Handvol dilemma's in politiek
De Boer
gelooft
wel in
de PvdA
WAT GAAT DAT KOSTEN?
Europa
is min
of meer
terug
Telraam
voor alle
kerntaken
De buffetjuffrouw speelt onbe
wust een begeleidende rol. Ze
rammelt met de koffiekopjes
op het moment dat de twee
VVD-kamerleden even naar
adem moeten happen. Wij heb
ben een opmerkelijke uit
spraak van CDA-defensiespe-
cialist Joep de Boer aan hen
voorgelegd. Stilte, verbazing
en ergernis. Joris Voorhoeve
herstelt zich snel: "Men
spreekt in het CDA vaker op
persoonlijke titel. Dat is iets
wat wij in de WD niet doen,
omdat dat in hoge mate ver
warrend werkt. Wij vertolken
de weldoordachte mening van
de partij en wij staan daar ach
ter".
Een -dag eerder hadden wij De
Boer de volgende vraag gesteld:
zou hij straks in een kabinet van
CDA en PvdA, na een besluit tot
plaatsing van de kruisraketten,
kunnen leven met een voetnoot
van de sociaal-democraten, naar
het voorbeeld van het kabinet-Van
Agt II? Zo van: wij, de PvdA, gaan
akkoord met het verder optuigen
van de rakettenbasis Woensdrecht,
maar nemen de vrijheid om op te
stappen als de raketten in 1988 fei
telijk moeten worden geplaatst.
Na lang aandringen kwam De
Boer eindelijk over de brug: "Ik
kijk dan niet naar de financieel-
economische problematiek hè.
Want ik denk dat dat gebeuren dui
delijk wijst in de richting van een
krachtige voortzetting van de sa
menwerking met de WD. Maar als
we ons beperken tot het vredes- en
veiligheidsbeleid: een voetnoot
van de PvdA, daarvan kun je zeg
gen, laten we het maar een keer
proberen. We kunnen altijd nog
zien of de zaak uit elkaar vliegt en
of we die brug al of niet veilig over
gaan".
Het is een uitspraak die op ge
spannen voet staat met de sfeer in
het huidige regeringskamp. PvdA-
defensiespecialist Klaas de Vries
had het ons al voorgehouden: "Het
is volstrekt duidelijk, dat CDA en
WD nu zeggen: wij moeten verder
met deze coalitie. Op zichzelf is dat
een interessante keus van het
CDA: er is daar een verschuiving
van optiek gekomen en men heeft
besloten dat zijn electorale terrein
nu rechts in het politieke spectrum
is komen te liggen".
Spanningen
Joep de Boer is de eerste om toe
te geven, dat in financieel en so
ciaal-economisch opzicht het be
leid van het kabinet-Lubbers sa
men met de WD moeiteloos kan
worden voortgezet. Alleen op het
gebied van vrede en veiligheid
toont hij zich minder enthousiast:
"Ik denk, dat als er ergens voortdu
rend spanningen hebben bestaan
binnen de coalitie-Van Agt en bin
nen de coalitie-Lubbers, dat dat
juist is geweest op het terrein van
de buitenlandse politiek en het
vredes- en veiligheidsbeleid. Het is
niet de WD die zich tegen het neu
tronenwapen heeft verzet, het is
niet de WD die ten principale
heeft gezegd dat Nederland het
aantal bestaande kerntaken moet
verminderen en het is ook niet de
WD geweest die heeft uitgeblon
ken in inventiviteit om te proberen
tegemoet te komen aan de bezwa
ren in de samenleving tegen de
plaatsing van de kruisraketten".
"Als ik dus vergelijk, en ik kijk
naar de hoofdstroming in de PvdA
- Ter Beek, Klaas de Vries, Stemer-
dink en Van der Stoel - dan zeg ik:
de verschillen tussen die partij en
het CDA zijn op het gebied van de
fensie en buitenlands beleid zeker
niet groter dan die tussen CDA en
WD. Eerder kleiner. Als je alles
op dat gebied, en met name de
Oost-Westrelatie, overziet, dan zit
ten wij sneller op één noemer met
de PvdA dan met de spraakmaken
de gemeente in de WD".
Maar goed: inmiddels vindt ook
het CDA, dat de kruisraketten er
moeten komen. De christen-demo
craten zullen straks instemmen
met het 1-novemberbesluit, ze zul
len akkoord gaan met het vijfjaar
geldende plaatsingsverdrag met de
Verenigde Staten, waarbij die spe
ciale, oer-Hollandse soevereiniteit
nog eens extra uit de verf zal ko-
Dan komen er verkiezingen. In
gevolge de opiniepeilingen verlies
voor CDA en WD, en dikke winst
voor de PvdA, die op grond daar
van ongetwijfeld een heldenrol
voor zich zal opeisen. Een vergelij
king met de jaren 1977 en '82 dringt
zich op: een moeizame machts
strijd in de kabinetsformatie, ru
zies in een struikelende coalitie. En
een voetnoot van de PvdA bij de
defensieparagraaf van het regeer
akkoord, waarin met zoveel woor
den werd gezegd dat de sociaal-de
mocraten niet zouden instemmen
met een positief besluit tot plaat
sing van de kruisraketten.
De Boer lijkt niet onder de in
druk. Hij verwijst naar de reactie
van de PvdA op de brief van de re
gering over het plaatsingsverdrag
met de Amerikanen: "Ze hebben
gezegd, dat ze over dat verdrag met
de Amerikanen zouden onderhan
delen. Maar onderhandelen doe je
op basis van dat verdrag zelf en dat
betekent dus dat je voorlopig aan
dat verdrag bent gehouden. Ik heb
dus ook niet de minste twijfel dat
de PvdA, als het moet, bereid zal
zijn te regeren onder het beslag
van dat verdrag, ook al valt daar
aan in de komende kabinetsperio
de niet te wrikken. Ik denk zelfs,
dat zij, eenmaal in de regering, zou
den moeten willen meemaken dat
die raketten het land binnenko-
Speculatief
PvdA-woordvoerder Klaas de
Vries, die bij speculaties over toe
komstige regeringsverbondjes lou
ter omtrekkende bewegingen
maakt, zoekt zijn toevlucht tot het
officiële partijstandpunt, dat hij
plechtig voordraagt: "Als straks in
Nederland nog steeds de optie be
staat, dat de kruisraketten ge
plaatst worden, dan zal de PvdA de
verkiezingen ingaan met een appèl
aan de kiezers en zeggen: hoor es,
geeft u uw stem aan ons, dan geeft
u uw stem aan een partij die onder
geen omstandigheden zal meewer
ken aan de plaatsing van raketten.
Maar - en dat zullen we er wel bij
zeggen - dat heeft natuurlijk alleen
maar echte betekenis als u ons zo
sterk maakt, dat we in de regering
komen".
De Vries laat zich niet verleiden
tot uitspraken over PvdA-voetno-
ten in het geval van regeringssa
menwerking met het CDA. De
Boer wel. Waarop de gelaatsuit
drukking van de WD-defensies-
pecialisten Joris Voorhoeve en
Jan-Dirk Blaauw verstart. "Zo'n
voetnoot betekent", zegt Blaauw
smalend, "dat je op voorhand een
kabinetscrisis zou accepteren".
Voorhoeve: "Dat leidt tot een ui
terst instabiel kabinet. Voor beide
partijen is dat onaantrekkelijk,
wantje krijgt daar tussentijds toch
ruzie over. Bovendien is het onbe
vredigend tegenover het electoraat
en zeker ook tegenover de bondge
noten. PvdA en CDA zouden in dat
geval voor een kortere periode een
regeerakkoord sluiten waarin men
het fundamentele meningsverschil
over de kruisraketten even terzijde
schuift. Dat is natuurlijk een hele
hypocriete situatie".
Een kabinetscrisis op voorhand?
De Boer: "Ik betwijfel of het dan
tot een kabinetscrisis komt. Ik
denk dat de PvdA, als het in 1988
tot feitelijke plaatsing komt, zal
roepen: rebus sixtantibus, we heb-
door
Wim Wirtz
en
Ton van Brussel
De Boer: we kunnen altijd nog zien of de zaak uit elkaar
vliegt. (fotoGPD)
Voorhoeve (links) en Blaauw: het gaat niet om aantallen.
ben er van alles aan gedaan en nie
mand in onze achterban kan ons
verwijten dat we niet keihard bezig
zijn geweest, maar het is niet an
ders, etcetera etcetera. Ik verwijs
dan toch maar even naar de perio
de '73-'77 en dan constateer ik dat
de PvdA de verkiezingen is inge
gaan met allerlei stevige beloften
van de omvang van de
taken. Maar in die hele kabinetspe
riode is er niets van het terugdrin
gen van kerntaken gekomen en is
de defensiebegroting onaangetast
gebleven. Men heeft ook toen ge
zegd: het werkt niet, we komen er
niet uit".
Moeilijker
"Een ander ding is, dat er vóór
1988 nog internationale onderhan
delingen aan de gang zijn. Die zou
den kunnen leiden tot een resul
taat waardoor Nederland minder
raketten zou kunnen plaatsen dan
die 48. Dan wordt het voor de
PvdA aanzienlijk moeilijker om te
zeggen: wij plaatsen niet en wij
willen zo bereiken dat er in heel
Europa straks niks meer is. Als de
Sowjet-Unie op basis van een on
derhandelingsresultaat de aanwe
zigheid van die middellange-af-
stands kernwapens in het westen
accepteert, dan is het argument
van: we plaatsen niet omdat anders
de Sowjet-Unie verkeerd reageert,
loos geworden. Ook dan ontstaat er
een situatie voor de PvdA waarbij
ze zich met opgeheven hoofd kan
De kruisraketten komen, maar een onbekend aantal van de zes Nederlandse kerntaken moet
weg.
De verkiezingen staan voor de deur en de PvdA wil graag regeren.
De eenheid in het bondgenootschap lijkt hersteld, maar de roep om een eigen Europees
gezicht neemt toe.
Europa moet meer doen aan zijn eigen defensie, maar wat gaat dat kosten?
Kortom: ook na het aanstaande 1-november debat resteert een handvol interessante
dilemma's voor de defensie- en buitenlandspecialisten in de Tweede Kamer. Voldoende
aanleiding dus voor een rondgang langs de parlementariërs Joris Voorhoeve en Jan Dirk
Blaauw (VVD), Joep de Boer (CDA) en Klaas de Vries (PvdA).
omdraaien naar de achterban en
kan zeggen: we hebben alles be
reikt wat we konden bereiken. Een
deel van die achterban zal dat niet
meemaken. Maar dat deel maakt
überhaupt niks mee".
Noem het de politiek van het
telraam of de filosofie van het
ganzenbord. In elk geval zijn
de zes Nederlandse atoomta-
ken lange tijd een dankbaar
politiek instrument geweest,
dat niet altijd zonder willekeur
werd gehanteerd. Ze werden
gebruikt voor het dresseren
van congressen, het uitvechten
van machtsspelletjes en om te
laten zien dat Nederland nog
steeds een onafhankelijk NA-
VO-bondgenoot is.
Joep de Boer geeft de PvdA de
schuld. "De PvdA", zegt hij, "heeft
het vroeger steeds willen zoeken in
een soort aantallenspelletje: je
hebt zoveel kerntaken en daar
gaan er zoveel vanaf. Bij de verkie
zingen van '81 en '82 wilde het
CDA geloof ik twee of drie kernta
ken wegdoen, de WD niks en D'66
één meer dan wy, dus was de PvdA
de goeie partij. Nou, aan dat spel
letje komt nu een eind. Langza
merhand zouden wij het met de
PvdA op dit punt ook wel snel eens
kunnen worden".
Nederland heeft er zes, maar het
worden er binnenkort minder. De
Atomic Demolition Munitions, of
tewel de atoommijnen, zullen in
het kader van een NAVO-reductie
worden afgeschaft en de Nike/Her
cules luchtdoelraket, gestatio
neerd in West-Duitsland, zal bin
nen enkele jaren worden vervan
gen door de conventionele Patriot
raket, waarover staatssecretaris
Van Houwelingen (defensie, CDA)
nog onlangs enige heibel heeft ge
schopt in de Verenigde Staten in
verband met compensatie-orders.
Wat dan zou overblijven zijn de
8-inch (203 mm) houwitsers (ge-
vechtsveldwapens van de land
macht), de F-16 vliegtuigatoom-
taak, de atoomtaak van het Orion-
onderzeebootbestrijdingsvliegtuig
en de Lance-raket voor doelen op
de grond.
Zou overblijven, want dat is nog
lang niet zeker. De betekenis van
de nucleaire gevechtsveld- of kor-
te-drachtwapens wordt door de
grootste politieke partijen verschil
lend gewaardeerd. (Het 'kernta-
kenplaatje' wordt verschillend 'in
gevuld').
Verwarring
Ook hier blijkt er enige verwar
ring te bestaan over de vraag wie
op dit gebied politiek gesproken
het beste met wie uit de voeten
kan. Voorhoeve en Blaauw blijven
binnen de veilige marges van de
huidige regeringsclub en stellen
vast, dat CDA en WD zowel op
het gebied van de kruisraketten als
wat de hoogte van de defensie-uit
gaven betreft het dichtst bij elkaar
staan. Dat geldt ook voor de
atoomtaken. Zeggen ze. Voorhoe
ve: "De PvdA wil op dit gebied
naar één kerntaak, terwijl de WD
en het CDA daar heel anders over
denken. Er is een nuanceverschil
tussen WD en CDA, maar dat is
niet meer dan een gradueel ver
schil en geen fundamenteel ver
schil".
Er blijft een verschil. De partij
van Joep de Boer - het CDA - heeft
een politieke koppeling gelegd tus
sen de plaatsing van kruisraketten
en een vermindering van het aantal
atoomtaken op Nederlands grond
gebied. "Een typisch binnenlands-
politieke koppeling om der wille
van de godsvrede", volgens De
Boer, "waarmee deze coalitie kan
draaien". In de lezing van het CDA
zou het netto resultaat daarvan
moeten zijn dat het aantal atoomta
ken geleidelijk wordt verminderd
tot twee of één (de Lance), al naar
gelang de mogelijkheden binnen
het NAVO-bondgenootschap en de
ontwikkelingen aan gene zijde van
het IJzeren Gordijn.
De christen-democraten voelen
zich wat de atoomtaken betreft het
meest verwant met de PvdA, of
schoon van hun twee woordvoer
ders alleen De Boer dat wil bevesti
gen. Klaas de Vries schermt zich
nadrukkelijk af voor elke politieke
vrijage. Hy wil slechts het misver
stand uit de wereld helpen, dat zijn
partij uiteindelijk één atoomtaak
zou willen overhouden. Dat mis
verstand zou zijn gewekt door de
tekst in het oude PvdA-verkie-
zingsprogram. Daarom, zegt hij, is
er in het nieuwe ontwerp-program
een andere formulering gekozen
die erop neerkomt, dat Nederland
Versterking van de conventionele
defensie in Europa. Na de
plaatsing van kruisraketten is
dat voor CDA en VVD de
volgende stap. Ook de PvdA
neigt daartoe, zij het om het gat
te dichten dat achterblijft als de
kernwapens in Europa zijn
opgeruimd. Hoe dan ook, beide
varianten leiden tot de vraag:
wat gaat dat kosten?
Daarover weinig duidelijkheid.
Het 'luchtkasteel' van een zelf
standige Europese defensie gaat
twee keer zoveel kosten, weet
Voorhoeve, die meewerkte aan
een onderzoek daarover van de
Europese Beweging. Zijn partij
vindt dat aan de NAVO-afspraak
van drie procent jaarlijkse groei
van de defensie-uitgaven strikt
de hand moet worden gehouden.
"Maar" beklemtonen Voorhoeve
en Blaauw, "als er geen akkoord
komt tussen Oost en West, zijn er
allerlei stappen nodig. Een af
weer tegen de korte-drachtraket-
ten van het Warschaupact bij
voorbeeld. Dat gaat veel geld
kosten. Die drie procent is dan
waarschijnlijk te weinig".
De Boer voorziet geen proble
men: "We moeten minder orders
in de VS plaatsen, meer zelf doen
en dan verwacht ik geen grote
problemen".
De Vries, wiens variant volle
dig voor Europese en dus ook
Nederlandse rekening komt,
leeft al evenmin met de kosten.
"Als de prijs de enige reden zou
zijn om van mijn plan af te zien,
zijn we gauw klaar. Geld is voor
mij geen discussiepunt. Dat mag
niet het struikelblok zijn".
Maar, zo vragen we voorzich
tig, hoe staat het met de Neder
landse volksaard, ooit treffend
verwoord door Henk Vredeling:
elke cent aan defensie er één te
veel?
De Vries, licht geiriteerd: "Het
is natuurlyk niet zo dat we met
niets moeten beginnen. Er zyn
de afgelopen jaren miljarden in
de conventionele defensie gesto
ken. Het wil er bij my niet in dat
we straks veel meer kwijt zouden
zijn. De nucleaire optie valt weg.
Daar komt de integratie van de
Europese strijdkrachten voor te
rug. Misschien kost het tijdelijk
wat meer. Maar ik zie daarin ook
voor mijn partij geen beletsel. Ja.
ja, gaan straaljagers enzovoorts.
Maar dat congres was tien jaar
geleden. Nu zijn we verder".
Voorhoeve ziet zichzelf wat dit
aangaat als een echte Hollander:
"Wij vinden het niet leuk om
geld aan defensie te geven. We
zijn een pacifistisch ingesteld
land. Ik herken dat wel. Maar als
het moet dan moet het, zo zijn we
ook wel weer. Wij zijn historisch
zonder ambities. We willen al
leen een boel handel drijven".
Ex-marineman Blaauw valt
hem lachend bij: "Zelfs in de glo
riejaren van de Gouden Eeuw
probeerden we het al op een
koopje te doen. De heren van de
handelscompagnieën werd
vriendelijk verzocht hun sche
pen beschikbaar te houden en de
provincie wilde daar dan wel de
kanonnen op zetten. Wij huur
den Zwitsers en lieten de Span
jaarden er voor betalen".
zijn kerntaken beëindigt, waarbij
het tempo wordt bepaald door het
naderbij brengen van een kernwa-
penvrij Europa en door het positie
ve effect op onderhandelingen.
Volgens De Vries geen politieke
knipoog naar het CDA en ook ze
ker geen pleidooi voor het behoud
.van enigerlei atoomtaak voor de
korte afstand. "Wat wij wel hebben
gezegd is, dat het ontnucleariseren
van de NAVO-troepen in het ge
vechtsveld niet anders moet en
kan zijn dan een geleidelijk proces.
En wel om twee redenen. In de eer
ste plaats is het buitengewoon
wenselijk, dat er ook aan de andere
kant naar dat probleem wordt ge
keken. En in de tweede plaats is
het essentieel dat andere landen in
West-Europa ten minste begrijpen
waar wij mee bezig zijn en het zo
mogelijk met ons eens worden".
Internationaal
De stand van het telraam heeft -
dus - een internationale achter
grond. Blaauw (zijn partij wil voor
lopig vier atoomtaken behouden)
"Het gaat niet zomaar om een ver
mindering van getallen. Daar moet
een beleid achter zitten. Kun je die
afschrikkingsfunctie door iets an
ders laten overnemen? Of zeg je:
die afschrikkingsfunctie is niet
meer nodig? Dat moetje toch eerst
weten voordat je besluiten neemt.
Wat twee taken betreft is er in de
NAVO duidelijkheid, over die an
dere vier veel minder. Daar kun je
niet spreken van: ze zijn niet meer
nodig of ze worden vervangen. Dat
moet in de NAVO worden bespro
ken. In Nederland is de discussie
daarover niet rationeel. Die is puur
binnenlands-politiek. Emotio
neel".
Volgens Voorhoeve is er in Ne
derland een 'neiging tot simplifica
tie', waarbij buitenlandse 'politie
ke issues' worden gebruikt voor
binnenlandse poilitieke doelein
den. "Het gaat niet om aantallen -
vier, vijf of zes - het gaat om vragen
als: hoe definieer je die atoomta
ken. Het gaat er ook om dat zowel
bepaalde afschrikkings- als defen
siefuncties door het bondgenoot
schap worden uitgevoerd en dat
Nederland daarin een aandeel
neemt".
Voorhoeve verwijt Joep de Boer
en ook diens partijgenoot Ton
Frinking persoonlijke standpun
ten uit te dragen die niet in alle op
zichten representatief zijn voor
hun partij. "Als ik kijk naar CDA-
bewindslieden als Van den Broek,
De Ruiter, Lubbers en een belang
rijk deel van de CDA-fractie, dan
denk ik dat we er wat de kerntaken
betreft wel samen zullen uitko
men. Het probleem bij de heer De
Boer is dat bij hem niet altijd dui
delijk is of hij een persoonlijk
standpunt dan wel het standpunt
van zyn partij uitdraagt".
Welke opvattingen koestert dan
deze 'onduidelijke' De Boer?
Uit militair oogpunt wijst hij de
nucleaire korte-drachtwapens af,
omdat voor het gebruik toestem
ming nodig is van de Amerikaanse
president en omdat het na de eer
ste 'beng' onduidelijk is op welk
niveau enigerlei (atoom)drempel is
overschreden. Afschaffing van die
'ondingen' ligt, zegt De Boer, in de
koers van het CDA en zal, ver
wacht hij, zelfs in het NAVO-
hoofdkwartier te Brussel op niet al
te veel tegenstand stuiten.
Ook De Boer zegt oog te hebben
voor de belangen van het bondge
nootschap en de ontwikkelingen in
de Sowjet-Unie, maar dat neemt
volgens hem niet weg dat eenzijdi
ge stappen op dit gebied tot de mo
gelijkheden moeten behoren. "We
zyn er nu zo'n acht, negen jaar met
elkaar over aan het praten. En daar
moet dan maar eens uitvoering aan
worden gegeven. Ik denk ook dat
de bondgenoten ons dit veel min
der kwalijk zullen nemen dan wat
hier is gebeurd rond de kruisraket
ten, want dat is altijd een veel hei-
keler punt geweest. De kruisraket
ten zijn straks een gepasseerd sta
tion. Nou, we blijven dan maar ei
genwijs op het gebied van die
kerntaken".
Hollanditis of realisme? Hoe
dan ook: 'Europa' is terug in de
verkiezingsaanbieding van de
grote partijen. 'Meer verant
woordelijkheid voor de eigen
veiligheid?' Jazeker, zingen De
Vries, Voorhoeve, Blaauw en
De Boer in koor. Hun omar
ming van continentale samen
werking heeft na de verkette
ring rond de kruisraketten iets
aandoenlijks. Over het 'waar
om' natuurlijk genoeg me
ningsverschil. Over het 'hoe'
niet minder. Maar na de oer-
Hollandse vraag wat de juist
ontloken liefde moet gaan kos
ten, wordt eensgezind gezwe
gen. Dan volstaat plots de on
Haagse wijsheid: wie kiest,
moet niet te beroerd zijn de
portemonee te trekken.
Weliswaar pas na hardnekkige aan
drang, slaagt De Vries er uiteinde
lijk zelf in zijn wereldomvattende
exposé kernachtig samen te vat
ten: "Europa is te groot om zich te
schikken in afhankelijkheid van de
supermachten. Die maken er een
potje van en wij betalen de prijs.
Dat moet afgelopen zijn".
Het CDA constateert dat "een
aansluiting van de Europese bond
genoten een verbetering van de
kwaliteit van de Atlanstische sa
menwerking kan inhouden" en dat
"op die manier meer verantwoor
delijkheid wordt gedragen voor de
eigen veiligheid".
De WD heeft maar liefst vier ar
gumenten voor een Europese weg.
"Er is irritatie bij de Amerikanen
over de achterblijvende Europese
defensie-inspanning. Bonn en Pa
rijs houden steeds meer onderons
jes die, als we niet mee doen, ver
velende gevolgen kunnen hebben.
Europa betaalt zich bovendien
blauw aan Amerikaans materieel
dat we hier ook zelf zouden kun
nen fabriceren, wat de werkgele
genheid ten goede zou komen". En
dan als toetje het hoge woord:
"Een Europees accent is goed voor
ons zelfrespect".
Straaljagers
Kwam daar tien jaar geleden
maar eens om. Vredeling stond als
minister van defensie op zyn par
tijcongres oog in oog met spandoe
ken als: 'Geen straaljagers, maar
welzijnsvoorzieningen'. Nationa
lisme vierde hoogtij in de PvdA.
Europa bestond niet en de NAVO,
daar moesten we liever vandaag uit
dan morgen.
CDA en WD richtten met de rug
naar Europa, vol vertrouwen de
blik op de overkant van de oceaan.
De introductie van de neutronen
bom had de gemoederen der chris
ten-democraten nog niet in verwar
ring gebracht. Kruisraketten be
stonden niet; dissidenten al even
min.
Inmiddels heeft de PvdA Europa
ondekt en is geld voor dure niet-
nucleaire snufjes 'de laatste zorg'.
Vindt het CDA het na de plaatsing
van kruisraketten de hoogste tijd
om 'weer eens naar de conventio
nele kant te kijken en dan kom je
bij Europa uit'. En heeft alleen de
WD nog heimwee.
Voorhoeve: "Onder de nucleaire
paraplu van de Verenigde Staten
en achter de brede rug van de
Bondsrepubliek is het nog steeds
Lees verder op volgende pa
gina
