Gorbatsjov krijgt steun Mitterrand Toenadering VS en Griekenland Liefhebbers van Oosterse tapijten hebben een eigen ambassadeur in het Oosten. Voor afwijzing van Reagans ruimteplan Ethiopische joden krijgen erkenning hoofdrabbinaat Franse marine hindert film ploeg bij Greenpeace-sehip YS: geen tijd voor bijeenroepen NAVO VS matigen reactie op aanslag Israël Keers. Wijsheid in OosterseTapijten. BERBERS DONDERDAG 3 OKTOBER 1985 BUITENLAND PAGINA 7 TEL AVIV - De Ethiopische joden zijn toch echte joden. Dat is de uit komst van een compromis tussen deze groep en het hoofdrabbinaat in Israël, na een maandenlang bit ter gevecht over hun religieuze sta tus. Behalve een enkel voorbehoud ten aanzien van het sluiten van een joods huwelijk, lieten de hoofdrab- door Taco Slagter bijnen de eis vallen dat alle zoge naamde Falasja's hoe dan ook be- kerings- en reinigingsrituelen moe ten ondergaan. De problemen ontstonden al on middellijk na aankomst van de PARIJS - De Franse president Mitterrand en de Russische partijleider Gorbatsjov heb- in Israël begin dit ben gisteren na afloop van besprekingen in Parijs het Strategische Defensie Initiatief via 'een gehetoPge£uden^uchb (Star Wars) van president Reagan afgewezen. Gorbatsjov liet zijn afwijzing, in tegenstel- brug van de hongerdood in Ethio- ling tot Mitterrand vergezeld gaan van kritiek op de VS. pië werden gered. Het hoofdrabbi- naat meende dat de Falasja's gedu- rende de tweeduizend jaar ver- i zijn het eerste offensief te openen te- strooiing niet strikt volgens de gen het Amerikaanse Star War- sproject. Zowel bij aankomst van de Gor- r dacht afstand te doen het terrein tussen de ;r de moord Sowjet-diplomaat in Bei- door Rudolph Bakker batsjovs op het vliegveld Orly als eigen 'force de frappe' als afschrik- tijdens zijn eerste tafelrede herin- kingsinstrument. nerde president Mitterrand aan de fundamentele rechten van de vol- llct keren om over hun eigen lot te be- staatslieden verder schikken. De Franse president OD een Sowict-din., pleitte tevens voor een naleving roet waarblJ president Mitterrand van de akkoorden van Helsinki, vaststelde dat in zijn eerste con- met name van de daarin overeen- frontatie met het internationaal gekomen rechten van een ieder op terrorisme de Sowjet-leidcr kenne- vruheid van meningsuiting en reli- lljk had ontdekt hoe machteloos g men daar tegenover stond. Vanmorgen bracht Gorbatsjov een bezoek aan het Parijse ge meentehuis en burgemeester Jac ques Chirac, de gaullistische oppo sitieleider. Daarvoor was de Champs Elysees van acht tot half- tien afgezet, wat in het spitsuur tot gigantische opstoppingen leidde. De beroemdste avenue van de wereld is geheel behangen met af wisselend Franse en rode vlaggen, die er voor een uitzonderlijk effect zorgen. Vierduizend politieman nen zijn uitgerukt om het leven van de Sowjet-leider te bescher men. Op de Champs Elysées was het al tot ernstige opstoppingen ge komen tijdens de aankomst van de Sowjet-leider, toen zich daar een protestoptocht tegen de Goelags ontwikkelde, die was georgani seerd onder meer door de toneel schrijver Eugene Ionesco. De Franse televisie toonde joodse religieuze wetgeving had den geleefd. De mannen zouden opnieuw symbolisch moeten wor den besneden en de vrouwen zou den zich aan een ritueel bad moe ten onderwerpen. Dan pas zouden ze 'echte'joden zijn. Maar de Ethio pische joden weigerden dat hard nekkig. Zij vonden het een verne dering, vooral omdat deze groep eeuwen had geleden voor het vol houden van hun godsdienst tegen de verdrukking in. Het afgelopen halfjaar culmi neerde de onvrede in een massaal protest voor het hoofdrabbinaat in Jeruzalem. Vele demonstraties, protestmarsen en bijeenkomsten in Jeruzalem waren daaraan vooraf gegaan. Honderden sloegen een maand geleden in een parkje voor de hoofdsynagoge hun bivak op en bleven er tot gisteravond zitten. De hoofdrabbijnen voelden zich gecompromitteerd maar wilden eveneens het hoofd niet buigen. Zij staan zich er nog altijd op voor de enige autoriteit te zijn in de uitleg van de Halacha (de joodse religieu ze wetgeving). Mede doordat premier Peres van Israël het voor de voormalige Ethiopische joden zich konden vinden. Het hoofdrabbinaat bepaalde dat de 'Ethiopiërs' zich voor een huwe lijk mogen inschrijven, maar dat iedere huwelijkskandidaat per soonlijk zal worden onderzocht of er in het verleden niet iets „mis" is gegaan. Met name zijn de rabbij nen benauwd voor foute procedu res in voorgaande echtscheidingen - de kinderen uit echtparen die voorheen joods-onwettig zijn ge scheiden worden als bastaards be schouwt - en voor Ethiopische niet-joden die gedreven door de honger destijds zich als joden heb ben voorgedaan om een plaats in het vliegtuig naar het beloofde land te bemachtigen. Blijkt dat er alsnog iets niet deugt, dan kan het rabbinale goed keuringscertificaat een „echte" Ethiopiërs opnam, er vele malen jood te zijn slechts verkregen wor- bijna letterlijk bij de hoofdrabbij- r op zijn knieën ging, werd gisteren uiteindelijk een compro mis bereikt waarin de meeste den na de voorgeschreven rituelen. De meeste Ethiopische joden zijn er echter van overtuigd dat zij niets hebben te vrezen. Terwijl het eerste staatsdiner ter ere van de secretaris-generaal van de communistische partij van de Sowjet-Unie in het presidentieel paleis plaats had, protesteerden ruim tweeduizend tegenstanders van het Sowjet-regime in het Pa lais des Congres tegen de Goelags en het lot van de joden in de Sow jet-Unie. Toen na afloop een groep van dertig wilde optrekken naar de Sowjet-ambassade, werden arres taties verricht. Onder hen was de Sowjet-dissident Plioutch. Ze wer den na enige tijd weer vrijgelaten. Meteen na aankomst op het vliegveld Orly, waar G< door de Franse president was ont- President Mitterrand en zijn echtgenote Danielle (links) ontvingen Michael en Raisa Gorbatsjov gisteren in het Gorbatsjov Ely sée voor eender, waartij ook premier Fabius(rechW aanlig wa,. de atoomgeleerde Sacharov, vangen, vertrokken beide staatslie- die in Gorki in ballingschap leeft. het Elysée, i Madame Yankalavitch verklaarde het diner een eerste gesprek onder dat vier ogen hadden. Gorbatsjov een pleitte er voor nucleaire ontwape- aangevraagd om te ning in Europa en voor de terug- haar schoonvader nog leeft. De de Sowjet-ambassade gesprek met Gorbatsjov had keer van het vertrouwen tussen Oost en West in Europa. Ook pleitte hij ervoor dat de Ver enigde Staten zouden afzien van hun wapenwedloop in de kosmos. President Mitterrand antwoordde film over Sacharov in Gorki werd tijdens de protestbetoging in het Palais des Congres opnieuw ver toond. De Franse media twijfelen er niet of het doel van Gorbatsjov's r verluid - dat de Sowjets dan eerste bezoek aan het Westen i eerste instantie zelf hun nucleair zijn rol van Sowjet-leider po- wapenarsenaal dienden in te per- ging Frankrijk los te koppelen van ken, terwijl Frankrijk er ook niet de Verenigde Staten en daarmee WELLINGTON (AFP/Rtr.) - De Franse marine heeft gisteren een Franse televisieploeg tegengehouden, die aan boord wilde gaan van het actie schip 'Greenpeace' dat op weg is naar Frankrijks gebied voor kernproe ven in de Stille Oceaan. Dat heeft de milieu-organisatie Greenpeace mee gedeeld. Het fregat 'Balny' van de Franse marine, dat het actieschip volgde, belette een filmploeg van de omroep Gamma aan boord te gaan van de 'Greenpeace' bij de Markiezen-eilanden, het noordelijke deel van Frans Polynesië. Het Franse marineschip ging tussen de 'Greenpeace' en het eiland Eiao liggen, en stuurde een bootje met de filmploeg terug naar de kust. Het incident verliep zonder gewelddadigheden. Het actieschip van Greenpeace is op weg naar het atol Mururoa, om te protesteren tegen kernproeven die Frankrijk daar houdt. In een reactie op het „militair vertoon" van de Fransen verklaarde de milieu-organisatie dat de „Franse regering er beter aan zou doen de ge heimhouding van gezondheidsgegevens van de bevolking rondom Muru roa te doorbreken. Greenpeace heeft niets te verbergen, Frankrijk blijk baar wel". 660 voor kijkje bij hondengevecht HAMBURG (UPI) - Bij onlangs georganiseerde hondengevech ten in de Nederlands/Duitse grensstreek betaalden toe schouwers toegangsprijzen tot 660 gulden. De eigenaren van de honden moesten voor deel name betalen maar de kosten werden goedgemaakt met wed den, aldus het Westduitse weekblad Stern. Hondengevechten maken in de Bondsrepubliek een come back. De afgelopen twee jaar zijn zeker 80 illegale wedstrij den gehouden, meldde het blad. Toeschouwers worden op omzichtige manieren uitgeno digd om aandacht van de poli tie te voorkomen. Onlangs waarschuwde de Amsterdamse politie dat ook in Nederland het aantal hondengevechten, vaak tussen pit-bullterriërs, toeneemt. Uit onderzoek van Stern bleek dat de populariteit van de „sport" groter wordt. Bij som mige clandestiene gevechten, die worden gehouden op afge legen boerderijen, in bars en kelders, is de totale inzet bij het wedden wel 90.000 gulden, al dus Stern. BRUSSEL - Regeringskringen in Washington betwijfelen of het mo gelijk is nog voor de ontmoeting Reagan-Gorbatsjov op 19 novem ber een Navo-Raad bijeen te roe pen. België en Nederland hadden de VS gevraagd om een dergelijke speciale vergadering van de NA- VO-ministerraad. In die vergade- door Hans de Bruijn ring van de ministers van buiten landse zaken zouden alle 16 NA- VO-landen de kans moeten hebben hun standpunten voor dat overleg te geven. In Washington denkt men dat het te kort dag is voor deze bijeen komst. Wel werd duidelijk dat er gezocht wordt naar een andere ma nier om tegemoet te komen aan de wensen van België en Nederland. Beide landen verzetten zich tegen de speciale topconferentie die pre sident Reagan heeft bijeengeroe pen van de regeringsleiders van de VS, Frankrijk, West-Duitsland, Groot-Brittannïe, Italië, Canada en Japan. De Belg Tindemans zei het niet juist te vinden dat de top Reagan- Gorbatsjov wordt voorbereid in een onderonsje van deze zeven gro te landen, terwijl de tien kleinere NAVO-lidstaten daar niet bij wor den betrokken. Volgens Tinde mans hebben alle lidstaten van de NAVO 'als zij geloofwaardig zijn' een inspraakrecht. Het initiatief voor deze brief is uitgegaan van de ondertekenaar, Tindemans. De Belgische be windsman heeft daarover gisteren overleg gevoerd met Van den Broek, aldus een woordvoerder van het ministerie van buitenland se zaken. Hij ontkende dat de Belgen het voortouw hebben genomen omdat zij, als „probleemloze" bondge noot, die al kruisraketten heeft ge plaatst, meer gehoor in Washing ton zou vinden. De Belgisch-Ne derlandse bedoeling is, dat de ex- tra-NAVO-ministerraad binnen kort plaatsgrijpt in New York, waar het 40-jarig bestaan van de Verenigde Naties wordt gevierd. Buitenland kort Hagelstorm Bij een zware hagelstorm die maandag de staat Minas Gerais in Brazilië heeft geteisterd zijn ten minste 22 mensen om het leven ge komen en meer dan 1000 gewond. De meeste doden vielen doordat de huizen onder het gewicht van de hagelstenen instortten. In sommi ge gebieden lag er een meter hoog ijs op de straten. Peking/Moskou China en de Sowjet-Unie zijn overeengekomen om binnenkort te overleggen via hun ministers van buitenlandse zaken. Het is de eerste keer in 25 jaar dat de beide staten weer op dat politieke niveau met elkaar in contact treden. Aanslag joden Door een krachtige bomexplosie is gisteren in Buenos Aires een joodse kleuterschool vernield. Vol gens de politie was er alleen maar materiële schade. De ontploffing deed zich kort na middernacht voor. Er heeft zich nog niemand verantwoordelijk gesteld voor de aanslag. Paddestoelen In Joegoslavië zijn sinds afgelo pen zondag vijf kinderen overle den na het eten van giftige paddes toelen, aldus het blad Politika. Vier van de vijf kinderen, die in leeftijd varieerden van 3 tot 8 jaar, behoor den tot één gezin en overleden in het ziekenhuis van Doboj in Bos nië. De moeder van de kinderen ligt ook in het ziekenhuis en haar toestand is kritiek. Spoorwegongeluk Een trein die met 100 kilometer per uur reed heeft een groep spoor wegarbeiders overreden die in de buurt van Zagreb rails repareer den. Vier mensen kwamen daarbij om het leven en twee raakten ge wond. Dat meldde het Joegoslavi sche blad Novosti. ATHENE - „Amerika is ons vader land. Maar Griekenland is ons tweede huis geworden". Deze woorden bekroonden het toe spraakje, in vlekkeloos Grieks, dat de nieuwe Amerikaanse ambassa deur Rod Keeley bij aankomst op het vliegveld van Athene tot het Griekse volk richtte. De Griekse televisie van haar kant projecteerde die aankomst met ongekende uitvoerigheid. Van beide kanten is er duidelijk een be hoefte aan herziening van de be trekkingen die vooral de laatste ja ren bijzonder geirriteerd waren ge raakt. door Frans van Hasselt Keeley, tevoren in Zimbabwe ge stationeerd, is een diplomaat die Griekenland sinds zijn zevende jaar kent. Zijn vader was toen con sul-generaal in de Noordgriekse stad Thessaloniki. Later studeerde hij aan het Amerikaanse college in Athene en al in 1946 kon hij als jon geman tolkdiensten verlenen toen buitenlandse delegaties als waar nemers naar Griekenland kwamen voor de verkiezingen van 1946. Tussen 1966 en 1970 werkte hij op de Amerikaanse ambassade in Athene en volgens een moeilijk te controleren overlevering was hij daar in 1967 de enige die bezwaren uitte tegen de staatsgreep van de kolonels. Sinds 1970 komt hij elke zomer als toerist naar dit land. Benoeming Toen hij, zoals in Amerika ge bruikelijk, voor zijn benoeming door de Senaatscommissie voor buitenlandse zaken werd „ver hoord", verklaarde hij dat hij zich zeer goed kon verplaatsen in het streven van premier Andreas Pa- pandreou, meer gelijkwaardigheid te brengen in de betrekkingen tus sen Athene en Washington. In de jaren na de Griekse burgeroorlog van 1944 tot '49, zo zei hij, hadden de Griekse regeringen een zekere onderhorigheid ten toon moeten spreiden, omdat de betrekkingen tussen de twee landen leken op die van een begunstiger tot een cliënt (patron-client relatie) Deze woorden vonden begrijpe lijkerwijze een warm onthaal in de regeringsgezinde Grieks pers, ter wijl de rechtse oppositie verzet aantekende tegen de karakteris tiek dat Griekse rechtse regeringen tientallen jaren „onderhorig" aan Amerika zouden zijn geweest. Op positieleider Mitsotakis vroeg zelfs officieel Keeleys benoeming onge daan te maken. Nog enkele dagen geleden schreef Helen Vlachou, de kro niekschrijfster in Athenes serieuze rechtse dagblad Kathimerini, een uiterst verbitterd verhaal waarin ze de Verenigde Staten verweet altijd een zekere voorkeur te hebben voor halve en hele dictatoren. Te voren in dat stuk had ze Andreas een gesluierd dictator genoemd, maar ze ging nog net niet zo ver hem openlijk met Mugabe te ver gelijken, met wie Keeley de laatste jaren ervaring heeft opgedaan. Ontvangen Sommigen speelden met de ge dachte dat Keeley voor de Griekse premier zelfs een uitnodiging bij zich zou kunnen hebben voor een officieel bezoek aan Washington. Maar zoiets kan protocolair alleen als tevoren de Amerikaanse minis ter van buitenlandse zaken in Athene op bezoek is geweest. Vooral sinds de door hem gewon nen parlementsverkiezingen van juni heeft Papandreou er nauwe lijks twijfel over laten bestaan best wel eens in het Witte Huis ontvan gen te willen worden. In elk geval bevindt hij zich tussen 20 en 27 ok tober in New York voor de 40e ver jaardag van de Verenigde Naties. En het zou vreemd zijn als het in die week niet tot een, min of meer terloops, tête-a-tête zou komen tus sen Papandreou en Reagan, die in die periode overigens meer opval lende figuren, zoals Castro en Gad dafi, op zijn grondgebied zal moe ten herbergen. Papandreou heeft in zijn achter hoofd de noodzaak van betere be trekkingen met Washington, nu het Griekse betalingstekort alar merend toeneemt en leningen dan wel investeringen uit het Westen dringend geboden zijn. Keeley van zijn kant heeft ongetwijfeld tot op dracht het voortbestaan van de Amerikaanse bases op Griekse bo dem ook na 1988 te verzekeren. Pa pandreou heeft al eerder beweerd dat het daarover in 1983 gesloten vijfjarig akkoord in 1988 onverbid delijk afloopt, maar het verleden heeft geleerd dat zulke boutades uit zijn mond op verschillende ma nieren kunnen worden geïnterpre teerd. Wenkbrauwen Zoals de Griekse rechterzijde NEW YORK (AFP/Rtr.) - President Reagan heeft zijn bijval voor het Is- raëlsiche bombardement op het PLO-hoofdkwartier in Tunis ge temperd, na tussenkomst van mi nister Shultz (buitenlandse zaken). Reagan keurde de aanval aanvan kelijk goed, terwijl Shultz de be schieting veroordeelde. Eindresul taat is dat Reagan zich inmiddels 'genuanceerder' over de aanslag uit laat. In Tunesië is gisteren op tal van plaatsen gedemonstreerd tegen de houding van de Verenigde Staten. In de wandelgangen van de Veilig heidsraad van de VN wordt druk onderhandeld tussen Tunesië en de Verenigde Staten. Tunesië wil voorkomen dat de Amerikanen hun veto uitspreken tegen een re solutie waarbij Israël wordt veroor deeld wegens de aanval. In de door Tunesië ingediende ontwerpresolutie, waarin de lucht aanval gelijk is aan „staatsterroris- me", wordt de veroordeling van Is-, raël geëist, alsmede schadevergoe ding aan Tunesië. Bovendien wordt gedreigd met bindende sancties om Israël te beletten op nieuw dergelijke aggressieve ope raties uit te voeren. In de huidige vorm is de tekst van de resolutie onaanvaardbaar voor dë VS, maar de Tunesische minister van buitenlandse zaken, Beji Caid Essebsi, heeft de deur nog niet dicht gedaan voor wijzi gingen. Westerse diplomaten den ken dat een Amerikaans veto nog kan worden vermeden. De Israëlische aanval is tijdens de eerste twee zittingen van de Vei ligheidsraad vrijwel unaniem ver oordeeld. De debatten waren ge opend door de Tunesische minis ter, waarbij deze ook kritiek uitoe fende op de gematigde reacties vap het Witte Huis op de aanval. Tune sië zei dergelijke verklaringen slechts te kunnen beschouwen als een „onvriendelijke handeling". In Israël verklaarde premier Shi mon Peres dat Tunesië het interna tionaal recht heeft geschonden door de PLO toestemming te ge ven op Tunesisch grondgebied haar hoofdkwartier te vestigen, om aanslagen op Israël te beramen. Krachtens het internationaal recht is Tunesië verplicht terroristische activiteiten te verhinderen, aldus Peres. Eerder had oud-minister van de fensie Ariel Sharon gezegd dat de aanval moet worden gezien als een waarschuwing aan koning Hoes sein van Jordanië Palestijnse guer rillaleiders uit zijn land te zetten. Peres zei van zijn kant echter dat Jordanië een land is dat strijdt te gen terreur. De premier vindt overigens dat het vredesproces in het Midden- Oosten moet worden voortgezet. PLO-leider Arafat, die bij de aan slag 61 mensen verloren, had eer der al laten weten dat de aanslag een nieuw obstakel voor vrede is. Vermoorde Rus geïdentificeerd BEIROET (AP) - De door extre mistische moslims vermoorde Russische ambassademedewerker in Beiroet is geïdentificeerd. Het stoffelijk overschot van cultureel attaché Arkadi Katkov werd ge vonden op een braakliggend ter rein aan de rand van het Palestijn se vluchtelingenkamp Sabra. De 32-jarige diplomaat was van dichtbij in het hoofd geschoten. Zijn lichaam werd gevonden nadat een anonieme woordvoerder van de Islamitische Bevrijdingsorgani satie telefonisch aan een persbu reau had gemeld dat een van de Russen die maandag werden ont voerd was gedood. De andere ontvoerde Russen zijn handelsattaché Valeri Mirikov, persattaché Oleg Spirin en ambas sade-arts Nikolai Swerski. In een telefoontje aan een pers bureau in Beiroet dreigde de Isla mitische Bevrijdingsorganisatie de Sowjet-ambassade op te blazen als het gebouw niet binnen 48 uur werd ontruimd. De Russische luchtvaartmaatschappij Aeroflot annuleerde gisteren een lijnvlucht naar Beiroet. ADVERTENTIE haar wenkbrauwen optrekt bij de plotselinge verzachting van de Amerikaanse houding tegenover de Griekse socialistische regering, zo laat ook de Turkse regering van enig misnoegen blijken. Het tussen Washington en Ankara gesloten akkoord betreffende de Ameri kaanse bases in Turkije loopt al de ze herfst af, en de Turkse regering heeft officieel laten weten dat zij wil praten over betere voorwaar den wil het in december worden geprolongeerd. In het bijzonder zou er meer Amerikaanse financië le steun moeten komen én zou de hoogte van dat bedrag moeten worden ontkoppeld van de steun die aan Griekenland wordt gege ven (tot nu toe was de verhouding in de praktijk altijd 7 op 10, iets waar Ankara pertinent vanaf wil). Om te laten blijken dat ook Tur kije niet beducht is voor een zekere wending in zijn buitenlandse koers, zal de opperbevelhebber van de Turkse strijdkrachten, Urug, tussen 8 en 12 oktober zijn al tweemaal uitgestelde bezoek bren gen aan zijn Sowjet-collega maar schalk Akromeyef. Peter Keers kunt u beschouwen als uw ambassadeur in het Oosten. Hij kent er de weg en weet waar de mooiste tapijten geknoopt worden. Perzische tapijten en Berbers die hij selecteert op kleur, motieven en kwaliteit. Bij Keers in Heemstede vindt u het kleed dat u zoekt want ieder tapijt is in zïi soort een bijzonder heid. Voor een prijs die al even aantrekkelijk is als het kleed zelf. Bronsteeweg 2, Heemstede. VFFRC TpI D9^-9Q9RnQ 1YUUIUj e.023 292509. TAPUTEN Donderdag koopavond. Altijd voldoende parkeergelegenheid.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 7