuig
naar buiten. De knipperlichten
zitten ook verborgen in de wiel-
kappen.
Het draaiboek van de film
beoogt een reis door tijden ruimte
in beeld te brengen, waarmee hon
derd autojaren herleven. De
hoofdrollen worden vertolkt door
de Oostenrijkse coureur Nikki
Lauda en de Amerikaanse filmac
teur Ross Harris. Michael Pfleg-
har heeft de regie.
'Mijn hobby is ideeën aange
ven', schrijft mij W.E. van Laar
uit Arnhem.
Schrootkraan voor autobranche
Lang, dun en beresterk is de nieuwe schrootkraan, die het Alphense
bedrijf Hyva ontwikkeld. Op en top geschikt voor het verwerken en
tillen van autowrakken.
Natuurlijk stelt de autobranche specifieke eisen. Afgedankte auto's
zijn logge en lompe dingen, die moeilijk zijn te hanteren. Dus moeten
de kranen, die bij de verwerking tot schroot worden ingeschakeld,
handelingen kunnen verrichten die andere kranen niet kunnen. Zo
als het aandrukken en platslaan van wrakken. Dan kunnen er meer
wrakken op een vrachtwagen. Doelmatiger en dus goedkoper.
Om de kraan voor pletwerk geschikt te maken was een aparte con
structie nodig, De Alphense schrootkraan kan niet alleen veel tillen,
maar kan ook ver reiken: bijna zeven meter ver. De werkhoogte is
kort bij de kraan hoog. Alle mogelijke beveiligingen zijn ingebouwd.
werden breder en dus comforta
beler. De passagiers op de achter
bank kregen ongeveer dertig cen
timeter meer ruimte. In de prak
tijk een niet te verwaarlozen hoe
veelheid.
Natuurlijk werd er ook tech
nisch flink wat gesleuteld. Er
kwamen weliswaar geen andere
motoren in het vooronder, maar
de bestaande krachtbronnen wer
den aan een kritisch onderzoek
onderworpen en kwamen verbe
terd uit die strijd.
Ik had ditmaal voor een diesel
turbo gekozen. Een wagen van
van dik 48 mille. Daar krijgt men
standaard weliswaar stuurbe
krachtiging en een schuifdak
voor, ma^r andere aardigheidjes
(zoals bijvoorbeeld centrale ver
grendeling), die bij vele merken
van huis uit worden meegegeven,
moet men hier nog eens extra be
talen. En dat kan nog wel eens op
lopen.
De moderne zelfontbranders
worden vandaag de dag vaak
voorzien van een turbocompres
sor om de prestaties nog wat op te
vijzelen. Zo ook deze Peugeot 505
Diesel. Onder invloed van deze
extra duw in de rug kan de twee
ënhalve liter dieselmotor de 1340
kg wegende wagen in zegge en
schrijve veertien seconden op 100
km/uur snelheid brengen. Torh
echt niet slecht voor zo n dikke
diesel. Trouwens, ook de topsnel
heid mag er zijn: dik 170 km/uur!
Bepaald geen luie wagen.
Maar helaas ook geen stille wa
gen. De geluidsproduktie viel mij
tegen. Vooral in de hogere toeren
tallen moet men de radio een flink
stuk harder zetten om het nieuws
goed te kunnen horen. En conver
seren gaat dan ook niet gemakke
lijk. Neen, wat dat betreft had ik
hogere verwachtingen.
Het verbruik kwam beter over
een met datgene wat ik in mijn
hoofd had. De tegenwoordige die
sels zijn haast allemaal zo zuinig,
datje verbaasd zou staan te kijken
als je aan de pomp bijvoorbeeld
beneden de één op tien zou blij
ven. Dat gebeurde dan ook niet.
Directeur Greco van Fiat Nederland kon er niet onderuit.
De recordverkopen van de Opel Kadett (maar liefst zo'n
50.000 stuks) en de tweede jeugd van de Renault 5 heb
ben in 1985 het leven van de concurrentie danig ver
zuurd.
Ook dat van Fiat Nederland. Bij de planning was er op
gerekend dat er dit jaar meer Uno's dan vorig jaar zouden
kunnen worden afgezet. Dat viel bar tegen. Achteraf zegt
de heer Greco al blij te kunnen zijn met het feit dat de
Uno-verkopen stabiel zijn gebleven.
Fiats hoop is nu gevestigd op de vernieuwingen die
drie jaar na de introductie (in januari 1983) zijn doorge
voerd in de Uno-reeks. Nieuwe kleuren en bekledingen,
maar dat is niet het belangrijkste. De voornaamste novi
teit is de verschijning van de Fire 1000 motor in de een
voudigste Uno, de 45. Het is dezelfde motor, die ik kort
geleden met veel waardering heb leren kennen in de Lan
cia Ypsilon.
Nog even ter herinnering: dat 'Fire' heeft niet te maken
met vuur of vurig - hoe pittig deze kleine en lichte kracht
bron ook is - maar alles met het feit, dat hij wordt ge
maakt in een louter met robots uitgeruste fabriek: Fully
Integrated Robotized Engine. Deze fabriek is nieuw in
het Termoli-complex aan de Adriatische kust en werd
gebouwd in samenwerking met Peugeot. Per drie minu
ten wordt er één Fire-motor geproduceerd. Volgens Fiat
is de Uno 45 door deze motor van 45 pk 'de zuinigste en
de pittigste wagen in de één-literklasse' geworden met
een topsnelheid van 145 km/uur
Ook is de Uno-reeks uitgebreid. Er is nu een luxueuze
re uitvoering verkrijghaar voor de Uno 70. Deze wordt in
de typenaam aangeduid met SL en vervangt de SX, die
op enkele markten met 1300 cc motor leverbaar was.
Het Uno-programma is nu dus samengesteld uit twee
carrosserievarianten (drie- en vijfdeurs). vijf motorver
sies (1000, 1100, 1300 1300 turbo en 1300 diesel) en drie
uitvoeringen (basis, S en SL). De prijzen lopen van bijna
16 mille voor de simpelste Uno 45 - via 20 mille voor de 70
SL en de Diesel - tot ruim 29 mille voor de Turbo i.e.
De Peugeot 505 is inmiddels een
oude vertrouwde. Hij draait ook al
bijna zeven jaar mee. De hoogste
tijd dus voor wat anders. Geen en
kel model heeft het eeuwige le
ven, al lijkt het er soms wel op.
Zoals bij de lelijke eend.
Een geheel nieuw model is het
niet geworden. Misschien mede
omdat Peugeot wat krap bij kas
zat, maar het was nog niet nodig
ook. De stoere, sierlijke sedan kan
nog bogen op voldoende sympa
thie bij het autorijdend publiek
om nog een tijdje goed mee te
kunnen.
Een extra impuls kan echter
nooit kwaad. Daarom kreeg de
505 een 'facelift', zoals dat in auto
kringen heet. Dat betekent dat hij
wat werd gerestaureerd. 'Gemo
derniseerd', zeggen ze dan.
Maar ik moet eerlijk zeggen dat
ik niet zoveel moderners zie aan
de veranderde bumpers, grille en
achterpartij. 'Verfrist' zou wel
licht een betere kwalificatie zijn.
Want de jaargang 1986 ziet er nau
welijks anders uit dan de onge
veer 850.000 exemplaren die er
aan vooraf zijn gegaan.
Anders is het echter als men
achter het stuur plaats neemt.
Dan heeft men wél het gevoel in
een nieuwe auto te zitten. Het in
terieur werd namelijk veel ingrij
pender onder handen genomen.
Vooral het geheel andere dash
board ziet er goed uit. De stoelen
ADVERTENTIE
OLDENZAAL (GPD) - Statiegeld
op blik. In negen Amerikaanse sta
ten is dat al verplicht. In Zweden
ook. In Australië, Canada en ver
scheidene Westeuropese landen
zijn wettelijke regelingen in de
maak. Evenals trouwens voor plas
tic flessen. In de Bondsrepubliek
bestaan bijvoorbeeld vergevorder
de plannen om de plastic cola-fles
sen met een inhoud van twee liter
te belasten met een statiegeld van
30 pfennig.
Het zijn ontwikkelingen die ing.
Henk J. G. ter Bekke (41) deugd
doen. Hij is sinds 1 juli algemeen
directeur van de Oldenzaalse vesti
ging van het Noorse bedrijf Tomra
Systems. „Overal in de wereld zie
je een toenemende betrokkenheid
bij milieu en hergebruik van
grondstoffen. Er komt een gewel
dige markt aan. Ik denk dat we
hier in Oldenzaal echt groot wor
den".
Zijn verwachting dat Tomra-Ol-
denzaal een forse groei gaat door
maken, baseert hij niet alleen op de
ïrfdrukwekkende omvang van dat
marktpotentieel. Van grote beteke
nis is ook de strategische beslis
sing van de Noorse moeder, dat
haar Twentse dochter alle nieuw
ontwikkelde apparaten in produk
tie gaat nemen. „Het zal ertoe lei
den, dat we over vijf jaar hier 100
tot 150 mensen aan het werk heb
ben en de omzet de 100 miljoen
gulden gepasseerd moet zijn", al
dus Ter Bekke.
Op het ogenblik werken er rond
25 man. Voor het eind van het jaar
zullen nog tussen de tien en twin
tig mensen worden aangenomen,
„om te beginnen" op een tijdelijk
contract. Directe aanleiding is een
Amerikaanse order van zeven mil
joen gulden die voor Kerstmis de
deur uit moet. Het gaat om de leve
ring van 612 zogenaamde Can-Can
machines van het laser scanner
model. Dat houdt in dat de machi
ne bij het 'innemen' van blikjes
met een snelheid van 1 per seconde
leest van welk merk ze zijn. De
Can-Can registreert de bijzonder
heden, draait een tegoedbon uit
(vijf dollarcent per blikje) en perst
vervolgens het blikje samen, waar
na het gereed is voor hergebruik
door de aluminiumindustrie. Want
anders dan in Nederland wordt in
de VS de meeste blikverpakking
van aluminium gemaakt. De ma
chines komen in of bij supermark
ten, pretparken en sportcomple
xen te staan.
De lezende Can-Can is een van
de nieuw ontwikkelde machines
waarvan de produktie Oldenzaal is
toebedeeld. Er komen er meer aan.
Zo zal in maart worden begonnen
met de vervaardiging van machi
nes die plastic flessen innemen, le
zen en vernietigen. „Het is de be
doeling dat Oldenzaal Tomra's be
langrijkste produktie-eenheid
wordt", vertelt Ter Bekke. „In
Noorwegen wordt de produktie ge
consolideerd en komt de nadruk
meer en meer op research te lig
gen. Oldenzaal wordt ook het inter
nationaal centrum voor bijeen
komsten van de technische dienst
en verkoopstaf en voor presenta
ties. Een complete congreszaal is
hiervoor ingericht".
Tomra. veertien jaar geleden op
gericht. heeft sindsdien een leiden
de rol verworven in de fabricage
van terugneem-apparatuur voor
drankverpakking. Concurrenten
zijn er wel, maar vormen volgens
Ter Bekke nauwelijks een bedrei
ging, omdat de technologische ont
wikkeling niet alleen erg kostbaar
is, maar zich ook afspeelt op een
zeer geavanceerd niveau. Dat laat
ste geldt met name voor de laser
techniek en de programmatuur
Bij Tomra wordt een kwart van de
totale bedrijfskosten opgeslokt
door research.
Eind 1983 werd bekend dat Tom
ra in Oldenzaal zou neerstrijken. In
het pand van de voormalige linge
rie-groothandel Van den Esschert
International, een van de fraaiste
bedrijfsgebouwen ter plekke. Met
aangrenzend 15.000 vierkante me
ter grond waarop kan worden uit
gebreid-. Het jaar 1984 is benut om
het pand aan te passen en het pro-
duktie-apparaat op te bouwen. In
maart van dit jaar zijn de eerste
machines afgeleverd. In totaal
komt men dit jaar op 1600 a 1700
stuks, verwacht de directie, en vol
gend jaar op ongeveer 2500, waar
onder een aantal nieuwe typen.
Tomra is volgens Ter Bekke een
schone 'high tech'-industrie met
relatief veel hoogwaardige werkge
legenheid. Bij de produktie be
perkt men zich in Oldenzaal overi
gens tot de assemblage en het
doortesten van de machines. Com
ponenten worden toegeleverd op
basis van licenties en specificaties
Ze komen nu nog veelal uit het
buitenland, „maar het is de bedoe
ling de toeleveranciers dichter bij
huis te zoeken".
Over de bedrijfscultuur bij Tom
ra is Ter Bekke bijzonder enthou
siast. Hij typeert die als „dyna
misch, flexibel, met een sterk kwa
liteitsbewustzijn naar produkt en
organisatie, waarbij de menselijke
factor echt centraal staat". Om dat
laatste te illusteren laat hij ons de
fitness-room zien die op kosten
van het bedrijf wordt ingericht. En
nog iets: iedere werknemer krijgt
als hij een jaar in dienst is een bo
nus in aandelen. „De mensen
werken dus in hun eigen bedriif
- 'Op het nachtslot', gedichten van Mar
cel Koopman De Harmonie, prijs
22,50.
- 'Waar het hart vol van is'. Willem Wil
mink vertelt hoe men kan leren dichten
Hij behandelt de verschillende rijmvor
men en al doende stapt hij kris-kras
door de tijd en laat de poëzie leven. Van
Holkema en Warendorf, prijs 19,50.
Thrillers
- 'Schaduwen uit/Gethsemane', nieuw
werk van de Nederlandse thrillerauteur
Tomas Ross, die in het verleden al meer
malen heeft, bewezen actuele onderwer
pen in een spannend kader te kunnen
zetten. Ditmaal komt 'zijn' Martin Finch
in actie in El Salvador en Nicaragua
Het Spectrum, prijs 24,90
- De mens en zijn God' door dr. R.M
Nepveu, die voorstellingen van God be
schrijft tegen de achtergronden van vele
religies en culturen. Hij verduidelijkt
het ontstaan en het functioneren Zo
mer en Keuning. prijs 24.90
- In gezelschap van wolven' door Ange
la Carter, die een aantal sprookjes en le
genden laat uitgroeien tot erotische
nachtmerries of bezarre seksuele allego
rieën. Contact, prijs 24,90.
- 'Einde van een Imperium, deel 2'. ro
man uit Senegal door Sembene Ousma-
ne, gebaseerd op fictieve politieke ont
wikkelingen in Senegal. De Derde Spre
ker-serie van Het Wereldvenster, prijs
ƒ20,-
- 'Een lied van Afrika' door Karen Bli-
xen (pseudoniem voor Isak Dinesen),
'die jarenlang een kofieplantage in Ke
nia heeft beheerd. Eerst samen met haar
man, later alleen. Over die jaren schreef
zij dit poëtische boek in 1937. Er is een
film van gemaakt, die begin volgend
jaar uitkomt, met Meryl Streep en Ro
bert Redford in de hoofdrollen. Nijgh en
Van Ditmar, prijs f 32,50.
- 'Vlek in het meer', roman van Jan van
der Vegt. Hoofdpersoon Schuil weet
van zyn vader, dat zyn wortels ergens in
Ierland liggen. Hij gaat op zoek naar de
waarheid over zichzelf. Nijgh en Van
Ditmar, prjjs 27,50
- 'Uit het leven van een denkende
vrouw' door Justine Abbing. pseudo
niem van Carry van Bruggen. Hoewel in
1920 geschreven kan men zich ook van
daag de dag nog vinden in dit verhaal
over een vrouw, die m haar werk niet
serieus wordt genomen. Nygh en Van
Ditmar. prijs 27,50
- 'Aatje' door Anna Nederlof, die het le
ven met een verstandelijk gehandicapt
kind beschrijft. Leopold, prijs 24,90
Diversen
- 'Joseph Luns', de weerslag van een
aantal gesprekken die René Steenhorst
en Frits Huis hebben gevoerd met de
man, die vele jaren minister van buiten
landse zaken is geweest en daarna se
cretaris-generaal van de NAVO. Een po
liticus, die jarenlang mede het beeld
heeft bepaald. Teleboek, prys 29,50.
- 'Schilderijen van Charlotte Mutsaers',
opgeluisterd met een brief van Fritzi
Harmsen van Beek en met een beschou
wing van Anneke Oele. Meulenhoff,
prijs 15.-.
- 'Het nieuwe huis-, tuin- en keuken
boek' door Lizzie Evans met duizende
néén handige huishoudtips. Elsevier,
prijs 19,90
- 'Vicieuze cirkels' door Patrick Hughes
en George Brecht, die een aantal para
doxen verzamelden en woord en beeld
gestalte gaven. Bert Bakker, prijs
16,90
- 'Koken voor beginners' door Tineke
de Lang en 'Vlaaien, pizza's, pannekoe
ken' door Hennie Franssen zijn twee
nieuwe (genoeg zeggend) titels in de Cu
linaire Boekerij van Zomer en Keuning.
prijs 9,90 per deel.
- 'Echt Italiaans koken' door Maneluise
Christl-Licosa en 'Echt Frans koken'
door Susi Pirouë zijn twee nieuwe
kookboeken, aan de hand waarvan Ita
liaanse en Franse gerechten thuis kun
nen worden bereid. Ook in de Culinaire
Boekerij van Zomer en Keuning, prijs
29,90 per stuk.
- 'Atlas van de sterrenhemel', met de
coördinaten van het jaar 2000, samenge
steld onder redactie van Storm Dunlop
met kaarten van Wil Tinon. Becht, prijs
34,90
