'Arrestanten in
politiecel worden
slecht behandeld'
Wethouder: school voor Vogelwijk
en Raadsherenbuurt niet haalbaar
e<eV
Bewoners
terug in
Rijn en
Vliet na
renovatie
Vechten op weg,
als collega's zijnde'
Krakers zijn weg uit
vernielde Zuiderkerk
PAGINA 4
LEIDEN
DINSDAG 19 NOVEMBER 1985
LEIDEN - De rondleiding
begint op de bovenste ver
dieping. Aan het begin van
de gang is daar een huiska
mer gevestigd, compleet
met staande schemerlamp.
Het koffie-uurtje loppt bijna
ten einde. Op de vraag wie
zo goed wil zijn ons rond te
leiden door zijn of haar ap
partement staan twee, drie
bewoners van verzor
gingstehuis 'Rijn en Vliet'
enthousiast op.
door
Annemiek Ruygrok
Zo pas is het geheel gerenoveerde
gebouw aan de Aaltje Noorder-
wierlaan opgeleverd. De verhui
zing zit erop. De bewoners komen
op verhaal. Sommigen moeten nog
wennen. Anderen voelen zich di
rect (weer) thuis. Na anderhalf jaar
behelpen in het noodcomplex
de Schubertlaan, is
de gebouw een paleis. Al r
en daar nog een kwastje
deur worden gehaald, magazijnen
ingedeeld, kisten uitgepakt.
Ook het functionele kunstwerk
van Frans van Nieuwenburg is nog
niet zoals het wezen moet: op elke
verdieping is een pilaar in een an
dere kleur gespoten, een ronde tl-
buis krijgt een overkapping met
dezelfde kleur. Op de parterre in de
ruimte, die met recht een lounge
mag worden genoemd, komen die
gekleurde tl-buizen terug. Ze zijn
aangesloten op de lift. Dan kan ie
dereen zien waar de lift is. Brandt
het rode lampje, dan is de lift bij
voorbeeld, op de derde verdieping,
een blauw lampje vertelt dat hij op
de zesde is.
"Ik voel me rijk, ik voel me rijk",
zegt een blijde bewoonster als we
haar nieuwe hoekkamer betreden.
Ruimte en licht en zelfs een bal
kon: "Mijn wasje hangt al". De
douche is ruim. Vóór de renovatie
had ze er geen. Ja op de verdie
ping. Voor alle bewoners. De tegel
tjes in de douche zijn van een
stroef materiaal. Tegen het uitglij
den. De koelkast in de keuken is
op gemakkelijke hoogte aange
bracht. Dan hoefje niet op je tenen
te staan om er iets uit te halen. Het
kookplaatje op het aanrecht kan
omhooggeklapt' worden. Ruimte-
besparend.
Een verdieping lager bekijken
we het appartement van een bewo-
ner met een rolstoel. Die is ruimer
dan de overige kamers. "Moetje de
Beschuldiging rechtswinkel:
douchecel eens bekijken, het lijkt
wel een danssalon'", zegt mijnheer
enthousiast. Van het uitzicht ge
niet hij duidelijk. "Ik zie hier alles
gebeuren", wijst hij op het verkeer
bij het stoplicht op de Churchill-
laan.
Tijdens de renovatie is 'Rijn en
Vliet' vier meter breder geworden.
De muür is gewoon een eind ver
derop geplaatst. De appartemen
ten konden daardoor worden ver
groot en van een eigen toilet en
douche worden voorzién. Sommi
ge kamers - aan de achterkant - zijn
langer geworden, de kamers aan de
voorkant zijn breder. In totaal zijn
er zeventien appartementen voor
rolstoelgebruikers, groot, breed en
ruim, zodat je er gemakkelijk kunt
wenden en keren.
Op elke verdieping is ook een
badkamer voor mensen die zich
zelf niet kunnen douchen. Een
hopg-laag-bad (kosten 12.000 gul
den), waarin iemand vanuit een
rolstoel gemakkelijk kan plaats ne
men. Verder zijn er een paar baden
met een badlift: vanuit je rolstoel
neem je plaats op een soort wc-bril,
die vervolgens in het bad zakt. Di
recteur Van Oosten: "We hebben
bewust voor een paar van deze
voorzieningen gekozen. Die zijn
nodig in een tehuis, waar steeds
meer mensen komen die zelf niet
uit de voeten kunnen. Ook die ge
ruwde tegels in alle douches zijn
duurder dan gewone. Maar nood
zakelijk. Dat betekent dat we met
ons beperkte budget voor de aan
kleding van het gebouw moesten
woekeren. Andere dingen, die min
der noodzakelijk zijn, kunnen we
nog niet aanschaffen. Daar moéten
we voor zien te sparen".
Er is een ruimte voor dagverzor
ging van inwonenden. Mensen die
wat apathisch dreigen te worden,
kunnen hier. met anderen praten,
spelletjes doen en dergelijke. De
zaal heeft een eetgedeelte en een
woonkamer - compleet met pluche
kleden en oud-hollands eiken, dat
vermoedelijk meer beantwoordt
aan de smaak van de oudere bewo
ners dan de overigens schitterend
gestileerde grijs-blauwe meube,len
die in de rest van het .gebouw staan
- en een eetkamergedeelte. Opval
lend is een aantal stoelen met hoge
leuningen en een typische bekle
ding. "Die stoelen zijn erg prettig
om in te zitten. De bekleding
neemt geen water op. We hebben
die speciaal gekocht voor inconti
nente bewoners. Dan hoeft dat niet
zo op te vallen. En het is gemakke
lijk te reinigen".
Wijkfunctie
Ook is er een kamer voor dagver-
zórging voor niet-inwonenden. De
wijkfunctie van Rijn en Vliet
wordt uitgebreid. Het restaurant,
waar zowel bewoners als oudere
niet-bewoners de maaltijd kunnen
gebruiken, past ook in dit kader.
Mensen die nog wel zelfstandig
thuis kunnen wonen, maar voor de
gezelligheid of om bezig te zijn op
dergelijke instellingen zijn aange
wezen, kunnen vanaf januari in
'Rijn en Vliet' terecht, 's Avonds
gaan ze dan gewoon weer naar
huis. Het restaurant is gelegen aan
een terras, 's Zomers kan daar van
de buitenlucht worden genoten.
De maaltijden in het restaurant'
worden op de borden uitgeser-
veerd. En er kan een drankje bij'
worden besteld.
De keuken is een geval apart. Er
kunnen 150 maaltijden worden be
reid: 90 voor de bewoners, 60 voor
mensen die in het restaurant ko
men eten en voor 'Tafeltje-dek-je'.
De keuken is onderverdeeld in een
groente:keuken, een warme-maal-
tijd-keuken en een brood-afdeling.
Het plafond boven de fornuizen is
een snufje om als eenvoudig huis
vrouw van te watertanden: geen
gewone afzuigkap, maar eeh totaal
afzuigplafond. Door de kieren in
de overkoepeling wordt de vettige
hete lucht weggezogen. Ook kan
dit met een hogedrukspuit worden
schoongespoten: het water ver
dwijnt door dezelfde kieren. De
kok toont dit paradepaardje met
gepaste trots.
Eenmaal beneden aanbeland,
toont Van Oosten de ziekenzalen.
Door aankleding zijn ze zo
huiselijk mogelijk gemaakt. Ze zijn
bestemd voor zieke bewoners, die
niet meer in hun appartement kun
nen worden verzorgd en voor men
sen die tijdelijk in dit verzorgings
huis worden opgenomen. Na een
ziekenhuisopname bijvoorbeeld,
om niet meteen thuis op zichzelf
aangewezen te zijn.1
'Rijn en Vliet' wordt op 29 no
vember officieel geopend. Een ver
zorgingstehuis met een wijkfunc
tie, waar iedereen kan binnenlo
pen. Om het gebouw toegankelij
ker te maken is de ingang veran
derd. Die zit nu aan de Aaltje Noor-
derwierlaan zelf, in plaats van aan
de achterkant waar vroeger de
deur zat. Van Oosten: "Het is een
duur huis. De mensen moeten in-
en uitlopen, want het is zonde het
alléén voor de bewoners te hou
den. Al komen die op de eerste
plaats "natuurlijk. Bovendien is het
leuker voor de bewoners zelf wan
neer anderen binnenlopen. Dan
zien ze ook eens andere gezichten.
Daarom hebben de parterre en het
restaurant ook een hotelkarakter
gekregen, om hun algemene func
ties te benadrukken. De etages
ademen de eigen sfeer van de be-
LEIDEN - De Leidse Rechtswin
kel heeft ernstige vermoedens dat
de behandeling van arrestanten in
het Leidse politiebureau regelma
tig klachten over geweld, bedrei
ging met geweld en slechte verzor
ging oplevert. Dit blijkt uit een
pamflet van haar, gebaseerd op er
varingen van enkele arrestanten en
instanties. Politiecommissaris
Mostert bestrijdt dit echter en ka
rakteriseert de informatie van de
Rechtswinkel als 'bij ons bekende
zaken, die zijn onderzocht'.
Het pamflet is opgesteld door de
afdeling justitieel klachtenbureau
van de Leidse Rechtswinkel. Dit
bureau vond in de aandacht die dit
jaar is besteed aan mogelijke mis
standen in het Emmens politiebu
reau en het overlijden van de kra
ker Hans Kok in een Amsterdamse
politiecel, aanleiding om de erva
ringen van arrestanten in de Leid
se politiecellen op een rijtje te zet
ten.
Volgens^ het pamflet kregen ar
restanten slechte verzorging, on
dervonden zij pesterijen, werden
met geweld bedreigd en daadwer
kelijk mishandeld. Het eten is
slecht, er is nauwelijks gelegen
heid tot wassen en men wordt
soms dagen niet gelucht. Een
wachtcommandant die de arres
tanten menselijker behandelde,
zou van hogerhand orders hebben
gekregen om daarvan af te zien.
Geweld
In het pamflet beschrijft het
klachtenbureau de ervaringen van
een arrestant, die heeft gezien dat
de overbrenging van een gevange
ne naar Den Haag, eind 1984, met
gewelddadigheden gepaard ging.
De jongen kwam na een duw van
agenten ten val en raakte aan het
hoofd gewond. Een dag later zou
hij zijn geslagen omdat hij wat
langzaam uit bed kwam.
Half december zou een arrestant
door agenten in het kruis zijn ge
raakt. 'In juni 1985, beschrijft het
klachtenbureau, is., een ter ont
nuchtering ingesloten jongeman
door agenten in elkaar geslagen.
Hij moest aan een gescheurde
blaas worden geopereerd. De advo
caat van de jongen heeft een klacht
ingediend.
Mogelijk noodlokalen nodig in Stevenshof
LEIDEN - Wethouder Van Dongen
(onderwijs) vreest dat de oprich
ting van een openbare basisschool
in de Raadsherenbuurt en de Vo
gelwijk geen haalbare kaart is. Be
woners uit deze wijken hebben de
wéns te kennen gegeven om in de
ze omgeving een openbare basis
school op te richten.
Wethouder Van Dongen zal bin
nenkort een verkennend gesprek
met de buurtbewoners over deze
kwestie hebben. Het is haar be
kend, dat veel bewoners hun kin
deren voor openbaar basisonder
wijs naar Oegstgeest moeten stu
ren, hetgeen nogal bezwaarlijk is.
Niettemin verwacht zij dat op
richting van een openbare basis
school in deze buurt niet mogelijk
is. De overheid geeft als richtlijn
dat een dergelijke school binnen
drie jaar zijn bestaansrecht moet
hebben bewezen. Dat wil zeggen,
dat de school binnen drie jaar 125
leerlingen zou moeten hebben.
Van Dongen denktt dat dit aantal
niet haalbaar is.
Stevenshof.
Tijdens de behandeling van de
begroting gisteren door de raads
commissie voor onderwijs en sa
menlevingsopbouw kwam ook de
openbare school in de Stevenshof
aan de orde. Deze dreigt nu al te
klein te worden. De wethouder zal
bezien of er noodlokalen in de
'tweede vlek' in de Stevenshof zul
len worden gebouwd of dat er een
aanbouw bij de bestaande school
in de 'eerste vlek' moet komen om
de aanwas van leerlingen op te
vangen.
Het raadslid Boot (PvdA) kon
digde gisteren aan tijdens de vast
stelling van de begroting door de
gemeenteraad een motie te zullen
indienen om meer cijfers te krijgen
over de uitkomsten van het onder
wijsbeleid. "Hoe werkt het emanci
patiebeleid door in het onder
wijs?", vroeg zij zich onder meer
af. Wethouder Van Dongen gaf als
verklaring voor het ontbreken van
belangrijk cijfermateriaal het feit
dat de afdeling statistiek destijds is
opgeheven.
De raadsleden konden over het
algemeen waardering opbrengen
voor het onderwijsbeleid van de af
gelopen jaren en dat voor 1986, zo
als in de begroting vermeld. Kra
nenburg (CDA) vroeg zich naar
aanleiding van krantenberichten
over het faillissement van het on
derwijs in Nederland af hoe het in
Leiden met de kwaliteit van het
onderwijs staat. Hierop kreeg hij
een felle uitval van Van Dongen als
antwoord, die ervan uitgaat dat het
faillissément van het onderwijs op
kretologie berust. "In Leiden stel
len wij de kwaliteit van het onder
wijs voorop.
Kranenburg opperde vervolgens
de mogelijkheid om een video-'
theek voor scholen op te zetten en
in te richten. Omdat door bezuini
gingen de onderwij sfilms worden
afgeschaft, zou een dergelijke vi
deotheek daaruit kunnen worden
bekostigd. Van Dongen zei hier
voor niet veel te voelen, waarop
Kranenburg aankondigde met een
LEIDEN - Hij stond nog maar
net voor de balie of z'n maat
werd ook naar voren geroepen.
Hij, de kleinste van het tweetal
kwam uit Sassenheim, z'n maat
uit Velsen en het was gebeurd in
Roelofarendsveen.
Op 31 maart hadden ze liggen
vechten op de rijbaan. "En u be
lemmerde het verkeer", zei de
rechter. Verkeer? Laat hij nou
helemaal geen verkeer hebben
gezien! De grootste leek echt ver
baasd.
Of ze dat normaal vonden,
vechten op de weg? "Ach", ant
woordde de grootste, "we lagen
een beetje te stoeien. Dat doe je
toch wel meer als collega's zijn
de..." Als collega's zijnde...ziet u
het al voor u: twee professoren
die elkaar te lijf gaan onder het
mom even lekker stoeien!
De rechter las een deel van het
proces-verbaal voor. Volgens de
agenten ging het om twee forsge-
bouwde personen "en dat klopt
wel als ik u zo zie". De verdach
ten grinnikten een beetje. "Dat
valt toch wel mee", meende de
Velsenaar, zonder meer de ste
vigste. (Zo pleegt Obelix ook al
tijd van mening te zijn dat hij he
lemaal niet dik is.)
De rechter ging door: de agen
ten hadden gezien hoe het twee
tal ongeveer tien personenauto's
en een aantal fietsers de door
jang hadden belemmerd. Op- lij.ke klerenkast, had als een
nieuw voorstel te zullen komen.
Kruisraketten
Van de PPR kan bij de vaststel
ling van de begroting een motie
worden verwacht om 'Jongeren te
gen kernwapens' alsnog een subsi
die van dertienhonderd gulden te
verlenen. De organisatie had die
subsidie aangevraagd om te kun
nen demonstreren tegen het 1 no-
vember-besluit over de statione
ring van 48 kruisraketten in Neder
land. B en W hadden die subsidie
afgewezen, omdat zij gekoppeld
was aan de scholierenstaking op
die dag; Alleen wethouder Van
Dongen had toen vóór die subsidie
gestemd. De raadscommissie
voor onderwijs houdt woensdag
avond een extra vergadering. Het
enige agendapunt is de stand
zaken rond de ontwikkelingen in
het Hoger Beroeps Onderwijs,
waarin zoals bekend enkele fusies
moeten plaats hebben.
De vergadering wordt gehouden
in het Gulden Vlies aan de Bree-
straat 125 en begint om half zeven.
gang hadden belemmerd. Op
houden, hadden ze gezegd,
de verdachten vochten...sorry,
stoeiden gewoon door, alsof er
niets aan de hand was.
"U had de nodige drank op, is
het niet?"
"We hadden een bruiloft be
zocht hè".
"U had dus wel het een en an
der gedronken?"
"Meer dan het een en ander,
meneer de rechter".
Meer dan het een en ander, ze
kwamen er rond voor uit, neem
maar gerust aan dat ze straalbe
zopen waren.
"U had gedronken en u was
nog in staat om te constateren
dat er geen verkeer op de weg
was...u gelooft het toch zelf niet",
aldus de officier even later. De
verdachten zwegen. In dit sta
dium werd overigens duidelijk
dat er nog veel meer was ge
beurd na die bruiloft.
De Sassenheimer, de kleinste
dus, maar nog altijd een behoor
lijke klerenkast, had als een dolle
stier rondgerend, tenminste, dat
viel op te maken uit de spaarza
me informatie die werd verstrekt
door zijn collega.
Hij had in elk geval een deuk
in een auto geschopt. En één van
de agenten had hij een dreun in
de maag verkocht. Maar dat was
logisch, vond hij zelf. Zij waren
begonnen: ze hadden hem een
paar beuken verkocht en toen
was hij dus ook wel gedwongen
geweest om uit te halen.
De officier: "Dit is nou een for
se dronkenschap".
De grootste: "Ja, dat kunt u
wel stellen".
De kleinste: "Ja, dat geloof ik
ook wel".
"De precieze toedracht vind ik
eigenlijk niet van belang", merk
te de officier van justitie op.
"Duidelijk is in elk geval dat u er
een rommeltje van heeft ge
maakt: u lag te rollebollen op
straat, een agent kreeg een klap
en er werd een auto beschadigd".
door
Wim Brands
Tweehonderd gulden boete
per persoon eiste hij. De grootste
vond die boete te hoog. Hij gaf
toe dat hij op straat had liggen
vechten, maar één ding moest de
officier niet vergeten: "ik heb
ook geprobeerd om m'n collega,
die dus helemaal door het dolle
heen was, tegen te houden".
De rechter veroordeelde het
tweetal conform de eis van de of
ficier van justitie. "U kunt in ho
ger beroep als u dat wilt". Dat
zouden ze niet doen, want wat
schoten ze daar nou mee op?
En ze verlieten de rechtszaal.
Vlakby de deur gekomen meen
de de grootste dat hij niet zonder
afscheidsgroet zou kunnen weg
lopen en met een welgemeend
"morgen eikels" ging hij naar
buiten.
LEIDEN - De krakers van de
Zuiderkerk aan de Lammen-
schansweg hebben dit gebouw in
het weekeinde verlaten. Volgens
de eigenaar van de kerk, de Haagse
projectontwikkelaar Erica Beheer,
hebben de krakers in het toch al
door brand beschadigde gebouw
een groot aantal vernielingen aan
gericht.
De kerk, die in 1983 werd geslo
ten, is in juni gekraakt door een
groep jongeren die de kerkzaal wil
den gebruiken voor theatervoor
stellingen en workshops. Een aan
tal bijzaaltjes waarover het gebouw
beschikt hebben dienst gedaan als
woonruimte.
Van plannen om het kerkge
bouw op te knappen 'is weinig of
niets terecht gekomen. Integen
deel, volgens de eigenaar is juist
een groot aantal vernielingen aan
gericht en zijn veel kerkbanken
pas na de grote brand in vlammen
opgegaan. Sinds de brand is de
grote zaal bovendien dakloos wat
de kerk en het nog aanwezige meu
bilair ook geen goed heeft gedaan.
In juli van dit jaar werd de
Zuiderkerk verkocht aan Erica Be
heer BV die de bedoeling heeft het
complex plaats te laten maken
voor een kantoorgebouw voor de
Regionale Instelling voor Ambu
lante Geestelijke Gezondheidszorg
voor noordelijk Zuid-Holland
(RIAGG). De gemeente Leiden
heeft tot dusver alle medewerking
verleend het plan te verwezenlij
ken. Onlangs werd de bouwver
gunning aangevraagd. De bedoe
ling is dat in het vooijaar van 1986
met de sloop én nieuwbouw wordt
begonnen.
Deze en andere ervaringen zijn
voor het justitieel klachtenbureau
aanleiding geweest om te informe
ren bij de Leidse advocaten, de re-
classeringsvereniging, het JAC en
andere instanties, of het vermoe
den juist is dat regelmatig klachten
voorkomen over de behandeling
van arrestanten op het Leidse bu
reau. Zeven instanties antwoord
den hierop bevestigend. Twee
meldden gewelddadig optreden
waarbij verschillende arrestanten
lichamelijk-letsel opliepen.
Het klachtenbureau concludeert
dat de Leidse politiecellen onge
schikt zijn om mensen voor lange
re tijd ingesloten te houden. Het
pleit voor een beter toezicht, waar
bij de arrestanten niet afhankelijk
zijn van de gunsten van de aanwe
zige agenten. Momenteel is het toe
zicht op de gehechten de verant
woordelijkheid van de wachtcom
mandant, zodat een wisselende
groep agenten de arrestanten in de
gaten houdt.
Verbaasd
Politiecommissaris Mostert zegt
verbaasd te zijn over het pamflet
van het klachtenbureau. "Het be
treft voornamelijk een zaak die is
voorgelegd aan de hoofdofficier
van justitie. Dan kun je daaraan
herinneren, maar ik vind dit een
beetje vreemde manier. Het zijn bij
ons bekende zaken, die zijn onder
zocht en aan de hoofdofficier ge
rapporteerd".
Dat de verblijfsonistandigheden
in de Leidse cellen niet zo best zijn
is geen nieuws voor Mostert. "Dat
is één van de knelpunten op grond
waarvan we een nieuw bureau krij
gen". Mostert wijst erop dat het
nieuwe bureau aan de Langegracht
minstens 21, meer moderne, cellen
zal bevatten. Bovendien zullen vier
arrestantenbewaarders worden
aangesteld.
Momenteel telt heeft het politie
bureau acht cellen. Volgens Mos
tert probeert het Leidse korps zo
veel mogelijk te vermijden dat
mensen er langdurig worden opge
sloten. Er doen zich echter onont
koombare uitzonderingen voor.
Verdachten
mishandeling
aangehouden
LEIDEN - De Leidse politie heeft
gisteren vijf mensen aangehouden
die ervan worden verdacht vrijdag
nacht 17 november zich schuldig te
hebben gemaakt aan mishande
ling. Vorige week raakten daarbij
vier mensen gewond, die door een
groep van acht Leidse jongeren
zonder reden op het Rapenburg
waren aangevallen.
Volgens de politie hebben twee
daders zich gemeld op het politie
bureau, één gaf zich spontaan aan
bij surveillerende agenten en twee
werden thuis opgepakt. Eén van de
zes jongeren, die in leeftijd varië
ren van 16 tot 19 jaar, was al eerder
opgepakt. De andere twee jonge
ren worden door de politie om
schreven als 'meelopers'.
Nep-controleur
steelt sieraden
LEIDEN - Een nep-ambtenaar
heeft gistermiddag kans gezien en
kele gouden sieraden uit een wo
ning aan de Van der Waalstraat te
ontvreemden. Een jongeman, die
voorwendde gemeenteambtenaar
te zijn, werd daar door de bewoon
ster binnengelaten om de verwar
ming te controleren. Toen hij zich
op de eerste verdieping bevond
lokte een aanbellende compaan de
bewoonster naar beneden. Daarop
sloeg de valse controleur zijn slag.
Het tweetal verliet vervolgens vrij
Snel het huis. Enkele gouden'siera
den en een geldkistje met verzeke
ringspapieren werden later ver
mist
Vertraging bij
aanleg leiding
LEIDEN - De aanleg van de hoofd
transportleiding voor de stadsver
warming in Leiden verloopt min
der voorspoedig dan eerder was
verwacht. Met name het werk in de
binnenstad levert meer problemen
op dan waarmee rekening was ge
houden, zo meldt het blad 'De
Schijnwerper' van het Energiebe
drijf Rijnland (EBR). Al met al
hoopt de aannemer het karwei
toch binnen de gestelde termijn te
kunnen klaren door extra perso
neel in te zetten.
Aannemer Van Eijk heeft erva
ring met de aanleg van stadsver
warmingsleidingen. Het is echter
de eerste keer dat hij dergelijke
buizen door een binnenstad moet
leggen. Overigens verloopt de aan
leg van andere delen van het stads-
verwarmingsnet voorspoediger.
Het werk langs de Haagse
Schouwweg en langs de Plesman-
laan wordt volgens schema uitge
voerd. Ook de voorbereidingen,
voor de zinker in de Rijn zijn in
middels getroffen. Als de Rijn is
'overgestoken', verwacht het EBR
geen grote problemen meer.
