'Dood van anderen
heeft me op
tijd doen
uitscheiden'
Pete Townshend (The Who) terug naar White City
Tweede kerst-lp nu al goud
BZN eerst in Leiden, dan op tv
Zes popgroepen naar
finaleGrote
198 WOENSDAG 4 DECEMBER 1985
Pete Townshend: 'Ik ben
door de hele mallemolen van
de rockbnsiness geg aan'
(foto GPDt
LONDEN (GPD) - „Ik dacht dat ik als held zou terugkeren
naar White City. Je kent dat wel, wat dikke verhalen ver
tellen en zo. Per slot van rekening had ik dat klaargespeeld
wat de mensen uit die buurt niet hadden bereikt: ik had
me kunnen ontworstelen aan mijn milieu. Ik was op jeug
dige leeftijd de wereld ingetrokken, met als enige wapen
een gitaar. Ik speelde jarenlang knalharde gitaarsalvo's,
wat volksliederen en zo nu en dan een plechtstatig psalm.
En dat had me uiteindelijk respect opgeleverd, ik was een
onderdeel van de gevestigde orde in Engeland geworden
zonder dat ik me daarvan bewust geweest was".
Pete Townshend keerde de rock
muziek twee jaar geleden min of
meer de rug toe. Na bijna twintig
jaar te hebben rondgeraasd op de
grootste podia ter wereld hield hij
het voor gezien. Hij vond de tijd
voor andere activiteiten en de rust
om terug te blikken op zijn roerige
leven. Vreemd genoeg keerde hij
terug naar de plaats waar het alle
maal begon: White City.
„Ik verwachtte het soort volks
wijk waarmee Glasgow en Liver
pool volgebouwd zijn. Waar de
mensen rondlopen met een inge
bouwde wrok tegen de maatschap
pij en de wens om zich zo snel mo
gelijk aan hun milieu te onttrek
ken, wèg te willen. Maar de men
sen in White City hebben dat hele
maal niet. Ze vluchten niet meer
weg uit hun volksbuurt; dat oude
ideaal delen ze niet meer. Net zo
min als ze de oude waarden nog ac
cepteren. Oude maatschappelijke
waarden als dat je in het leven
moest slagen, dat je een baan
moest hebben, dat je huwelijk
moest slagen, dat blank en zwart
onderling goed met elkaar moes
ten kunnen...". Townshend was
geen held in hun ogen.
Buurtje
gevallen is de vader in de buurt
blijven wonen, zodat hij in staat
bleef om ook zijn steentje aan de
opvoeding van de kinderen bij te
dragen. Zelfs dat soort paartjes
koesterden geen wrok - ze gaven
elkaar niet de schuld dat het fout
was gelopen. Het was fout gelopen
en dat
5 dat"
door
John Oomkes
Pijnlijk precies schetst hij: „Hel
is eigenlijk geen stadswijk, maar
een buurtje. White City is gebouwd
rond de jaren dertig volgens het
principe van een tuinstad. Met een
school voor katholieken, een voor
protestanten, drie of vier verschil
lende kerken, een paar flatgebou
wen, wat groen hier en daar, een
paar tennisbanen, een zwembad en
een café. Gebouwd door verlichte
architecten ten behoeve van de de
huisvesting van de nieuwe Britten.
Het ging om immigranten: mensen
uit het Caribische gebied, Ieren, de
eerste zigeuners die in de jaren der
tig gehuisvest werden. Dat werd al
lemaal samen in een smeltkroes
gegooid. Het buurtje heeft de oor
log overleefd, maar ook alle stads
renovatie in later jaren. Ik zie dat
buurtje als het ware als een schaal
model van wat er zich op het ogen
blik aan goede en slechte dingen
afspeelt in Groot-Brittannië".
„In White City zie je allemaal
kleine tekenen die wijzen op de
oorspronkelijke grandeur van het
grote Britse wereldrijk: straatna
men als South Africa Road, Au
stralia Road, Canada Way. De
naam zelf al, White City, ik denk
dat daar veel ironie in schuilt. Hier
en daar in de film verwijs ik naar
de Zuidafrikaanse situatie - ter
loops, hoor", zegt Townshend ge
ruststellend. Hij leunt in zijn leren
vest genoeglijk achterover. Alleen
zijn ogen springen rusteloos heen
en weer. „Maar nu ik er weer heb
rondgelopen denk ik dat het nog
vreemder is dan ik altijd voor mo
gelijk heb gehouden. Er hangt een
vreemd soort ironisch optimisme".
„Zwart en blank gaan helemaal
niet vriendschappelijk met elkaar
om in White City. Maar ze leven er
wèl samen, begrijp je wat ik be
doel? En ze vinden dat de gewoon
ste zaak van de wereld. Ze worden
ook niet gescheiden gehouden,
slaan niet op de vlucht voor elkaar.
Ze ruziën, ze strijden, soms vieren
ze samen feest... maar meestal be
treft het mensen die jonger zijn
dan ik - vanaf een jaar of 35 of jon
ger - en die zich verzoend hebben
met hun lot. Ze weten dat hun le
ven zó zal verlopen. Ze laten zich
niet voor de gek houden, noch
door de holle leuzen van links noch
door de holle leuzen van rechts. Ze
zitten daar, en leven er, zo goed en
kwaad als het gaat".
Gescheiden
De film cirkelt rond het levens
verhaal van twee leeftijdsgenoten
van Townshend. „Ik heb ook het
verhaaltje verzonnen van het paar
tje dat gescheiden leefde, maar het
is wel gebaseerd op feiten. Onge
veer dertig procent van de bewo
ners van White City bestaat uit on
volledige gezinnen, gescheiden
moeders met kinderen. Ik heb met
een aantal vrouwen gesproken, en
in bijna alle gevallen hebben zij be
sloten op zichzelf te gaan wonen
om redenen van geweldpleging
door de echtgenoot. In vrijwel alle
"Ik voel me nog steeds op de
eerste plaats een schrijver",
zegt Pete Townshend. Hij
straalt nu rust en ernst uit in
plaats van de jeugdige energie
die van The Who één van de
roemruchtste jaren-zestig
bands maakte.
Nu is Townshend veertig en
part-time muzikant. Hij ver
deelt zijn overige tijd tussen
het schrijven (zijn verhalen
bundel Horse's Neck werd
goed ontvangen), het redac
teurschap bij de Londense uit
geverij Faber Faber en de
actieve bestrijding van hard
drugs.
En er is wéér een activiteit
bijgekomen. Townshend's eer
ste produktie op filmgebied,
White City, in roulatie via de
Nederlandse videohandel.
J op
groeide en The Who zijn eerste
optredens verzorgde. Towns
hend vond het buurtje in de
stadswijk Shepherd's Bush ui
terlijk nauwelijks veranderd -
de mensen die er wonen des te
„Ik denk dat je ook uit die vele
mislukte huwelijken een les kunt
trekken en dat dat alles te maken
heeft met het verval van het Britse
wereldrijk. De politiek is nu erg
doorzichtig geworden. De politici
worden tegenwoordig liegend en al
in beeld gebracht. Iedereen weet
ook dat ze liegen. We weten ook
dat ze dat bijna voortdurend doen,
terwijl we vroeger dat vermoeden
niet durfden uit te spreken. We
koesterden ergens nog de hoop dat
er nog politici waren die de waar
heid vertelden. Omdat kranten en
de tv steeds minder scrupules heb
ben bij het doorspelen van infor
matie aan het publiek en daar
steeds effectiever in worden, weet
iedereen wat zich in de wereld af
speelt. Dat leidt tot een ander
maatschappelijk klimaat, een an
der decor".
Townshend kreeg de indruk dat
er in buurtjes als White City geen
politieke illusies meer leven. „De
mensen tonen zich in zeker zin fa
talistisch, maar aan de andere kant
weten ze ook precies waar hun
kracht lag. Ze schijnen te beseffen
dat ze erg sterk staan als ze als ge
meenschap naar buiten treden, als
buurt, als White City".
Geweld
Huiselijk geweld of geweld op
straat verklaart Townshend langs
sociologische weg. „Je ziet dat het
om mensen gaat die het leven inde
len aan de hand van oude waarden
en normen. Vader komt thuis,
heeft geen baan, heeft geen gevoel
van eigenwaarde, kan niet voor
zijn gezin zorgen, en heeft géén ou
derwetse relatie met zijn vrouw.
De enige manier waarop zo'n man
geleerd heeft om zijn vaderlijke
macht aan zijn gezin te laten zien is
door geweld te gebruiken. Daar
krijgt hij onmiddellijk vreselijk
spijt van, vervolgens kan hij dat
niet aan, zet het op een drinken,
wordt nog gewelddadiger en zo
wordt het van kwaad tot erger. Uit
eindelijk gaan ze maar op zichzelf
wonen, hoewel ze nog van elkaar
houden, maar dan hebben ze ten
minste het geweld onder controle.
De man weet dat hij degene is die
een probleem heeft omdat hij zich
niet kan aanpassen aan een veran
derende maatschappij, waar de
vrouw voor haar rechten opkomt".
Townshend trof in White City
een volledig ander stelsel van nor
men aan. Hij meent dat sociale pro
blemen die zich nu in West-Europa
voor doen veelal te maken hebben
met het feit dat onze ouders en on
ze grootouders geleerd hebben te
vechten voor datgene waar ze in
geloofden. „Vooral voor hun
land!", zegt Pete ietwat vinnig.
„Nu vechten veel jongeren voor de
dingen waarin zij geloven - al is het
maar voor het feit dat zij graag le
ren jacks dragen of een bepaalde
voetbalclub steunen, of wat dan
ook. De stress ontstaat als zij te ho
ren krijgen dat dat fout is, terwijl
ze zelf het idee hebben toch te
vechten voor datgene waarin ze ge
loven".
„Als je goed naar White City
kijkt", zegt Townshend, „Dan zie
je een gemeenschap die niet meer
aan het spelletje wil meedoen. Niet
meer in de grote idealen gelooft.
De mensen daar zeggen: we dop
pen liever onze eigen boontjes in
ons eigen ghetto, dan dat we ons
ooit nog laten manipuleren door
politici, die eigenlijk dienaren zou
den moeten zijn, maar in de prak
tijk manipuleren en liegen".
Mallemolen
Townshend is zelf zowel uiterlijk
als innerlijk veranderd. De woede
van de angry young man is met de
jaren weggegleden. „Ik vermoed
dat ik tamelijk gezond die jaren
met The Who heb verwerkt. Je zou
kunnen zeggen dat ik er als het wa
re een paar onderscheidingen voor
heb gekregen. De belangrijkste is
dat ik nog steeds de zaken in de
juiste verhoudingen kan zien. Dat
ik niet ben blijven zitten met een
vertekend beeld van de werkelijk
heid".
„Ik ben door de hele mallemolen
van de rockbusiness gegaan. Twin
tig jaar. Gelukkig heeft het nét niet
mijn kop gekost - ben ik er nèt op
tijd uitgestapt. We begonnen onze
carrière als een stel commando's
met een speciale opdracht. Onze
missie was dat we iets in de maat
schappij zouden teweeg brengen,
dat we iets zouden veranderen, dat
we een nieuw ideaal zouden veilig
stellen".
„Die krankzinnige mallemolen
hoort erbij. Het was net alsof we in
oorlog waren. Zo'n hoog doel, dat
kostte kracht. Ik denk dat ik net op
tijd heb ingezien dat het nergens
toe zou leiden. De dood van ande
ren heeft me op tijd doen uitschei
den. Keith Moon - onze drummer,
Kit Lambert - onze manager, Peter
Meaden - onze eerste manager, zij
stierven binnen een tijdbestek van
twee jaar; de ramp in Cincinnatti
waar elf mensen onder de voet ge
lopen werden bij ons concert... De
ze doden - alhoewel ze in verhou
ding met de wereldoorlog niets
voorstellen - betekenden veel voor
mij. Ik dacht opeens: wacht eens
even! Er sterven nu eigenlijk men
sen voor een missie, voor een op
dracht, die geen missie meer is".
Het is curieus uit de mond van
Townshend te vernemen dat de tij
den veranderd zijn. „Het rocktijd-
perk is voorbij, althans het tijdperk
dat muziek een boodschap moest
bevatten ligt achter ons. Zoiets als
Live Aid heeft met een andere in
stelling te maken. Je wilt iets prak
tisch bereiken, haalt er gezamen
lijk het geld voor bij elkaar en dat
kun je uitgeven zoals jou behaagt.
Dat geeft je een aangenaam gevoel.
Maar door zó te werken kun je eer
lijker zijn. De rest van je tijd kun je
dan besteden aan het entertainen
van mensen door het plezier achter
na te jagen. Ik ben van mening dat
plezier als uitgangspunt voor het
handelen van mensen in de toe
komst steeds belangrijker zal wor
den".
Plezier
„Jonge mensen, die platen ko
pen, weten wat er aan de hand is in
de wereld. Het kan niet meer voor
ze worden verborgen. Dus willen
ze niet meer noodzakelijk bij het
draaien van een plaat daaraan her
innerd worden. Ze praten over het
bedreigde regenwoud wèl op
school of met hun ouders. Als ze
een plaat op zetten, willen ze zich
ergens anders mee bezighouden.
Ten dele hangt dat samen met de
omstandigheid dat er meer tijd
voor plezier overschiet. Ik vind het
ook gezonder dat je entertainment
en het uitdragen van een bood
schap voortaan gescheiden
houdt".
Townshend was jarenlang ver
slaafd aan heroine, de witte dood.
Via de Californische kliniek van
Meg Paterson kickte hij af. Nu is
hij in Groot-Brittannië een van de
krachtigste bestrijders van hard
drugs. Medio volgend jaar moet
zijn werk resulteren in de vëstiging
van een filiaal van Paterson's kli
niek in Londen. Paterson is zeer
omstreden in medische kringen,
omdat zij mensen met behulp van
zwakstroom binnen 10-12 dagen
van de heroïne probeert af te hel
pen. Nog voor het eind van het jaar
verzorgt Townshend, met ingang
van dit jaar benoemd als redacteur
van de Londense uitgeverij Faber
Faber (een van de laatste, onaf
hankelijke, middelgrote uitgeverij
en in Engeland) de publicatie van
de neerslag van Paterson's prak
tijkervaringen.
Maz Harris
De uitgeverij Faber Faber
staat tot nog toe bekend vanwege
haar grote fonds aan dichters en
haar grote collectie kunstboeken,
maar zij wil zich aan de hand van
Townshend's contacten breder
presenteren en vooral aantrekkelij
ker worden voor een jonger lezer
spubliek. Een ander boek dat op
voorspraak van Townshend de
drukker zal halen betreft een serie
korte verhalen van Maz Harris, een
leidende figuur binnen de Britse
Heli's Angels-beweging. Er zijn na
drukkelijke overeenkomsten tus
sen Maz Harris, Peter Townshend
zelf, èn een figuur als John Lydon,
die als Johnny Rotten wereldver
maard werd, zo constateert Pete.
„Het zijn allemaal mensen die er
in slagen de aandacht van de pu
blieke opinie op zich te richten.
Het is een teken van een martelen
de, innerlijke onzekerheid. En wel
een onzekerheid waarvan je je niet
permitteren kunt die te verstop
pen. Maz Harris is een erg gevoeli
ge, bijna breekbare man, maar hij
ziet er als een beer uit. Hij oogt als
het type datje om zeep helpt zodra
hij je maar in het vizier krijgt. Ik
ben er zeker van dat hij in zijn le
ven heel wat gebruik heeft ge
maakt van brute kracht. John Ly
don is precies zo. Aan de buiten
kant angstaanjagend, zeer charis
matisch. Maar innerlijk is hij zich
zeer bewust van de hoeveelheid
pijn die deze wereld in zich draagt.
Eigenlijk wil hij dat bewustzijn uit
dragen".
„Dat is iets wat performers in de
ze tijd als het ware noodgedwon
gen uitdragen. Er bestaat een zeke
re smart... zelfs acteurs en actrices
stralen dat tegenwoordig uit. Die
eigenschap heeft niet zo'n uitwer
king op het tv-scherm. Dat is de re
den waarom film en rockmuziek
nog steeds zulke belangrijke media
zijn. Ze kunnen op een veel subtie
lere wijze laten zien hoe een indivi
du reageert op de fouten van de sa
menleving. Televisie heeft de ei
genschap daar aan voorbij te gaan.
Het vertelt je feiten: vandaag zijn
er 450.000 mensen omgekomen bij
een aardbeving in Mexico. Geen
tranen, geen drama, alleen maar fo
tografische beelden".
„Dat wordt door elke kijker maar
verwerkt en verwerkt. Als een ette
rende wond treedt dat nu en dan
aan de oppervlakte in de persoon
van een performer die al die smart
van zich afschreeuwt in een grote
explosie. Ik hoop dat de noodzaak
voor dergelijke performers in de
toekomst minder noodzakelijk is.
Ik hoop dat het medium televisie
de komende tien jaar wat poe'ti-
scher wordt toegepast. Het is ook
noodzakelijk dat dat gebeurt. We
worden allemaal overstroomd door
een zondvloed aan feiten en cijfer
tjes".
Nikita - Elton John
Take on me Aha
Say you say me - Lionel
Ritchie
Alive and. kicking -
Simple Minds
Slave tot the rhythm -.
Grace Jones
I'm your man - Wham
Trapped - Colonel
Abrams
The power of love - Jen
nifer Rush
Road to nowhere - Tal
king Heads
Sun City - Artist united
against apartheid
Maria Magdalena -
Sandra
Cloudbusting - Kate
Bush
Don't break my heart -
UB 40
Election day - Arcadia
That's what friends are
for - D. Warwick and
Friends
Only love - Nana Mos-
kouri
Alles wat ademt - Rob
de Nijs
18 (24) Gambler - Madonna
19 (16) I'll be good - Rene and
Angela
20 (12) Dress you up - Madon-
21 (20) It's only love - Brian
Adams and Tina Tur-
1 4)
2 1)
3 6)
4 2)
5 3)
8 7)
9 8)
10 (17)
11 5)
12 (18)
13 (15)
16 (10)
17 (33)
22 (22)
23
24 (37)
27 (29)
28 (21)
29
30
31
32
33 (25)
34 (19)
35 (23)
36 (38)
37 (28)
38
39 (36)
40 (35)
Fall down - Tramaine
Russians - Sting
Life's what you make it
- Talk Talk
One vision - Queen
Takes a little time To
tal Contrast
Love take over - Five
Star
Ticket to the trop cs -
Gerard Joling
The heaven I need
Three Degrees
Sophietje - De vrolijke
vagebonden
Alle meisjes willen kus
sen - John Spencer
A good heart - Feargal
Sharkey
Al jouw woorden -
Andre Hazes
If 1 was - Midge Ure
The sweetest taboo - Sa-
de
So I say - Roberto Jac-
ketti en de Scooters
Zolang je bij me bent -
Benny Neyman
Face the face - Pete
Townshend
Soul kiss - Olivia New
ton John
Something about you
Level 42
(Stichting Ned. Top 40)
LEIDEN/VOLENDAM - Platina
voor 'Maid of the mist' en goud
voor 'Christmas with BZN'. Aan
de aaneenschakeling van de
successen voor BZN lijkt geen
eind te komen. Volgens de ver
koopcijfers heeft het album
'Maid of the mist' de platina-
status dankzij 230.000 verkoch
te exemplaren twee keer ruim
schoots overschreden. En de
prognose is dat 'Christmas with
BZN' de superscore van 300.000
exemplaren zal halen.
Aan BZN-bandleden is der
tien keer een platina-elpee uit
gereikt.
Van het eerste kerstalbum
van BZN, dat vorig jaar ver
scheen, gingen in een week
100.000 exemplaren over de
toonbank. De gouden nominatie
voor 'Christmas with BZN'
dankt de groep aan het feit, dat
er voor deze plaat, die behalve
vier eigen composities een aan
tal bekende Amerikaanse
Christmassongs en twee Griek
s bevat, al een bestel
ling loopt van 50.000 exempla
ren. 'Christmas with BZN' werd
in de zomer van dit jaar opgeno
men. Op 14 december wordt een
tv-special van de groep uitge
zonden.
Een avond eerder, op vrijdag
avond 13 november, geeft BZN,
zoals gisteren al gemeld, een
concert in de Leidse Stadsge
hoorzaal. Kaarten zijn bij K&O
niet meer verkrijgbaar. Het
concert is al uitverkocht!
de groep
LADY DIANA BEGROET SPIELBERG
LONDEN - Lady Diana heeft gisteravond in Londen de première be
zocht van Steven Spielbergs nieuwste film 'Back to the future'. De filmre
gisseur werd na de voorstelling in de Empire Cinema op Leicester Square
voorgesteld aan de prinses. (foto ap>
AMSTERDAM (ANP) - Zes pop
groepen zijn uit de halve finales
het afgelopen weekeinde tevoor
schijn gekomen als finalisten voor
de Grote Prijs van Nederland, het
nationale muziekconcours voor
popgroepen. Het zijn de groepen
"5 slag 1 wijd" (Amsterdam), "The
Clip!" (Utrecht), "Gin on the
Rocks" (Venlo), "I've got the Bul
lets" (Rotterdam), "Many more"
(Rotterdam) en "The Treat" (Den
Haag).
Dit heeft de Stichting De Grote
Prijs van Nederland, een samen
werkingsverband van het magazi
ne OOR, de VARA, Lochem 7000
en de Stichting Popmuziek Neder
land, gisteren bekend gemaakt.
De finale is zaterdagavond 14 de
cember in Paradiso in Amsterdam.
Op die avond zal een jury van des
kundigen uitmaken welke pop
groep de Grote-Prys-Trofee mee
naar huis mag nemen. Voor de drie
beste popgroepen zijn er boven
dien geldbedragen van 5.000, 3.000
en 2.000 gulden te winnen.
De bedoeling van de Grote Prijs
van Nederland is naar verhouding
onbekende, maar kwalitatief inte
ressante popgroepen onder de aan
dacht van een breed publiek te
brengen. In het concours komen
alle stijlen aan bod: van hard rock
tot funk en van elektropop tot gi
taarrock.
In totaal hebben 153 groepen aan
de voorronden deelgenomen in
verschillende delen van het land
Daaruit werden uiteindelijk zeven
tien groepen geselecteerd die het
afgelopen weekeinden in de halve
finales vochten voor een plaats in
de finale.
De Grote Pnjs van Nederland
wordt financieel mogelijk gemaakt
door bijdragen van onder meer het
ministerie van welzijn, volksge
zondheid en cultuur, zeven provin
cies, de gemeente Amsterdam, de
VARA en OOR. I
