Radioprogramma's flink door elkaar gehusseld
TV-rubriek
Het ideale Nederlands van Bloemendaal
mfj\. v j
J
door
a
Nico Scheepmaker
Wennen aan nieuwe zenders Radio 1, 2, 3, 4. en 5
Willem Nijholt solo
kan nog wat "losser
Dimitri Ferschtman: wisselvallig
KTERDAG 30 NOVEMBER 1985
KUNST
PAGINA 37
Philip Bloemendaal, de sonore,
vormvaste stem van het Poly-
ngoon bioscoopnieuws, zegt in
een interview met Reinier van
den Hout in NRC Handelsblad
r.i van afgelopen donderdag:
IJ 3 ,,Bij het NOS-journaal doet El-
leke van Doorn het goed, evenals
Noortje van Oostveen. Harmen
Siezen ook. Fred Emmer was
goed. alleen had 'ie altijd van die
rare boordjes. Er zijn mensen die
betogen dat het nieuws ook plat
gelezen moet kunnen worden.
Daar verzet ik mij zeer fel tegen.
Er is zo'n verschrikkelijke taal
vervuiling, uit die ether moeten
stemmen komen die de taal goed
gebruiken en het eerste pro
gramma waarin dat moet gebeu
ren is het nieuws. Dat ge
schreeuw op radio drie van bij
voorbeeld Veronica dat is toch
verschrikkelijk om aan te horen.
Als ik nu geen contract meer
had. was ik een bureautje begon
nen om mensen lezen te leren."
Jaren geleden, toen ik onder
toezicht van Tom Pauka bij wijze
van jeugdzonde eens een radio
documentaire heb gemaakt, heb
ik het vakmanschap van Philip
Bloemendaal leren waarderen.
Hij sprak de tekst in. en op een
gegeven moment wilde ik (of
Tom Pauka) een andere toon
hoogte, een meer ironisch klin
kende toon. Philip Bloemendaal
las de zin een tweede maal, had
de gewenste toon meteen te pak
ken, en elke keer dat hij die zin
daarna nog eens moest zeggen
(want net als bij film moet alles
bij radio ook altijd drie of vier
keer over voordat de gedachte
wil postvatten dat het zo wel
goed is), zat de juiste toon er ge
beiteld in. Vandaar dat ik Bloe-
mendaals stem 'vormvast' noem
de.
Nu moet ik eerlijk zeggen dat
ik het niet in alle opzichten met
hem eens ben over die verschrik
kelijke taalvervuiling, en de
noodzaak dat de nieuwslezer, en
de radio- of televisiepresentator
in het algemeen (inclusief wel
licht de verslaggevers) zulke (let
terlijk) Voorbeeldige' stemmen
moeten hebben. Laten we begin
nen bij de nieuwslezers. Ik ben
fer een voorstander van dat die
het nieuws zo lezen, datje bij wij
ze van spreken niet HOORT dat
het je voorgelezen wordt, zodat
je je aandacht ten volle aan het
nieuws zelf kunt wijden. Zo'n
beetje op de manier dus van de
ideale voetbalscheidsrechter, die
het beste heeft gefunctioneerd
als je je na afloop van de wed
strijd moet afvragen wie er ook
alweer gefloten heeft?
Je kunt het ook vergelijken
met de teksten die in het nieuws
voor doven en slechthorenden,
of in teletekst, op het scherm
worden geprogrammeerd, waar
in de verschillende letters en let
tergrepen ook geen verschillen
de nadruk of uitspraak krijgen.
Dat heeft ook nog dit voordeel,
dat de tussengelaste interview
tjes met vakbondsleiders of de
fragmentarische uitspraken van
koningen en voetbalcoaches
door hun eigen kleur in uit
spraak en toonzetting (Beatrix
spreekt heel anders dan Rinus
Michels, zonder dat je dat één
van beiden kwalijk neemt) mooi
contrasteren met de neutrale
stemmen van de nieuwslezers of
nieuwslezeressen.
Maar eenzelfde eis zou ik niet
graag stellen aan presentatoren,
verslaggevers en discjockeys,
want die moeten het voor een
deel juist van hun persoonlijke
stemgeluid hebben. Ik weet niet
of u donderdagavond naar het
EO-programma 'Wat heet geluk
show' hebt gekeken, waarin pre
sentator Willem Glashouwer zich
voornamelijk beperkt tot instem
mend luisteren, het herhalen van
een enkele opmerking van de
gast, en het bedanken voor diens
aanwezigheid, een en ander op
grote en veilige afstand van het
eerbiedig zwijgende publiek dat
zich blijkbaar in een ongebruike
lijke kerkdienst waant. In dat
programma kwam na Roel van
Duyn en Erica Terpstra de be
jaarde maar nog kwieke hoor-
spelkernactrice Nel Snel aan het
woord, die zonder daartoe door
Glashouwer te hoeven worden
aangemoedigd een monoloog af
stak over haar leven, haar voor
bije ziekte en haar geluk (een en
ander in verband met God), die
op de vereiste hoorspelkernzui-
vere toon werd voorgedragen
alsof het een tevoren uitgeschre
ven tekst was. Op de zuiverheid
van haar Nederlands viel daarbij
niets af te dingen, integendeel, je
hoorde na een tijdje alleen nog
maar 'de stille zuivere toon'.
Mooi hoor. maar de hemel be
ware ons dat iedereen zo op de
radio of televisie zou gaan spre
ken. Sprak de dichter Cees Bud-
dingh' correct Nederlands, als hij
zijn gedichten voorlas? Sprak
Theo Xoomen correct Neder
lands (Bloemendaals Neder
lands, in de dubbele betekenis,
want behalve het soort Neder
lands dat Philip Bloemendaal
spreekt schijnt het Nederlands
zoals dat in Bloemendaal en om
geving gesproken wordt 'het zui
vere Nederlands' te zijn. heb ik
mij wel eens laten vertellen)?
Sprak Wim Kan correct Neder
lands? Zij spraken alle drie
'geaccenteerd' Nederlands, zou
den geen van drieën in aanmer
king zijn gekomen voor de func
tie van nieuwslezer, maar had
den alle drie toch zo'n karakteris
tiek stemgeluid, dat je maar een
halve zin van hen hoefde te ho
ren om te weten: dat is Bud-
dingh'!, dat is Theo!, dat is Wim
Kan! En ik zou liegen als ik zei
dat ik dat ook ogenblikkelijk kon
zeggen van de verschillende ra
dio- en televisienieuwslezers en
-lezeressen...
HILVERSUM (GPD) - Vanaf
Tiorgen is het zover: de ver
trouwde aanduiding Hilver
sum voor vijf zenders maakt
Dlaats voor de naam Radio. Er
wordt dan alleen nog maar ge-
proken van Radio 1, 2. 3, 4 of
i. Bovendien starten de omroe-
aen met ingang van december
-net hun winterprogramma's.
Als gevolg van de wijzigingen
op de radio, zijn veel program
ma's op andere tijdstippen en
mdere zenders terug te vin
den.
jDe belangrijkste wijziging op de
Nederlandse radio is wel de komst
van Radio 1. Dat is een zender met
uitzendingen verzorgd door regio-
pale en landelijke omroepen. Er
aandacht besteed aan
nieuws, actualiteiten, sport en lich
te muziek. In de uren dat de mees
ten op de zender afstemmen (van
i tot negen, van twaalf tot
twee en van vijf tot zeven) komen
landelijke omroepen met
vs en actualiteiten, terwijl ge
lijktijdig de regionale omroepen
met een eigen programma in de
ether kunnen.
Dat is mogelijk omdat de FM-
zenders van de regionale omroe
pen een beperkt bereik hebben.
Door aaneenschakeling van alle re
gionale zenders ontstaat een nieuw
net waarop vanaf morgen dus Ra
dio 1 wordt uitgezonden. Als de
zenders aaneengekoppeld zijn
hoort iedereen in Nederland het
zelfde. Worden ze ontkoppeld, dan
kunnen de regionale zenders hun
eigen programma ten gehore bren
gen.
Voor het overige zijn omroepen
programma's flink door elkaar
"~l gehusseld. Om enigszins wegwijs
V te worden een overzicht van een
aantal, soms nieuwe programma's
van de omroepen met daarbij de
zender.
(foto ANP)
Teddy Scholten gaat wekelijks het verzoekplatenpro-
gramma "Met Teddy aan tafel" voor de NCRV presen
teren op woensdag Hilversum 1 van 18.06-19.59 uur
het accent legt op human interest-
verhalen en op zoek gaat naar nieu
we persoonlijkheden. Het is te be
luisteren op Radio 2 op de woens
dagmiddagen.
Joop Doderer is een van de hoofdrolspelers in de
nieuwe radioserie 'Hij van hiernaast' die de AVRO
uitzendt op zondagochtend via Radio 2. (foto anpi
Marco Bakker presenteert voor de TROS op maan
dag via Radio 2 het programma 'Muziek uit duizen
den'. (foto ANP)
Hans van Willigenburg keert terug met 'Op de eerste
rang' op zaterdag van vijf tot zes op Radio 2. (foto ANP)
NOS
In vergelijking met vorig jaar
heeft de NOS-radio dit seizoen (dat
op 1 december begint) twee uur
minder zendtijd per week ter be
schikking (nu 84 uur tegen 86 uur).
De lichte muziek krijgt op de NOS-
radio minder ruimte, alleen de
avondspits van Frits Spits blijft ge
handhaafd op Radio 3. 'Jaargeno
ten', de Nationale Hitparade, 'Bop-
thema's' en 'Swingsessions' ver
dwijnen. Daarentegen komt er
meer ruimte voor sport en het ge
sproken woord. Op Radio 1,2 en 3
is elk heel uur een nieuwsbulletin
te beluisteren met een lengte van
twee minuten.
Het dichtbeluisterde programma
'Met het oog op morgen' zal geen
veranderingen ondergaan. Het
blijft uitzenden op de voor velen zo
vertrouwde tijd: tussen 11 en 12
uur 's avonds. En wat belangrijk is:
op dezelfde frequentie.
Sportliefhebbers zullen 'Langs
de lijn' tijdens de avonduren kun
nen vinden op de vertrouwde fre
quentie. Voor de zondagmidda
guitzending (van twee tot zes uur)
moet vanaf 1 december worden af
gestemd op de FM-frequentie van
de regionale omroep of - als die
niet in de buurt is - op de midden
golffrequentie (AM/747 kHz, is 402
meter). De verkeersinformatie
wordt voortaan alleen gegeven in
aansluiting op de nieuwsbulletins
van het ANP.
NCRV
In het nieuwe radioseizoen, hoe
ven de luisteraars van de NCRV
niet veel nieuwe programma's te
verwachten. Een aantal goed be
luisterde programma's zal als ge
volg van de nieuwe zendtijdinde
ling naar een andere dag en een an
der tijdstip verhuizen.
'Wie weet waar Willem Wever
woont', een programma waarin
vragen van luisteraars worden
beantwoord, verlaat de vertrouwde
donderdag en is vanaf 1 december
te horen op maandagochtend van
negen tot tien uur via Radio 1. Het
wisselt stuivertje met 'Plein pu
bliek', dat na jaren de maandag
ochtend verlaat en terug komt op
donderdag vanaf negen uur via Ra
dio 2. De NCRV-rubriek voor ou
deren 'Studio 55' gaat eveneens
van maandag naar donderdagmid
dag.
De opvolger van 'Rozegeur en
prikkeldraad', dat vorig seizoen
verdween, heet 'De nieuwe roze
geur'. Het is een programma dat
De NCRV ruimt vanaf 1 decem-
1 ber meer ruimte in voor actualitei
ten. 'Hier en nu' gaat vijf dagen per
week het nieuws volgen; dat was
drie dagen. Het sportprogramma
verhuist van de woensdag naar de
vrijdagavond, terwijl het bekende
programma waarin de zaterdag-
sport een extra aandacht krijgt op
de zaterdagmiddag op Radio 3
blijft gehandhaafd.
'Van huis uit' is een nieuw pro
gramma over dingen die je kunt
doen als je niet hoeft te werken. Te
beluisteren op de vrijdagen via Ra
dio 1 van twee tot drie uur.
VARA
De VARA zal
dioseizoen elke uitzenddag een ei
gen thema meegeven. Zondag
wordt de dag rond cultuur, mens
en milieu; maandag wordt de infor
matiedag met 's avonds klassieke
muziek; elke dinsdag zal worden
besteed aan popmuziek en jonge
ren, terwijl de woensdag in het te
ken van actualiteiten en nieuws
staat; donderdag voorziet de VA-
RA-radio in radiovermaak voor de
televisiekijker; de vrijdagochtend
is voor klassieke muziek en de vrij
dagmiddag voor informatie. Zater
dag wordt tot slot een dag die ge
kenmerkt wordt door een melange
van informatie en amusement.
Op Radio 3 zullen de VARA-pro-
gramma's dinsdag weinig verande
ringen ondergaan. Nieuw is het
programma 'De Steen en Been
Show', dat tussen 12.00 en 14.00
uitgezonden wordt en in de plaats
komt van 'Getallenrijk'.
De zaterdag zal de bekende for
mule behouden. De omroep is za
terdag via Radio 2 te ontvangen.
Op woensdag en vrijdag is de VA
RA op Radio 1 te vinden. Overkoe
peld door de 'Rode Draad' bestaat
het programma uit nieuws en lich
te muziek.
Peter Holland en Mare Reller
maken donderdagavond van 20.00
tot 23.00 uur het programma 'Voor
wie niet kijken wil' met muziek en
informatie onder het motto: televi
sie uit, radio aan. Het programma
wordt gevuld met archiefmate
riaal, een gast. herhalingen uit pro
zendtijden en zenders. Op zondag
ochtend gaat de TROS samen met
Veronica een twee uur durend
sportprogramma presenteren van
af 9.00 uur via radio 1.
Omdat de zendtijd op dinsdag
avond van Hilversum 2 voör de
TROS verdwijnt, is het literaire
programma 'Om het boek' vanaf 1
december ook op zondgavond te
vinden (Radio 4). Op maandag
krijgt de TROS een extra uur zend
tijd op Radio 2. In dat uur zal Mar
co Bakker zijn programma 'Muziek
uit Duizenden' presenteren.
Omdat de TROS op de avonden
niet is ingedeeld op Radio 1 en 2,
dreigen enkele programma's verlo
ren te gaan. Voor TROS-klanten-
service en 'Helpers weg' is uitzend
tijd op woensdagmiddag gevonden
(van 13.00 tot 16.00 uur op Radio 1).
Door het inkrimpen van de zend
tijd op de verschillende avonden
dreigden de programma's TROS
Country en Session te verdwijnen.
De TROS heeft echter besloten de
late uurtjes van de donderdag
avond op Radio 3 voor de liefheb
bers van deze programma's te re
serveren. De Soul-show begint om
19.02 uur en de Elpeeshow om
21.00 uur.
EO
In de nieuwe radioprogramme
ring van de Evangelische Omroep
zijn bijna alle bestaande program
ma's terug te vinden. Nieuw is
'Goed Nieuws' op zondagmorgen,
waarin een praatje wordt gemaakt
met bijvoorbeeld een predikant en
iets wordt verteld over de liederen
die te beluisteren zijn.
In het eveneens nieuwe pro
gramma 'Ik zou wel es willen we
ten' wordt op dinsdagochtend in
gegaan op geloofs- en levensvra
gen. 'Opo Doro' heeft ten doel een
beter begrip te krijgen tussen Suri-
namers en Nederlanders. Dit pro
gramma wordt uitgezonden op za
terdagmiddag.
Na vele jaren verdwijnen 'Muzi
kale Fruitmand' en 'Ronduit op 3'
van de vrijdagochend. Het eerste
programma gaat naar dinsdagoch
tend en zaterdagochtend, het twee
de is op woensdag te beluisteren.
IKON
De radioprogramma's van de
IKON zijn vanaf 1 december alle
maal te vinden op Radio 5. De
IKON zal vooral educatieve en in-
gramma's van de afgelopen week ,orma„eve programma-;
een reeks hoorspelen. Dit pro
gramma kan via Radio 1 en Radio 2
worden ontvangen. Op Radio 1 zal
de VARA het nieuwe seizoen star
ten met 'Het zout in de pap', een
zondagmagazine. Deze week zijn
daarin o.a. te gast Freek de Jonge
Ineke Holzhaus. Zij zitten met t^nd^^Het11 ooï
.rcrarl R^ir\ r.„-i i r. rnnrl rlo Iroffie».
gaan i
Berend
ken. Veel gesproken woord, actua
liteiten. nieuws, documentaires,
cursussen en programma's voor
buitenlanders.
De informatieve programma's
zullen voortaan te vinden zijn op
woensdagmiddag en zondagoch-
de naald'
y, j j i rr- uenu. iici uug vuii ue muuiu
®°"^."Tu„steen cut «woe-dag. uur) is een actua-
TROS
De TROS gaat het nieuwe sei
zoen in met de doelstelling 'kijk
met plezier, luister met plezier'. In
de programmering op de vijf nieu-
radiozenders heeft dat echter
liteitenmagazine met veel achter
grondinformatie op politiek, cultu
reel en theologisch gebied.
Elke zondagochtend zal er voor
de uitzending van de kerkdienst
een verhaal of hoorspel voor kinde
ren worden uitgezonden. Onder de
titel 'Zo moet het kunnen' start de
IKON met een serie verhalen
weinig verandering tot gevolg. Het Karei Eykman over de tien gebo-
kenmerkt zich den. Zondagavond zendt de IKON
slechts door verschuiving i
kerkmuziek uit, over actuele ont
wikkelingen op dit gebied. (Zon
dagavond, 18.10 uur.)
AVRO
Op de AVRO-radio zijn varjaf
morgen flink wat series en hoor
spelen te beluisteren. Nieuw is 'Hij
van hiernaast', een komische serie
met in de hoofdrollen Kitty Jans
sen, Joop Doderer en Pieter Lutz.
Deze serie, die op zondag via Radio
2 vanaf half elf wordt uitgezonden,
gaat over een wat naïeve, sullige
man, die getrouwd is met een over
heersende vrouw. Uiteraard levert
dit gegeven heel wat verwikkelin
gen op. Ook op zondag, maar dan
via Radio 1, de Bennie Bang Show,
een serie geschreven en gepresen
teerd door Eli Asser.
De AVRO start dit seizoen op de
woensdagavond via Radio 4 het
hoorspelprogramma 'Zeg. luister
eens...'. Willem de Ridder zal ten
behoeve van dit programma met
een tot hoorspelstudio omgebouw
de camper door Nederland rijden.
In deze geïmproviseerde studio
krijgen luisteraars begeleiding bij
het deelnemen aan en het maken
van hoorspelprodukties.
Een nieuw initiatief van de
AVRO is het jeugd-radiojournaal,
dat elke donderdag vanaf kwart
over zeven 's ochtend op Radio 1,
wordt uitgezonden. De redactie be
staat uit een vaste groep van tien
kinderen, leerlingen uit de
brugklas van scholen uit Hilver
sum en omgeving.
AVRO's 'Vijfluik' is een nieuw
programma op de vrijdag waarin
telefonisch vragen kunnen worden
gesteld op ieder gebied, behalve
over medische of juridische zaken.
Verder in AVRO's 'Vijfluik' nieuw
tjes uit de wereld van de weten
schap, toerisme en recreatie, de ra
dio-rechtswinkel, een medische ru
briek en het bedrijfsleven en con
sument.
Op zondag heeft de omroep van
af twaalf uur op Radio 2 een twee
uur durend actualiteitenmagazine
met de naam 'AVRO-Magazine'.
Het populaire Candlelight van Jan
van Veen met gedichten van luiste
raars en sfeervolle muziek wordt
een uur langer. Het programma
wordt uitgezonden via Radio 3 op
de maandagavonden vanaf tien
Teddy Scholten (afkomstig van
de NCRV) gaat op vrijdagavond
vanaf zeven uur op Radio 2 in 'Ted
dy's tiptijd' lichte muziek draaien
en tips geven over vrijetijdsbeste
ding in het weekeinde, variërend
van wandeltochten tot het lezen
van bepaalde boeken.
KRO
Bij de KRO is weinig nieuws on
der de zon voor wat de program
mering betreft. Zondag blijft de
popdag van de KRO op Radio 3 en
op de vrijdag blijven goede beken
den als 'Adres onbekend', 'Van
twaalf tot twee' en 'Ratel', alles via
de 'lichte' zender Radio 2. Klassiek
en cultuur blijven op zaterdag
avond en maandag op Radio 4 en
informatie op dinsdag op Radio 1.
Vervallen zijn de programma's
'Tombola'. 'Goal', 'Op donderdag'.
'Als je haar maar goed zit' en 'Ope
rette-album'. omdat de KRO niet
meer beschikt over de uitzendtij
den van de programma's. Nieuw is
vanaf 1 januari een familiehoorspel
op de vrijdagmiddag van drie tot
half vier op Radio 2.
De informatieve programma's
die op dinsdag op Hilversum 2 te
horen waren, verhuizen naar de'
donderdag op Radio 5. De eucha
ristieviering op zondag gaat naar
Radio 4 van tien tot elf uur. Terug
van weggeweest is het programma
'Op de eerste rang' van Hans van
Willigenburg met nieuws over
theater, musical en films op zater
dag van vijf tot zes op Radio 2.
Veronica
De A-status levert Veronica in to
taal 27 extra uren radiozendtijd en
tien nieuwe programma's op. De
meeste nieuwkomers zijn te vin
den op Radio 3 op vrijdag: achter
eenvolgens 'Geeuwen met Van
Leeuwen', 'Goud van oud', 'Hot
Curry', 'De staat van beleg' en 'Rin
kel de kinkel'.
'Goud van oud' is terug van weg
geweest. De jaren '50, '60 en '70
herleven in dit muziekprogramma.
De Roepie-Roepie-vogel is op Ra
dio 3 te horen. De eerste luisteraar
die deze vogel belt van hem ge
hoord te hebben, krijgt een prijs.
Op zondag is er via Radio 1 vanaf 9
uur 's ochtends een sportprogram
ma te horen van TROS, Veronica
en AVRO.
Op woensdag gaat Veronica 'Te
rug in de tijd' met 'gouwe ouwen',
gepresenteerd door Bart van Leeu-
Nederlandse muziek komt ruim
schoots aan bod in 'Hollandse hits'
op donderdag.
Op Radio 4 blijft 'Muziek voor
miljoenen', maar dit programma
wordt nu door nieuwe presentato
ren verzorgd: Caroliene Kaart en
Joop Stokkermans.
Radio 1: nieuws, regio, actualiteiten,
sport; te ontvangen via huidige re
gionale FM-zenders, huidige AM-
Hilversum 1.
Hilversum 3.
Soloprogramma van Willem
Nijholt, met muziek van Frans
Ehlhart en Albert Veenendaal.
Gezien op 29 november in de
Leidse schouwburg.
LEIDEN - Noem Willem Nijholt
een veelzijdige theaterpersoon
lijkheid, en je herhaalt wat zo ve
len reeds gezegd hebben. Door
zijn jarenlange ervaring en grote
mate van vakmanschap kan een
soloprogramma van zo'n man,
die kan zingen, dansen, en acte
ren, eigenlijk al van meet af aan
niet meer stuk. Niet voor niets
zat het theater aan de Oude Vest
tot de nok toe vol.
Toch zit er ondanks alles een
kleine 'maar' aan zijn (eerste!) so
loprogramma vast. De zoge
naamde vierde wand, de scheids
lijn tussen podium en publiek, is
- gezien de intimiteit van een so
loprogramma - nog te duidelijk
aanwezig. Er ontbreekt groten
deels een losse, quasi-geïprovi-
seerde babbel met de mensen in
de zaal. Zijn 'conferences' lijken
dan ook meer op toneelmatige
monologen van een acteur. Maar
hij speelt die scènes voortreffe
lijk, zodat er vanuit dat perspec
tief weer niets te klagen valt.
Het is toch al oppassen gebla
zen, want in één van zijn pro
grammanummers richt Nijholt
zijn spot op de critici. "Een eu
nuch is ook een vent, die zelf het
kunstje niet kan maken". Be
paald vleiend is dat beeld niet.
Nijholt vertelt over zijn leven
in de vorm van onmiskenbaar
autobiografische episodes over
Pietje en Fietje. Zijn oorlogser
varing als kind wordt daarbij
niet overgeslagen en in het pro
gramma overigens zeer onver
wacht aan de orde gesteld. Dat
schokt; het is één van de perfech-
te overgangen tussen de ver
schillende nummers. Naas anek
dotes uit de wereld van het to
neel zijn er een paar mooie lied
jes te beluisteren. Tevens pittiger
Werk, zoals het lied over Rooie
Dot, die Nijholt in het vooraf
gaande solospel prachtig gety
peerd heeft.
Het publiek reageert vooral
ook enthousiast öp zijn conferen
ce (dit keer wel een conference!),
waarin hij de bewegingsarmoede
van de Nederlander en enkele
buitenlandse dansen met com
mentaar demonstreert.
Om zijn verhaal te ondersteu
nen trekt hij in dit programma
een veelheid schoenen aan. Op
het affiche staan ook al schoe
nen. In zijn laatste twee liedjes
trekt hij twee verschillende
schoenen aan. Ze symboliseren
zijn gespletenheid: angst en ter
compensatie daarvan zijn branie.
Twee schijnbare uitersten, die
1 achteraf bezien vaak in zijn pro
gramma voorkwamen.
WIJNAND ZEILSTRA
Dimitri Ferschtman met de Sui
tes voor cello-solo van J.S.
Bach: Suites no. 1, 3 en 5. Ge
hoord op 29 november in de Ka
pelzaal.
De reputatie van Dimitri
Ferschtman had velen naar de
Kapelzaal gebracht voor de inte
grale uitvoering van de zes solo
suites van Bach. Ferschtman
dankt zijn reputatie vooral aan
het Glinka kwartet, dat hij met
zijn eveneens uit Rusland uitge
weken landgenoot Misha Geiler
her-oprichte in Nederland, en
dat zich een uitstekende naam
verworven heeft. Een mini-Bach-
cyclus als deze stelt echter ge
heel andere eisen dan een kwar
tetavond, en mij dunkt dat
Ferschtman de hoge verwachtin
gen niet heeft kunnen honore
ren. Ferschtman, die mij niet erg
gedisponeerd leek, leverde de
aanblik van iemand die een ge
vecht met de materie levert. Dat
had niet zozeer betrekking op de
technische eisen die deze suites
stellen, als wel op het feit dat hij
te vaak de greep op het geheel
miste. Vooral in snelle delen (de
Gigues bijv.) hield hij zichzelf
niet steeds in de hand waardoor
het geheel hem dreigde te ont
glippen. Kleine geheugenstoor
nissen, die overigens aan de to
taal-indruk van een concert wei
nig toe of af doen, waren daar het
bewijs van. Ook in de toonvor-
ming leek hij zich meermalen te
forceren. Het resultaat hiervan
was dat van ontspannen luiste
ren vaak geen sprake kon zijn.
Zelfs zijn cello leek zich tegen'
hem te keren: opvallend was het
grote verschil tussen het timbre
van de hoge en lage snaren. In de
wat lichtvoetiger delen (Menuet,
Bourreé, Gavotte) kwam hij veel
meer tot zichzelf en ging er op
eens iets leven in de muziek. Al
met al een zeer wisselvallig reci
tal. Een integrale uitvoering van
Bach's suites binnen een tijdsbe
stek van 4 dagen is geen sinecu
re. Bij het tweede concert (a.s.
maandag 2 december) met de uit
voering van de even genummer
de Suites zal blijken of Ferscht
man zich zal revancheren.
MIES ALBARDA
