Euro-parlement
blijft dreigen
Breuk Mitterrand met Fabius
'Meer geld nodig om te kunnen werken'
'Vredesakkoord in Oeganda'
Van der Stoel
teleurgesteld
Top Reagan-Gorbatsjov
in '85 'grootste nieuws'
Marcos nu
officieel
kandidaat
VN wil verbod
sportcontacten
met Z.-Afrika
Argentijnse
generaals
in beroep
Nederlandse ambassadeur
wel bij Nobel-uitreiking
WOENSDAG 11 DECEMBER 1985
BUITENLAND
PAGINA 7
STRAATSBURG - De dreigende botsing tussen het Europees Parlement en de EG-
ministerraad over de EG-begroting voor 1986 is nog steeds niet afgewend. Het parlement
blijft ontevreden over de verhoging van de begroting met 'slechts' 2,25 miljard gulden,
waartoe de ministers vorige maand besloten.
Aangezien een van de weinige ech
te bevoegdheden van het Europees
Parlement het verwerpen van de
begroting is, dreigt net als vorig
jaar een confrontatie over de EG-
fmanciën. De EG-ministers van fi
nanciën komen daarom vandaag in
Straatsburg in spoedzitting bijeen
om zich te beraden over voorstel
len die het parlement milder zou
den kunnen stemmen.
door
Hans de Bruijn
Verwacht wordt dat de raad de
begroting nogmaals zal verhogen,
zij het met niet meer dan enkele
honderden miljoenen guldens. Bo
vendien zal er een 'harde' verkla
ring komen dat de ministerraad (de
regeringen) bereid is indien nodig
met een aanvullende begroting te
komen. Of het parlement met deze
toezeggingen tevreden zal zijn,
wordt betwijfeld. Morgen zal het
parlement over de begroting en de
wijzigingsvoorstellen stemmen.
De kloof tussen de wensen van
de ministerraad en het parlement
is meer dan drie miljard gulden
groot. Vier weken geleden besloot
de ministerraad al - na hevige kri
tiek uit het parlement - om de oor
spronkelijke begroting van 79,8
miljard gulden met 2,25 miljard
gulden te verhogen. Het Europees
Parlement en de Europese Com
missie, het dagelijks bestuur van
de EG, wilden aanvankelijk de EG-
uitgaven echter op bijna 88 miljard
gulden vaststellen.
De tegemoetkoming van de mi
nisterraad werd door alle sprekers
in de vergadering van het parle
ment van dinsdag 'een stap in de
goede richting' genoemd, maar wel
een onvoldoende. Volgens de par
lementariërs is een verdere verho
ging nodig om de toetreding tot de
EG van Spanje en Portugal vol
gend jaar zonder extra kosten te la
ten verlopen, om nog ongedekte
uitgaven uit het verleden te bekos
tigen en om het voortbestaan van
de EG-fondsen (het landbouw
fonds en het fonds voor steun aan
zwakke regio's) te kunnen garan
deren.
Alleen al voor die posten was
door het parlement vier miljard
NAIROBI (AP) - De Keniase president Moi heeft een vredesregeling aan
gekondigd tussen de militaire regering en gewapende rebellen in het
buurland Oeganda. Het vredesakkoord zal vrijdag worden getekend, al
dus de officiële Keniase radio.
Onder voorzitterschap van Moi hebben de militaire regering van Oe
ganda en het Nationale Verzetsleger NRA sinds eind augustus met tus
senpozen vredesbesprekingen gevoerd in Nairobi. Keniase functionaris
sen hadden voorspeld dat er vorige week al een akkoord zou worden
gesloten, maar die verwachting werd doorkruist door verhevigde gevech
ten in Oeganda en vijandige verklaringen van de twee partijen in het
openbaar. -
Het NRA begon de gewapende strijd in 1981 tegen de toenmalige Oe-
gandese president Milton Obote. Het ging door met de stryd toen Obote
op 27 juli van dit jaar door het leger werd afgezet, maar begon tegelijk te
onderhandelen.
DEN HAAG/NEW YORK (GPD/
Rtr.) - De Nederlandse vertegen
woordiger bij de VN, mr. Max van
der Stoel, is teleurgesteld dat hij
niet benoemd is tot Hoge Commis
saris van de vluchtelingenorgani
satie van de VN (UNHCR). „Ik ben
teleurgesteld vooral omdat zoveel
lidstaten van de VN steun aan mijn
kandidatuur hebben toegezegd",
zo verklaarde de vroegere minister
van buitenlandse zaken gisteren
voor de NOS-televisie.
De post ging naar de Zwitser
Jean-Pierre Hocké, die nu de twee
de man is bij het Internationale Ro
de Kruis in Geneve. Het is voor de
eerste keer dat een Zwitser be
noemd wordt in deze leidinggeven
de VN functie. Zwitserland is geen
lid van de VN.
Van der Stoel wenste Hocké, die
de de Deen Poul Hartling zal op
volgen, succes en sprak de hoop
uit dat de nieuwe Hoge Commissa
ris veel zou kunnen doen voor de
tien miljoen vluchtelingen in de
wereld. Volgens de oud-minister
van buitenlandse zaken hebben de
VS „krachtige steun" gegeven aan
de kandidatuur van de Zwitser. Hij
zei het „graag anders te hebben ge
zien, maar we hebben te aanvaar
den dat de keus gemaakt is". „Het
heeft weinig zin om om te zien in
wi»k. Het beste is dat alle lidstaten
van de VN hun inspanning vergro
ten om de vluchtelingen in de we
reld te helpen", aldus Van der
Stoel.
Jean-Pierre Hocké (47) is sinds
1982 directeur operationele activi
teit van het ICRC in Genève. Daar
voor was hij gedurende negen jaar
directeur-operaties, een enigszins
lagere functie. Hij diende in Afrika
en het Midden-Oosten en leidde de
delegatie van het ICRC in Nigeria
in 1969-70, aan het begin van de
oorlog in Biafra. Als hoofd van het
ICRC-team in Libanon in 1970, was
hij betrokken bij pogingen om het
lijden te verlichten tijdens de
Zwarte-Septemberoorlog in Jorda
nië tussen het leger van koning
Hoessein en Palestijnse guerrille-
AMSTERDAM (AP) - De top
conferentie van Ronald Reagan
en Michail Gorbatsjov was vol
gens de Nederlandse en Vlaam
se buitenlandredacties het be
langrijkste nieuws van 1985.
Dat blijkt uit de enquete die
Associated Press vorige week
hield onder de Nederlandse en
Vlaamse dagbladen.
De topconferentie werd door
17 buitenlandredacties beloond
met een totaal van 137 punten.
Op de tweede plaats, met 125
punten, kwam de gespannen si
tuatie in Zuid-Afrika. Het be
sluit van de Nederlandse rege
ring om kruisraketten te plaat
sen werd door de buitenland
redacties met 94 punten be
loond en kwam oo de derde
Co-
plaats.
De rest van de 'top tien':
4) Vulkaanuitbarsting i
lumbia (84)
5) Voetbaldrama in Brussel (66)
6) Aanslag op de Rainbow War
rior (52)
7) Dood Tsjernenko en benoe
ming Gorbatsjov (51)
8) Droogte en honger in Afrika
(51)
9) Aardbeving Mexico (40)
10) Kaping Achille Lauro (36)
Het bezoek van paus Johan
nes Paulus II aan de Benelux,
het tweede 'binnenlandse' on
derwerp op de lijst kreeg 32
punten en kwam dus net niet
meer in aanmerking voor plaat
sing. Ook de Elfstedentocht die
door een buitenlandredactie
van een landelijk dagblad op de
vijfde plaats werd gezet, haalde
het niet Opmerkelijk is nog het
standpunt van een ander lande
lijk dagblad dat slechts acht on
derwerpen opgaf, omdat de
rest bestond uit niet te voorko
men 'rampen'.
Onderaan de lijst kwam de
oorlog tussen Iran en Irak, die
door slechts een redactie met
een enkel puntje werd gehono
reerd. Helemaal niet genoemd
werden de cycloon in Bangla
desh, de staatsgreep in Uganda
en de aangekondigde verkie
zingen op de Filippijnen.
De plaatsing werd berekend
door voor iedere eerste plaats
10 punten te geven, voor een
tweede plaats 9 punten et cete
ra. De stemmen van de landelij
ke dagbladen werden even
zwaar geteld als die van de klei
nere regionale kranten.
gulden extra gevraagd, maar die
wens is nog niet voor de helft geho
noreerd. Ook beperkte de minister
raad in november de financiële
ruimte, die het parlement jaarlijks
heeft om eigen wensen voor nieuw
beleid te kunnen uitvoeren. Daar
van bleef slechts 250 miljoen gul
den over.
Diverse parlementariërs betoog
den dat de EG-structuurfondsen
zonder meer geld in 1986 niet meer
aan hun betalingsverplichtingen
kunnen doen. De ministers hebben
al toegezegd dan eventueel met
een aanvullende begroting te zul
len komen, maar dat werd van di
verse kanten gisteren 'slecht be
heer' genoemd. Bovendien schrijft
de EG-begrotingsprocedure voor
dat elke verwachte uitgave ook in
de begroting moet worden opgeno-
De voorzitter van de EG-minis-
terraad voor financiën, de Luxem
burger Juncker, vroeg het parle
ment gisteren om in elk geval de
eigen ruimte voor nieuw beleid te
gebruiken om een deel van de las
ten uit het verleden te dekken. Dat
voorstel zal overigens wel op een
meerderheid in het parlement kun
nen rekenen, maar daarmee houdt
de bereidwilligheid van het parle
ment op. „Wij zijn bereid tot een
compromis, maar niet tot elke
prijs", aldus de Nederlandse chris
tendemocraat P. Cornelissen.
De garanties die het parlement
wil, zullen er echter vrijwel zeker
niet komen. Diverse ministers heb
ben in november al laten weten dat
wat hun betreft met de 2,2 miljard
gulden extra de grens was bereikt.
West-Duitsland en Groot-Brittan-
nië zijn felle tegenstanders van ver
dere verhoging van de EG-uitga-
Deze twee landen kunnen samen
al een eventuele toegeving aan het
parlement tegenhouden. Ook de
Nederlandse minister Ruding
heeft zich steeds tegen hogere EG-
kosten uitgesproken. Meer dan een
geringe tegemoetkoming - tenein
de het EG-beleid voor 1986 niet jiu
al te laten vastlopen - zit er daar
door niet in.
MANILLA (Rtr./UPI) - Op de Fi
lippijnen is gisteren een reeks ac
ties begonnen om te protesteren te
gen schendingen van de mensen
rechten door de regering van presi
dent Marcos. Bus- en taxichauf
feurs in de grote steden op de Filip
pijnen gingen in staking. Scholen,
banken en winkels bleven geslo
ten.
De Filippijnse president Ferdi
nand Marcos is vandaag door zijn
partij officieel kandidaat gesteld
voor de presidentsverkiezingen
van 7 februari. Op een bijeenkomst
van de Beweging voor een Nieuwe
Maatschappij (KBL) besloten de
8462 afgevaardigden de 68-jarige
Marcos tot hun presidentskandi
daat te benoemen. De zittende pre
sident zal het in de verkiezingen
opnemen tegen de oppositieleiders
Salvador Laurel en Corazon Aqui-
Tot de demonstraties is opgeroe
pen door een militante groep die
bekend is onder zijn Filippijnse af
korting Bayan (Natie).
Buitenland kort
Abortus-bom
In een medisch centrum in New
York waar onder meer abortus
operaties worden uitgevoerd, is
gisteren een bom ontploft. De ex
plosie richtte enige schade aan,
maar er vielen geen slachtoffers.
De politie was vooraf gewaar
schuwd. Men was nog bezig het ge
bouw te ontruimen toen de bom
explodeerde.
Libanon
Twee Libanese christenen die
vier dagen geleden in Beirut waren
ontvoerd, zijn gisteravond in vrij
heid gesteld. De 58-jarige arts Mu-
nir Shamaa van het American Uni
versity Hospital en de zakenman
Joseph Salameh, werden vrijgela
ten ten huize van een sji'itische
geestelijke.
Hongerstaking
Advocaten van circa 1500 Pale
stijnse gevangenen in Israël heb
ben verklaard dat hun cliënten in
hongerstaking zijn uit protest te
gen de omstandigheden in de ge
vangenissen. De Palestijnen wor
den geslagen, aldus de advocaten.
Ze willen beter voedsel en minder
volle cellen.
PARIJS - Sinds het bliksembe
zoek van de Poolse leider generaal
Jaruzelski aan president Mitter
rand in Parijs zullen de relaties tus
sen een president en zijn eerste mi
nister in de vijfde republiek nooit
meer dezelfde zijn. Het is nu een
ieder duidelijk dat premier Lau
rent Fabius zich met hartstocht te
gen de komst van "de Poolse Sow-
jet-zetbaas" heeft verzet in een ge
sprek met de president waarin
geen sprake was van overleg, maar
waarin Fabius eenvoudig werd ge
zegd wat er stond te gebeuren.
door
Rudolph Bakker
Jaruzelski had om het gesprek
gevraagd. President Mitterrand
had 'nee' kunnen zeggen. Op dit
verwijt antwoordde de president
maandag in een radio-interview
met de opvallende dooddoener:
„Omdat ik nee kon zeggen, heb ik
ja gezegd". Blijft de omstandigheid
dat de traditionele relatie tussen
president en eerste minister werd
doorbroken. Nooit eerder sinds
president De Gaulle aan de wieg
stond van de vijfde republiek wer
den belangrijke beslissingen door
een president genomen zonder dat
de eerste minister - in de gaullisti
sche praktijk de eerste en hoogste
dienaar van ae president - althans
in schijn om zijn mening werd ge-
De volgens insiders onheelbare
breuk tussen Mitterrand en Fabius
is van minder belang dan de ma
nier waarop de president in een bij
na koortsachtig aandoende aanval
van energie bezig is eenzame be
slissingen te nemen. Behalve het
'geval-Jaruzelski' was er immers
ook de kwestie van het vijfde tele
visienet, dat door de president per
soonlijk werd gegund aan twee su
per-kapitalisten, waarvan de een
een Italiaan is en berucht om ma
nier waarop hij in zijn vaderland de
beeldschermen monopoliseert met
derderangs programma's en een
stortvloed aan reclameboodschap
pen. Ook hiertegen is in Frankrijk
een enorm protest ontstaan, dat
men name vanuit de franse filmwe
reld tot demonstraties heeft geleid.
Verwarring
Nog maar drie maanden voor de
parlementsverkiezingen zijn
vriend en vijand van de president
door dit opvallende optreden in
verwarring geraakt. Niet alleen
premier Fabius verklaarde voor
het parlement 'verward' te zijn ge
weest over Jaruzelski, ook minis
ter van cultuur Jack Lang ver
klaarde zich in de war over de pre
sidentiële beslissing in verband
mei nel vijlde televisienet, omdat
het de Franse filmindustrie bena
deelt. Binnen de socialistische par
tij is men zelfs buitengewoon ver
ward omdat het duidelijk wordt
dat hun vroegere voorman Fran
cois Mitterrand voortaan zijn eigen
weg zal gaan.
De geruchten dat Jaruzelski's
komst mogelijk onderdeel is van
een kennelijk breed gevoerd ge
heim diplomatiek overleg rond een
aanstaande versoepeling van de
uitreismogelijkheden voor Russi
sche joden, doen daar weinig aan
af. Als dat de werkelijke reden
voor het bezoek is, mag worden
aangenomen dat Fabius zich koest
had gehouden. Tenminste als de
premier daarvan op de hoogte was.
Was hij dat niet, dan geeft dat de
vertrouwensbreuk tussen hem en
Mitterrand alleen maar meer reliëf.
In de rechtse oppositie heerst de
verwarring vooral in de kampen
van de gaullistenleider en Parijs'
burgemeester Jacques Chirac en
onder de aanhang van oud-presi
dent Giscard d'Estaing en diens
UDF. Beide groepen hadden im
mers bij hoog en bij laag beweerd
dat het volgens de Franse grond
wet mogelijk moet zijn om na een
rechtse overwinning een kabinet te
vormen en een eerste minister af te
vaardigen vanuit het rechtse
kamp, terwijl de president Fran
cois Mitterrand heet, een man die
gekozen werd als aanvoerder van
de socialistische partij. Want, dat
ook is het doel dat Mitterrand nu
nastreeeft: duidelijk aan te geven
welke rechten hij voor zich als pre
sident opeist, of althans de indruk
te wekken dat hij over dergelijke
rechten op basis van de Franse
grondwet zou beschikken.
De grondwet is daarover name
lijk buitengewoon vaag. Als Mitter
rand die rechten voor zich opeist
doet hij dat louter op basis van de
praktijk zoals die werd ontwikkeld
door president De Gaulle, een man
die door Mitterrand als een abso
luut gevaar voor de Franse demo
cratie is afgeschilderd.
Tevreden
De enige politicus die de ontwik
keling met tevredenheid gadeslaat
is Raymond Barre, de tweede en
laatste premier van president Gis
card d'Estaing. Barre heeft na mei
1981 een eigen politieke aanhang
gevormd en hij heeft sinds gerui
me tijd de stelling ontwikkeld dat
het binnen de huidige constitutie
absurd is een eerste minister en
een president van diametraal te
genovergestelde politieke kleur te
stellen. Barre wil na een eventuele
stembusoverwinning van de con
servatieve partijen in maart de pre
sident niet de kans geven een
rechtse eerste minister aan te wij-
NEW YORK (UPI/AFP/DPA) - De
Algemene Vergadering van de Ver
enigde Naties heeft gisteren een
verdrag tegen apartheid in de sport
onderschreven. Ook werd een re
solutie aanvaard om volgend jaar
juni een wereldconferentie te hou
den over strafmaatregelen tegen
het Zuidafrikaanse apartheidsregi-
De conventie tegen apartheid in
sport verbiedt de ondertekenende
landen sportieve contacten te on
derhouden met Zuid-Afrika. De 22
artikelen tellende overeenkomst
werd werd met 125 stemmen voor,
nul tegen en 24 onthoudingen
goedgekeurd. De lidstaten die zich
onthielden waren voor het grootste
deel westerse landen. Veel van de
ze landen voerden aan dat zij be
reid zijn sportieve banden met Pre
toria te ontmoedigen. Toch konden
ze de conventie niet steunen om
dat, zoals ze zeiden, sommige bepa
lingen daaruit een inbreuk beteke
nen op de in hun nationale wetten
vastgelegde individuele vrijheid,
zoals de vrijheid van reizen.
De conventie was een van de ne
gen anti-apartheidsresoluties die
de Algemene Vergadering met gro
te meerderheid aanvaardde. In een
van de belangrijkste resoluties
wordt de Veiligheidsraad van de
VN opgeroepen „alomvattende
verplichte strafmaatregelen" te ne
men tegen Zuid-Afrika. De sanc
ties zouden een volledig handels
verbod moeten omvatten en vooral
de olieaanvoer moeten stilleggen.
Veroordeeld worden de Ameri
kaanse politiek van „constructieve
betrokkenheid" en de „actieve col
laboratie met het apartheidsbe
wind door regeringen van bepaal
de westerse en andere staten". De
resolutie werd met 122 stemmen
voor, 18 tegen en 14 onthoudingen
aanvaard. De VS en Groot-Brittan-
nië stemden tegen. De Amerika
nen noemden verplichte sancties
een „onaanvaardbaar doel".
BUENOS AIRES (UPI) - De maan
dag tot levenslange gevangenis
straf veroordeelde voormalige mi
litaire president Jorge Videla en
marinechef Emilio Massera in Ar
gentinië zullen in beroep gaan bij
het Hooggerechtshof, zo hebben
hun advocaten meegedeeld.
Zy waren veroordeeld wegens
grove schending van de mensen
rechten.
Drie andere vroegere bevelheb
bers van krijgsmachtonderdelen
kregen maandag minder zware
vrijheidsstraffen, terwijl vier vroe
gere militaire juntaleiders, onder
wie oud-president Leopoldo Gal-
tieri, vrijspraak kregen. De advoca
ten van deze laatste vier vèrklaar-
den smartegeld te zullen eisen.
\DVERTENTIE
zen. Op die manier zou een onmo
gelijke toestand ontstaan, die de
president ertoe zou dwingen af te
treden.
Volgens het laatste opinie-onder-
zoek zouden de socialisten bij* de
verkiezingen in maart op 27 pro
cent van de stemmen kunnen reke
nen, te weinig om opnieuw een re
gering te kunnen vormen. Al met
al een situatie die maakt dat de ini
tiatieven zoals president Mitter
rand die tot ieders verrassing aan
het ontplooien is in de eerste plaats
zijn gericht aan het adres van de
huidige oppositie als de overwin
nende party van maart. Hoe groter
de verwarring is die de prsident
daar nog voor die tijd kan stichten,
hoe beter hem het natuurlijk uit
komt.
DIRECTIE DEMONSTRATIE
«nrnc
tem
pos
korteg
Audi 100 CD 2.2
585
71.500
14.000,-
Audi 100 CD 2.2
785
54.500
7.500,-
Audi 90 2 2
11/85
49.150
2.500,-
Audi 80 Quatro 2.2
1083
48.600
17.500,-
Audi 8018
11.85
33 900
2.100,-
Audi 80 CC 1.6
11/85
33.600
2.000,-
Audi 80 Diesel
885
33850
3.900,-
Audi 100 2.0
7.85
49500
6.000,-
i
kamsteeg 1
VOORSCHOTEN
Jhetocca^oncer^nm^
Hofweg 39 (t.ov. Zilvertabnek)
Tel. 071-769307
DEN HAAG/OSLO (GPD/UPI) -
De Nederlandse ambassadeur in
Oslo is gisteren gewoon aanwezig
geweest bij de uitreiking van de
Nobelprijs voor de vrede aan een
Amprikaanse en Russische arts
Belgisch zilver
BRUSSEL - Ter gelegenheid
van hun 25-jarige bruiloft liet het
Belgisch koninklijk paar en hun i
familie zich dezer dagen fotogra
feren in de koninklijke boerderij
in Opgrimbie, vlakbij de Neder
landse grens. Aan tafel v.l.n.r.
prinses Marie, prins Albert, prin
ses Paola, koning Boudewijn, ko
ningin Fabiola, prins Philippe
en prinses Nora van Lichten-
stein. (foto ANP)
Zweden heeft gisteren in Stock-
scheikunde, medicijnen econo-
schrijver Claude Simom nam de
ontvangst die hem was toegekend voor zijn
(foto AP)
van de Internationale Vereniging
Artsen voor Vrede. Er is, zowel na
tionaal als internationaal, kritiek
gekomen op het feit dat de Russi
sche arts Tsjazov de Nobelprijs in
ontvangst mag nemen, terwijl hij
in 1973 mede-ondertekenaar was
van een brief tegen de latere No
belprijswinnaar Andrej Sacharov.
Volgens de woordvoerder van
buitenlandse zaken is het bericht
onjuist dat ambassadeurs van wes
terse landen, voorop Amerika en
Engeland, de bijeenkomst zouden
boycotten. Deze ambassadeurs zijn
niet op hun standplaats Oslo aan
wezig, maar die landen sturen wel
hun plaatsvervangers, aldus de
woordvoerder.
Nederland onderschrijft de
protesten, maar tekent daarbij wel
aan, dat de prijs niet aan een per
soon is toegekend, maar aan een
organisatie. Bovendien, aldus de
woordvoerder, zijn de Sowjets
sinds Sacharov in 1975 de Nobel
prijs voor de vrede kreeg, niet naar
Oslo gekomen als de prijs werd
toegekend aan kandidaten die hen
niet aanstonden. „Wij willen de
zaak niet politiseren door het Rus
sische voorbeeld te volgen. Het is
ook niet aan ons te beoordelen wie
de prijs wel of niet mag krijgen, dat
doet het Nobelcomité", aldus de
woordvoerder.
Tsjazov en zijn Amerikaanse col
lega Lown kregen de oorkonde en
een geldbedrag van 700.000 gulden
omdat hun organisatie de wereld
er van bewust heeft gemaakt dat
een kernoorlog zal leiden tot een
rampzalige nucleaire winter, aldus
voorzitter Egil Aarvik van het No
belcomité tijdens de ceremonie op
de universiteit van Oslo. In hun re
de zeiden de beide winnaars dat tot
hun belangrijkste taak te rekenen
en niet aan politiek te willen doen.
