Aanval Reagan op
graansubsidie EG
Uw
ambassadeur in
het Oosten
geeft garanties
die verder gaan.
'Commerciële banenbemiddeling mag'
Brussel mikt op Voorzichtige groei'
aisspö S*»S28«
'Begin van harder handelsbeleid'
Hoogovens 'tevreden'
met stroomprijs Aldel
Geen kerstactie, toch
boter voor een prikje
Ambtenaren wijzen invloed
Financiën bij ABP fel af
Keers.
Wijsheid in OosterseTapijten.
DONDERDAG 17 OKTOBER 1985
ECONOMIE
PAGINA 9
WASHINGTON (UPI/DPA) - De Verenigde Staten gaan stappen ondernemen in het
kader van de Algemene Overeenkomst inzake Tarieven en Handel (GATT) tegen de
exportsubsidies voor tarwe van de Europese Gemeenschap, zo heeft de Amerikaanse
president Reagan gisteren aangekondigd.
GRONINGEN (ANP) - Hoogovens
heeft er alle vertrouwen in dat de
aluminiumsmelterij Aldel in Delf
zijl ondanks hogere energietarie
ven in de toekomst zijn strategi
sche belang voor het staalconcern
zal behouden. Volgens ir. M. van
Veen, lid van de raad van bestuur
van Hoogovens, is met de overheid
een "bevredigende regeling" afge
sloten over de stroomprijs in de
toekomst.
De regeling past binnen een
raamcontract, dat Hoogovens in
het verleden sloot voor de periode
1967-1998. Dat contract werd geslo
ten na de vondst van het aardgas in
Slochteren. Bedrijven die werkge
legenheid naar het noorden brach
ten konden rekenen op een extra
lage energieprijs.
In 1984 bereikte Hoogovens
overeenstemming met de overheid
over een herziening van het con
tract voor de periode tot 1988. De
stroomprijs voor die jaren is geba
seerd op de prijs van aardgas. Om
dat de energiekosten voor de con
currentiepositie van aluminiums-
melterijen van groot belang zijn -
bij Aldel beslaan deze dertig pro
cent van de bedrijfskosten - werd
voor de periode van 1988 tot 1998
een principe-akkoord gesloten. Dit
akkoord houdt in, dat de energie
prijs omhoog kan gaan, maar dat
dit gebeurt in "lijn met de
rentie" in Europa.
Onlangs kwam na een inbraak in
het ministerie van economische za
ken door een actiegroep aan het
licht, dat dit betekent dat de over
heid garant staat voor een prijs die
drie cent per kilowatt/uur lager is
dan die van de concurrentie. Deze
overbruggingsregeling voor de ja
ren negentig kwam naar buiten ter
wijl Aldel de onderhandelingen
met stroomleveranciers in ons land
en eventueel daarbuiten nog moet
beginnen.
Aldel is van groot belang voor
Hoogovens. De smelterij draait op
volle toeren met een produktie van
95.000 ton per jaar. Daarmee voor
ziet men voor tweederde in de be
hoefte van de Hoogovens-walserij
Sidal in België. Het resterende één
derde deel van de aanvoer naar de
walserijen komt van Péchiney in
Zeeland, dat na de bouw van de
kerncentrale in Borssele ook ener
gietarieven bedong die lager waren
die dan van andere zeer grote elek
triciteitsverbruikers.
Aluminium wordt steeds belang
rijker voor Hoogovens. Het aan
deel in de omzet van het concern is
18 procent en zo'n 3400 van de
17.000 werknemers werken in de
aluminiumbedrijven. De bijdrage
aan de bedrijfswinst bedraagt ech
ter 30 procent.
Reagan maakte verder bekend dat
hij de speciale handelsvertegen
woordiger van de VS, Clayton
Yeutter, heeft opgedragen om een
onderzoek te beginnen naar de
"oneerlijke handelspraktijken"
van Zuid-Korea. "Dit is het begin
van het hardere handelsbeleid van
de president", verklaarde de
woordvoerder van het Witte Huis,
Larry Speakes.
Hij zei dat Reagan tot de maatre
gelen tegen de EG heeft besloten
omdat de exportsubsidies die de
gemeenschap voor tarwe verstrekt
de prijzen op de wereldmarkt heb
ben gedrukt, waardoor de Ameri
kaanse boeren zijn geschaad. Vol
gens Speakes hebben de Europese
landen de laatste jaren te kampen
met een overproduktie van tarwe
en is hun aandeel op de wereld
markt vergroot van minder dan
acht procent in het begin van de
jaren zeventig tot meer dan zestien
procent nu.
Volgens de handelsafspraken
binnen de GATT moeten de Ver
enigde Staten nu eerst in direkte
onderhandelingen met de Europe
se Gemeenschap proberen over
eenstemming te bereiken over de
tarwe-kwestie. Lukt dat niet dan is
de volgende stap dat de twee par
tijen met bemiddeling van het we
reldhandelsorgaan proberen een
oplossing voor het probleem te
.'inden. Mislukt ook dat laatste,
lencommissie van de GATT, die
hierover dan een uitspraak zal
doen.
De aankondiging van Reagan
lijkt een verdere verscherping van
het handelsconflict tussen de Ver
enigde Staten en de EG. Zo onder
zoekt de gemeenschap op dit mo
ment op haar beurt of het Ameri
kaanse export-programma BICEP
niet in strijd is met de afspraken
over subsidies in de Algemene
Overeenkomst inzake Tarieven en
Handel.
De Amerikaanse president zou
verder besloten hebben een onder
zoek in te laten stellen naar de han
delspraktijken van Zuid-Korea,
dan kunnen de Verenigde Staten omdat de Zuidkoreaanse regering
de zaak voorleggen aan de geschil-
GRONINGEN (GPD) - De beslissing van de Europese Commissie
om de volgende maand braadboter voor de helft van de prijs te
verkopen en van een 'kerstactie' af te zien. kan de Nederlandse
huishoudens toch goedkoop roomboter opleveren. Het blijkt met
een kleine moeite mogelijk te zijn van de braadboter weer 'norma
le' smeerboter te maken door het te mixen en er enkele lepels
water aan toe te voegen. Op een pakje boter wordt zo gauw ander
halve gulden verdiend. Mevrouw M. J. A. Blankenborg van de
Zuivelkeuken in Groningen zegt dat dit wel ten koste gaat van
smaak en kleur, maar erkent dat de watertruc mogelijk is.
Mevrouw Blankenborg zegt dat een soortgelijke behandeling
ook werd gebruikt toen de halvarines in zwang raakten en het
vetgehalte van roomboter met water werd verlaagd. Als vertegen
woordigster van de Zuivelkeuken geeft zij trouwens de voorkeur
aan 'normale' roomboter. „Omdat hier sinds enige jaren kwali
teitsnormen voor zijn gesteld".Mevrouw Blankenborg vindt het
beter, dat de braadboter wordt gebruikt waarvoor het bedoeld is
en er gerechten mee worden bereid. De braadboter, die de nu
uitpuilende voorraadschuren van de EG wat leger moeten maken,
komt ongeveer voor de prijs van een paKje luxe margarine (pak
weg een gulden) in de winkels te liggen. Het gaat om boter die ten
minste anderhalf jaar in de koelhuizen is opgeslagen.
De Europese Commissie legt bij de actie bijna vier gulden op
een kilo braadboteMoe. De 'kerstroomboteractie' kostte vijfmaal
zoveel. Bovendien merkte de EG dat het gebruik van roomboter
nauwelijks toenam en de poging om de boterberg te laten slinken
nagenoeg geen succes had. In de Europese voorraadschuren ligt
in totaal één miljard kilo boter opgeslagen.
In het verleden werden er nog wel eens grote partijen geëxpor
teerd naar het Oostblok, maar volgens landbouwcommissaris mr.
F. Andriessen heeft dit 'geen prioriteit'. Wel worden oude boter-
voorraden in de vorm van boterolie aan landen in Zuidoost-Azië
geleverd. Ook gaat er boter als kalvervoer naar de mesterijen.
weinig bereidheid zou hebben ge
toond om maatregelen te nemen
tegen het namaken van Ameri
kaanse voedings- en chemische
produkten. "Ondanks onderhan
delingen hierover met Zuid-Korea
gedurende de laatste twee jaar, zijn
de wetten nog steeds niet veran
derd". aldus Speakes.
Bovendien zouden Koreaanse
uitgevers regelmatig het auteurs
recht op boeken omzeilen door
boeken uit te brengen van Ameri
kaanse auteurs die niet via het au
teursrecht beschermd worden. De
woordvoerder zei dat Amerikaanse
schrijvers hierdoor jaarlijks naar
schatting 170 miljoen dollar aan co
pyright mislopen.
DEN HAAG - Staatssecretaris Van Zeil (economische zaken) heeft gisteren in Den Haag de eerste starters-
krant' ontvagen uit handen van voorzitter Koningsveld van de Kamers van Koophandel De krant is een
handleiding voor beginnende ondernemers. (foto Anefoi
SER wil unaniem - verbod afschaffen
DEN HAAG (ANP) - Het verbod
op commerciële arbeidsbemidde
ling (wervings- en selectiebureaus,
vacaturebanken, voetbalmake
laars, impressario's) kan worden
opgeheven. Er is dan wel toestem
ming nodig van het Centraal Be
stuur voor de Arbeidsvoorziening,
het nieuwe bestuursorgaan waarin
behalve de overheid voortaan ook
werkgevers en werknemers deel-
DAIMLER/AEG
De banken die aandelen hebben
in het Westduitse concern AEG
zijn bereid een belang van ruim
dertig procent te verkopen aan
Daimler-Benz (Mercedes) voor 170
mark per stuk. Het autoconcern
bezit al 24,9 procent van de aande
len, die inmiddels vanwege de fu
sieplannen met maar liefst 49 mark
in waarde zijn gestegen tot 214
mark. In 1982 stond de koers op
slechts 23 mark toen AEG bijna
failliet ging en de banken te hulp
schotert.
Staatsbedrijven
De Griekse regering heeft beslo
ten zes van de 43 staatsbedrijven
met zeer grote schulden te sluiten.
Voor de overige bedrijven wordt
een saneringsplan opgesteld. De 43
bedrijven hebben bij elkaar ruim
30.000 werknemers in dienst. Van
de 350 miljard drachme (ongeveer
6,8 miljard gulden) aan schulden
wordt 280 miljard drachme omge
zet in aandelen die in handen van
de overheid en de banken komen.
Computers
Dat staat in een unaniem ont-
werp-advies van de Sociaal-Econo
mische Raad over de nieuwe Ar
beidsvoorzieningswet, die de Ar-
beidsbemiddelingswet uit 1930
moet gaan vervangen. Tal van ar-
beidsbemiddelende activiteiten
die nu in strijd zijn met de wet
maar die niet doelmatig kunnen
worden bestreden, moeten daarin
worden geregeld. De SER zal het
advies volgende week vaststellen.
De SER-commissie wil de tradi
tionele arbeidsbemiddeling in han
den laten van de arbeidsbureaus of
de overheid. Het gaat daarbij om
arbeid die onder een arbeidsover
eenkomst (of onder een ambtelijke
aanstelling) wordt verricht. De
overige vormen van bemiddeling
zullen vrij zijn, tenzij het Centraal
Bestuur een vergunning nodig
vindt. De SER wil zo'n vergun
ningsplicht van meet af aan opleg
gen voor uitzendbureaus en uit
leenbedrijven.
De SER-commissie wil verder
een scherpere afbakening van de
verhouding tussen arbeidsbureaus
en uitkeringsorganen. Het is de
taak van deze laatsten om te con
troleren of een werkloze recht
heeft op een uitkering. De werk
zoekende is in eerste aanleg ver
antwoordelijk voor een juiste in
formatieverschaffing aan het uit
keringsorgaan. Hij krijgt een kaart
waarop de activiteiten van het ar
beidsbureau worden aangetekend.
In de wet zou verplichte vacatu
remelding door bedrijven als mo
gelijke maatregel moeten worden
opgenomen. Een verplichting voor
werkgevers mensen in dienst te ne
men mogen echter slechts in zeer
uitzonderlijke gevallen, via een
aparte wet, worden opgelegd,
meent de SER. Verder moeten in
de Arbeidsvoorzieningswet geen
criteria worden opgenomen over
het begrip „passende arbeid". Dat
moet in het kader van de sociale-
zekerheidswetgeving worden uit
gewerkt.
Bevriezing
De Amerikaanse IBM heeft een
systeem op de markt gebracht
waarmee computers binnen een
gebouw of enkele gebouwen op
hoge snelheid informatie kunnen
uitwisselen. Volgens IBM wordt
met het systeem een eerste stap ge
zet naar een kantoor zonder papier
winkel. Memo's, archiefstukken en
bijna alle andere gegevens kunnen
met het systeem van de ene naar de
andere computer worden ver
stuurd. De apparatuur wordt vanaf
begin volgend jaar geleverd.
AMSTERDAM - Een nieuwe rage? Uit Amerika komt deze Lala bike, een
fiets die met de voelen wordt bestuurd en wordt voortbewogen door aan
twee riemen te trekken. Te zien op de speelgoedbeurs in de Amsterdamse
RAI. (foto Anefo)
DEN HAAG (ANP) - Minister Rietkerk (overheidspersoneel) en de amb-
tenarèncentrales zijn het gisteren in Den Haag niet eens geworden over
een nieuwe structuur voor het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds
(ABP). Rietkerk is in zijn ontwerp-wetsvoorstellen de ambtenaren welis
waar op punten tegemoetgekomen maar de greep van de overheid op het
fonds blijft nadrukkelijk aanwezig.
Vooral de vinger in de pap van de minister van financiën is de bonden
een doorn in het oog. Deze krijgt in de nieuwe structuur -een uitvloeisel
van de rapportage van de commissie-Polak naar aanleiding van proble
men bij het ABP die in 1983 aan het licht kwamen- een aanwijzingsbe
voegdheid en een forse greep op de Beleggingscommissie. Het ABP-
bestuur, waar de centrales zitting in hebben, kan geen feitelijke invloed
op deze commissie uitoefenen. De centrales vinden dit veel te ver gaan.
Hoewel de centrales in feite een volledig verzelfstandigd ABP willen
naar het model van de pensioenfondsen in het bedrijfsleven, zouden ze
kunnen leven met de rol die de minister van binnenlandse zaken krijgt
(het algemeen beheer van het fonds). Maar de Financiële greep van finan
ciën is onaanvaardbaar, aldus Th. Sonneveld van de FNV-ambtenaren.
Rietkerk verzekerde de ambtenaren opnieuw dat ze in 1986 niet onder
de werking van het nieuwe sociale zekerheidsstelsel zullen worden ge
bracht.
De SER is overigens verdeeld
over de voorgenomen bevriezing
van het minimumloon, de sociale
uitkeringen en kinderbijslag in
1986. Dat blijkt uit een ander ad
vies dat vandaag is uitgebracht.
Door het minimumloon en de so
ciale uitkeringen niet aan de geste
gen lonen aan te passen bespaart
het kabinet 880 miljoen gulden en
door de bevriezing van de kinder
bijslag 75 miljoen gulden.
De werkgevers en het kroonlid
Vermeijden gaan akkoord met de
plannen van het kabinet. De vak
centrales FNV en MHP (hoger per
soneel) zijn tegen de kabinetsvoor
stellen. Het CNV en de kroonleden
Lemaire en Bots kunnen er wel
mee instemmen maar alleen als er
extra maatregelen voor de echte
minima worden getroffen. De be
sparing zal door deze CNV-variant
220 miljoen gulden lager uitvallen.
De vakbeweging is (samen met de
kroonleden Lemaire en Bots) wel
eensgezind tegen de bevriezing
van de kinderbijslag.
Investeringen
'steunpilaar'
van opleving
in Duitsland
FRANKFORT (DPA) - Investerin
gen door het bedrijfsleven zijn dit
jaar een van de steunpilaren van de
conjuncturele opleving in de
Bondsrepubliek geworden. In de
eerste helft van dit jaar is er voor 65
miljard mark in machines geinves-
teerd, zeventien procent meer dan
in de eerste helft van vorig jaar, zo
staat in het maandelijkse rapport
van de Westduitse centrale bank.
Gecorrigeerd voor seizoensin
vloeden bedraagt de toeneming
van de investeringen in de eerste
zes maanden van dit jaar drie pro
cent ten opzichte van het toch al
hoge niveau van de laatste zes
maanden van 1984, toen de indus
trie een "inhaalmanoeuvre" begon
na de staking in de Westduitse me
taalsector. In juli en augustus be
stelde het bedrijfsleven in de
Bondsrepubliek elf procent meer
aan machines en uitrusting dan in
die twee maanden van 1984.
De bedrijven konden meer in
vesteren doordat hun financiële re
sultaten een stuk beter waren. Bru
to kregen de produktiebedrijven in
de Bondsrepubliek in de eerste
helft van dit jaar 158 miljard mark
binnen, vijf procent meer dan in de
eerste helft van het afgelopen jaar.
Daarmee kwam het aandeel van
het bedrijfsleven in het nationale
inkomen - de financiële instellin
gen en de woningbouw buiten be
schouwing gelaten - op 23 procent.
In het begin van de jaren zeventig
was dat overigens 27 procent.
Door de voortdurende verbete
ring van de kosten-batenverhou-
ding is het aantal zelfstandigen ook
weer groter geworden. Niettemin
bestaan er nog grote risico's. In de
eerste zeven maanden van dit jaar
zijn er 8050 faillissementen aange
vraagd, 1050 meer dan in dezelfde
periode van vorig jaar, aldus de
Bundesbank in haar jongste maan-
drapport.
ACTIES VAN NELLE - De vak
bonden hebben Van Nelle ge
dreigd met stakingen als de direc
tie niet voor 24 oktober de plannen
intrekt om bij Droste en Venz 240
van de 500 banen te schrappen,
waarvan 100 via gedwongen ont
slag. „Er moet in de chocoladedivi
sie inderdaad wat gebeuren, maar
de directie wil te hard van stapel
lopen", aldus woordvoerder Wijn
hoven (Voedingsbond FNV). Vol
gens hem blijkt uit een rapport van
McKinsey dat het concern in 1989
weer rendabel kan draaien als er
slechts 60 tot 80 banen zouden ver
dwijnen.
ADVERTENTIE
'Werldoosheid in 1990 terug naar zes procent'
Benzine duurder
procënt^Dat'staat
De prijzen
morgen met twee cent omhoog,
der meer door het weer stijgen
de dollar. De prijzen
BRUSSEL (ANP) - De EG-com-
missie in Brussel heeft zich ten
doel gesteld de werkloosheid in
het jaar 1990 te hebben terugge
bracht van elf procent nu tot zeven
misch rapport dat gisteren werd
gepresenteerd en binnenkort naar
ae aonar. ue prijzen aan de zelf- *V,n miniqf#>rraaH «-.at
tankpomp komen dan op 182 cent n voornaam^ Jkllin
De voornaamste stelling van de
commissie is dat in de komende ja
ren de loonstijging achter dient te
worden een cent goedkoper.
per liter voor super en 176 cent per
liter voor normale benzine. De
prijs van dieselolie blijft
men. Indat geval zou de werkloos
heid tegen 1990 nog zeven procent
bedragen.
Alois Pfeiffer, de Europese com
missaris voor economische zaken,
zei gisteren dat voorlopig alleen in
de Duitse Bondsrepubliek de za
ken er wat gunstiger voor lijken te
staan. Volgend jaar groeit daar,
volgens de verwachting, de econo
mie met zo'n 3 procent en de werk
gelegenheid zou met 1 procent
kunnen groeien.
Indien West-Duitsland de infla
tie in de hand zou kunnen houden
zou er vanaf 1987 een groei van 3,5
procent bereikt kunnen worden
die gepaard kan gaan met een groei
van de werkgelegenheid met 1,5
procent per jaar. Tegelijkertijd zou
er nog wat ruimte overblijven voor
maatregelen zoals belastingverla
ging waarmee de vraag gestimu
leerd kan worden.
In sommige andere EG-landen,
zoals Nederland, Denemarken, het
Verenigd Koninkrijk en Frankrijk,
lijkt een zelfde ontwikkeling mo
gelijk maar dan wel met geruime
achterstand op West-Duitsland.
Voor de rest van de EG-landen
geldt dat voorlopig nog geen kijk is
op zulke ontwikkelingen.
Petfles
Een experiment met de zogehe
ten pet-fles, de wegwerp-fles van
kunststof, is voor dit jaar van de
baan. Staatssecretaris van Zeil
(economische zaken) heeft dit aan
de Tweede Kamer meegedeeld.
Van Zeil constateert dat overeen
stemming tussen alle betrokken
partijen over de proef „voorals
nog" niet mogelijk is gebleken. Bij
het overleg waren overheid, be
drijfsleven en milieu- en consu
mentenorganisaties betrokken.
vraag zoveel mogelijk gehand
haafd te worden. De ruimte die on
tstaat tussen produktiviteitsstij-
ging en geringere loonstijging
moet worden gebruikt voor inves
teringen die de werkgelegenheid
bevorderen.
Het rapport stelt dat de econo
mieën van de EG-lidstaten ook in
de komende jaren verder gesa
neerd moeten worden. De EG-lan
den mogen dus niet boven hun Fi
nanciële stand leven. Indien de
economie van de landen in de ko
mende jaren met circa 3 tot 3,5 pro
cent per jaar zou kunnen groeien
zou de werkgelegenheid jaarlijks
met 1 tot 1,5 procent kunnen toene-
DEN HAAG (ANP) - Tachtig
procent van de werkloze mannen
(in september ruim 480.000) heeft
alleen basisonderwijs of een la
gere vervolgopleiding. Onder
vrouwen (275.000 werkloos in
september) ligt dat percentage
op 66 procent. Alleen basison
derwijs heeft 43 procent van de
mannen en 37 procent van de
vrouwen. Dat staat in het
maandverslag van de arbeids
markt over september, dat het
ministerie van sociale zaken en
werkgelegenheid vandaag heeft
gepubliceerd.
Ook de langdurig werklozen
zijn in meerderheid laag opge-
Acht van tien
werklozen zijn
laag geschoold
leid. Zo staat van de werklozen
zonder enig vervolgonderwijs 68
procent langer dan een jaar en de
helft langer dan twee jaar inge
schreven. Onder de werklozen
met een opleiding op middelbaar
niveau is het aantal langdurig in
geschrevenen het laagst: 42 pro
cent is langer dan een jaar inge
schreven, 24 procent langer dan
twee jaar.
Mensen met een meao- en
heao-opleiding (economisch, ad
ministratief en commercieel on
derwijs) springen er wat werk
loosheidsduur gunstig uit. Ook
werklozen met een opleiding in
de (para-)medische richting zijn
verhoudingsgewijs kort werk
loos. Tussen eind april en eind
september was er alleen voor
werklozen met een technische
opleiding sprake van een afname
van het aantal langdurig inge
schrevenen.
Bij Peter Keers, uw ambassadeur in het Oosten, koopt u meer
dan een Perzisch tapijt of Berber. U koopt er zekerheid. Want elk
kleed is met zorg geselecteerd op de Oosterse tapijtmarkten.
Voor de kwaliteit en de originaliteit staat Peter Keers volledig in.
Een unieke garantie onderstreept dat nog eens.
Tel 023 29 25 09 pppVICnup TA nj jrppvr
Donderdag koopavond. Altijd rlWilOCnL IrVTIJ 1 LiN
voldoende parkeergelegenheid. Qr DLudLKo