Beheerder kan niet
meewerken aan open
dag nabij dierenasiel
jppi
Bouwkoorts slaat toe in Leiden
Uit angst voor ontslag
Man randt
vrouw aan
Dierenasiel
Huis gesloopt
met spullen
van krakers
er nog in
k
Echtpaar
pleegt 60
diefstallen
Politie vindt
stoorzender
DUBBELDEMAN
glas
ONDER D/\K
VRIJDAG 2 AUGUSTUS 1985
LEIDEN
LEIDEN - Wil Tiele, de be
heerder van het dierenasiel
aan de Besjeslaan zal op
aanraden van zijn advocaat
komende zaterdag niet
meewerken aan de open
dag, die de afdeling Leiden
van de Dierenbescherming
wil organiseren.
"De advocaat heeft me gezegd dat
het stichtingsbestuur me op staan
de voet kan ontslaan als ik toch
mijn medewerking verleen", zegt
een aangeslagen Tiele. "Ik zou dan
zelfs niet voor een werkloosheids
uitkering in aanmerking komen.
De dieren gaan me erg aan het hart,
maar ik heb ook een vrouw en
kind. Die gaan vóór".
De positie van Tiele is toch al on
zeker, doordat zijn werkjgever, het
bestuur van het Leidse dierenasiel,
bij de kantonrechter een ontslag
procedure tegen hem heeft aange
spannen. Het bestuur meent dat de
beheerder zich niet goed houdt aan
de richtlijnen. Hij zou onzorgvul
dig met de tarieven omspringen.
Het dierenasiel heeft een zelfstan
dig opererend bestuur en staat dus
los van de afdeling Leiden van de
Dierenbescherming, die het juist
voor Tiele wil opnemen.
Zoals elke zaterdag zal het asiel
morgen van tien uur 's ochtends
LEIDEN - Een 35-jarige vrouw is
vanmorgen tussen helf zes en zes
uur het slachtoffer geworden van
aanranding. De alleenstaande
vrouw lag in haar woning in de Ha
vikshorst te slapen. Ze werd wak
ker van een man die naast haar bed
stond en tegen haar sprak. De man
moet via een openstaand raampje
zijn binnengekomen. De vrouw
dacht eerst dat het om een bero
ving ging, maar de man maakte
duidelijk haar te willen verkrach
ten. De vrouw kon dat door op de
man in te praten voorkomen, maar
aan een aanranding ontkwam ze
niet. Bij het weggaan wilde de man
toch geld van haar hebben, maar ze
maakte hem duidelijk dat niet te
hebben.
Op haar aanwijzing hield de poli
tie een half uur later in de Reiger-
horst een 27-jarige man aan. Hij
liep op straat en beantwoordde aan
het signalement dat de vrouw had
gegeven.
tot vier uur 's middags open zijn,
maar dus zonder het karakter van
een 'open dag'. Tiele hoopt dat de
mensen toch komen. "Iedereen is
welkom, zoals altijd kan men naar
de dieren komen kijken en wij zul
len de mensen op een prettige ma
nier ontvangen. De Dierenbescher
ming wil de open dag toch doorzet
ten. Het is goed bedoeld, maar
mijn baan staat op het spel. Ik be
moei me met geen enkele activiteit
van buitenaf'.
De Dierenbescherming houdt de
open dag toch, maar op openbaar
terrein. Dierenbeschermer Schou
ten: "Inderdaad, wij houden nor
maal een open dag. Maar niet op
Gaarne wil ik reageren op de be
richtgevingen in uw krant omtrent
de rellen in het dierenasiel aan de
Besjeslaan in Leiden. Als lid van
de dierenbescherming protesteer
ik heftig tegen het doen en laten
van de afdeling Leiden. Ze maken
zich ronduit belachelijk met een
interne aangelegenheid waar ze
niets mee te maken hebben. Is er
niets beters te doen? Voor onze
dieren te vechten om een goed be
staan, kijk maar om je heen hoe
mensen met dieren omgaan, het
lijkt mij een taak van de dierenbe
scherming en niet om sensatie te
schoppen.
Die duizend gulden die ze voor
die open dag gebruikt hebben die
kunnen ze beter aan het dier geven
voor een extraatje. Voor die flau
wekul die zij willen organiseren
komt er niemand door al die publi
caties. De mensen blijven weg en
het dier is dan weer eens de dupe.
Ik vraag mij af of zo'n bestuur wel
bewust is wat dierenbescherming
is!
Wij, ons groepje, vragen zich af,
allen lid, wat er met ons geld ge
daan wordt? Er zijn meerdere afde
lingen waar het flink rommelt, dat
kost de dierenbescherming alleen
maar leden. Volgens onze overtui
ging zijn er heus wel asiels in den
lande die bereid zijn de katten over
te nemen als er te veel zijn.
Volgens onze informatie functio
neert het bestuur van de stichting
zeer goed. Reden te meer om te
zeggen: handen af van de Besjes
laan, afdeling Leiden.
G. Langezaal
Mozartlaan 8
Nieuwkoop
het terrein van het asiel. Tiele
houdt zich aan de instructies van
zijn bestuur. Wij komen niet bin
nen de poorten, zodat ze niet kun
nen zeggen tegen Tiele dat hij met
derden in contact is geweest".
En treedt Mieke Tiele als gast
vrouw op? Volgens Schouten kan
zij dat best doen, want zij is im
mers geen werknemer van het
stichtingsbestuur. Maar als de
kaarten zó liggen en het stichtings
bestuur het scherp speelt, wordt
Tiele dan niet ontslagen? Schou
ten: "Alleen omdat Mieke een kop
je koffie inschenkt? Volgens mij
kan dat niet. Maar gebeurt het toch
dan zal de Dierenbescherming zor
gen dat Tiele zijn volledige salaris
krijgt uitbetaald".
Volgens de Dierenbescherming
is de open dag nodig, omdat het
asiel vol zit. Het bestuur van het
asiel doet in de ogen van de Leidse
afdeling te weinig om de dieren bij
particulieren geplaatst te krijgen
en zou ook beheerder Tiele daar te
weinig mogelijkheden voor geven.
Winnares Littooy-Beumer en haar werk.
LEIDEN - Aantonen hoe schilder
achtig de stad nog is, ondanks alle
technische ingrepen. Dat was zo on
geveer de achterliggende gedachte
van de Rembrandt-schilderwed-
strijd die gedurende de Lakenfees-
ten is gehouden. Amateurs konden
daaraan deelnemen door geduren
de die feesten zich ergens in de stad
op te stellen al leende het weer zich
daar niet erg voor) en iets Leids op
schilderij of tekening vast te leg
gen. "Alsof Rembrandt zijn atelier
naar buiten had verplaatst", zoals
vice-voorzitter Post van het Evene
mentenfonds dat omschreef.
Hij mocht gisteravond in de
Hooglandse Kerk de prijsuitrei-
Amateurs geven
schilderachtig
beeld Leiden
king voor zijn rekening nemen. Er
was gehoopt op honderden deelne
mers, zo zei hij, maar het waren er
uiteindelijk zo'n veertig. Onder het
mom dat kwaliteit belangrijker .is
dan kwantiteit toonde hij zich na
mens de jury, waarin onder ande
ren ook schilder Fer Hakkaart, toch
een tevreden mens. De schilderwed
strijd noemde hij dan ook zonder
aarzelen voor herhaling vatbaar.
De derde prijs was voor A.P.
Maassen die de Marekerkkoepel
had geschilderd, tweede werd Mo
nique van Haasteren die voor haar
schilderij in de buurt van de Hoog
landse Kerk was gebleven. Winna
res was mevrouw Littooy-Beumer
die haar inspiratie vond bij het
voormalige complex van Clos en
Leembruggen. Alle inzendingen
zijn tot en met 10 augustus in de
Hooglandse Kerk te bezichtigen.
Tussen tien en drie uur, met uitzon
dering van zondag.
LEIDEN - Het huis aan de Her
man Costerstraat 1, inmiddels ge
troffen door de slopershamer, was
de plaats van handeling van een
misverstand. Om verkeerstechni
sche redenen, zoals dat heet, moest
het huis worden afgebroken: het
ontnam het zicht op de Churchill-
brug.
De gemeente kocht het aan. Op
zondag 21 juli kwam er echter een
melding binnen bij de politie: ge
kraakt. Politie er naar toe. Er ble
ken drie mensen aanwezig te zijn,
aldus de politie. De hulpofficier zet
te alles op een rijtje. En de krakers
lieten weten dat ze de volgende dag
ten stadhuize eens zouden vragen
of ze niet nog een tijdje in de wo
ning konden blijven.
Toen ze de volgende dag echter
met een paar vertegenwoordigers
van de gemeente aan het praten
waren, gebeurde er iets merkwaar
digs: het huis werd afgebroken.
Terwijl er nota bene nog spullen
van de krakers in de woning ston
den.
W <0:
De restanten van wat eens een woning aan de Herman Costerstraat was.
Wat toas er gebeurd? Politievoor-
lichter Graveland: "Er was sprake
van een communicatiestoornis. De
hulpofficier die op zondagavond
bij die jongens is langsgeweest,
ging daarna op vakantie. Hij heeft
vergeten de informatie door te ge
ven aan zijn opvolger".
"Goed, de volgende dag wordt
die opvolger benaderd met de
vraag of het huis aan de Herman
Costerstraat gesloopt kon worden.
De gemeente had iets gehoord over
krakerszaten die nog in de wo
ning? De hulpofficier ging kijken
en concludeerde dat de woning er
tamelijk verlaten uitzag. Omstan
ders waren die mening ook toege
daan. En toen heeft men dus ge
zegd: sloop maar".
(foto Holvast)
"Nee", vervolgt Graveland, "er is
geen sprake geweest van kwade op
zet. Een communicatiestoornis was
het. Trouwens, die krakers hebben
aangifte gedaan van vermissing
van een paar spullen. Daarvoor
voelen wij ons verantwoordelijk.
We zullen dan ook ons best doen om
die spullen weer boven water te
krijgen".
LEIDEN - Met de aanhouding van
een Leids echtpaar dat afgelopen
woensdag betrapt werd op winkel
diefstal heeft de politie een einde
gemaakt aan een grote reeks dief
stallen. De man en vrouw (40 en 41
jaar oud) hebben sinds half juni
zo'n zestig maal hun slag geslagen
bij grootwinkelbedrijven. Het ging
daarbij om de vestiging van Albert
Heijn in Leiderdorp, Digros in Lei
den en Leiderdorp, Hoogvliet in
Rijnsburg en Voorschoten en Kor-
timarkt in Leiden.
Hun buit bestond vooral uit kof
fie, suiker, thee, shag en drank met
een gezamenlijke waarde van rond
de drieduizend gulden. Het echt
paar had speciale grote 'rooftassen'
aangeschaft waarmee ze op dieven
pad gingen. Er werd een goedkope
aankoop als toiletpapier gedaan,
terwijl de duurdere spullen illegaal
de zaak verlieten in de tassen.
Voor de gesloten waar had het
echtpaar in familie- en kennissen
kring een aantal helers gevonden.
Een 63-jarige Leidenaar, een 56-ja-
rige Leidenaar, een 40-jarige
Noordwijker, een 22-jarige Valken-
burgse en een 50-jarige Voorscho-
tense werden in verband daarmee
aangehouden.
Jongens
De politie heeft twee Leidse jon
gens van 13 en 14 jaar aangehou
den die een aantal diefstallen en in
braken op hun kerfstok hebben
staan. De oudste werd maandag
morgen vroeg om half zeven aan
gehouden toen een geparkeerde
auto op de Aalmarkt werd openge
broken. De 13-jarige kon toen nog
net aan de politie ontsnappen,
maar werd later aangehouden. Bei
den zijn bekenden van de politie,
de 13-jarige jongen heeft diefstal
van veertien fietsen toegegeven, de
14-jarige heeft in een school aan de
Zuidsingel een video en andere
technische apparatuur gestolen,
een ongewenst bezoek aan een wo
ning in de Groenesteeg leverde
hem een video en geld op.
LEIDEN - De politie is eindelijk af
van haar mobilofoon-kwelgeest.
De afgelopen vier dagen heeft een
onbekende de radiografische com
municatie van de politie zo'n twin
tig keer gestoord. Met name de po
litiewagens in de Merenwijk waren
dan onbereikbaar. Gisteren gingen
agenten samen met de Radiocon
troledienst op onderzoek en rond
half één werd het zendertje uige-
peild. Het stond onbeheerd in het
Van der Werfpark.
ADVERTENTIE
24 uur service voor bedrijven
Bel 071-220907-149556
door Raymond Peil
In 1913 legt de gemeente dan toch de particuliere bouwers, die
ondanks de invoering van de woningwet het leeuwedeel van de
nieuwbouw voor zich blijven opeisen, enigszins aan banden. De
overheid kondigt af dat uitsluitend zij straten mag aanleggen, iets
waarin de toenmalige projectontwikkelaars tot dusver vrij in zijn
geweest. De bouw komt nagenoeg stil te liggen, tevens als door de
daaropvolgende wereldoorlog.
In deze periode ontstaan veel woningbouwverenigingen: in 1912
De Eendracht, in 1913 Ons Belang en De Goede Woning, in 1914 Ons
Doel, in 1915 De Eensgezindheid en De Tuinstadwijk. Deze veelheid
aan verenigingen is onder meer te verklaren door een verschil in
karakter: De Eendracht is gegrondvest op een socialistische basis,
De Eensgezindheid protestants-christelijk en De Goede Woning ka
tholiek. Ons Doel is voortgekomen uit de Christelijke Nationale
Werkmansbond terwijl Ons Belang daarentegen een meer neutrale
grondslag heeft.
Het meest revolutionair zijn de
plannen van De Tuinstadwijk.
Deze woningbouwvereniging
wordt opgericht op initiatief van
architect P. Kuiper jr. en stelde
zich niet alleen een goede wo
ning, maar ook een goede woon
omgeving ten doel. Kuiper ont
werpt zelfs een wijk zonder door
gaand verkeer, met veel plant
soenen, geen gesloten huizen
blokken, maar uitsluitend wo
ningen van het type 'twee onder
een kap'.
Moerassig
Kuiper heeft ook al een ge
schikt bouwterrein op het oog,
bij de Lucas van Leydenstraat.
De grond is echter te moerassig
en de kosten blijken te hoog uit
te pakken. In een veel bescheide
ner opzet komt het plan later
toch tot stand, ten oosten van de
Herenstraat. In 1923 kunnen de
woningen worden toegewezen,
tegen de forse huren van 5,80 tot
10,50 per week. Voor arbeiders is
dat niet op te brengen. Het idea
lisme van Tuinstadwijk sneuvelt
ten dele. De vereniging moet ook
overgaan tot de bouw van goed
kope boven- en benedenwonin
gen, zij het in een buurt met een
ruime opzet en brede straten.
De Eendracht is in 1912 opge
richt op initiatief van een kleine
groep arbeiders die ruime, hygië
nische en betaalbare woningen
wil bouwen. Initiatiefnemer en
stuwende kracht Bomli is een
door sociaal-democratische idea
len heftig geïnspireerd man. La
ter ontstaat dan ook een hechte
band tussen De Eendracht en de
SDAP.
Ons Belang en De Eendracht
zijn coöperaties van arbeiders
die een aandeel in hun vereni
ging en daarmee hoop op een
goede betaalbare woning kan
nen kopen. Met het geld van het
aandeel, aangevuld met de op
brengst van obligatieleningen,
kan men voldoen aan de rijksver
plichting om vijf procent van de
bouwkosten van de huizen zelf
op te brengen.
Katholiek
De Goede Woning is anders
van opzet. Deze vereniging is een
initiatief van een groep sociaal
voelende rooms-katholieke nota
belen die hun betrokkenheid bij
de toestand waarin de arbeiden
de klasse zich bevindt willen to
nen. Veel geld mag het kennelijk
echter niet kosten. De vereniging
is amper bereid de eerder ge
noemde vijf procent zelf te moe
ten opbrengen.
De Eensgezindheid komt tot
stand op initiatief van het toen
malige bestuur vdn de Christelij
ke Besturenbond te Leiden. Dit
bestuur is bezorgd om het pro
bleem van de volkshuisvesting.
Er wordt een commissie in het
leven geroepen die een rapport
moet uitbrengen over de
woontoestanden van de Leidse
arbeidersbevolking en de moge
lijke oprichting van een woning
bouwvereniging ten dienste van
de leden van de christelijke vak-
of sociale vereniging.
Op 21 april 1915 wordt tot de
oprichting van De Eensgezind
heid besloten. Hoewel er in de
statuten een bepaling is opgeno
men dat leden van de vereniging
jonge woningbouwverenigingen
staan te popelen om woningen te
bouwen voor hun leden. Het ge
meentebestuur, gestuwd door de
vrijzinnige wethouder Van der
Pot, is gewillig. Bovendien
wordt de druk in de raad ver
sterkt door het feit dat er tevens
een aantal bestuursleden van
woningbouwverenigingen zit
ting in heeft: de SDAP'ers Dub-
beldeman en Kooistra zijn res
pectievelijk bestuursleden van
De Eendracht en Tuinstadwijk,
de katholieken Tepe en Bots van
De Goede Woning en de ARP'er
Eikerbout van De Eensgezind
heid. De woningbouwverenigin
gen beschikken aldus over een
sterke lobby, die zich over een
aantal partijen uitstrekt, in de ge
meenteraad.
Bovendien hebben de meeste
verenigingen ook hun krachten
buiten de gemeenteraad om ge
bundeld in de Federatie van wo
ningbouwverenigingen in Lei
den en omstreken, al spoedig de
spreekbuis van de pressiegroe
pen in Leiden die zich inzetten
voor de verbetering van de
volkshuisvesting en opheffing
van de woningnood.
Tussen 1918 en 1921 onstaat
een ware bouwkoorts onder de
woningbouwverenigingen in
Leiden. Met name De Goede Wo
ning profiteert vrijwel onbeperkt
van de rijksvoorschotten en -bij
dragen. De woningen van deze
vereniging zijn ruim en fraai van
opzet en vooral goedkoop.
Een uitzondering hierop vor
men de 162 woningen die de ver
eniging neerzet op het aan de
Bronkhorst- en Molenstraat
grenzende terrein. Deze verrijzen
al in 1918, naast een plan van 108
huizen van Ons Belang. Of in dit
geval haastige spoed de spelbre
ker heeft uitgehangen, is niet
duidelijk. Feit is wel dat kort na
de oplevering blijkt dat men te
weinig rekening heeft gehouden
met de slappe veengrond. Som
mige huizen verzakken 25 tot 35
centimeter en het water loopt bij
zware regenval naar binnen.
Hoge huren
De explosieve groei van bouw
activiteiten na de Eerste Wereld
oorlog is uitsluitend voor reke
ning gekomen van de woning
bouwverenigingen. Men onder
kent de financiële mogelijkhe
den en het tij zit 'mee': de bouw-
stop tot het eind van de oorlog
heeft de woningnood vergroot.
De oprichting in hoog tempo van
de nieuwe woningbouwvereni
gingen is tevens daardoor ver
klaarbaar.
De bouwkosten, die ook na de
Eerste Wereldoorlog blijven stij
gen, ondergraven echter de doel
stelling van de woningbouwver
enigingen om goedkoop te bou
wen. De - zeer hoge - huurprij
zen van de bestaande woningen
variëren van 5,50 tot 10 gulden
voor een benedenwoning en 5,25
tot 7 gulden voor een bovenwo
ning. Het gebeurt dan ook dat
woningwetwoningen worden
verhuurd aan de beter gesitueer
den.
De bouw van minder dure bo
ven- en benedenwoningen is het
enige alternatief. De door wo
ningbouwverenigingen gescha
pen wijken blijven echter her
kenbaar aan de afwisseling van
woningtypen en een eigen bouw
stijl, omdat iedere vereniging
met een eigen architect werkte.
'Onderdak' is een serie die de ge
schiedenis belicht van de sociale
woningbouw in Leiden en van de
Leidse woningbouwverenigingen,
wier namen spoedig tot het verleden
zullen behoren door voorgenomen
fusies. Dit is het derde artikel van
deze serie. De eerste twee delen ver
schenen op resp. 18 juli en 25 juli.
kunnen worden 'personen aan
gesloten bij een christelijke vak-
of sociale vereniging' is er nooit
een rechtstreekse verbinding ge
weest met de christelijk bestu
renbond. "Wel een christelijke
signatuur, maar één die gelukkig
niet in de praktijk wordt toege
past", schrijft secretaris Joh. van
der Laan in het jubileumboekje
uit 1965.
Oorlog
De woningnood wordt inmid
dels nijpender door het uitbre
ken van de Eerste Wereldoorlog,
die Nederland in grote economi
sche moeilijkheden brengt. De
prijzen van bouwmaterialen ver
driedubbelen, de rente en de
grondprijzen stijgen eveneens.
Het rijk ziet zich gedwongen om
in te grijpen en verleent in de
eerste oorlogsjaren aanzienlijke
voorschotten voor woningwet-
bouw.
Omdat de bouwkosten buiten
sporig hoog zijn dreigen de hu
ren (die in normale tijden de kos
ten dekken) dermate de lucht in
te schieten dat de woningen on
betaalbaar worden voor degenen
voor wie de woningen zijn be
doeld. Subsidies voor rentebeta
ling en materiaalkosten komen
uit de rijkskas, een crisiswetge
ving die tot vijf jaar na de oorlog
van kracht blijft omdat de prij
zen steeds verder de hoogte in
gaan.
In Leiden wordt gretig gebruik
gemaakt van de door de crisis
opgeblazen overheidssteun. De
De Bronkhorststraat, gerenoveerd links, rechts herbouwd omdat de uit 1918 daterende huizen niet
deugden. (foto h<
