n
Een western met bijbelse inslag
Clint Eastwood als een raak schietende dominee
Superman heeft
een flinke nicht
VRIJDAG 26 JULI 1985
PAGINA 15
K MI'S lllllllllllll
Jlll S'S lllllllllllll
mill
i syym ■iliiiiiiiniilli
- iiiimiiii
BIOSCOPEN
TELEVISIE
FILMHUIZEN
(OP)NIEUW
'Company of wolves' - Lido, Leiden.
'Supergirl' - Trianon, Leiden
'Body Double - seksueel getinte
maar vooral spannende film van
Brian de Palma, City, Katwijk
'2010' - redelijk geslaagd vervolg op
Kubricks klassieker '2001', City.
Katwijk.
BLIJVERS
'Stop making sense' - sfeervolle
verfilming van optreden Talking
Heads, Lido, Leiden.
'Dune' - Science-fiction epos niet in
balans, Lido, leiden.
'Police Academy 2' - Vervolg dat be-
-ter niet gemaakt had kunnen wor
den, Luxor, Leiden, Euro, Alphen.
'A view to a kill' - James Bond pret
tig voorspelbaar, Lido, Leiden, Eu
ro, Alphen.
Amadeus' - Spektakel zonder weer
ga, City, Katwijk.
'Best Defense' - Hoe Dudley Moore
en Eddie Murphy samen toch niet
leuk zijn, Euro, Alphen.
'Beverly Hills Cop' - Eddie Murphy
als het grote fuifnummer in lach
film, Lido, Leiden.
SEXFILMS
'Sexboot' - Rex, Leiden
'Kom met je waldhoorn tussen mijn
alpen' - City, Katwijk.
NACHTFILMS
'Huis aan huis sex' - Rex, Leiden.
'Sex in hogere sferen' - Euro, Al
phen.
'A view to a kill' - Euro, Alphen.
'Verlangens van jonge meisjes' - Eu
ro, Alphen.
'Police academy II' - Euro, Alphen.
DEN HAAG
'A view to a kill' - Asta (463500), 12
jr.
'Madonna' - Asta, al.
'Kaos' - Asta, 16 jr.
'Police academy II' - Babylon 1
(471656). al.
'Amadeus' - Babylon 2, al.
'Witness' - Babylon 3, 12 jr.
'Police academy II' - Cineac 1
(630637), al.
'Runaway' - Cineac 2, 12 jr.
'Romancing the stone' - Cineac 3,12
jr.
'The sound of music' - Euro
(667066), al.
'Amadeus' - Euro, al.
'A view to a kill' - Metropole 1
(456756), 12 jr.
'Best defense' - Metropole 2, al.
'Beverly Hills Cop' - Metropole-3, al.
'A passage to India' - Metropole 4,
al.
'Filmzomer '85' - Metropole 5.
'The last dragon' - Odeon 1 (462400),
al.
'Battle rage' - Odeon 2,16 jr.
'Striking back' - Odeon 3,16 jr.
'The Bostonians' - Odeon 4, 16 jr.
'Gretige grietjes' - Le Paris 1
(856402), 18 jr.
'Begeerlijke onschuld' - Le Paris 2,
18 jr.
'Marilyn' - Le Paris 3, 18 jr.
•Friday 13th deel V een nieuw be
gin' - Passage (460977), 16 jr.
AMSTERDAM
'De handlangers' - Alfa 1 (278806), al.
'Best defense' - Alfa 2, al.
'Birdy' - Alfa 3, 12 jr.
'Supergirl' - Alfa 4, al.
'Bodas de sangre' - Alfa 4, 16 jr.
•Amadeus' - Alhambra 1 (233192), al.
'9th configuration' - Alhambra 2, 16
jr.
'Madonna' - Bellevue Cinerama
(234876/266227), al.
'Dune' - Cinerama, 12 jr.
'Police academy II' - Calypso 1
(266227/234876), al.
'Falling in love' - Calypso 2, al.
'Een klas voor schootkatjes' - Cen
traal (248933), 18 jr.
'Beverly Hills Cop' - Cineac
(243639), al.
'Koyaanisqatsi' - Cinecenter
(236615), 16 jr.
'Amsterdam' - Cinecenter.
'Paris, Texas' - Cinecenter, 16 jr.
'Repo man' - Cinecenter, 16 jr.
'The blues brothers' - Cinecenter, al.
'A view to a kill' - Cinema 1 (151243),
12 jr.
'Police academy II' - Cinema 2, al.
'Everything you always wanted to
know about sex, but were afraid to
ask' - Cinema Rex (246132), 16 jr.
The last dragon' - City 1 (234579), al.
'Beverly Hills Cop' - City 2, al.
'Battle rage' - City 3,16 jr.
•Striking back' - City 4, 16 jr.
'Stop making sense' - City 5, al.
'Out of order' - City 6, 16 jr.
'A passage to India' - City 7, al.
'Marcia Trionfale' - Kriterion,
(231708), 16 jr.
'II planeta Azzurro' - Studio K
(231708), 12 jr.
'Vrouwtjes waar je op (terug)valt' -
Parisien (248933), 18 jr.
'Friday 13th, deel V een nieuw be
gin' - Rembrandtpleintheater 1
(223542), 16 jr.
'De erotische nachten van de zom
bies' - Rembrandtpleintheater 2, 16
'Kaos' - The Movies 1 (245790), 16 jr.
'Reporter* - The Movies 2,16 jr.
'Filmzomer '85' - The Movies 3.
'A view to a kill' - Tuschinski 1
(262633), 12 jr.
'Police academy II' - Tuschinski 2,
al.
'The cotton club' - Tuschinski 3,12
jr.
'The killing fields' - Tuschinski 4,12
jr.
'Romancing the stone' - Tuschinski
5,12 jr.
'Runaway* - Tuschinski 6, 12 jr.
•Witness' - De Uitkijk (237460), 12 jr.
Het Kijkhuis besluit de komende
week de reeks voorstellingen
van 'Kaos'. Vanavond, maandag
en woensdag zijn (voorlopig) de
laatste gelegenheden in Leiden
om kennis te nemen van dit im
ponerende vijfluik. De gebroe
ders Taviani baseerden zich
daarvoor op het werk van de
schrijver Luigi Pirandello en in
het laatste deel gaan zij in op de
bijzondere relatie die Pirandello
had met zijn geboortegrond Sici
lië. De aanvang is 20.00 uur.
Komende dinsdag wordt in het
Kijkhuis 'At the circus' ver
toond, waarin Groucho, Harpo
en Chico Marx een circus van het
bankroet willen redden. Grou
cho zingt het wonderschone lied
'Lydia, the tattoed lady'. Aan
vang 20.00 en 22.15 uur.
In het Filmhuis van het LVC
kan nog eens kennis worden ge
nomen van 'Novecento'. Het eer
ste deel van deze door Bernardo
Bertolucci gemaakte mammoet
film wordt vrijdag, zaterdag en
zondag gedraaid, het tweede deel
is voor donderdagavond gepro
grammeerd. Aanvang is steeds
22.15 uur'.
In '1900' vertelt Bertolucci de
geschiedenis van het eerste deel
van deze eeuw in twee personen:
de zoon van een landeigenaar en
de zoon van een landarbeider,
rollen van respectievelijk Robert
de Niro en Gerard Depardieu.
Zo ruim als de keuze vorige we
ken was, zo karig is het nu. De
televisie heeft op filmgebied
maar weinig te bieden. Al begint
de Nederlandse tv morgen nog
zo voortvarend met twee pro-
dukties. Allereerst om 20.25 uur
op het tweede net 'Comes a hor
seman', een moderne western
met Jane Fonda en Jason Ro-
bards in de hoofdrollen. Regis
seur is Alan Pakula die Fonda
bezitster van een ranch maakt.
Het is tegen het eind van de
Tweede Wereldoorlog en ze
wordt in haar bezit bedreigd
door ranch-magnaat Robards.
Maar Fonda gaat het gevecht niet
uit de weg en krijgt bovendien
hulp van de oorlogsveteraan Ja
mes Caan.
Nog geen half uur na het einde
van deze film begint op hetzelfde
net alweer 'The brothers Kara-
mazov'. Richard Brooks waagde
zich in 1958 aan deze beroemde
roman van Dostojewski. Twee
verfilmingen waren aan deze
Hollywood-versie vooraf gegaan,
maar dat verhinderde Brooks
niet er iets bijzonders van te ma
ken. Lee J. Cobb speelt Fedor,
het despotische hoofd van de fa
milie, een man bezeten van heb
zucht. Maria Schell, Yul Brynner.
en Claire Bloom zijn er het
slachtoffer van (23.40 uur).
Woensdag is op Nederland 1 de
film 'The other side of the moun
tain' te zien. Een melodrama
over een sportster die verlamd
raakt. Het gaat daarbij om een-
ski-ster, kandidate voor de Ame
rikaanse ploeg voor de Olympi
sche Spelen die ernstig ten Val
komt. De volharding die ze in de
sport ten toon spreidde, komt
haar in haar gehandicapte leven
ook goed van pas. Marilyn Has-
sett speelt de hoofdrol (20.33
uur).
De Belgische tv is bezig met
een serie Nederlandse films en
presenteert vrijdagavond 'Een
CANNES - Met 'Pale Rider' heeft
Clint Eastwood een film gemaakt
die eigenlijk volledig uit een ande
re tijd is. Hij deed het festivalpu-
bliek van Cannes er een paar
maanden gelden versteld mee
staan. Een western in klassieke
Stijl waarin regisseur Clint East
wood zelf ook verschijnt als een
feilloos raakschietende (zeven te
genstanders op een rijtje) bescher
mengel van de verdrukten. Goed
tegen kwaad en goed wint. Zulke
films waren normaal in een tijd dat
Amerika zijn onschuld nog niet
verloren had en er nog over het wil
de westen gedroomd kon worden
met de naïviteit van schooljon
gens.
door
Pieter van Lierop
Het curieuze is dat Pale Rider'
visueel heel aantrekkelijk in beeld
is gebracht is en zelfs ontwape
nend genoemd mag worden van
wege de waarschijnlijk ook op
rechte naïviteit van regisseur-
hoofdrolspeler Eastwood.
Zijn uitspraken tegenover de
pers in Cannes, tekenen Clint East
wood. Moeilijk om een hekel aan
hem te krijgen. Clint Eastwood:
"In januari heb ik een leuke tijd be
leefd in Parijs, toen de Cinema-
theek een programma presenteer
de van mijn films. En men bleek
bijzonder nieuwsgierig naar 'Pale
Rider', ook omdat het mijn eerste
western is sinds negen jaar geleden
The Outlaw Josey Wales'. Toen ik
vervolgens werd uitgenodigd voor
de competitie van Cannes, dacht
ik: waarom niet? Ik heb me altijd
bijzonder aangetrokken gevoeld
^ot het westerngenre. Daar liggen
mijn wortels".
"In de begintijd van mijn carriè
re, heb ik er alles aan te danken ge
had, zowel de tv-serie Rawhide als
de Italiaanse westerns. Westerns
zijn uit de mode geraakt, maar ik
hoop dat er een publiek bestaat dat
ze net zo gemist heeft als ik gedaan
•heb. Aan hen wil ik 'Pale Rider' op
dragen. Maar het is niet de belang
rijkste reden voor mij geweest om
deze western te maken. Het is niet
zo dat ik me opwerp om het genre
te redden. Aan de andere kant heb
ik weinig vertrouwen in de wijs
neuzen en marktonderzoeken die
bepalen dat een of ahder genre niet
meer verkoopt, eruit ligt. Ik ver-
trouw op mijn instinct en mijn in
stinct zei me dat ik hier te maken
had met een goed script".
Bijbel
"Vier jaar geleden zijn we al aan
het project begonnen. Michael
Butler en Dennis Shryack hadden
'The Gauntlet' voor me geschre
den. Ze hadden het vaak over hun
liefde voor westerns, dus zijn we
op een goede dag bij elkaar gaan
- zitten om wat ideeën door te pra
ten. Toen zijn ze teruggekomen
met een concept voor 'Pale Rider'.
Dat was een verhaal dat me beviel
en dat ik wel wilde vertellen als
film. Ik heb het een paar bovenna
Clint Eastwood in 'Pale Rider': "Dit klopt met mijn idee om die prediker te laten lijken op de ruiter van de apocalyps",
tuurlijke elementen gegeven, een
paar parallellen met de Bijbel".
"Michael en Dennis hadden een
conflict ontworpen tussen een
groep goudzoekers en een grote
mijnmaatschappij. Toen ze mijn
karakter bedacht hadden, een
rondreizende dominee die ook
goed kan schieten, voelde ik dé
noodzaak om die dominee aan te
vullen met een vroegere vijand.
Dat klopt ook met mijn idee om die
prediker te laten lijken op de ruiter
van de apocalyps. Ik ben niet echt
zo'n religieus type, maar ik ben wel
altijd gefascineerd geweest door de
mythologische kracht van sommi
ge bijbelverhalen en hoe die zich
verhouden tot de mythologie van
het wilde westen. Die heeft boven
dien een belangrijke periode ge
vormd in de Amerikaanse geschie
denis".
"Wij hebben geen historische
achtergrond zoals Europa die
heeft. En er zijn ook weinig speci
fiek Amerikaanse vormen van
kunst. Amerikaanse kunst is vrij
wel altijd afgeleid geweest van Eu
ropese kunst. De western, de
blues, de jazz, daarmee heb je de
originele Amerikaanse cultuurui
tingen wel zo ongeveer gehad.
Voor zover er op kunstgebied
überhaupt nog van orginaliteit
sprake kan zijn. Kijk bijvoorbeeld
maar eens naar de parallellen tus
sen Europese en Oosterse verha
len. Mijn eerste film was ontleend
aan een Samoerai-epos. Toen ik
voor het eerst die Japanse film zag,
had ik werkelijk het gevoel dat ik
naar een western zat te kijken. Dus
er is werkelijk nooit sprake van
iets nieuws op deze planeet.
Doodstraf
-in uw film gaat het vaak - en
nu ook - over het doen gelden van
recht, op een gewelddadige manier.
Hoe denkt u eigenlijk over de dood
straf?
"De doodstraf is een nogal rigou
reuze vorm van straf, tenminste
het is voor één persoon altijd heel
erg rigoureus. Als privé-persoon
heb ik gemengde gevoelens daar
over. Ik weet het niet zo goed. Ik
heb één keer een film gemaakt
over de doodstraf, 'Hang 'em
High', zonder dat er ook maar één
echt statement werd gegeven. En
kel analyses van verschillende ge
zichtspunten. Ik sta er nog steeds
dubbelzinnig tegenover. Ik heb in
heel veel films mensen het leven
benomen en dat is niet iets wat ik
dan propageren wilde. Aan de an
dere kant kan ik me situaties voor
stellen waar ik de doodstraf op z'n
plaats acht
- Uw film lijkt in sommige op
zichten beïnvloed door de spaghet
ti-westerns, met bijvoorbeeld ook
van die killers in hele lange jassen.
Beschouwt u wellicht, Sergio Leone
als uw vader, artistiek gesproken?
"Sergio en ik zijn bijna even oud.
Dus als hij mijn vader zou zijn, dan
heeft hij me op wel heel jonge leef
tijd ontworpen. Ik zie me eerder als
een zoon van Don Siegel. Ik zie he
lemaal geen overeenkomst tussen
'Pale Rider' en Leone-films. Dat er
in mijn films killers in lange jassen
rondlopen, komt gewoon doordat
een eeuw geleden de cowboys zul
ke jassen droegen. Je zag ze ook al
in de westerns van de zwijgende
periode. Sergio wist dat, ik wist
dat, iedereen die westerns maakt,
weet dat. Ik mag Sergio natuurlijk
wel heel erg graag, want ten slotte
zijn we samen begonnen. Bij onze
eerste samenwerking regisseerde
hij voor de tweede keer van zijn le
ven en ik was enkel tv-acteur ge
weest".
"Ik bewaar goede herinneringen
aan de films die wij gemaakt heb
ben op de vlaktes van Spanje. Maai
de stijl, de intimiteit van Pale Ri
der wijkt toch nogal af van Leone-
westerns. De jaren zeventig toen
we ze gemaakt hebben, waren ook
een andere tijd. Cynisme was een
wijd verbreid artikel toen. De Ita
liaanse westerns waren niets meer
en niets minder dan amusement.
Maar ik hoop dat de mensen dat
soort cynisme een beetje ontstegen
zijn inmiddels. Voor mij is het bij
een film - western of geen western
- van belang dat je als publiek
hoopt dat zich een bepaalde ont
wikkeling zal voltrekken. Bij een
film als 'The Good, the Bad and the
Ugly', zitje als een voyeur te kijken
naar een heleboel verschillende
i waarop mensen worden
Mores leren
"Maar in 'Pale Rider' zit je
werkelijk te hopen dat iemand zal
opdagen om die schurken mores te
leren. Je voelt mee. Het treft je op
de klassieke manier. En dan weet
ik óók wel dat de werkelijke we
reld niet zo simpel in elkaar zit. Dat
je de mensheid kunt scheiden in
mensen die deugen en mensen die
niet deugen, maar het behoort tot
de klassieke westernvorm om wel
van zo'n zwart-wittekening uit te
gaan. Het trok me aan om met zo'n
schema te werken; de bijbelse, of
in elk geval mythische benadering.
En het trok me daarnaast aan om
met 'Pale Rider' een eigentijdse,
ecologische bezorgdheid te venti
leren over de industrie die land
schappen kapot maakt, zoals hier
de mijnbouwonderneming die met
hydraulische exploitatie hele ber
gen systematisch afgraaft".
"En wat er, denk ik, ook duide
lijk in zit, dat is mijn zorg om grote
maatschappijen die steeds meer
macht krijgen en kleine onafhan
kelijke bedrijfjes stuk voor stuk
opvreten... Nee ik zelf ben niet ge
steld op het hebben van macht.
Dat wil zeggen ik hoef niet méér
macht te hebben dan nodig is om
in totale onafhankelijkheid van
wie dan ook, de films te maken
waar ik zelf van houd en ervan uit
gaand dat daar nog steeds een pu
bliek voor bestaat".
vlucht regenwulpen'. Het auto
biografisch getinte boek van
Maarten 't Hart kreeg van Ate de
Jong een succesvolle verfilming
met Jeroen Krabbé verrassend
sterk in de hoofdrol. Aanvang
20.15 uur (België 1).
Daarmee is de koek wel zo'n
beetje op. Woensdag op Duits
land 3 de Amerikaanse film 'Whi
te Lightning' met Burt Reynolds
in de hoofdrol. Hij speelt een ge
vangenisklant die door de politie
wordt vrijgelaten om een corrup
te sheriff in de val te lokken
(22.30 uur). En in de 'vrouwense
rie' op Duitsland 2 dinsdagavond
'Sally och Friheten'. Een
Zweedse film over een vrouw die
de bescherming van het huwe
lijk ontvlucht in de hoop op onaf
hankelijkheid (22.05 uur).
-Supergirl"; regie: Jeannot Szwarc;
hoofdrollen: Helen Slater, Faye Duna-
way en Peter O' Toole; theater: Trianon,
Leiden; alle leeftijden
De emancipatie heeft zelfs in de
bionische wereld toegeslagen. Su
perman, de voormalige stripheld
aan wie al drie films zijn gewijd,
blijkt in het bezit van een al even
kordaat nichtje. Ze heet Kara,
maar met dat blauw-rode carnaval-
Spakje met die grote S er op, is ze al
snel beter bekend als Supergirl.
Die verandering van sekse biedt
de makers weer enige speling. In
plaats van de sullige Clark Kent
wordt het contrast met de kracht
patserij, nu gevonden in het mooie
maar naïeve kostschoolmeisje Lin
da Lee.
Net als Richard Lester die de
twee laatste Supermans op zijn
haam heeft staan, wordt het succes
vooral gezocht in de humor, even
afgezien van de onvermijdelijke
speciale effecten. De boze tegen
speelster van Supergirl, Selena
heeft een kalf van een assistente en
voor de rol van Selena's minnnaar
mocht de Engelse komiek Peter
Cook zelfs overvliegen naar Holly
wood. Zo mag de voormalige part
ner van Dudley Moore ook even
;aan dollars ruiken; zijn bijdrage
aan 'Supergirl' is niet van dien aard
dat er in het gezin Cook in dat ver
band aan lange termijnplanning
hoeft te worden gedaan.
Zijn wat fletse optreden mag
-trouwens symbolisch heten voor
het peil van 'Supergirl'. Er zijn een
paar fraaie staaltjes van filmische
techniek te bewonderen - die zijn
zo langzamerhand meer regel dan
uitzondering - maar de humoristi
sche keerzijde van de medaille is
Supergirl bekommert zich om vriem
niet bepaald een glanzende. Bo
vendien worden de sterren van de
ze show, Peter O' Toole en Fayne
Dunaway, de meest afgezaagde
teksten in de mond gelegd. Hun
aanwezigheid in 'Supergirl' is dan
ook van louter financiële aard.
Het is kortom te hopen dat dit
epos voor de verandering eens een
malig is. Dat heeft niets met 'vrou
wonvriendelijk' of iets dergelijks
te maken. Voor mijn part komen
de nichtjes van James Bond en
Indiana Jones ook nog eens in het
geweer. Maar dan wel graag in wat
meer geïnspireerde werkjes.
BART JUNGMANN
'The company of wolves'; regie: Neil
Jordan; Sarah Patterson en Angela
Lansbury; theater: Lido, Leiden; alle
leeftijden
Neil Jordan is een Ier die vooral
bekend is als schrijver, maar zich
met zijn tweede film 'The company
of wolves' aandient als een serieus
te nemen regisseur. Hij heeft het
sprookje van Roodkapje ter hand
genomen en dat in een modern jas
je gestoken en wel op een zeer ver
rassende wijze.
Angela Lansbury speelt de oma
met onmiskenbare wolvetrekken
en toont zich 'niet bang voor de
grote wolfIntegendeel, als oma is
verorberd verkiest ze graag het ge-
zeischap van wolven. Jordan
ICIU speelt daarmee op fantasierijke
wijze in op de prille seksuele ge-
voelens bij jonge meisjes.
tlSrl Wnil/Pn 'The company of wolves' is een
V I I ffW IVVII film die al bijna een half jaar gele
den in premiere ging, zelfs al te
die in Jordans versie van Roodkap- zien was in de Katwijkse bioscoop,
je gruwelijke verhalen aan het en het waard is om alsnog kennis
meisje vertelt over mannen die in van te nemen. Al is het maar om
wolven veranderen. Roodkapje vast te steUen hoe goed het gaat
Rosaleen leert een man kennen met de Engelse cinema.