Patiënten dupe
personeelsgebrek
De zachtheid zelf.
'Jongeren gaan nu al
met elkaar naar bed'
Tienduizenden gewond
door speeltuinbezoek
Aantal actievoerende
brandweerlieden stijgt
OPNIEUW INVAL IN NAAI-ATELIERS
j' .SHION
Toestemming Smit-Kroes
voor maxi-strippenkaart
CARAMEL
VRIJDAG 8 NOVEMBER 1985
BINNENLAND
PAGINA 5
Inspectie: verwaarlozing in psychiatrie
UTRECHT (ANP) - Bij gebrek aan personeel worden steeds meer patiënten in psychiatri
sche ziekenhuizen verwaarloosd. Door de bezuinigingen moeten de psychiatrische zie
kenhuizen het doen met minder verpleegkundigen, terwijl de behoefte aan verpleegkun
digen door minder massale, kleinschalige hulp juist groter wordt. Dat schrijft de genees
kundige inspectie voor de geestelijke volksgezondheid in haar jaarverslag over 1984.
UTRECHT (ANP) - Elk jaar lopen
in ons land 45.000 kinderen ver
wondingen op in speeltuinen, at
tractieparken en op speelplaatsen.
Voor bijna de helft van hen, 20.000
kinderen, eindigt het speeltuinbe-
zoek in het ziekenhuis. De meesten
kunnen na behandeling weer naar
huis, maar ongeveer zeshonderd
kinderen moeten worden opgeno
men. Vaak hebben zij gecompli
ceerde breuken of een schedelba-
sisfactuur. Dat bleek gisteren in
Utrecht tijdens een studiedag over
de veiligheid van speelgelegenhe-
den van de stichting Consument
en Veiligheid.
De meest voorkomende oorzaak
van ongelukken op speelterreinen
is vallen. Ook botsingen - vaak met
slingerende schommels - en be
klemd raken, komt nogal eens
Voor. Veel ongelukken worden ver
oorzaakt door speeltoestellen. Dat
alles blijkt uit een onderzoek van
de stichting Consument en Veilig
heid, die gisteren in Utrecht het
Handboek Veiligheid van Speelge-
legenheden aanbood aan staatsse
cretaris Van der Reijden (WVC).
Dat boek, samengesteld door een
commissie van gemeenten, minis
teries en leveranciers van speeltoe
stellen, bevat richtlijnen voor de
aanleg en het beheer van speel-
voorzieningen. „Van nu af aan kan
er niet meer omheen gedraaid wor
den. De randvoorwaarden voor
hetgeen uit veiligheidsoogpunt
toelaatbaar is, liggen nu vast", al
dus directeur W. Rogmans van de
stichting Consument en Veilig
heid.
Staatsecretaris Van der Reijden
pleitte op het congres voor het tot
stand komen van veiligheidsaf
spraken voor speelgelegenheden
tussen overheid, beheerders van
speelplaatsen en fabrikanten en le
veranciers van toestellen. Zo'n re
geling zal, zo benadrukte de be
windsman, ook sancties moeten
bevatten op het niet naleven ervan.
Wettelijke regelingen zijn in princi
pe wel mogelijk, maar het stellen
van regels door de betrokkenen
zelf heeft volgens de staatssecreta
ris de voorkeur. Hij wees daarbij
op vergelijkbare regelingen in En
geland en Duitsland. „Speelgele
genheden in Nederland kunnen en
moeten veiliger", aldus Van der
Reijden.
Niet alleen voor de beheerders,
maar ook de voor de ouders is vol
gens de stichting Consument en
Veiligheid een rol weggelegd bij
het beveiligen en veilig houden
van speelplaatsen. Komend voor
jaar begint de stichting een voor
lichtingscampagne om vaders en
moeders op deze verantwoorde
lijkheid te wijzen. Zij zouden, al
dus Consument en Veiligheid, zelf
een aantal zaken op zich moeten
nemen zoals het onderhoud en toe
zicht op de speelplaatsen in hun
buurt.
Ook de bouwkundige staat van
sommige psychiatrische zieken
huizen is volgens de inspectie zorg
wekkend. Volgens de inspectie
blijkt keer op keer dat provincies
eerder geld uitgeven voor gewone
ziekenhuizen dan voor psychiatri
sche ziekenhuizen en zwakzinni
geninrichtingen.
Doordat er een maxin>aal bedrag
is vastgesteld voor bouwactivitei
ten in de gezondheidszorg is vol
gens de inspectie veel onrust en
onzekerheid ontstaan. Ter illustra
tie noemt het verslag de „volstrekt
onmogelijke" toestand van het
provinciaal psychiatrisch zieken
huis Santpoort. Veel patiënten zijn
daar, aldus het jaarverslag, in „on
acceptabele" gebouwen onderge
bracht, terwijl de besprekingen
over vervangende voorzieningen
in Amsterdam onverminderd
voortduren.
Directeur P.A. Schaafsma van
het provinciaal ziekenhuis beves
tigde gisteren dat de huisvesting
van patiënten in Santpoort „bene
den de maat" is en dat op korte ter
mijn nog geen oplossing te ver
wachten is.
AMSTERDAM (GPD) - Actievoerende brandweerlieden hebben van
morgen in Amsterdam het symposium ter gelegenheid van het 80-jarig
bestaan van de centrale afdeling personeelszaken van de gemeente ver
stoord. Na een oproep van een van de actievoerders verlieten de meeste
congresgangers (ambtenaren) de zaal van het Amsterdamse Okura Hotel,
een verbaasd kijkende wethouder Roel Walraven (personeelszaken) ach
terlatend.
De brandweerlieden hoopten op die manier Walraven naar het weke
lijks overleg van het college van B en W te dwingen, maar de wethouder
bleef op het symposium, al was zijn gehoor danig geslonken.
Rond het middaguur rukten de Amsterdamse brandweerlieden mas
saal uit haar het stadhuis aan de Oudezijdsvoorburgwal in het hartje van
de stad. De binnenplaats van het stadhuis werd volgespoten met schuim.
De beide acties volgen op de uitspraak van de president van de Amster
damse rechtbank, die gisteren een verscherping van de acties (het niet
langer blussen van sommige branden) verbood. De brandweerlieden
overwegen nu zelf naar de rechter te stappen om via een kort geding het
gemeentebestuur naar de onderhandelingstafel te dwingen.
Inmiddels is gesproken met de vroegtijdig van vakantie teruggekeerde
wethouder van personeelszaken Walraven. Walraven, die zelf om dat ge
sprek met de actievoerders had gevraagd, liet na afloop daarvan blijken,
voorstander te zijn van onderhandelingen op korte termijn.
De stemming onder de Amsterdamse brandweerlieden is tot het nul
punt gedaald. Een groot aantal spuitgasten voelt wel iets voor een massa
le ziekmeldactie, waardoor het functioneren van de brandweer in het
geding zou komen. Zowel het actiecomité als de afdeling Amsterdam van
de AbvaKabo hebben dit gisteren evenwel afgeraden.
De acties van de brandweer in een reeks van steden breiden zich nog
steeds uit. Tot op heden is nog nergens een doorbraak bereikt over de eis
van 400 gulden netto onregelmatigheidstoeslag. Acties met bezettingen
doen zich behalve in Amsterdam voor in Rotterdam, Breda, Tilburg, Hel
mond en Maastricht. De Rotterdamse brandweer staakt met ingang van
vandaag extra werk op de vliegbasis Zestienhoven. De brandweerlieden
zullen niet stand-by zijn wanneer vliegtuigen worden getankt.
Ook zorgelijk is volgens de in
spectie het groeiende aantal psy
chisch gestoorden dat in strafin
richtingen verblijft. Omdat gewo
ne psychiatrische ziekenhuizen
niet voldoende in staat zijn om zul
ke patiënten verantwoord te be
handelen, pleit de inspectie .voor
de oprichting van strafrechtelijke
psychiatrische klinieken als onder
deel van de algemene psychiatri
sche ziekenhuizen.
Niet alleen door bezuingingen,
maar ook door de vaak ondoorzich
tige ontwikkelingen op het gebied
van patiëntenrechten ontstaan in
de geestelijke gezondheidszorg
soms situaties die de patiënten
schaden, zo blijkt uit het jaarver
slag. Als voorbeeld noemt de in
spectie een brief van de ouders van
een 30-jarige psychisch gestoorde
vrouw, die begin dit jaar alleen,
door uitputting, ondervoeding en
kou overleed op haar kamer in een
kraakpand. Gealarmeerd door de
ouders, door buren en politie zijn
hulpverleners meer dan eens bij
haar wezen kijken. Zij kwamen
echter steeds tot de conclusie dat
de vrouw niet behandeld kon wor
den omdat zij daartoe „niet gemoti
veerd" was.
„Dat een zelfbeschikkingrecht
bestaat willen wij graag erkennen.
Dat het zo eenzijdig, onbarmhartig
en genadeloos wordt geëerbiedigd
hebben wy nooit kunnen bevroe
den", aldus de ouders in hun bief.
De inspectie neemt ook stelling
tegen het behandelingscontract
dat sinds enkele jaren in sommige
inrichtingen wordt gehanteerd.
Dergelijke contracten zijn, wan
neer de patiënt psychisch onmach
tig is, niet bindend, aldus de in
spectie. Zij plaatst als illustratie
een contract waarin een patiënt
zich niet alleen akkoord verklaart
met een behandeling die voorna
melijk bestaat uit langdurige een
zame opsluiting, maar ook stelt
verantwoordelijk te zijn voor het
verloop van het behandelplan.
Toen de zaak bij de inspectie ter
kennis kwam, zat de patiënt al we
ken lang, ongekleed, in een isoleer-
De Amsterdamse rechtbankpresident mr. Asscher tijdens het voorlezen
)an het vonnis in het kort geding tegen de brandweer. (foto anp>
Teruggave kosten
abortus in kliniek
AMSTELVEEN (ANP) - Vrouwen
die na 1 februari dit jaar een abor
tus hebben ondergaan in een parti
culiere kliniek kunnen by die kli
niek om teruggave van de betaalde
kosten vragen. Voorwaarde is dat
ze verzekerd zijn volgens de awbz,
een volksverzekering waar alle Ne
derlanders onder vallen. De Zie
kenfondsraad zal de verzoeken om
teruggave met voorrang behande
len. Na aanstaande maandag mo
gen de klinieken awbz-verzeker-
den niet langer laten betaling voor
een abortus. Dit heeft de Zieken
fondsraad gisteren meegedeeld.
Veel vrouwen hebben ook na de in
werkingtreding van de abortuswet
de kosten zelf moeten betalen. Die
kunnen ze nu terugkrijgen.
AMSTERDAM (ANP) - Bij invallen
in vier Amsterdamse naaiateliers
zijn gisteren 47 mensen aangehou
den. De invallen werden gedaan
door de belastingdienst en het GAK
in samenwerking met de politie. De
vier ateliers hebben een belasting
schuld van 500.000 gulden. Onder
de gearresteerden bevonden zich
volgens de politiewoordvoerder
mensen die worden verdacht van
overtreding van de vreemdelingen
wet en illegaal werken terwijl ze
een uitkering krijgen. Het is de
tweede maal in korte tijd dat de
Amsterdams politie door middel
van een uitgebreide actie de illega
le naai-atéliers in de hoofdstad
aanpakt Op 27 september viel de
politie ook al vier confectie-ateliers
binnen. Daarbij werden 55 mensen
gearresteerd.
Uit een onderzoek is gebleken dat
in Amsterdam ongeveer 300 van
dergelijke bedrijven - legaal en ille
gaal - opereren. Zij benadelen de
belastingdienst en de sociale kas
sen voor tenminste 60 miljoen gul
den per jaar. Bovendien zijn de
werkomstandigheden er zeer slecht
en maken de werknemers werkwe
ken van zestig tot zeventig uur.
Binnen de huidige wetgeving kan
echter nauwelijks tegen dergelijke
praktijken worden opgetreden.
(foto ANP)
LSD-TRIPS (ANP) - De rechtbank
in Amsterdam heeft gisteren twee
mannen veroordeeld tot ieder acht
tien maanden gevangenisstraf we
gens het vervaardigen van 30.000
lsd-trips. Er was driejaar geëist. De
twee hadden de lsd (volgens de
opiumwet een hard drug) gemaakt
op een zolderkamertje aan de
Haarlemmerstraat in Amsterdam.
Korthals Altes wil meer ruimte voor seks
DEN HAAG - „Ik ga mijn zoon van
twintig toch niet vragen of hij zich
realiseert dat hij strafbaar is als hij
met een meisje van zestien naar
bed gaat. Als twee jonge mensen
dat willen, moet je dat niet crimi
naliseren. Dat kan een trauma voor
het hele leven zijn".
door
Runa Hellinga
Het WD-Tweede-Kamerlid me
vrouw Rempt is een groot voor
standster van het voorstel van mi
nister Korthals Altes (justitie) om
seksuele contacten met kinderen
tussen twaalf en zestien jaar in het
vervolg niet meer strafbaar te stel
len, als die kinderen tenminste uit
vrije wil hebben meegedaan.
Haar coalitiegenoot, de CDA-er
Van Dam, heeft het er aanzienlijk
moeilijker mee. In het wetsvoor
stel staat dat seksuele contacten
die met snoep, geschenken en/of
misleiding tot stand zijn gekomen,
strafbaar blijven. Ook als de part
ner een duidelijk overwicht over
het kind heeft (bijvoorbeeld omdat
hij veel ouder is), blijft contact
strafbaar. Van Dam: „Maar daar
hebben we onze twijfels over. Het
zal altijd een probleem zijn om dat
aan te tonen".
Het CDA-kamerlid heeft ook om
een andere reden problemen met
het wetsvoorstel: „Wij vinden dat
ouders de eerste verantwoordelijk
heid moeten hebben voor de sek
suele ontwikkeling van hun kind".
Dat in de maatschappij bepaalde
opvattingen aan het veranderen
zijn, ontzegt ouders nog niet het
recht, zo vindt hij, om het met die
opvattingen oneens te zijn en hun
kind seksuele contacten te verbie
den. Van Dam vindt, dat zo'rr ver
bod dan ook moet kunnen leiden
tot vervolging van de partner: „On
der bepaalde onstandigheden kan
daar een reden voor zijn".
Mevrouw Rempt is het volstrekt
niet met deze benadering eens. Ze
wijst erop dat het wetsvoorstel op
xeen aantal punten een verzwaring
van de wet inhoudt: „Incest blijft
verboden. Vieze oude mannetjes
kunnen hun gang niet gaan en ook
zoeken: „Bij kinderen van die leef
tijd is er sprake van dwang. Als ze
vieze oude vrouwtjes mogen in het
vervolg niet meer, terwijl daar in
de oude wet niets over stond. Ook
onvrijwillige contacten met homo
seksuelen worden verboden. Dat
was in de oude wet ook niet zo".
„De maatschappelijke realiteit is
dat jonge mensen met elkaar naar
DEN HAAG (GPD/ANP) - Er
komt een 45-strippenkaart voor het
openbaar vervoer die naar verhou
ding goedkoper is dan de huidige
kaarten. Minister Smit-Kroes (ver
keer en waterstaat) zei gisteren tij
dens de behandeling van haar be
groting in de Tweede Kamer geen
principiële bezwaren te hebben te
gen invoering van deze kaart. De
nieuwe strippenkaart is bedoeld
voor mensen die veel met de bus
gaan maar net te weinig om een
abonnement aan te schaffen.
De minister toonde zich niet be
reid tot een bijstelling van de her-
Commissie wijst
'kadootjes' aan
apothekers af
UTRECHT (ANP) - De codecom
missie voor de farmacie wijst het
aanbieden van geschenken aan
apothekers en apotheekhoudende
huisartsen bij de aankoop van ge
neesmiddelen volledig af. Het
voorschrijven van bepaalde ge
neesmiddelen mag niet worden
bevorderd door dat soort „lokker
tjes". Kortingen zijn wel aanvaard
baar, mits die uitdrukkelijk op de
rekening worden vermeld, zodat ze
ten goede kunnen komen aan de
patiënt of het ziekenfonds.
Dit blijkt uit richtlijnen die de
commissie gisteren heeft gepubli
ceerd naar aanleiding van een
klacht van een Drentse huisarts die
de hele serie boeken over Neder
land in de Tweede Wereldoorlog
van prof. L. de Jong zou krijgen als
hij genoeg medicijnen van een be
paald merk bestelde.
zónering (het kleiner maken van de
zones), ondanks aandringen van
vooral PvdA en CDA. Beide frac
ties stellen dat het' verkleinen van
het per strip te berijden stadsdeel
in sommige gemeenten heeft ge
leid tot ernstig verlies van het pas
sagiersaanbod. Dé minister toonde
zich alleen bereid te praten over
„afschuwelijke situaties, waar de
herzönering echt verstorend
werkt".
De minister zei dat gemeenten
meer ruimte krijgen voor een eigen
tarievenbeleid om meer mensen
enthousiast te maken voor het
openbaar vervoer. Dat kan bijvoor
beeld door middel van een stede
lijk net-abonnement met een twee-
of drie-strippenkaart of de 45-strip
penkaart. Deze tegemoetkoming
moet de pijn verzachten die het ge
volg is van de herzönering.
Smit-Kroes zei dat zé alleen op
basis van cijfers wil ingrijpen in de
herzönering. Volgens haar zijn er
op dit moment nog onvoldoende
gegevens. De minister weigerde
het verzoek van een meerderheid
van de Kanier om alvast maatrege
len te nemen voor gemeenten, zo
als Haarlem, Maastricht en En
schede, die bijzonder hard getrof
fen zijn door de herzönering. Er is
in sommige plaatsen een terug
gang in het reizigersvervoer van 30
procent.
Smit-Kroes is tegen een experi
ment met een milieu-abonnement
in de gemeente Eindhoven omdat
de gekozen oplossing volgens haar
niet meer dan een verkapte tariefs
verlaging betekent. De PvdA'er
Castricum zette zijn pleidooi voor
het milieu-abonnement (naar Zwit
sers voorbeeld) niettemin kracht
by met een motie.
Kernramp
Tijdens de behandeling van haar
begroting kondigde minister Smit-
Kroes aan dat er een onderzoek
komt naar de gevolgen van een
ramp met een kerncentrale voor de
drinkwatervoorziening in de gebie
den waar mogelijk kerncentrales
worden neergezet. De resultaten
zijn bekend vóórdat het kabinet in
januari een definitieve lokatie aan
wijst.
Het PvdA-kamerlid Castricum
drong er op aan dat het onderzoek
nog wordt betrokken bij de be
sluitvorming van het kabinet. Hij
vond het vreemd dat de studie
geen deel uitmaakt van het overleg
dat de regering met provincies en
gemeenten voert over de plaats
waar kerncentrales kunnen ko-
tie niet op afsturen. In de praktijk
worden klachten van ouders in
zo'n geval meestal wel gesepo
neerd, maar het is eigenlijk een
zaak die helemaal niet bij de politie
thuishoort. Als ouders het niet
eens zijn met hun kinderen, dan is
dat een zaak die ze thuis moeten
bespreken. Ik heb zelf kinderen en
zou er ook zo over denken als ze
nog jonger waren".
De Amsterdamse kinderpsychia
ter prof. dr. De Levita bestrijdt de
ze opvatting. Hy is wel voor een
verlaging van de leeftijd met één of
twee jaar, maar twaalf jaar vindt hij
te jong. Kinderen van die leeftijd
kunnen volgens hem nooit zo ver
zijn dat ze zelf seksuele contacten
Mevrouw Rempt (VVD): je kunt
er niet de politie op afsturen.
(foto ANP)
het vrijwillig doen, is dat meestal
omdat ze hun ouders willen pla
gen". Dat laatste is een boude stel
ling, die hy, zo geeft hij ook toe,
niet hard kan maken. Er is volgens
De Levita ook nooit onderzoek
WILLEMSTAD, CURASAO
(GPD) - De Arubaanse overheid
zal de komende weken proberen
via een wervingscampagne hon
derd Nederlandse politieagenten
aan te trekken. Aruba scheidt zich
op 1 januari af van de overige vijf
Antilliaanse eilanden. Veel agen
ten hebben in verband daarmee
overplaatsing aangevraagd naar
een ander eiland en nu is er op Aru
ba een groot tekort aan politieper
soneel. Met ingang van 1 januari
beschikt het eiland slechts over on
geveer 140 politieagenten. Vooral
Aruba wil 100
Nederlandse
politieagenten
kaderpersoneel heeft overplaat
sing gekregen.
Als de campagne in Nederland
slaagt, zal het politiekorps op Aru
ba straks maar liefst voor 40 pro
cent uit Nederlanders bestaan. Bij
de werving zal echter de voorkeur
worden gegeven aan Nederlandse
agenten die enige binding hebben
met de Antillen, bijvoorbeeld door
dat zy er zijn geboren of met een
Antilliaanse vrouw zijn getrouwd.
Met het grote tekort aan politie
mensen wordt er op Aruba een toe
name van de criminaliteit ver
wacht, ook al door de grote werk
loosheid die in belangrijke mate
het gevolg is van de sluiting van de
Lago-raffmadery
ADVERTENTIE
Bij kinderen van een jaar of veer
tien, vyftien ligt de zaak volgens
hem anders: „Maar als jongeren
dan een verhouding hebben, zal er
onder normale omstandigheden
geen mens zijn die dat gaat aange
ven. In normale gevallen zullen ou
ders, als ze het met een contact niet
eens zijn, dat zelf met hun kind be
spreken. Als ouders wel naar de
politie stappen, is er iets meer aan
de hand. Dan kun je toch al niet
spreken van harmonieuze verhou
dingen. Dan zijn er al spanningen".
TONNEMA
Tonnema Caramels zijn zachte caramels, per stuk ver
pakt in een gedecoreerd rolletje. Er zijn twee soorten: vanille en
drop. Vanille is romig: drop is wat pittiger. Tonnema Caramels
zijn de zachtheid zelf. Een fijn trekje is ook nog dat ze elk moment
van de dag lekker zijn en blijven.
