Onzekerheid over rente duurt voort
/I
V
y
'Innovatie, sleutel
tot succes' van 5
Hollandse bedrijven
Nog geen gegevens over
De Vries (RSV) ontvangen
Volkswagen
stevig in
het zadel
Veel financiële
instellingen VS
niet solvent
'Wijnschandaal door
tip aan het rollen'
Meer orders
Nederlandse
industrie
Arbeidsconflict
in Suriname
duurt voort
HET GOEDKOOPSTE RESTAURANT
ZATERDAG 27 JULI 1985
ECONOMIE
PAGINA e
AMSTERDAM (ANP) - De bankgirocentrale (BGC) in Amsterdam heeft
nog niet de gegevens ontvangen die noodzakelijk zijn om na te gaan naar
wie de voormalig president-directeur De Vries van RSV indertijd een
bedrag van 648.000 gulden heeft overgeboekt. Die gegevens - het nummer
van de zogenoemde computerrun, het rekeningnummer van de opdracht
gever en het juiste bedrag - heeft de centrale nodig van de desbetreffende
handelsbank alvorens zij de gewenste informatie aan de Haagse officier
van justitie kan verstrekken. Dit heeft directeur W.J. Dalmijn van de
BGC gisteren meegedeeld. De Haagse persofficier van justitie wilde niet
meedelen of hij de bank inmiddels al heeft verzocht die gegevens aan de
centrale door te geven. Maar volgens Dalmijn heeft Vermeulen dat al wel
gedaan.
De Parlementaire Enquête Commissie (PEC) stelde tijdens haar onder
zoek dat De Vries mogelijk onwaarheid heeft gesproken over terugbeta
ling van een bedrag van 648.000 gulden, dat hij zowel bij de Verenigde
Bedrijven Bredero VBB als bij RSV had gedeclareerd.
WOLFSBURG (DPA) - Het Volks
wagenconcern heeft in de eerste
zes maanden van 1985 met 715.000
verkochte auto's in Europa het
beste halfjaarlijkse verkoopresul
taat in zijn bestaan geboekt. Het
concern verkocht 51.500 auto's, 7,8
procent meer dan in het eerste
halfjaar van 1984, zo is gisteren be
kendgemaakt.
Het aandeel van de Volkswagen-
fabrieken op de Europese markt
voor personenauto's bedraagt nu
ruim dertien procent, een stijging
van eén procent. Het aandeel van
Audi, het andere grote merk van de
Volkswagenfabrieken, was stabiel
op 2,6 procent en dat van Volkswa
gen groeide van 9,4 naar 10,4 pro
cent.
Uit de verkoopresultaten valt op
te maken dat Volkswagen het be
ter doet dan de autosector in het
algemeen. In eigen land groeide
het marktaandeel van 27,6 tot 28,9
procent. De Volkswagen Golf is
met 316.000 exemplaren ook in de
ze periode de meest verkochte auto
van VW. De Golf heeft deze positie
al sinds 1974. In de eerste zes
maanden van 1984 verkocht Volks
wagen 264.000 exemplaren van de
Golf.
De verkoop van Volkswagen
over de hele wereld nam toe met
vier procent tot 1,2 miljoen wa
gens. Een grotere afzet was moge
lijk geweest als de stakingen in de
Volkswagenfabriek in Brazilië ach
terwege was gebleven.
Bankamerica
Terwijl de meeste grote banken
in de Verenigde Staten een stijging
van hun kwartaalwinst hebben ge
meld, heeft de houdstermaat
schappij van de op een na grootste
bank in de VS, Bankamerica Cor
poration, een verlies van meer dan
300 miljoen dollar moeten incasse
ren in het tweede kwartaal van dit
jaar.
Belastinggeld
stroomt binnen
DEN HAAG (ANP) - De Nederlan
ders hebben het afgelopen halfjaar
flink in de bus geblazen bij het mi
nisterie van financiën. Van de ver
wachte stijging van de belasting
opbrengst dit jaar met 3,6 miljard
gulden, kwam in de afgelopen zes
maanden al 2,2 miljard binnen. Dat
blijkt uit cijfers van het ministerie.
In totaal kwam het eerste half
jaar 41,9 miljard gulden aan belas
ting binnen. Voor heel 1985 be
draagt de raming van de belasting
opbrengst 97,5 miljard gulden. Ge
bruikelijk is dat de opbrengst in
het tweede halfjaar groter is dan in
het eerste, omdat in september de
voorlopige aanslagen voor de ven
nootschapsbelasting dienen te
worden betaald.
In het eerste halfjaar vertoont de
vennootschapsbelasting van de
verschillende rijksbelastingen ver
reweg de sterkste opbrengstgroei.
De ontvangsten gingen 1,6 miljard
gulden uit boven die in dezelfde
periode van 1984.
WASHINGTON (AP) - Een onder
zoek door de Federal Home Loan
Bank Board, de instelling die toe
zicht houdt op Amerikaanse finan
ciële instellingen die persoonlijke
leningen verstrekken en spaargel
den beheren, heeft uitgewezen dat
13,7 procent van deze instellingen
technisch niet solvent is, dat wil
zeggen: niet in staat om aan alle
geldelijke verplichtingen te vol
doen. In vergelijking met 1982 be
tekent dit een verdubbeling.
De cijfers werden onthuld tij
dens een hoorzitting van de se
naatscommissie voor het bankwe
zen. Al deze spaar- en financie
ringsinstellingen zijn verzekerd bij
een federaal fonds. In het (onwaar
schijnlijke) geval dat alle niet sol-
vent gebleken instellingen tegelij
kertijd failliet zouden gaan, zou dit
betekenen dat genoemd fonds 15,8
miljard dollar zou moeten uitke
ren. Het fonds beschikte aan het
eind van 1984 over 5,6 miljard dol
lar. Bij 434 van de 3.167 onderzoch
te instellingen overtrof het totaal
van de betalingsverplichtingen de
beschikbare middelen of was daar
aan gelijk, waarmee ze technisch
niet solvent zijn.
De voorzitter van de toezichts-
raad, Edwin Gray, verklaarde tij
dens de hoorzitting dat in het rap
port van de raad de toestand te
somber werd afgeschilderd, en dat
het gelijktijdig failliet gaan van alle
instellingen zeer onwaarschijnlijk
is. In de periode van 1980 tot 1984
beëindigde één op de vijf instellin
gen zijn activiteiten.
De raad probeert het risico voor
het federale verzekeringsfonds te
verkleinen door fusies tot stand te
brengen tussen zwakke instellin
gen en meer kapitaalkrachtige.
Hieraan wordt de voorkeur gege
ven boven het sluiten van de nood
lijdende banken en het uitbetalen
van de crediteuren.
WENEN - De oplettende ambte
naar van het ministerie van finan
ciën, die opmerkzaam is geworden
door de hoge aftrekpost voor di-
ethyleenglycol in de belastingaan
gifte van een wijnhandelaar, en zo
het wijnschandaal heeft ontdekt,
bestaat niet.
Dit verhaal, dat door tal van me
dia in de hele wereld is overgeno
men, wordt door de persvoorlich
ter van het Oostenrijkse ministerie
van financiën beslist naar het rijk
der fabelen verwezen. Het ministe
rie houdt vast aan de verklaring
dat het onderzoek naar de vermen
ging aan het rollen is gebracht na
een anonieme tip aan het ministe
rie van landbouw. Men tast in Oos
tenrijk in het duister omtrent de
identiteit van de tipgever. Ver
moed wordt dat het gaat om een
concurrent die met lede ogen aan
zag hoe de bij het schandaal be
trokken groothandelaren vette
winsten opstreken.
In Burgenland, het gebied waar
de meeste vergiftigde wijn van
daan komt, doet nog steeds het
verhaal de ronde dat het schandaal
is onthuld door de uitvinder van
het 'recept.' Deze zou zijn klanten
jarenlang afgeperst hebben, totdat
die niet meer wilden betalen, waar
na hij uit wraak het geheim verra
den zou hebben.
De Oostenrijkse regering doet er
alles aan om de schade tengevolge
van het wijnschandaal nog enigs
zins te beperken. Behalve de wijn
markt dreigt de di-ethyleenglycol
nu ook de binnenlandse politieke
verhoudingen te vergiftigen.
Bondskanselier Fred Sinowatz
moest persoonlijk zijn minister
van landbouw Günther Haiden tot
de orde roepen wegens diens felle
uitval naar de oppositie.
Haiden had donderdagavond de
roep om zijn aftreden door de
Volkspartij van de hand gewezen
met de woorden: "de oppositie
moet in deze kwestie haar mond
houden, omdat ze zelf tot haar oren
in het schandaal verwikkeld is."
Sinowatz waarschuwde tegen 'het
onwaardige schouwspel' van een
politieke rel ten gevolge van het
wijnschandaal.
Minister Haiden heeft een op
roep gericht tot alle wijnhandela
ren om zichzelf aan te geven als ze
bij het schandaal betrokken zijri.
Er wordt de handelaren in dat ge
val een strafvermindering in het
vooruitzicht gesteld. De minister
heeft ook een nieuwe wetgeving in
het vooruitzicht gesteld, waarbij de
huidige aanduiding van de wijn
gaard wordt vervangen door een
garantiezegel. Tevens zal vanaf
maandag een 'witte lijst' gepubli
ceerd worden waarop de onversne
den wijnen staan vermeld.
Fusie
Twee van de grootste bedrijven
in de VS op het terrein van de ge
zondheidszorg, American Hospital
Supply en Baxter Travenol Labo
ratories, zijn gefuseerd. Beide be
drijven vervaardigen een uitge
breid scala produkten voor de ge
zondheidszorg, die in meer dan 100
landen op de markt worden ge
bracht. Met de transactie is een be
drag gemoeid van 3,8 miljard dol
lar.
PARIJS (AFP) - De 76-jarige Pa-
risienne Maria Codina is deze
week door het Guiness Book of Re
cords officieel met een diploma on
derscheiden omdat ze het goed
koopste restaurant in de westerse
wereld runt. In haar eetzaakje 'Ca-
sa Miguel' in de rue Saint-Georges
kan men voor vijf franc nog geen
twee gulden) een volledige maal
tijd nuttigen, bestaande uit voorge
recht, hoofdgerecht, kaas of dessert
...en nog een flesje wijn
(foto AFP)
KK niet blij met
nieuwe richtlijn
DEN HAAG (ANP) - Konsumen-
ten Kontakt is verheugd dat er „nu
eindelijk" een Europese regeling is
gekomen voor produktaansprake-
lijkheid. Deze richtlijn heeft als uit
gangspunt dat een producent ver
antwoordelijk is voor schade die is
veroorzaakt door een gebrek in zijn
produkt, dat wil zeggen als het niet
de veiligheid biedt die men er rede
lijkerwijs mag van verwachten. De
bewijslast wordt in zoverre omge
keerd, dat de fabrikant moet bewij
zen dat hij geen schuld heeft aan
de schade.
Konsumenten Kontakt is echter
niet tevreden dat een eigen risico
van 1250 gulden geldt voor schade
aan goederen voor persoonlijk ge
bruik. In negen van de tien geval
len, aldus KK, ligt de schade die de
consument aan goederen heeft on
der dat bedrag - bijvoorbeeld een
vrieskist waarvan de inhoud ont
dooit en moet worden weggegooid.
Afrikaanse eenheid
De Senegalese president Abdou
Diouf is de nieuwe voorzitter van
de Organisatie voor Afrikaanse
Eenheid (OAE). Het 50-jarige
staatshoofd volgt de Tanzaniaanse
president Julius Nyerere op.
DEN HAAG (ANP) - De Neder
landse industrie heeft haar order
portefeuille in juni evenals in mei
met een kleine twee procent zien
groeien. Dat komt vrijwel geheel
door de groei van de orderont
vangst bij de industrie die investe
ringsmiddelen produceert. Het
gaat hierbij vooral om exportor
ders, zo blijkt uit een copjunctuur-
test van het Centraal Bureau voor
de Statistiek. De voedings- en ge
notmiddelenindustrie en de aardo
lie-industrie zijn niet in de gege
vens verwerkt.
Ook bij de industrie die con
sumptiegoederen maakt zorgde de
export voor een toegenomen or
derontvangst. Bij de producenten
van halffabrikaten bleef die onge
veer gelijk. Ook de bedrijvigheid in
de industrie nam in juni enigszins
toe. In de komende drie maanden
zal de bedrijvigheid zich volgens
het CBS op het niveau van juni
handhaven. De buitenlandse afzet
zal in het komend kwartaal naar
verwachting enigszins afnemen.
De ondernemers verwachten
voorts dat de werkgelegenheid in
de industrie het komend halfjaar
stabiel zal blijven. De bezettings
graad van de machines en dergelij
ke bleef in juni even groot als in
maart, 84 procent.
DEN HAAG/PARAMARIBO
(ANP) - De langzaam-aan-actie bij
het bauxietbedrijf van de Billiton-
maatschappij Suriname, een doch
teronderneming van de Koninklij
ke Shell, gaat ondanks een bemid
delingsvoorstel van de regering
door.
Sinds het begin van de actie drie
weken geleden is de produktie tot
rond de 50 procent teruggebracht.
Dit is voor de regering aanleiding
geweest om te verklaren „dat er
een situatie is ontstaan die haar
veel zorgen baart". Ze had tevens
aangekondigd zich te zullen bera
den over stappen die genomen
moeten worden om het conflict tot
een spoedig einde te brengen.
De regering meende de oplos
sing te hebben gevonden in een
voorstel dat erop neerkomt dat een
cao voor twee jaar zal worden on
dertekend, terugwerkend vanaf 1
juni 1984 tot en met 30 mei 1986,
zoals vorig jaar via het interventie-
orgaan van dp overheid door be-
middelingsraad tot stand geko
men. De directie van de Billiton
had het voorstel echter niet geac
cepteerd, de vakbond wel. Niette
min had de directie de daarin vast
gelegde voorzieningen gedurende
het eerste cao-jaar betaald, maar
weigert dit door de slechte finan-
cieel-economische situatie van de
onderneming verder te doen.
Het internationale beursbeloop
was deze week nogal grillig. Er
waren weinig stimulansen maar
daarentegen vele onzekerheden.
door
C. Wagenaar
Onzekerheid over de rente, over
de conjunctuur en over de olie
prijzen. Wall Street stond de eer
ste drie dagen onder druk van
winstnemingen nadat elke
beursdag ook hier een grillig
koersbeloop had laten zien. Maar
het slot lag steeds enkele punten
lager op de Dow Jones Index
dan de dag daarvoor.
In Amsterdam wisselden da
gen met winst de verliesdagen af.
Alleen binnen de groep van de
internationals overheerste een
zekere plusstemming doordat er
steeds weer een andere favoriet
naar voren trad. Eerst Akzo, toen
Hoogovens en na enige flauwe
dagen weer herstel voor Konink
lijke Olie. Met als gevolg een drie
punten hogere index na vier da
gen handel. Doordat de lokale
markt per saldo nogal tegenge
steld was met flinke winnaars en
verliezers en daardoor geen be
paalde tendens liet zien kon het
algemeen beursgemiddelde nog
een kleine stijging overhouden.
Devaluatie
De devaluatie van de Italiaanse
lire met een kleine revaluatie
voor de rest van de Europese va
luta had op onze beurs geen in
vloed en op Wall Street nog min
der. Daar is het dollargedrag veel
belangrijker. Omdat deze munt
zwevend is en aan geen enkel
blok is gekoppeld laat de dollar
vrijwel elke dag een re- of deva
luatie zien. Deze week was er
eerst zelfs een flinke val tot circa
f3,20 in Amsterdam maar daarna
trad enig herstel op.
Veel belangrijker in Wall
Street is echter de ommezwaai
die daar kortgeleden op grote
schaal is begonnen vanuit de als
defensief bekend staande secto
ren zoals banken en voedings
middelen en de veel conjunc
tuurgevoeliger technische groe
pen als elektronica enz. Deze
laatsten hebben door slechte be-
drijfsberichten de laatste tijd
veel beursterrein verloren maar
blijken nu weer in de belangstel
ling te zijn gekomen en dat on
danks nog overwegend slechte
bedrijfsberichten over het twee
de kwartaal.
De onzekerheid over de rente
blijft bestaan. Zowel in de VS als
in ons land was er weer geen
sprake van enige richting. De in
druk bestaat dat vooral Amerika
voorlopig ook geen belangrijke
wijziging zal laten zien. Zelfs in
de bankrente wordt geen veran
dering verwacht. Waarschijnlijk
wordt het vakantieseizoen afge
wacht en zal het tot september
duren voor er enig zicht op de
verdere renteontwikkeling zal
zijn.
In Europa heeft de onverwach
te herschikking van de lire bin
nen het Europese monetaire stel
sel en de daaruit voortgevloeide
heroriëntering van de andere
muntsoorten ten opzichte van el
kaar het patroon zeer verstoord.
Er zullen dan ook niet spoedig
andere belangrijke beslissingen
zoals een discontowijziging kun
nen worden verwacht. Ook hier
zullen de monetaire autoriteiten
er de voorkeur aan geven het
vakantieseizoen rustig voorbij te
laten gaan en maatregelen tot de
herfst uit te stellen. In Amster
dam bleef de obligatiemarkt dan
ook op het niveau van de vorige
week.
Spanning
Nu de julimaand ten einde
loopt kunnen zo langzamerhand
de halfjaarcijfers van het Neder
landse bedrijfsleven worden ver
wacht. De multinationals zullen
in de eerste drie weken van au
gustus te voorschijn treden en
dan de massa van de kleinere on
dernemingen. Met dit vooruit
zicht neemt de spanning toe.
Vooral in het buitenland wordt
de ene speculatie na de andere
op touw gezet. Akzo en Gist Bro
cades kregen al een beurt. Deze
week kon Hoogovens flink aan
trekken en allemaal op grond
van goede winstverwachtingen.
Bij KLM leidde het bezit van de
zaak tot het eind van het ver
maak want hier betekende het
verschenen jaarverslag de inlei
ding tot enige koersdruk.
Philips daarentegen profiteer
de van het herstel dat de elektro
nische aandelen in Wall Street
ondergingen. Kon. Petroleum
reageerde op grillige wijze op de
stemmingen die de langdurige
OPEC-vergadering deze week
voortbracht maar per saldo bleef
de afwijking gering, f 3,- tot f 5,-
stegen Akzo, Hoogovens en Uni
lever. Kenmerkend voor de loka
le markt was dat ditmaal de
grootste verschillen optraden in
het meer speculatieve genre.
Koersstijgingen van f 10,- tot f
20,- voor Palthe, Textielgroep
Twente en Otra en een verlies
van f50,- voor Kiene. ACF en Me-
dicapharma verloren f 10,-.
BEI
JRS
1
W
E
E
K
De Europese optiebeurs draai
de weer een drukke werkperiode
af met in totaal 155.000 afgeslo
ten contracten tegen 167.500 in
de voorgaande week. Ook dit
maal bleef Akzo onbetwist num
mer een met in totaal aan calls
31.000 of 20 procent van het tota
le aantal weekcontracten. Een
onbetwiste tweede was er niet.
Opvallend was echter wel de stij
ging in calls Hoogovens die op
sommige dagen wel nummer
twee werden. In valutaopties
werd niet veel gehandeld. KLM
was vooral in de paar dagen voor
het jaarverslag als call nogal ge
vraagd.
Een werknemer van de Verenig
de Bloemenveilingen Aalsmeer
kwam onlangs op een lumineus
idee. Wanneer de gerbera's ver
pakt zouden worden in dozen
met een zwart inlegvel, zo rede
neerde hij, dan zouden de oranje
bloemen veel beter uit de verf
komen. Tomaten doen het bij de
groenteboer immers ook veel be
ter wanneer ze tussen de groene
spinazie liggen. Het idee werd
opgevolgd en inderdaad gold de
gerbera vanaf dat moment als
het snelst groeiende produkt van
de veiling.
Zomaar een ideetje van ie
mand van de werkvloer. Een
simpeler manier van innovatie is
nauwelijks denkbaar, maar het
leverde een gigantische verho
ging van de omzet op. Het was
een van de redenen waarom drs.
J.W. Putman Cramer van het
Noordwijkse studiecentrum De
Baak besloot de bloemenveiling
Aalsmeer op te nemen in zijn
film 'Innovatie, de sleutel tot
succes'.
door
Conny Smits
Deze film, die vorig jaar gereed
kwam, geeft een beeld van vijf
Nederlandse bedrijven die het zo
goed doen dat ze qua onderne
merschap een voorbeeld voor an
deren kunnen zijn. Naast de
bloemenveiling van Aalsmeer
zijn dat Vicon in Nieuw Vennep
(landbouwwerktuigen), ASM
(produktie van chips), Damen
Shipyards (scheepsbouw) en
Grasso's Koninklijke Machinefa
brieken (industriële koelsyste
men).
Calvinistisch
Putman Cramer: "Hier in Ne
derland kijken we altijd veel te
snel naar de Verenigde Staten of
Japan om voorbeelden van goed
florerende en vooruitstrevende
bedrijven te vinden. Wat dat be
treft lijden de Nederlanders aan
een calvinistische bescheiden-
'heid. Want ook hier zijn bedrij
ven die goed lopen en wiens
aanpak de moeite van het bestu
deren waard is. Bovendien, voor
andere bedrijven gaat er veel
meer inspiratie uit van Europese
ondernemingen die van die in
een ander werelddeel. Gewoon
weg omdat die laatste onder heel
andere omstandigheden
werken".
In samenwerking met de Eras
mus Universiteit in Rotterdam
en met subsidie van economi
sche zaken werd daarom een
ruim een uur durende film ge
maakt van Nederlandse bedrij
ven. Putman: "Allereerst als stu
die-object, maar al snel bleek dat
ook het bedrijfsleven uit heel de
wereld belangstelling voor de
film heeft. Nu zijn de rollen dus
omgedraaid. Zelfs een handels
delegatie uit China heeft de film
gezien en daaruit zijn heel be
langrijke contacten voortge
vloeid".
Het zijn dan ook niet de eerste
de beste bedrijven die in de film
figureren. Vereist werd bijvoor
beeld dat ze de laatste vier jaar
een omzetgroei van tien procent
hadden gehaald. Voor bedrijven
als de bloemenveiling en ASM,
die in een groeimarkt opereren,
misschien niet zo'n kunst. Maar
zeker voor Vicon en Damen, die
te maken hebben met de verre
van florissante situatie in de
landbouw en scheepsbouw, een
opmerkelijke zaak.
Concurrentie
Putman: "Juist die bedrijven
hebben hun kracht laten zien op
het gebied van innovatie. Zij
doen wat anderen niet doen, en
streven hen daardoor voorbij.
Daarom is het ook opmerkelijk
dat ze bereid waren op film te
vertellen wat zij doen om de gi
gantische concurrentie het hoofd
te bieden. Die concurrent zit im
mers als een bok op de haverkist
om hun succesvolle formule na
te apen".
Het geheim van Damen Shi
pyards bijvoorbeeld ligt in de
snelle levering van schepen, mo
gelijk doordat de werf alle onder
delen zelf in voorraad heeft en
dus nooit op belangrijke onder
delen hoeft te wachten. Doordat
alle schepen van Damen stan
daard zijn, is het zelfs een keer
gepresteerd om de scheepson-
derdelen én assemblage-werven
over te brengen naar de woestijn
van Soedan en de schepen daar
in elkaar te zetten. Putman: "Dat
lukt geen enkele andere werf ter
wereld".
Zo heeft ook Grasso, het be
drijf dat 'handelt in kou', iets
unieks. Namelijk een methode
om een vloeibaar produkt zoda
nig te bevriezen dat het water er
uit gaat maar de smaak blijft be
houden. Een produkt als bier
kan op die manier veel goedko
per worden vervoerd en op de
plaats van bestemming hoeft het
alleen aangelengd te worden met
water om precies de goede
smaak terug te krijgen. Putman:
"Voor een bedrijf als Grasso, dat
maar tien concurrenten op de he
le wereld heeft, is dergelijke in
novatie van levensbelang".
Dat geldt ook voor Vicon in
Nieuw Vennep, een bedrijf dat
landbouwwerktuigen maakt. In
de landbouw gaat het echter niet
zo goed dat de boeren investeren
in zomaar elke nieuwe machine
die op de markt komt. Putman:
"Vicon onderhoudt daarom een
nauw contact met de boeren.
Daardoor kan het bedrijf op pre
cies het goede moment met een
nieuwe machine komen waar de
boer dan behoefte aan heeft. En
dat hoeft niet altijd een machine
te zijn die het rendement ten goe
de komt, zij kan ook het gemak
van de boer dienen".
Betrokken
Ook in Aalsmeer zijn het na
tuurlijk niet de toevallige ideeën
als dat van de gerbera waar het
bedrijf op drijft. Putman: "Maar
de organisatie zit wel zo in elkaar
dat het hele personeel betrokken
is bij het produkt. En alleen in
een dergelijk klimaat kunnen er
ook goede ideeën worden gebo
ren. Innovatie is heel belangrijk,
maar daarnaast hebben de vijf
bedrijven in de film ook een goe
de organisatie nodig, de juiste
managers, en oog voor externe
invloeden".
Die externe invloeden zijn
vooral voor een bedrijf als Da
men belangrijk om in de gaten te
houden. "Over de hele wereld
wordt goed in de gaten gehou
den wat zich afspeelt. Zo gaan er
in de oorlog tussen Iran en Irak
nogal eens wat schepen verloren.
Damen is er dan als de kippen bij
om de gedupeerden zo snel mo
gelijk van nieuwe schepen te
voorzien. Desnoods worden zelfs
schepen gehuurd of geleend tot
dat de nieuwe zijn afgeleverd".
Putman Cramer denkt dat de
film een schot in de roos is ge
weest. De interesse van Neder
landse, maar ook buitenlandse,
bedrijven was zo groot dat de
film nu ook in het Engels is ver
taald. "Er gaat een voorbeeld
functie van de film uit. Het per
soneel in de gefilmde bedrijven,
van hoog tot laag, straalt enthou
siasme uit en brengt dat over in
een taal die iedereen kan begrij
pen. Ik zeg altijd: het vüür zit er-
r Kijkje in de enorme hal van de Aalsmeerse bloemenveiling, waar
'.en simpel idee de omzet van de gerbera plotseling enorm deed toene-
nen. (foto anpi