'Ik wil dat ze de
volgende dag nog
over me praten'
'In mijn babbels
ben ik mezelf
Martine Bijl op pad met
tweede theatershow
Henny Huisman in de greep van het succes
V.d. Meyden
even terug
op TROS-tv
WOENSDAG 11 DECEMBER 1985
KUNST
PAGINA 23
GRONINGEN (GPD) - Het
publiek draagt haar op han
den. Toch heeft een nieuwe
theatershow Martine Bijl
een zomer van moeizame
voorbereiding gekost. Veel
sigaretten, overleg en her
schrijven. „Maar het blijft
enig om te doen...". De
vreugde is wederzijds, de
zalen zitten vol. Kan dit
tweede programma ooit be
ter worden dan haar schitte
rend ontvangen debuut
show die twee seizoenen
heeft gelopen? Een verkeer
de binnenkomer dus.
Martine Bijl laat het merken en
waxht een zorgvuldiger gekozen
formulering af. Natuurlijkheid is
haar handelsmerk, mensen vallen
voor haar charme. Ze heeft sympa
thie en liefde veroverd.
Martine Bijl: „Maar ik heb din
gen af moeten leren. Ik moet op het
toneel niet doen alsof ik bij mezelf
thuis zit en toch geef ik de mensen
wèl dat idee. Het is heel hard
werken om het er ontspannen uit
te laten zien. Ik sta geen verhaal op
te zeggen. Het publiek denkt wel
eens dat ik het ter plekke verzin.
Dat is uiteraard niet het geval. Die
sympathie is heel leuk en voor mij
een stevige basis. Als het er een
avond niet is, merk ik het meteen
en ik schrik als ik niet iets terug
voel komen".
- Was het geen belemmerende ge
dachte dat je vaak hoorde dat het
succes van je eerste show nauwe
lijks te overtreffen zou zijn?
Martine Bijl: „In het begin zat ik
daar heel erg mee. Hoe kom ik daar
nog overheen, vroeg ik me af en
dan wou ik dat ik die cabaretprijs
niet had gekregen. Maar ik denk
nogal pragmatisch. Op een gege
ven moment bedacht ik: er komt
niks als ik dit alsmaar blijf denken.
Die angst moest ik van me afzet
ten. Het programma is verkocht en
geboekt en dus namen Henk (Van
der Molen - red.) en ik ons voor om
t Martine Bijl: 'Ik heb dingen af moeten leren'.
te proberen het op hetzelfde ni
veau te krijgen. Wij zijn chronische
weggooiers en we schrijven het zo
goed mogelijk".
Goeie vriendin
Een uitverkochte zaal van een
kakelverse centrum ergens in de
provincie ontvangt haar als een
goeie vriendin. Aan het slot neemt
het applaus de omvang van een
ovatie aan. De mensen weten dat
de voorstelling wordt 'uitgepro
beerd', een zogenaamde try-out,
maar Martine Bijl staat er schijn
baar ontspannen bij en in die sfeer
speelt ze haar programma. Er is
een moment dat ze met haar tekst
vastheid sukkelt en dan doet zich
iets merkwaardigs voor. De men
sen voelen het en trekken haar er
prompt doorheen.
Martine Bijl: „Contact is de ba
sis. Ik schrijf de openingsconféren
ce op die manier. Een verhaal in de
trant van: wat denk je dat mij is
overkomen? Alsof ik het aan een
kamer vol mensen vertel. In mijn
babbels ben ik mezelf. Ik sta nooit
echt te jokken, al is dat geen schan
de. Mensen nemen alles van mij
aan alsof het waar is. Wanneer ik
het over mijn vader heb, is er geen
woord gelogen. Als ik het zou moe
kan ik het niet".
Geen modetrend
De tweede Martine Bijl-show be
staat uit liedjes, conférences en ty
peringen. Martine heeft niet mee
gedaan aan de mode van het lopen
de verhaal met een autobiografisch
tintje. Toch is haar programma
zeer persoonlijk, gelukkig. Het zou
door niemand anders gedaan kun
nen worden, ondanks het feit dat
ze een aantal teksten van anderen
door Jacques J. d'Ancona
doet. Youp van 't Hek, Robert
Long en de journaliste Coot van
Doesburgh leveren elk een bijdra
ge. Verder heeft haar levensgezel
Henk van der Molen vyf nummers
geschreven en de meeste muziek
jes. Martine zélf is niet alleen ver
tolkster. Ze schrijft goed en graag,
vooral de vrouwentypes en weet
die figuren feilloos neer te zetten.
Zes teksten plus twee vertalingen
van buitenlandse songs zijn van
haar hand. Het ziet er naar uit dat
Martine, Henk, hun drie musici en
drie technische assistenten weer
twee seizoenen vooruit kunnen. Ze
spelen het programma vier keer
per week, voorlopig tot en met mei.
De hele tournee is volgeboekt.
Voor Martine Bijl is het applaus
de voldoening, het teken dat het
aankomt. Een maand of zes op pad.
„We vinden het zelf aardig en dat
komt misschien wel omdat ik toch
leuke, intelligente mensen trek. Je
moet zo nodig, dus doe je het... Het
is een heel leuk vak, maar je wordt
er wel moe van. Inderdaad, het was
een moeizaam proces. Ik vind 't
slopend, maar nu de druk er af is.
begint het feest. Ook Henk vindt
het zalig als 't eenmaal op de weg
zit".
Vijf types
Martine Bijl etaleert in haar
show vijf spectaculaire vrouwenty
pes. Daar is ze goed in, maar er zit
een nieuw facet aan. Zonder te stel
len dat ze hard cabaret brengt,
gaan deze typeringen verder dan
men van haar gewend was. Ze zijn
komisch, dat wel, maar voorzien
van een scherp kantje. Daar zyn
achtereenvolgens een ijzingwek
kende hondebezitster, een dood
zielige, van preparaten doordrenk
te zwemster, een afschuwelijk hy-
prociet personage in gesprek met
d'almachtige, de assistente van een
goochelaar en een vrouw die met
een mengeling van agressie en be
rusting haar leven naast een hob
by-visser beschouwt.
- Wilde je bewust iets harder
overkomen?
Martine Bijl ontkent het. „Luis
ter, het blijft een amusementspro
gramma, je moet niet gaan toelich
ten. De Doe Maar-fan van toen was
leuk en om te lachen. Het zwaarste
wat ik deed was Agnes, de roddel
journaliste. Er is echter verschil
tussen het aantrekken van een gek
pak en het ergens over hebben
Mijn opzet om dieper te gaan heb
ik de eerste keer duidelijk wegge
schoven. Ik durfde nog niks en was
er alleen op uit dat ze me aardig
vonden. Nu is er een uitbreiding.
Dat moest wel. Mijn eerste show
was op een paar punten na een
zeepbel. Maar je kunt niet twee
keer achter elkaar met de makke
lijkste formule komen. Ik ga nu
een stapje verder. Dat kun je je per
mitteren als je goed ontvangen
bent. Het gaat over iets dat ik heb
herkend. De malle wijfies hebben
allemaal iets om te lachen, maar
het zijn vrouwen die het niet leuk
hebben".
Overhoren
Ais ze die types schrijft, ziet Mar
tine hen al voor zich in accent, taal,
aankleding en hoe ze het staat te
zeggen. „Maar het duurt allemaal
nogal lang en daarbij is regisseur
Berend Boudewijn iemand die me
nooit iets laat doen wat ik niet aan
voel. Hij zegt altijd: 'Ik overhoor je
alleen maar'. Ik heb hem bewust
gekozen. Hij is veruit de beste,
kijkt rustig en dramt niet".
Een voorstelling maken is voor
Martine Bijl voor een belangrijk
deel het overwinnen van haar ei
gen angst. „Een try-out is er niet
om klungelwerk uit te proberen.
Wat er niet in hoort, is dan al lang
weggegooid".
Gouden Harpen toegekend aan
Martine Bijl en Yvo de Wijs
HILVERSUM (ANP) - De Gouden Harpen 1985 gaan naar naar zangeres
Martine Bijl, componist Gerard Stellaard en tekstschrijver Yvo de Wijs.
De Stichting Conamus heeft dit gisteren bekendgemaakt.
De prijs wordt jaarlijks toegekend aan uitvoerende en scheppende kun
stenaars die zich in een langere periode onderscheiden hebben in uitvoe
rende of producerende zin op het gebied van Nederlandstalige liedjes
De Gouden Harpen worden in januari uitgereikt.
door Rob v.d. Dobbelsteen
ZAANDAM - Anderhalf uur nu al zit hij opgesloten in zijn kleedkamer. Het is half twee 's
nachts en buiten scandeert de jeugd nog steeds „Henny, Henny, Henny". De held zelf
schuift zijn stoel naar achteren, maakt een paar snelle sambapasjes en zegt: „We gaan. Ik
kan hier moeilijk tot morgenochtend blijven zitten". Hij heeft de deurkruk nauwelijks
bewogen of het geschreeuw zwelt aan tot stadionniveau. Gegil en gedrang. Een meisje
valt flauw. Henny Huisman later: „Dat komt niet door mij hoor. Dat meisje heeft voorin
die rij gestaan en heeft steeds gedacht: Als ik nou maar niet flauw val, als ik nou maar niet
flauw val. Ja, en als je dat denkt, ga je juist. Onherroepelijk".
Een verbijsterend dagje. Zaandam-
Sittard-België-Zaandam. Bijna ze
venhonderd kilometer. Om tien
uur 's ochtends weg en om vijf uur
's nachts terug. Drie volle zalen.
Twee maal vijfhonderd mensen in
Sittard en een keer tweeduizend in
het Belgische Maasmechelen. Hen
ny Huismans Soundmix/Playback-
show. „Reach out and touch, som
body's hand". Massaal omhoog ge
stoken, zwaaiende armen en Hen
ny die nadat hij van het toneel is
gelopen, met bezwerende gebaren
zachtjes zegt: „Geloof me: het gaat
gerust wel weer een keertje over".
Korte inhoud van het vooraf
gaande. Tijdens de rust van het Eu
ropacupduel tussen AZ'67 en In-
ternazionale, nu drie jaar geleden,
kondigt Henny Huisman een op
treden aan van André Hazes. Vier
zinnen vanaf de middenstip. In de
stromende regen. „Leuk gedaan",
zegt na afloop de toevallig aanwezi
ge Joop van den Ende die hem
reeds enkele dagen later bij. de
KRO introduceert. Huisman is al
les alweer vergeten als Van den
Ende hem een paar weken later op
nieuw belt: „Gefeliciteerd. Ze zijn
blind van je. Je gaat een televisie
show presenteren".
Henny: „Ik weet niet meer hoe ik
reageerde. Ik zal wel verbaasd zijn
geweest. Maar als zulke dingen je
overkomen, raak je in een gemoed
stoestand waar eigenlijk geen
woord voor bestaat. Het was heel
vreemd. Je moet het zo zien: Ieder
een heeft altijd in mij geloofd, be
halve ik. Je weet toch hoe dat gaat?
Zelf zeg je ook wel eens tegen ie
mand „Prima gedaan zeg". Daarna
loop je door en je bent het verge
ten."
JOLING
Nederland sloot Henny Huisman
in de armen meteen nadat hij voor
de eerste keer op het scherm was
verschenen. Hoge kijkcijfers en
waarderingen die nooit onder de
7,4 gleden. Eerst de playbackshow,
nu de soundmixshow. De ene ont
dekking na de andere waarvan Ge
rard Joling (voorlopig) de grootste
is. Henny: „Als je stelt dat mijn
succes voor een groot deel steunt
op het talent dat er in Nederland
blijkt te zijn. dan geef ik je geen
ongelijk. Maar toevallig heb ik dat
idee gehad van die playbackshow.
En van die soundmixshow. En van
dat winkeltje. En toevallig bedenk
ik ook nog eens al m'n grappen
zelf'.
Grappen waarop nog wel eens
kritiek komt. Maar die laat hem
koud. Net als die urenlange verga
deringen van de hoogste KRO-
bonzen, die uitsluitend en alleen
over de door hem gebezigde tek
sten schijnen te gaan. Het meisje
dat voor de televisie Marylin Mon
roe wil nadoen, krijgt van de show-
master een fles slaappillen in de
hand gedrukt en als er iemand in
beeld verschijnt die aankondigt
dat ze Willeke Alberti gaat imite
ren, keert Henny de met tientallen
trouwringen gevulde voetbal
schoen van „La Alberti's" gade Sö-
ren Lerby leeg onder de verraste
uitroep: „Zo-ho, die Willeke heeft
ook heel wat trouwringen gehad
zeg".
SMAKELOOS
Televisiekijkend Nederland ligt
huilend van het lachen voor het
toestel, krikt het waarderingscijfer
van Henny's show op tot 7,6 en
heeft net als de presentator zelf,
maling aan de enkeling die schrijft
dat hij Huismans grapjes maar
smakeloos vindt en dat hij (citaat
uit een brief van een tandarts uit
Arnhem) „overkomt als een bui
tengewoon zelfingenomen man
netje". Henny, meteen nadat hij
van die kwalificatie op de hoogte is
gebracht, schaterend: „Prachtig,
enig, hahahahaha, daar kan ik toch
wel zo van genieten hè".
Sjors van de Rebellenclub. Lak
aan alles. Toen hij pas begon,
schafte hij zich een smoking aan
omdat hij in de mening verkeerde
dat hij het alleen daarmee zou kun
nen „maken". Maar toen hij het
etablissement binnenstapte waar
hij een modeshow zou presenteren
en een gast hem op hoge toon ver
zocht nu eens eindelijk die „twee
jus d'orange en dal saucijzen
broodje" te brengen, wijzigde Hen
ny onmiddellijk zijn koers. Ruim
zittende broeken, vlotte jasjes,
kleurige dassen, ruiten overhem
den, een brutaal hoofd en een tekst
die zich naadloos bij die uitrusting
aansluit. Tot een mannelijke play-
back-kandidaat: „Bent u helemaal
uit Maastricht gekomen om hier
Catherina Valente te doen? Goh
zeg, dan heb je toch echt wel tijd
genoeg gehad om je benen te sche-
HONDERDMILJOEN
KIJKERS
De 34-jarige Zaandammer: „Ik
zie op de televisie wel eens presen
tatoren van wie ik een minuut na
de uitzending alweer ben vergeten
wat ze hebben gedaan en gezegd.
Vaklui hoor, zal ik niets van zeg
gen. Maar ze komen niet door dat
scherm heen. Ik wil dat ze de vol
gende dag nog over me praten.
Heb je die Huisman gisteren ge
zien? Dat is toch fantastisch? Ik
zou de Nederlandse Groucho Marx
willen zijn. Als je die eenmaal heb
gezien en gehoord, vergeet je hem
nooit meer. Toen Marx 76 werd of
zoiets, kreeg hij nog een Award.
Moet je je voorstellen. Op de Ame
rikaanse televisie, coast to coast.
Honderdmiljoen kijkers. „Heel
hartelijk bedankt", zei Marx toen
hij dat ding had gekregen, „heel
hartelijk bedankt, maar ik had de
ze Award graag willen inruilen
voor nog eens een flinke errectie".
Hahahahaha. Dat zou ik voor de te
levisie nog niet kunnen maken,
denk ik. Maar tjee wat had ik dat
graag gedaan".
Een man die de naam heeft ner
gens voor te staan. Op jonge leef
tijd al de gevierde bink. Henny
durft alles. Op zeventienjarige leef
tijd Neerlands beste discjockey en
houder van de gouden microfoon;
niet veel later drummer die (Henny
zelf) „prima kon camoufleren dat
hij niet drummen kon" in Margriet
Eshuis' „Lucifer". De gouden plaat
voor „House for Sale" hangt boven
de bank in de kamer. Henny: „Ze
Zeggen wel eens: „wat zwenk jij
toch makkelijk door het leven".
Maar zelf ben ik me dat niet zo bc
wust. Ik doe wat me invalt. Ik ben
één grote opwelling".
SLOFFENDE TRED
Op het toneel nog sterker dan
voor de televisiecamera's. Henny
Huisman zoals het publiek hem
waarschijnlijk helemaal graag ziet.
Juryleden schofferend en deelne
mers beschermend. Henny, de an-
ti-held. Sloffende tred, enigszins
kromme rug en een opvallend
ruim kruis dat tot bijna zijn kniee'n
hangt. Nederlands populairste te
levisiester voor het eerst deze dag
een tikje vinnig: „Vind je 't geen
prima broek dan? Ik wel. En hij zit
me nog lekker ook. Er is nog nooit
geweest die iets over mijn kleren
heeft gezegd. Teken dat het goed
Voor geen gat te vangen. Slechts
een keer die hele dag wordt hij in
verlegenheid gebracht. Dat is in
Sittard. Een man van middelbare
leeftijd komt op hem af, raakt zijn
mouw aan en zegt in vervoering:
„U bent het echt, goh u bent het
echt". Henny bloost als een opge
wreven sterappel en zou later op de
dag zeggen: „Dat vind ik zoiets
vreemds. Dat iemand naar je toe
komt die je alleen maar wil aanra
ken. Daar moet ik nog steeds heel
erg i
UITVERKOCHT
Hij heeft dan de reusachtige bor
den die in Maasmechelen zijn op
treden in gillende letters aankondi
gen. nog niet gezien. Als ze aan de
horizon opdoemen, begint hij tc
grijnzen. „Daar droomde ik vroe
ger van. VANAVOND: HENNY
HUISMAN. Maar nu het zover is.
dreig ik het gewoon te gaan vin
den. Jammer eigenlijk. En ook ge
vaarlijk. Laatst komt er een zaal
houder naar me toe. ,,'t Is helemaal
uitverkocht, meneer Huisman",
zegt-ie. Ja natuurlijk is het uitver
kocht, dacht ik meteen, want ik
ben de laatste tijd niet anders ge
wend. Maar, dacht ik er meteen
achteraan, op het moment dat je
een volle zaal gewoon gaat vinden,
moet je verdomd goed op je tellen
gaan passen".
De vraag is alleen: op welke wij
ze. Hij geeft het onmiddellijk toe.
ook de soundmix/playbackshow
zal geen eeuwig leven beschoren
zijn. „Ik lig er 's nachts wel eens
wakker van. Toen we met 'Lucifer'
„House for Sale" hadden gemaakt,
groeiden de bomen tot de hemel.
Een jaar of wat later hadden we
amper geld om brood te kopen.
Dat wil ik niet nog eens meema
ken. Maar hoe moet je dat voorko
men? Ik ken een jongen die toen
hij succes had in de muziek een
schitterende donkere kamer liet
bouwen. „Henny" zei hij altijd, „als
ik straks wal meer tijd heb, ga ik
lekker fotograferen. Dat is het
mooiste wat er is". Laatst kwam ik
hem tegen. Vergeten door ieder
een. Die donkere kamer heeft hij
'nog steeds, maar nu heeft hij geen
geld om filmrolletjes te kopen"
TOURNEDOS
Een van de redenen ongetwijfeld
van zijn credo „werk aan je toe
komst, maar geniet nu je nog ge
nieten kan." Het restaurant Ru
bens in Maasmechelen is nog ge
sloten als Henny's bolide om om
streeks half zes over het grint van
de parkeerplaats knerpt. „We gaan
om zeven uur open", zegt de pa
tron tegen producer Rein Sluik die
heeft aangebeld. Een tijdstip dat
staande de vergadering met ander
half uur wordt vervroegd als Hen
ny uitstapt. „Aaaah, meneer Huis
man van de televisie". De vedette
later vanachter ongetwijfeld de
beste tournedos die er in het huis
te vinden was: „Je mag er natuur
lijk geen gewoonte van maken,
maar soms maak ik schaamteloos
gebruik van mijn populariteit".
Drie en een half uur later ver
schijnt hij in de grote zaal van het
Cultureel Centrum aan tweedui
zend uitgelaten mensen. Henny
blijkt reeds op een punt te zijn be
land dat andere entertainers pas
bereiken na twintig jaar hard
werken. Elk woord scoort. Henny
later in de auto op weg naar huis:
„Dat is een van de dingen waar
voor ik altijd angst zal houden. Ik
zeg iets en de mensen beginnen
meteen te lachen. Soms begrijp ik
natuurlijk best waarom. Maar vaak
begrijp ik het ook helemaal niet.
Een zaal die lacht op een moment
dat je het niet verwacht, doet me
twijfelen aan mijn vakmanschap.
Dat zal ik tijdens de voorstelling
natuurlijk nooit laten merken,
maar ik zit er na afloop wel altijd
op te kauwen".
KEES VAN KOOTEN
Lange stilte. „Zo'n Kees van
Kooten hè, dat lijkt me -nou een
man die alles in de hand heeft. Ik
heb hem één keer gesproken. Op
een avondje van een tennisclub. Ik
durfde niet eens naar hem toe te
gaan. Moetje nagaan: Henny Huis
man die niet naar iemand toe durft
te gaan. Maar ik bewonder die man
zo. Als hy tegelijk met mij op de
televisie is, kijk ik naar hem".
Om tien voor vijf in de ochtend
stuurt hij zijn auto de straat in
waarin hij woont. Hij is dan bijna
negentien uur achter elkaar in
touw geweest voor „een bedrag dat
Lee Towers in een half uur pakt".
Het is hem om het even, al zijn z'n
dagen soms wel heel erg lang. Hen
ny: „Daar hebben de mensen geen
idee van. Die zien me een keer per
week op de televisie. Laatst kreeg
ik een brief van een man die
schreef dat hij altijd erg van me ge
noot, maar die nu ook wel eens wil
de weten watik nou eigenlijk voor
m'n gewone werk deed. Wat ik dus
overdag deed. Hahahaha".
Zijn lach schalt door de verlaten
straat. Morgen om twaalf uur
wordt hij in Alkmaar verwacht.
HILVERSUM (GPD) Henk van
der Meyden keert op 30 december
even terug op het TROS-scherm.
Hij presenteert die avond een 40
minuten durend programma onder
de titel ,De kracht van de lach'. Een
TROS-woordvoerster deelt mee
dat het hier een incidentele pro-
duktie betreft. Enkele jaren gele
den verdween Van der Meydens
programma TV-Privé door gebrek
kige kijkcijfers van het TROS-
scherm. Het programma op 30 de
cember wordt geregisseerd door
Ralph Inbar.
1(1) Nikita-Elton John
2(3) Say you say me - Lio
nel Richie
3 2) Take on me - AHA
4 6) I'm your man - Wham
5 (10) Sun City-Artists Uni
ted Against Apartheid
6 7) Trapped - Colonel
Abrams
7 (17) Alles wat ademt - Rob
de Nijs
8 5) Slave to the rhythm -
Grace Jones
9(8) The power of love -
Jennifer Rush
10 4) Alive and kicking -
Simple Minds
11 (12)
16 (14)
17 (15)
18 (24)
19 (32)
20 (11)
23 (38)
24
25 (29)
26 (19)
27 (26)
28 (30)
29
30 (31)
Cloudbusting - Kate
Bush
Gambler - Madonna
Don't break my heart -
UB 40
Russians - Sting
Road to nowheree -
Talking Heads
Election day - Arca
dia
That's what friends
are for - D. Warwick
Friends
Life's what you make
it - Talk Talk
A good heart - Feargal
Sharkey
Maria Magdalena -
Sandra
One vision - Queen
Only love - Nana
Mouskoun
Face the face -
Pete Townshend
Holding back the years
- Simply Red
The heaven I need -
The Three Degrees
I'll be good - René and
Angela
Takes a little time -
Total Contrast
Sophietje - De Vrolijke
Vagebonden
Saving all my love for
you - Whitney Houston
Alle meisjes willen
kussen - John Spencer
31 Stairway to heaven -
Far Corporation
32 (22) Fall down - Tramaine
33 (21) It's only love - B.
Adams T. Turner
34 (20) Dress you up- Madon-
35 (28) Ticket to the tropics -
Gerard Joling
36 Hit that perfect beat -
Bronski Beat
37 (27) Love take over - Five
Star
38 (35) The sweetest taboo -
Sade
39 (33) Al jouw woorden zijn
teveel - André Hazes
40 (34) If I was - Midge Ure
(Stichting Ned. Top 40)
