'Nu kunt u zelf voor insekt gaan spelen'
Wassenaarse duinen mogen weer stuiven
(74)
Natuur gerichte recreatie in drukbezocht duingebied Meijendel
PAGINA 2
REGIO LEIDEN
MAANDAG 12 AUGUSTUS 1985
DEN HAAG/WASSENAAR -
De duinen mogen weer stui
ven. Het is niet langer noodza
kelijk dat overal helmgras
wordt geplant om het zand bij
elkaar te houden. Sinds 1983
wordt in het Wassenaarse dag-
recreatiegebied Meijendel on
derzoek gedaan naar de nood
zaak van het 'vastleggen' van
zandduinen.
"Het grappige is, dat over het ver
stuiven van duinen wel vaak be
paalde gedachten zijn, terwijl nie
mand precies weet hoe het om en
toe gaat. Wij doen nu natuurweten
schappelijk onderzoek met als doel
praktische vragen op te lossen die
bij duinbeheer voorkomen. Door
het onderzoek hopen we te leren
hoe je tegen stuivend zand moet
Onderzoek in Meijendel: helmgras niet langer heilig
aankijken".
F. van der Meulen van de Afde
ling Terreinbeheer van de Haagse
Duinwaterleiding (DWL) vertelt
over het onderzoek dat de DWL in
samenwerking met prof. P.D. Jun-
gerius van het fysisch, geografisch
en bodemkundig labaratorium van
de Universiteit van Amsterdam
doet in een veertig hectare groot
gebied in het noord-westelijke deel
van het Wassenaarse dagrecreatie-
gebied Meijendel. Het gat om het
rond de Noorderpan gelegen ge
bied. Enkele voorlopige conclusies
van het onderzoek zijn te vinden in
het onlangs verschenen rapport
'De ontwikkeling van stuifkuilen
in het duinterrein Meyendel'.
Tot voor kort ging men er van uit
dat je verstuiving van duinzand zo
veel mogelijk door middel van be
planting moet tegengaan. Het on
derzoek beoogt een idee te geven
van de ontwikkeling van een duin
gebied waar een tijdlang niets
meer 'vastgelegd' wordt.
Hoe is het onderzoek opgezet?
Eind '83 is in het onderzoekgebied
het aantal stuifkuilen geteld. Stuif
kuilen zijn uitdiepingen in een
duingebied die zijn ontstaan door
uitblazing van de wind. Alle stuif
kuilen van het gebied zijn toen ge
markeerd met erosiepinnen, waar
door je kunt nagaan of na verloop
van tijd de oppervlakte van de kui
len verandert en of er bij de pinnen
zand bijkomt of zand verdwijnt.
In juni en november vorig jaar
zijn die metingen verricht. Kunnen
er al conclusies worden getrok
ken?
Van der Meulen: "Je kunt na
zo'n korte tijd jaar nog niet zo erg
veel zeggen, maar al wel dat de
hoeveelheid zand die wegwaait
kleiner is dan wat we hadden ver
wacht. De erosie in het onderzoek-
jaar is zes procent geweest. Dat
lijkt meer dan het is. In een jaar is
het erosie-oppervlak met zeshon
derd vierkante meter toegenomen.
Ook dat lijkt heel wat, maar je
moet niet vergeten dat de stuifdui-
nen maar tweeënhalf procent van
het gebied bestrijken. Het is mij
daarom meegevallen dat maar een
klein deel van het zand wegwaait".
Het doel van het onderzoek is te
bekijken of je het beheer van be
paalde gedeelten van de duinen an
ders kunt aanpakken. Daarbij
moet je wel in de gaten houden of
andere functies van het gebied, zo
als zeewering, recreatie en water
winning, daar geen schade van on
dervinden.
Van der Meulen: "We proberen
er achter te komen of de ontwikke
lingen met betrekking tot die ande
re functies zorgelijk zijn, of niet.
Als je delen van de duinen kunt la
ten stuiven, dan doet dat meer
recht aan het duin als natuurland
schap en je zou er ook nog finan-
cieel voordeel van kunnen heb
ben".
De resultaten tot nu toe zijn ech
ter onvoldoende om over dat be
heer iets te kunnen zeggen. Van
der Meulen: "We moeten het on
derzoek zeker vijf jaar laten lopen
en daarna kijken of we misschien
conclusies met betrekking tot het
beheer kunnen trekken".
Het onderzoek is niet het eerste
of enige in Meijendel. In de gebie
den Prinsenberg, Waalsdorp en
een klein deel van het huidige on
derzoekgebied, de Noorderpan,
wordt al wat langer geëxperimen
teerd. In het duingebied De Blink
in Noordwijkerhout is door Junge-
rius ook gedurende een aantal ja
ren onderzoek gedaan. Het huidige
onderzoek is echter, in ieder geval
voor Meijendel, het meest precieze.
Een kleine zeshonderd. Poolse kinderen zijn vanmorgen met hun -pleeggezinnen aangekomen in het Wassenaar
se attractiepark Duinrell voor een dagje gratis vermaak. De jeugdige kinderen verblijven momenteel drie weken
in ons land op uitnodiging van de Nijmeegse organisatie 'Een hart voor Polen'. Deze groep begon in 1981 met de
vakanties voor Pollse kinderen. De kinderen variëren in leeftijd van acht tot vijftien jaar. (foto Holvast)
Oegstgeestse
ten val
ii marathon
bij
Agenda
OEGSTGEEST - Een 74-jarige in
woonster van Oegstgeest is zater
dagmiddag tijdens de finish van de
Bloemenmarathon ongelukkig ten
val gekomen. Op de hoek van de
De Kempenaerstraat en Gevers
straat struikelde zij en moest ten
gevolge daarvan met een heupfrac
tuur naar het Academisch Zieken
huis in Leiden worden overge
bracht
Gewond door
geen voorrang
te verlenen
OEGSTGEEST - Door geen voor
rang te verlenen is een 81-jarige au
tomobiliste in botsing zaterdag
morgen gekomen met de auto van
een 24-jarige vrouw uit Yerseke.
Zij reed, komende uit de Hof-
brouckerlaan, zomaar de Lange
Voort in en kon vervolgens een
aanrijding niet voorkomen. Zij zelf
werd slechts licht gewond aan de
enkel, de moeder van de vrouw uit
Yerseke moest met een uit de kom
geschoten arm naar het zieken
huis.
MAANDAG
Leiden
Café Napeleon - Steenstraat, ter ope
ning El Cid-week optreden Amazing
Stroopwafels, 23 uur.
Koets-o-theek -• Kruisstraat, optreden
zanger Hans de Booy en Les Deux.
DINSDAG
Leiden
Groot Auditorium van het Academiege
bouw - Rapenburg 73, debat 'het univer
sitair onderwijs moet zich richten op de
vraag van het bedrijfsleven, 20 uur.
Oud-Katholieke Kerk - oecumenisch
avondgebed, 19-19.30 uur.
Stationsplein busperron N - bustocht en
Heineken, 13.30 uur.
APOTHEKEN
De avond-, nacht- en zondagsdienst van
de apotheken in de regio Leiden, wordt
waargenomen van vr 9 augustus tot vr
16 augustus door:
Haven Apotheek, Haven 18, Leiden, tel.
120085.
Apotheek Hofland, Thobeckeweg 3,
Voorschoten, tel 762877.
MOTORDIEFSTAL - Drie Am
sterdammers zijn afgelopen zater
dag in De Zilk in de kraag gevat,
nadat zij eerder hadden gepoogd
een motor in Noord wijk te stelen.
De diefstal mislukte omdat de ei
genaar van de motor, een Duitse
toerist, in de directe nabijheid ver
bleef.
Wassenaarse
kermis dag
extra open
WASSENAAR - Is het slechte
weer van het afgelopen weekeinde
toch nog ergens goed voor ge
weest: De Wassenaarse kermis
blyft langer staan dan de bedoeling
was. De kermis die eigenlijk zater
dagnacht om één uur zou sluiten,
draait als gevolg van het slechte
weer en de navenante bezoekers
aantallen nog door tot vannacht
twaalf uur.
Nieuw pistool
afgenomen
OEGSTGEEST - De poütie van
Oegstgeest heeft gistermiddag
rond half één een 16-jarige jongen
uit die plaats met een luchtdrukpi
stool aangehouden. Hij liep ter
hoogte van de vijver aan de Aert
van Neslaan met het pistool rond.
Volgens de politie liep hij nergens
gericht op te schieten, maar omdat
een ander persoon er zich toch niet
zo gelukkig bij voelde, werd inge
grepen. De jongen die het lucht
drukpistool een dag eerder had ge
kocht, moest het wapen inleveren.
Bovendien kreeg hij een proces
verbaal aan zijn broek.
OEGSTGEEST - In de stromende
regen (speaker W. van Duivenbo-
de: "Welkom in een zonovergoten
Oegstgeest") eindigde zaterdag na
bij het Oegstgeester winkelcen
trum Lange Voort de vierde editie
van de Internationale Bloemenma
rathon, een wedstrijd voor rolstoe
latleten. De wedstrijd over vijf ron
den om het winkelcentrum werd
gewonnen door de allerbeste: de
Belg Luc van Landeghem. Hij rol
de in Oegstgeest met een gemid
delde snelheid van 31,8 kilometer
per uur.
Ondanks het slechte weer waren
er heel wat belangstellenden aan
de meet. Ook de media waren
ruimschoots aanwezig. De NCRV
maakte radio-opnamen en de
AVRO filmde voor de televisie.
Vanavond zijn bij deze omroep
beelden van de marathon te zien.
Van de 34 deelnemers die vorige
week zaterdag in Rijnsburg start
ten, hebben 28 rijders Oegstgeest
gehaald. Voldaan rustten ze uit na
voor de laatste keer de finishlijn te
hebben overschreden. De doorzet
ters werden, zols het hoort bij een
Bloemenmarathon, na afloop flink
in de bloemetjes gezet. Eén voor
één kwamen ze op het ere-podium
om medailles, ruikertjes en een
handdruk van de commissaris van
de koningin in Zuid-Holland, mr.
S. Patijn, in ontvangst te nemen.
Winnaar van het algemeen klas
sement is de Belg Luc van Landeg
hem geworden. Tweede werd de
Duitser Errol Marklein, derde de
Nederlander Huub Nelisse. In de
B-groep, waarin rijders met een
zwaardere handicap om de hoogste
titel strijden, raakte de Westduitse
Margrit Quell in Oegstgeest haar
eerste plaats kwijt omdat ze ten val
kwam. Zij werd derde in het eind
klassement van de B-groep. Eerste
werd hier Adrie Valkenburg, twee
de Gerard de Sterke.
Het ploegenklassement werd ge
wonnen door de ploeg met als
sponsor de Leidse autohandel
LIAM. Tweede werd Dobbelman-
duin Verzekeringen uit Noordwijk,
derde de ploeg met shirtreclame
voor de Nederlandse Invaliden-
sportbond.
Extra vreugde aan de eindstreep
Na een week ruim 260 kilometer te hebben afgelegd, ging de oersterke Belg Luc v
Oegstgeest triomfantelijk als eerste over de meet.
was er over de verblijfsvergunning
die de Libanees Fawaz Khalaf (26)
voor een jaar heeft gekregen. Het
goede nieuws werd woensdag tij
dens de etappe naar Waalwijk be
kend gemaakt. Khalaf was taxi
chauffeur in Libanon en werd het
slachtoffer van een aanslag, ver
moedelijk vanwege zijn lidmaat
schap van de vrijmetselarij. Bij de
aanslag verloor hij zijn linkerbeen.
In 1983 vluchtte hij naar Neder
land. Tot woensdag heeft hij in
spanning gezeten of hij hier kon
blijven.
De in Waddinxveen woonachtige
Khalaf studeert inmiddels compu-
terkunde en spreekt goed Neder
lands. "Ik ben enorm blij dat die
verblijfsvergunning is afgegeven.
Een terugkeer naar Libanon zou
voor mij rampzalig zijn. Als gehan
dicapte tel je daar niet mee, je kan
geen werk krijgen en ze zien je als
een derderangs burger. Bovendien
is het levensgevaarlijk. Stel dat ik
ergens in een bar zit en er wordt
een aanslag gepleegd, dan kan ik
nooit snel genoeg dekking zoeken.
In Nederland voel ik me gelukkig".
De organisatoren van de Bloe
menmarathon waren ondanks het
slechte weer dat de sportieve tocht
begeleidde tevreden met het ver
loop. Lex van Vliet: "Wat het weer
betreft was het de allerslechtste
marathon die we hebben gehad.
Gewoon knap waardeloos. Maar
verder was het sportief een ge
slaagde week en we hebben erg
veel lol gehad. Volgend jaar zullen
we dan ook zeker het eerste lus
trum vieren".
LEIDSCH DAGBLAD
HET GROOTSTE DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
POSTADRES
Postbus 54. 2300 AB LEIDEN
ADVERTENTIES
(behalve Sleuteltjes) n
n 8.30-17.00 uur
-vrij.
(071)144941
SLEUTELTJES
ma.-vrij. van 8.00-19.30 uur (071143545
ABONNEESERVICE
Nieuwe abonnementen, wijzigingen, beta
lingen n
NABEZORGING
ma -vrij. van 18 00-19 30 uur (071) 123143
(Nabezorging na 19.30 uur)
zaterdag van
16.30-18.00 uur (071)123143
(Nabezorging na 18.00 uur)
ADMINISTRATIE
ma.-vrij. van 8.30
REDACTIE
(071) 144941
Bij geen gehoor buiten kantooruren, raad
pleeg het telefoonboek.
ABONNEMENTEN
per jaar, aan huis bezorgd 250,90
per post (binnenland) 345,20
per half jaar, aan huis bezorgd 131,40
per kwartaal, aan huis bezorgd 65,70
per post (binnenland) 89,30
per maand, aan huis bezorgd 22,10
per maand, per post f 30.00
(maandabonnement alleen mogelijk met
automatische betaling),
losse nummers 1,00
Abonnementsgelden dienen bij vooruitbe
taling te worden voldaan. Restitutie is niet
mogelijk.
Abonnementen kunnen op elke gewenste
dag ingaan. Indien één maand voor het
verstrijken van de abonnementsperiode
geen opzegging is ontvangen wordt het
abonnement automatisch verlengd.
Betaling van abonnementen op giro
3203571 tn v Damiate Holding BV te
Haarlem.
Witte Singel 1Leiden (i
REGIOKANTOREN
Juhanastraat 19. 2405 CG
Alphen aan den Rijn (01720) 93961
Vuurbaakplein 11, 2221 JB
Katwijk (01718)12383
Hoofdredacteur: drs. J.W.E. Metselaar
Adj. hoofdredacteur: R.D. Paauw
Alg. redactiechef: A. van Leeuwen
Plv. alg. redactiechef: J.M.J. Post
Commentaren: W.F.J. Wirtz,
A.A. van Brussel
Stad: J. Kroon
Duin- en bollenstreek: H.I.J. Veldnuizen
Bin./Buitenl /Econ.: W.F.J. Wirtz
Sport: P.J. de Tombe
Feature: W.C.H. Schrama
Regio Leiden: W. Hoenson-de Graaff
Kunst, radio, tv: P.C. Rosier
Geestelijk leven: S.J. de Groot
Het Leidsch Dagblad is aangesloten bij de
Gemeenschappelijke Persdienst, met ei
gen correspondenten in Bonn. Brussel. Jo
hannesburg, Tokio. Londen, Parijs, Was
hington, Rome, Madrid. Mexico-City, Tel
Aviv en Beiroet.
WASSENAAR/DEN HAAG
- "Nu kunt u zelf voor in
sekt gaan spelen. U plukt
een stevig grassprietje en
raakt daarmee de binnen
door
Siebe Jan Postma
kant van de meeldraden der
bloemen aan; op hetzelfde
moment dat u zo'n meel
draad aanraakt, klapt hij
naar binnen. Was de oor
zaak niet een grassprietje,
maar de tong van een insekt
dan zou de naar binnen
klappende meeldraad tege
lijkertijd het insektenli-
chaam mat stuifmeel heb
ben bepoederd. Op die ma
nier dwingt de plant bezoe
kende insekten het stuif
meel voor hem mee te ne
men en voor de bestuiving
te zorgen".
Dit alles en nog veel meer kan de
bezoeker van dagrecreatiegebied
Meijendel doen om kennis te ma
ken met het groeiende en bloeien
de. Zo blijkt althans uit zogeheten
seizoensboekjes, die een wervend
licht werpen op het voor publiek
opengestelde deel van Meijendel,
de 180 hectare grote duinvallei aan
de zuid-westkant van Wassenaar.
Het gebied trekt meer dan een
miijoen bezoekers per jaar, voor
waar geen kleinigheid. Volgens de
beheerder van het bezoekerscen
trum Meijendel, Henk van Emme
rik, is het daarmee het drukst be
zochte duingebied van Nederland-
Al vindt hij de cijfers "in zekere zin
misleidend: men gaat namelijk uit
van de verhouding tussen het aan
tal bezoekers en de grootte van het
gebied. Als een gebied vrij klein is,
zoals Meijendel, dan wordt de druk
op dat gebied sneller groot".
Wandelen
Het beheer van het gebied is in
handen van de Haagse Duinwater
leiding (DWL). In haar beleid staat
de 'natuurgerichte recreatie' voor
op. Dat wil zeggen dat de activitei
ten niet schadelijk mogen zijn voor
de natuur, maar dat ze juist by
voorkeur gericht zijn op het genie
ten daarvan.
Een goed voorbeeld van die
vorm van recreatie is het wande
len. De grootste groep recreanten
in Meijendel wordt dan ook ge
vormd door de wandelaars. Voor
hen worden per jaar vijf verschil
lende wandelpaden uitgestippeld:
voor de winterperiode twee en
voor de andere seizoenen één. De
seizoenpaden worden uitgebreid
beschreven in voorlichtende boek
jes.
Van Emmerik: "We hebben hier
veel wandelaars die echt op de na
tuur gericht zijn en de boekjes
daarvoor gebruiken, andere wan
delaars gebruiken de uitgestippel
de paden vooral om niet te verdwa
len". Overigens zijn er veel meer
paden dan de boekjes doen ver
moeden. Dat zyn voor een groot
deel de voormalige seizoenpaden.
Ook niet-wandelaars kunnen actief
recreëren. Zo zijn er op het terrein
fietspaden en routes voor ruiters.
Voor minder actief ingestelde
lieden zijn er ligweides en banken,
her en der geplaatst. En: binnen de
paden blijven, hoeft niet. Want,
Meijendel is liberaal, aldus Van
Emmerik vanuit, het Bezoekers
centrum, dat hij samen met Rob
Kramer beheert. Het ligt het cen
trum van Meijendel, vlakbij de
theeschenkerij, de oude boerderij
en de stallen.
Het met de auto bereikbare ge
bouwtje doet dienst als informatie
centrum, bibliotheek, tentoonstel
lingsruimte en leslokaal.
De tentoonstelling laat zien wat
Meijendel op dat moment aan na
tuurschoon te bieden heeft. De
Wassenaarder: "We proberen bin
nen te laten zien wat er op dat mo
ment buiten te beleven is. De ver- j
andering die zich in de natuur vol- I
trekt, proberen we binnen ook bij
te houden. We hopen dat de men
sen in ons centrum gestimuleerd
worden om buiten zelf dingen te
gaan ontdekken, het doel is eigen
lijk om hen daartoe een oppepper
te geven.
Een andere voorlichtende activi
teit van het bezoekerscentrum is i
handen van collega-beheerder Rob
Kramer. Scholen uit de gemeente
Den Haag kunnen intekenen op
lessen voor hele óf halve dagen.
Bioloog Kramer vertelt voor zo'n
schoolklas in het bezoekerscen
trum een inleidend verhaal, waar
na hij met de kinderen naar buiten
gaat. Daar wacht dan de praktijk.
Enkele stuifkuilen in het onderzoeksgebied bij de Noorderpan in het duingebied Meijendel bij Wassenaar. De Haagse Duinwaterleiding onderzoekt wat de gevolgen zijn van het 'laten stuiven' van dat deel van de duinen.
Rolstoelrace
afgesloten in
'zonovergoten
Oegstgeest'