Staking mislukt
in Zuid-Afrika
Breuk dreigt in TUC
VERBIJSTEREND*
Opmars van microcomputer
kost per saldo geen banen
De Koek vangt bot in VS
Bond wil 'uitzendbureau'
voor alle havenarbeiders
Japanse bedrijven gunnen
Nakasone wel een geisha
WOENSDAG 4 SEPTEMBER 1985
ECONOMIE
PAGINA 9
JOHANNESBURG (UPI/AFP/Rtr)
- De Zuidafrikaanse zwarte mijn
werkersvakbond NUM heeft de
zondag uitgeroepen staking van
zijn leden in de vitale goud- en ko
lenmijnen beëindigd. In een ver
klaring riep de bond al zijn leden
gisteravond op terug te keren naar
het werk en deed zij een beroep op
het Zuidafrikaanse industriële ge
rechtshof de stakers te bescher
men tegen ontslag en uitzetting uit
de onderkomens van de mijnen.
Gisteren al gingen veel stakers in
de mijnen terug naar het werk, na
dat een aantal mijnen overging tot
ontslagen. Volgens de NUM, die
sprak van intimidatie, waren er
nog zo'n 10.000 arbeiders in vijf
mijnen in staking van de in totaal
ruim een half miljoen arbeiders in
deze industrie. Maandagavond
sprak de vakbond nog van 28.000
stakers.
De secretaris-generaal van de
150.000 leden tellende vakbond,
Cyril Ramaphose, verklaarde: „Wij
zijn niet teleurgesteld. Onze leden
stonden tegenover een enorme
overmacht en hebben grote moed
getoond". Volgens hem zijn arbei
ders onder bedreiging met gewe
ren aan het werk gedwongen. Hij
beschuldigde één maatschappij
van het afsnijden van voedsel en
water in onderkomens van de ar
beiders. Tijdens de staking deden
zich herhaaldelijk botsingen voor
tussen zwarte mijnwerkers en de
politie.
De NUM een procedure aange
spannen bij een hof van arbeid om
de wegens de staking ontslagen ar
beiders in de mynèn van de con
cerns Gencor en Goldfields te be
schermen. Gencor en Goldfields
hadden de stakers gedreigd met te
rugsturen naar hun thuislanden.
„Deze procedure zal een testcase
zijn en zal verstrekkende gevolgen
hebben voor de bescherming van
stakende arbeiders die tot een lega-
maaltijden. drank, 'ontspanning',
of gewoon 'kosten van politieke ac
tiviteit'.
Belangrijke bijeenkomsten vin
den in luxe hotels plaats. Topfunc
tionarissen van de party komen
vaak bijeen in klassieke geisha-res
taurants waar de rekening per man
zelden onder de 1.000 gulden blijft,
de geisha inbegrepen. In septem
ber vonden drie van zulke bijeen
komsten van aanhangers van Na-
kasone plaats, die elk bijna 19.000
gulden kostte.
De verklaring daarvoor is vol
gens een ingewijde dat in septem
ber en oktober Nakasone de grond
slag legde voor zijn herkiezing als
ROTTERDAM (GPD) - De Ver- „De SHB, landelijk bekeken",
voersbond FNV is met een revolu- SHB staat voor Stichtig Samen-
tionair voorstel gekomen: de werk- werkende Havenbedrijven en is de
nemers in alle Nederlandse havens officiële benaming van de arbeids-
zouden bereid moeten zijn by piek- pool. In Rotterdam bestaat die uit
drukte als een soort uitzendkracht circa 2500 havenarbeiders, in Am-
te gaan werken in andere havens, sterdam schommelt die tussen de
In Amsterdam en Rotterdam be- zeven- en achterhonderd haven
staat al jarenlang een arbeidspool werknemers,
waardoor de havenarbeiders Bestuurder Kees Marges van de
steeds op verschillende plaatsen in Vervoersbond FNV zei gisteren in
de haven hun werk doen. De Ver- een korte reactie: „Een landelijke
voersbond wil die naar tevreden- arbeidspool biedt veel meer moge
heid van bonden en werkgevers lijkheden, zoals het inzetten van al-
functionerende arbeidspool, be- le havenarbeiders in alle Neder-
doeld om pieken en dalen van ver- landse havens".
schillende havenbedrijven op te
vangen, uitbreiden tot eSn lande
lijk netwerk.
De Vervoersbond heeft de ge-
Directeur Zeebregts van de ha
venwerkgevers in de Rotterdamse
haven, is aangenaam verrast door
het standpunt van de Vervoers-
dachte van een landelijke arbeids- bond. „Wy hebben wel eens gepleit
pool voor de haven uitgewerkt in voor een bredere aanpak van de ar-
het nog niet gepubliceerde rapport beidspool. De werknemers in de
Rotterdamse haven zijn afkomstig
uit een gebied dat zich grofweg uit
strekt van Katwijk tot Zeeland en
Brabant. Die mensen pendelen ie-
pricic ctpun in dere dag naar Rotterdam. Wat ligt
UI1MÖ Uil UI meer voof de hand dan by een top
drukte in Vlissingen en een mo
ment van stilte in Rotterdam een
Zeeuw in Vlissingen te laten
AMSTERDAM (ANP) - De koers werken en iemand uit Katwijk
Amerikaanse dollar stijgt momen- naar Amstedam te sturen", aldus
teel, mogelijk als gevolg van de fi- Zeebregts.
nanciële crisis in Zuid-Afrika. In
Amsterdam werd gisteren een
koers vastgesteld van ruim 3,20
gulden, twee cent meer dan de 3,18
gulden van maandag. Vanmorgen
Zuidafrikaanse
rug van dollar
Staat leent tegen 6,75 pet
TOKIO (DPA) - De Japanse pre
mier, Yasuhiro Nakasone, gaf in
november jl. in een exclusief hotel
bij Tokio feesten voor zijn fractie
binnen de regerende Liberaal-De
mocratische Partij (LDP). De no-
ta's van welgeteld 6.405.198 yen
(ruim 850.000 gulden) kwamen
voor rekening van de partij.
Dat kon iedere Japanner giste
ren lezen in het rapport dat het mi
nisterie van binnenlandse zaken
jaarlijks uitbrengt over de finan
ciën van de politieke partijen en
dat meer zegt over de politiek in
Japan dan vele wetenschappelijke
1 analyses of krantecommentaren.
Nakasone is leider van de op drie
na grootste fractie in de LDP, die
kennelijk beschikt over een schier
le staking zijn overgegaan", ver- onuitputtelijke kas voor represen-
klaarde Ramaphosa. tatieve verplichtingen. De krant
Goldfields deelde mee „5.000 Asahi Shimbun rekende uit dat de
beëindigingen" van het werkver- vele onderafdelingen en organisa-
band te hebben aangespannen te- ties samen 120 miljoen yen (1,6 mil-
gen arbeiders bij de installatie joen gulden) spendeerden aan
Deelkraal. Maar niet duidelijk is of
dé mijnwerkers onmiddellijk zijn
ontslagen.
Missie De Koek
De besprekingen die de presi
dent van de centrale bank van
Zuid-Afrika, Gerhard de Koek, de
afgelopen dagen heeft gehad met
banken in de Verenigde Staten
hebben niet het gewenste resultaat
opgeleverd, zo hebben Amerikaan
se kranten gisteren gemeld. De
banken bleken niet bereid conces
sies te doen om Zuid-Afrika uit de
financiële problemen te helpen.
Zuid-Afrika moet op korte ter
mijn buitenlandse schulden tot
een bedrag van dertien miljard dol
lar aflossen, maar is daartoe niet in
staat. Volgens de New York Times
heeft De Koek de Amerikaanse
banken tevergeefs gevraagd om
uitstel van aflossing. Het misluk
ken van De Kocks missie blijkt
ook uit het feit dat hij zijn bezoek
aan de VS maandag voortijdig
heeft afgebroken.
De plaatsvervanger van De
Koek, Jaapie Jacobs, heeft ver
klaard dat de bankpresident bij
zijn besprekingen met Europese
bankiers van vorige week zeer veel
begrip heeft ondervonden „voor de
pogingen van Zuid-Afrika om de
problemen op een ordelijke manier
op te lossen". In de VS is volgens
hem „wat minder" begrip getoond.
De financiële crisis in Zuid-Afri
ka begon ongeveer twee weken ge
leden, toen de Amerikaanse Chase
Manhattan Bank de aflossing van
op korte termijn vervallende schul
den verlangde. Andere banken
volgden. Er onstond een grote
vraag naar dollars en dat zorgde er
samen met een omvangrijke kapi-
taalvlucht voor dat de koers van de
rand vorige week dinsdag kelderde
tot een historisch dieptepunt van
35,45 dollarcent.
De valutahandel werd voor de
rest van de week opgeschort. Bij
de heropening van de wisselmarkt
afgelopen maandag steeg de koers
tot 46 dollarcent onder invloed van
de aankondiging van de tijdelijke LONDEN - De Britse vakcentrale, speciaal congres aan de leden voor
stopzetting van schuldaflossingen. de txj^ dreigt uiteen te vallen te leggen. Die kunnen dan bepalen
De magere resultaten van de reis door onenigheid over de vraag of of de bond zich alsnog achter de
Van ,„L?°£!5 J flsteren de aangesloten bonden geld van de TUC moet scharen of zich voor-
daling van de regering mogen accepteren bij het goed als geroyeerd te beschouwen.
organiseren van stemmingen. De Onder nieuwe regeringswetten
op één na grootste bond binnen de zijn de vakbonden verplicht hun
vakcentrale, de AUEW voor tech-T
nisch personeel, weigert een ver
bod daarop te aanvaarden.
LDP-voorzitter (en premier) terwijl
hij in november probeerde de har
monie in zijn partij na zijn herver
kiezingen te herstellen.
Politici afzonderlijk krijgen ook
geld binnen, zoals tot op de laatste
cent uitgerekend in het rapport
vermeld staat. Minister van finan
ciën Noburu Takeshita „ving" met
890 miljoen yen (12 miljoen gul
den) het meeste. Prompt be
schouwde de Japanse pers hem als
de belangrijkste kandidaat voor de
opvolging van Nakasone. Zijn
naaste rivaal, minister van buiten
landse zaken Shintaro Abe, kreeg
'slechts' 740 miljoen yen (10 mil
joen gulden).
De LDP leunt trouwens sterk op
giften van het bedrijfsleven dat vo
rig jaar vijf miljard yen (67,5 mil
joen gulden) stortte in de kas van
diverse partijen. Het leeuwedeel,
namelijk 90 procent, ging naar de
LDP, de rest naar haar coalitiepart
ner. de Nieuwe Liberale Club, en
naar de Democratisch-Socialisti-
sche Party (DSP).
De gematigde DSP ontving van
verscheidene vakorganisaties ze
ker 160 miljoen yen (ruim 2,1 mil
joen gulden). De Socialistische
partij, die oppositie voert jegens de
LDP, wordt door het bedrijfsleven
genegeerd. Haar inkomsten van
100 miljoen yen (1,3 miijoen gul
den) zyn grotendeels afkomstig
van de vakbond Sohyo. Bij elkaar
ontvingen alle 3.334 geregistreerde
politieke partijen en groeperingen
en afzonderlijke partijleden vorig
jaar 116 miljard yen, 20,7 procent
minder dan in 1983 toen er verkie
zingen plaatsvinden.
UTRECHT - Deze stoel, de Antilope, is door een onafhankelijke jury bekroond als het beste Nederlandse
meubelontwerp in 1985. De ontwerpers zijn Pierre Mazairac en Karei Boonzaaijer. De Antilope is te bewonderen
op de Internationale Meubelbeurs (voor de detailhandel) die van 8 tot en met 11 september in Utrecht wordt
gehouden. (fotoANP)
Bond negeert veto op regeringssteun
ter weer tot
koers van de rand tot omstreeks 41
dollarcent.
.V.X staatslening ^OOf
vlcaivuci;icI1 111CL v„. uitgeven tegen een rente van 6,75 procent. Dit is de laagste rente op een Lia Van Bekhoven
hooed tot 3 25 eulden bii verkooD staatslening sinds 1969. Behalve een geïsoleerd geval van een 6,75 pro-
van doüis en 343 g^den bij he^ cents lenini in 1978 moet worden teruggegaan tot 1969 voor staatslenin-
terugkopen daarvan. fijfi
Valutahandelaren wijzen
dat de jongste gegevens o
economische ontwikkeling
Dit heeft geleid tot wat
gen met dit rentepeil. mers de grootste crisis in het be-
De aangekondigde staatslening is de zevende waarvan de opbrengst staan van de TUC noemen. Naar
bestemd is voor de dekking van de financieringsbehoefte van het rijk in verwachting zal de AUEW vandaag
1985. Die wordt thans geraamd op 34,6 miljard gulden. Uit de zes tot nu worden geschorst. ondanks
Vp^pniPdP"s Jtpn"'ppwn6wpia toe geplaatste leningen is een bedrag van 17,7 miljard gulden ter beschik- nachtelijke pogingen van TUC-lei-
aanleidlne tot ODtimrimeDe en?ee kinS gekomen. Ondershands is tot nu toe 8,5 miljard gulden gecontrac- der Norman Willis een breuk in de
aanieiaing ioi optimisme, ue enige de VOorinschrijfrekening wordt voor geheel 1985 3,6 miljard vakbondsgelederen te voorkomen
zynaatae yerwacht Het bestuur
redelijke verklaring
dollar als gevolg v<
Zuid-Afrika weer de traditionele
rol van veilig beleggingsobject
krijgt aangemeten.
leden via de post te raadplegen
over industriële acties. Maar de
kosten daarvan moeten uit eigen
vakbondskas komen, vindt de
TUC. De Britse overkoepelende
vakcentrale bevestigde gisteren
met grote meerderheid van stem
men nogmaals dat het aannemen
van staatssubsidies hiervoor uit
den boze is, ondanks pleidooien
voor een compromis.
De schorsing van de technische
bond betekent de ernstigste split
sing tot nu toe in de TUC-gelede-
ren. De leider van de elektriciëns-
vakbond, John Hammonds; heeft
De inschrijving op de staatslening is op dinsdag 10 september 1985. aangekondigd de kwestie op een
ADVERTENTIE
de AUEW heeft reeds aangekondigd het voorbeeld
Kort Zakelijk
VMF Stork
De machinefabriek VMF Stork
heeft over het eerste halfjaar van
1985 een nettowinst behaald van 14
miljoen gulden, 24 procent meer
dan in de eerste helft van 1984. De
verbetering van het resultaat
wordt vooral toegeschreven aan de
stijging van de winst bij de divisie
papier-en textielveredelingsmachi-
nes. De personeelssterkte daalde
met 199 mensen tot 11.787. In Ne
derland echter steeg het perso
neelsaantal met 93 medewerkers
tot ruim 8000.
Benzineprijzen
Met ingang van morgen gaat de
prijs van superbenzine en normale
benzine met 1 cent per liter en de
prijs van autogasolie (diesel) met
2,6 cent per liter omhoog. De meest
voorkomende prijzen (zelftank)
van deze brandstoffen worden per
liter 183 cent voor super, 177 voor
normaal en 123,6 voor diesel. Ook
huisbrandolie wordt 2,6 cent per li
ter duurder. Het is voor het eerst
sinds eind mei van dit jaar dat de
prijzen van superbenzine en nor
male benzine, toen respectievelijk
2,00 en 1,93 gulden, stijgen.
Vezelakkoord
Ongeveer tachtig afgevaardig
den van 21 ontwikkelingslanden
en vijf internationale organisaties
zyn in de Zuidkoreaanse hoofd
stad Seoel vijfdaags overleg begon
nen over mogelijkheden tot uit
breiding en liberalisering van de
internationale handel in textiel en
kleding. Er zal onder meer worden
besproken wat er moet gebeuren
als in juli 1987 het zogenoemde
Multivezelakkoord afloopt. Krach
tens deze overeenkomst kunnen
industrielanden de import van tex
tiel uit de Derde Wereld aan ban
den leggen.
\.a
Meer dan 50% korting op 4 seizoenen donzen dekbed. Van onze
bekende Deense fabrikant. Gevuld met 65% ganzedons/35% ganze-
veerljes. Bestaat uit 2 verschillend gevulde dekbedden, d.m.v. klitte-
band verbonden. Hierdoor geschikt voor alle seizoenen. Donsdichte
uitte tijk. 100% katoen. Compleet met Bijenkorf-garantie.
Verbijsterende prijzen:
Litsjumeaux 240 x 200 cm (575 725 gram) Normaal 1195.- Nu 795.-
2-persoons 200 x 200 cm (475 625 gram) Normaal 995.- Nu 695.-
l-persoons 155 x 200 cin (500 400 gram) Normaal 650.- Nu 595.-
BIJ DE BIJENKORF BEN JE BETER AF0
de technici te volgen en zijn
best te zullen doen voor het opzet
ten van een „alternatieve TUC".
Hammonds, die al een verzoek
voor regeringssubsidie heeft inge
diend, acht het slechts een kwestie
van tijd voordat ook zijn bond uit
de TUC gezet wordt. „Als jullie de
jacht op ons openen, ons schorsen
en ons vervolgen, zullen wij alles
doen wat nodig is om te overle
ven", aldus een vechtlustige Ham
monds.
Door de AUEW te isoleren, heeft
het 117de TUC-congres dat deze
hele week plaatsvindt, zijn kansen
verkeken op een succesvolle en
eensgezinde conferentie. In tegen
stelling tot de verwachting dat de
Britse vakbonden zich met her
nieuwd zelfvertrouwen en eenheid
zouden presenteren, zijn verwar
ring en fundamentele tegenstellin
gen aan de orde van de dag.
Scargill
De onenigheid tussen de bonden
onderling manifesteerde zich ook
al toen een kleine meerderheid
zich, tegen de wens van TUC-lei-
ders in, achter het voorstel van de
mijnwerkerspresident Arthur
Scargill stelde om een volgende
Labour-regering te verzoeken de
positie van alle ontslagen mijnwer
kers te herzien en de financiën die
de bond verloor tijdens de een jaar
lange mijnstaking terug te betalen.
Deze motie zal volgende maand
aan het Labour-partijcongres, waar
de vakbonden de meeste zeggen
schap hebben, worden voorgelegd.
Het feit dat Scargills voorstel
werd aangenomen, zij het met de
kleinst mogelijke meerderheid die
ooit in TUC-annalen genoteerd
werd, bracht niet alleen het TUC-
bestuur, maar ook dat van de La-
bourpartij in verlegenheid. De so
cialisten vrezen dat het toezeggen
van beloften aan Scargill de partij
in en verkiezingscampagne weinig
goed zal doen. Labourleider Neill
Kinnock liet dan ook snel door
schemeren dat zelfs al zou een La-
bourcongres de motie overnemen
„ik dat niet beschouw als absoluut
bindend". Kinnock zei eveneens,
dat hij de mogelijkheid „bijzonder
gering" acht dat een volgende La
bour-regering een deel van de on
kosten van de mijnstaking zal ver
goeden.
STAKING BOLIVIA-Arbeiders
in Bolivia beginnen vandaag aan
een 48-uurs staking uit protest te
gen de bezuinigingsmaatregelen
van de regering. Donderdag willen
de vakbonden een „nationale
mars" houden. Om de hollende in
flatie te beperken heeft de Boli
viaanse regering maatregelen ge
nomen, waarbij de munteenheid in
feite met 95 procent werd gedeva
lueerd en sommige voedselprijzen
vertienvoudigd werden.
Saoedi-Arabië
wil olieprijs
meer afstemmen
op vrije markt
NEW YORK (RTR) - Saoedi-Arabie
heeft zich voor het eerst bereid ver
klaard zyn ruwe olie aan westerse
oliemaatschappijen te verkopen te
gen een prijs die op een of andere
wijze is gekoppeld aan de noterin
gen van de uit de ruwe olie gepro
duceerde produkten op de vrije
markt, zo is gisteren vernomen in
kringen van de Amerikaanse olie
industrie. Dit betekent in feite dat
het land zijn officiële prys van 28
dollar per vat loslaat, waarmee de
gehele pryzenstructuur van de Or
ganisatie van Olie-Exporterende
Landen (OPEC) op losse schroe
ven komt te staan.
Tot nu toe verkocht Saoedi-Ara-
bië zijn ruwe olie voor 28 dollar per
vat aan Aramco, een consortium
van de Amerikaanse oliemaat
schappijen Exxon, Chevron, Mobil
en Texaco. Aramco is er kennelijk
in geslaagd het land ervan te over
tuigen dat de prijs voor de ruwe
olie te hoog is in verhouding tot de
bedragen die de raffinageproduk-
ten opbrengen. De Amerikaanse
maatschappijen hebben de laatste
tijd minder Saoedische olie ge
kocht en in plaats daarvan hun
voorraden aangesproken en goed
kopere ruwe olie aangeschaft in
andere produktiegebieden, waar
onder de Noordzee. Voor Saoedi-
Arabië betekende dit een aanzien
lijk verlies aan deviezeninkomsten
en aangenomen wordt dat het land
daarom heeft toegegeven aan de
wensen van de maatschappijen.
Van een definitieve overeen
komst over nieuwe prijsafspraken
is naar verluidt nog geen sprake.
Een woordvoerder van Aramco
wilde dinsdag geen commentaar
geven. Hij verklaarde slechts dat
een eventueel nieuw pryzenak-
koord zou moeten worden gesloten
tussen de Saoedische regering en
de afzonderlijke oliemaatschappij
en. dus niet met Aramco. Ook van
Exxon. Mobil, Chevron en Texacó
waren dinsdag geen mededelingen
los te krijgen.
Venezuela wil
raffinaderij op
Curasao huren
WILLEMSTAD (ANP) - De Vene
zolaanse Staatsoliemaatschappij
PDVSA is bereid om de Shell raffi
naderij op Curacao voor 10 miljoen
dollar per jaar te huren van de An
tilliaanse regering, al die besluit tot
overname. Dat heeft het Venezo
laanse televisie-station RCTV (Ra
dio Caracas Television) in Caracas
gemeld.
Het wachten is momenteel op de
afloop van de onderhandelingen
tussen Shell en de Antillen. Beide
partyen doen daarover geen mede
delingen. Eerder hadden Antil
liaanse kranten gemeld dat Shell
bereid zou zijn de raffinaderij over
te dragen voor het symbolische be
drag van 1 Antilliaanse gulden.
Shell zou verder 83 miljoen gul
den Antilliaans vragen voor de nog
aanwezige inventaris en voorra
den. In ruil hiervoor zouden de An
tillen moeten afzien van schade
vergoedingen voor milieuschade.
UTRECHT (ANP) - De aanschaf
van microcomputers heeft geen
nadelige invloed op de werkgele
genheid. Dit blijkt uit een onder
zoek van Moret en Limperg. De re
sultaten ervan zijn gisteren bekend
gemaakt bij de opening van een
nieuw kantoor van de Moret Groep
in Utrecht. Aan het onderzoek is
meegewerkt door 1021 bedrijven in
Utrecht en 40 omliggende gemeen
ten.
Bij 83 procent van de 384 bedrij
ven die microcomputers in ge
bruik hebben (gemiddeld 3,1 per
bedrijf), is de werkgelegenheid
hetzelfde gebleven. Bij 41 bedrij
ven verdwenen 57 arbeidsplaatsen,
bij 23 andere kwamen er minstens
60 bij. Voor de komende twee jaar
verwacht ruim driekwart van de
bedrijven geen invloed op de werk
gelegenheid, 35 bedrijven
een daling van in totaal 55 arbeids
plaatsen en 46 een stijging van in
totaal minstens 130 arbeidsplaat-
Behalve de 384 bedrijven die al
microcomputers hebben, meldden
er 160 plannen om er binnen een
half jaar één of meer aan te schaf
fen. Van de 475 bedrijven die zei
den geen belangstelling voor mi
crocomputers te hebben gaven er
286 als reden op dat ze een groot
computersysteem in gebruik heb
ben of het werk uitbesteden aan
derden.
Ook in kleine bedrijven is de mi
crocomputer in opmars. Zelfs in de
categorie met maar 5 tot 10 werk
nemers staan er per bedrijf gemid
deld 1,66. Het aantal mensen dat
met de microcomputers werkt, is
bij de kleine bedrijven verhou
dingsgewijze veel hoger dan by de
grotere.
Het onderzoek wees ook uit dat
de duurdere microcomputers
(10.000 tot 35.000 gulden) veel ster
ker zijn vertegenwoordigd dan de
goedkopere. Verreweg het grootste
deel van de computers wordt ge
bruikt voor fmancieel-administra-
tief werk, gevolgd door tekstver
werking en adresbestanden be
stemd voor reclame. In de toe
komst verwachten de bedrijven
een relatief sterke toeneming in de
sfeer van planning en projectma
nagement.
De microcomputers worden in
tensief gebruikt: in 60 procent van
de bedrijven meer dan twintig uur
per week (90 procent meer dan tien
uur). De programmatuur wordt in
de meeste gevallen van derden be
trokken.