'We spugen er niet op'
Pensioenjaren opnemen was niet 9
Geen bezwaren tegen
mimtevaartcentrum
Lisses echtpaar vertrekt vrijdag voor reis om de wereld
Patijn brengt
bezoek aan
grafveld in
Valkenburg
Paats en Mollema reageren lakoniek, maar toch
Breda zag
uniek plan
vrijetijds
centrum
niet zitten
WOENSDAG 16 OKTOBER 1985
REGIO LEIDEN
PAGINA 23
LISSE - "Het is verrassend hoe anders je tegen het
leven gaat aankijken: nieuwe kleren worden niet meer
gekocht, die zijn over twee jaar toch uit de mode, en
versleten spullen worden niet meer vervangen. De da
gelijkse dingen om je heen worden heel onbelangrijk".
Dat zegt Peter Warmerdam uit
Lisse. Hij vertrekt vrijdag met
zijn vrouw Trudy uit Lisse voor
een wereldreis die twee jaar
moet gaan duren. Peter en Tru-
door
Esther Wienese
dy, 30 en 26 jaar oud, willen al
liftend en met het openbaar ver
voer Nepal, India, China, Indo
nesië, Australië, Nieuw-Zeeland,
Mexico en Peru doorkruisen.
Het tweetal bivakkeert tijde
lijk in een caravan in de tuin van
Trudy's ouderlijk huis. Hun ei
gen huis is voor twee jaar ver
huurd en ze hebben de meeste
van hun spullen er vorige week
weggehaald. "Het is een beetje
behelpen, maar het is nog maar
voor een paar dagen", aldus Tru
dy optimistisch.
Hun verhaal begint met een
'gewoon' plan voor een vakantie:
"Vorig jaar waren we eigenlijk
van plan om met vakantie naar
India en Nepal te gaan", vertelt
Trudy. "Al onze verlofdagen
hadden we opgespaard zodat we
die zomer zes weken door die
landen konden trekken. We ver
zamelden allerlèi informatie en
hoorden toen ook dat er in Haar
lem een lezing werd gehouden
door een echtpaar dat in die lan
den was geweest. De beelden en
verhalen die wij daar kregen
voorgeschoteld, waren zo over
weldigend en indrukwekkend
dat wij dachten: hoe hebben we
ooit kunnen denken dat we dat
allemaal in zes weken zouden
kunnen doen?" Het echtpaar had
in twee jaar en twee maanden de
halve wereld afgereisd.
Zonder het van elkaar te we
ten, spookte het plan om hetzelf
de te gaan doen, rond in de
hoofden van Peter en Trudy. Pas
tijdens een strandwandeling
kwamen ze daarachter. "We had
den zoiets van: wat zij kunnen,
kunnen wij ook", vertelt Peter.
Na de plechtige belofte het plan
door te voeren wat voor negatie
ve reacties ze ook zouden krij
gen, stond hun besluit vast.
Krakkemikkerig
"Je denkt altijd als je verhalen
over een wereldreis hoort: dat is
iets voor anderen. Want hoe
moet het met je baan en je huis
en alles wat er allemaal nog meer
bij komt kijken? Wij hadden dat
idee ook. Maar we hebben de
voor- en nadelen tegen elkaar af
gewogen en besloten dat ons ei
genlijk niets in de weg staat. Je
hoort van zoveel mensen dat ze
een grote reis willen maken als
ze met pensioen zijn, maar de
meesten komen er niet toe", zegt
Peter. "Wij willen zo'n reis ma
ken nu we nog jong zijn. Als we
het niet doen en na ons pensioen
alleen nog maar oud en krakke
mikkerig in ons stoeltje kunnen
zitten, zullen we elkaar altijd ver
wijten dat we het niet hebben ge
probeerd toen we de kans had
den".
Die kans hebben Peter en Tru
dy nu. Ze hebben geen kinderen
en genoeg gespaard om de reis te
kunnen betalen. Ze hebben bei
den hun baan opgegeven, Peter
werkte bij de PTT en Trudy in
een ziekenhuis. Ze hebben eerst
geprobeerd of ze alvast twee pen-
sioenjaren op konden nemen,
maar dat was niet mogelijk.
Het tweetal is helemaal niet
bang dat ze straks, als ze zijn te
ruggekeerd, geen baan meer
t Peter en Trudy Warmerdam,
mensen die arm zijn".
kunnen krijgen. "Die mensen uit
Haarlem die die wereldreis heb
ben gemaakt, hadden allebei na
een half jaar weer een baan in
hun vakgebied", vertelt Trudy.
"Als je twee handen aan je lijf
hebt en een positieve instelling,
kom je vast wel aan de slag. Bo
vendien zitten ze in het zieken
huis te springen om mensen die
mijn specialisatie op het gebied
van nierpatiënten hebben. Ze
hebben daar gezegd dat ik me
maar alvast weer moet aanmel
den, dan kan ik over twee jaar zo
terugkomen".
"We hebben flink gespaard, want
'Wereldfonds'
Voor de wereldreis hebben Pe
ter en Trudy 37.000 gulden uitge
trokken. Dit bedrag èn een be
drag voor als ze terugkomen,
hebben ze opgespaard door twee
jaar lang van één salaris te leven.
Ook hebben ze de drie jaar oude
auto verkocht. "Wij zijn allebei
vrij zuinig, dus het leverde niet
echt problemen op", aldus Tru
dy. "Bovendien hadden we na
tuurlijk al gespaard voor de
vakantie naar India. Dat land
-sr niet teren op de zak van
(foto Holvast)
werd in het plan voor de wereld
reis opgenomen, dus het geld
ook".
Alle abonnementen, lidmaat
schappen van verenigingen, or
ganisaties en andere verplichtin
gen zijn opgezegd en alle ex
traatjes zijn naar het 'wereld-
fonds' gegaan". Een gedeelte van
het gespaarde geld is intussen
besteed aan rugzakken, een pan-
nenset, een wereldontvanger
voor ANWB-berichten, trekkers-
schoenen enzovoorts. Alles uiter
aard in lichtgewicht uitvoering.
Peter en Trudy hebben overal
informatie vandaan gehaald over
de landen die ze gaan bezoeken.
"Hele boekwerken hebbn we
toegestuurd gekregen", lacht
Trudy. Ook komen van alle kan
ten adressen binnen van 'kennis
sen van kennissen' waar ze naar
toe kunnen als ze in de buurt
zijn. "Als het geld sneller opgaat
dan we denken, kunnen we daar
werken", vertelt Peter. "We heb
ben namelijk al veel verhalen ge
hoord van toeristen die bijna
zonder geld naar die landen toe
gaan. De inwoners daar zijn heel
gastvrij dus je wordt bijna overal
opgenomen. Het houdt wel in
dat je teert op de zakken van de
mensen die daar al arm zijn. Dat
willen wij vermijden".
De paspoorten en visa liggen
klaar en na veel problemen heb
ben Trudy en Peter toch een
maatschappij bereid gevonden
hen te verzekeren. De diverse
inentingen zijn gehaald: tegen
typhus, cholera, gele koorts. Een
aantal moet onderweg herhaald
worden. Trudy heeft uit het zie
kenhuis een aantal naalden en
drukspuiten meegenomen: "Je
hoort wel eens van landen die
een naald twintig keer gebrui
ken. Nou, die krijgen ze er bij mij
niet in hoor".
Vanaf Schiphol gaan Peter en
Trudy eerst naar Nepal. Met dat
land als 'uitvalsbasis' zullen ze
van daaruit verschillende landen
elk zo'n drie maanden bezoeken.
Over heimwee maken ze zich
geen zorgen, over de hitte even
min: "Die is daar heel anders dan
hier. Wij denken dat een veel gro
ter probleem wordt of we straks
weer kunnen aarden in dit kik
kerlandje. Gelukkig hebben we
allebei een groot aanpassingsver
mogen; na een maand eenzame
opsluiting in huis zal het wel
weer lukken. En zo niet, dan
werken en sparen we een jaar
heel hard en gaan we gewoon
weer terug".
Expositie GEB over
energiebesparing
ALPHEN AAN DEN RIJN - 'Iso-
latie en energiezuinige toestellen'
is het thema van de zo langzamer
hand traditioneel geworden expo
sitie bij het gemeentelijk energie
bedrijf aan de Prins Bernhardlaan.
De expositiedie gisteravond werd
geopend door wethouder K. Molle
ma van het gemeentelijk energie
bedrijf, duurt tot en met 26 okto
ber. Ook het ministerie van volks
huisvesting, ruimtelijke ordening
en milieubeheer is met een stand
over het isoleren van woningen
van de partij.
Verder zijn er zuinige cv-ketels
en gashaarden te zien. Aandacht is
ook besteed aan luchtverwarming,
vloerverwarming en warmwa
tertoestellen. Hoogtepuntje is de
videopresentatie over zelf isoleren.
De expositie is dagelijks geopend,
behalve op zondag en wel van 9.00
tot 17.00 uur.
De expositie valt ongeveer sa
men met een andere actie van het
GEB. Het GEB doet namelijk mee
met een actie van de gezamenlijke
gasbedrijven. Motto hiervan is 'ac
tie zuinig stoken Zuid-Holland'.
Huis-aan-huis is een gasmeterkaart
verspreid. Het GEB zal elke week
in het Alphens Dagblad een tabel
laten afdrukken waarop is te zien
hoeveel gas in die week bij 'ver
standig' gebruik verbruikt had
kunnen zijn. Verbruikers kunnen
dan hun werkelijke verbruik, dat
ze op de gasmeterkaart dienen te
noteren, ermee vergelijken.
T elefoonmaniak
KATWIJK - Een Katwijkse vrouw
is gisteren opgebeld door een, zo
als de politie hem noemt, telefoon
maniak. De man deed zich voor als
enquêteur. Na een aantal algeme
ne, onpersoonlijke vragen vroeg
hij de vrouw welke kleding zij
droeg. De Katwijkse zei hiervan
niet gediend te zijn en verbrak de
verbinding.
INBRAAK - Uit de etalage van een
fotozaak aan de Princestraat in
Katwijk zijn drie fototoestellen
ontvreemd. De dieven vernielden
afgelopen nacht de etalageruit en
gingen er met de fotoapparatuur
vandoor. Van de daders ontbreekt
elk spoor.
VALKENBURG - De commissaris
van de koningin in Zuid-Holland,
mr. S. Patijn, heeft gistermiddag in
gezelschap van een aantal gedepu
teerden een bezoek gebracht aan
de opgravingen in Valkenburg
naar resten uit de Romeinse tijd.
"Ik denk dat het gezelschap diep
onder de indruk is geweest van
hetgeen we hebben laten zien",
zegt drs. E. Bult, coördinator van
de opgravingen in een Romeins
grafveld by de Achterweg in het
Rijndorp.
Archeologen zijn daar al enkele
maanden aan het spitten. De be
zoekers vielen met hun neus in de
boter, aldus Bult. "We hebben gis
teren toevallig één van de mooiste
graven tot nu toe gevonden". Het
gaat volgens Bult om een zoge
naamd verbrandingsgraf dat nog
helemaal intact Was.
De onderzoekers zijn deze week
ook gestuit op een vroegere zijtak
van de Rijn. "Het is een vrij diepe
geul geweest", aldus Bult "We
hebben drie meter diep gegraven,
maar we kwamen nog niet op de
bodem".
Het vermoeden bestaat dat als
we verder gaan, we wellicht op een
aantal steigers stuiten", meent hij.
Voorlopig is de put weer dichtge
gooid. Er moesten te veel voorzie
ningen worden getroffen om onder
meer het instorten van de put te
gen te gaan.
Geïnteresseerd kijken de genodigden
tijd.
Valkenburg naar de overblijfselen t
Bult: "Volgend jaar gaan we van een ander gebouw gestuit, huis was 30 meter lang en 9 meter
dieper graven. Ik verwacht dat we "Een groot gedeelte zit nog onder breed", zegt Bult. "Op een aantal
nog wel het een en ander zullen de grond, maar wat we hebben uit- plaatsen is ook graan uit de tijd van
aantreffen, want voor de geul heeft gegraven is al zeker 20 meter lang. de Romeinen gevonden. "We had
een vrij groot gebouw gestaan. De Ik verwacht dat er nog een fors den nog even de hoop dat we met
mensen die daarin verbleven zul- stuk aanzit", aldus Bult. behulp van onkruidzaad, dat tus-
len vast wel afval in het water heb- Er zijn overigens vrij veel resten sen het graan zou kunnen zitten, de
ben gegooid". van grote gebouwen gevonden, herkomst van het graan konden
De wetenschappers in Valken- Onlangs is de fundering van een vaststellen, maar daar is niets van
burg Zijn onlangs nog op de resten graanpakhuis gevonden. "Dat pak- terechtgekomen.
NOORDWIJK - De komst
van een ruimtevaart-exposi
tiecentrum in de Noorddui
nen in Noordwijk lijkt niet
op onoverkomelijke bezwa
ren bij de omwonenden te
stuiten. Wèl kondigde P.
Overmars, woordvoerder
van de omwonenden, aan
dat een beroep op de ge
meente zal worden gedaan
om de ontwikkelingen in
goede banen te leiden.
Van de komst van het centrum
mag geen 'olievlekwerking' uit
gaan en de verkeersproblematiek
op de Northgodreef moet worden
aangepakt, vinden de bewoners.
De huidige plannen zijn veel
kleinschaliger dan de plannen van
het Cosmocenter waar vorig jaar
sprake van was. De omwonenden,
verenigd in een actiecomité heb
ben destijds bezwaar aangetekend
tegen dat Cosmocenter. Zij vrees
den een aantasting van het natuur
gebied en een enorme toename van
het verkeer op de Northgodreef.
"Het centrum komt op een stuk
duin dat niet als fraai natuurgebied
kan worden aangemerkt. Van aan
tasting van de natuur is hier dus
geen sprake. We moeten wel zien te
voorkomen dat het centrum wordt
uitgebreid in de richting van het
nabij gelegen natuurgebied. We
zullen de gemeente met klem ver
zoeken dit op alle mogelijke ma
nieren te voorkomen", aldus Over-
Volgens Overmars zijn de c
nenden teleurgesteld dat de plan
nenmakers hen niet in hun initia
tieven hebben gekend: "Het is een
zaak die ons direct aangaat. Het
zou daarom logisch zijn als wij van
het begin af aan hadden kunnen
meepraten. We zijn nu door de
plannen een beetje overvallen.
Naar het zich laat aanzien zijn er
geen al te grote bezwaren. We zul
len in alle redelijkheid, maar wel
met de nodige voortvarendheid on
ze dringende wensen aan de ge
meente kenbaar maken"
Verkeer
De in oprichting zijnde Stichting
tot Vestiging van het Noordwijk
Space Center, die het initiatief
voor de bouw van het ruimtevaart-
centrum heeft genomen, gaat uit
van een bezoekersaantal van 50.000
personen per jaar. Veel van de be
zoekers zullen van de Northgo
dreef gebruik maken om het cen
trum te bereiken. Overmars: "Op
zichzelf geeft zo'n vrij geringe toe
name van het aantal auto's waar
schijnlijk geen problemen. Het feit
is echter dat de Nortghodreef nu al
RECTIFICATIE - Door een betreu
renswaardig misverstand is in het ar
tikel dat wij gisteren plaatsten over
het plan voor een ruimtevaart-exposi
tiecentrum een storende fout geslopen.
Herhaaldelijk wordt de plaats waar
dat centrum moet komen, in de Zuid
duinen gesitueerd. Dat is echter niet
juist. De bedoeling is het centrum te
bouwen aan de Northgodreef, aan de
noordkant van Noordwijk. Voor deze
fout bieden wij u
gevaarlijk is. De maximumsnel
heid ter plaatse is 50 kilometer per
uur maar de automobilisten jakke
ren er met vaart van 80 tot 120 kilo
meter per uur overheen. Het pro
bleem ligt er dus al, maar een toe
name van het aantal auto's zal dit
nog eens verder vergroten".
De omwonenden willen volgens
Overmars dat de politie strenger
gaat controleren. Ook verkeers
drempels of andere snelheidsbe-
perkende maatregelen zouden de
omwonenden niet onwelkom zijn.
Overmars: "Komende week gaan
we met de leden van het actiecomi
té, dat slapende was, om de tafel
gaan zitten. Pas als we pp de hoog
te zijn van de gedetailleerde plan
nen kunnen we beslissen of we ac
tie zullen ondernemen. Vooralsnog
ziet dat er niet naar uit".
(vervolg van pagina 1)
ALPHEN AAN DEN RIJN
- 'Een fantast, een bedrie
ger of een genie'. Zo wordt
in Bredase kringen
E.L.A.M. Vriens genoemd,
directeur van het internatio
nale adviesbureau in onroe
rend goed Erel Nederland
bv, een dochteronderne
ming van een Zwitsers be
drijf. Tot vandaag een onbe
kende in Alphen aan den
Rijn, maar daarin wil de
man wat hem betreft met
zijn mammoet-vrijetijds
centrum spoedig verande
ring brengen.
door
Henk Houtman
Het ambitieuze project van bijna
groteske afmetingen viel in Breda
buiten de boot. Tot woede van de
ondernemende zakenman, die bij
het Bredase gemeentebestuur een
schadeclaim van een half miljoen
gulden indiende. De advocaten zit
ten elkaar nog in de haren, over de
afloop is dan ook niets te voorspel
len.
Vriens zat intussen niet stil. Hij
trok met zijn idee het land in, waar
hii menig geinteresseerd gemeen
tebestuurder zal hebben getroffen.
Ook in Alphen. Burgemeester M.
Paats: "We hebben een halfjaar ge
leden tegen Vriens gezegd: je kijkt
maar rond, als je voor Alphen kiest
kom je maar terug. We steken geen
geld in plannen, die achteraf niet
doorgaan. We wachten op nader
bericht. Als dat komt, zal toch eerst
het hele circus op gang moeten ko
men. De raad moet er wat voor voe
len, de provincie moet toestem
ming geven en het moet passen in
Kerk en Zanen. Ja, dat zou de eni
ge plek zijn waar zoiets kan".
Onbereikbaar
Vriens zelf geeft een wat andere
lezing van zijn contacten met Al
phén. Hij doet voorkomen fre
quent overleg met burgemeester
en wethouders te hebben, terwijl
uit het college wordt gemeld dat er
voor de zomer een gesprek is ge
weest en daarna niets meer. "Als B
en W er mee instemmen, zal ik u
het hele verhaal doen", zegt Vriens
maar nog geen drie kwartier later
blijkt de man van de aardbodem
verdwenen. De secretaresse meldt
dat hij de stad uit is en onbereik
baar is.
Wat hij nog wel had verteld is,
dat het om een project 'uniek voor
Nederland' gaat en dat hij zojuist -
heet van de naald - met vijf zeer
grote bedrijven overeenstemming
heeft bereikt. De keuze zou uitein
delijk tussen Nieuwegein en Al
phen zijn gegaan, waarbij Alphen
aan het langste eind heeft getrok
ken. Alphen zelf weet dus nog van
niets, maar ook wethouder ruimte
lijke ordening W.W. Hagenaar van
Nieuwegein is onkundig van het
feit dat zojuist 'het grootste vrije
tijdscentrum van Nederland' aan
zijn neus voorbij is gegaan. Ster
ker, hij heeft nog nooit van Erel bv
of meneer Vriens gehoord.
Intussen maakt Vriens gewag
van opperste verbazing, dat zijn
plan zo snel is uitgelekt. "We zijn er
maanden mee bezig geweest, we
hebben met het hele college van
Alphen om de tafel gezet. Met wet
houder Mollemans en Van Ast.
Van Ars zegt u? Nee, o, Van As, ja
die. En met Bos van openbare
werken. Het project wordt een
combinatie van openluchtrecreatie
en gebouwen. Dertig hectare, u
bent goed geïnformeerd. Waar het
in Alphen komt, kan ik u niet zeg
gen. Nee, Kerk en Zanen zegt me
niets".
Opzet
In Breda weegt het hoofd econo
mische zaken van de gemeente,
mr. C. van Fessem, zijn woorden
op een goudschaaltje. Een kwalifi
catie van het ondernemerschap en
de geloofwaardigheid van zaken
man Vriens wil hij niet geven.
"Laat ik alleen dit erover zeggen.
Hij heeft bij een aantal projecten
een rol gespeeld. Er zijn mensen
die niet zo gelukkig met die rol zijn
geweest".
Volgens Van Fessem is het al
weer een paar jaar geleden, dat
Vriens namens een groep bedrij
ven een initiatief op tafel legde
'waar je je vingers bij aflikte'. De
Bredase ambtenaar: "De opzet
leek gedegen. Er was een groep fi
nanciers en bouwers, een groep
voor de horeca en voor de exploita
tie. Er waren maar twee gemeenten
in Nederland geschikt voor het
project en die ene was Breda. Hij
wilde een stuk grond in Breda-
zuid, bij het Mastbos. In het project
zat gewoon 'alles'. Sport, recreatie,
zwembaden, horeca, ijshal, vecht
sportcentra, hippodrome, sport-
winkeltjes, groothandel, alle natio
nale sportbonden zouden in óp het
complex te bouwen kantoren wor
den gehuisvest. Als je dat als ge
meente allemaal hoort, ga je bijna
uit je bol".
Maar het beloofde haalbaar
heidsonderzoek kwam niet op ta
fel. Esso meldde zich voor de aan
koop van de bewuste acht hectare
voor de vestiging van het hoofd
kantoor voor de Benelux. De ge
meenteraad zei 'ja'. Het biedt Bre
da werkgelegenheid voor enige
honderden mensen. Vriens diende
bij het gemeentebestuur een scha
declaim van een half miljoen gul
den in. Hij had van een wethouder
een schriftelijk bewijs, dat die wel
iets in de plannen zag. De rest van
het college wilde niet met Vriens in
Dagjesmensen
Stadsredacteur Arthur 't Hart
van het Bredase dagblad 'De Stem'
heeft destijds z'n vingers blauw ge
schreven over de plannen van
Vriens. "Het was een gigantisch
plan. Er zouden grootscheepse ma
nifestaties moeten worden gehou
den, wereldkampioenschappen
van allerlei sporten, er was steun
van grote bedrijven zoals de Heide-
dam voor de bouw. Het Neder
lands Research Instituut voor Toe
risme en Recreatie is er mee bezig
geweest. Het plan zou in de hon
derden miljoenen gaan lopen. De
dagjesmensen zouden tot uit Bel
gië, Frankrijk en Duitsland moeten
komen".
Ambtenaar Van Fessem had aan
het eind van zijn verhaal nog een
goede raad voor Alphen: "Maak
geen kosten, wacht concrete plan
nen af, laat eerst de haalbaarheid
toetsen alvorens je nek uit te ste
ken".
Het welgemeende advies lijkt
overbodig. Gezien de afwachtende
houding van Paats en Mollema is
Alphen nog niet ondersteboven
van 'het leven is goed op het Bra
bantse land'-verhaal van Vriens.
"Maar", zegt Paats, "we hebben
niet gereageerd in de trant van jon
gens, we spugen er op. Dat zou on
verstandig zyn".
