V ER/tf. STEKEND"
WD: vrije
kwestie bij
euthanasie
Banenplannen in Kamer
BU DE BI JENKORF BEN JE BETER AF
Klein links: kabinet
voert fataal beleid
CDA hekelt Schoo
na kritiek op NCO
Boete voor weduwe
Rost van Torrningen
Aandrang op kabinet
WOENSDAG 16 OKTOBER 1985
BINNENLAND
PAGINA 5
25°/o KORTING op extra zware, ca. 5,4 kg per m-, Marokkaanse berbers met of zonder
gevlochten franjes. Bijzonder dik en gesloten oppervlak door gebruik van zuiver scheerwol
(Wolmerk) en toepassing van de speciale half dubbeldraadse knooptechniek.
Liefst67.500 polen per m2. In roomwit en naturel, uit voorraad leverbaar. Binnen 8 weken
ook in speciale maten. Voor verbijsterende prijzen:
ca.240x540cm.normaal2199 -Nu 1650 - ca. 160x230cm,normaal 999-Nu750-
ca. 190x290 cm, normaal 1499.--Nu 1125 - Speciale maten per m2. normaal 500 - Nu 225 -
EP66: koppeling
premies en atv
DEN HAAG (GPD) - D'66-fractie-
leider Engwirda wil dat de verla
ging van de sociale premies vol
gend jaar afhankelijk wordt ge
steld van het resultaat van het
overleg tussen werkgeversorgani
saties, vakbeweging en regering
over korter werken. Hij diende
daartoe een motie in.
Ook hij kwam met een motie, net
als de PvdA, te voorkomen, dat de
gasprijs wordt verhoogd. In plaats
daarvan zou moeten worden afge
zien van de verlaging van de ven
nootschapsbelasting, aldus Eng
wirda, die overigens in grote trek
ken de kritiek van de oppositie op
het regeringsbeleid deelde.
DEN HAAG (GPD/ANP) - Het
GPV vindt, dat de regering een
veel te berustende houding aan
neemt tegenover de werkloosheid.
"Voor zo'n houding is geen plaats
met 765.000 werklozen, ondanks
een te verwachten economische
groei en een stijgende koopkracht
voor werkenden in het bedrijfsle
ven", zei het GPV-kamerlid Schut
te gisteren bij de algemene be
schouwingen.
Hij vindt, dat het kabinet extra
scholingsactiviteiten in het leven
moet roepen en overheidsinveste
ringen moet inzetten om de bestrij
ding van de werkloosheid meet
handen en voeten te geven. Hij ver
kiest dat boven arbeidstijdverkor
ting.
SGP-voorman Van Rossum zei,
dat "eerherstel voor het gezin een
GPV: te veel
berusting bij
werkloosheid
belangrijke bijdrage kan leveren
aan de bestrijding van grote en
kleine criminaliteit". Hij riep de
overheid op een eind te maken aan
„de vele gezagsondermijnende,
godslasterende, zedenbedervende
en zedenkwetsende gedragingen".
RPF-leider Leerling stelde voor
een maximum vast te stellen voor
het aantal uren betaald werk per
huishouden. Hij zei zich overigens
te ergeren aan het morele verval
dat zich onder meer uit in een toe
name van het vloeken op radio en
televisie. De minister van WVC
moet daar maatregelen tegen ne
men, vindt hij.
Zijn ex-fractiegenoot, nu zelf
standig kamerlid Wagenaar meent,
dat de komende jaren in het licht
moeten staan van een bezinning op
de overheidsuitgaven in plaats van
op een beheersing van de uitgaven.
Hij hamerde op een herstel van de
verantwoordelijkheden van over
heid en burgers, omdat er volgens
hem sprake is van een 'verant
woordelij kheidscrisis'.
Het onafhankelijke kamerlid, ex-
CP'er Janmaat uitte felle kritiek op
de anti-discriminatiewetgeving.
"Nederland voor de Nederlan
ders", zo vatte hij zijn opvattingen
DEN HAAG (GPD/ANP) - WD-leider Nijpels wil, dat de
euthanasie in het parlement een vrije kwestie wordt. Hij
vindt dat de kamerleden, los van regeerakkoord of politie
ke partij, een oordeel over dit probleem moeten kunnen
vellen. „Óp deze wijze wordt er ruimte geschapen voor de
verscheidenheid van opvattingen die daarover binnen po
litieke partijen leven".
Nijpels zei gisteren, tijdens de alge
mene beschouwingen in de Twee
de Kamer, dat de wetgeving over
de euthanasie nog deze kabinets
periode moet worden afgerond.
„Uitstel van de parlementaire dis
cussie tot na de formatie van een
nieuw kabinet lost niets op. De
standpunten van de drie grote frac
ties zijn bekend en daarin zijn geen
wijzigingen te verwachten. Het zou
bovendien een bewijs van onver
mogen zijn als politici de euthana
sieproblematiek zouden blijven af
schuiven naar de rechterlijke
macht".
Voor het CDA ligt het allemaal
aanmerkelijk minder eenvoudig
dan voor de WD. „In de discussie
daarover bevindt het CDA zich
niet zelden in een eenzame positie
tussen de PvdA en de WD", zei
CDA-fractieleider De Vries. „Voor
ons staat centraal de waardigheid
van de mens, ook tijdens het ster
vensproces".
Die waardigheid mag volgens
het CDA niet worden bedreigd
door actieve, directe levensbeëin
diging. „Maar evenmin mag de
waardigheid worden bedreigd
door behandelingswijzen die
slechts menselijk lijden verlengen,
als er geen enkel zicht of hoop
meer is op beterschap". De Vries
doelt hiermee op het onderscheid
dat het CDA wil maken tussen ac
tieve en passieve euthanasie. De
staatscommissie die het kabinet
hierover heeft geadviseerd, wijst
dit onderscheid in meerderheid
van de hand.
Als alle hoop is opgegeven, beho
ren patiënten volgens het CDA het
recht te hebben verdere behande
ling te weigeren „en kan er geen
bezwaar tegen bestaan dat pijnstil
lende middelen worden toege
diend, die als neveneffect hebben
dat de dood sneller intreedt", aldus
De Vries. Als de regering van plan
is met zulke wetgeving te komen,
kan zjj rekenen op de steun van het
CDA.
De WD en ook de linkse opposi
tie gaat dit echter niet ver genoeg.
Zij willen onder voorwaarden ook
actieve euthanasie toestaan. Na
pels heeft eerder al steun toege
zegd voor het initiatief-wetsont
werp van D'66, dat bij de Kamer op
behandeling ligt te wachten. Bijna
alle partijen drongen aan op een
standpunt van het kabinet, zodat
de impasse doorbroken kan wor
den. D'66-woordvoerster Wessel-
Tuinstra, van wie het initiatief-
wetsontwerp afkomstig is, zei gis
teren in een reactie op het stand
punt van de WD, dat zij blijft aan
sturen op behandeling van haar ei
gen ontwerp. Het bevreemdt haar,
dat de WD blijft hopen op een ini
tiatief van het kabinet, terwijl er in
de Kamer een meerderheid te vin
den is voor het initiatief-ontwerp
van D'66.
DEN HAAG (GPD/ANP) - Het kabinetsbeleid is fataal voor ons land,
leidt tot minachting van de burger en werkt geweld in de hand. Dat is de
kern van de kritiek van PSP, PPR en CPN op het regeringsbeleid voor
1986.
PSP-fractieleider Van der Spek verwierp gisteren tijdens de algemene
beschouwingen de plannen van de regering om de gevolgen van de werk
loosheid af te wentelen op de zwakkeren in de samenleving: minimumlo
ners, werklozen en arbeidsongeschikten.
Om de werkloosheid aan te pakken, pleitte hij voor een drastische alge
mene arbeidsduurverkorting. Volgens van der Spek veroorzaakt dit 'uit
zichtloze' kabinetsbeleid een gewelddagige houding onder de bevolking.
CPN-fractievoorizitter mevrouw Brouwer vond de 'minachting van de
burgers' de gevaarlijkste fout van dit kabinet. „Of het nu gaat om kruisra
ketten of kerncentrales, het verzet en de alternatieven worden gene
geerd".
„De mensen worden moe van het machtsspel, de taktiek en de eeuwige
politieke gevechten op de vierkante millimeter". Via een lijstverbinding
bij de komende verkiezingen, zouden de progressieve partijen daar een
eind aan kunnen maken, aldus Brouwer.
De voorzitter van de PPR-fractie, mevrouw Beckers, verweet het kabi
net de hoogte van de werkloosheid veel te rooskleurig voor te stellen,
waardoor de het kabinet zich van de „belevingswereld van de werklozen
vervreemdt".
Het EVP-kamerlid Ubels, die de kritiek van de drie kleine linkse partij
en deelde, diende gisteren een motie in waarin de regering wordt ge
vraagd het rakettenbesluit van 1 november uit te stellen tot na de top van
Gorbatsjov en Reagan in Genève, volgende maand.
Het zelfstandige kamerlid Scholten, de ex-CDA'er, beschuldigde de
CDA-ministers in het kabinet ervan misbruik te maken van hun macht
bij de herziening van de sociale zekerheid. "U bent niet gelegitimeerd
deze wijziging door te voeren. Het CDA-program laat dit niet toe", zei hij.
Volgens Scholten moet de stelselwijziging worden uitgesteld tot na de
verkiezingen.
Verdachten overval
DEN HAAG (ANP) - De politie
heeft gisteren en vanochtend in
Den Haag en Delft in totaal acht
mensen aangehouden die ervan
worden verdacht betrokken te zijn
geweest bij een overval afgelopen
maandag op een postkantoor in
Den Haag. Drie gewapende man
nen maakten toen ruim een ton
buit.
Bij de verdachten thuis zijn, al
dus de politie, vreemde valuta, Ne
derlands geld en een pistool aange
troffen. De politie denkt dat het ge
vonden geld uit de kas van het
maandag overvallen postkantoor
afkomstig is.
Marokkaanse en
kinderen in kerk
moeten land uit
^GRONINGEN (GPD) - De vreem
delingendienst van de Groninger
politie heeft de 36-jarige Marok
kaanse weduwe Aouicha Taouzani
en haar vier kinderen officieel ge
sommeerd ons land te verlaten. De
politie, die vergezeld was van een
tolk, deed de aanzegging gisteren
in de San Salvatorkerk in Help
man, waar de vrouw en haar kinde
ren sinds zondag verblijven.
Pastor Grimberg van de San Sal
vatorkerk heeft van de politie de
toezegging gekregen dat er niet
vóór donderdagmiddag tegen me
vrouw Taouzani wordt opgetreden,
zo heeft het actiecomité meege
deeld dat op diverse fronten pro
beert de vrouw aan een verblijfs
vergunning te helpen. Het feit dat
de Marokkaanse vrouw en haar
kinderen een kerk zijn binnenge
vlucht om aan deportatie naar Ma
rokko te ontkomen, biedt geen en
kele rechtszekerheid, zo heeft het
actiecomité van juristen gehoord.
DEN HAAG (GPD) - „Dit soort
uitlatingen van Schoo maakt het
voor het CDA wel heel moeilijk om
met haar samen te werken. Veel
van de rommel die we nu hebben
met de NCO, hebben we juist aan
haar te danken". Zo reageert het
CDA-kamerlid Gualthérie van
Weezei op de uitlatingen van mi
nister Schoo (ontwikkelingssa
menwerking, WD) maandag over
de Nationale Commissie voorlich
ting en bewustwording Ontwikke
lingssamenwerking (NCO). De mi
nister zei, dat het gruwelijk was om
te zien hoe er in de NCO werd 'ge
neuzeld' en dat de commissie niet
weet wat er in de wereld gebeurt
en onvoldoende haar voorlichten
de taak vervult.
De CDA-woordvoerder toonde
zich gisteren hevig geïrriteerd. „De
minister vervalt nu net in datgene
wat we de NCO altijd verweten
hebben: overdreven de publiciteit
zoeken. Ze is net terug uit Seoel en
ze weet niets beters te doen dan di
rect bovenop de NCO te springen.
Dat vind ik buitengewoon onver
standig van de minister", aldus
Van Weezel. „Daar komt bij dat zij
wel de laatste is die over de NCO
mag spreken gezien haar verleden.
Ze heeft een heel jaar nodig gehad
om de NCO wat nieuwe voorstel
len voor te leggen. En eerder stuur
de ze nog een brief waarin ze de
NCO wilde aanpassen maar niet
opheffen. Waarom zegt ze nu dan
F NV-voorzitter Hans Pont (links) bood gisteren de fractievoorzitters van de drie grootste partijen een minis-
terssteek aan als 'steek onder water'. Volgens de FNV schieten de ambtenaren, trendvolgers en uitkeringsgerech
tigden 'geen steek op' met de Miljoenennota 1986. De fractieleiders De Vries (CDA) en Nijpels (VVD) zetten de
steek blijmoedig op, maar PvdA-fractieleider Den Uyl had er zichtbaar enige moeite mee. (foto gpdi
WD wil 100 miljoen per jaar
DEN HAAG (GPD) - De WD eist,
dat het kabinet 100 miljoen gulden
per jaar beschikbaar stelt om
10.000 langdurig werklozen aan
een baan te helpen. Tijdens de al
gemene beschouwingen kwam fi
nancieel woordvoerder De Korte
gisteren met een uitgewerkt plan
dat uitgaat van nauwe samenwer
king tussen overheidsinstanties als
arbeidsbureaus, sociale diensten
en de grotere werkgevers.
In het plan van De Korte wijst
het arbeidsbureau de langdurig
werkloze toe aan een mentor-werk
gever met een onvervulde vacatu
re. De werkloze volgt dan een scho
lingscursus van een jaar bij een
Centrum voor vakopleiding of bin
nen het bedrijf. Tot een bepaald
bedrag worden de scholingskosten
die het bedrijf maakt, vergoed. De
werkloze behoudt in dat jaar zijn
uitkering. Na afloop van de cursus
ontvangt hij of zij een premie, be
doeld als prikkel om de cursus te
voltooien.
Het scholingsjaar wordt gevolgd
door een contract voor een jaar bij
de mentor-werkgever. In deze pe
riode ontvangt de werkloze een
normaal loon, waarvoor de werk
gever een loonkostensubsidie
krijgt. Volgens De Korte is daarna
de kans groot dat de werkgever de
ex-werkloze in dienst houdt, om
dat beide partijen elkaar inmiddels
kennen. Volgt er toch een ontslag,
dan heeft de desbetreffende werk
nemer in elk geval een grotere
kans om elders werk te vinden,
omdat hij naast de scholing ook
nog een vol jaar heeft gewerkt.
PvdA en CDA kwamen tijdens
de algemene beschouwingen even
eens met voorstellen om langdurig
werklozen via omscholing alsnog
aan een baan te helpen. Beide frac
ties bepleitten financiële steun van
de overheid voor initiatieven van
werkgeversorganisaties en vakbe
weging. Volgens oppositieleider
Den Uyl kunnen vooral banen wor
den geschapen in de maatschappe
lijke dienstverlening, waar inmid
dels tal van arbeidsplaatsen door
automatisering zijn verdwenen.
De WD vindt, dat het kabinet
nog afgezien van de extra uitgaven
voor het plan-de Korte nog eens
150 miljoen moet uittrekken voor
een extra uitkering aan de grotere
gemeenten, verbetering van het
beroepsonderwijs, een grotere vrij
stelling in de vermogensbelasting
en het vervroegd invoeren van de
wir-compensatie voor het midden-
en kleinbedrijf. Een deel van deze
voorstellen, zoals de hogere uitke
ring voor gemeenten en de wir-
compensatie, kunnen rekenen op
steun van het CDA.
De financieel woordvoerder van
het CDA, Van Dijk, liet weten dat
zijn fractie grote moeite heeft met
de voorgenomen afschaffing van
de negatieve aanslag in de wir. Uit
eindelijk besloot het CDA het
voorstel toch te steunen, onder
voorwaarde dat het kabinet met
'royale compensatiemogelijkhe
den' komt.
Van Dijk zei het overigens niet
eens te zijn met de kritiek van
vooral de PvdA die opmerkte dat
het nu al vaststaat dat 1987 een
'rampjaar' wordt doordat de over
heidsuitgaven uit de hand lopen.
Hij wees erop dat de hogere rente
lasten al geruime tijd bekend zijn,
en zelfs in de laatste Miljoenennota
al weer iets lager zijn.
Ook stelde Van Dijk vast dat de
overheidsuitgaven in 1987 niet of
nauwelijks zullen toenemen, ter
wijl de belastingopbrengst wel
stijgt. Een premieverhoging in
1987, zoals door de oppositie is
voorspeld, acht hij overigens niet
onvermijdelijk.
PvdA-woordvoerder Wöltgens
voorspelde, dat vanaf 1987 op
nieuw zes tot zeven miljard zal
moeten worden bezuinigd op de
sociale zekerheid. Datzelfde be
drag zouden de ambtenaren moe
ten inleveren. Volgens de sociaal
democraat betekent dit dat de uit
keringen en de ambtenarensalaris
sen nog eens vier jaar moeten wor
den bevroren, terwijl het minimum
opnieuw wordt verlaagd.
De PvdA wil - als alternatief voor
het kabinetsbeleid -1,5 procent ex
tra arbeidstijdverkorting, zonodig
met inlevering van loon, terwijl in
de overheidssector nog eens 1,5
procent korter gewerkt moet wor
den. Verder zouden de koppelin
gen tussen lonen en uitkeringen
normaal moeten worden toege
past. De PvdA wil dit alternatief fi
nancieren door onder meer af te
zien van de verlaging van de ven
nootschapsbelasting, verder door
een premieverschuiving van de
werkgevers naar de werknemers,
accijnsverhogingen en verhoging
van de belastingen voor de inko
mens vanaf ongeveer 60.000 gul
den.
Ook voorwaardelijk cel
ARNHEM (GPD/ANP) - De Arn
hemse rechtbank heeft gisteren de
70-jarige in Velp wonende Florrie
Heubel, weduwe van de overleden
NSB-topman mr. Meinoud Rost
van Tonningen, wegens bezit van
voor joden beledigende boeken en
geschriften veroordeeld tot een
geldboete van 3000 gulden en vier
weken voorwaardelijke gevange
nisstraf. Eerder eiste de officier
van justitie een gelijke straf. Met
name het op 12 juli vorig jaar in be
slag genomen geschrift 'Sechs Mil-
lionen Juden vergasst/verbrannt?'
vormt de basis van de veroorde
ling.
De rechtbank heeft een aantal ci
taten uit het geschrift als beledi
gend en kwetsend opgevat. In de
antisemitische teksten wordt het
Hitler-regime verdedigd en de
dood van zes miljoen joden tijdens
de Tweede Wereldoorlog ontkend.
De rechtbank overwoog onder
meer het volgende: „Het is van al
gemene bekendheid dat geduren
de de Tweede Wereldoorlog door
het Duitse naziregime systema
tisch en op massale schaal joden
uit vele landen van Europa zijn
vermoord".
De ontkenning van deze holo
caust is op zichzelf al kwetsend en
dus beledigend voor joden, omdat
de trauma's van die holocaust nog
vrijwel dagelijks worden ervaren
door vele joden, zowel degenen die
de Tweede Wereldoorlog hebben
meegemaakt als hun nabestaan
den".
Alle in beslag genomen geschrif
ten, boeken en correspondentie
zijn door de rechtbank verbeurd
verklaard. Dat in deze zaak geen
onvoorwaardelijke gevangenis
straf is opgelegd, heeft vooral te
maken met de hoge leeftijd van de
weduwe. Haar woning in Velp
diende als verzendhuis voor de an
tisemitische lectuur. De politie
greep in na een klacht van de
Stichting Bestrijding Antisemitis-
Hakenkruizen
Volgens de rechtbank in Alk
maar is het al dan niet voor ver
koop in bezit hebben van afbeel
dingen van hakenkruizen, Duitse
adelaars en dergelijke nazisymbo
len niet zonder meer strafbaar. De
rechtbank gaf dit oordeel gister
ochtend in haar vonnis over een
Bergens echtpaar, dat 17 replica's
van mouwemblemen van Duitse
Wehrmachtonderdelen in zijn
dumpzaak in Alkmaar te koop had
aangeboden. De rechtbank sprak
het echtpaar vrij van de ten laste
gelegde 'aanzet tot haat of discri
minatie jegens mensen op grond
van hun ras, nationaliteit of etni
sche afkomst'.
De officier van justitie die tot
strafvervolging van het echtpaar
overging na een klacht van een lid
van het Alkmaarse antifascisme-
comité had schuldigverklaring
zonder oplegging van straf gevor
derd. Hij beraadt zich op het instel
len van hoger beroep.
Taaltoetsen
DEN HAAG (ANP) - Het rijk
begint in de herfst van 1986 met
een periodiek onderzoek op de
basisscholen om te kijken hoe
het staat met de taalvaardig
heid van de kinderen. Deze pei
lingen volgen na verloop van
tijd ook bij het speciaal onder
wijs en de eerste klassen van
het voortgezet onderwijs.
Staatssecretaris Van Leijen-
horst (onderwijs) zegt dit in
antwoord op schriftelijke ka
mervragen van het PvdA-ka-
merlid Van Ooijen naar aanlei
ding van een universitair rap
port Daaruit bleek dat het
droevig is gesteld met de taai
prestaties in de hoogste klassen
van de basisschool.
ILLEGALE VIDEOBANDEN
Gualthérie van Weezel. (foto anp>
weer dat die club niet weet wat er
in de wereld gebeurt?"
Het PvdA-kamerlid Knol noem
de de uitspraken van Schoo
'klinklare nonsens, onzin en bela
chelijk'. Knol: "Laat de minister de
hand eerst maar in de eigen boe
zem steken. Het is juist de WD-
fractie die iedere keer begint met
leuteren over de NCO. En dan nu
weer de minister. Ze is koud van
de vliegtuigtrap en ze begint al
weer over de NCO. Alsof er geen
belangrijkere dingen zijn".
hebben giste
ren in een videotheek aan de Briel-
selaan in Rotterdam ongeveer zes
duizend illegale videobanden in
beslag genomen. Volgens een
woordvoerder van de politie is het
de grootste slag van de laatste ja
ren. Bij het voorbereidend onder
zoek was ook de stichting 'Video
Veilig' betrokken. Bij de inval in de
videotheek, een van de grootste in
Rotterdam, bleek dat het merendeel
van de banden dat te huur werd
aangeboden illegaal was geco-
pieerd. De politie is de hele middag
bezig geweest de banden af te voe
ren (foto ANP)