'Desnoods
dwang rijk
voor atv'
'Stel raketbesluit uit'
Breed verzet tegen uitwijzing Marokkanen
Liberale jongeren:
boycot Zuid-Afrika
CNV-bestuurder:
De Graaf tegen voorstel
Lubbers sociaal stelsel
atsasssrsic SESfSS»
'Duizenden doden bij
ongeval kerncentrale'
MAANDAG 21 OKTOBER 1985
BINNENLAND
PAGINA 5
UTRECHT (ANP) - Voorzitter S. Weidenaar van de Indus
trie- en Voedingsbond CNV vindt dat de 32-urige werk
week er desnoods met overheidsdwang moet komen als
het de vakbeweging niet op eigen houtje lukt om met de
werkgevers daarover afspraken te maken.
Weidenaar gelooft wel dat de 36-
urige werkweek er zal komen.
Maar gezien de negatieve uitlatin
gen uit het werkgeverskamp heeft
hij zo zijn twijfel over de vraag of
het zonder wettelijke dwang wel
zal lukken met de werkgevers za
ken te doen over verdere arbeids
tijdverkorting (atv).
Van Es naast
Van der Spek
kandidaat PSP
DEN HAAG (GPD) - Het PSP-
Tweede-Kamerlid Andrée van Es
wil lijsttrekker van haar partij wor
den. Hierdoor moet de PSP straks
kiezen tussen haar en de huidige
fractievoorzitter in de Tweede Ka
mer, Fred van der Spek.
De kandidatuur van Van Es is
een nieuwe uiting van de richtin
genstrijd die in de PSP gaande is.
Daarbij pleit de ene stroming bin
nen de partij voor linkse samen
werking met PPR en CPN bij de
komende verkiezingen en zet de
andere stroming, onder leiding van
Van der Spek, zich daar tegen af.
In juni van dit jaar besloot de partij
met een zeer kleine meerderheid
die linkse samenwerking niet aan
te gaan.
Van Es is niet van plan, als zij
lijsttrekker wordt, het congresbe-
sluit van juni ongedaan te maken.
Zij wil echter wel zicht houden op
linkse samenwerking op langere
termijn. Zij wil een wat minder
dogmatisch linkse opstelling dan
Van der Spek.
Een van de twee zal ongetwijfeld
de fractie verlaten. Als Van Es lijst
trekker wordt, dan zal Van der
Spek niet in de fractie blijven. Van
Es zelf heeft aangekondigd te zul
len vertrekken als Van der Spek
lijsttrekker wordt en fractievoor
zitter blijft.
OUD-KAMERLID OVERLEDEN
(ANP) - In zijn woonplaats Voor
schoten is vrijdag op 92-jarige leef
tijd overleden Jetze Tjalma, ere
burger van Hoogeveen en oud-lid
van de Tweede en Eerste Kamer
van de vroegere AR-partij. Tjalma
begon zijn loopbaan in 1920 als ge
meentesecretaris van Zuilichem.
In 1922 werd hij burgemeester van
Genemuiden ert was hij statenlid
van Overijssel. Van 1927 tot 1958
was hij burgemeester van Hooge
veen. Van 1932 tot 1941 was hij lid
van provinciale staten van Dren
the. Hij was lid van de Tweede Ka
mer van 1937 tot 1946 en van de
Eerste Kamer van 1948 tot 1963.
Weidenaars visie is opmerkelijk
want tot nu toe toonde de vakbe
weging, die streeft naar een 32-uri-
ge werkweek in 1990, zich wars van
overheidsingrijpen. In zijn bonds
blad toont Weidenaar zich voor
stander van overheidsdwang als de
vakbonden er niet in slagen om in
het cao-overleg met de werkgevers
de kortere werkweek in de wacht
te slepen. Weidenaar vindt het
geen schande als de vakbeweging
dan de overheid te hulp roept.
kwakken
Als het overleg met de werkge
vers niets oplevert, dan is het niet
de taak van de overheid om vervol
gens passief toe te zien. Ook de
overheid draagt de zorg voor de
zwakken in de samenleving en dat
zijn momenteel met name de men
sen zonder werk, aldus Weidenaar.
De uitlatingen van de CNV-be-
stuurder komen op bijna hetzelfde
moment als de nota 'Arbeidsvoor
waardenbeleid 1986' van zijn bond.
Daarin staat, dat de werkgevers
moeten opdraaien voor de kosten
van een verdere verkorting van de
werkweek tot 36 uur. De bond doet
daartoe een beroep op de gestegen
winsten. Waar atv niet mogelijk is,
zouden de werknemers volgens de
nota een eenmalige uitkering van
1,5 procent moeten krijgen.
Man vuurt 15
kogels af in
restaurant
EINDHOVEN - Twaalf bezoe
kers van een eethuis aan de
Boschdijk in Eindhoven heb
ben in de nacht van zaterdag op
zondag een salvo uit een ge
weer overleefd. Hoewel de ver
dachte, een 35-jarige Eindhove-
naar, vijftien kogels afvuurde,
werd niemand geraakt. Een
woordvoerder van de Eindho-
vense politie heeft dat gister
avond meegedeeld.
De verdachte was eerder be
trokken geweest bij een ruzie
in het eethuis. Hij was daarna
naar huis gegaan om het wapen
te halen. Weer aangekomen bij
het eethuis loste hij eerst acht
schoten dwars door de ramen.
Vervolgens kwam hij al vurend
naar binnen. De bezoekers en
de eigenaar wisten de schutter
te overmeesteren. Ze leverden
de man pas aan de politie uit,
nadat hij een flink pak slaag
had gekregen. Het wapen bleek
bij aankomst van de politie in
vier stukken te zijn gebroken.
WOENSDRECHT (ANP) - De katholieke vredesorganisatie Pax Christi hield het afgelopen weekeinde haar
jaarvergadering. Na afloop gingen de deelnemers naar de vliegbasis Woensdrecht voor een stil protest tegen de
plaatsing van kruisraketten. Onder hen bisschop Ernst van Breda, die hier een kruisbeeld bevestigt aan het hek
van de basis. (foto anp)
Drie miljoen handtekeningen volkspetitie binnen
DEN HAAG/HILVERSUM (GPD/
ANP) - Meer dan de helft van de
Nederlandse bevolking (55 pro
cent) vindt dat het kabinet het
kruisrakettenbesluit moet uitstel
len tot na de top tussen Reagan en
Gorbatsjov in november. Van de
Minister De Ruiter (defensie)
noemde dat aantal 'respectabel'.
Volgens De Hondt verwacht
maar 24 procent dat de topontmoe
ting tussen Reagen en Gorbatsjov
"Het bevestigt de geweldige ver- op 19 en 20 november in Genève
deeldheid die over deze kwestie i
ons land bestaat", aldus de be
windsman, die overigens het
resultaten zal opleveren (bij het
CDA was dit percentage 28, bij de
PvdA 15). Indien wordt besloten
CDA-kiezers is 48 procent voor uit- tal voorstanders van"uitstel hoger tot het plaatsen~van de"kruisraket-
stel, van de PvdA 76 procent en
van de WD-aanhang 25 procent,
noemde het getal van drie miljoen recht i
'een geweldig succes' maar wilde ben.
nog geen voorspellingen doen c
vertelde onderzoeker Maurice de
Hondt zaterdag in het VARA-pro-
gramma Bij Koos. In datzelfde pro
gramma deelde voorzitster Stri-
kwerda van het Komitee Kruisra
ketten Nee mee dat er drie miljoen
handtekeningen tegen plaatsing
zijn geteld.
had ingeschat dan de 48 procent ten, moet Nederland volgens 63
die De Hondt noemde. Strikwerda procent van de ondervraagden het
de inzet heb-
i veto
PvdA-fractieleider Den Uyl ziet
het uiteindelijke aantal handteke- 'heel weinig ruimte en mogelijkhe-
ningen dat komende zaterdag
wordt aangeboden
Lubbers en kamervoorzitter Dol-
DEN HAAG (ANP) - Staatssecreta- als invoeringsdatum voor de stel-
ris De Graaf (sociale zaken) is het selwijziging niet haalbaar lijkt. Het
niet eens met het alternatief dat kabinet wil het stelsel wel zo spoe-
premier Lubbers afgelopen week dig mogelijk daarna van kracht la-
in de Tweede Kamer te berde heeft ten worden.
gebracht om de voorgenomen her-
ziening van de sociale zekerheid.
De Kamer mag van Lubbers voor
zo'n half miljard gulden aan de ka
binetsvoorstellen voor de stelsel
wijziging versleutelen door de
voorgestelde halfjaarlijkse vermin
dering van de werkloosheidsuitke
ringen te schrappen. Dat moet wel
gepaard gaan met een verkorting
van de uitkeringsduur met een half HFFRTANSDAM (ANPi TTit i-i-n
jaar ten opz,chte van devoorstel-
den voor een coalitie met de VVD',
premier De oppositieleider zei dit zaterdag
T^~' in het Vara-radioprogramma De
Rooie Haan. "Tekenen van ver
nieuwing en verfrissing van enkele
jaren geleden zijn in de WD prak
tisch begraven", aldus Den Uyl. De
PvdA is er thans op uit het CDA te
dwingen tot een 'beter beleid'. Hij
zette zich af tegen de suggestie van
FNV-voorman Pont dat de PvdA
haar verzet tegen de kruisraketten
zou moeten opgeven in ruil voor
een socialer beleid. "Geen sprake
van", aldus de oppositieleider. Vol
gens een opiniepeiling van Mauri
ce de Hondt zouden CDA en WD
nu 71 zetels halen.
DORDRECHT (ANP) - De interna
tionale federatie van liberale jonge
renorganisaties IFLRY heeft zich
tijdens haar negende internationa
le congres dit weekeinde in Dor
drecht uitgesproken voor een tota
le boycot van Zuid-Afrika. De libe
rale jongeren hopen, dat door een
volledige isolering de apartheid in
Zuid-Afrika wordt afgeschaft.
Het zich sterk maken voor zo'n
boycot is een van de acties van de
International Federation of Liberal
and Radical Youth tegen het racis
me in de wereld. Tijdens het twee
daagse congres, dat vrijdagavond
door minister Schoo (ontwikke
lingssamenwerking) werd ge
opend, leverden de liberale jonge
ren ook kritiek op het volgens hen
intolerante beleid in de Verenigde
Staten jegens etnische minderhe
den.
Tijdens een werkbezoek volgend
jaar aan de VS wil het bestuur van
IFLRY dan ook acties onderne
men. De in Dordrecht bijeengeko
men jongeren uit ruim dertig lan
den lieten zich verder kritisch uit
over de manier waarop in Europa
wordt omgegaan met de buiten
landse werknemers alsmede over
de positie van de joden in de Sow-
jet-Unie. Een intensieve wereld
wijd opgezette anti-racismecam-
pagne van de liberale jongeren
moet een einde maken aan racis
me, zo is de bedoeling.
De Nederlandse liberale jonge
ren, verenigd in de Jongeren Orga
nisatie Vrijheid en Democratie
(JOVD), zeggen alles behalve ge
lukkig te zijn met de aangenomen
resolutie over Zuid-Afrika. Vol
gens een woordvoerder zal de
JOVD zich dan ook niet neerleg
gen bij het besluit van de interna
tionale federatie. „Een totale boy-
Politieinval bij
computerclub
PURMEREND (ANP) - Op de
maandelijkse bijeenkomst van een
hobby-computerclub in Purme-
rend heeft de gemeentepolitie van
Purmerend zaterdag illegale com
puterprogramma's ter waarde van
ongeveer 200.000 gulden in beslag
genomen. De politie kwam in actie
na tips van de stichting Bescher
ming Software. De politie nam vier
computers in beslag waarmee pro
gramma's werden gekopieerd.
Daarnaast werden 450 computer
schijfjes en vijftig cassettes voor
programma's in beslag genomen.
Volgens de politie was slechts een
klein deel daarvan legaal. Tussen
de illegaal verkregen programma's
trof de politie ook splinternieuwe
Amerikaanse en Duitse software
aan. De meeste computerhobbyis
ten zagen volgens eigen zeggen het
kopiëren niet als strafbare hande
ling, maar als een onderdeel van de
hobby.
Giftig gas
ontsnapt uit
treinwagon
len die het kabinet
jaar deed.
Dp firaaf ic hana Hat ale Hp Tf a uciueiiu aoor een iex een gliug gas
npr Hip roiitp Wip J'vnnrai Jrcn' ontsnapt, waardoor omwonenden
Kijfhoek in Heeijansdam is gister
ochtend door een lek een giftig gas
staanden daarvan zullen profite- jSpnTS
T-on TnwviPA ,«h;dichthouden. Ook werden de we
gen in de omgeving afgezet. Vol-
In het VARA-radioprogramma
De Rooie Haan kwam de staatsse
cretaris zaterdag met het voorstel
om in plaats daarvan oudere werk
lozen meer te ontzien.
Dat zou op twee manieren kun
nen
gens burgemeester H.J. Trap
Heeijansdam bevatte de wagon
ethylacrylaat, een uiterst brandba
re, giftige en bijtende stof. Hy zei
echter dat er geen gevaar voor een
explosie of voor de volksgezond-
vas vrijgekomen.
Korte tijd nadat op allerlei fron-
- verlaging van de leeftijdsgrens
Ztra|dolde?ePweTk1oLnevagnr0d?e ten ^Sorg^ma^egelen
de vruchten kan plukken.
De Graaf gaf toe, dat 1 mei 1986
SCHOOLVERZUIM (GPD) - Am
sterdamse en Rotterdamse ouders
die hun kinderen voor of na de
schoolvakanties 'illegaal' een
weekje thuis houden, krijgen een
boete per acceptgirokaart. Het ta
rief is honderd gulden per kind per
het verkeer
zich weer vrij bui
ten bewegen. De metingen gaven
aan, dat er alleen nog damp vrij
kwam en geen gas meer. Tegen
vier uur 's middags waren alle
voorzorgsmaatregelen opgeheven.
Het lek was ontstaan
BIDDINGHUIZEN (ANP) - 's Neerlandse 'edele viervoeters' konden zich
gisteren in de Flevohof tegoed doen aan een speciaal voor hen aangericht
banket. Appels, brood, bix, wortels en suikerklontjes stonden onder meer
de tankwagon. Aan het op het menu voor de paarden. Maar ook sommige koks konden de door hen
de middag was de lekken- bereide lekkernijen niet laten staan. Hoog te paard gezeten verorberde
deze kok tenminste met smaak een wortel. (foto anp)
eind
de wagon gerepareerd,
cot van Zuid-Afrika treft de men
sen die het toch al zo slecht hebben
het hardst", meent de JOVD. „Bo
vendien heeft een boybot alleen
zin als ieder land er aan meedoet".
Op aandrang van de Nederland
se liberale jongeren heeft IFRLY
zich niet uitgesproken voor een
boycot tegen Israël, als dit land
niet wil praten met de PLO over
een vreedzame oplossing van de
conflicten in het Midden-Oosten.
Enkele lidorganisaties hadden een
voorstel van deze strekking inge
diend. Besloten is nu dat er zowel
op Israël als de Arabische landen
druk zal worden uitgeoefend om
de strijdende partijen tot elkaar te
brengen.
De PLO, die net als de Arabische
liga voor dit congres uitgenodigd
was, is niet op de uitnodiging inge
gaan.
Luns vindt
ambassade in
China te klein
SCHIPHOL (ANP) - De diploma
tieke- en consulaire vertegenwoor
diging van Nederland in China
loopt in vergelijking met andere
landen ver achter. De 'uitermate
kleine' ambassadestaf - één ambas
sadeur en drie diplomatieke amb
tenaren - is te bescheiden om al
haar werkzaamheden in dat land
goed te kunnen verrichten. Dat zei
mr. J. Luns gisteren op Schiphol
bij zijn terugkeer van een reis naar
China met een door de Euro Ame-
ricain Investers Group samenge
stelde handelsdelegatie.
De delegatie bestond uit verte
genwoordigers van 28 bedrijven in
de kleinverbruikerssfeer, die zich
hebben georiënteerd op hun moge
lijkheden op de Chinese markt.
Het was de eerste keer dat een han
delsmissie van de detailhandel, die
in totaal een omzet van één miljard
gulden vertegenwoordigt, een der
gelijk bezoek aan China bracht.
Tijdens het bezoek is volgens dele
gatieleider H. Bessen gebleken dat
de grootste kansen voor het Neder
landse bedrijfsleven liggen in de
produktiesfeer (techniek) en op de
gebieden van high tech en trans
port.
Als gevolg van de enorme econo
mische groei die China doormaakt,
kampt het land met ernstige pro
blemen bij onder meer de elektrici
teitsvoorziening en het transport
systeem, die zijn achtergebleven
bij de ontwikkeling van het land.
Bessen verwacht dat daar mogelijk
een taak voor het Nederlandse be
drijfsleven is weggelegd.
Consumentenbond:
Zilvervloot
onaantrekkelijk
DEN HAAG (ANP) - De Zilver-
vloot-spaarregeling wordt minder
aantrekkelijk nu minister De Ko
ning (sociale zaken) een voorstel
heeft ingediend om de premie van
tien procent extra alleen nog maar
te geven over het gespaarde bedrag
en niet meer over de rente. Verder
wordt de eindleeftijd verlaagd en
vervalt de mogelijkheid bij huwe
lijk de premie al na drie jaar te in
nen. De Zilvervloot-spaarregeling
zal daardoor veel van haar aantrek
kelijkheid verliezen, aldus de Con
sumentenbond in het kwartaalblad
Consumenten-geldgids.
De Consumentenbond heeft de
Tweede Kamer gevraagd niet ak
koord te gaan. Volgens de bond is
de overheid op de verkeerde weg
door af te dingen op een regeling
die de spaarzin onder jongeren
juist moet stimuleren. Jongeren
die toch al van plan waren een Zil-
vervloot-rekening te openen wordt
aangeraden nu nog maai- snel van
de huidige regeling gebruik te ma
ken.
De Zilvervloot is een van de zes
spaarregelingen die van de over
heid een steuntje in de rug krijgen.
OOSTERBEEK (ANP) - Het prachtige, droge herfstweer dat de laatste
weken in vrijwel heel Europa heerst, heeft er ook voor gezorgd dat de
waterstand in de Rijn steeds lager wordt. Ter hoogte van Oosterbeek be
keek deze wandelaar, gekoesterd door de herfstzon, gisteren een droogge
vallen boot. (foto ANP)
GRONINGEN (GPD) - Een groot ongeval met een kerncentrale bij Bors-
sele of aan de Moerdijk vergt maximaal 6300 directe doden, dwingt tot
evacuatie van 1000 tot 270.000 mensen (afhankelijk van de weersgesteld
heid), veroorzaakt bij 200 tot 6000 mensen erfelijke schade en bij 300 tot
11.000 mensen sterfte aan kanker. Het gebied dat door radioactieve be
smetting onbewoonbaar wordt kan variëren van 325 tot 14.000 vierkante
kilometer.
Dat zijn de voornaamste conclusies uit een rapport van de weten
schapswinkel van de TH-Twente en het ingenieursbureau AVIV in En
schede. De opstellers van het rapport hebben de laatste Amerikaanse en
Westduitse studies over het vrijkomen van radioactiviteit bij zware onge
vallen met kerncentrales geanalyseerd. Hun conclusies wijken sterk af
van de adviezen van de commissie Reactorveiligheid (1982) en de Ge
zondheidsraad (1984), waarop de Nederlandse regering zich baseert. Die
adviezen worden door de onderzoekers 'eenzijdig' genoemd.
Europarlementariërs op de bres voor Groningse weduwe en kinderen
GRONINGEN (GPD/ANP) - Vijf
Nederlandse leden van het Euro
pese parlement willen zich inzet
ten voor de 36-jarige Marokkaanse
weduwe Aouicha Taouzani en haar
vier kinderen, die nu al meer dan
een week zijn ondergedoken in de
Groningse San Salvatorkerk.
Volgens John van Tilborg, lid
van het actiecomité dat mevrouw
Taouzani steunt, zullen de
PvdA'ers Dankert en d'Ancona, de
CDA'er Beumer, Van der Lek
(Groen Progressief Akkoord) en de
WD'er Larive-Groenendaal per
telegram aan staatssecretaris me
vrouw Korte-Van Hemel (justitie)
vragen mevrouw Taouzani niet uit
te wijzen. Een afschrift van het te
legram wordt gestuurd aan de
geestverwanten van de Europarle
mentariërs in de Tweede Kamer.
Aldus nog steeds John van Til
borg. Ook hebben de vijf toege
zegd lid te worden van het actieco
mité.
Mevrouw Taouzani zocht vorige
week zondag haar toevlucht tot de
kerk. Haar man, die achttien jaar in
Nederland werkte, overleed tij
dens een vakantie in Marokko.
Zijn vrouw, die al acht jaar in Ne
derland woonde, keerde niet bin
nen de daarvoor geldende termijn
van negen maanden terug naar Ne
derland en verloor daardoor haar
verblijfsvergunning. Sinds 1983
woont zij evenwel weer in ons land
en pas onlangs besloot Justitie
haar terug te sturen.
De Europarlementariërs Larive
en Dankert hebben het actiecomité
meegedeeld te zullen proberen de
kwestie-Taouzani op korte termijn
te bespreken in de mensenrechten
commissie van het Europese parle
ment. „Ze hebben alle vijf beloofd
voor meer politieke druk te zullen
zorgen. Als ze dat inderdaad doen,
komt Den Haag behoorlijk klem te
zitten", zei Van Tilborg.
De gezamenlijke fractievoorzit
ters van de Groninger gemeente
raad hebben zaterdag een telegram
gestuurd aan staatssecretaris Kor
te-Van Hemel, waarin zij het na
mens de voltallige gemeenteraad
opnemen voor mevrouw Taouzani.
Verder krijgt een groot aantal
Tweede-Kamerleden een envelop
vol informatie thuisgestuurd, met
het verzoek te proberen mevrouw
Korte-Van Hemel tot andere ge
dachten te brengen.
Inmiddels groeit de steun voor
de Marokkaanse weduwe met de
dag. Zo hebben de zusters van On
ze Lieve Vrouw in Amersfoort een
telegram aan de staatssecretaris
gestuurd. Verder wordt er vandaag
in Utrecht een gebedsdienst voor
de Marokkaanse weduwe gehou
den. Zaterdag bracht de cabaretier
Freek de Jonge een bezoek aan de
San Salvatorkerk. Hij had een bos
bloemen voor mevrouw Taouzani
bij zich, terwijl zijn zoon Jelle een
paar repen chocola aan de vier kin
deren gaf. „Wel goed je tanden
poetsen hoor", grapte Freek. „Eet
het maar lekker op. Dat hebben we
voor jullie meegenomen, omdat we
het zo zielig vinden dat jullie in de
kerk opgesloten zitten".
Papier
Freek de Jonge zei de handelwij
ze van de staatssecretaris niet te
kunnen volgen. „Die Russische
dissidente (Grivnina red.) is zeer
welkom in Nederland, zegt de
staatssecretaris, en deze Marok
kaanse vrouw en haar kinderen
moeten eruit. Daar valt immers po
litiek gezien geen eer meer aan te
behalen. Ik geloof dat in deze situa
tie het papier belangrijker is dan
menselijk leed".
Gisteravond werd in een stamp
volle San Salvatorkerk een gebeds
dienst gehouden. De dienst was
bedoeld voor christenen, moslims
en onkerkelijken. De imam van
Groningen, dominee Melanie Mor
rison en Janna van Loon, die het
woord voerden, beklemtoonden de
hartverwarmende solidariteit tus
sen mensen van verschillend ge
loof en ras.
Freek de Jonge was het afgelo
pen weekeinde overigens niet de
enige artiest die mevrouw Taouza
ni opzocht. Ook de Chileense zan
ger Luis Aravena kwam naar de
kerk. Hij zong er een paar liedjes
en zei zich het gevoel van mevrouw
Taouzani wel te kunnen indenken.
„Wij Chilenen weten maar al te
goed wat het is om verdreven te
worden". De vier kinderen van me
vrouw Taouzani zullen niet naar
school gaan zolang ze in de kerk
ondergedoken blijven. „Het risico
dat de politie ze durft op te pakken,
willen we gewoon niet nemen", zei
John van Tilborg. er zal worden be
keken of de kinderen in de kerk les
kunnen krijgen.