Kaping na 48
Vredesberaad in Panama
'Doorgaan met bezuinigen'
Wie eens door een
slang gebeten
Eén Amerikaan doodgeschoten
Japan bezorgd om hoger
alcoholgebruik jongeren
Conservatief Lawson (financiën):
SLAAPWANDELAARS
KUNNEN MAAR
BETER
DOORLOPEN
NAAR DORMAËL
OIO
DONDERDAG 10 OKTOBER 1985
BUITENLAND
PAGINA 7
TOKIO - De Japanse overheid
maakt zich zorgen over het toene
mende alcoholisme, vooral onder
jongeren en huisvrouwen. Een gis
teren verschenen rapport van een
commissie van het ministerie van
Gezondheid en Welzijn wil dat de
verkoop van alcohol-houdende
dranken uit automaten wordt be
perkt, en dat de fabrikanten zich
zelf,-inhouden bij reclames op de
televisie.
1 li"! "W* "Wï Het aantal Japanners met een
LJ-LJ-L Ivll lylllUU
CAIRO/ROME/TEL AVIV (GPD) - Eén Amerikaanse passagier is het slachtoffer gewor- j?ari^n is he^gebrufk wnXohd
den van de gistermiddag beëindigde kaping van het Italiaanse passagiersschip 'Achille schrikbarend gestegen, hoewel de
Lauro'. Het schip liep in de namiddag de haven van Port Said binnen, nadat de vier Japanse wetgeving verkoop
Palestijnse kapers, in ruil voor een vrijgeleide, zich kort daarvoor hadden overgegeven
door
Ruud Kreutzer
aan de Egyptische marine.
Aanvankelijk meldden de Egypti
sche autoriteiten dat niemand van
de opvarenden iets was overko-
De ontknoping van het gijze
lingsdrama kwam rond het midda
guur in zicht. Het schip, dat dins-
De Italiaanse premier Craxi dagavond de toegang tot de Syri-
drank aan mensen beneden de
twintig jaar verbiedt.
Het kopen van vooral bier, maar
ook sterkere dranken, is nergens
zo eenvoudig als in Japan. Er zijn
in het hele land 170.000 automaten
met alcohol-houdende dranken.
Zij zijn meestal 24 uur per dag
open, ondanks een oproep van de
overheid om ze tussen elf uur 's
avonds en vijf uur 's morgens af te
sluiten.
Een door het ministerie van Ge
zondheid en Welzijn ingestelde
commissie beveelt nu aan om dit
per wet af te dwingen. Dat stuit
echter niet alleen op het verzet van
de exploitanten van de automaten
(doorgaans kleine winkeliers) maar
ook op de belastingdienst, die
vreest voor een daling van de in
komsten uit accijnzen.
In het rapport dringt de commis
sie tevens aan op terughoudend
heid van de kant van de fabrikan
ten, vooral bij het maken van recla
me op de televisie. De drankrecla
mes op de beeldbuis zijn zeer ge
raffineerd, en spreken sterk tot de
verbeelding van de jeugd. Er wordt
kennelijk veel geld besteed aan de
onophoudelijke vloedgolf van car
toonfiguren, buitenlandse film-
sterrren (zoals Duran Duran en
Travolta) en steeds weer nieuwe
blikjes.
Het drinken van alcohol is vaste
prik in het zakenleven. Het aange
naam bezig houden van klanten en
collega's na werktijd is een dage
lijkse verplichting. Van recente
oorsprong is het groeiende drank
gebruik onder vereenzaamde huis-
n, waarover de overheid
zich grote zorgen maakt.
De meeste aandacht richt zich
echter op scholieren. Het gebruik
van alcohol, en de jeugdcriminali
teit onder invloed van drank, is de
laatste jaren sterk toegenomen, in
weerwil van de strenge wettelijke
bepalingen.
Dat kan leiden tot lachwekkende
contrasten. In Kyoto werden begin
dit jaar een kleine honderd scholie
ren door de politie aangehouden,
omdat zij op het eindexamenfeest
alcohol hadden gedronken. Tege
lijk is bij wijze van spreken op elke
straathoek drank te koop.
Het toenemend aantal alcoholis
ten heeft een groot tekort veroor
zaakt in medische voorzieningen.
Op dit moment worden zij meestal
behandeld in psychiatrische in
richtingen, als er al plek is. Vol
gens de adviescommissie van het
ministerie moeten er negen keer
zoveel bedden beschikbaar ko
men, liefst in gespecialiseerde kli
nieken en opvangcentra voor alco
holisten.
verklaarde echter op een perscon
ferentie in Rome, dat hij had ver-
nomen dat één Amerikaanse pas
sagier wordt vermist en vrijwel ze
ker is gedood.
De vermiste passagier, volgens
opgave van de rederij 'Flotta Lau
ro' de heer Leon Klinghoffer uit
New York, was niet aan boord toen de verdere details bekend te
de 'Achille Lauro' in Port Said ken,
sche haven Tartoes was geweigerd,
stoomde daarna naar Cyprus op,
maar wijzigde onverwacht de
koers naar Port Said. Vijftien mijl
uit de kust meldden de kapers zich
via de marifoon en vroegen om een
bootje en bemiddeling van PLO-
vertegen woordigers
De Egyptische minister weiger-
-j duidelijk gewor-
anker ging. Hij bevond zich den dat de guerrillastrijders zich
samen met zijn vrouw Marilyn wel overgaven aan leden van de gema-
aan boord toen het schip maandag tigde vleugel van de Palestijnse be
door de Palestijnse commando's vrijdingsorganisatie PLO en dat zij
daarbij de garantie hebben gekre
gen dat zij niet door de Egyptische
werd gekaapt. Klinghoffer
plaatste zich op het schip
rolstoel, als gevolg van een beroer- autoriteiten gearresteerdzouden
te die hem eerder dit jaar had ge- worden
troffen.
De gijzeling
Het is nu vrijwel zeker dat de ka
pers verbonden zijn aan èen uiterst
giers en bemanningsleden duurde kleine, radicale splintergroep van
a eindigde waar het begon, het Palestijnse bevrijdingsfront
Tegen vijf uur gistermiddag gin
gen vertegenwoordigers van de Pa
lestijnse bevrijdingsorganisatie scheiden
PLO en leden van het Internatio- groep.
nale Rode Kruis aan boord. Korte
PLF, dat zijn heil bij Arafat had ge
zocht. De PLF is in 1979 al afge-
een pro-Syrische
i de Achille Lauro worden van boord gehaald.
De Israëlische regering is ervan
tijd later kwamen zij met de ontwa- overtuigd dat de kaping wel dege-
pende Palestijnen aan dek, klom
men in een langszij afgemeerd
Egyptisch marinevaartuig en voe-
i de haven van Port Said binnen,
lijk door de PLO georganiseerd is.
Minister van defensie Rabin zei
gisteravond voor Radio Israël:
„Arafat is de grootste leugenaar op
Volgens de Egyptische minister aarde. Met mijn beste weten zat de
van buitenlandse zaken Esmat Ab-
del Meguid, die het einde van de
kaping bekend maakte, waren aan
de overgave geen voorwaarden
verbonden. De terroristen hadden
de vrijlating van vijftig in Israël ge
vangen zittende Palestijnen geëist.
Wel garandeerde de Egyptische
regering de vier kapers een vrije af
tocht naar hun land van keuze.
Vermoedelijk is dat Tunesië,
PLO achter deze kaping. De terro
ristische activiteiten van de „Zwar
te September" (een in de jaren '70
actieve Palestijnse terreurgroep)
zijn ook altijd door Arafat ontkend.
Maar de wereld weet wel beter".
De woordvoerder van het Witte
Huis, Larry Speakes, zei dat de VS
de mening zijn toegedaan dat de
verantwoordelijken tot het uiterste
moeten worden vervolgd. De Ver-
het (recent door een Israëlisch enigde Staten en Italië hebben
bombardement gehavende) PLO-
hoofdkwartier is gevestigd.
Egypte ondertussen gevraagd i
uitlevering van de kapers.
Arafat: 'leugenaar'.
Kleuter met
nieuw hart
naar huis
LONDEN (AP) - Jamie Gavin,
het 4-jarige jongetje dat twee
maanden geleden als jongste
patiëntje ter wereld een hart-
longtransplantatie onderging,
is gisteren uit het ziekenhuis
ontslagen en naar huis gevlo
gen in Dublin.
Onder het oog van de televi
siecamera's kwam het jongetje
op een driewieler uit het zie
kenhuis gereden en werd per
auto naar het vliegveld ge
bracht. Voorlopig zal hij nog
een keer per maand naar Lon
den moeten voor controle.
BLACKPOOL - De
cher zal, ondanks ee
loosheid van 3,4 miljoen, geen fun
damentele wijzigingen in haar eco
nomische beleid aanbrengen. Dat jaar zal dit nog 5 procent zijn,
was de boodschap die minister volgend jaar minder dan 4, zo
Lawson (financiën) had voor het loofde Lawson, die mede op grond
;-That- centraal stelt, alsmede bezuinigin-
-werk- gen in de publieke sector.
De inflatie in Engeland bedraagt
procent. Aan het eind
de Britse Conservatie-
Blackpool.
door
Henk Dam
Een optimistisch klinkende
Lawson zei, dat de werkloosheid in overgeven'
de toekomst zal dalen, maar alleen]
indien wordt vastgehouden aan
het huidige beleid dat lage inflatie
staatssecretaris Mellor (binnen
landse zaken) nieuwe wetgeving
aan ter beteugeling van het ook in
het Engeland hand over hand toene
mende gebruik van verdovende
middelen. De belangrijkste maat
regel is dat rechters, op verzoek
van politie of douane, binnenkort
de mogelijkheid krijgen al het geld
en alle goederen van van drugs-
ïes erop dat Lawson zich handel verdachte personen in be
iets aantrekt, van de pu- slag te nemen. Bij veroordeling
ïeer te- raakt de drughandelaar alles kwijt,
tenzij hij kan aantonen dat hij een
deel van zijn bezit niet met drugs
handel heeft verdiend. „Wij willen
deze gunstige cijfers ook belas
tingverlaging in het vooruitzicht
stelde. 1
Niets
ook ma
blieke opinie, die meer en r
gen het bezuinigingsbeleid van de
regering-Thatcher gekant raakt.
(Integendeel: „Wij zullen ons nooit
eindigde Lawson voorkomen dat handelaren, na hun
zijn speech, die door het congres
gunstig ontvangen werd.
In een andere rede kondigde
gevangenisstraf te hebben uitgeze
ten, een luxueus leventje gaan lei
den", aldus Mellor.
ADVERTENTIE
Heel wat nachtelijke problemen blijken
oplosbaar, als ze worden voorgelegd aan
de deskundigen van Dormaël. Want Dormaël
is DE specialist op het gebied van gezond
slapen en gezond weer wakker worden.
Met een ongelooflijke keus aan bedden en
bedsystemen, slaapkamers en bedmode.
Als u liever slaapt dan 'spookt1, zou u
dus eens langs moeten gaan bij Dormaël.
Er is ook een Dormaël bij u in de buurt.
U kunt er bij wijze van spreken heen wan
delen. Maar wel bij voorkeur overdag,
's Nachts slaapt Dormaël.
U slaagt wel, u slaapt wel, met Dormaël.
Leiderdorp: Winkelcentrum Winkelhof (naast
Mijnders Meubelen), tel.: 071 414502.
Utrecht: Zeelantlaan 27, Meubelcentrum
Kanaleneiland, tel.:030-883004.
Zeist: Voorheuvel 41, tel.: 03404-16055.
Veenendaal: Markt 9, tel.: 08385 -10263.
Amersfoort: Kamp 61, tel.: 033 - 72 37 70.
&S LA AP K AM E RS
MEXICO-STAD - In Panama is de
bijeenkomst van afgevaardigden
van Midden-Amerikaanse landen
begonnen, het zogenaamde Conta-
dora-overleg. Tegen de achter-
grónd van een toestand in Midden-
Amerika, die aan alle kanten strij
dig lijkt. Het Hondurese leger
houdt zijn troepen in staat van
door
Rob Sprenkels
alarm langs de grens met Nicara
gua. Managua beweert dat er ach
ter de linies van het Hondurese le
ger 2500 contra-revolutionairen
klaar staan om in actie te komen.
In het zuiden van Nicaragua, nabij
de grens-met Costa Rica, vinden
hevige gevechten plaats met de
contra's. Desalniettemin staan de
vijf landen die direct zijn betrok
ken bij de conflicten in Midden-
Amerika op het punt een regionale
vrede te ondertekenen. Men moet
het nog eens worden over drie van
de ongeveer honderd artikelen
waaruit de vredesakte bestaat.
Het gaat om de wapenbeheer
sing, de manier van controle en
verificatie en de militaire oefenin
gen. Contadora wilde oorspronke
lijk elke vorm van militaire oefe
ning in de regio verbieden. .Maar
met name Honduras, wiens leger
permanent met de Amerikanen oe
fent, wist daar een stokje voor te
steken.
Nog kritischer lijken de twee an
dere punten. Honduras, Costa Rica
en El Salvador willen dat er com
missies van de Midden-Ameri
kaanse landen zelf komen die de
afspraken moeten controleren en
de juiste limieten voor wapenbezit
en legersterkte moeten bepalen.
Het is duidelijk dat Nicaragua in
dergelijke commissies zal worden
overrompeld. De Contadora-be-
middelaars hebben daarom al
voorgesteld dat elk lid een veto
recht zou krijgen, maar dat zou de
commissies geheel onwerkbaar
maken.
De bemiddelaars, die in januari
1983 zijn begonnen met hun pogin
gen, hebben 22 november als ulti
matum gesteld voor de onderteke
ning van de vredesakte. De oor
spronkelijke plannen om tot com
plete militaire ontspanning in de
regio te komen zijn in feite danig
uitgehold. Maar dat maakt het
Contadora-proces er niet minder
belangrijk om. Zelfs de huidige ak
te lijkt in de praktijk nog een uto
pie, maar de vijf Midden-Ameri
kaanse landen discussieren, praten
en gaan compromissen aan.
Van doorslaggevende betekenis
blijft de opstelling van Washing
ton. Op zich lijkt de Contadora-vre-
de niet meer zo'n grote bedreiging
voor de Amerikaanse politiek in
Midden-Amerika als voorheen.
Zelfs de Amerikaanse militaire in
stallaties en adviseurs komen niet
direct meer in het geding. Alleen
de door Washington in het leven
geroepen en gehouden anti-sandi-
nistische contra-revolutionairen
worden door de vredesakte be
dreigd.
Een punt blijft van cruciaal be
lang. De ondertekening van de vre
de houdt impliciet een erkenning
in van het bestaansrecht van de
sandinistische regering in Mana
gua. En dat is nu precies hetgene
waar Ronald Reagan zich tegen
blijft verzetten.
Er gaan geruchten dat Ameri
kaanse diplomaten naar El Salva
dor, Honduras, Costa Rica en Gua
temala zijn gereisd in een poging
om de Contadora-vrede alsnog te
blokkeren. Eind vorig jaar zagen
de Amerikanen al een keer kans
om een op handen zijnde onderte
kening te voorkomen.
Senaat VS schenkt Afghaanse
rebellen 250 miljoen dollar
WASHINGTON (AP) - Het Ameri
kaanse Congres heeft in het ge
heim 250 miljoen dollar beschik
baar gesteld voor hulp aan de isla
mitische rebellen in Afghanistan.
Dat hebben bronnen in .de Senaat
gezegd.
Een anonieme zegsman zei dat
het geld zal worden gebruikt voor
de aanschaf van grote hoeveelhe
den munitie, kleine wapens, gra
naatwerpers en luchtdoelwapens.
'Het zal ze in staat stellen hun voor
raden aan te vullen,' zei hij. 'Het is
een eenmalige aanvulling. Het gaat
niet om gloednieuwe of uitzonder
lijke zaken. Het gaat om zaken die
overal op de wereld makkelijk te
krijgen zijn.'
Hij zei dat hij geen berichten kon
bevestigen als zouden er Britse
Blowpipes worden gekocht. Dat
zijn draagbare luchtdoelraketten
die tijdens de Falkland-oorlog van
1982 werden gebruikt.
TOKIO - Deze maand is het 35 jaar
geleden dat Chinese troepen het
van de wereld geisoleerde Tibet
„vreedzaam bevrijdden". Maar de
zes miljoen Tibetanen, die het dak
van de wereld bewonen, hebben
heel weinig reden voor feestvreug
de, ondanks de Chinese pogingen
om de terreur uit het verleden goed
te maken.
„Wie eenmaal door een slang ge
beten is", zo vertelt de Dalai Lama
van Tibet, „is daarna zelfs nerveus
als hij een stuk touw ziet". De Da
lai Lama wordt door zijn onderda
nen als een God-koning vereerd,
.ook al leeft hij al sinds 1959 in bal
lingschap in India.
door
Ruud Kreutzer
De 200.000 Chinese soldaten en
de nog eens honderdduizend bur
gers die nu 35 jaar heersén in Tibet
hebben weinig om trots op te zijn.
Tibet is het armste deel van China,
driekwart van de bevolking is anal
fabeet. De economie is goeddeels
afhankelijk van subsidies uit Pe
king en het communistisch be
wind heeft geen enkele steun on
der de bevolking. De diep-religieu-
ze Tibetanen wachten geduldig op
de terugkeer van hun Dalai Lama,
de „oceaan van wijsheid", zonder
wie Tibet Tibet niet is.
Het leven van de Dalai Lama is 1
een verhaal op zichzelf. Als Tensin
Gyatso werd hij op tweejarige leef
tijd ontdekt toen een groep hoge
monnikken, die vermomd als een
voudige pelgrims, op zoek waren
naar de 14e reincarnatie van de
boeddha van barmhartigheid.
Afgaande op mystieke aanwij
zingen van Hogerhand vonden zij
het jochie, dat hen onmiddellijk bij
de eigen naam aansprak. Boven
dien griste hij zonder veel omhaal
de rozenkrans van de overleden
Dalai Lama uit de handen van een
van de bezoekers. „Hoe komen jul-
lie aan mijn rozenkrans?" schijnt
hij daarbij gezegd te hebben.
Enkele jaren later, op de leeftijd
dat de meeste kinderen voor het
eerst naar de lagere school gaan,
besteeg hij de troon, die hem tot
absoluut heerser over religieuze en
wereldlijke zaken maakte. De
Tweede Wereldoorlog was een vol
jaar aan de gang, maar ging volko
men voorbij aan het afgelegen Ti
bet. Dat totale isolement zou ech
ter niet voortduren.
Bevrijders
De tijd stond eeuwenlang stil. Er
waren in Tibet in 1950 geen scho
len, geen verharde straten, geen
ziekenhuizen noch fabrieken. De
enige wielen die er draaiden waren
de gebedsmolentjes. Drie auto's,
die de dertiende Dalai Lama over
de Himalaya's had laten sjouwen,
stonden al gauw stil wegens ge
brek aan benzine.
Het leven was hard en moeizaam
op een hoogte van meer dan 3500
meter boven de zeespiegel. De Ti
betanen hielden zich in leven met
het houden van yaks (een langhari-
Tibet 35 jaar onder Chinees bestuur
„produktiekracht". Het rapport
stelt verder vast dat de Tibetaanse
economie praktisch niet in staat is
om ook maar één produkt te leve
ren dat geschikt is voor de ver
koop.
De communistische partij, die
zijn eigen falen met zoveel woor
den toegeeft, heeft het roer het
laatste jaar compleet ómgegooid.
Er is voor 160 miljoen dollar geïn
vesteerd in 43 grote bouwprojec
ten. Eén nieuw economisch beleid
is in de maak, dat zichzelf kern-
merkt door privébezit van land
bouwgrond, langdurige pachtcon-
tracten voor weidegrond, en een
verlenging van de vrijstelling van
belasting met vijftien jaar. Een li
beralisering die {verder gaat dan el
ders in China, waar de laatste jaren
grote successen zijn geboekt met
de wederinvoer van privé-initia-
tief.
De grens met het koninkrijk Ne
pal, dat tussen China en India ligt
ingeklemd, is voorzichtig openge
steld voor toerisme en handel.
Vooral van het toerisme verwach
ten de autoriteiten veel. Vorig jaar
kwamen er niet minder dan twee
duizend merendeels rijke toeris
ten. De Tibetaanse VW voorziet
dat tegen het jaar 2000 vijftigmaal
.zoveel toeristen komen.
Er is ook sprake van wat meer
religieuze vrijheid. Enkele kloos
ters zijn herbouwd, gelovigen mo
gen weer bidden en hier en daar
zijn zelfs weer aankomende mon
nikken in opleiding. De autoritei
ten houden echter wel een vinger
in de pap bij het recruteren van ge
schikte kandidaten, die onder
meer „patriot" moeten zijn, een
vereiste dat moeiljk valt te rijmen
met de boeddhistische leer.
Politieke vrijheid is echter com
pleet taboe. De nieuwe leider van
de communistische partijafdeling
van Tibet, Wu Jinghua, noemde de
Tibetanen onlangs weliswaar
„baas in eigen huis", maar de fei
ten spreken een andere taal. Op bij
na alle verantwoordelijke posten in
het overheidsapparaat zijn Han-
Chinezen benoemd, die volgens
hem „onmisbaar" zijn voor Tibet.
Hij liet ook een waarschuwing vol
gen tegen wat hij noemde „het ge
bruik van religie tegen de eenheid
van het moederland".
Tibetanen uit alle delen van de wereld komen geregeld in het buitenland
bijeen om hun religie te beleven. - (foto ap)
ge uitvoering van de bison) en het
verbouwen van gerst. Bovendien
moesten de krap vier miljoen in
woners een half miljoen monnik
ken onderhouden.
De Chinezen, die in 1950 binnen
trokken om Tibet in te lijven bij de
Volksrepubliek, zagen zichzelf als
de lang verbeide bevrijders, die
een einde kwamen maken aan het
feodaal systeem van uitbuiting. De
maatschappelijke omwenteling be
gon eigenlijk pas 'goed nadat de ge
wapende volksopstand in 1959 was
neergeslagen. De Dalai Lama, die
de Chinese aanwezigheid aanvan
kelijk noodgedwongen aanvaard
de, vluchtte te voet naar India, een
tocht die zeventien dagen duurde.
Het ergste moest toen nog ko
men. Geen deel van China heeft zo
te lijden gehad onder culturele re
volutie als Tibet. Van de duizenden
kloosters en heiligdommen bleven
er maar een handjevol overeind.
Rode Gardisten sloegen de rest
kort en klein met pikhouwelen en
bazoeka's. Onbetaalbare kunst
schatten werden verbrand, omge
smolten of verkocht aan buiten
landse verzamelaars.
Het economische beleid was niet
minder destructief. De traditionele
gerstcultuur en nomadische yak-
houderij werden verboden en zij
maakten plaats voor collectieven,
die werden gedwongen tot de ver
bouw van tarwe.
Het is niet na te gaan hoeveel Ti
betanen zijn omgekomen door de
militaire onderdrukking, de poli
tieke terreur en de honger die het
gevolg was van economisch wan
beleid. Het waren er in elk geval
honderdduizenden. Dat, en mis
schien nog meer de Chinese po
ging om de Tibetaanse cultuur te
vernietigen, verklaart waarom de
Dalai Lama de Chinezen blijft wan
trouwen, hoe verzoenend zij zich
nu ook opstellen.
Strategisch
De Dalai Lama heeft maar één
troefkaart: zonder zijn terugkeer
zal Tibet probleemgebied blijven
voor de Chinezen. Er zijn al jaren
voorzichtige contacten over zijn
eventuele terugkeer, maar de Dalai
Lama verkiest zijn ballingschap in
het Indiase Dharmsala boven een
ceremoniële functie in Peking, die
voor zijn volk geen enkele garantie
biedt op lotsverbetering.
Tibet is voor China strategisch
van groot belang, vanwege de geo
grafische ligging ten opzichte Van
de Sowjet-Unie en India en vanwe
ge de aanwezigheid van de nucleai
re basis Nagchuka, 265 km ten
noorden van de hoofdstad Lhasa.
Peking heeft er alle belang bij
om het gebied economisch tot ont
wikkeling te brengen. Een officiële
Chinese studie stelde eerder dit
jaar vast dat ongeveer tien miljard
gulden subsidie van de centrale
overheid sinds 1952 niet heeft ge
leid tot de ontwikkeling van de
