'Het stiekeme van
het begluren, dat
geeft me een kick'
Jehovah's Getuigen worden aan de deur wat bescheidener
Reportage
Voyeurs ontmoeten elkaar op contactavonden van NVSH
De overheid krijgt
eindelijk greep op
particulier onderwijs
VRIJDAG 9 AUGUSTUS 1985
PAGINA 11
Veel gluurders hebben een alles overheersende drang
om in het geheim - en zélf onbespied - naar zich ontkle
dende of naakte vrouwen en nog liever naar vrijende
paartjes te kijken. Ze zijn zo door hun passie bezeten
dat ze er bijna dag en nacht aan denken. Vaak is de
partner niet op de hoogte van de seksuele gevoelens
van de voyeur. Hij wil er eigenlijk graag over praten,
maar durft niet. Daarom bezoekt menige gluurder de
contactavonden van de NVSH in Amsterdam en
Utrecht. In Groningen en Zwolle bestaan plannen om
ook contactavonden te organiseren.
Gluren is op zichzelf niet strafbaar. Hooguit kun je
een bekeuring krijgen wegens het lopen op andermans
terrein. In toenemende mate wordt gluren uit de crimi
nele sfeer gehaald. Hier en daar werken hulpverleners
en politie al samen bij de begeleiding van voyeurs. Wat
beweegt een gluurder? Waarom doet hij het? Waarom
zijn er alleen mannelijke gluurders? Dit verhaal poogt
een tipje van de sluier op te lichten.
"Ook tussen voyeurs zitten na
tuurlijk grote verschillen", zegt
prof. dr. W. Everaerd, als psycho
loog verbonden aan de universi
teit van Utrecht. "Er zijn mensen
die het doen omdat ze contact
zoeken, en die zelf ook weten dat
ze het daarom doen. Daarvan we
ten we dat ze het heel vaak erg
moeilijk vinden om mensen aan
te spreken. Weer anderen, de
meesten, zeggen niet dat ze con
tactzoekend zijn. Die zeggen
juist dat ze geen contact willen.
Dat is meer zo naarmate ze het
zelf een kick vinden. Maar daarin
bestaan grote verschillen".
De vakgroep klinische psycho
logie, het vakterrein van Eve-
door
Bert Wiltjer
raerd, doet onder andere veel on
derzoek naar afwijkend seksueel
gedrag waaronder bijvoorbeeld
voyeurisme valt. Dat onderzoek
hangt in de praktijk samen met
vragen vanuit de hulpverlening.
Er worden daartoe contactavon
den georganiseerd, in samenwer
king met een hulpverleningsin
stantie: de NVSH in Utrecht.
De Utrechtse psycholoog over
de contactavonden: "Er komen
mensen vanuit het hel? land. Dat
hangt waarschijnlijk samen met
het feit dat er moeilijk hulp voor
de mensen te krijgen is. Dat is
knap beroerd. Veel hulpverle
ners voelen zich waarschijnlijk
niet bekwaam genoeg er wat aan
te doen, of hebben er een afkeer
van. Emoties van hulpverleners
spelen ook een rol natuurlijk".
Everaerd vertelt dat de meeste
mensen die op de contactavon
den komen, dat doen of omdat ze
zelf bang zijn in moeilijkheden te
komen en bijvoorbeeld al wat
problemen hebben met hun part
ner, of omdat ze door de politie
worden doorgestuurd.
Ronald (28) zegt een gelukkig
getrouwde man te zijn. Zijn
vrouw weet niets van zijn avon
tuurtjes, zoals hij het gluren
noemt. Ook vrienden en kennis
sen weten van niets. "Ik be
schouw het gluren als een strikt
anonieme zaak. Vrijende paar
tjes - bij voorkeur een man en
een vrouw - benader ik erg voor
zichtig en omzichtig. Ze hebben
het meestal niet in de gaten. Als
ze me wel ontdekken", zo zegt
hij, "worden ze absoluut niet
kwaad. Het gebeurt natuurlijk
wel dat ze laten merken er geen
prijs op te stellen. Dan loop ik
door. Of ze trekken heel abrupt
de gordijnen dicht. Maar over het
algemeen zijn er heel weinig ne
gatieve reacties".
Uitgenodigd
Integendeel zelfs. Ronald ver
telt dat hfj we) eens wordt uitge
nodigd om mee te doen, zoals hij
vorige zomer een paar keer mee
maakte in de duinen vlak bij een
naaktstrand. Voor een toenade
ring hoeft voor hem geen directe
aanleiding te bestaan. "Toeval
ligheden", noemt hij het, alhoe
wel hij wel vaste plekken heeft
om te gluren. In het gesprek
komt Ronald een paar keer terug
op een plek waar hij vaak gluurt:
het is een huis waar altijd een
spleetje in het gordijn zit. Hij
zegt dat te zien als een uitnodi
ging om naar binnen te gluren.
"Vaak is het echtpaar dan in de
kamer de liefde aan het bedrij
ven", zo zegt hij. Hij heeft de in
druk dat ze weten dat hij dan
staat te kijken. "Misschien vin
den ze het wel een kick als ik
mee sta te kijken", aldus Ronald.
Het aantrekkelijke van gluren
vindt hij dat "je zoveel verschil
lende mensen op diverse manie
ren sex ziet bedrijven".
Een pornofilm hoeft voor hem
niet: "Dat is in scène gezet. Dan
is voor mij de seksuele spanning
eraf. Voor mij moet het echt ge
beuren, een paar meter voor
me". Om diezelfde reden zegt hij
niets te zien in contactavonden,
waar ook gegluurd kan worden.
"Maar wel om er eens over te pra
ten", zo zegt hij. Ronald denkt
dat zijn strenge opvoeding wel
licht van invloed is geweest op
hoe hij nu omgaat met sex. "Het
stiekeme, het begluren, dat geeft
me een kick. Het gevoel iets te
doen wat eigenlijk niet mag of
niet hoort".
Een verklaring die door veel
hulpverleners wordt onderschre
ven is volgens prof. Everaerd de
gedachtengang "als iemand
zoiets doet, dan zal hij of zij wel
te kort komen". Er zou dan spra
ke zijn van een seksueel gestoor
de relatie: mensen gaan in zo'n
geval wat ze niet binnenshuis
kunnen krijgen ergens anders
zoeken. Dat kan een heel pro
bleem vormen, met name voor
de partner. Die partner zou in
dergelijke gevallen vaak de aan
wijzing van hulpverleners krij
gen, dat ze "eens wat aardiger
voor hun man moeten zijn".
Aardiger
Een houding die de Utrechtse
psycholoog afwijst: "Wat de man
doet is op zich al vreemd voor de
partner. Je kunt die partner dan
niet nog eens de opdracht geven
wat aardiger te doen. Het typi
sche is, dat in dergelijke gevallen
gedacht wordt: 'de man heeft
meer zin in sex', en 'dat daar ie
mand voor moet zorgen'. Je zou
je kunnen afvragen of dat zo is".
"Problemen in de opvoeding
spelen natuurlijk ook mee. Men
sen leren in het ontdekken van
hun seksualiteit er op een be
paalde manier mee omgaan. Dat
wordt onder andere bepaald
door de sociale omgeving waar je
leeft. Het zijn vaak verhalen van:
"Ik heb niet mee kunnen doen
vooral in de sociale sfeer waarin
seksuele relaties vorm krijgen".
Ik krijg vaak de indruk dat sex
voor hen als het ware erg geiso-
leerd is geraakt. Dat ze heel erg
bang zijn voor een relatie en er
niet veel voor doen".
Veruit de meeste voyeurs wil
len geen contact. Het moet alle
maal afstandelijk blijven, waar
bij het accent ligt op de anonimi
teit. Ze gaan er van uit dat het
anders ontrouw zou zijn ten op
zichte van hun partner. Voyeurs
heben allerlei constructies om
die 'ontrouwveronderstelling' te
rechtvaardigen. Sterker nog: vol
gens de psycholoog heeft het
vaak niets te maken met die part
ner. Voyeurisme heeft veel te
maken met een opwinding door
het ontdekken van een geheim.
Om die reden bieden een partner
of een pornofilm dan ook niet
voldoende bevrediging.
"Ik bekijk het als een sport, dat
mensen begluren", zegt Peter
(34). "Ik krijg er een kick van".
Over de manier waarop hij gluurt
zegt hfi: "Ik doe het stiekem. Het
merendeel van de mensen merkt
niet dat ik ze begluur (er klinkt
iets van trots door in zijn stem).
Het is een typisch eenzaam avon
tuur". En als ze je ontdekken?
"Dan loop ik door. Ik wil mensen
niet shockeren. Overigens reage
ren de meeste mensen helemaal
niet zo emotioneel. Ze doen vaak
alsof hun neus bloedt". Over zijn
privé-leven: "Ik heb het aan nie
mand verteld, omdat ik bang ben
dat de relatie met mijn vriendin
er aan kapot kan gaan".
Gevoelens
Willem Boiten, informatieme
dewerker bij de NVSH in Am
sterdam, is een van de initiatief
nemers van de contactavonden
voor voyeurs. "Ze zijn bedoeld
om de mensen te helpen in het
verwoorden van hun gevoelens.
Er wordt veel over slachtoffers
en schuldgevoel gepraat. Wij be
nadrukken het idee 'je hebt ge
voelens, probeer die te uiten zon
der anderen in hun vrijheid te
beknotten'. Maar kennelijk is de
verboden vrucht nog steeds het
lekkerst".
"...en die contactavonden in
Amsterdam bestaan nu drie
maanden?", informeert een
gluurder via de telefoon. Even la
ter stelt hij zichzelf voor als Ben.
"Sorry voor het late tijdstip,
maar ik moest wachten totdat
mijn vrouw naar bed ging", ver
zucht hij.
Ben zegt met schuldgevoelens
te zitten: "Over mannelijkheid
en eer, dat soort vragen". Hij ver
telt dat hij het doet om "een in
nerlijke spanning" te bevredi
gen. Ben zwerft veel door de
stad.
Hij zegt dat "zien vrijen, doet
vrijen". Dat doet hij dan ook:
"Van het zien alleen krijgt hij
niet voldoende bevrediging,
maar gaat dan naar huis en
kruipt bij zijn vrouw in bed.
"Dan leef ik daar mijn fantasieën
uit", aldus Ben. "Het wordt ver
velend op den duur, je gaat je
schuldig voelen. Ik ben werk
loos, en heb daardoor veel vrije
tijd. En daarom denk ik er ook
steeds aan". En hij zegt dat het
met de seksuele relatie thuis niet
zo gaat als hij wel zou willen.
"Gluren is op zich niet straf
baar". Dat zegt. F. W. Mulder van
de zedenpolitie in Groningen.
"Als wij een klacht krijgen van
iemand dat er gegluurd wordt,
kunnen wij iemand eigenlijk al
leen pakken op grond van artikel
461 van het Wetboek van Straf
recht, dat iemand verbiedt op an
dermans grond te komen. Pas als
de man in kwestie uit de broek
gaat om zichzelf te bevredigen,
kunnen we actie ondernemen op
grond van artikel 239, dat han
delt over de openbare schennis
der eerbaarheid".
Heterdaad
Hij vervolgt: "Het probleem
voor ons is vaak dat als we be
sluiten iets te doen, dat dan de
man in kwestie allang verdwe
nen is. Als zo iemand inmiddels
een bekende is voor de politie,
willen we nog wel eens een brief
je sturen of hij of zij langs wil ko
men voor een praatje. Als dat
niet gebeurt, dan zijn we eigen
lijk verplicht iemand op heter
daad te betrappen. En dat bete
kent dat we ons verdekt moeten
opstellen totdat iemand het straf
bare feit pleegt, waarna er een
proces-verbaal zal worden opge
maakt".
Volgens de heer Mulder zien
tegenwoordig de meeste mensen
er vanaf een klacht in te dienen.
Met name de jongere generatie
zou tegenover het voyeurisme
nogal laconiek staan.
De zogenaamde kleine schen
nis, zoals voyeurisme, is in be
langrijke mate gedecriminali-
seerd: het wordt, en zeker in de
grote steden, eerder een pro
bleem gevonden dan een straf
baar feit. In Amsterdam, Rotter
dam en Utrecht is het bijvoor
beeld al sterk gerelativeerd als
strafbaar feit. Dit komt onder
meer door het grote aanbod van
andere strafbare feiten. In die
plaatsen worden voyeurs al
gauw doorverwezen naar hulp
verleningsinstanties.
De overheid krijgt eindelijk enige
greep op de particuliere instellin
gen voor mondeling onderwijs.
Dat kan overigens alleen wanneer
de instelling dat zelf wil, zoals dat
al jaren gebeurt bij de instituten
voor schriftelijk onderwijs, Het
parlement heeft een wet aangeno
men die de erkenning van instel
lingen voor „buitenschools mon
deling onderwijs" regelt. Voldoet
men aan de wettelijke eisen, dan
kan men zich „erkend" noemen zo
dat de toekomstige leerlingen we
ten waar ze aan toe zijn. De contro
le ligt bij de inspectie voor het
schriftelijk onderwijs in Utrecht
die intussen al van naam is veran
derd.
door
Harry Bouts
Belangrijk is dat de cursist een
instituut heeft waar hij of zij met
klachten terecht kan. Menigeen die
ooit te lijden heeft gehad van het
ontbreken van elke wet, wat men
gemakshalve altijd vrijheid van on
derwijs heeft genoemd, zal met
enige pijn in zijn hart kennis ne
men van wettelijke eisen. Want er
wordt hier en daar nogal wat aan
gerommeld in deze tak van onder
wijs. Een aantal klachten van ex-
leerlingen was voor ons aanleiding
meer informatie in te winnen. Ver
bijstering over sommige wantoe
standen waar niets tegen te doen
viel was het enige dat erover bleef
na ons onderzoek.
De naam van de goede instellin
gen wordt door de knoeiers even
eens besmet. Dat was een van de
redenen voor de Vereniging van
Instellingen voor Buitenschools
Mondeling Onderwijs om bij de
overheid aan te dringen op een der
gelijke wet. Zoals gebruikelijk met
de kwalificatie „erkend" geldt ook
hier dat niet-erkende instituten
niet slechter hoeven te zijn. Alleen
dat ene woordje geeft je de zeker
heid dat er controle wordt uitgeoe
fend en dat men ergens terecht kan
als er klachten zijn.
De ons bekende klachten zijn
niet allemaal te bewijzen. Daarom
moeten wij de naam van de klagers
en van de betrokken onderwijsin
stellingen ongenoemd laten. Voor
een goed begrip vermelden wij er
nog bij dat het hier gaat om enkele
instituten en zeker niet om de hele
bedrijfstak, de goede hebben heb
ben zelf te lijden van de beunha
zen. Hier enkele klachten:
Klachten
- Een docent die in zijn vrije tijd
een soort eigen instituutje exploi
teert vroeg bij de vereniging wan
neer hij zijn leerlingen moest aan
melden voor het eindexamen. De
organisatie moest hem daarop
meedelen dat de inschrijving voor
het examen al achter de rug was.
- Een meisje dat het Frans niet
beheerste en toch de opleiding van
directie-secretaresse wilde volgen
vroeg de directeur van een insti
tuut of dat wel kon. Deze zei dat
het best zou gaan. Het lukte niet en
na veel tegenstribbelen kreeg haar
vader alleen van de directeur te ho
ren dat zijn dochter geen examen
Frans hoefde te doen. Zij moest
wel de betaalde les volgen. De
gunst werd haar alleen verleend
omdat haar vader gedreigd had
met de ombudsman.
- Iemand had bij een instituut
van dezelfde naam in een andere
gemeente het typediploma be
haald. Toch moest ze voor haar to
tale cursus opnieuw de typelessen
volgen en hetzelfde boek bij het in
stituut aanschaffen dat zij al had.
- Een lerares ging zes weken met
vakantie. Een vervangster was er
niet en een aantal leerlingen kon
de verloren tijd niet meer inhalen.
- Een doecente was vier weken
ziek en al die tijd bleven de cursis
ten verstoken van lessen.
- Een examinator was verhin
derd en daarom nam de eigen lera
res zelf het examen maar even af.
- Een leerling kreeg een examen-
cijfer voor een vak dat helemaal
niet behandeld was.
- Een aantal lessen die in het
prospectus worden beloofd heb
ben de kinderen nooit gehad. Het
cursusgeld bleef onveranderd.
- Op een steno-examen waren de
opgaven onverstaanbaar en der
tien leerlingen besloten daarom de
zaal te verlaten.
- Verplicht gekochte boeken
werden nooit gebruikt.
- We kregen een door een insti
tuut zelf uitgegeven en verplicht
boek in handen. Er staan omschrij
vingen van economische begrip
pen in die de leerlingen omwille
van hun eigen kennis beter niet
kunnen lezen, ook al in verband
met de taalfouten die erin staan.
Het zijn een paar klachten uit
een lange reeks. We hebben ze
voorgelegd aan enkele instanties
die als enige reactie hadden: „Daar
komen ze altijd mee aan als het af
gelopen is". Dat de leerlingen bang
zijn voor wraak door het instituut
waar ze nog elke week naar toe
moeten wordt gewoon vergeten.
Geen wonder dat de goede insti
tuten de nieuwe wet toejuichen.
Het zal volgens H. PH. Dinkgreve,
bestuurslid van de Vereniging van
Instellingen voor Buitenschools
Mondeling Onderwijs, nog wel een
jaar duren voordat deze operatio
neel zal zijn. Hij heeft meegewerkt
aan de totstandkoming van de
nieuwe wetsbepalingen. Zijn ver
eniging kan de werkwijze van de
aangesloten instellingen niet af
doende controleren. De organisatie
is in feite niet meer dan een belan
gen behartigende vereniging. Naar
schatting zijn er vijfhonderd adres
sen van instellingen voor "buiten
schools mondeling onderwijs" be
kend. De vereniging heeft onge
veer 100 "echte instellingen" als le
den.
Werven
De nieuwe wet houdt onder
meer in dat het werven van cursis
ten "op behoorlijke wijze" moet
gebeuren. Een ietwat vage om
schrijving die voor velerlei uitleg
vatbaar is. Auteurs en docenten
moeten een bewijs van bekwaam
heid hebben, zoals dat ook in het
gesubsidieerde onderwijs het ge
val is. Bij schriftelijke opzegging
door de cursist zonder opgave van
reden, waarbij een opzegtermijn
van vijf maanden in acht wordt ge
nomen, krijgt men het cursusgeld
terug voor de daarna resterende
looptijd van de opleiding. De in
stelling kan een kortere termijn
overeenkomen. Cursussen, korter
dan zes maanden, zijn niet opzeg
baar, tenzij een instelling anders
heeft bepaald.
Een bestuur van een instituut
kan bepalen dat de plicht tot terug
betalen niet meer geldt indien het
resterende bedrag niet groter is
dan een van te voren vastgestelde
som. In geval van klachten kan de
bemiddeling van de inspectie wor
den ingeroepen. Examen-regle
menten moeten zijn goedgekeurd
door het ministerie. Voor het toe
zicht op examens kan de minister
gecommitteerden aanwijzen. Het
erkende instituut moet ook vol
doen aan de arbeidsomstandighe-
den-wet, hetgeen inhoudt dat de
ook de ruimte in de leslokalen aan
de wettelijke normen moet vol
doen.
Dinkgreve verwacht door de wet
een heel schiftingsproces onder de
instellingen. Het is volgens hem
best mogelijk dat er leden zullen
afvallen, wanneer de officiële er
kenning kan worden aangevraagd.
Met de opmars van de computer
is er voor het particuliere onder
wijs een compleet nieuwe markt
ontstaan. Ook hier zal het 'erkende'
instituut voor enige consumenten
bescherming moeten zorgen.
Getuigen van Jehovah zullen
in het vervolg niet meer probe
ren een voet tussen de deur te
zetten als zij van huis tot huis
hun boodschap brengen. Dat
verklaarde Jehovah-opzichter J.
Steenkamp voor 'Hier en Nu'
van de NCRV-radio in een vraag
gesprek naar aanleiding van het
internationale Jehovah-congres
in Utrecht, dat gisteren is begon
nen en waaraan zo'n 35.000 men
sen deelnemen.
Steenkamp gaf toe, dat men
Jehovah's Getuigen soms 'wat ir
ritant' vindt. "Wij zijn ons daar
van bewust en proberen dan ook
aan de kwaliteit van onze bena
dering wat te doen". Het congres
- dat het 'bewaren van de recht
schapenheid' als thema heeft -
zal de deelnemers proberen bij te
brengen, dat de manier van rede
neren ook rekening moet hou
den met de gevoelens van ande
ren.
Ook het tijdstip waarop wordt
geëvangeliseerd vinden de Jeho
vah's nu een punt van belang en
overweging, zo bleek uit de
woorden van opzichter Steen
kamp. Hij verzekerde, dat de Je
hovah's uit de gemaakte fouten
lering trekken en proberen op
een 'prettige manier een betere
ingang bij de mensen te vinden.
Vervalsing. De brief die de
hervormde predikanten van Ne
derland onlangs zogenaamd van
de Zuidafrikaanse organisatie
'Sached' kregen blijkt een ver
valsing te zijn.
'Sached' is een bonafide orga
nisatie in Zuid-Afrika, die het
zwarte studenten door middel
van cursussen gemakkelijker wil
maken, op tot nu toe blanke uni-
versii iten te komen. In het
Zuidafrikaanse onderwijssys
teem bestaan grote verschillen in
budget en niveau tussen onder
wijs voor blanken en voor zwar
ten. In de brief, getekend door
Tony Marks, wordt een dringend
beroep gedaan op predikanten
en anderen om vóór eind augus-
tus een bijdrage te storten op een
bankrekening in Luxemburg ter
versterking van de financiën van
'Sached'.
Zowel directeur John Samuel
van het bureau van 'Sached' in
Johannesburg als Tony Marks
(die vorig jaar een halfjaar als ad
viseur voor 'Sached' werkte) ver
klaarde tegenover de Generale
Diakonale Raad van de Her
vormde Kerk, niets van de brief
te weten. Samuel toonde zich
zeer geschokt. Hij vermoedt, dat
de brief - in enveloppen zonder
afzender en in Nederland gepost
- een poging is om 'Sached' in
een verkeerd daglicht te stellen
of om goedgelovige gevers op te
lichten.
Kerk gaat varen. De her
vormde Dorpskerk in Wasse
naar blijft zondagmorgen 15 sep
tember dicht. Dan gaat - naar de
beschrijving van dominee R.
Steenstra in het kerkblad van
vandaag - 'heel die bonte men
gelmoes van mensen die op zon
dagmorgen de Dorpskerk be
volkt' op uitnodiging van de ker-
keraad een boottochtje maken,
net als drie jaar geleden.
Met bussen en auto's rijdt de
gemeente om kwart voor 10 naar
'Avifauna' en daar vertrekt de
boot om 11 uur richting Wou-
brugge. Daar wordt om 12 uur
een dienst gehouden in de her
vormde kerk (na de dienst van de
Woubrugse gemeente zelf). Om 2
uur is de kerkboot bij 'Avifauna'
terug en dan gaat het weer op
Wassenaar aan.
Ds. Steenstra ziet het als een
tocht vol symboliek."Een rechte
koers, de nodige diepgang en een
behouden vaart. Wij zitten als
kerkelijke gemeente samen in
hetzelfde schuitje, en dat een
heel seizoen lang".
Personen betalen een tientje
voor dit kerkelijke uitstapje, ge
zinnen f25.
Wie om een of andere reden
niet meegaat, kan 's avonds nog
naar een gewone dienst in de
Dorpskerk.
Hervormde Kerk: aangeno
men naar Oldehove-Niehove
(Gr.) voor deelwerk kandidaat G.
J. van Herk Groningen.
Gereformeerde Kerken: aange
nomen naar Munnekeburen (Fr.)
als predikant in de Johannes
Post-kazerne te Havelte (Dr.) J.
L. Zijlstra Buitenpost.
Paus. De paus is gisteren in
Togo zijn.twaalfdaagse reis door
zeven Afrikaanse landen begon
nen. Bij de begroeting door pre
sident generaal Eyadema bracht
de paus zijn hoop op de jonge
kerken van Afrika tot uitdruk
king. Hij maakte ook een harte
lijk gebaar naar Afrikanen die
Voodoo-geesten vereren.
"De Rooms-Katholieke Kerk
in Afrika verkeert in een stadium
waarin haar geloof rijpt", zei de
paus. "Daarbij kunnen onverval
ste Afrikaanse en christelijke
vruchten worden geplukt".
"Christenen moeten de wijsheid
van de inlandse cultuur behou
den en tegelijk de leer van de
kerk omhelzen". "Ik zal ook een
groot aantal mensen ontmoeten
die hun godsdienstige gevoelens
in het raamwerk van traditionele
religies tot uitdrukking brengen,
en ik groet hen uit het diepst van
mijn hart".
In de zeven landen die de paus
nu bezoekt zijn de rooms-katho-
lieken een minderheid. In totaal
is 13 procent van de Afrikaanse
bevolking rooms-katholiek. To
go telt 3 miljoen inwoners; 27
procent is christelijk en daarvan
20 procent rooms-katholiek. De
meerderheid heeft een natuur
godsdienst of hangt de voodoo-
cultus aan.
Wereldraad. De Wereldraad
van Kerken heeft alle landen op
geroepen tot groter steun aan het
werk van de Verenigde Naties.
"Ondanks het feit dat zich na
1945 ongeveer 140 oorlogen heb
ben voorgedaan, heeft de inter
nationale volkerenorganisatie
toch als instrument van en voor
de vrede gediend", zegt de We
reldraad in een boodschap.
Het Centraal Comité van de
Wereldraad - dat de afgelopen
tien dagen in de Argentijnse
hoofdstad Buenos Aires bijeen
was - toonde zich zeer bezorgd
over de neiging van steeds meer
landen om de Verenigde Naties
niet meer in te schakelen voor
het oplossen van ernstige proble
men. (Als niet-gouvernementele
organisatie werkt de Wereldraad
zelf het meest samen met de Ho
ge Commissaris voor de Vluchte
lingen, de Wereldgezondheidsor
ganisatie en de Voedsel- en
Landbouworganisatie).
De lid-kerken (310 met samen
ruim 400 miljoen leden) wordt
dringend gevraagd, druk uit te
oefenen op hun regeringen om
hechter met de Verenigde Naties
samen te werken.
