Verstrooiing staat voorop
TROS brengt veel amusement
VPRO wil via tv strijden
tegen de debilisering'
In winterprogranuna AVRO
Popgroepen tonen veel
animo voor Grote Prijs
WOENSDAG 4 SEPTEMBER 1985
RADIO-TV-KUNST
PAGINA 27
HILVERSUM (GPD) - Ver
strooiing neemt de belang
rijkste plaats in, het ko
mend winterseizoen bij de
AVRO-televisie. Blijkbaar
volhardt deze (grootste) om
roep in de strijd om de kijk
cijfers die sinds jaar en dag
tussen AVRO, TROS, Vero
nica en ook VARA gestre
den wordt met de populair
ste programma's als wapen.
Bij de presentatie van het AVRO-
wintertelevisieprogramma bleek
dat informatie, althans in kwanti
teit, de tweede prioriteit heeft. Aan
cultuur wordt op de AVRO-tv van
af oktober de minste zendtijd be
steed. Het totale pakket aan 'cultu
rele tv-programma's' tot aan de
volgende zomerstilte bestaat uit:
het actualiteitencabaret getiteld
'De grijze plaag', met Gerard Cox
en Rients Gratama, 'Jonge mensen
op het concertpodium', een klein
aantal incidentele drama-, muziek-
en variétéprogramma's en een
nieuw programma van Ad Visser
en Barbro Thunèr rond een Neder
lands kunstenaar. Deze AVRO-cul-
tuuravondjes zijn geprogram
meerd op een van de wisselavon
den (maandag).
De vaste AVRO-televisiedag zal
het komend seizoen op vrijdag val
len (vanaf 14.30 uur op Nederland
1). Op die avonden brengt de
AVRO verstrooiing en informatie.
Op de andere wisselavonden, za
terdag en donderdag, verzorgt de
AVRO respectievelijk amuse
ments- en informatieve program
ma's.
Komische serie
In het omvangrijke verstrooi
ingsaanbod van de AVRO valt een
aantal eigen produkties op. Zo zal
vanaf 4 oktober de zevendelige ko
mische reeks 'De Brekers' worden
uitgezonden, een komische serie
van Peter Römer over een Amster
damse familie waarbij een zwager
en een broer inwonen. In de hoofd
rollen spelen Johnny Kraaykamp
en Rijk de Gooijer, Adèle Bloe-
mendaal en Sacco van der Made -
een opzet die aan de best bekeken
VARA-serie 'Zeg's AAA' doet den
ken.
Leonie Jansen zal voor de AVRO
vanaf het vooijaar van 1986 een
praatprogramma met kinderen
verzorgen. Er staan op de vaste
vrijdagavond tussen 19.00 en 19.15
uur zes delen geprogrammeerd.
Het programma is bedoeld voor
kinderen tussen 8 en 12.
De Bennie Bang Show, de kin
derkrant die op de AVRO-radio in
middels is begonnen, zal vanaf 29
november ook op tv te zien zijn en
verder participeert de AVRO met
de overige A-omroepen, wat de
kinderprogramma's betreft, in de
Fabeltjeskrant.
Een praatprogramma rond ster
ren uit het roddelcircuit, Plaza,
wordt het komend seizoen voort
gezet onder de titel 'Ruud en Leo
nie'. Leonie is Leonie Sazias, de
van Veronica afkomstige presenta
trice en haar partner in plaats van
Fred Oster zal Ruud Ter Weijden
zijn.
Zoals bekend zal de AVRO voor
revalidatiepatiënten de actie 'Ne
derland- uit de bol' uitzenden en
voortgezet worden onder meer de
programma's 'In de hoofdrol' met
Mies Bouwman, het Platengala, de
Telelotactie, gepresenteerd door
Jos Brink, Toppop (nu met Kas
van Iersel) en na vier jaar weer de
Amerikaanse serie MASH.
Op de vrijdag-verstrooiingsmid-
dag zijn nieuw: het uitgaansmaga-
zine 'Service Salon', gepresenteerd
door Edwin Rutten, een kookru-
briek met Henk Molenberg en een
nieuw kleuter- en peuterprogram
ma met Hans van der Togt 'Ik zag
twee beren'. De omroeper Van der
Togt zal, zo wordt door de AVRO
aangekondigd, allerlei spannende
avonturen beleven met de beertjes
Pompiedom en Wollebal.
In coproduktie met het tweede
Duitse net (ZDF) maakte de AVRO
een twaalfdelige jeugdserie, die
vanaf 8 november steeds om vrij
dag 16.15 uur zal worden uitgezon
den.
Verder staan een show van Ro
bert Long, Europese damkam
pioenschappen, de Televizier Boe
kenprijs 1985 en een show van de
zanger Lee Towers op het pro
gramma.
Al eerder werd bekendgemaakt
dat de actualiteitenrubriek van de
AVRO de aanduiding 'Magazine'
zal verliezen, wat zoveel betekent
dat er in het komend seizoen
slechts één onderwerp per uitzen
ding zal worden behandeld. Als re
den noemt de AVRO: „Na zestien
jaar te hebben gewerkt aan een ru
briek die sterk op de actualiteit in
speelde en lichte en zware onder
werpen combineerde, is de redac
tie tot de conclusie gekomen dat
deze formule is achterhaald".
Na Televizier zal wekelijks
AVRO's eigen 'Den Haag Van
daag', nu getiteld 'Televizier Den
Haag' volgen. Kees Mijnten kijkt
dan terug op de voorbije politieke
week.
Eenmaal in de maand komt Tele
vizier uit de 'Wandelgangen' van
sociëteit De Witte in Den Haag. Als
'special' zal dan een zuiver politiek
programma met een gesprek met
de minister-president en met en
quête-uitslagen worden gemaakt.
Ook Karei van de Graaf mag met
zijn praatprogramma doorgaan;
Ruud Ter Weijden gaat een auto
mobielprogramma maken en het
kort geleden zo feestelijk aange
kondigde goudzoekprogramma
van Ad Visser 'Gold Rush' is ook
op de zaterdagavonden te zien.
Zowel op radio als tv schuift de
AVRO de jongerenafdeling Minjon
naar voren. Op tv zal op de donder
dagse wisselavonden (19.12 uur)
een jongerenmagazine van Minjon,
met het Minjoncabaret te zien zijn.
Op de radio noch op de tv zal het
AVRO-geweten G. B. J. Hilter-
De AVRO begint op 4 oktober met een komische s
daal, Johnny Kraaykamp en Sacco v.d. Made.
mann ontbreken - op de televisie
zal hij de zaterdagavonden beslui
ten, gesteund door de heer E. Pee
reboom.
Radio
'Wat krijgen we nou' is een
nieuw informatief programma
over jeugdcultuur, waarmee - op
geteld bij de Minjonactiviteiten -
de AVRO-radio wat service voor
jongeren betreft zeker geen slecht
figuur slaat.
Op de zondagochtend blijft Wil
lem Duys (Duyscotheek) en Karei
Prior blijft- op de zondagochtend
prominente gasten ontvangen (Hil
versum 1).
Op Hilversum 3 blijft het AVRO-
programma zoals het was, met dien
verstande dat éénmaal per maand
een geheel Nederlandstalig pop
muziekprogramma zal worden ge
maakt. Ook op Hilversum 4 tracht
de AVRO zo populair mogelijk te
blijven, door een verzoekplaten-
programma, kamermuziek, popu-
lair-klassiek, Jonge Mensen op het
Concertpodium en een platen-pu
blieksprijs te verzorgen.
Ten slotte op de middengolfeen-
der Hilversum 2, wordt de aan
dacht getrokken door het AVRO
Radio Jeugdjournaal, waarin de
ochtendbladen voor kinderen wor
den behandeld (donderdag, 7.20
uur), 'Muze zonder make-up' (een
zoektocht naar cabarettalent) en
In nieuw televisieseizoen
Ron Brandsteder (rechts) en Marco Bakker zullen i
zoen veel TROS-programma's presenteren.
AMSTERDAM (ANP) - Er is dit jaar een grote belangstelling voor de
Grote Prijs van Nederland, het muziekconcours voor popgroepen. Niet
minder dan zeshonderd groepen (vijftig procent meer dan vorig jaar)
hebben zich voor dit evenement opgegeven en intussen zijn daaruit 154
popgroepen geselecteerd. Dit heeft de Stichting Grote Prijs Nederland,
waarin samenwerken de VARA, organisatieburo Lochem 7000 en Stich
ting Popmuziek Nederland, gisteren meegedeeld.
Vrijdag zal de eerste van in totaal negentien voorrondes plaats vinden
in de Vrije Vloer te Utrecht. De voorrondes worden in alle delen van het
land gehouden. Uit die rondes zullen uiteindelijk de groepen voortkomen
die als de beste zullen deelnemen aan de twee halve finales en de finale
op 14 december in Paradiso in Amsterdam. Op die avond zal worden
uitgemaakt welke popgroep de 90 centimeter hoge Grote-Prijs-trofee
mee naar huis mag nemen. Voor de drie beste groepen zijn er dan ook nog
geldbedragen van 5.000, 3.000 en 2.000 gulden. De grote prijs werd vorig
jaar gewonnen door GaGa.
Doel van de organisatoren is om naar verhouding onbekende maar
kwalitatief interessante groepen onder de aandacht van een breed pu
bliek te brengen. Voorrondes en finale zijn dan ook voor publiek toegan
kelijk.
Ook dit jaar komen weer tal van stijlen aan bod: van hardrock tot funk
en van elektropop tot gitaarrock. Tijdens elke voorronde zullen acht tot
negen groepen elk vijftien minuten optreden.
Op 19 oktober wordt een voorronde gehouden in het Leids Vrijetijds
Centrum. Dan spelen Cadillac Walk en Under Cover uit Leiden, Les Za-
zous uit Katwijk en verder And The Wall Crashed Down, De Raspers,
Koolskool, One Way Out en Suspects.
HILVERSUM (GPD) - "Met de
TROS op maandag kan de
week niet meer stuk". Onder
dat motto gaat de televisiesec
tor van deze omroep eind sep
tember het winterseizoen in.
Radio- en televisiedirecteur
Cees den Daas lanceerde begin
deze week tijdens de presenta
tie van het zendschema nóg
een kreet: "Oog voor de toe
komst". Dat, zo legde hij uit, is
de achterliggende gedachte ge
weest bij de verwezenlijking
van de nieuwe TROS-topstruc-
tuur.
Door het radio- en televisiebedrijf
onder één leiding te brengen, zul
len de samenwerkingsvormen tus
sen deze beide programmapoten
volgens Den Daas zinvol gestalte
kunnen krijgen. Als eerste resul
taat noemde hij het in elkaar op
gaan van de sport- en parlementai
re redacties van radio en televisie.
Bij de opbouw van de vaste
maandagavond op tv heeft de
TROS het uitgangspunt van pro
grammering van relatief dure ei
gen produkties verlaten. Dat heeft
er toe geleid dat de programma's
'De duvel is oud' en 'Tijd voor Ma
rijke' niet zullen terugkeren. Ze le
verden, volgens Den Daas "te wei
nig rendement" op. De maandag
middag op tv begint in het komen
de seizoen steeds met een instruc
tieve/educatieve serie.
Acht uitzendingen, gebaseerd op
het hockeyleerplan van Wim van
Heumen, tien programma's in sa
menwerking met de BRT over de
duivensport en zes nieuwe lessen
over surfen. Tot aan het 'kinder
blok', dat om half vier begint,
zendt de TROS dubbele afleverin
gen uit van de serie 'Sons and
Daughters'. Het kinderblok bevat
Rosco, Bassie en Adriaan, De Bluf-
show en enkele toneelstukken die
in de studio door kinderen worden
gespeeld. Nieuw is de jeugdserie
'Dr. Who', waarmee de BBC in En
geland al bijna 15 jaar furore
maakt.
Programmadirecteur Den Daas
leverde tijdens de presentatie ver
kapte kritiek op zijn voorganger
door vast te stellen dat Dr. Who ja
ren gelegen door de TROS „ten on
rechte van de zender is gehaald".
Op de late maandagmiddag is er
zendtijd voor TROS-sport en Pop
formule.
Het avondprogramma op de
TROS-maandag begint na de Fa
beltjeskrant met een nieuwe strip
serie, 'Jan, Jans en de Kinderen'.
De serie 'Knightrider' blijft en per
1 januari keert het A-Team terug
op het scherm. Tussen half novem
ber en eind december gaat Ron
Brandsteder de speciale, met de
AVRO te realiseren, amusements-
liefdadigheidsproduktie 'De Show
Bizz Quiz voor Telelot' presente
ren. Na het acht uur journaal
brengt de TROS steeds een amuse
mentsprogramma.
Er komt onder meer een feeste
lijk getinte produktie naar aanlei
ding van het 21-jarig bestaan van
de TROS. Een belangrijke plaats
zullen later in het seizoen enkele
verbogen camera-programma's
van Ralph Inbar gaan innemen.
Ivo Niehe blijft zijn TV-show pre
senteren en wel eens per week.
Aan seriemateriaal heeft de TROS
zes produkties aangekocht. In 'A
woman of substance' speelt o.a.
Deborah Kerr een hoofdrol, 'The
secret of the black dragon' is een
avonturenserie van Duitse makelij,
waaraan ook de TROS een beschei
den produktiebijdrage heeft gele
verd. Als enige Nederlandse acteur
speelt Ronald Beer hierin een rol.
De in samenwerking met de Bel
gische televisie gemaakte produk
tie 'De vijf zintuigen' beschrijft het
avontuurlijke leven van Adriaan
Brouwer, een leerling van Frans
Hals en gespeeld door Gerard Tho-
len. Andere series zijn de thriller
'Dempsey and Makepiece', 'The
Odd Job Man' en 'Wallenberg', met
Richard Chamberlain in de hoofd
rol. Voor de wisselavond op don
derdag zijn de bestaande program
ma's als 'Keiskeurig' en 'De eerste
de beste' gereserveerd, alsmede
enkele speelfilmcycli.
Polderpop
De vrijdagavond staat in het te
ken van het nieuwe programma
'Polderpopformule', te presente
ren door Erik de Zwart en zogehe
ten lichtvoetig drama met onder
andere John Lanting en Piet Bam
berger
In co-produktie met London
Weekend Television brengt de
TROS Op vrijdag ook het drama
project 'Hollandse Meiden' (Dutch
girls), waaraan o.a. Anne Wil Blan
kere en Erik Plooijer medewerking
verlenen. Het verhaal van de serie
volgt een klas pubers, die voor een
hockeytoernooi naar Nederland
reist.
Voor de zaterdagavond heeft de
TROS humor, amusement en in
formatie in petto. 'Kieskeurig op
wielen' wordt omschreven als "een
kritisch rubriek over alles wat wie
len heeft".
André van Duin brengt vier nieu
we shows en de serie 'Wordt u al
geholpen' en 'Op volle toeren' blij
ven gehandhaafd in de winterpro-
grammering. In samenwerking
met de Stichting Conamus zendt
de TROS ook nog een musicalcom
petitie uit, die op enkele basisscho
len zullen worden uitgevoerd. Inci
dentele produkties zijn een speel
filmgala en een programma naar
aanleiding van Flevoland als
twaalfde Nederlandse provincie.
Radio
De opbouw van het wintersche-
ma voor de radio is zoveel mogelijk
onaangetast gelaten. De voornaam
ste wijzigingen zijn op maandag
ochtend de opvolging van Henk
van Stipriaan door Ron Brandste
der op Hilversum-1. Op dezelfde
zender krijgt André van Duin op
vrijdagmiddag de ruimte.
Ex-TROS-baas Joop Landré zal
wekelijks op Hilversum-5 een pro
gramma presenteren voor de oude
re luisteraars. Het zogeheten
'kunst- en cultuurblok' zal op Hil-
verusm-1 verhuizen van dinsdag
avond naar zondagavond.
Farafina uit Opper-Volta (foto pr)
Afrikaanse groepen naar LVC
LEIDEN - In het Leids Vrijetijds Centrum spelen zaterdagavond twee
Afrikaanse groepen. Farafina komt uit Bobo-Diouloasso in Opper-Volta.
Deze zeven leden tellende groep speelt composities van leider Mahama
Konate, die sterk geïnspireerd zijn door traditionele muziek. De instru
menten zijn deels door de muzikanten zelf gebouwd. De Ghanees Joseph
Kobom speelt ballofoon, een op de xylofoon gelijkend instrument, en
wordt als een van de meest getalenteerde spelers van West-Afrika be
schouwd. Overbodig te zeggen dat de leden van de groep ook dansen
zullen uitvoeren.
De Kumbi Saleh Band uit Ghana is wat het instrumentarium betreft
wat meer op het Westen georiënteerd. Naast percussie en zang worden
bas, drums en electrische gitaar gebruikt. De zes leden speelden eerder in
uiteenlopende Ghanese bands als de Ramblers International, snr. Eddie
Donkor's Band, The Bunzus en C.K. Mann Band. Voor de kenners: hun
muziek is een mengeling van soukous en highlife.
Beide optredens worden georganiseerd door de African Arts Founda
tion.
HILVERSUM (ANP) - Een maand
eerder dan bij de andere omroepen
gebruikelijk is, begint de VPRO
met haar winterprogramma op de
televisie. De programma's, te zien
op de zondagavond tussen 20.10 en
00.25 uur en op de zaterdagmiddag
tussen 15.00 en 17.00 uur, staan
weer volledig in het teken van de
nimmer aflatende "strijd tegen het
stuitend populisme en de voort
woekerende debilisering".
De VPRO brengt in het komend
seizoen veel eigen werk en meer in
formatie en er is extra ruimte voor
kunst en cultuur, waaronder een
vaste plaats voor de cinema: elke
zondagavond een film vanaf 22.30
uur, waarin voor wat betreft de
programmering is gekozen voor re
trospectieven van regisseurs of ac
teurs en actrices. Het gaat om films
van onder anderen Louis Malle,
Werner Schroëter, Eric Rohmer,
Visconti en Robert Altman. De
maand september wordt gewijd
aan de Zweedse regisseur Ingmar
Bergman met de integrale televi
sieserie Fanny en Alexander, waar
van in 1983 ook een speelfilm is uit
gebracht.
Een belangrijke plaats is inge
ruimd voor de jeugdprogramma's
op de middagtelevisie, waarin op
elke leeftijdscategorie toegespitste
series te zien zijn. Zo is er de 'Wijde
Wereld' voor de peuters, een ani
matieproject van Joost Roelofs,
waarin de kleinsten worden mee
gevoerd in de vriendelijk-bizarre
wereld van de kunstenaar. De lage-
re-schooljeugd wordt bediend met
het programma 'Blikskaters', een
vervolg op 'Achterwerk in de kast'.
Die jeugd wordt overigens in het
zondagavondprogramma 'Geef je
ouders maar weer de schuld' eens
flink te grazen genomen. De
twaalfdelige comedyserie geschre
ven door het Schrijverscollectief,
steekt de draak met dat „verwende
stelletje kankerpitten dat veront
waardigd de schuld van hun lam
lendigheid aan deze klotemaat
schappij geeft".
De actuele informatie wordt uit
gebreid met een maandelijkse afle
vering van Diogenes, een buiten-
landrubliek waarin onderwerpen
en gebeurtenissen op politiek ge
bied op cynische wijze behandeld
zullen worden, in navolging van de
Adriaan van Dis
anp)
'Rendier'-componist overleden
NEW YORK (DPA) - De Ameri
kaanse componist Johnny Marks,
wiens kerstsong 'Rudolph the red-
nosed reindeer' een internationaal
succes werd, is op 75-jarige leeftijd
in New York overleden.
Marks was al een bekend compo
nist toen hij in 1949 het lied over
het rendier voor de slee van de
kerstman maakte. Van de plaat
met de kerstsong werden 12,5 mil
joen stuks verkocht.
Marks schreef later nog meer
maar minder populair geworden
kerstsongs. Hij componeerde in to
taal ongeveer 150 liedjes en schreef
de muziek voor een aantal televi
sieshows.
in een ton levende Griekse filosoof
die geldt als stichter van de cyni
sche school (derde eeuw voor
Christus). Jan Blokker is aange
trokken als eindredacteur voor de
ze rubriek.
Wat blijft is de rubriek VPRO-
nieuws met de binnenlandse on
derwerpen die doorgaans minder
de aandacht krijgen. Het rubriekje
Post uit Nicaragua wordt gewij
zigd in Post uit Moskou. Verslag
gever Emile Fallaux heeft de
hoofdstad van het „evil empire",
zoals de Amerikaanse president
Reagan het Sovjetrijk bestempel
de, gekozen als zijn standplaats en
zal vandaaruit alle uithoeken be
zoeken. Ook Koot en Bie zijn weer
van de partij met zes afleveringen
van een uur en Adriaan van Dis zet
zijn praatprogramma 'Hier is in
voort.
Schrijfster
Caldwell (85)
overleden
NEW YORK (DPA) - De Ameri
kaanse schrijfster Taylor Cald
well is vorige week vrijdag in
haar huis in Greenwich in New
York overleden. Haar dood op
85-jarige leeftijd als gevolg van
longkanker werd in het week
einde door haar dochter beves
tigd.
De 'keukenmeidenromans'
van Caldwell, spelende in de
wereld van de rijken en machti
gen, worden door miljoenen in
en buiten de Verenigde Staten
gelezen.
Janet Miriam Taylor Holland
Caldwell, die als schrijfster de
mannelijke voornaam Taylor
koos omdat ze dacht dan beter
te liggen bij uitgevers, was op
twaalfjarige leeftijd met schrij
ven begonnen. Het zou nog 26
jaar duren voor haar eerste ro
man, 'Dynasty of Death', haar
naam zou vestigen.
natuurlijk gaat Gerrit den Braber
door met zijn onvolprezen keuvel-
show over jarige burgemeesters.
1(1) Tarzan boy - Baltimo-
2(3) Into the groove - Ma
donna
3(2) Waarom fluister ik je
naam nog - Benny
Neyman
4 6) There must be an angel
- Eurythmics
5 9) I got you babe - UB 40
6 (10) Cherish-Kool and The
Gang
7(1) We don't need another
hero - Tina Turner
8(5) Blackstar - Georgie
Davis
9 4) Axel F -Harold Falter-
meyer
10 (13) Buona seraJOh Marie/2
weken - Andre Hazes
11 (14) Running up that hill -
Kate Bush
12 8) All fall down - Five
Star
13 (20) Dancing in the street -
David Bowie and Mick
Jagger
14 (11) Machinery - Propa
ganda
15 (11) Josephine - Chris Rea
16 (21) Heaven must be mis
sing an angel - Tava-
11 (12)
21 (22)
22 (19)
23 (33)
24 (34)
25 (29)
26 (15)
27 (30)
28 (37)
29 (26)
30 (21)
31 (31)
32 (40)
33 (28)
34
35
36 (32)
Santa Lucia by night -
George Baker Selection
Let's talk - One Way
Make me smile - Rober
to Jacketti and The
Scooters
Een boutje/daar ben ik
niet blij mee - Andre
van Duin
Save your love - Rene
and Angela
Raspberry beret
Prince and The Revolu
tion
Glory days - Bruce
Springsteen
Ik zal je nooit vergeten
- Koos Alberts
What's your name -
Zinno
I'm on fire - Bruce
Springsteen
Money's too tight -
Simply Red
Glow - Rick James
Rock me tonight -
Freddie Jackson
Endicott - Kid Creole
and The Coconuts
In between days - The
Cure
More than I can bear -
Matt Bianco
Out in the fields - Gary
Moore and Phil Lynott
Oerend hard - Nor
maal
Love is the seventh wa
ve - Sting
Japanese lovesong -
Ten Sharp
with dr.
Thompson
Baila - h
Don't
Dream
Twins
5 minutes - Mainframe
Excitable - Amazulu
(Stichtinp Ned. Top 40)
Russische filmster uitgeweken
LOS ANGELES (DPA) - Eén van de populairste filmsterren van de Sow-
jet-Unie, Oleg Vidov, is naar de Verenigde Staten uitgeweken. Ameri
kaanse kranten schreven dinsdag dat hij in Los Angeles een nieuwe car
rière op het witte doek hoopt te beginnen.
Vidov, die wordt aangeduid als de 'Robert Redford van de Russische
film', deed in de jaren '70 de kassa's in de Sowjet-Unie luid rinkelen. Hij
speelde in romantische films, verfilmde sprookjes en in 1972 zelfs in een
cowboyfilm. Maar vier jaar geleden, nadat hij als regisseur een kritische
film had gemaakt over het transportsysteem in zijn land. is hij kennelijk
in ongenade gevallen. Sindsdien kreeg hij geen belangrijke rollen meer
aangeboden.
Al in 1983 was de adteur, die zelf zegt 'achter in de 30' te zijn, naar
Joegoslavië gegaan. In mei gaf hij geen gehoor aan een oproep van de
autoriteiten in de Sowjet-Unie, naar huis te komen. In plaats hiervan ging
hij naar Oostenrijk. Met behulp van Amerikaanse vrienden kreeg hij een
visum als vluchteling, waarmee hij de Verenigde Staten binnen kon ko
men.
