Steeds
Stalen Waagbrug in
plaats van noodbrug
Meerderheid commissie
wil marktverzamelkraam
Raadscommissie doet keuze:
'Sporen in het land':
landschap, mensen en
dieren in prehistorie
DONDERDAG 7 NOVEMBER 1985
LEIDEN
Redactie: Wim Brands Annemiek Ruygrok
LEIDEN - Een meerderheid in de
raadscommissie voor ruimtelijke
ordening gaat akkoord met de
bouw van een marktverzamel
kraam op de Hoogstraat mits daar
in ook de bloemenkoopman een
kiosk krijgt en er voor de markt
kooplieden aanvaardbare huren
uitkomen.
In de marktverzamelkraam, die
na restauratie van de kelders in de
Hoogstraat zal worden geplaatst,
zijn thans vier kiosken en vier
open kramen opgenomen. De bloe
menkoopman, die sinds jaar en
dag in een wagen op de Hoogstraat
staat wil in een kiosk, maar is door
de gemeente een open kraam aan-
LEIDEN - De houten nood
brug die het Waaghoofd
verbindt met de Stille Mare
wordt vervangen door een
nieuwe brug, bestaande uit
twee stalen bogen.
Eèn meerderheid in de raadscom
missie voor ruimtelijke ordening
env verkeer sprak zich gisteravond
uit voor dit ontwerp dat eerder ook
al door de welstandscommissie
vanwege zijn simpelheid en fraaie
vormgeving als het enige aan
vaardbare is aangemerkt.
De commissieleden mochten een
keuze maken uit zes ontwèrpen.
Het ontwerp van de hand van de
gemeentelijke stedebouwkundige
Piret, dat het duurste is, dwong de
meeste bewondering af. De kosten
van dit ontwerp worden geschat op
387.000 gulden. Een ontwerp voor
een brug met een drijvend plein op
het water oogste ook waardering
bij enkele commissieleden.
De uitverkoren brug bestaat uit
twee stalen bogen, een grote en een
kleine. De grote boog overspant
het gebied waarin de twee rivierar
men, de Oude- en Nieuwe Rijn, el
kaar ontmoeten. De kleine boog
overspant het resterende waterop
pervlak. Als constructie is gekozen
voor een stalen vakwerk omdat
daarmee een betrekkelijk slanke
overspanning wordt bereikt. De
helling van de brug is zodanig dat
Forum politiek en kort geding
LEIDEN - Minister van justitie Korthals Altes, rechtbankpresident Wijn-
holt, het PvdA-kamerlid Kosto, staatsraad Franken en oud-voorzitter van
de afdeling rechtspraak van de Raad van State Van der Hoeven, nemen
zaterdag deel aan een forumdiscussie van het dispuut 'Paul Scholten'.
Het onderwerp van de forumdiscussie is 'politieke beslissingen in kort
geding'.
De discussie wordt gehouden ter gelegenheid van het zevende lustrum
van het dispuut. Het is de bedoeling dat de forumleden aandacht schen
ken aan het 'spanningsveld' tussen de rechter en de regering en haar
beleid aan de orde komen.
De forumdiscussie wordt gehouden in het Gravensteen, Pieterskerk
hof 6. De lustrumviering begint om 15.00 uur.
deze voor rolstoelgebruikers toe
gankelijk wordt (dit is nu niet het
geval).
Steiger
De nieuwe Waagbrug wordt als
een zelfstandige losse constructie
gelegd tussen het Waaghoofd en de
kademuur aan de overzijde. De
overgang tussen de brug en het
Waaghoofd zal bestaan uit een
loopplank. Daarmee wordt tege
moet gekomen aan de opvatting
van de Rijksdienst voor de Monu
mentenzorg dat het Waaghoofd,
dat vroeger een steiger was ten be
hoeve van het laden en lossen, als
zodanig herkenbaar moet blijven.
De nieuwe brug mag volgens de
rijksdienst niet domineren ten op
zichte van het Waaghoofd dat ook
bruikbaar moet blijven voor ande
re doeleinden.
In het verleden heeft de rijks
dienst zich verzet tegen een brug
ontwerp met een tuipaal op het
Waaghoofd. De rijksdienst zal zich
in het vervolg, na een kroonuiL
spraak dat een brug is toegestaan,
niet meer verzetten tegen de bouw
van een brug, maar het ontwerp op
z'n merites bekijken. De bedoeling
is dat, in 1986, aansluitend op de
restauratie van de kelders onder de
Hoogstraat met de bouw 'van de
Waagbrug wordt begonnen.
Toch hoop op
subsidie voor
huis vuilproj eet
LEIDEN - De gemeente Leiden
verwacht volgend jaar alsnog een
subsidie van de provincie Zuid-
Holland in de wacht te slepen voor
het experiment met het geschei
den ophalen van huishoudelijk af
val in Tuinstadwijk.
Wethouder Peters (milieu) zei dit
gisteravond in een gezamenlijke
vergadering van de raadscommis
sies voor ruimtelijke ordening en
economische aangelegenheden.
De wethouder baseert zijn optimis
tische verwachtingen op een ge
sprek dat hij onlangs heeft gevoerd
met de gedeputeerde Hekkelman.
Onlangs heeft het provinciebe
stuur besloten een subsidie-aan
vraag van Leiden, voor dit jaar,
niet te honoreren.
Dit is overigens niet de enige te
genvaller voor de gemeente. Het
aantal bewoners dat hun afval ge
scheiden aanbiedt*is namelijk klei
ner dan verwacht. Alleen de inza
meling van schillen, die worden
doorverkocht als veevoer, verloopt
redeljjk. Leden van de raadscom
missies noemden gisteravond het
experiment "half geslaagd".
Ondanks het tegenvallende re
sultaat wordt de proef tot 1 maart
voortgezet. Over wat er daarna
moet gebeuren zal de gemeente
zich nog beraden. Een meerder
heid in de raadscommissie lijkt er
voorstander van dat de proef op
een of andere wijze wordt voortge
zet. Het college van B en W zal met
een voorstel daarover komen. Wet
houder Peters wees gisteravond op
het belang, voor bewoners van
Tuinstadwijk, dat er snel duidelijk
heid komt over één en ander.
Herdenking
Kneppelhout
LEIDEN - In de gevel van het
pand Rapenburg 65 wordt morgen
een gevelsteen onthuld ter herin
nering aan de honderdste sterfdag
van de schrijver en dichter Johan
Kneppelhout (1814-1885). Kneppel
hout schreef in dit pand, waar hij
van 1839 tot 1844 woonde, zijn stu
dentenschetsen onder het pseudo
niem 'Klikspaan'. Onder meer
schreef hij 'Studententypen' over
het dagelijks leven van de student
in die tijd, en 'Studentenleven'.
De gebeurtenis wordt ingeleid
met vier beknopte lezingen van
Frank Ligtvoet, Marita Mathijsen,
Marijke Stapert-Eggen en Peter
Zonneveld. Zij zullen enkele kan
ten belichten van Kneppelhouts le
ven en werk. De lezingen worden
gehouden in het Academiege
bouw, Rapenburg 73, en beginnen
om 16.00 uur.
Om 16.45 uur wordt vervolgens
de gevelsteen onthuld door prof.
dr. H.L. Wesseling, hoogleraar al
gemene geschiedenis en voorzitter
van de Maatschappij der Neder
landse Letterkunde.
Huisrel
Dat een ruzie tussen kamerbe
woners kan ontaarden in een
complete huisrel, bewees giste
ren een kort geding dat zich af
speelde in het Haagse paleis van
justitie. Een bewoner van een
pand aan de Steenschuur had
dat aangespannen tegen de eige
naresse van het huis. In kort ge
ding eiste hij dat eigenaresse een
medebewoner de huur zou op
zeggen, omdat hij een ware ter
reur in het pand uitoefende. Van
de drie bewoners hadden er al
twee sinds de komst van de
amokmaker een andere woon
ruimte opgezocht. Alleen eiser
hield voet bij stuk: de ander
moest het pand verlaten. Een
dergelijk verzoek had hij de eige
naresse al eens gedaan, maar die
had gezegd dat hij maar naar an
dere woonruimte op zoek moest.
Vreemde zaak. Woon je rustig
op een etage, komt er een nieuwe
bewoner die je bedreigt, je post
zoek maakt, ongevraagd je ka
mer binnenstapt en een ver
schrikkelijke herrie maakt en
dan zou jij weg moeten en hij
mogen blijven? Maar gisteren
bleek de zaak heel gecompli
ceerd te liggen: de eigenaresse
van het pand is tevens de oma
van de herriemaker en ook de
oma van de ex-vriendin van de
eiser. Die ex woonde ook in het
pand, maar ruimde snel het veld
toen haar broertje erin trok. Her
haalde malen liep hij te schreeu
wen dat hij iedereen eruit zou
werken, omdat hij het hele pand
voor zichzelf wilde hebben. De
oma had wel begrip voor haar
kleinzoon, want ach, de jongen
maakte een moeilijke tijd door.
Zijn verloving was uit, hij kwam
na zijn studie niet aan het werk.
En daarom had zij eiser maar
schriftelijk verzocht het pand
voorgoed te verlaten. Want haar
kleinzoon was nou eenmaal niet
een van de makkelijksten en
hem ergens anders onderbren
gen zou heel moeilijk zijn.
Huisrel
Eiser was wel gevoelig voor die
argumenten, maar hij vond het
toch van de gekke dat hij weg
moest. Tenslotte woonde hij al
sinds 1983 aan de Steenschuur,
met veel plezier, en de obstinate
kleinzoon was daar pas in fe
bruari van dit jaar ingetrokken.
Inmiddels was nog een kamerbe
woonster elders heengegaan,
omdat zij met een mes door
kleinzoonlief zou zijn bedreigd.
Maar daarin was de advocaat van
eiser toch abuis, meende de ad
vocaat van de grootmoeder. Het
was geen mes geweest, maar een
kurketrekker. Op het moment
dat hij met de kamerbewoonster
in discussie trad, was hij juist be
zig geweest een flesje wijn open
te trekken. En waarom was
kleinzoon dan wel naar de ka
merbewoonster toegestapt? Om
dat deze dame herenbezoek op
haar kamer toeliet. En dat was
volgens de huisregels verboden.
Rechter Portheine vroeg eiser
eerst maar eens hoe het de laat
ste tijd was met de geluidsover
last en de bedreigingen. Nou, ge
zegd moet worden dat het mee
viel. Na een 'inzinking' in juli is
het weliswaar nog niet helemaal
comfortabel, maar in elk geval
iets beter. Er had de laatste
maand in elk geval geen handge
meen meer plaats gehad. Mis
schien had dat wel te maken met
de dreiging van een kort geding,
suggereerde de rechter.
Hij vonniste daarom niet, maar
velde een Salomonsoordeel. De
situatie blijft nog even, zoals het
is. Eiser en moeilijke kleinzoon
blijven in het pand wonen. Het
kort geding blijft dan hangende
het verdere loop der gebeurtenis
sen als een zwaard van Damocles
boven het hoofd van de klein-
Meisjes
Krijgt K&G, jawel die muziek
vereniging, nou meisjes in het
korps of niet? PvdA-raadslid An
neke Boot zou dat graag zien,
want emancipatie heeft zij hoog
in het vaandel staan. Onlangs
had een delegatie, bestaande uit
het dagelijks bestuur van K&G,
ieen gesprek met wethouder
Zo moet de nieuwe Waagbrug er uit gaan zien, rechts uitkomend op het Waaghoofd. Op de achtergrond van
deze foto, gemaakt van een maquette, is ook de marktverzamelkraam zichtbaar, die mogelijk op de Hoogstraat
wordt gebouwd. (foto Wim Dijkman)
geboden. De vier beschikbare kios
ken zouden zijn bestemd voor vier
marktkooplieden met bederflijke
waar. Er is dus één kiosk te weinig
en de architect van de marktverza
melkraam zag geen kans binnen de
huidige constructie een oplossing
te vinden die aan de wensen van de
bloemenkoopman tegemoet komt.
Leden van de raadscommissie
menen dat toch een oplossing
moet worden gevonden, desnoods
ten koste van het uitzicht op het
water van de Rijn dat de commis
sieleden, door middel van open
kramen, overigens zoveel mogelijk
gehandhaafd willen zien. Het
VVD-raadslid Van Cruijsen kwam
gisteravond met een alternatief
plan op de proppen waarin tot uit
drukking werd gebracht hoe aan
de wens van de bloemenkoopman,
en van de commissie, tegemoet
kan worden gekomen.
Twijfelachtig
Een minderheid in de raadscom
missie was faliekant tegen de
plaatsing van een semi-permanent
marktverzamelgebouw op de
Hoogstraat. De PvdA'er Van der
Pluijm sprak, namens de minder
heid in zijn fractie, van "een histo
rische fout die het monumentale
karakter van de Hoogstraat aan
tast". Hoekema (D'66) en Van Lint
(PPR) zeiden zich nimmer aan de
oude situatié te hebben gestoord.
Overigens is het nog zeer de
vraag of de Rijksdienst voor Monu
mentenzorg akkoord gaat met een
nieüw bouwsel in het historisch
gevoelig gebied dat de Hoogstraat
is. In mondeling overleg heeft de
rijksdienst zich weinig enthousiast
getoond over de bouw van een per
manente marktverzamelkraam.
Het paradepaardje van K&Gst
Kuijers. En dat is naar tevreden
heid van beiden verlopen. Vraag
aan Kuijers: "Komen er nu meis
jes in het muziekkorps van
K&G?" "Tja, nee, dat kan ik nog
zo niet zeggen. We hebben rfiet
elkaar gesproken, er zijn voor
stellen gedaan en het dagelijks
bestuur gaat het nu met de leden
bespreken. Over een paar weken
zullen we met een plan naar bui
ten treden". Omdat we van die
man dus niets wijzer worden
K&G maar eens gebeld. Secreta
ris Regeer: "Wat er met Kuijers
besproken is koppelen we terug
naar de achterban. We polsen
dus eerst de leden. Het is alle
maal nog in een onderzoekssta-
dium: Financieel en qua infra
structuur (clubgebouw) wordt al
les nog onderzocht. Maar onze
mening is nog niet de mening
van die andere tweehonderd le
den. Wij liepen met dezelfde
ideeën als Kuijers. Het komt ei
genlijk hierop neer dat we samen
het ijzer gesmeed hebben". Het
kan vriezen en het kan dooien,
daar komt het op neer. Het be
stuur wil met Kuijers meegaan
en vrouwen toelaten binnen
K&G. Maar of die leden de meis
jes zullen slikken? Wordt ver
volgd.
Pensioen (1)
Vanmiddag was een plechtig
moment voor mevrouw N. van
Oorde: na vijfendertig jaar in de
gezinsverzorging werkzaam te
zijn geweest, ging zij met pen
sioen. Ter gelegenheid van haar
feestelijk afscheid kwam burge
meester Goekoop haar in het ge
bouw van de stichting aan de
Rembrandtstraat de zilveren ere-
s opgefleurd met meisjes?
medaille, verbonden aan de orde
van Oranje Nassau opspelden.
Wanneer wij haar opbellen
voor een interview is zij zeer af
wijzend: "Wat een onzin, ik heb
niks nieuws te vertellen". Na
lang aandringen stemt ze dan
toch toe. Als we worden binnen
gelaten, ratelt ze meteen honder
duit. "Ik heb alvast wat opge
schreven. Misschien dat je dat zo
kunt gebruiken".
Van de vut-regeling wilde ze
indertijd niet horen. "Omdat ik
nog teveel fut had", grapt ze. "En
ik had nog veel te veel plezier in
mijn werk". Maar het lot hielp
haar een handje: toen ze in juni
met vakantie was, struikelde ze
en brak haar heup. Wekenlang
was ze uitgeteld en zo kon ze al
vast aan haar komende pensioen
wennen. Van de gedwongen rust
maakte zij gebruik om zich uit te
leven op het vakantie-album. De
foto's werden aangevuld met te
keningen en een eigen tekst,
want ze had een dagboek bijge
houden.
Over haar werk als gezinsver
zorgster kan ze kort zijn: "Enig
was het. Al die verschillende ge
zinssituaties. Heel afwisselend.
Want ik heb juist gekozen voor
de tijdelijke hulpverlening, om
dat je dan niet jarenlang in één
gezin bleef. Het kortste was zes
weken. Het langste waar ik ooit
gewerkt heb was acht maanden".
Pensioen (2)
Een gezinsverzorgster is iemand
die te hulp schiet wanneer de
moeder in een gezin door ziekte
(foto P. Schipper)
uitvalt. Acht uur per dag, of in
sommige gevallen vier uur, doet
zij het werk wat anders de moe
der zou doen. "Ik heb weieens in
een winkel geholpen ook. Want
die werd dan door de moeder ge
dreven. Soms, als ik in de pap
stond te roeren, ging net de win
kelbel. Kwam ik terug dan was
de pap geklonterd. Of ik moest
kaas afsnijden. Dat kon ik hele
maal niet. Stond ik in de lunch
pauze te oefenen.". Een bulde
rende lach. De afgelopen maan
den heeft ze er vast aan kunnen
wennen zich niet meer met an
dermans zaken te bemoeien.
Kinderen die niet wilden eten,
kocht zij soms om. "Dan beloof
de ik een lekker toetje. Ze moes
ten altijd een klein beetje van al
les eten. Ik kookte gewoon aard
appelen, vlees en groente. Niks
geen liflaQes". Een kind dat niet
in bad wilde, werd beloofd dat
hij zoveel pannekoeken modht
eten als hij wilde. "Had ik hem zo
in bad". Echt nare kinderen be
staan niet, volgens haar. "Soms
waren er moeilijkheden, maar
daar kwam ik altijd wel uit. Later
hoorde ik van anderen dat ze het
altijd nog over juffrouw Van Oor-
de hadden". Heeft ze het toch
goed gedaan.
Hobby's zijn er trouwens ge
noeg: werkgemeenschap 'De Ra
tel' neemt veel van haar tijd en zij
is lid van het Nivon, natuurvrien
den. Reizen zal ze ook nog wel
doen. En verder schrijven en te
kenen. Ze holt naar de deur als
de bel gaat. De fotograaf komt
binnen. "Oh nee mijnheer, gaat u
maar weer naar huis. Ik sta altijd
zo lelijk op een foto". Haar ge
zicht glundert.
LEIDEN - "Archeologie is niet al
leen opgraven", zei prof.dr. L.P.
Louwe Kooijmans gistermiddag
tijdens de presentatie van zijn
boek 'Sporen in het land, de Ne
derlandse delta in de prehistorie'.
En de Leidse hoogleraar vervolgde
in het Rijksmuseum van Oudhe
den: "Wat daarna komt is een on
vergelijkbaar groter werk dan het
opgraven".
Het boek van Kooijmans "geeft
een reconstructie van het verleden
van onze delta, niet alleen van het
natuurlijke landschap, de dieren
wereld, maar met name ook van de
leefwijze van onze prehistorische
voorouders in deze uitgestrekte
wildernis". Aldus uitgeverij Meu-
lenhoff.
Er is een tijd geweest - nog niet
zo lang geleden - dat de geleerden
van mening waren dat er tijdens de
prehistorie helemaal geen mensen
Botsing tussen
Katwijkers
LEIDEN - Op de Rijnsburgerweg
kwamen twee Katwijkers (20 en 67.
jaar oud) gisteren omstreeks één
uur op pijnlijke wijze met elkaar in
contact: de twintigjarige keek naar
zijn motor omdat hij een manke
ment vermoedde, kwam op de ver
keerde weghelft en botste tegen de
67-jarige die eveneens op een
bromfiets reed. De 20-jarige werd
met beenletsel naar het Diacones-
senhuis vervoerd, de oudere Kat-
wijker liep een snij wond en een
pijnlijke pols op. Hij ging op eigen
houtje naar het AZL.
Joling bij V&D
LEIDEN - De zanger Gerard Jo
ling treedt zaterdag op in of bij het
warenhuis V D in Leiden. Hij
zingt tussen 13.00 en 14.00 uur en
kele van zijn liedjes. Belangstellen
den kunnen na afloop van het op
treden hun platen laten signeren.
Man 'kraakt'
parkeermeters
LEIDEN - De Leidse politie heeft
in de nacht van zaterdag op zondag
een 20-jarige Leidenaar aangehou
den die op de Steenschuur bezig
was met het openbreken van een
parkeermeter. De 20-jarige bleek
ongeveer tweehonderd gulden op
zak te hebben. Hij bekende later
dat hij al zes meters had openge
broken. De nacht ervoor had hij er
ook een stuk of zes gekraakt. De
Leidenaar werd vanochtend vrijge
laten.
Keet uitgebrand
LEIDEN - Een bouwkeet aan de
Karei Doormanweg brandde gis
teravond omstreeks negen uur ge
heel uit. Politie en brandweer we
ten niet hoe de brand is ontstaan.
in het 'natte westen' leefden, zei
prof. Modderman, emeritus hoog
leraar in de prehistorie, gistermid
dag tijdens zijn toespraak over 'een
veranderende wereld'.
Zo rond 1950 warén de weten
schappérs van mening dat de din
gen die werden gevonden afkom
stig waren van passanten. Men
dacht niet aan bewoners, aldus
Modderman, die vervolgens herin
neringen ophaalde aan een tocht
die plaatsvond in het vooijaar van
1950.
In Friesland, op het eiland Put
ten, was een sloot geschoond. En
wat vond men in de prut? Scher
ven, vuursteen en botten. Modder
man reisde af. Na een uitweiding
over het dorpje waar hij terecht
kwam - de professor deed een
beetje voorkomen alsof hij een tijd
je onder de inboorlingen had ver
keerd - vertelde hij dat hij aanvan
kelijk dacht dat het om spullen uit
de ijzertijd ging.
"Maar toch al vrij snel besefte ik
dat het ouder materiaal betrof'. En
hij had gelijk. Sindsdien, zo ging
Modderman door, is het beeld van
de prehistorie drastisch veranderd:
door een stroom van nieuwe gege
vens werd het de archeologen bij
voorbeeld duidelijk dat het 'natte
westen' tijdens de prehistorie wel
degelijk werd bewoond.
Hoewel wonen in de delta een
riskante business was, voegde Jiij
daar in één adem aan toe. De zee,
nietwaar. "Op de strandwallen
hield men wel droge voeten". Hoe
voorzagen de bewoners in hun le
vensonderhoud? Veeteelt en land
bouw, ongetwijfeld. En visserij.
Sterker nog: visserij was het al
lerbelangrijkste. Hij kreeg wel
eens de indruk dat die mensen ge
dwongen waren om tot vervelends
wordens toe steuren te moeten
eten.
Fuiken
Met visserij had ook-de toe
spraak van Louwe Kooijmans alles
te maken. Hij sprak namelijk over
de fuiken die in 1980 in Bergschen-
hoek wérden gevonden. Het gaat
om "spectaculaire vondsten uit de
Rijndelta". De fuiken bleken in de
slappe klei te zitten. En slappe klei
is optimaal geschikt voor het con
serveren van organisch materiaal,
zo doceerde Kooijmans.
Op een gegeven ogenblik waren
er kleine stukjes vlechtwerk 'bo
ven water' gekomen. Vlechtwerk
dat "tot onze grote schrik steeds
groter werd". Uiteindelijk bleek
zelfs dat al dat vlechtwerk aan el
kaar vastzat. "We hadden een fuik
gevonden die 1.70 meter lang was
en 1.70 meter breed".
Het veldwerk begon. Documen
teren, fotograferen, schoonmaken-
waarna de fuik ten slotte gelicht
werd. Door al die inspanningen is
het een dure fuik geworden, zei
Kooijmans, van het geld zou je ook
een automobiel kunnen kopen.
Maiar toch zou de gedachte aan
weggegooid geld natuurlijk nooit
en te nimmer in zijn archeologen-
hoofd opkomen. Auto's worden
immers aan de lopende band ge
maakt, zei Kooijmans, en deze fuik
is in een bepaald opzicht uniek,
laat bijvoorbeeld iets zien van het
technisch kunnen van de prehisto
rische mens.
'Sporen in het land', een uitgave van
Meulenhoff, is verkrijgbaar in de boek
handel en kost 39,50 gulden.
"r Belangstelling in het museum van oudheden i
gevonden. Geheel rechts Louwe Kooijmans, auteur i
i de historische fuiken die bij Bergschenhoek zijn
het boek 'Sporen in het land'. (foto Hoivasti
