Brieven schrijven nog steeds populair
Jong zijn in Colombia
Nog steeds goed resultaat bij
International Pen Friends
Europa
op 't spoor
WOENSDAG 13 NOVEMBER 1985
PAGINA 17
Eindredactie Bert Paauw
Telefoon 071 - 144941, toestel 242
Schriftelijke reacties sturen naar Leidsch/Alphens Dagblad,
t.a.v. KITS, antwoordnummer 10050, 2300 AB Leiden. Een
postzegel plakken is niet nodig.
e leven al gewerkt. Zijn huid
is gerimpeld door de zon, zijn
smalle handen ruw en geschil
ferd en zijn haar wit van het
gruis. Omar werkt als arbeider in
een Colombiaanse steengroeve,
maar eigenlijk zou hy het liefst
bakker zijn.
Met een lichte twinkeling in de
donkere Indiaanse ogen vertelt
hij over de ploegendienst in de
salpetermijn. De dagelijkse ar
beid is hakken van stenen: met
een negen kilo zware hamer elke
dag 150 stuks, die hij ook zelf
moet inladen. De stenen worden
gebruikt voor de produktie van
kalk, dat op zijn beurt weer ge
bruikt wordt voor cement en
kunstmest.
Onderzoek
Zielig vindt hij zichzelf niet. In
heel Bogota lopen genoeg kinde
ren rond die even vroeg als hij
opstaan om naar hun werk te
gaan, Hij voelt zich eigenlijk te
groot voor speelgoed. Een race
fiets of rolschaatsen hoeven voor
hem niet. Hij wil liever makkelij
ker werk: de stenen inruilen voor
fris, wit deeg in een bakkerij.
Alleen in de Colombiaanse
hoofdstad (vijf miljoen inwo
ners) werken ongeveer 240.000
kinderen van onder de zestien
jaar, zo blijkt uit een onderzoek
van de wetenschapper Roberto
Gutierrez. Gutierrez verwerkte
zijn bevindingen in een boek, ge
titeld "Het drama van mindeija-
rige arbeiders". De meesten
werken net als Omar in de steen
groeven, in steenfabrieken of op
bouwplaatsen.
Omar herinnert zich, dat hij op
zijn vyfde al de handen uit de
mouwen moest steken. Toen
woonde de familie nog in Socota,
een klein dorp op een dag reizen
van de hoofdstad. Met zijn vader
en andere familieleden vertrok
hij elke ochtend naar de akkers
om daar als dagloner wat bij te
verdienen. Met wieden, mais
oogsten, graan snijden en aard
appels rooien verdiende hij on
geveer anderhalve gulden per
dag. Dat geld was, net als nu, een
aanvulling op het gezinsinko-
Dood
Omar was te jong om zich echt
veel uit die tijd te herinneren.
Het enige dat hem nog levendig
voor de geest staat is de dood van
zijn hond Mariscal, die elke dag
mee ging naar het land. "Hij viel
dood neer onder een boom. Zij
hadden hem gif gegeven omdat
hij op een veld was gekomen
waar iemand pas had gezaaid.
Dat is wat ze deden op het land:
honden doodmaken zodat zij het
mais niet kapot konden maken".
Het leven in de stad is anders.
In Bogota kan je werk krijgen
alsof je een volwassene bent,
vindt Omar. Maar je moet het
dan wel waarmaken, voegt hij er
aan toe. Toen hij zeven was, ver
huisde hij naar Bogota. Vader
was het gezin vooruitgegaan.
Hij had een baan gevonden in
een steengroeve en de directie
vond het goed als hij voor zijn ge
zin een onderkomen bouwde op
het terrein van de mijn. Beetje
bij beetje kwam de rest van de
familie over.
Omar arriveerde per bus met
zijn oom, tante en oudere neven.
Toen het huis er eenmaal stond,
kwam zijn moeder met de kleine
broertjes en zusjes. Het was lo
gisch dat hij ook zou werken in
de steengroeve. Veel van zijn
vrienden werken op een bouw
plaats of repareren autobanden.
Hij verdient per lading stenen
meer dan dertig gulden. Maar
daarvan moet hij wel een tientje
afstaan aan de eigenaar van de
steengroeve. Het geld gaat alle
maal naar zijn moeder die er
Midden in het gesprek komt
een fotoboek ter tafel. Rita
Duquesnoy, vertegenwoor
digster van de International
Pen Friends in Nederland,
kan nog steeds in vervoering
raken als ze vertelt hoe een
van haar Amerikaanse pen
vrienden destijds voor haar
wist te regelen dat ze vlak in
de buurt van Ronald Reagan
kon komen. Naast een eigen
gemaakt kiekje, waarop de
president en zijn vrouw vrij
ver weg naast een vliegtuig
trap staan, heeft ze een
staatsiefoto van Amerika's
eerste man geplakt. "Zo
dicht bij hem in de buurt, dat
is net alsof je vlak bij konin
gin Beatrix bent geweest. En
hij heeft nóg naar me ge- derland heeft gemaakt. Zestien-
zwaaid ook". honderd nieuwe mensen hebben
Naast haar zit Neil O'Donnell, zich aangemeld, een bewijs dat
voorzitter van de International brieven schrijven geen uitgestor-
Pen Friends, met 135.000 leden ven hobby is.
in 153 landen de grootste corres- Toen O'Donnell in 1965 met
pondentieclub ter wereld. Neil., het idee van een Pen Friends-
O'Donnell, voorzien van een club kwam, verklaarde iedereen
zwaar Iers accent, en Rita Du- hem voor gek. Daar was geen in-
quesnoy hebben elkaar een dag teresse meer voor, werd hem van
eerder voor het eerst ontmoet:
„Als je zijn accent niet kunt vol
gen moet je gewoon zeggen dat
hij wat langzamer praat, dat heb
ik ook al een paar keer gedaan".
Het bezoek van O'Donnell
heeft mevrouw Duquesnoy te
danken aan de grote ledenwinst
die ze de laatste maanden in Ne-
door
Runa Hellinga
allerlei kanten verteld. Hij zette
advertenties in kranten in vijftig
landen en kreeg van alle kanten
reacties. De eerste tijd konden
zich alleen maar mensen aanmel
den die in het Engels schreven.
Tegenwoordig bemiddelt de
club voor mensen die Engels,
Frans, Duits, Spaans of Portu
gees kunnen schrijven. „Ik krijg
vaak brieven van mensen die al
leen maar in het Nederlands
kunnen schrijven, maar die moe
ten we helaas teleurstellen", zegt
mevrouw Duquesnoy.
Waarom zoeken mensen cor
respondentievrienden? Er zijn
veel alleenstaanden en jongeren
lid van de club, mensen die via
de post een vriendenkring op
bouwen. „Maar", zo benadrukt
zé uitdrukkelijk, „we zijn geen
huwelijks- of contactclub. Ik
krijg stapels brieven
die dat denken, die iets schrijven
in de trant van: ik zoek een man
met een goede baan, liefst geen
bartype. Maar daar zijn wij niet
voor. Het komt natuurlijk wel
eens voor dat mensen elkaar
goed leren kennen en trouwen.
Dat houden we natuurlijk niet te
gen maar het is beslist niet de op
zet". O'Donnell toont een brief
waarin twee penfriends hun hu
welijk aankondigen. Hij krijgt
vaker uitnodigingen voor huwe
lijken over de hele wereld toege
stuurd.
Mensen gaan vaak correspon
deren om hun talenkennis te ver
beteren, om contacten te leggen
voor eventuele vakanties, of ge
woon, omdat ze graag iets over
een ander volk horen. Er zijn ook
ouders van geadopteerde kinde
ren die corresponderen met
mensen uit het land waar het
kind vandaan komt, om het zo
toch wat van die cultuur mee te
geven.
Mevrouw Duquesnoy onder
houdt zelf een drukke correspon
dentie. Ze heeft een aantal pen
friends in Amerika, ze schrijft
met een echtpaar uit Zuid-Afri-
ka, iemand uit Australië en een
leraarsechtpaar in Frankrijk: „Je
hoort op een andere manier aller
lei dingen die met de wereldpoli
tiek te maken hebben. Die vrouw
uit Zuid-Afrika vertelt bijvoor
beeld hoe het is om boodschap
pen te doen terwijl er rellen zijn,
dat brengt het wel dichter bij".
Leeftijd
Wat is leuker dan van je hobby je beroep maken. Deze leerlingen van de Noorderwiek-school in Leiden
hebben daartoe de eerste stap gezet en gaan aan het eind van het schooljaar de wijde (mode)wereld in. Ze
zijn de laatsten der Mohikanen want hun couture-klas is inmiddels vervangen door een driejarige oplei
ding mode en kleding, die razend populair is.
Nieuwe stijlen uitdenken, leuke kleren maken en die ook verkopen, dat staat de 88 leerlingen, die als eerste
onderdeel van de eindexamenopdracht winterjassen ontwierpen, maakten en showden, voor ogen. Op de
foto een groepje leerlingen in hun werkstukken waaruit blijkt hoe verschillend de opvattingen over mode
kunnen en moaen zijn. (foto Holvast»
Iedereen die een leesbare brief
in een van de genoemde talen
kan schrijven, kan in principe lid
worden van de club. Voor vijfen
twintig gulden wordt een lijst
met 16 namen toegestuurd en
komt de naam van het nieuwe lid
bij achttien anderen op de lijst.
In principe kunnen er dus 32 cor
respondentievriendschappen
ontstaan. Bij aanmelding moeten
leden wat informatie geven over
hun leeftijd, hun beroep, hun
hobby's en de landen waarmee
ze willen corresponderen. De
club selecteert mensen die bij el
kaar passen. Zo wordt rekening
gehouden met de leeftijd en zal
een zestigjarige nooit de naam
van een twintigjarige krijgen.
Het lidmaatschap is een jaar gel
dig. Mensen kunnen jaar na jaar
lid blijven, maar vaak schrijven
ze zich pas weer in als ze behoef
te hebben aan nieuwe adressen.
Penvrienden zijn tot achter het
ijzeren gordijn te vinden, hoewel
het contact met die landen vaak
wat moeilijk loopt. Een wer
vingscampagne in Rusland hou
den, dat lukt bijvoorbeeld niet.
Wel heeft een Indiase vertegen
woordiger ooit vijfhonderd for
mulieren naar de Sowjet-Unie
gestuurd, die binnen de kortste
keren op waren. Omdat geldex-
port in de Oosteuropese landen
streng verboden is, betalen die
leden niets.
Ook in de Derde Wereld be
staat er veel belangstelling voor
de club. Een probleem is daar
soms de slechte postdienst.
O'Donnell: "Er zijn landen, voor
al in Afrika, maar ook in Azië,
waar de post zo slecht werkt, dat
je er bijna geen brief heen kunt
sturen. Als we aanvragen krijgen
voor correspondentie uit of met
die landen, raden we het ook af,
omdat dat gewoon zonde is van
het geld en de moeite". Vooral in
Taiwan en Hongkong is er veel
belangstelling van mensen die
iets aan hun talen willen doen.
Ruilen
Mensen in de Derde Wereld
denken vaak dat iedereen in het
Westen rijk is. Brieven waarin
om geld wordt gevraagd, komen
dan ook wel eens voor. Mevrouw
Duquesnoy: „Dat is natuurlijk
niet de bedoeling. We zijn geen
financiële hulporganisatie. Maar
ik weet ook van een dame met
een dochter van een jaar of acht
die correspondeert met een pen-
friend uit Korea met een dochter
die een paar jaar jonger is. Zij
stuurt de te kleine kleren naar
haar op en die andere vrouw is
daar heel blij mee. Als mensen
zoiets regelen en daar plezier in
hebben, is daar natuurlijk geen
bezwaar tegen".
Er wordt trouwens wel meer
geruild in de club. Er is zelfs een
postzegelruilbeurs, maar ook
kaarten, souvenirs, poppen en
boeken worden naar elkaar op
gestuurd: „In principe kun je
met iedere hobby bij de club te
recht, als je maar van schrijven
houdt. Er zijn zoveel verschillen
de soorten mensen bij aangeslo
ten. Leraren, schrijvers, kunste
naars, scholieren, huisvrouwen,
werklozen, noem maar op. En we
hopen dat al die contacten leiden
tot een wat betere verstandhou
ding in de wereld".
Wie belangstelling heeft voor
de International Pen Friends,
kan schrijven naar postbus 340,
2280 AH Rijswijk. Graag een
postzegel bijsluiten, anders
wordt het allemaal wat duur voor
r Duquesnoy.
eten, kleren en schoolboeken
voor koopt.
Geen plaats
Maar van schoolgaan is geen
sprake. Vorig jaar ging Omar niet
naar de lessen. Dit jaar wilde hij
zich aanmelden, maar toen bleek
de derde klas waar hij officieel in
hoort vol te zijn. Twee van zijn
broertjes kregen wel een plaats.
De derde werd net als hij weer
naar huis gestuurd.
De meeste kinderen werken,
net als Omar, zo weet de jonge
arbeider te vertellen. "Als je een
plaats krijgt op school, heb je
maar een halve dag de tijd om te
werken. Dan kun je beter een
combie aangaan. Je zoekt ande
ren om je baantje te delen. De
kleinsten kunnen de metalen
staaf in de rots duwen om de ste
nen los te wrikken. Anderen hak
ken met de houweel tot de ste
nen naar beneden komen. Weer
anderen stapelen ze op. Zo spaar
je heel wat werk uit. Je moet dan
wel het loon delen, maar zo ver
dien je tenminste nog iets".
(IPS)
Als je van reizen houdt en ook
nog een beetje redelijk de pen
kan hanteren moetje zeker mee
doen aan de opstelwedstrijd 'Eu
ropa op 't spoor'. Dat is een wed
strijd voor jongeren van 17 tot en
met 25 jaar met als prijzen trein-
tickets voor een maand reizen
door Europa en daar komt dan
nog eens een reisbeurs van 500
gulden bovenop.
Waarom nou zo'n wedstrijd?
Nou, dat komt omdat er een co
mité in Nederland bestaat dat tot
taak heeft om de samenwerking
in Europa te bevorderen. Dat co
mité denkt steeds plannetjes uit
en de opstelwedstrijd is er één
Voorlopig heb je trouwens nog
wel even de tijd want de inzend
termijn sluit pas op 1 april vol
gend jaar. Je bent bij het schrij
ven van het opstel wel gebonden
aan een aantal onderwerpen. Je
kunt dus niet zomaar eventjes
wat uit je duim zuigen.
Om eens een paar onderwer
pen te noemen: 'Op reis in Euro
pa in het jaar 2000', 'Europa, bij
drage tot oorlog of vrede?, en
'Het Europa van mijn ouders'. Er
zijn nog wel meer onderwerpen,
maar dat kun je beter allemaal
bij het comité navragen. Dat co
mité is gevestigd in Amsterdam
en telefonisch te bereiken onder
r 020-760222.
Wordt vervolgd.
De secretaris van de c
'Geldwerving' van de Hervorm
de Kerk, ds. W. H. den Ouden
(Schiebroek), is wat de kerkelij
ke inkomsten betreft nog steeds
optimistisch. Vertoonde 36 pro
cent van de hervormde gemeen
ten bij 'Kerkbalans 1985' een da
ling of een gelijkblijven van de
opbrengst, 64 procent kwam ge
middeld 4,74 procent hoger uit in
vergelijking met de actie van
1984. Bovendien kon een aantal
gemeenten waar sprake was van
daling zich in de loop van het
jaar nog redelijk herstellen.
"Ondanks alle negatieve be
richten over alles wat kerk heet
en na vyf jaar economische re
cessie mag dankbaar geconsta
teerd worden, dat - landelijk ge
zien - de rek er nog steeds niet
uit is", schrijft ds. Den Ouden in
het blad 'Woord en Dienst'.
In 1970 bedroegen de inkom
sten van alle kerkvoogdijen 84
miljoen gulden. In 1983 was dat
ruim f. 225 miljoen. In 14 jaar een
vermeerdering van f. 141 mil
joen. Met een inflatie van onge
veer 132 procent over deze perio
de lag de Hervormde Kerk in
1983 ongeveer f. 30 miljoen vóór
op 1970. Den Ouden: "Tegenover
afnemende kerkelijke belang
stelling staat een toenemende
bewustheid van heel velen die er
nog altijd bij willen horen".
'Kerkbalans 1986' heeft als
motto: 'Doorgeven'. Zeven ker
ken doen eraan mee. De actie
(van 12 tot 26 januari) is nu voor
de vijftiende keer.
Bijbel. Volgend jaar zullen
de bijbelgenootschappen van de
wereld ruim f. 80 mihoen uitge
ven voor het vertalen, drukken
en verspreiden van de bijbel,
vooral in landen van de Derde
Wereld. Zo deelt het Nederlands
Bijbelgenootschap mee. Het We-
reldbijbelfonds steunt landen
waar bij belwerk niet geheel uit
eigen inkomsten kan worden be
kostigd. Het Nederlands Bijbel
genootschap heeft f. 4.125.000
toegezegd.
Op iedere bijbel die in ontwik
kelingslanden wordt gekocht
leggen de bijbelgenootschappen
tussen de f. 7,50 en f. 10 toe.
Protestantenbond. De Ne
derlandse Protestantenbond -
een open, vrijzinnige geloofsge
meenschap - heeft op dit ogen
blik ongeveer 9000 leden en 5000
belangstellenden. Dat wordt
meegedeeld in het jaarverslag.
De algemene vergadering is op
zaterdag 23 november in Nun-
speet.
Het verslag van de NPB (die
ook een afdeling heeft in Sassen-
heim, Woubrugge en Wassenaar)
straalt vertrouwen uit in de toe-
komsige taak en mogelijkheden
van de geloofsgemeenschap. Het
meldt stabiliteit tot lichte groei
en veijonging in plaatselijke be
sturen en ledenbestand.
Voor de opleiding tot pastoraal
medewerker of voorganger be
staat veel belangstelling. Naast
Amsterdam wil men nu ook in
Zwolle beginnen met het eerste
deel van deze praktisch-pastora-
le cursus in samenwerking met
de Vrije Gemeente en vrijzinnige
heryormden. (Het Thorbecke-
huis in Zwolle is het landelijk
centrum van de bond).
Het landelijke bezinningspro-
gramma van de Protestanten
bond zal een voorlopige afron
ding krijgen op een beraads- en
ontmoetingsweekeinde begin ju
ni volgend jaar in Dalfsen.
Jubileum. Maandag is het
veertig jaar geleden, dat ds. S.
Kooistra predikant werd in de
Hervormde Kerk. Hij werkte als
zodanig achtereenvolgens in
Beerzerveld, Sint Anna Paro
chie, Welsrijp, Puttershoek, Lis-
se (1963 tot 1968), Delfshaven en
Menaldum. Vorig jaar ging hij
met pensioen.
Ds. Kooistra is ook lid van de
hervormde synode geweest.
Acht jaar was hij eindredacteur
van het 'Hervormd Weekblad',
het orgaan van de Confessionele
Vereniging. Nu is hij nog voorzit
ter van de redactie en (sinds het
overlijden van dr. C. Bezemer)
waarnemend eindredacteur.
(Ds. Kooistra woont in Apel
doorn, Eerste Wormenseweg 185,
7331 MZ).
Gearresteerd. Omdat bij een
verkeerscontrole in hun auto
kinderbijbels en boeken van de
Amerikaanse evangelist Billy
Graham en de (overleden) Duitse
theoloog Dietrich Bonhoeffer
werden gevonden, heeft de Tsje
choslo waakse politie enige tijd
geleden twee jonge evangelische
christenen gearresteerd. Dat is
nu pas bekend geworden. Bei
den zijn student.
Een van hen, Jan Vecan, nam
alle verantwoordelijkheid op
zich. Hij zit nog steeds vast. De
ander, Marek Rohacek, werd in
middels vrijgelaten.
De ouders van de twee studen
ten kregen huiszoeking. Daarbij
werden dingen in beslag geno
men die met de 'verbreiding van
illegale lectuur' niets te maken
hadden. De ouders van Vecan
hebben hun zoon maar eenmaal
mogen bezoeken.
Zonde. Pastoor Giorgio Vac-
ca uit Villanova Tulo op Sardinië
wil de 23-jarige Sarde Pietro niet
accepteren als peter (geestelijk
vader) voor de 13-jarige Gianni
Corrias. Pietro zou als peter moe
ten optreden bij de toediening
van het vormsel aan de jongen.
Reden voor de afwijzing is, dat
Pietro samenwoont met de Duit
se Susanne Wagner. "Die man
leeft in zonde en moet daarom
ver worden gehouden van de sa
cramenten", is het oordeel van
de dorpspastoor. De ouders van
de vormeling blijven bij hun
keuze. "Pietro mag erbij zijn óf
er wordt helemaal niet ge
vormd".
Inmiddels bemoeit het hele
dorp zich ermee. Ook daar staan
twee partijen fel tegenover el
kaar. Beide willen van geen wij
ken weten.
Gevangenis. De paters Al-
phonse de Valk en Edward Col
leton uit Toronto (Canada) moe
ten terechtstaan wegens 'versto
ring van de openbare orde'. Ze
hadden met een ketting de
achteringang van een abortuskli
niek afgesloten omdat de meeste
bezoekers daar het gebouw bin
nengingen sinds bij de hoofdin
gang een permanente wacht aan
wezig is van rooms-katholieken
tegen abortus.
De kliniek is in strijd met de
wet, zeggen de paters. Die staat
alleen abortus toe in een erkend
ziekenhuis en dan nog onder
voorwaarden. Er loopt een ge
rechtelijk onderzoek tegen de
kliniek. De autoriteiten willen
met eventuele sluiting van de kli
niek wachten tot de uitslag daar
van bekend is.
In een voorlichtingsfolder zegt
pater De Valk, dat priesters en
religieuzen bereid moeten zijn
om voor niet-gewelddadige actie
tegen abortus de gevangenis in
te gaan.
Hervormde Kerk: beroepen
te Lienden kandidaat A. van
Wijk Hardinxveld-Giessendam;
aangenomen naar Akkrum kan
didaat mevrouw H. P. Hummel;
beroepbaar mevrouw E. van Dijk
Groningen.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt: beroepen te Rotter-
dam-Delfshaven J. Krytenburg
Sliedrecht.