Kroonprinsen in de wachtkamer Derde deel studenten in tweede fase 2400 basisscholen SSswsaas niet onder één dak Indringende film over zorg gehandicapt kind Japanse experimenten in WO II 'oud nieuws' DINSDAG 13 AUGUSTUS 1985 BINNENLAND PAGINA 5 DEN HAAG (GPD) - Dertig procent van de studenten die de eerste fase van hun universitaire studie hebben doorlo pen, kan worden toegelaten tot een tweede-fase-opleiding. Een groot deel van die opleidingen moet geheel worden betaald door de deelnemers of hun werkgevers. De overheid bekostigt in enkele sectoren de beroepsgerichte scho ling van afgestudeerden: in de ge zondheidssector zullen jaarlijks tweeduizend afgestudeerden Wor den toegelaten, duizend kunnen er naar een lerarenopleiding en 1.500 kunnen de opleiding tot technisch ontwerper of wetenschappelijk on derzoeker volgen. Dat staat in het wetsontwerp Tweede fase weten schappelijk onderwijs, dat minis ter Deetman (onderwijs en weten schappen) heeft ingediend bij de Tweede Kamer. De tweede fase van het weten schappelijk onderwijs sluit aan op de vier jaar durende eerste fase, die studenten kunnen afsluiten met een doctoraal examen. Daarna kunnen ze - als ze door de selectie heenkomen - een opleiding volgen die hun betere mogelijkheden geeft voor het uitoefenen van een beroep. De opleidingen tot arts, Marihuana op vliegveld Beek gevonden SCHIPHOL (ANP) - Op het vlieg veld Beek in Zuid-Limburg is gis teren een 38-jarige Ghanees aange houden, die in zijn koffer tien kilo gram marihuana bleek te hebben. Het is voor de eerste maal dat op deze regionale luchthaven verdo vende middelen zijn aangetroffen. De man, afkomstig uit Utrecht, was naar het vliegveld gekomen om zijn koffer op te halen die vori ge week tijdens de reis naar Neder land was zoekgeraakt. De man was afgelopen donderdag uit Lagos op Schiphol aangekomen, waar hij overstapte op een binnenlandse vlucht naar Beek. De zoekgeraakte koffer arriveerde het afgelopen weekeinde op de plaats van be stemming. Het vreemde reissche ma wekte de argwaan van douane en rijkspolitie. De Ghanees verklaart van niets te weten. Roemeense tolk verdwenen op dansfestival ODOORN (GPD) - Een 30-jarige vrouwelijke Roemeense tolk is vo rige week spoorloos verdwenen tij dens een internationaal volksdans- festival ii> Odoorn. De leiding van de Roemeense dansgroep, waaraan de vrouw was verbonden, deed aangifte bij de politie, die daarvan vervolgens melding heeft gemaakt bij de Roemeense ambassade. Het is nog onduidelijk of de ver dwijning van de vrouw, een lerares Duits, berust op politieke motie ven. Van een asielaanvraag is bij het ministerie van justitie niets be kend. De tolk, die vermoedelijk vrijdagavond verdween, behoorde niet tot de vaste bezetting van de dansgroep, maar was daar voor het festival aan toegevoegd. apotheker, tandarts, dierenarts, eerste graads-docent, technisch ontwerper en wetenschappelijk onderzoeker worden voorlopig door de overheid betaald. Bij de toelating wordt rekening gehou den met de behoefte op de arbeids markt. Arbeidsmarkt Voor de overige studies geldt in het wetsontwerp als algemeen uit gangspunt dat een afgeronde eer- ste-fase-opleiding de studenten volwaardige kansen op de arbeids markt biedt. Wie daarna nog een extra opleiding wil volgen in de tweede fase, moet dat zelf betalen of een werkgever daartoe bereid vinden. De ministers van onder wijs en wetenschappen en van eco nomische zaken hebben de ko mende vijf jaar in totaal 150 mil joen gulden uitgetrokken voor het op gang brengen van deze oplei dingen. Met ingang van het volgende stu diejaar kunnen universiteiten as sistenten in opleiding (aio's) aan stellen. Die zullen gedurende enke le jaren wetenschappelijk onder zoek verrichten of een 'technolo gisch ontwerp' maken. Ze kunnen promoveren en de doctorstitel ver werven. Een deel van de tijd moe ten ze onderwijs geven. Ook afge studeerden van hbo-opleidingen kunnen solliciteren naar deze aio functies. In het wetsontwerp zegt minister Deetman toe dat de stu dent-assistenten in de eerste fase blijven bestaan. Water na brand niet vergiftigd met blauwzuurgas ROTTERDAM (ANP) - Het giftige blauwzuurgas dat vorige week vrij kwam bij een brand in een plastic- opslag in Zevenhuizen, is zeer waarschijnlijk niet in het opper vlaktewater bij de plaats van de brand terechtgekomen. Dit heeft het hoogheemraadschap Schie- land gistermiddag meegedeeld. Bij de brand, in de nacht van vrij dag op zaterdag, kwam een grote wolk blauwzuurgas vrij. Door de grote hoeveelheid bluswater, als mede door de hevige regenval, is het gif echter zo verdund dat het zelfs bij laboratoriumonderzoek niet of nauwelijks te vinden zal zijn, zo verwacht het hoogheem raadschap, dat het waterbeheer in die streek onder zich heeft. Boven dien is het terrein van de brand door een grote groenstrook afge scheiden van het dichtstbijzijnde open water. Er zijn wel onderzoeksmonsters genomen van dat water, alsmede /van de afwatering van het naast het afgebrande gebouw gelegen ver hard opslagterrein. Schieland heeft dit uit voorzorg gedaan en ook om ervaringsgegevens te krij gen voor een eventuele volgende brand waarbij een gifwolk ont staat. Waarschijnlijk zijn eind deze week de eerste resultaten van het laboratoriumonderzoek bekend. DELDEN (ANP)- Ruben is vijfjaar en spastisch. Hij gaat overdag naar een revalidatiecentrum, verder is hij thuis. Dat betekent voor zijn ou ders een extra belasting. Ze moe ten hun zoontje helpen bij wassen, aankleden en eten. Zodra Ruben weer thuis is betekent dit ook weer extra zorg, al met al zo'n 40 uur per week. De Bond van Motorisch Gehan dicapten (BOSK) vindt dat de pro blemen rond de thuiszorg van li chamelijk gehandicapte kinderen nog steeds te weinig worden on derkend. Omdat het schrijven van dikke rapporten over die proble matiek en uitspraken van het par lement nauwelijks wat uithaalden, maakte de afdeling Twente van de BOSK een film om te tonen hoe het er in gezinnen met lichamelijk gehandicapte kinderen toegaat. De vaste kamercommissie voor volksgezondheid keek onlangs naar de film en vond deze „be klemmend". Hulpverleners beoor deelden de filrfi zelfs als te indrin gend. Voor ouders met gehandi capte kinderen was de rolprent ROTTERDAM - Een nieuwe rage op surfgebied: je eigen idool op je plankzeil. Een Rotterdamse firma drukt computerfoto's op zeilen van surfers. Voor iets minder dan vijf tig gulden kan men van een eigen foto een zogeheten opblaaskit krij gen. Op de foto van links naar rechts de portretten van minister Rietkerk, de Mona LisaRuud Gul- lit en Marilyn Monroe. (foto anp) Spookrijdster ramt auto: twee gewonden AMSTERDAM (ANP) - Na als spookrijdster op de drukke rijksweg A-4 in de richting Am sterdam de drie rijstroken eni ge tijd onveilig te hebben ge maakt, is een automobiliste gis teravond ter hoogte het RAI- gebouw in Amsterdam in bot sing gekomen met een tege moetkomende auto. De spook rijdster werd evenals de be stuurder van de andere perso nenauto met verwondingen in een ziekenhuis in Amsterdam opgenomen. De beide auto's werden totaal vernield. Dit heeft een woordvoerder van de Amsterdamse politie gister avond meegedeeld. De vrouw was al van de Haar lemmermeer op de verkeerde weghelft van de drukke snel weg Rotterdam-Amsterdam in de richting Amsterdam terecht gekomen en had ook daar al een aanrijding veroorzaakt. Zij was daarna echter doorgere den. echter nog niet hard genoeg. „We hebben beslist niet willen choque ren en zijn erop uit geweest juist de dagelijkse praktijk te filmen", al dus woordvoerder Kerkhof Jonk man van de BOSK in Twente. Een van de grootste moeilijkhe den voor ouders die hun lichame lijk gehandicapte kind thuis willen verzorgen is het ontbreken van een financiële vergoeding. Sturen ze hun kind naar een internaat, dan is er voor de verzorging wèl geld. „Het gevolg is dat veel ouders daar noodgedwongen toe overgaan. Zij zijn daardoor helaas niet vrij in het kiezen van wat er met hun kind ge beurt", zegt Kerkhof Jonkman. Afgezien van het geld zijn er nog tal van andere problemen die het thuis opvangen van lichamelijk ge handicapte kinderen problema tisch maken. Gezinshulp en wijk verpleging zijn vaak onvoldoende in staat de verzorging van het kind over te nemen als de moeder of va der door bijvoorbeeld ziekte uit valt. Maar ook de kenis van huisartsen schiet volgens BOSK vaak ernstig tekort. Verder laat de capaciteit van de dagopvang over het algemeen te wensen over en ontbreekt een vraagbaak voor de ouders van lichamelijk gehandi capte kinderen. Kerkhof Jonkman vindt dat er naar gestreefd moet worden licha melijk gehandicapte kinderen zo veel mogelijk op te voeden in het gezin, al erkent hij dat niet alle ou ders hiertoe in staat zijn en dat in ternaten alle voorzieningen heb ben om de kinderen goed op te vangen. Maar de omgeving is en blijft onnatuurlijk. „De kinderen missen toch de gezinsband, wor den in een te beschermd milieu op gevoed, leven alleen tussen soort en leeftijdgenoten en worden zo onvoldoende voorbereid op de maatschappij", vindt Kerkhof Jonkman. Zijn spastische zoontje Ruben heeft er volgens hem profijt van dat hij thuis wordt verzorgd. „We denken dat hij nu geestelijk weerbaarder is dan wanneer hij in een internaat zou zitten". Om de thuisverzorging op grote re schaal te verwezenlijken moet er volgens de BOSK onder andere een regeling komen die een finan ciële bijdrage mogelijk maakt. De kosten voor thuis verzorgen van li chamelijk gehandicapte kinderen lopen hoog op. Soms moeten bouwkundige voorzieningen wor den getroffen in verband met het gebruik van een rolstoel. De aan schaf van aangepast speelgoed- is duur, evenals gespecialiseerde hulp. Ook is het wel eens noodza kelijk hoge stookkosten te maken omdat het kind een bepaalde tem peratuur nodig heeft. Vermoedelijke afperser gepakt na tv-programma MEDEMBLIK (ANP) - De rijkspo litie heeft gisterochtend een 42-ja- rige inwoner van Medemblik aan gehouden. Do man wurdt ervan verdacht op 31 mei van dit jaar een poging tot brandstichting te heb ben gedaan bij de jachtwerf Jon- gert bv in Medemblik. Op 12 en 13 juni zou de man hebben gepro beerd onder bedreiging met nieu we brandstichting het bedrijf 100.000 gulden af te persen. In de nacht van 13 op 14 juni slaagde de afperser erin te ontko men aan een uitgebreid politiecor- don dat was gelegd rondom de plaats waar het geëiste bedrag was gedeponeerd. De aanhouding was mede het resultaat van tips nadat in het AVRO-programma 'Opspo ring Verzocht' de stem en een com positiefoto van de vermoedelijke afperser openbaar waren gemaakt. AMSTERDAM (ANP) - Het feit dat Japanse artsen tijdens de Tweede Wereldoorlog experimenten heb ben uitgevoerd op geallieerde krijgsgevangen is al lang bekend. Ook dat die experimenten plaats vonden in het speciale kamp „Een heid 371" bij de stad Moekden in het door Japan toen bezette Mants- joerije. Diverse publikaties kort na de Tweede Wereldoorlog hebben daarover melding gemaakt. Dit verklaarde prof. De Jong gis teren desgevraagd, nadat bekend was geworden dat de Britse com merciële tv-zender ITV vandaag een documentaire uitzendt waarin melding wordt gemaakt over die experimenten. Volgens De- Jong komt het wel vaker voor dat een gebeurtenis die als tientallen jaren bekend is, opeens weer 'nieuws' wordt. „Maar ik weet natuurlijk niet of de makers in die documen taire extra informatie op de be staande gegevens hebben kunnen toevoegen", aldus De Jong. Volgens De Jong heeft met name het boek The knights of Bushido van Lord Russell of Liverpool in 1958 de aandacht getrokken door het beeld dat de Engelse publicist daarin schetste over de Japanse oorlogsmisdaden, waarbij krijgs gevangenen onder meer dodelijke injecties met bacteriën kregen toe- landen in de Tweede Wereldoor- log", dat handelt over de oorlog in het voormalig Nederlands-Indië. De Jong maakt in een hoofdstuk over krijgsgevangenen melding van de Japanse experimenten. Hij gaat daar niet diepgravend op in omdat er bij die experimenten vol gens hem geen Nederlanders wa ren betrokken. Er bevonden zich geen Nederlandse krijgsgevange nen in dat speciale kamp. De Jong vond dat hij over die experimenten toch melding moest maken als te genhanger van de Duitse oorlogs misdaden. Opiaten uit ziekenhuis ontvreemd ROTTERDAM (ANP) - De directie van het Zuiderziekenhuis in Rot terdam heeft gisteren by de politie aangifte gedaan van diefstal van opiaten uit de apotheek van het ziekenhuis. Het gaat daarbij om tien ampullen cocaïne en een nog onbekende hoeveelheid valium en rohypnol. Dit heeft een woordvoerder van de Rotterdamse politie meege deeld. De opium kan in de gestolen oplossing volgens de politiewoord voerder bij intraveneuze injectie (in de aderen) dodelijk zijn. DEN HAAG (GPD) - Van bijna een op de drie basisscholen is de 'kleuter afdeling' nog in een ander gebouw gehuisvest dan het lager onderwijs. Het zal naar verwachting tien jaar duren voordat alle achtduizend basis scholen in ons land hun leerlingen onder één dak kunnen onderwijzen. Gisteren zijn, in verband met de vakantiespreiding, in Utrecht, de ooste lijke en de noordelijke provincies de eerste leerlingen van het nieuwe basisonderwijs naar school gegaan. De scholen in het westen beginnen komende maandag. Volgens het ministerie van onderwijs en wetenschappen kampen 2.400 basisscholen met ruimteproblemen. Het rijk en de gemeenten moeten zorgen voor voldoende huisvesting. In een groot aantal gevallen is nog onduidelijk welke overheid de noodzakelijke verbouwingen moet beta len. De overige aanloppproblemen van de basisschool zijn in de vakantie grotendeels overwonnen. De meeste scholen hebben een directeur en een schoolwerkplan. Dat laatste is een algemene beschrijving van de idealen en een globale opsomming van het leerstofaanbod. Tijdens de grote vakantie is zekerheid verkregen over de exacte personeelsformatie van de scholen. De onderwijsvakbonden zijn daarover overigens nog steeds ontevreden. De basisschool is meer dan een samengevoegde kleuter- en lagere school. In het onderwijs moeten veel vernieuwende activiteiten dagelijks worden, ingepast. Zoals by voorbeeld het werken in kleine groepen, het leren omgaan met computers en de introductie van het vak Engels in de laatste twee klassen. Klassen overigens die er in het ideale geval niet meer zullen zijn: het is de bedoeling dat ieder kind precies die informatie krijgt waar het op dat moment aan toe is. De een begint op z'n vijfde met lezen, de ander pas op zevenjarige leeftijd. Maar die is misschien weer veel beter in rekenen of tekenen. Voor dat alles, zo vinden de vakbonden, is méér personeel nodig dan minister Deetman en zijn staatssecretaris Van Leijenhorst beschikbaar willen stellen. Of de anderhalf miljoen kinderen van de basisschool inder daad het onderwijs krijgen zoals hun dat in de wet wordt beloofd, is nog afwachten. In elk geval staan veel onderzoekers al in de startblokken om de eerste ervaringen te registreren. AMSTERDAM (ANP) - Leden van het jongerencentrum Wadada hebben gisteravond met een groot bord de deur van de ambtswoning van burge meester Van Thijn aan de Herengracht in Amsterdam dichtgespijkerd. Zij deden dit uit protest tegen het uitblijven van subsidie voor het cen trum, dat door veel gekleurde jongeren wordt bezocht. De actievoerders vinden dat Van Thijn 'versluierde apartheid' in zijn eigen stad toelaat, terwijl hij wel Zuid-Afrïka zal bezoeken voor een ontmoeting met de zwar te verzetsbeweging. (foto anp> DEN HAAG - Aanstaande zater dag moet het gebeuren. Dan moet dr. J.M. Den Uyl een einde maken aan de martelende onze kerheid die partij en natie al ja ren. in haar greep houdt. Doet- ie-het-wel-of-doet-ie-het-niet?, heet het gezelschapsspel waar van de attractie onderhand sterk aan slijtage onderhevig is. Inzet van dat spel: het lijstttrekkers- schap van de PvdA. door Peter van Nuijsenburg In zijn directe omgeving twij felt niemand aan de uitkomst; Den Uyl zal de lijst bij de kamer verkiezingen van volgend jaar aanvoeren. De ambitie om voor de tweede keer naamgever te zijn van een kabinet zal sterker blij ken dan de in eigen kring erken de bezwaren: zijn leeftijd (Den Uyl is 66 jaar), zijn tanende popu lariteit binnen en buiten de par tij, zijn aanwijsbaar verminderde greep op het politieke gebeuren en, niet in de laatste plaats, de broze gezondheid van zijn Op de achtergrond speelt nog een andere factor een rol. Den Uyl kan de partij moeilijk een jaar vóór de verkiezingen opza delen met een opvolgingskwes tie. Hij is er. niet in geslaagd een troonpretendent aan te wijzen, laat staan een die voor alle gele dingen in de partij aanvaardbaar is. Zijn vertrek zou het gevaar kunnen inhouden van slopende strijd om het leiderschap, die de PvdA zou kunnen splijten. Omdat, zoals het cliché wil, in de politiek alles kan en nooit nooit nooit is, moet rekening worden gehouden met zijn troonsafstand. De wachtkamer met kroonprinsen is inmiddels aardig leeggestroomd, maar drie kandidaten zijn bereid de partij te redden', als „Joop het niet doet". Derhalve korte karakter schetsen van Marcel van Dam, Jos van Kemenade en Wim Kok. Marcel van Dam kan als sterk ste troef zjjn populariteit bij „de gewone kiezer" uitspelen. Door zijn optredens voor radio, tv en' RSV geniet hij bij deze kiezer een groter vertrouwen dan enig partijgenoot. Ook Joop den Uyl kan niet meer aan hem tippen. Als hij deze achterban weet te mobiliseren, gooit hij hoge ogen. Dat vooruitzicht vervult zijn par tijgenoten in de top en het kader van de PvdA met afgrijzen. Demagogisch De spraakmakende elite bin nen de PvdA heeft het niet op Van Dam. Zijn styl van politiek bedrijven wordt steevast afge schilderd als demagogisch en simplistisch. Een warme benade- Den Uyl: tanende populariteit. (foto ANP) ring van de politieke medemens behoort niet tot zijn meest in het oog lopende karaktertrekken. Minder begenadigde fractiele den hebben dat menigmaal aan den lijve ondervonden. Van Dam laat zich graag voorstaan op zyn rijke repertoire van discussie trucs, venijnige typeringen en beledigingen. Toen zijn collega Kosto in een interview in Vrij Nederland het vooruitzicht van Van Dams leiderschap rampzalig noemde, sprak hij, naar ruwe schatting, namens 99 procent van de fractie. Dit alles kan niet verhullen dat Van Dam tijdens het tweede ka binet-Van Agt (1981-82) een be kwaam minister van volkshuis vesting is geweest. Al haalde ook daar menig ambtenaar opgelucht adem, toen aan dat ministers schap een vroegtijdig einde kwam. Als vice-voorzitter van «de RSV-commissie demonstreerde hij zijn tactisch meesterschap. Gedwongen de tweede viool ach ter voorzitter Van Dijk te spelen, nam hij de dirigentenrol over toen de conclusies van de enquê te werden geformuleerd. Minis ter Van Aardenne (economische zaken) kan er over meepraten. Deze combinatie van eigen schappen maakt hem tot een kleurrijk politicus. Of dat vol doende is voor het leiderschap van de PvdA, wordt ook buiten zijn partij betwijfeld. Middenschool Jos van Kemenade heeft zich in de publiciteit minder geducht geweerd dan Van Dam. Toen het kabinet-Den Uyl in 1973 besloot de samenleving drastisch te her vormen onder het motto „Verde ling van macht, kennis en inko men", nam de toen onbekende professor uit Nijmegen het twee de agendapunt voor zijn reke ning. In zijn 'Perspectievennota' presenteerde hij het instrument om de kennis eerlijker te verde len: de middenschool. Van Kemenade was gelijk om streden. Links, Marcus Bakker (CPN) en rechts, de WD, schreeuwden moord en brand. Het onderwijs zou een grauwe eenheidsworst worden (de WD), de arbeiderskinderen konden goed onderwijs nu wel helemaal vergeten (Bakker), Van Kemenade was vooral een kort zichtige dogmaticus (beiden). Huiskamerfilosofen vroegen zich af hoe dat kon, die verdeling van kennis. In elk geval kreeg van Kemenade het verwijt dat hij het onderwijs weer tot inzet van politieke strijd had gemaakt. Hij was daar overigens niet van on der de indruk. De katholiek Van Kemenade werd al gauw een vertrouweling van Den Uyl. Hij is een goed, za kelijk onderhandelaar. Den Uyl had een voorkeur voor Van Ke menade als zijn opvolger, maar PvdA-voorzitter Max van den Berg zag in Van Kemenade niet een de massa aansprekende stemmentrekker. Hij is ook niet echt populair in zijn partij. Op het PvdA-congres van april j.l. werd hij tot zijn grote teleurstel ling niet gekozen als vice-voor zitter. Toch is hij een serieuze kandi daat. In een door vele socialisten aantrekkelijk bevonden scenario zou Den Uyl lijsttrekker worden en Van Kemenade de kandidaat premier. Den Uyl zou de stem men inbrengen en Kemenade de weg vrij maken voor een kabinet met het CDA. Hij zou bij de christen-democraten meer kre diet hebben dan Den Uyl. Wens droom of toekomstmuziek, in elk geval zit Van Kemenade, nu be stuurder van de Universiteit van Amsterdam, nog steeds op de re servebank. Wim Kok De favoriet van partijvoorzitter Van den Berg, oud-FNV-voorzit- ter Wim Kok, heeft mischien wel de beste papieren. Kok is poli tiek een onbeschreven blad. Steevast gekarakteriseerd als een pragmaticus, is hij niet be zoedeld door de richtingenstrijd (regerings- versus actiepartij) die nog altijd, zij het verscholen ach ter de facade van eensgezind heid, binnen de PvdA woedt. Kok kan tegenstellingen over bruggen, standpunten verzoenen en helder formuleren. Indien no dig trapt hij stevig op het gaspe daal van de demagogie, zoals op manifestaties tegen het huidige kabinetsbeleid. Zijn onhande- lingsruimte zal hy daar echter nooit door laten inperken. Tegen een direct lijsttrekker schap pleit zijn bij iedereen vers in het geheugen liggende relatie met de grootste vakcentrale. Dat zou kiezers met een andere ach tergrond kunnen afstoten. Maar dat hij op termijn de aangewezen opvolger van Den Uyl zal zijn, wordt door bijna niemand in de PvdA bestreden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 5