Gorbatsjov
dreigt met
eigen SDI
NijveF maakt media nerveus
Uw
ambassadeur in
het Oosten
geeft garanties
die verder gaan.
Gonzalez en de NAVO: hoe
vertel ik het de kiezers?
Goeie automatiserings
deskundigen
Zwitsers spreken zich
uit over dierproeven
Keers.
Wijsheid in OosterseTapijten.
DONDERDAG 28 NOVEMBER 1985
PARIJS - Koning Hassan II van Marokko is gisteren in Frankrijk aangekomen voor een officieel bezoek van
drie dagen. Hassan ontkende bij aankomst direct of indirect te hebben aangedrongen op een gesprek met de
Israëlische premier Peres. Dat gerucht deed de laatste dagen de ronde en Peres had al laten weten tot zo'n
gesprek bereid te zijn. Hassan zei dat Frankrijk een belangrijker rol in het vredesproces in het Midden-Oosten
moet spelen, omdat het daarvoor in een gunstige positie zou zijn, gezien de relaties met zowel Israël als de
Arabische wereld. «foto afp>
overtuigen zich van een interessant vacature-aanbod
bij de PTT op de Job Fair, 29 en 30 november vanaf
10.00 uur in het Nederlands Congresgebouw in Den Haag.
Buitenland kort
Jeiena Bonner
Jelena Bonner, de echtgenote
van de dissidente kerngeleerde en
nobelprijswinnaar voor de vrede
Andrei Sacharov, heeft een visum
voor Italië gekregen. Mevrouw
Bonner arriveerde dinsdag in Mos
kou vanuit haar verbanningsoord
Gorki, 400 kilometer ten oosten
van de Russische hoofdstad. Zij
heeft eerder deze maand laten we
ten dat zij de Sowjet-Unie op 2 de
cember zal verlaten voor een medi
sche behandeling in het Westen.
VS-ruimteveer
De bemanning van het Ameri
kaanse ruimteveer Atlantis heeft
gisteren met succes de Mexicaanse
verbindingssatelliet Morelos-B ge
lanceerd. Het is de eerste van de
drie satellieten die de zeven astro
nauten, onder wie een Mexicaan,
gedurende een zevendaagse missie
in een baan om de aarde moeten
brengen.
Aids-onderzoek
De Saoedische prins Talal Ibn
Abdul Aziz al Saud heeft een
schenking van 1 miljoen francs ge
daan aan het Pasteurinstituut in
Parijs, voor het onderzoek naar de
immuunziekte aids.
Seguel vrij
De Chileense vakbondsleider
Rodolfo Seguel is gisteren op last
van een rechtbank vrijgelaten na
een gevangenschap van 62 dagen.
Seguel werd eind september met
vijf andere vakbondsleiders gear
resteerd op beschuldiging van het
aanzetten tot subversie. Met Se
guel zijn nog twee andere leiders
vrijgelaten^
BRUSSEL - De Belgische media
beginnen nerveus te worden. Het
geweld van de 'Bende van Nijvel'
en de bommenterreur van de CCC
hebben de laatste tijd voor opge
wonden berichtgeving gezorgd.
De Belgische kranten en omroep
strooien om de haverklap berich
ten rond waarin wordt gemeld dat
de politie de bende 'op het spoor
lijkt', 'nu duidelijk een spoor heeft'
of zelfs tot arrestatie van de 'reus',
de leider van de Bende van Nijvel',
is overgegaan.
door
Hans de Bruijn
Enkele uren later blijkt telkens
weer dat die berichten slechts op
geruchten berusten of dat over
haaste conclusies zijn getrokken
uit door de politie gedane medede
lingen. De procureur des konings
in Nijvel, die het onderzoek naar
de bende leidt, heeft gisteren fu
rieus gereageerd op de berichtge
ving in de Belgische pers.
Van de zijde van de justitie val
len voorlopig geen mededelingen
meer te verwachten over de voort
gang van het onderzoek, zei hij.
Aanleiding daarvoor was de be
richtgeving in de kranten van gis
teren over de vermeende aanhou
ding van de 'reus' en de aanhou
ding in Gent van drie mannen en
een vrouw.
Het viertal werd dinsdagmiddag
opgepakt, toen zij op de binnen
plaats van een leegstaande zeepzie-
derij aan het schieten waren met
onder meer een jachtgeweer en een
'riot-gun', een wapen van het type
waarmee de Bende van Nijvel drie
weken geleden nog acht mensen in
Aalst vermoordde.
Dergelijke wapens zijn hier zon
der vergunning verkrijgbaar. Gis
terochtend meldde de BRT-radio
dat de politie nu een spoor van de
Bende van Nijvel leek te hebben.
Om twaalf uur 's middags wist men
te berichten dat er 'tal van aanwij
zingen waren dat de politie de Ben
de op het spoor was'.
Aan het einde van de middag
moest de BRT echter melden dat
er 'geen enkele aanwijzing is dat de
vier aangehoudenen iets met de
Bende van Nijvel te maken heb
ben'. Het fabrieksterrein bleek van
een van hen te zijn, de eerst als ge
stolen aangemerkte auto's die wer
den aangetroffen, eveneens.
Dat zij niet veel fraais in de zin
hadden moge blijken uit de schiet
oefeningen en de aanwezigheid in
een van die auto's van een (verbo
den) machinepistool, maar van be
trokkenheid bij terroristische acti
viteiten bleek niets. De vrouw
werd vrijgelaten, de drie mannen
bleven vast omdat het onderzoek
tegen hen nog niet was afgerond.
Tipgever
Ware het niet dat hij verongeluk
te. Of werd hij vermoord, zoals het
Gazet suggereerde? Feit is dat hij
140 reed toen het ongeluk gebeur
de, en volgens de politie alcohol in
het bloed had. Een verkeersonge
val of een poging een getuige uit de
weg te ruimen. Niemand weet het
zeker, maar de geruchtenmachine
draait op volle toeren.
Het zou om een man uit 'het mi
lieu' gaan, die tot voor kort in de
gevangenis heeft gezeten en van de
politie nieuwe papieren en een rij
bewijs heeft gekregen. Er wordt
van alles afgeleid uit het feit dat de
justitie zo snel bij het ongeluk aan
wezig was en dat het lichaam van
de man door de politie is meegeno-
De Waalse krant La Dernière
Heure wist gisteren ook nog te
melden dat de 'reus', die de over
vallen van de Bende van Nijvel
leidt, zou zijn gearresteerd. Het
parket in Nijvel ontkende dat later
ten stelligste. Intussen weet nie
mand in België meer wat hij wel of
niet moet geloven.
Een ander opgewonden verhaal
bracht het Gazet van Antwerpen,
dat via 'een bron' wist te melden
dat de man die zich vorige week op
de snelweg bij Gent doodreed een
tipgever van de politie was. De
man zou aangeboden hebben de
politie naar de Bende van Nijvel te
leiden via infiltratie.
ZÜRICH (Rtr.) - Niet alleen de farmaceutische industrie maar ook de
Zwitserse dierenbescherming heeft bezwaren tegen het vergaande voor
stel tot het verbieden van dierproeven, waarover aanstaande zondag een
referendum wordt gehouden. Uit opiniepeilingen blijkt dat een meerder
heid van de bevolking zich er tegen zal uitspreken.
De bezwaren van de bedrijven die medicijnen produceren zijn voorna
melijk dat dierproeven voor een flinke werkgelegenheid zorgen. Een on
afhankelijk instituut heeft voor de farmaceutische reuzen Ciba-Geigy,
Hoffmann-La Roche en Sandoz berekend dat een volstrekt verbod op het
doen van dierproeven zeker 13.000 mensen in en rond Bazel, waar zij hun
laboratoria hebben, werkloos zou maken. Ook zouden de maatschappijen
een financiële strop lijden van zeker 1,3 miljard gulden.
De organisatie van Zwitserse dierenbeschermers, die er prat op gaat
dat Zwitserland al een zeer strikte wetgeving op het terrein van de vivi
sectie heeft, verwacht dat de producenten van medicijnen naar het bui
tenland zullen uitwijken, waar men het minder nauw neemt met de voor
schriften op het gebied van de dierproeven. De huidige wetgeving op het
terrein van de vivisectie dateert van 1981, nadat 1,3 miljoen Zwitsers er
voor en 300.000 er tegen hadden gestemd.
MOSKOU (DPA/AFP)) - Partijleider Gorbatsjov dreigt met een
eigen ruimteverdediging als de Verenigde Staten de SDI-plan-
nen doorzetten. Moskou zal niet toestaan dat een ander land een
militair overwicht over de Sowjet-Unie krijgt, aldus Gorbatsjov
gisteren in Moskou in een rede tot de 1500 afgevaardigden van de
Opperste Sowjet, het parlement.
Gorbatsjov gaf op de slotdag van
de parlementszitting een toelich
ting op de resultaten van de Sow-
jet-Amerikaanse top in Genève. In
zijn redevoering, die rechtstreeks
op de televisie werd uitgezonden,
uitte Gorbatsjov heftige kritiek op
de Amerikaanse plannen voor een
raketafweersysteem in de ruimte,
het zogeheten Strategische Defen
sie Initiatief. Dit programma is vol
gens de partijleider de grootste
hindernis op de weg naar een dras
tische vermindering van de strate
gische kernbewapening. De wa
penwedloop in de ruimte moet
worden voorkomen, zo zei Gor
batsjov.
Indien Washington zijn SDI-pro-
gramma gaat uitvoeren, zal Mos
kou dat doeltreffend beantwoor
den, aldus de partijleider. Hij voeg
de eraan toe dat de maatregelen ter
neutralisering van een ruimtede
fensie goedkoper zullen zijn dan
het SDI-programma. Gorbatsjov
waarschuwde ervoor dat het Ame
rikaanse programma een „offen
sief systeem" is dat het militaire
evenwicht destabiliseert en zal lei
den tot een wapenwedloop in de
ruimte.
De jongste Amerikaanse voor
stellen in Genève zijn volgens de
Sowjet-Unie „eenzijdig". Zij zijn
slechts bedoeld om een overwicht
voor de Verenigde Staten te garan
deren. Van belang is vooral dat
Amerikaanse voorstellen niet voor
zien in een algeheel verbod «van
ruimtewapens.
De partijleider toonde zich ver
der voorstander van een verminde
ring van de kernbewapening in Eu
ropa. Hij stelde Groot-Brittannië
en Frankrijk opnieuw voor directe
onderhandelingen met de Sowjet-
Unie te beginnen.
De Kremlin-leider onderstreepte
dat de Sowjet-Unie in haar buiten
landse politiek streeft naar vaste
bilaterale betrekkingen met alle
landen. Zijn ontmoeting met presi
dent Reagan omschreef de secreta
ris-generaal van de communisti
sche partij als een gewichtige ge
beurtenis, niet alleen voor de Sow
jet-Unie, maar voor de internatio
nale betrekkingen in zijn algem
eenheid.
De weg naar Genève is „lang en
moeilijk" geweest", aldus Gorbats
jov, die erop wees dat de Verenig
de Staten al jaren geleden voor een
op confrontatie gerichte koers heb
ben gekozen. De afgelopen jaren
zijn bijna alle bilateraleOver regio
nale conflicten die in Genève op de
agenda stonden, zei de Sowjet-lei-
der dat het Kremlin en het Witte
Huis „tegengestelde gezichtspun
ten" hadden. Gorbatsjov verklaar
de dat de Sowjet-Unie voorstander
is van een „politieke regeling" van
het conflict in Afghanistan, maar
dat de verantwoordelijkheid voor
de terugtrekking van de Sowjet-
troepen in eerste instantie bij de
Amerikaanse zijde ligt, omdat de
Amerikanen „de contra-revolutio
naire bendes financieren en bewa
penen".
Bij Peter Keers, uw ambassadeur in het Oosten, koopt u meer
dan een Perzisch tapijt of Berber. U koopt er zekerheid. Want elk
kleed is met zorg geselecteerd op de Oosterse tapijtmarkten.
Voor de kwaliteit en de originaliteit staat Peter Keers volledig in.
Een unieke garantie onderstreept dat nog eens.
Bronsteeweg 2. Heemstede V V PRQ1SF
Tel 023-29 2509 1V1jL<11kj fcfc
Donderdag koopavond. Altijd TAPIJTEN
voldoende parkeergelegenheid. Cr dEKdEKo
BRUSSEL (GPD) - Het Europees
Parlement is nog niet tevreden met
de verhoging van de EG-begroting
voor 1986, waarover de EG-minis-
terraad het dinsdagnacht eens
werd. De optrekking met bijna 2,5
miljard gulden wordt echter wel
beschouwd als een stap in de goe
de richting.
De ministers van buitenlandse
zaken besloten gistermorgen vroeg
na bijna een etmaal vergaderen de
kloof tussen hun eerste ontwerp
begroting (79,5 miljard gulden) en
de wensen van het Europees Parle
ment en de Europese Commissie
(ruim 88 miljard) wat te dichten.
De nieuwe begroting zal als de
ministers hun zin krijgen 82 mil
jard gulden bedragen. Het Euro
pees Parlement, dat het recht heeft
de begroting af te wijzen, zal over
drie weken dat nieuwe voorstel be-
Euro-parlement
nog ontevreden
over begroting
handelen. In zijn november-verga-
dering besloot het parlement dat
de ontwerpbegroting van de minis
terraad (de regeringen dus) met zes
miljard gulden omhoog moest.
De Europese Commissie, het da
gelijks bestuur van de EG, is in elk
geval wel tevreden met de uit
komst van het beraad. De commis
saris voor begrotingszaken, de
Deen Christophersen, sprak gister
middag over een positief resultaat.
De ministerraad was overigens
niet unaniem. Vooral West-Duits-
land bleef zich, zoals al eerder, ver
zetten tegen vergroting van de Eu
ropese uitgaven.
De ministerraad is goeddeels te
ruggekomen op zijn voornemen
om de kosten van de uitbreiding
van de EG met Spanje en Portugal
met 245 miljoen gulden te verla
gen. De verlaging zal nu nog
slechts 80 miljoen gulden groot
zijn. Indien nodig is zelfs een ruim
te van 625 miljoen gulden beschik
baar voor het aanbrengen van cor
recties, als de toetredingskosten te
groot uitvallen.
De ministerraad heeft wel de
ruimte die het Europees Parlement
had bedongen voor uitgaven ten
behoeve van nieuw beleid, tot 250
miljoen gulden verlaagd. Het par
lement was uitgegaan van een be
drag van 525 miljoen gulden.
Egypte vraagt uitlevering kaper
CAIRO (AFP) - Egypte heeft Malta
officieel gevraagd de enige nog in
leven zijnde kaper van de Boeing
737 van Egypt Air uit te leveren zo
dat hij in Egypte terecht kan staan.
De 20-jarige kaper, die in het be
zit is van een Tunesisch paspoort
op naam van Omar Marzoeki, raak
te zwaar gewond tijdens de bestor
ming van het verkeersvliegtuig
door Egyptische commando's af
gelopen zondag. Hij bevindt zich
momenteel in een ziekenhuis in La
Valetta.
De gewonde kaper zou de leider
zijn geweest van de groep, waarvan
de overige vier leden bij de bestor
ming om het leven kwamen. De
woordvoerder van de regering van
Malta deelde eerder mee dat de ka
per op Malta terecht moet staan.
De Egyptische openbare aankla
ger zei dat de kaper vervolgd kan
worden wegens moord en het in
gevaar brengen van het luchtver
keer. Hij zei dat een vonnis kan va
riëren van een lange gevangenis
straf tot de doodstraf.
ADVERTENTIE
'verkoper van de NAVO'. Bij het
begin van het vorige parlementaire
jaar presenteerde Gonzalez zijn
niet van vindingrijkheid gespeen
de 'NAVO-brochure'. Een tien
puntenplan, waarin handig inge
speeld werd op de wijdverbreide
anti-Amerikaanse sentimenten van
de Spaanse bevolking. Spanje zou
lid van de NAVO moeten blijven,
(maar los van de militaire structuur
en zonder verplichting kerntaken
te moeten dragen), terwijl als te
genprestatie voor het geconti
nueerde NAVO-lidmaatschap de
Amerikaanse bases en troepen
sterkte in Spanje gereduceerd zou
moeten worden.
Ergernis
Gorbatsjov: geen overwicht
MADRID - Achteraf zal premier
Felipe Gonzalez zich wellicht en
kele grijzende haren uit het hoofd
hebben kunnen trekken, dat hij bij
de campagne voor de verkiezingen
van 1982 het Spaanse kiezersvolk
de plechtige belofte deed dat het
zich na een socialistische verkie
zingsoverwinning via een referen
dum zou kunnen uitspreken over
het aanblijven van Spanje binnen
de NAVO. Driejaar nadat de PSOE
het roer overnam, wordt steeds
duidelijker dat Gonzalez met die
toezegging vreselijk in zijn maag
zit. De NAVO-kwestie ontpopt zich
met de dag als de kwetsbare Achil
leshiel van het kabinet-Gonzalez.
door
Gerrit Jan Hoek
De opmerkelijke ommezwaai in
het NAVO-standpunt van de socia
listen dreigt een persoonlijk drama
voor Gonzalez te worden, dat de ti
tel zou kunnen dragen: Hoe vertel
ik het mijn kiezers? 'Na drie jaar
van overpeinzing ben ik tot de con
clusie gekomen, dat het nationale
belang van Spanje het best ge
diend is met het continueren van
het NAVO-lidmaatschap', ver
klaarde Gonzalez vorige week. Een
simpel zinnetje, waarachter even
wel een lange, kronkelige historie
schuilgaat.
Stond zijn voorganger Suarez te
boek als een 'verkoper van illu
sies', Gonzalez kan men zonder
meer het etiket opplakken van
Maar een jaar na de presentatie
van dat 'decalogo', zoals het tien
puntenplan in Spanje wordt ge
noemd. is dat voorstel aan aanzien
lijke erosie onderhevig. De VS voe
len er weinig voor om het terug
brengen van het aantal bases en
het aantal Amerikaanse soldaten in
Spanje inzet van onderhandelin
gen te maken, nu er geen enkele
garantie is over Spanjes toekomsti
ge band met de NAVO.
Na het bezoek van Reagan aan
Spanje in mei van dit jaar, werd af
gesproken dat er gesprekken over
dit thema gevoerd zouden worden.
Maar na de eerste ronde in oktober
(door de Amerikanen doelbewust
gekwalificeerd als 'gesprekken' en
niet als 'onderhandelingen'), haal
de de Amerikaanse delegatie zich
de ergernis van de Spanjaarden op
de hals door uit te laten lekken dat
het onderwerp van de bases en de
troepen niet aan de orde was ge
weest. Daarmee werd de indruk
gewekt, dat een essentieel element
van Gonzalez' tien-puntenplan niet
voor het referendum te realiseren
zou zijn.
Maar tot dusverre houdt Gonza
lez het been stijf. In een recent in
terview met de New York Times
herhaalde de Spaanse premier, dat
het referendum in elk geval door
gaat en tussen 24 januari en 24
maart gehouden zal worden. Maar
aan de andere kant verstrikt de
Spaanse premier zich in allerlei
warrige en verwarrende uitspra
ken over de reikwijdte van dat re
ferendum.
Uitspraken dat het referendum
niet meer dan een 'instrument' is
en dat Gonzalez zich niet gebon
den acht aan een eventuele nega
tieve uitslag als de opkomst niet
'kwalitatief is, wekken de indruk,
dat de regering het referendum
louter als een consult van de wil
van het volk beschouwt, zonder
enig bindend effect. Maar evenzo-
vele keren verklaarde Gonzalez in
de afgelopen maanden dat de rege
ring wel degelijk consequenties zal
verbinden aan een negatieve uit
spraak.
Verwarring
Verwarring dus alom. Ook het
uitstel van het parlementaire debat
over het buitenlandse beleid, waar
van de discussie over de NAVO en
de formulering van de vraagstel
ling voor het referendum de kern
zouden vormen, heeft weer tot al
lerlei speculaties aanleiding gege
ven. Dat debat had al in april plaats
moeten hebben, maar werd keer
op keer verzet, nu weer naar janua
ri. Volgens de oppositie is dit nieu
we uitstel zelfs een voorbode dat
de regering via ontbinding van het
parlement in het voorjaar van 1986
onder het NAVO-referendum wil
uitkomen. Maar opnieuw verwees
Gonzalez dit gerucht naar het rijk
der fabeltjes: het referendum gaat
door, zo herhaalde Gonzalez.
Met zijn aanvankelijke belofte
heeft Gonzalez zich echter wel in
een slangenkuil gestort. Met het
niet inlossen van de verkiezingsbe
lofte om 800.000 nieuwe arbeids
plaatsen te creëren kon hij zich
met redelijk gemak verschuilen
achter de economische crisis. Maar
het al of niet doorgaan van het refe
rendum over de NAVO is een
hoogstpersoonlijke beslissing van
de Spaanse premier. Het niet nako
men van die belofte zal een bijna
onherstelbare deuk betekenen
voor de politieke geloofwaardig
heid van Gonzalez.
Maar desondanks gaan er stem
men op binnen het kabinet om die
politieke tol maar te betalen. De
ministers van Defensie, Serra, Fi
nanciën, Solchaga, Buitenlandse
Zaken, Fernandez Ordonez en Ar
beid, Almunia, vormen de kern
van de interne oppositie tegen het
laten doorgaan van het referen
dum. Afgaande op de recente polls
is een nederlaag in het referendum
meer dan waarschijnlijk, waarna
de socialisten zich formeel ge
dwongen zullen zien om af te tre
den en vervroegde verkiezingen
uit te schrijven. En het stemmen
verlies na deze nederlaag in het
NAVO-referendum zou wel eens
hoger kunnen zijn dan ingeval het
referendum wordt afgelast, luidt
de analyse van dit viertal.
Gonzalez: slangenkuil.
