Televisie toegelicht
MAANDAG 12 AUGUSTUS 19{
AVRO
18.15 Minibios, tekenfilms voor de jeugd
18.45 AVRO's Sportpanorama, wekelijkse sportru-
briek gepresenteerd door Ruud ter Weijden
19.10 Honderd beroemde schilderijen Vandaag: Ik
en het dorp, van Chagall
19.20 AVRO's Jazz-Podium (8). Opnamen van het
North Sea Jazz Festival 1981 in Den Haag.
Met: Major Holly's Salute to Louis Jordan
NOS
20.00 Journaal
AVRO
20.28Sterrenslag. AVRO-Televisie presenteerd de
Nationale Zomerloterij Telelot ten bate van
diverse instellingen. Afl. 5. Presentatie: Jos
Kuyer en André van Duin
22.00 AVRO's Praatpark, talkshow waarin Karei
Prior vanavond een ontmoeting heeft met
Bob Verstraete
22.45 Televizier Magazine Special: Veertig jaar na
dato - Nederland-Indië, deel 1. Tweedelige
documentaire over de afloop van de Tweede
Wereldoorlog in het voormalige Nederlands-
Indië
NOS
23.40 Journaal
23.45 Nieuws voor doven en slechthorenden
DINSDAG
09.30 Nieuws voor doven en slechthorenden
13.00 Nieuws voor doven en slechthorenden
RVU
15.00 De baby is al een mens, serie documentaires
van en over het leven van babies, voor en na
de bevalling. Afl.6: Veiligheid en respect
KRO
16.00 De Wereld in oorlog, serie over de Tweede
Wereldoorlog. Afl. 10: De ochtend, (herh.)
16.45 Magie International, goochelshow. M.m.v.
Jean Madd Chantal, Kersten Company,
Dave Parker, Maik, Roy Gardner Butler
Hans e.a.
NOS
17.30 Journaal
KRO
17.40 De Poppenkraam, tv-serie. Afl.3: Het nichtje
uit Alkmaar, (herh.)
NOS
18.15 Nieuws voor doven en slechthorenden
18.40 Sesamstraat
19.00 Journaal
HUM.VERBOND
19.12Kwartslag - Waar denk je aan als je aan de
bom denkt? Kinderen uit New York geven
hun ideeën over de atoombom vorm in dans,
zang, toneel en muziek
VARA
19.27Niels Holgersson, tekenfilmserie. Afl. 40:
Nielson, de kleine gans
1955 Webster, Amerikaanse serie. Afl.: Kloppen
voor je binnenkomt. Zonder te kloppen
stormt Webster de kamer van George en Ka-
therine binnen en treft hen aan in een tedere
omhelzing...
20.20 Onze gastvrijheid, Amerikaanse humoristi
sche speelfilm uit 1923 van Buster Keaton. In
Kentucky heerst er een vete tussen de fami
lies Canfield en McKay. In 1810 wordt John
McKay door één van de familie Canfield
neergeschoten. Moeder McKay vlucht met
haar baby naar New York. Twintig jaar later
keert William terug naar Kentucky en komt
bij toeval terecht in het huis van de familie
Canfield...
21.35 De Onderste Steen: Het huis, Israëlische do
cumentaire over een huis in Jerusalem dat in
1948 door zijn Palestijnse eigenaar wordt ver
laten en nadat verschillende bewoners de re
vue gepasseerd zijn, verkocht wordt aan een
Israëlische professor
NOS
22.30 Journaal
22.45 Nieuws voor doven en slechthorenden
DINSDAG
EO
15.30 Handelingen ter Plekke. Afl. 8: Voor Joden
en Grieken, (herh)
16.05 Het kleine huis, Amerikaanse serie. Afl.: De
gebroeders Younger. Door een aantal mis
verstanden wordt Mr. Edwards aangezien
voor één van de gebroeders Younger, die de
schrik van de omgeving zijn
16.53Het verhaal van Petrus. Afl. 11: Het graf is
leeg
18.00 Tik Tak, kleuterprogramma.
Afl. 148. (herh.)
18.05 Tom en Tina, tekenfilm voor de
kleintjes. Afl. 64: Het ezeltje
18.10 De Edison tweeling (The Edi
son Twins), jeugdserie. Afl. 30:
Taart eten (Let them eat cake.)
18.35 Boeroendi, tweedelige docu
mentaire van J.C. Algoet in op
dracht van het ABOS. Deel 2:
Grond tekort - vals alarm? Ditmaal
aandacht voor de problemen van
de ontbossing en erosie. Projecten
werden opgezet voor de aanleg van
weiden, erosiebestrijding en het
kweken van nieuwe gewassen
19.00 Tijdrover. Lieve plantjes. Van
daag: Abutilon. Presentatie: André
Onghena. (herh.) (Ondertiteld via
teletekst.)
19.10 Uitzending door derden. Pro
gramma van het Vrije Woord
19.40 Paardekoersen, mededelingen
en programma-overzicht
19.45 Journaal
20.10 Vaarwel, Mr. Chips (Goodbye,
Mr. Chips), Engelse serie uit 1984
naar de roman van James Hilton
over de lange carrière van een zeer
beminnelijk onderwijzer.
21.00 Fresh Fields, Engelse comedy
serie over een echtpaar van middel
bare leeftijd. Afl. 10: De bestseller.
(In the Spring...) Passie en een
schandelijke zaak brengen de
straat waarin Hester woont in op
spraak. Hester besluit het verhaal
op te schrijven, maar met andere
namen. Misschien wordt het wel
een bestseller?
21.25 In de atoomkooi (Dark Circle),
Amerikaanse documentaire uit
1982 van Judy Irving. Chris Beaver
en Ruth Landy over een nucleair
tijdperk met zowel toepassingen op
militair als op vreedzaam gebied
22.45 Paardekoersen, Journaal en
Coda: Wanneer de cognac op is van
Ljoebomir Levtsjev. (vert. Mon De-
prez.)
DINSDAG
17.55 Journaal
18.10 Lollipop, gevarieerd kinderpro
gramma ma
18.45 Clip Club, gevarieerd poppro- 17.50 Tagesschau
gramma
19.00 Ce soir, regionaal magazine
19.23 Bonjour la fête, spelprogramma
19.30 Journaal
21.05 Un juge, un flic, tv-serie. Afl. 1:
Carré de vilains.
20.55 Historische documentaire se
rie: Francais, si vous saviez...(3),
Franse filmserie van André Harris
en Alain Sédouy. Afl.: Général,
nous voila
22.35 Journaal
19.00 Remmington Steele. Afl.: Tee
bei Mrs. Dillon.)
19.58 Heute im Ersten
20.00 Tagesschau. (ondertiteld voor
doven en slechthorenden)
20.15 Wochenendgeschichten, serie
tv-spelen. Afl. 1: Jan und Joy. Als
Jan vrijdagmiddag thuiskomt is
zijn vriendin Jessica bezig haar kof
fers te pakken. Jan probeert haar
tegen te houden, maar uiteindelijk
verdwijnt Jessica, 's Nachts pro
beert Jan vanuit een café Jessica te
bellen die is ingetrokken bij een
vriend. Als hij het nummer niet
weet belt hij inlichtingen en is ver
rast door een vriendelijke vrouwen
stem aan de andere kant van de
lijn....
21.15 Kontraste
22.00 Es ist angerichtet (10), amuse
mentsprogramma met Eddi Arent,
Felix Dvorak, Monika Lundi, e.a
22.30 Tagesthemen
23.00 Tschechow in meinem Leben,
documentaire van Vadim Glowna
met Vera Tschechowa, Wjatsches-
law Kuprijanow, Maja Turowskgja,
00.30 Tagesschau
DINSDAG
10.00 Heute
10.03 U 4000 - Panik unter dem Ozean
11.35 Es ist angerichte
12.10 Kontraste
12.55 Persoverzicht
13.00 Tagesschau
13.15 Teletekst-overzicht
15.00 ARD-Vakantieprogramma.
(ZW) Fury, avonturen van een
paard. Afl. 33: Pewee heeft proble-
15.25 Fauna Iberica. Afl.20: Iltisse (2)
15.50 Wolff und Rüffel
16.00 Tagesschau
16.10 Doctora, reportage over de 75-
jarige vrouwelijke arts Ruth Ti-
schauer, die in Bolivia werkt
16.55 Spass am Dienstag. Vandaag
met: Walt Disney's Mickey- en Do
nald-Show, tekenfilm
17.20 Da schau her! kinderprogram-
DINSDAG
18.20 Ein Colt für alle Falie, vervolg
18Q59 iPtksIIunma-overzicht
19.00 Heute
19.30 Reportage am Montag: Zigeu-
nerleben, reportage over het zigeu
nerleven, een leven tussen roman
tiek en werkelijkheid
20.15 U 4000 - Panik unter dem Ozean
(Ido zero daisakusen), Japanse
speelfilm uit 1969. Met: Joseph Cot
ton, Cesar Romero, Akira Takarada
e.a. Regie: Inoshiro Honda. Twee
Japanse oceanografen en een Ame
rikaanse journalist worden na een
ongeluk op de oceaan gered door
de onderzeeboot Alpha. Kapitein
MacKenzie van de Alpha neemt
hen mee naar Aquatoriana, een
klein staatje onder water. Dan
duikt superschurk Malic op met
zijn gigantische onderzeeboot de U
4000....
21.45 Heute-journal
22.05 Gestern ist noch nicht vorbei,
het verhaal van de Nelsons - filmre-
portage over de oprichters van het
Duitse cabaret
22.35 Sommerfestival im ZDF: Zum
Jahr der Musik. Heinrich Schütz -
programma t.g.v. zijn geboortedag
400 jaar geleden. Bad Hersfelder
Festspielchor en de Gachinger
Kantorei o.l.v. Siegfried Heinrich,
m.m.v. vocale solisten en de Les
Humphries Singers, (herh.)
23.40 Heute
DINSDAG
10.00 Zie Duitsland 1
13.15 Teletekst-overzicht
14.55 Programma-overzicht
15.00 Heute
15.03 Fenn - Hong Kong Pfui. teken
filmserie. Afl.: Die Femsehappara-
tefabrik
15.30 Ferienkalender, vakantietips
16.05 Anna und der König von Siam.
(The King and I), Engelse serie.
Afl.: De koning en het ei. Met: Yul
Brynner, Samantha Eggar, Eric
Shea e.a.
16.30 Verzoekfilm voor kinderen (8).
Gekozen: Kim Co - Schon mal
Fussball versaumt? Op t
ping in de buurt van Wenen leert
Katja Magda kennen. Magda wil
dolgraag dat Katja haar vriendin
wordt en doet daar alles voor...
17.00 Heute. Aansl.: Aus den Lan-
dern, regionaal overzicht
17.15 Tele-Illustrierte. Vandaag: Lie
deren, Land und Leute
17.50 Das Haus am Eaton Place (Up
stairs - Downstairs). Engelse serie.
Afl.: Donkere wolken. Met: Jean
Marsh, Nicola Pagett, Donald Bur
ton,. e.a. Aansl.: Heute-Schlagzei-
len
18.30 Der Regenbogenprinz, kinder
serie. Afl: Muziek, muziek
NDR
19.00 Nahaufnahme: Privatleben in
Uniform
19.45 Das internationale TV-Koch-
buch: Hongarije (2): Essen in der
Pussta (herh.)
WDF
19.00 Aktuelle Stunde: Regionaal
magazine met nieuws en sport. Met
om 19.45 Raamprogramma van de
regionale studio's
GEZAMENLIJK
20.00 Tagesschau
20.15 Namibia - für uns immer noch
Südwest. Documentaire over het
leven van de Duitse boerenfamilie
Metzger op hun boerderij in Mami-
bië
21.45 Kottan ermittelt, tv-serie. Afl.:
Rauber und Gendarm. Met: Lukas
Resetarits, C.A. Tichy, Walter Davy
e.a. (herh.) Een zorgvuldig geplan
de overval op een postkantoor in
Wenen loopt uit in een chaotische
bende. Een wilde achtervolging
volgt waarbij Kottan zich niet
als chef kan gedragen...
23.20 Laatste nieuws
DINSDAG
08.00 Tele-Gymnastik (36)
08.10 Schooltelevisie
11.50 Einde
18.00 Newsround, jeugdjournaal
18.10 Think of a number, kinderpro
gramma
18.35 Gunshy
19.00 Journaal en weerbericht
19.35 London Plus
20.00 Wogan, amusementsprogram
ma met Terry Wogan
20.40 Fame, Amerikaanse tv-serie.
Met: Debbie Allen, Jesse Borrego,
Cynthia Gibb e.a.
21.30 Ever decreasing circles, tv-se-
rie. Afl.4
22.00 Journaal en weerbericht
22.25 Panorama: Men of honour, re
portage
23.10 The Monday Film: Times Squa
re, Amerikaanse speelfilm uit 1980
van Alan Moyle met o.a. Tim Curry,
Trini Alvarado, Robin Johnson e.a.
Muzikale film rond twee weggelo
pen tieners
01.00 Weerbericht
DINSDAG
07.00 Teletekst
07.50 Breakfast time
10.20 Pink Panther, tekenfilm
10.40 Huckleberry Finn, tekenfilm
11.05 Why don't you, kinderprogram-
11.30 Play School, kinderprogramma
11.50 Teletekst
14.00 Journaal
14.25 Weerbericht
14.27 Financieel- en nieuwsoverzicht
voor doven en slechthorenden
14.30 Postman Pat, kinderserie
14.45 Teletekst
17.20 Heads Tails, kinderserie
17.35 Laurel and Hardy
17.40 Kwicky Koala, kinderprogram-
18.25 Journaal en weerbericht
18.30 Onbekend
19.00 The Heiress, Amerikaanse
speelfilm uit 1949 van William Wy-
ler naar de roman Washington
Square van Henry James. Met in de
hoofdrollen: Olivia de Havilland,
Ralph Richardson en Montgomery
Clift
20.55 Flower of the month, informa
tieve serie. Vandaag: Rozen (augus
tus)
21.05 The living planet - a portrait of
the earth. Afl.: The open ocean
22.00 My brother Jonathan, tv-serie
22.50 Onbekend
23.40 Newsnight, actualiteiten
00.25 Weerbericht
DINGDAG
07.30 Open University
08.20 Einde
10.00 Teletekst
18.30 Mr. Ed
19.00 The double life of Henry Phyfe
Filmserie
19.30 Star Theatre...., opening night
20.20 Vegas
21.10 The Untouchables
22.05 VFL Australian rules Football
23.00 Sky Trax. Popmuziek
00.05 Sluiting
DINSDAG
11.30 Sky Trax. Popmuziek
14.00 Mountain Habitat. Documen
taire
14.15 Charlie Chaplin
14.35 The Down Under Show
15.30 Swiss Family Robinson
16.00 ^ky Trax. Popmuziek
18.15 Emmerdale Farm
18.45 News at 5.45
19.00 About Anglia
19.30 Survival
20.00 The Krypton Factor
20.30 Coronation Street
21.00 Affaires of the heart
21.30 From the Cradle to the Grave
22.00 The Sweeney, (herh) „Hit and
Run"
23.00 News at ten, followed by Anglia
late news and weather
23.30 Shelley, (herh)
00.00 Hammer House of Mystery and
Suspense. „Paint me a Murder"
01.25 Reflections
DINSDAG
10.25 Sesame Street
11.25 Cartoon Time
11.40 The Harlem Globetrotters
12.05 Freetime Special
12.30 About Britain
13.00 Flicks, (herh.)
13.10 Rainbow, (herh.)
13.30 Gardens for all
14.00 News at one
14.20 Anglia News and Weather
14.30 Levkas Man. (herh.)
15.30 Regrets?
16.00 Definition
16.25 Anglia News
16.30 The Young Docters
17.00 Flicks, (herh.)
17.10 Victor and Maria, (herh.)
17.20 Storybook International
17.45 The end of the Rainbow Show
18.00 Musicbox
19.00 Champs Elysées, amusement
met o.a. Gilbert Bécaud
20.30 Aujourd'hui la vie, magazine
over werkelijke of vermeende le
lijkheid
21.30 Sport
22.00 Nieuws
22.30-2.00 Musicbox
DINSDAG
08.00-18.00 Musicbox
MAANDAG
Hilversum 1
Na 18 uur
NOS: Ieder heel uur nieuws. EO:
18.06 Tijdsein. 18.30 Waar waren we
ook alweer? 18.50 De Wolkenwagen.
19.02 Ronduit Radiokrant. 20.03 De
muzikale fruitmand. 21.05 Als men
sen veranderen. 21.40 Populaire or
gelbespeling. 22.02 Veraf en dicht
bij. NOS: 23.07 Met het oog op mor
gen. AVRO: 00.02 Easy Listening.
02.02 AVRO's Service Station. 06.02
AVRO's zomerservice
Hilversum 2
Na 18 uur
KRO: Echo-magazine (vervolg:
18.00 Nws. 18.20 Nieuws over kerk
en samenleving. 18.30 Weerbericht.)
KLEINE ZENDGEMACHTIG
DEN: 18.40 Uitzending van het Ne
derlands Israëlistisch Kerkgenoot
schap. 18.55 BOND ZONDER
NAAM. KRO: 19.00 Goal op maan
dag. 19.30 Pierement. 20.00 Nws.
20.03 KRO's operette-album. 21.30
Uit het KRO-archief. 22.30 Nws.
22.35 Uw koninkrijk kome. 22.45 Da
Capo
Hilversum 3
Na 18 uur
NOS:leder heel uur nieuws. 18.04
De Avondspits. AVRO: 19.02 De
zwevende hemel. 20.03 Nationale
L.P. Top 50. 22.02 Candlelight. 23.02
Jazzpodium
Na 18 uur
VARA: 18.00 Nws. 18.02 Het Kla
vier. Tsjechische pianomuz. 19.00
Maria Callas (1): Medea, opera van
Cherubini. Koor en Ork. van La
Scale, met solisten. 21.15 Mythes.
Klass. balletfragmenten. 22.00 Jazz-
op-vier. 23.00 Het zout in de pap
Hilversum 5
Na 18 uur
NCRV: 18.00 De Molukken. 18.30
Rijdt u ook zo goed? Afl. 8. 18.40 Er
staat geschreven, herh. les 18. 18.50
Er staat geschreven, les 19. NOS:
19.00 Nieuws voor buitenlanders.
(19.00 Turks. 19.10 Berbers. 19.20
Marokkaans/Arabisch. 19.30
Spaans.)
Omroep Rijnland
DINSDAG 13 AUGUSTUS
Hilversum 1 voor 18 uur
NOS: Ieder heel uur nieuws. AVRO:
7.02 AVRO's zomerservice, vervolg.
9.03 Nederlands op AVRO-1. 10.03
Snotneus ahoy! 10.13 (S+M) Ar
beidsvitaminen. 11.03 Speciaal voor
u. 11.38 De Brekers, hoorsp.serie.
EO: 12.03 Lunchtime magazine.
13.06 Tijdsein. 14.03 Vrouw zijn.
15.03 Voor elk wat wils. 16.03 Een
ontmoeting. VPRO: 17.03 Borat, een
programma gespeld B.O.R.A. ac
cent aigu T. 17.55 Mededelingen
(NOS)
LICHTING: 12.16 Uitzending voor
de landbouw. NOS: 12.26 Medede
lingen voor land- en tuinbouw. 12.30
Nws. KRO: 12.36 Echo. 13.00 Nws
13.10 Echo politiek regionaal. 13.30
Nws. 13.33 Glas in lood. 14.30 Nws.
14.33 Sporen in het achterland
15.00 Veertig jaar bevrijding Indië.
15.30 Nws. 15.33 Zo de ouden zon
gen, piepen de jongen. TROS: 16.00
TROS Nieuws Show. (16.00 en 17.00
TROS Aktua nws.overzicht. 16.33
TROS Aktua. 16.30 Nws.) 17.30
Nws. 17.36 TROS-Aktua
Hilversum 4 a
r 18 t
Hilversum 2 v
r 18 i
Hilversum 3
r 18 u
KRO: 7.00 Nws. 7.06 Het levende
Woord. 7.15 Echo. (7.30 en 8.00 Nws.
8.20 Budgetvoorlichting door het
NIBUD.) 8.30 Nws. 8.33 Postbus
900. 8.43 Levenslief en levensleed.
9.30 Nws. 9.33 M/V-magazine. 10.30
Nws. 10.33 Wat heet oud. 11.30 Nws.
11.33 Met de KRO, met Anne. 12.00
Kruispunt. OVERHEIDSVOOR-
NOS:Ieder heel uur nieuws. VARA:
7.00 De hele dag: Aktualiteiten via
Dingen van de Dag. 7.03 Gesode-
meurders. 9.03 Doorloper. 10.03
Twee meter de lucht in. 12.03 VA-
RA's Getallenrijk. 14.03 Hollands
Handwerk. 16.03 De verrukkelijke
vijftien
TROS: 7.02 Een goede morgen met
Wieteke van Dort. (8.00 Nws.) 9.00
Continu klass. 11.00 TROS Concert
zaal. De Berliner Philharmoniker
met mezzo-sopraan. 12.30 Primeurs
van de matrijs en de concertagenda.
13.00 Nws. 13.02 De klassieke top
rakoor en Wiener Philharmoniker,
met solisten. NCRV: 16.00 In de
schaduw van de meesters. 17.00 Po
pulaire klassieken
NOS: 9.03 NOS-Sportief. 9.25 Wa-
terst. RVU: 9.30 Allemans Veren.
AVRO: 17.30 Hilversum 3 bestond
nog niet
'Junjj. I
varei, J
Niet die van de 'Titanic', op
april 1912, al is dat nog steeds d
grootste scheepsramp in vredestü
(van de 2206 opvarenden vonden\
1503 de dood). Als u vanavond c
22.45 uur naar de emotionele doel
mentaire 'Veertig jaar na dato:
derlands-Indië' kijkt, zult u
ken dat duizenden Nederlandej
betrokken zijn geweest bij
grotere scheepsramp, die 5620
varenden het leven kostte. Dat
op 18 september 1944toen de 'j|
nyo Maru', een door de Japann
buitgemaakt Brits schip uit 19$
(„een bruin doorgeroest casco
door een Engelse duikboot tot zij,
ken werd gebracht. De Engelsen bf
seften niet dat deze 'vrachtvaa\
der', behalve een Japanse bema\
ning en bewaking, 2300 voornami
lijk Nederlandse krijgsgevangene
en 4200 Javaanse romoesja's oe]
voerde. Romoesja's, legt Henk H\.
vinga uit in zijn boek 'Eindstatiq
Pakan Baroe 1944-1945', waren pi
ronselde Javanen, die met goude\
beloften uit hun dessa's waren gi
lokt om voor de Japanners I
werken, maar die nauwelijks ee
betere behandeling onderging
dan de Europese gevangenen.
De torpedering i
Maru' met zijn ruim 6500 opvan
den en zijn 5620 slachtoffers, to<
op dat moment de grootste scheepl
ramp die de wereld ooit gekenj
had, maar werd als zodanig op J i
januari 1945 toch weer overtroffe I
toen het Duise schip Wilhelm Gusl
loff voor Dantzig door een Russj
sche onderzeeboot werd getorpi
deerd, waarbij circa 7700 opvaret
den omkwamen. Baas boven baa| n
s
Het verhaal van de 'Junyo Maru j;
dat in de documentaire van uaij
avond maar een klein onderde\ p
vormt, wordt door Henk Hovingti
in zijn boek in 24 pagina's 'meesl\
pend' maar ook hartbrekend b[
schreven, - je kunt maar beter nu r
getorpedeed. worden, is de eindcoi
clusie van de lezer. De getuigen vei c
tellen dat er aanvankelijk geen pd I
niek aan boord was. Dat kwam oa s
doordat de 'Junyo Maru' geen slag j
zij maakte en horizontaal op h{
water bleef liggen. „Ik heb eerj e
mijn jas aangetrokken en m'n bïj S
bij me gestoken", vertelt F. Hoest h
landt. Die jas had. hij beter uit kui
nen laten, want ir. Mathijsen Ger\
vertelt: 11
i C
„M'n jas had ik al uitgedaan el r
toen ik ook nog m'n broek, puttee g
en schoenen had uitgegooid, had tl
nog slechts een zakdoek om m'j e
hals en een trouwring aan. Hoe on S
waarschijnlijk ook, de eerste reao v
tie was er een van opluchting. He
water was aangenaam van tempi II
ratuur en spoelde het zweet en vu\ d
weg. Ik zag het schip met leedve) N
maak wegzinken. Het achterschi\ E
was al onder water. Een ketel oni d
plofte met een huizenhoge spuitej
van stoom en water en het voor li
schip, nog volgepropt met Javanen tc
rees op. Tegen een prachtige heme
als achtergrond gleed het schi[<
schuinweg in de diepte. Ha
vreemd het moge klinken, wij wa
ren geen van allen opgewonden
Het ellendige schip was verdwenei
en wij waren de Jappen kwijt. Ie
dereen was vol goede moed. Merk,-ï
waardigerwijs maakte het zinken I
de schip met duizenden mensej I
geen indruk meer op ons. Het wa J
alsof een drama werd opgevoed
waar wij niet bij hoorden.
dachten dat we vanzelf wel zoude\
worden opgepikt als we ons drij R
vend wisten te houden. En we wii P'
ten nog niet hoe weinigen van sc
ronddobberende mannen uiteind1. 111
lijk zouden worden gered". n'
Het moet intussen een apocalyp d«
tisch schouwspel zijn geweest. Tet
wijl het schip wegzonk in zee zetteI d<
enkele romusha's het Wilhelmus ii{. re
hier en daar klonk het lied van d| K
Ambonnezen: 'Ambon, Haroekoi S(
Saparoea...', en in zee spartelde! 6*
tientallen Japanners en Koreane\ re
(bewakers), die onafgebroken oj le
hun alarmfluitjes bliezen. Inlands
KNIL-militairen beijverden zich
zwemmend om zoveel mogelijk Ja h(
pans geld dat op het water dreef b j ze
elkaar te grissen, maar het grq
beijverde zich toch vooral om eet 21
vlot, een stuk hout te pakken te krij
gen, of een plaats te veroveren o| SI
het Japanse korvet, waarvan di V
commandant zonder aanzien ual
nationaliteit de drenkelingen op
viste d(
Sergeant-majoor A. BruinooQ, s*
moest door drommen lijken heei m
zwemmen en kreeg met zeeziekte t) p(
kampen: „Ik heb nooit geweten da, w
een zwemmer ook zeeziek kan wol zcr
den, maar het is een verschrik Vc
king". En C. O'Herne, die 46 uur i) t
zee ronddobberde voordat hij wen
opgepikt, vertelt:
„Ik zie nog de jonge Javaan uoo| *n
me die naar het vlot toe kwart- ee
zwemmen, het vastgreep en nieX*.
meer los wilde laten. Ik zei: 'Je ziel
toch dat je er niet meer bij kan] za
Maar hij liet niet los. Toen heb ir
nog een hele tijd met hem gepraa §5
over God, de voorzienigheid ei *f'
over het hiernamaals, terwijl hij ij
het water lag en ik op het vlot za\ ve
'Geloof je dan niet in God?' vroeg ii
hem tenslotte. En hij zei: 'Jawe
toean, ik geloof in God'. En toen lie v?
hij los en verdween voor m'n oge
onder water. Dat beeld achtervolg
me nog steeds. Ik zal er nooit me j"°
leren leven".
Ned. Indië
De AVRO zendt vanavond het
eerste deel te zien van een spe
cial, getiteld 'Veertig jaar na dato
- Nederlands Indië' over het eind
van de oorlog in de Pacific en
met name in het voormalig Ne-
derlands-Indië. De documentai
re van Henk Hovinga en Jelte
Maarten Boll geeft een globaal
tijdsbeeld van de laatste fase van
de oorlog met Japan en het eer
ste jaar na de capitulatie van Ja
pan op 15 augustus 1945. Naast
getuigenissen van de mensen die
destijds bij de gebeurtenissen
nauw betrokken waren, bevat de
documentaire veel historische
filmopnamen.
In het eerste deel spreken ge
tuigen over het lijden van de In
donesische bevolking onder de
Japanse bezetting, over de ont
beringen van burgers en krijgs
gevangenen in de Japanse inter
neringskampen, over de
zeetransporten en de torpede
ring van schepen met krijgsge
vangenen door de geallieerden,
over de atoombommen op Hiros
hima en Nagasaki en over de be
vrijding die - althans voor de
geïnterneerden - geen bevrijding
zou worden omdat hun levens
buiten de kampen - na 15 augus
tus 1945 - werden bedreigd door
vooral jeugdige natonalisten.
Het tweede deel, dat op maan
dag 19 augustus zaL worden uit
gezonden, geeft een terugblik
van het snel opkomende nationa
lisme gedurende de Japanse be
zettingsjaren en van de procla
matie van de Republiek Indone
sia door Soekarno en Hatta op 17
augustus 1945. Uitvoerig wordt
aandacht besteed aan de periode
van gezagsloosheid na de Japan- MONTE CARLO - Prinses Caroline van Monaco tijdens het jaarlijkse
se capitulatie. De jonge repu- Rode-Kruisgala in Monte Carlo, dat door het voltallige gezin van prins
bliek beheerste toen nog slechts Rainier werd bijgewoond.
Kwartslag
'Kwartslag' de actualiteitenru
briek van het Humanistisch Ver
bond, zendt vanavond (Ned. 2,
19.12 uur) een film uit waarin de
vraag wordt gesteld: waar denk
je aan als je aan 'de bom' denkt.
Antwoord op deze vraag gaven
een aantal kinderen uit New
York, die allemaal een bepaalde
vorm van kunst beoefenen. Het
resultaat is een kleurrijk geheel
van liedjes, dans, spelletjes, ver
halen en tekeningen - ernstig en
optimistisch tegelijk - in beeld
gebracht door de filmers John
Canemaker en Mary Silverman.
een deel van het land en de wei
nige geallieerde troepen bleken
niet in staat orde en rust te hand
haven en de levens van de ex-
geinterneerden afdoende te be
schermen. Intussen groeide het
conflict tussen de jonge repu
bliek en Nederland, dat aanvan
kelijk niet wilde onderhandelen
met nationalistische leiders als
Soekarno en Hatta. Gedurende
deze periode van gezagsloosheid
en geweld, die bekend staat als
'Bersiap', werden duizenden Ne
derlanders en Indonesiërs het
slachtoffer van wilde plunder- en
moordpartijen. (Nederland 1,
22.45 uur).
'Oom' Karei was ziekenverzor
ger in de werkkampen van de
Pakan-Baroespoorweg. Hij
wordt in de vanavond door de
AVRO uit te zenden documentai
re over de 'bevrijding' van Ne
der lands-Indië met ere genoemd.
(foto GPD)
