5Ü T
Amerikanen zingen
het hoogste bed
'Een vliegreis is goed voor je'
SCOREBORD
Vlekkeloos bezoek volleybalsters
Renault trekt zich terug
Quick Boys start tegen Volendam
KLM-arts De Leeuwe over gezondheid in de lucht:
Interview
VRIJDAG 26 JULI 1985
PAGINA 11
KOUDEKERK - Aan het eind van de volleybalwedstrijd tussen de vrouwenploegen van
Nederland en de Verenigde Staten toonde het Koudekerkse publiek zowaar nog even
gevoelens van nationale betrokkenheid. Schuchter klonk het "Holland, Holland", op een
moment dat de nationale formatie ook inderdaad een zetje in de juiste richting nodig had.
Helpen deden de aanmoedigingen echter niet. Ondanks hardnekkig verweer won het
Amerikaanse team de vierde set en daarmee de wedstrijd.
Eerder, by het spelen van de volks-
liederen, was al opgevallen dat ook
de speelsters van Oranje weinig
(uiterlijk althans) met de nationale
zaak ophadden. Waar de Ameri-
kaantjes met de hand op het hart
hun hymne meezongen deed bij
het Wilhelmus het Nederlandse ge
zelschap er het zwijgen toe. Moest
Nederland qua zingen buigen voor
de winnaressen van het Olympisch
zilver, qua volleybal deed de ploeg
nauwelijks onder voor de tegen
stander. In de eerste set was dat
nog niet erg te merken. De Ameri
kaanse ploeg profiteerde toen van
het feit dat Nederland nog niet in
gespeeld was. De kleine 400 toe
schouwers in de Poelgeesthal za
gen de formatie van Peter Murphy
veel onnodige fouten maken en de
set kansloos met 8-15 verliezen.
Woensdagavond overigens had
Nederland in Wageningen voor een
verrassing gezorgd door de tweede
wedstrijd in de serie van drie met
een 3-2 overwinning te besluiten.
De dag ervoor had de tegenstander
(in Vorden) met 2-3 gezegevierd. In
het tweede speldeel zag het er lan-
ge tijd naar uit dat de nationale
equipe voor evenwicht in de score
zou zorgdragen. Mede door het
goede spel van aanvalster Ingrid
Piersma bouwde Nederland een 8-
1 voorsprong op. Later stokte het
ritme en konden de Amerikaanse
vrouwen de achterstand wegwer
ken (10-10). Na 11-13 vocht Neder
land zich nog terug naar 13-13,
maar dat bleek de laatste stuiptrek
king: 13-15.
In het derde bedrijf bouwde
Oranje wederom een comfortable
voorsprong op (9-1), die dit keer
niet uit handen werd gegeven. Het
publiek, in vele gevallen voor het
eerst aanwezig bij een volleybal
wedstrijd op niveau, raakte zelfs
enthousiast bij een enkele lange
rally en begroette opgetogen de 15-
5 eindscore. De vierde set was er
PARIJS (AFP) - De Franse automobielfabriek Renault trekt zich terug
uit het beroepswielrennen. Het gerucht, dat al enige tijd circuleerde, is
donderdag officiéél in Parijs bevestigd. Volgens de leiding van de fabriek
staat de slechte financiële situatie het doorgaan van sponsoring van een
wielerploeg in de weg. De kans bestaat dat Renault zich geheel uit de
sportsponsoring zal terugtrekken. Daar zou dan ook de formule 1-renstal
in de autoracerij de dupe van worden.
Niet minder dan zes keer bracht de nu opgeheven wielerploeg de win
naar van de Ronde van Frankrijk voort: Bernard Hinault in 1978, 1979,
1981 en 1982 en Laurent Fignon in 1983 en 1984. Fignon maakte dit sei
zoen nog altijd deel uit van de ploeg en zal dus nu naar een nieuwe
werkgever moeten uitzien. Ploegleider was sinds het begin (1977) Cyrille
Guimard.
Uurrecord
De Belgische wielrenner Jean-Luc Vandenbroucke blijft bij zijn voor
nemen een poging te wagen het werelduurrecord van Francesco Moser te
verbeteren. Het besluit van zijn sponsor La Redoute te stoppen heeft aan
zijn plannen niets veranderd. „Wat dat aangaat zijn er geen problemen'\
zei Vandenbroucke gisteren. "Ik weet alleen nog niet hoe de sponsor er
tegenover staat als de poging volgend jaar doorgaat. Als die er niets voor
voelt, moeten we geldschieters in België zien te vinden".
een vol spanning. De Amerikaanse
ploeg, die zich ten doel heeft ge
steld op de Olympische Spelen in
1988 nog een treetje te stijgen,
stond in de slotfase steeds voor,
maar werd geconfronteerd met een
vastberaden opponent, die van
geen wijken wilde weten.
Van 12-14 werd het 14-14 en van
14-15 weer 15-15. Bij die score en
met het "Holland, Holland" op de
achtergrond serveerde routinier
Martje de Vries in het net. Die te
genslag kwam "Holland" niet meer
te boven: 15-17. Aan de reacties
van de Amerikaanse speelsters
was te zien dat zij blij waren met
het resultaat. Wie echter het oog
heeft laten vallen op een gouden
plak op de Olympische Spelen
moet een tegenstander als Neder
land binnen het uur met 0-3 de
oren wassen. In de selectie van de
Verenigde Staten ontbrak Caren
Kemner. Zij, een van de betere
aanvalsters, raakte woensdag
avond tijdens de tweede wedstrijd
geblesseerd.
Bij Nederland was Ingrid Piers
ma in aanvallend opzicht de uit
blinkster. Later in het duel kreeg
zij steun van Agnes Brunninkhuis,
die eveneens met behoorlijk wat
lengte en slagkracht gezegend is.
De enige Nederlandse speelsters
die onafgebroken binnen de lijnen
stonden waren Martje de Vries en
record-international Carolien Keu
len. Laatstgenoemde maakte be
paald geen sterke indruk, evenals
De Amerikaanse Linda Chisholm probeert het Nederlands vrouwenblok,
gevormd door Martje de Vries en Ingrid Piersma, te verschalken
(foto Bloupot)
trouwens Petra van der Linde, die
samen met De Vries het spel verde
len voor haar rekening nam. Dit in
tegenstelling tot de ploeg van de
Verenigde Staten, die de hele ont
moeting slechts gebruik maakte
van de diensten van één spelver-
deelster (Cathy Noth).
Uitblinkster in het Amerikaanse
team was Angela Rock, een fana
tieke tante, die praktisch alle stops
voor haar rekening nam en ook in
de aanval haar mannetje stond. Or
ganisator Piet Zoon was ondertus
sen meer dan tevreden over het
verloop van het gebeuren. "De or
ganisatie is vlekkeloos verlopen",
constateerde hij. "Alles is exact ge
gaan zoals we ons dat hadden voor
gesteld. Inderdaad, zoiets is voor
herhaling vatbaar in Koudekerk.
Maar laten we daar maar even mee
wachten. Dergelijke dingen moet
je niet te snel achter elkaar organi-
serert".
CHRIS HARTMAN
Uitslagen Melkhuisje
mannen/dubbelspel kwartfinales: Wood-
forde/Limberger (Aus) - Smid (Tsj)/Maurer
(WDL) 6-2 7-6 Simonsson/Simonsson (Zwe)
- Keretic (WDLVKuharszky (Zwi) 6-2 6-2
Uitslagen Noordwijk
MEB: S Faas - Adams 6-0 6-1 A Haakanson
- C Mertens 6-2 6-3 M vd Donk - H Mans 6-3
6-3 M vd Berg - M Vink 6-0 ret.
VEB: I Morsink - D Grimberg 7-6 6-3
MEC: Noomen - R Hulst 6-1 6-2 Schmid -
Kleiber Schulte - Rasch 6-4 2-6 6-4 Bandun
Stutman 6-3 6-4
VEC: C Hollander - K vd Zon 6-4 6-2
VDC: Poots Wijnveldt - den Otter Teekens
6-4 6-3
MDC: Bouw/Lugthart - E+R Haunitz 6-4 6-
4 R Hulst/P Noomen - Rasch/Schauff 6-1
6-0 Buuck/Strawhze - v Dam/v Maaren 6-4
3-6 7-5
MED: W Duindam - Schrander 6-4 6-3 R
Dielen - B Visser 6-0 7-5 P Vink - P Haze-
noot 7-6 6-3 O Guinau - E v Benschop 6-3
6-1 M Keyser - A Koekenbier 3-6 7-5 6-3 M
Ducrot wint
in Wateringen
WATERINGEN (ANP) - De over
winningen in de Nederlandse crite
riums in de week na de Tour de
France zijn tot nu toe keurig ver
deeld onder de renners van
ploegleiders Peter Post en Jan
Raas. In Wateringen was weer een
coureur uit de ploeg van Raas aan
de beurt. Maarten Ducrot, de
strijdlustigste renner uit de Tour,
zegevierde in het Westlandse
plaatsje. Hij was in de eindsprint
net iets sneller dan Peter Winnen.
LEIDEN - Quick Boys bijt zater
dag het spits af in de oefencampag
ne, ter voorbeiding van de aan-
Vierde zege
van Schlemper
TERSCHELLING (ANP) - Koplo
per Ronald Schlemper heeft ook
zijn vierde partij, tegen Cas Muller,
in het toernooi om de Europese go-
titel tot een goed einde gebracht.
Hij behield op de eerste plaats ge
zelschap van de Fransman Pierre
Colmez.
staande voetbalcompetitie. Tegen
stander zaterdag op sportpark
Nieuw Zuid is eerstedivisionist
Volendam. Het duel begint om
17.00 uur.
Woensdag komt in Noordwijk
topclub PSV op bezoek. Dat duel
is deze week pas op de agenda van
de zaterdageersteklasser gekomen.
Omdat de Eindhovense club, die
met alle cracks zal aantreden, de
trip naar Australië niet zag door
gaan, zocht men binnen korte ter
mijn oefentegenstanders. Om 19.00
uur wordt woensdag afgetrapt.
Vrijdag komt in Lisse Inter Bra
tislava op bezoek. De Roemeense
vereniging fungeert als tegenstan
der van FC Lisse, dat met een ge
mengd zaterdag/zondag elftal zal
aantreden. Het duel op Ter Specke
begint om 19.00 uur.
WESTERHOF - Clemens Wester
hof, officieel nog steeds in dienst
als trainer van Vitesse, neemt geen
genoegen met de financiële schik
king, die de eerste-divisieclub hem
heeft voorgesteld. Vitesse, dat vori
ge week Janusz Kowalik aantrok
als hoofdtrainer, heeft volgens
Westerhof tienduizend gulden ge
boden. „Dat accepteer ik nooit",
zei de door de clubleiding geschor
ste Westerhof gisteren.
Zwiestra - A v Duin
6-4 4-6 6-3
VED: A Hooghoudt - J Bremen 6-3 6-4 E de
Boer - S Dubbelaar 6-7 4-6
Voorhout
MEC: O ten Bosch - R Bosma 6-1 6-4
VEC: C vd Meer - P Jongmans 7-5 6-1
VED: H Voskuil - G v Duyn 6-7 6-3 7-6 S
Wiersma - Denise Krul 7-5 6-2
De uitslagen van het toernooi in livingsto-
Roggel-VW 0-21. Topscorer: Guido Köpp
(6x).
Union StGillis (Bel)-NAC 1-1 (1-0). Bassem
1-0, Smits 1-1 (strafschop)
De Graafschap-AZ'67 1-4 (1-2). Rosendaal
1-0, Pier Tol 1-1 en 1-2, Guyt 1-3, Lens 1-4.
Geel Zwart'30-Veendam 1-8. Topscorer:
Wicbing (3x).
Baantitels voor
Kos en De Nijs
NIJMEGEN (ANP) - De stayers-
strijd van de eerste finaledag van
de Nederlandse wielerkampioen
schappen op de baan telde drie
huidige of vroegere wereldkam
pioenen. Dat echter was geen te
ken van volwassenheid van de rit
ten die voor de vrijwel lege tribu
nes van het Goffertstadion werden
gereden. Reservefietsen bijvoor
beeld waren afwezig en dat speelde
een belangrijke rol bij de uitslag
van de amateurs waar Jan de Nijs
zijn titel verdedigde.
René Kos had bij de profs feite
lijk alleen maar concurrentie van
Mathieu Hermans en Cees Priem,
betrekkelijke nieuwelingen in het
wereldje waar eigenlijk geen spe
cialisten meer te vinden zijn.
Slechts vier van de zeven deelne
mers voltooiden de uursrit.
De Nijs werd in de kaart ge
speeld door Mathé Pronk, die op
ongeveer een-derde van de wed
strijd een lekke band kreeg, vier
ronden verloor, er drie terug ont
ving wegens defect, maar toch van
zijn koppositie plotseling op ach
terstand werd gezet. Van dat mo
ment reed wereldkampioenDe
Njjs onbedreigd naar zijn titel van
1985.
De profs vertrokken met zeven
man achter de motoren om te strij
den voor de drie beschikbare plaat
sen bij de wereldkampioenschap
pen. René Kos werd kampioen
zonder strijd. De andere WK-plaat-
sen zijn voor Mathieu Hermans en
Cees Priem. Het tandemkampioen7
schap was een simpele opgave
voor het ervaren duo Sjaak Pieters
Ab Harren.
Westduitse actie tegen
drugsbeleid in Nederland
DÜSSELDORF (DPA) - De Westduitse politiebond in Neuss in Noord-
rijn-Westfalen is gisteren een campagne begonnen onder het motto „Nie-
derlande - Stop Drogen". De bedoeling van de campagne is dat Westduit
se politici „in het kader van de Europese samenwerking hun Nederland
se collega's wijzen op de gevolgen die de bij hen heersende opvattingen
over drugs in de buurlanden hebben".
De voorzitter van de politiebond in Noordrijn-Westfalen, Eike Bleib-
treu, zei met verwijzing naar het „gedogen van drugsverkoop in veel
Nederlandse jongerencentra": „Er mag voor drugsmisdadigers geen
ruimte in Europa zijn waar zij niet vervolgd worden. De Nederlandse
regering en de verantwoordelijke politie-instanties wordt gevraagd aan
de bestrijding van drugsmisdaad de nodige aandacht te schenken".
zonderlijke delen van een poëtisch drie
luik van gedichten van de Zweed Gun
nar Ekelöf hebben bijeengebracht.
Meulenhoff, prijs 44,50.
- 'Ik verheerlijk het verleden niet'. Ge
dichten van dertien hedendaagse Portu
gese schrijvers, gekozen en vertaald
door August Willemsen. In de Poetry
International Serie van Meulenhoff,
prijs 39,50.
- 'JeugcMn Aké', roman uit Nigeria door
Wole Soyinka. Het is de beschrijving
van de eerste twaalf levensjaren van de
auteur in een Afrikaanse familie, waarin
altijd van alles is te beleven. Niet alleen
voor volwassenen. Verschenen in de
Derde Spreker-serie van Het Wereld
venster, prijs 23,50.
- 'Als de dagen van het jaar' is een
bloemlezing uit de Westduitse literatuur
van 1970 tot heden. Verhalen, fragmen
ten uit romans, miniaturen, sprookjes,
Martin Mooij heeft werkstukken van 41
auteurs verzameld. Manteau, prijs 45,-.
- 'De lange weg naar Moskou' was het
proefschrift, waarmee Ben Knapen pro
moveerde aan de Katholieke Universi
teit in Nijmegen. De NRC-journalist be
schrijft en analyseert de Nederlandse
relaties met de Sowjet-Unie in de jaren
1917 tot 1942. Elsevier, prijs 54,50.
- '77 graden Kelvin' door John Ver
meulen is een nieuw avontuur van de
Europese geheim agent Ansen Wagner,
die dankzij de auteur al meer spannen
de momenten op papier heeft meege
maakt. Bruna, prijs 19,90.
- 'Het Kremlin signaal' is een spiona
geroman van John Trenhaile. De Rus
sen willen een spionagevliegtuig van de
Amerikanen kapen om achter de tech
nologische geheimen van het toestel te
komen. De wereldvrede is in gevaar. En
dan komt het bericht dat inderdaad een
AWACS wordt vermist. Elsevier, prijs
24,90.
- 'Het lantaarn netwerk' door Allbeu-
ry, die in vroegere boeken al meermalen
heeft laten blijken goed thuis te zijn
achter de schermen van de geheime
diensten. Een van hun agenten krijgt de
opdracht de plotselinge zelfmoord van
een kleurloos, onbeduidend mannetje
te onderzoeken. Het lijkt een ondank
baar klusje. Dat is het bepaald niet. El
sevier, prijs 18,90.
- 'Noodlot in Nan-Ling' door de voor
malige Britse kolonel Berkely Mather,
die al heel wat avonturenromans op zijn
naam heeft staan. Steeds weer weet hij.
zijn verhalen in een ander deel van de
wereld te situeren. Ditmaal neemt hij
zijn lezers mee tot diep in China. Een
moeizame, maar avontuurlijke reis. El
sevier. prijs 17,90.
- 'Het eiland in de Vogelstraat' een
jeugdboek door Uri Orlev, bestemd
voor de jongeren van elf jaar en ouder.
Fontein, prijs 22,50.
- 'Yo-Ling-Ho, de vliegende vuurto-
rendraak' door Marianne Colijn (met te
keningen van Petra Talsma) richt zich
op de jeugd van tien jaar en ouder. Fon
tein, prijs 19,90.
n' door de Vlaam-
trofee. De wedstrijd was uitgeschreven
door de uitgeverij A.W.Bruna en Zoon,
die het verhaal nu als paperback heeft
doen verschijnen. Prijs 19,90.
- 'Hoezo te jong' is een verhaal van Pau
la Danziger, bestemd voor de jeugd van
twaalf jaar en ouder. Leopold, prijs
19,90.
- 'Ik heb wel eens een bui' door Jan 't
Lam (mnet illustraties van Doortje Han-
nig) is bestemd voor jongeren van acht
jaar en ouder. Leopold, prijs 19,90.
- Drie nieuwe prentenboeken zijn ver
schenen bij Leopold (Vier Windstre
ken): 'Dubbeldikke vrienden' van Irm-
traut Korth-Sander met tekst van Miep
Diekmann, 'En waar woon jy?' door Jo
sef Palecek, ook met tekst van Miep
Diekmann, en 'Klein-Mannetje vindt
het geluk' door Max Velthuijs. Prijs
17,90 per boek.
- 'De olifantsberg' door Els Pelgrom met
tekeningen van The Tjong Khing is be
doeld voor de jeugd van tien jaar en ou
der. Querido, prijs 19,50.
- 'Op een mooie zomerdag' door Elisa
beth Stiemert. Een verhaal, waarin de
kinderen van zes zich gemakkelijk kun
nen terugvinden. Christofoor, prijs
13,50.
- 'Het wolkompiot' door Cynthia Har
nett richt zich tot jongeren van elf jaar
en ouder. Christofoor. prys 23,50.
- 'Dansen op een draad', alweer de acht
ste roman van Ine ten Broeke-Bruins,
die acht jaar geleden met schrijven be
gon. Een geadopteerd meisje wordt ge
chanteerd door een jongen uit een nabu
rig internaat. Ze raakt er helemaal door
van slag, maar als de nood hoog is blijkt
ook hier redding nabij. Zomer en Keu-
ning, prijs 19,50.
- 'De vreemde schilder', roman van Pie-
ter Terpstra. Vincent van Gogh schil
dert tegen het einde van de vorige eeuw
in de Drentse veenkolonieën. Maar de
mensen daar hebben in hun harde stryd
om het rauwe bestaan wel aan wat an
ders te denken dan aan die vreemde
schilder, hoezeer hy ook met hen sym-
patiseert. Een interessant tijdsbeeld.
Zomer en Keuning, prijs 19,50.
- 'De korte brief bij het lange afscheid'
door Peter Handke. De ik-figuur (min of
meer de auteur) reist door Amerika. Op
de vlucht voor of op zoek naar de
vrouw, met wie hij een wonderlijke lief-
de-haatverhouding heeft? De Arbeider
spers, prijs 24,50.
- 'Bezoek aan het vrachtschip', gedich
ten van Ed Leeflang. De Arbeiderspers,
SCHIPHOL - „Vliegen is fantas
tisch voor je. Het geeft je een ge
voel van vrijheid en ongebonden
heid; vliegen geeft een kick. In een
spanningssituatie kan dat soms
goed zijn. Vliegen relativeert ook je
mens-zijn, als een machine met zo
veel kracht en snelheid de aarde
achter zich laat. Vliegen is goed
voor je".
Jacob de Leeuwe verkoopt geen
vliegreizen voor de KLM en
schrijft ook niet de teksten voor de
reclamespots, al zou je het wel
gaan denken. De Leeuwe schrijft
recepten en is bedrijfsarts bij Neer-
lands grootste luchtvaartmaat
schappij. De KLM-arts weet der
halve wat vliegen met het mense
lijk lichaam doet. De gemiddelde
vakantieganger bekruipt nog wel
eens een angstgevoel als hij aan
boord van een vliegtuig stapt, ze
ker als dat de eerste 'keer is. Waar
om knapt het in je oren en kan een
aanstaande moeder toch nog met
het vliegtuig op vakantie?
door
Rien Floris
Wie een vliegreis gaat malden,
gaat een uitdaging tegemoet.
„Voor je het vliegtuig in komt, loop
je meestal een heel eind, je sjouwt
met handbagage en je bent licht
gespannen omdat je vaak een emo
tioneel afscheid hebt gehad, in
checken en veiligheidsprocedu
res", aldus Jacob de Leeuwe. Wie
gaat vliegen zit opeens in een heel
andere situatie dan hij of zij ge
woon is. Al is iemand bovendien
een beetje bang (al zegt hij van
niet) dan krijg je de vecht- of
vluchtsituatie of zoals de Leeuwe
zegt „fight or flight situation". Je
moet vliegen of je wilt of niet; er
valt dus weinig te vechten of te
vluchten.
„Denk aan de veldmuis die door
een slang wordt gehypnotiseerd.
De hartslag wordt versneld, de pu
pillen worden wijder, de ademha
ling gaat sneller en het maag-darm-
stelsel gaat anders werken; het
adrenalinegehalte stijgt. Dat zijn
verschijnselen door een verhoogde
spanning die voor een man of
vrouw met ernstige hart- of long
ziekte een groter risico geven. De
mensen moeten dat risico erken
nen en kunnen voor ze gaan
vliegen het best een advies vragen
aan hun huisarts of specialist. Als
die er niet uitkomt, kan deze altijd
bij ons, de geneeskundige afdeling
van KLM, terecht".
Snelheid
Een
terugkerend advies
s om medicijnen die
drinken, want gassen zetten weer
uit bij lagere luchtdruk en zo kun
je pijn in de buik krijgen".
Overgeven is wel een van de
meest voorkomende reacties op
een vliegreisje en niet voor niets zit
er in de rugleuning van iedere stoel
een kotszak (ook handig bij hyper
ventilatie overigens). Spontaan lo
zen van de maaginhoud aan boord
van een klein propellorvliegtuigje
komt vaker voor dan in de grotere
verkeersvliegtuigen. De Boeing-
747 en DC-10 vangen ruw weer en
luchtzakken beter op maar er blijft
immer turbulentie in de lucht. „Je
zakt dan even met het vliegtuig
heel snel naar beneden.je maag
blijft als het ware hangen en dan
blops. dan komt alles er uit.
Alcohol
Als mensen bovendien bang zijn
en onder spanning verkeren, gaat
het maag-darmkanaal vaak sneller
in omgekeerde richting werken".
Een andere oorzaak die meespeelt
bij overgeven is het uit balans ra
ken. Het evenwichtsorgaan rea
geert soms wat langzaam op de be
wegingen van een vliegtuig waar
door er een verschil is tussen de
signalen die het evenwichtsorgaan
doorgeeft en wat iemand ziet.
Een bepaald dieet voor een vlieg
reis helpt volgens De Leeuwe niets
tegen luchtziekte. „Dat is een fa
beltje. Je moet voor je gaat vliegen
normaal eten en rustig doen met al
cohol. Dat geldt ook aan boord:
rustig aan met drank". Middelen
die in de handel zijn om reisziekte
tegen te gaan, werken volgens De
Leeuwe prima maar ook hier geldt
een laatste doktersadvies. „Je
moet het middel ruim van te voren
(een tot twee uur) innemen. Doe je
het aan boord als je je ziek gaat
voelen, dan ben je te laat. De pil
letjes komen er dan net zo snel
weer uit".
'Als mensen bang zijn, gaat het mo
zij nodig kunnen hebben (bijvoor
beeld pilletjes voor onder de tong
bij een verstoord hartritme) mee te
nemen in de handbagage. Een
even simpel als effectief advies.
Naast de gespannen situatie die
per persoon verschillend is, doet
vliegen meer met het menselijk li
chaam. De luchtdruk verandert en
daardoor het zuurstofgehalte in de
lucht en ook in het bloed. In eerste
instantie rijdt ook iedere luchtrei
ziger die met een Boeing-747 vliegt
eerst even als een formule-1 cou
reur met een snelheid van 300 ki-
lomter per uur over een startbaan.
In de lucht wordt de snelheid later
900 kilometer per uur.
De snelheden in de lucht leveren
volgens De Leeuwe geen proble
men op. De versnelling tot 900 kilo
meter per uur kan het menselijk li
chaam aan. De krachten aan boord
van een burgervliegtuig zijn ook
niet vergelijkbaar met krachten die
piloten van straaljagers te verdu
ren hebben als hun lichaamsge
wicht door hoge snelheid (uitge
drukt in Mach-eenheden) en snelle
manoeuvres, vele malen zwaarder
kan worden. Dat gebeurt allemaal
niet met de passagiers in een bur
gervliegtuig maar wel wordt het
bloed door de versnelling van de
start even 'naar de voeten' getrok
ken. „Door het plotseling snel gaan
vliegen vindt er een herverdeling
van bloed plaats. Het bloed wordt
even naar de voeten getrokken en
daarna als het toestel op snelheid
is, komt alles weer in balans".
■darmkanaal vaak sneller in omgek
De veranderende luchtdruk in
een vliegtuig is een verschijnsel
dat iedere luchtreiziger ondergaat.
Een toestel op 36.000 voet heeft een
drukcabine waardoor de luchtdruk
binnen wordt aangepast. De druk
is echter niet hetzelfde als op aar
de. De druk in de cabine op 36.000
voet is vergelijkbaar met die in een
hooggebergte van 2.200 meter bo
ven de zeespiegel. Wie gaat vliegen
moet dus even denken of hij een
bergwandeling zou gaan maken.
„De lucht is ijler en er is minder
zuurstof. Daardoor wordt de zuur
stofspanning in het bloed van de
mensen ook lager. Een gewoon ge
zond persoon heeft daar geen last
van maar iemand die ernstige
bloedarmoede heeft, moet daar
even met zijn dokter over praten.
Iedereen merkt trouwens dat de
luchtdruk verandert. Je voelt dat
in je oren waar de druk in het mid
denoor tijdens het dalen en stijgen
anders kan zijn dan buiten. Je kunt
daardoor pijn in je oren krijgen. Je
moet dan even persen alsof je je
neus snuit. Het knapt in je oren en
je oren zijn dan „geklaard".
Verkouden
Als iemand verkouden is,.kan dit
klaren van de oren (denk aan diep
zeeduikers die ook af en toe in de
neus knijpen om de druk in de
oren aan te passen aan de heersen
de druk) problemen geven. Door
zwelling van ontstoken slijmvlie
zen kan de luchtdruk zich in het
oor moeilijk aanpassen.
erde richting werken'. (foto anp>
Verkouden mensen wordt daar
om aangeraden om voor het
vliegen en bij het inzetten van de
daling wat neusdruppels te nemen
waardoor het slijmvlies slinkt.
Voor vliegend personeel dat zwaar
verkouden is, is dat een soort ar
beidsongeschiktheid; er wordt
door hen dan niet gewerkt.
Wat diepzeeduikers betreft, heeft
De Leeuwe nog een advies. Twaalf
uur voor het vliegen mag niet meer
worden gedoken. „Door het dui
ken krijgt iemand stikstof in zijn
bloed en als hij gaat vliegen kan
dat door het drukverschil belletjes
vormen in het bloed, je krijgt dan
een luchtembolie. Wie duikt, moet
daarom twaalf uur wachten voor
hij gaat vliegen".
Baby's aan boord van vliegtui
gen leveren volgens de KLM-arts
geen problemen op. „Die kunnen
rustig worden vervoerd. Alleen bij
het dalen en stijgen is het hét beste
om ze te laten drinken want dan
zijn ze door de slikbeweging auto
matisch bezig met het Waren van
hun oren". Voor zwangere vrou
wen geldt verder een doktersad
vies van vliegen tot en met de vijf
endertigste week en als de vrouw
een tweeling verwacht tot de twee
ëndertigste week, mits er geen
complicaties zijn.
Kinderen (en iedereen eigenlijk)
moeten aan boord goed drinken
want in een vliegtuig is heel droge
lucht met een relatieve vochtig
heid van maar vijftien procent. „Je
kunt het beste iets zonder prik
