Streven FNV blijft
kortere werkweek
De Rabobank
Beleggersrekening
geeft u alle
bewegingsvrijheid en
ook een goed rendement.
Rabobank Q
Wïtteveen voorziet recessie in VS
Goede herbezetting is voorwaarde
Nederland goed bij op
gebied van informatica
'Jongeren zoeken wel
degelijk naar banen'
Jeugdwerkplan overheid
komt langzaam op gang
WOENSDAG 20 NOVEMBER 1985
ECONOMIE
PAGINA 9
AMSTERDAM (GPD) - De FNV-bonden blijven streven naar een 32-urige werkweek in
1990 en willen een "volledige herbezetting" van de vrijkomende arbeidstijd. De vakcen
trale meent dat die doelstelling betaald kan worden wanneer de economie de komende
vier jaar met telkens 2,5 procent groeit. Dan kan ook de werkloosheid teruggedrongen
worden.
DEN HAAG (ANP) - Nederland
loopt op het terrein van de infor
matica minder achter dan wel eens
wordt voorgesteld. Ons land loopt
aardig in de pas met de vier groot
ste Westeuropese landen West-
Duitsland, Frankrijk, Italiè en En
geland. Dat staat echter los van de
zorgelijke situatie van Europa als
geheel ten opzichte van landen als
de Verenigde Staten. Japan en Ca
nada. Reden om ontspannen
achterover te leunen is er voor ons
land dan ook niet.
Tot deze conclusie is een werk
groep van het Centrum voor Infor
matiebeleid (CIB) gekomen. In het
CIB werkt het Nederlandse be
drijfsleven op het terrein van infor
matievoorziening, -verwerking en
-technologie samen. Het CIB heeft
tot doel een samenhangend en ef-
fectief beleid op informatiegebied
te bevorderen.
In vergelijking met de vier Euro
pese landen wordt in ons land veel
geld aan informatiesystemen be
steed en zijn deze op veel plaatsen
doorgedrongen. Enige achterstand
bestaat er voor wat betreft het be
wust gebruik van informatietech
nologie in privé-huishoudens. Vol
gens de CIB-werkgroep ontbreken
teveel gegevens om vergelijkende
conclusies te trekken over het ge
bruik van micro-elektronica in de
industrie.
Ook de uitgaven voor onderzoek
en ontwikkeling zijn in totaal in
ons land naar verhouding hoog.
Wel verloopt de groei van deze uit
gaven in andere landen sneller. Het
Nederlandse bedrijfsleven be
steedt naar verhouding weinig
geld aan onderzoek en ontwikke
ling en dit wordt voor driekwart
door vijf internationale bedrijven
opgebracht.
In Nederland wordt naar verhou
ding weinig programmatuur (soft
ware) geproduceerd, aldus de
werkgroep verder. Goede produk-
tiemethoden en voldoende softwa-
re-ontwikkelaars ontbreken teveel
om de produktie van software flink
op te voeren.
Ook ten aanzien van het onder
wijs op het gebied van de informa
tie-technologie ziet het CIB geen
aanleiding te veronderstellen dat
Nederland achterop raakt bij het
buitenland. Wel is het CIB bezorgd
over het technisch en economisch-
administratief onderwijs op alle ni
veaus. Op het terrein van de infor
matie-technologie komen er veel te
weinig specialisten op alle niveaus
beschikbaar om aan de vraag te
voldoen, aldus het rapport.
Dat bleek gisteren bij de presenta
tie van het definitieve FNV-pro-
gramma voor de komende vier jaar
"Kiezen voor nieuwe kansen". De
vakcentrale zal rond het program
ma een omvangrijke campagne op
zetten. Zo zal er televisie-zendtijd
gekocht worden bij de VARA, om
middels korte spotjes de hoofd
punten van het FNV-beleid te be
lichten. De FNV heeft voor de cam
pagne een paar miljoen gulden uit
getrokken. Overwogen wordt ook
vlak voor de verkiezingen huis-
aan-huis een speciale editie van het
FNV-magazine te verspreiden.
FNV-voorzitter Pont zwakte de
tekst van het programma gisteren
overigens al af: een herbezetting
van 70 procent zou al "redelijk"
zijn. Achtergrond daarvan is dat de
FNV de arbeidstijdverkorting wil
realiseren mét behoud van koop
kracht. Dat uitgangspunt geldt ook
voor verkorting van de werkweek
van ambtenaren.
Op dit moment is één van de pro
blemen bij de arbeidstijdverkor
ting bij de overheid dat er maar net
genoeg geld beschikbaar is gesteld
door de regering 'om de koop
kracht van de ambtenaren te hand
haven, en dat de ambtenarenbon
den er niet voor voelen loon in te
leveren voor verdere arbeidstijd
verkorting. Als die "randvoorwaar
de niet verandert", aldus Pont,
"zullen we moeten leren leven met
de situatie dat ook de uitkomst van
het proces van arbeidstijdverkor
ting bij de overheid anders is".
De FNV vindt dat onderzocht
moet worden of de "schade her
steld kan worden" die door het ka
binetsbeleid van de afgelopen ja
ren is toegebracht aan de koop
kracht van de uitkeringsgerechtig
den. Hoe, in welke mate en in welk
tempo de ingrepen in de sociale Ze
kerheid ongedaan gemaakt moe
ten worden, weet de vakcentrale
nog niet.
Een deel van de "reparatie" van
het kabinetsbeleid met betrekking
tót de sociale zekerheid zullen de
FNV-bonden zonodig zelf voor
hun rekening nemen bij het afslui-
LPG duurder
ROTTERDAM (ANP) - LPG wordt
met ingang van morgen 1,6 cent
per liter duurder. De adviesprijs
komt dan uit op 72 cent per liter.
Dit heeft BK-Gas BV gisteren
meegedeeld. BK-Gas voorziet in
ons land voor veertig procent in de
behoefte.
De prijsverhoging volgt op prijs
stijgingen op de internationale
markt.
ten van cao's. Daarin kunnen "aan
vullende uitkeringen" afgesproken
worden. Over de daarnaast nodige
wettelijke maatregelen, blijft de
vakcentrale voorlopig echter vaag,
zo bleek bij de presentatie.
Loongolf
De vakcentrale FNV, en ook het
CNV, verwacht overigens niet dat
hogere toeslagen bij de brandweer
tot gevolg zullen hebben dat ook in
andere sectoren soortgelijke loon
eisen volgen. Het FNV is ook te
genstander van een dergelijke ont
wikkeling, omdat verdere arbeids
tijdverkorting er door in het ge
drang kan komen. De vrees voor
een mogelijke loongolf door de
brandweeracties is volgens de vak
centrale op zich niet reëel, omdat
de eisen bij de brandweer zijn toe
gespitst op de speciale situatie
daar.
De FNV verwacht daarom dat de
situatie "in de hand is te houden",
maar wijst er wel op dat hier ook
"een heel specifieke verantwoor
delijkheid ligt voor werkgevers".
Als die in de komende cao-onder
handelingen met een "afkoopsce
nario" komen, om met een forse
loonsverhoging onder verdere ar
beidstijdverkorting uit te komen,
dan is dat wel vragen om proble
men, zo zei cao-coördinator J. Ste
kelenburg van de FNV gisteren.
Vorige week had de Industrie
bond FNV bij monde van cao-coör
dinator J. Schermer ervoor ge
waarschuwd dat de roep om loons
verbetering zou kunnen overslaan
naar het bedrijfsleven, waardoor
het streven naar verder arbeidstijd
verkorting in gevaar komt.
Rapport ontzenuwt mythe
DEN HAAG (ANP) - De opvatting
dat jongeren minder hard naar een
baan zouden zoeken omdat hun
uitkering hoog is, is onjuist. Dat
blijkt volgens de Organisatie voor
Strategisch Arbeidsmarktonder
zoek uit onderzoek, zo staat in het
OSA-rapport "Werk voor allen".
De kans dat een jongere een
baan vindt wordt nauwelijks be
paald door de vraag of hij die baan
aanvaardt. Bepalend is de vraag is
of hij een baan aangeboden krijgt,
stelt de OSA die zegt hiermee een
regelmatig gehoorde mythe te ont
zenuwen.
Het OSA-rapport rékent voorts
af met de gedachte dat werklozen
meer zwart werken dan mensen
met een baan. Ook is er volgens de
onderzoekers weinig van de be
speuren dat langdurig werklozen
door de uitzichtsloosheid van hun
situatie extremistischer, bijvoor
beeld racistischer, gaan denken
dan mensen met een baan. Het nor
men- en waardenpatroon van lang
durig werklozen wijkt nauwelijks
af van dat van werkenden, aldus
het rapport.
De OSA acht vergaande arbeids
duurverkorting (adv) noodzakelijk
om de werkloosheid te verminde
ren. Om knelpunten op de arbeids
markt zoveel mogelijk te vermij
den zal de vorm en het tempo
waarin die adv wordt ingevoerd
niet voor alle sectoren uniform mo
gen zijn. Alleen dan zal zij geen be
lemmering vormen voor een hoge
economische groei, de tweede
voorwaarde om de werkloosheid
aanzienlijk terug te dringen.
In het begin van de jaren '90 is
een arbeidsduurverkorting tot een
werkweek van 32 uur haalbaar.
Hierdoor zouden maximaal 500.000
nieuwe arbeidsplaatsen kunnen
ontstaan. Voorwaarde hierbij is dat
de economische groei niet door de
adv wordt belemmerd.
Om flexibel in de uiteenlopende
personeelsbehoeften van bedrij
ven en instellingen te kunnen
voorzien moet de arbeidsmarkt be
ter gaan functioneren, aldus de
OSA. Dat kan door meer verschil
len in de lonen toe te laten en door
opleidingen - zowel in het geregel
de onderwijs als in het bedrijfsle
ven - beter op de behoefte aan ge
kwalificeerde mensen af te stem
men. Daarnaast is er een grote in
spanning nodig om langdurig
werklozen weer aan werk te hel
pen. De jongeren van nu -- van wie
velen langer dan een jaar werkloos
zijn - zullen na de eeuwwisseling
nodig zijn als ervaren arbeids
krachten, aldus het rapport.
DEN HAAG (ANP) - Nederland
gaat met vier andere Europese lan
den maatregelen nemen die een
einde moeten maken aan de toene
mende activiteiten van Sovjetrede
rijen, die met veel tonnage tegen
afbraakprijzen op de vrije zee-
scheepvaartmarkt opereren. Het
ministerie van verkeer en water
staat heeft dit gisteren bekend ge
maakt.
De ministers die verantwoorde
lijk zijn voor het zeevervoer van
Nederland, België, Frankrijk,
West-Duitsland en Groot-Brittan-
nië zijn met name bezorgd over de
Russiche inbreng in de lijnvaart
tussen hun landen en Oost-Afrika,
Midden-Amerika en het Verre Oos
ten. Door oneerlijke concurrentie
Nederland wil
maatregelen
tegen Russische
zeescheepvaart
wordt naar hun oordeel de econo
mische levensvatbaarheid van re
derijen uit eigen land in gevaar ge-
De vijf hebben nu hun ambtena
ren opdracht gegeven een gedetail
leerde registratie tot stand te bren
gen van het vervoeraandeel en de
Kaas
De binnenlandse kaasafzet daalt.
Die daling kan worden verklaard
door voorraadverschillen. Maar
ook een teruggang in het niet-huis-
houdelijk verbruik (40 procent van
de afzet) kan de oorzaak zijn. In
hoeverre de binnenlandse markt
nog groeimogelijkheden biedt is
moeilijk te voorspellen. In de eer
ste negen maanden van dit jaar is
de export van Nederlandse kaas
nog met 4,6 procent (11.000 ton) ge
stegen.
Melk
De minimumprijs voor verpakte
volle Nederlandse melk wordt 2
december met twee cent verhoogd
tot 1,25 gulden per liter. De mini
mumprijs voor verpakte Neder
landse gepasteuriseerde halfvolle
melk gaat op de zelfde datum even
eens met twee cent omhoog tot
1,04 gulden. Het bestuur van het
Produktschap voor Zuivel heeft
vandaag een dienovereenkomstige
ordening in zijn openbare vergade
ring in Meppel vastgesteld.
Opdracht
IBB-Kondor in Leiden heeft van
de Rijksgebouwendienst in Haar
lem opdracht gekregen voor de
nieuwbouw en renovatie van het
voormalige Huis van Bewaring aan
de Amstelveenseweg in Amster
dam. De bouwsom bedraagt onge
veer f 14 miljoen, aldus IBB.
DEN HAAG (ANP) - Het Jeugd
werkplan van de overheid, dat in
het vooijaar is ingegaan, heeft tot
nu toe tot enkele honderden extra
banen bij de overheid geleid. Hoe
wel minister Rietkerk (binnen
landse zaken) dit resultaat hog niet
aanzienlijk vindt ziet hij geen re
den met het Jeugdwerkplan te
stoppen, zo blijkt uit eén tussen
stand die hij op verzoek van de
ambtenarencentrales en de Twee
de Kamer heeft laten maken.
In de metaalsector is men er eni
ge tijd geleden van afgestapt jonge
ren uitsluitend banen van 32 uur
per week aan te bieden, omdat er
teveel problemen waren bij de wer
ving. Die problemen doen zich bij
de overheid grotendeels niet voor,
aldus de bewindsman. Hij wil dan
ook deze 32-uursbanen, die later
tot volledige banen kunnen uit
groeien (groeibanen), handhaven.
De groeibanen vormen een van
de onderdelen van het Jeugdwerk
plan. Dat heeft tot doel anderhalf
maal zoveel jongeren bij de over
heid in dienst te nemen als nor
maal zou zijn gebeurd. Andere on
derdelen van het plan zijn de ver
dubbeling van het leerlingwezen
bij de overheid in twee tot drie jaar
van 5.500 tot rond 11.000 leerling-
werknemers. Voorts moet van de
gelden die na inlevering van loon
voor arbeidstijdverkorting worden
gebruikt voor herbezetting van de
vrijgekomen plaatsen 60 procent
voor jongeren worden bestemd.
Rietkerk vindt het nog te vroeg
om te beoordelen in welke mate
Eerste digitale
telefooncentrale
nu in gebruik
NIJMEGEN (ANP) - Minister
Smit-Kroes (verkeer) heeft giste
ren in Nijmegen de eerste digitale
telefooncentrale in ons land in ge
bruik gesteld. Met de nieuwe cen
trale kan de PTT een groot aantal
nieuwe mogelijkheden en diensten
bieden, zoals data-, beeld- en tekst
communicatie met hoge snelheden
en met een grote mate van be
trouwbaarheid.
Digitale telefooncentrales, die
nog dit jaar ook in de telefoondis
tricten Hengelo. Leeuwarden,
Zwolle en Amsterdam in gebruik
zullen worden genomen, maken
onder meer verbindingen tussen
computers, tekstverwerkers en be-
drijfscentrales mogelijk.
Met de indienststelling van de
nieuwe centrale in Nijmegen is de
eerste stap gezet naar digitalisering
van het Nederlandse telefoonnet.
De centrale is geleverd door AT&T
en Philips Telecommunicatie. De
komende zes jaar zullen beide be
drijven ongeveer een miljoen digi
tale telefoonlijnen aan de PTT le-
Bij digitale telefonie wordt niet
langer gewerkt met door de stem
veroorzaakte luchttrillingen, die
worden omgezet in een elektrisch
signaal, maar met computersigna
len. Dat maakt het mogelijk via
eenzelfde lijn zowel spraak, beeld
als data te "verzenden". Diensten,
die tot nu toe moeilijk en alleen
maar via gescheiden netwegen van
gebruiker tot gebruiker konden
worden gebracht.
TOKIO - De Zwitserse horloge-industrie is gisteren in Japan begonnen aan een Swatch-offensief in een poging
een deel van de markt voor goedkope klokjes te heroveren. Daarbij werden vergrote modellen getoond van de
exemplaren waarvan men er binnen een jaar 500.000 hoopt te kunnen slijten. (foto anpi
Beleggers optimistisch op Dag van het Aandeel
vrachttarieven van de Sovjetunie
in de drie betrokken vaarroutes.
Op basis daarvan zal worden be
slist welke actie verder wordt on
dernomen, aldus verkeer en water
staat.
De overheden van de vijf landen
kwamen bijna vier jaar geleden
nog met de Sovjetunie'overeen dat
de positie van de eigen rederijen
niet mag worden ondergraven
door de inzet van grote hoeveelhe
den tonnage en het hanteren van
dumptarieven. Onderhandelingen
tussen de betrokken Europese en
Sovjet-scheepvaartondernemin
gen over commerciële afspraken
voor langere tijd hebben echter
niets opgeleverd, zo zegt verkeer
en waterstaat.
AMSTERDAM (GPD/ANP) - De
economische groei in de Verenigde
Staten, die nu nog enigszins op peil
blijft doordat de Amerikanen hun
geld massaal uitgeven, zal verder
teruglopen, terwijl de rente eerder
zal stijgen dan dalen. Het con
sumptieniveau kan niet zo hoog
blijven. De afbetalingsschulden
vormen immers al 20 procent van
het nationale inkomen. En de be
sparingen, toch al extreem laag,
kunnen ook niet minder worden.
Aldus dr. H. J. Witteveen, advi
seur van de Amro-bank en oud-mi
nister van financiën, gisteren op de
zevende dag van 'Het Aandeel' in
het RAI-congrescentrum in Am
sterdam. Volgens hem wordt de
wereldeconomie nog altijd door
forse evenwichtsverstoringen ge
kenmerkt. En het wordt er niet be
ter op, zolang het begrotingstekort
in de VS oploopt en economische
groei zwakker wordt.
Terwijl de Amerikanen veel te
weinig sparen om de toegenomen
vraag naar dollars te dekken, is er
in Japan en West-Duitsland, maar
ook Nederland, juist sprake van
een fors overschot aan spaargeld.
Dit alles heeft geleid tot een gigan
tische kapitaalstroom uit deze lan
den naar Amerika, maar ook tot
een hoge rente en een overgewaar
deerde dollar.
Probleem
En dat vormt weer een probleem
voor de schuldenlanden in Latijns-
Amerika, voor wie lenen steeds
duurder is geworden. Recent on
derzoek heeft volgens hem uitge
wezen dat als het zo doorgaat als
nu het begrotingstekort in 1990 cir
ca 250 miljard dollar zal bedragen.
De netto-buitenlandse schuld zal
dan zijn opgelopen tot 1000 miljard
(een triljoen) dollar.
Om alleen aan de renteverplich
tingen te voldoen is daarvoor de
helft van alle besparingen in de he
le wereld nodig. Maar voor het
zover is zal het vertrouwen in de
Amerikaanse economie danig zijn
aangetast, loopt de rente verder op
en zal de buitenlandse investeer
der het uiteindelijk laten afweten.
Dat zal ook weer zijn terugslag
hebben op de ontwikkelingslan
den. Hun exportwinst is nu al te'
klein om de hoge rentelasten te
kunnen opbrengen.
Volgens Witteveen kan de vi
cieuze cirkel alleen maar doorbro
ken kan worden door een gecoör
dineerd optreden van de, zoals Wit
teveen ze noemde, grotere spelers
op het financieel-economische we
reldtoneel. Amerika, Japan en de
Bondsrepubliek vooral. Grijpen zij
niet in, dan is een zeer ernstige re
cessie in Amerika met alle cata
strofale gevolgen voor de we
reldeconomie van dien, niet denk
beeldig.
De 1500 in de RAI verzamelde
beleggers, vertegenwoordigers van
de effectenbranche en van het Ne
derlandse bedrijfsleven bleken
zich vooralsnog niet druk te ma
ken. Waarschijnlijk omdat het, zo
als de voorzitter van de Amster
damse effectenbeurs drs. B. F. ba
ron Van Ittersum gisteren zei, goed
gaat in Nederland. Alkthans. met
de beleggers. Het algemene koers-
niveau is ten opzichte van vorig
jaar met 30 procent gestegen. Een
normale belegger heeft vanaf eind
1982 tot nu zijn vermogen zelfs drie
keer kunnen vergroten. Toen was
het koersniveau 80 en op dit mo
ment 230.
Maar. aldus Van Ittersum, men
moet kritisch blijven. De koersen
van de aandelen lijken zich aan el
kaar op te trekken, maar niet elk
bedrijf stijgt even snel in waarde.
Bovendien verdwijnen veel Neder
landse bedrijfswinsten en Neder
lands bezit onnodig in buitenland
se handen. Buitenlandse beleggers
grijpen de kansen die de beleggers
hier niet benutten door het aanko
pen van Nederlandse aandelen.
Oproep
Van de spaargelden in ons land
wordt 70 procent niet in aandelen
belegd maar op een andere manier.
Van Ittersum herhaalde daarom
zijn jaarlijkse oproep het aandelen
bezit onder de bevolking te stimu
leren. In ons land bezit nog niet
één op de tien huishoudens aande
len. tegenover één op de vier in de
VS, maar ook tegenover één op de
vier in een land als Zweden.
Aan het einde van de dag werd
namens de 1500 aanwezige beleg
gers in het Rai-congrescentrum
een brief gestuurd aan de Neder
landse regering, waarin werd aan
gedrongen op het wegnemen van
fiscale hindernissen voor de parti
culiere belegger en het wettelijk
aanpakken van misbruik van
beurskennis. Dit om het effecten
bezit, en daarmee de economische
groei en de werkgelegenheid, in
ons land te bevorderen.
ADVERTENTIE
het Jeugdwerkplan aan zijn doel
beantwoordt. Daarvoor is nog een
onderzoek in later stadium nodig.
Het rapport van Rietkerk conclu
deert dat het Jeugdwerkplan en in
het bijzonder de 32-uursmaatregel
naar de geest, maar niet overal naar
de letter wordt uitgevoerd. Proble
men met de uitvoering zijn er voor
al bij de combinatie 32-uursmaat
regel en groeibanen.
Fokker betrokken
bij de overname
van De Havilland
AMSTERDAM (GPD) - Fokker is
via Rimgate Holding in Toronto
betrokken bij een mogelijke over
name van de Canadese vliegtuigfa
brikant De Havilland. Het bedrijf
is nu nog eigendom van de Cana
dese overheid en is evenals Fokker
actief op de markt voor kleine
vliegtuigen. De Havilland bouwt
onder andere de Dash 8, een toestel
met 40 stoelen, en de Twin Otter,
een 20-zitter.
Waarschijnlijk nog deze maand
beslist de Canadese overheid wie
als eerste een bod mag uitbrengen
op De Havilland. Het bedrijf dat
wordt gekozen, mag drie maanden
lang de financiële gegevens bestu
deren, voordat een beslissing
wordt genomen.
De Havilland, waar ongeveer
5.000 mensen werken, lijdt al enke
le jaren verlies;
De Rabobank Beleggersrekening is de ideale
mogelijkheid om uw geld tijdelijk weg te zetten.
En direct weer op te nemen wanneer u het nodig
hebt. Een rekening met duidelijke en aantrekkelijke
voorwaarden:
een rentepercentage opklimmend tot 6.2%*
geen opnamekosten tol f25.000.-
direct uw gehele tegoed vrijopneembaarvooraluw
beleggingstransacties binnen de Rabobank
een eerste inleg van f 15.000,-
De Beleggersrekening laat u helemaal vrij. En geeft
u ook een goed rendement.
Maak een afspraak voor een adviesgesprek met uwl
Rabobank.
geld en goede raad