De ANC-contacten van
De Jonge en Passtoors
Oproep tot actie tegengroeiend Zuid-Afrika
Zware beschuldigingen van Zuid-Afrika
tegen Nederlanders
DONDERDAG 25 JULI 1985
PAGINA 13
Reportage
JOHANNESBURG - Waarom beschouwt Zuid-Afri-
ka de Nederlander Klaas de Jonge en zijn ex-vrouw
Helene Passtoors als „gevaarlijke terroristen"? Hoe
konden beiden op de lijst van gezochten van de
Zuidafrikaanse veiligheidsdienst komen en uitein
delijk gearresteerd? En wat zijn de bewijzen die de
ze dienst tegen hen heeft verzameld?
De geslaagde poging van De Jonge aan zijn bewa
kers te ontsnappen en enkele ogenblikken op on
schendbaar geacht Nederlands grondgebied (de
wachtkamer van de ambassade in Pretoria) te ver
toeven, heeft het antwoord op deze vragen althans
publicitair naar de achtergrond gedrukt. Het optre
den van Zuidafrikaanse agenten, die De Jonge uit de
ambassade haalden, zorgden voor een internationa
le rel en een diplomatiek incident met Nederland,
waarbij Zuid-Afrika tenslotte bakzeil moest halen.
De Jonge (47) werd weer netjes terugbezorgd bij de
ambassade. Met het dringende verzoek hem zo snel
mogelijk weer in handen te geven van de Zuidafri
kaanse autoriteiten. Reden genoeg om meer licht te
werpen op de Zuidafrikaanse beschuldigingen tegen
De Jonge en Passtoors (een Belgische, maar door
haar huwelijk met De Jonge ook in het bezit van de
Nederlandse nationaliteit).
Onze correspondent in Zuid-Afrika, Ruud de Wit,
die vanaf het eerste begin op de hoogte was van de
arrestatie van De Jonge, sprak de afgelopen dagen
met leden van de Zuidafrikaanse veiligheidspolitie,
leden van het diplomatieke corps en andere bron
nen, die gezien het precaire karakter van de zaak,
allen anoniem wensten te blijven.
In Zuid-Afrika is het niet toegestaan om informa
tie over een gerechtelijke zaak te publiceren zolang
er geen aanklacht tegen iemand is ingediend en het
onderzoek dus nog 'sub judice' is. Maar gezien de
aard van de bronnen mag worden aangenomen, dat
te zijner tijd, als het proces tegen De Jonge en Pas
stoors zal plaats hebben onderstaande reconstructie
een grote rol zal spelen. Dit uiteraard los van de
vraag of er een oplossing wordt gevonden voor de
'diplomatieke' hechtenis van De Jonge in de Neder
landse ambassade.
Klaas de Jonge en zijn ex-vrouw
Helene Passtoors werden al een
hele tijd in de gaten gehouden door
de Zuidafrikaanse veiligheidspoli
tie. In feite sinds het moment dat
zij zich in het begin van de jaren '80
in Mozambique vestigden, waar
Helene via het Nederlandse minis
terie van ontwikkelingssamenwer
king een baan aan de universiteit
van Maputo had weten te krijgen.
Klaas, met wie zij toen nog ge
trouwd was, ging met Helene mee.
In de kleine buitenlandse kolonie
van Maputo kwamen zij in contact
met Ruth First, een van de radicale
blanke Zuidafrikaanse intellectue
len die zich hadden aangesloten by
het African National Congress, het
in Zuid:Afrika verboden ANC.
door
Ruud de Wit
Toch kan niet gezegd worden dat
het begin van hun belangstelling
voor Zuid-Afrika en de anti-apart-
heidsstrijd van dat moment da
teert. Dat verhaal van serieuze be
trokkenheid van Klaas de Jonge en
zijn ex-vrouw Helene Passtoors by
de anti-apartheidsstryd in Zuid-
Afrika gaat terug naar ver voor
1980. De in Eindhoven geboren He
lene heeft lange tijd in Afrika ge
woond - zij was aanvankelijk ge
trouwd met een Belg, die in Zaire
werkzaam was - en had voor haar
vertrek naar Mozambique Afri
kaanse taalkunde gestudeerd aan
de universiteit van Leiden.
Daar leerde ze Klaas kennen, die
toen reeds een veelbelovende car
rière in de niet-westerse sociologie
aan de universiteit van Amsterdam
achter de rug had. Na zijn Amster
damse periode studeerde hij enige
tijd in Parijs demografie en daarna
was hij verbonden aan het Afri
kaans Studiecentrum te Leiden.
Bombrief
Maputo was in die tijd nog een
belangrijke basis voor het ANC en
dat was een reden voor de Zuid
afrikaanse veiligheidsdienst en het
leger om alles in het werk te stellen
de activiteiten van het ANC uit te
schakelen. Ruth First kwam om
door een bombrief en menigeen in
de Mozambikaanse hoofdstad her
innert zich de aanslagen en aanval
len van het Zuidafrikaanse leger
op het hoofdkwartier van het ANC
aldaar. Het is in die tijd dat Helene
haar man vraagt om mee te werken
aan ANC-acties in Zuid-Afrika.
Volgens de veiligheidsdienst
heeft De Jonge in de periode 1982-
1984 herhaaldelijk couriersdien-
sten vanuit Mozambique, via Swa
ziland naar Zuid-Afrika uitge
voerd. Het zou toen nog niet zijn
gegaan om wapens en explosieven,
Na het Nkomati-akkoord tussen
Zuid-Afrika ën Mozambique, op 16
maart 1984, was het ANC gedwon
gen om zijn activiteiten vanuit Ma
puto te staken en verdwenen ook
Passtoors en De Jonge uit Mozam
bique. Hun huwelijk was inmid
dels stukgelopen, maar wat bleef
was hun gemeenschappelijke be
trokkenheid bij het ANC-werk.
Passtoors ging naar Europa,
maar De Jonge trok naar Harare,
de hoofdstad van het andere buur
land Zimbabwe. Het is vanaf dat
moment, dat hij zich is gaan toeleg
gen op het smokkelen van wapens
en explosieven naar Zuid-Afrika
en het uitzoeken van mogelijke sa-
botagedoelen.
Johannesburg
In februari van dit jaar dook He
lene Passtoors plotseling op in Jo
hannesburg. Het is onduidelijk,
hoe zij met haar ANC-verleden een
visum heeft kunnen bemachtigen,
maar feit is, dat zij en haar 17-jarige
dochter uit haar eerste huwelijk,
Brigitte, op hun Belgische pas
poorten een verblijfsvergunning
kregen om een studie in Afrikaan
se talen te gaan volgen aan de uni
versiteit van Witwatersrand te Jo
hannesburg. Om die reden betrok
ze een huis in de wijk Berea, hoe
wel ze ook een woning in Swazi
land had.
Al snel na haar aankomst in
Zuid-Afrika werd Passtoors ge
schaduwd door de Zuidafrikaanse
veiligheidsdienst, die haar op het
spoor was gekomen, omdat ze con
tacten onderhield met iemand in
Durban, die werd verdacht
ANC-sympathieën. En op die ma
nier werd ook de aandacht geves
tigd op haar ex-man, die regelma
tig vanuit Zimbabwe naar Zuid-
Afrika kwam.
De zaak raakte in een stroomver
snelling toen De Jonge op 21 juni
van dit jaar wederom de grens
overging. Volgens informatie van
familieleden en vrienden in Harare
om te solliciteren naar een betrek
king aan de universiteit van het
'onafhankelijke thuisland' Bophu
thatswana. Hij is daar ook geweest,
maar daarna 'verdwenen', want hij
keerde niet terug naar Zimbabwe.
Later is pas uitgekomen, tenmin
ste volgens de bronnen binnen de
veiligheidspolitie, dat hij naar Jo
hannesburg is doorgereisd om
daar explosieven en wapens af te
leveren bij zijn ex-vrouw. Maar
blijkbaar heeft geen van de twee
geweten dat ze op dat moment
reeds geschaduwd werden en dat
hun arrestatie aanstaande was.
'Grote vis'
Eigenlijk lag het helemaal niet in
de bedoeling om Klaas de Jonge
op zondag 23 juni te arresteren.
„Zo'n 'grote vis' moet je nog even
laten zwemmen. Je weet nooit op
welke andere sporen je stuit, als je
hem schaduwt". Zo werkt de poli
tie wel vaker en zeker de veilig
heidspolitie. In de nacht van 22 op
23 juni waren agenten van de vei
ligheidspolitie getuige geweest dat
explosieven en wapens uit de don
kerbruine Peugot 504 van De Jon
ge, met het Zuidafrikaanse kente
ken JRS803T, bij Halfway House, -
zoals de naam al zegt, tussen Jo
hannesburg en Pretoria in - door
De Jonge en Passtoors werden uit
geladen en begraven.
Maar pas na hun vertrek werd
evenwel duidelijk wat de lading
van De Jonge's Peugeot was ge
weest. Mijnen met een totaal van
54 kilogram springstof en ontste-
kings- en radioapparatuur, die van
hetzelfde kaliber waren als welke
werden gebruikt bij een van de
grootste aanslagen, welke het ANC
ooit in Zuid-Afrika heeft uitge
voerd, nl. de beruchte autobom-ex
plosie van 1983 in Prteoria, welke
aan 19 mensen het leven kostte en
meer dan 200 mensen verwondde.
Later zou het ANC verklaren dat
het een vergissing was en dat de
bom, welke ook de twee personen
doodde die de auto bestuurde, te
vroeg was afgegaan.
Toen De Jonge die zondagoch
tend 23 juni echter terug bleek te
rijdén in de richting van de grens
van Botswana, waarschijnlijk om
via dat land terug te keren naar zijn
woonplaats Harare, werd besloten
hem alsnog aan te houden. Vlak
aan de grens met het Bophu
thatswana, dat tegen Botswana
ligt, bij het plaatsje Zeerust werd
zijn auto tot stilstand gebracht.
„We wisten van zijn bestaan af en
waren ook op de hoogte van zijn
sympathieën, maar dat hij wapens
en explosieven smokkelde was iets
nieuws. In feite waren we meer
geinteresseerd in zijn ex-vrouw
Klaas de Jonge en Helene Passtoors (inzet): gevaarlijke terroristen?
Helene Passtoors, met wie hij con
tact was blijven houden".
Toen De Jonge op het districts
bureau van de geheime politie te
Johannesburg aan het John Vor-
ster Square werd gevraagd, of hij
wist waarom hij was gearresteerd,
speelde hij nog de onwetende.
„Vanwege een verkeersovertre
ding zeker! Ik zou het niet weten".
Op de vraag wanneer hij zijn ex-
vrouw voor het laatst had gezien,
antwoordde hij eveneens ontwij
kend. „Een maand of achttien gele
den".
Explosieven
Maar deze houding kon hij niet
lang volhouden. Er werden hem fo
to's getoond van hem en zijn
vrouw, die enige tijd daarvoor in
Durban waren genomen. En in zijn
Peugot werd een geheim vak ont
dekt tussen de achterbank en de
achterbak, waarin kaarten, schet
sen en een Star-9 mm revolver met
een weggeveild nummer in lagen.
Onderzoek later wees uit, volgens
de veiligheidspolitie, dat in de ge
heime ruimte aangetroffen pakpa
pier sporen van explosieven bevat
te.
Deze bewijzen deden De Jonge "Optalie
al snel besluiten om mee te A-'cl'ai10
werken, waarschijnlijk ook om zijn
ex-vrouw te redden. Want hij was
er niet van op de hoogte dat ook zij
geschaduwd werd. De Jonge ver
klaarde tijdens zijn verhoor - en
hiervan zijn banden gemaakt -, dat
hij op verschillende plaatsen wa
pen- en explosieven arsenalen had
ingericht en dat het verder zijn
taak was om uit te kijken naar mo
gelijke doelen voor sabotage en
aanslagen.
Zijn opdrachten kreeg hij van
een blanke Zuidafrikaan, die be
kend staat onder de schuilnaam
Toni, maar die in werkelijkheid
Ronnie Kasrils is. Deze is hoofd
van de 'intelligence'-afdeling van
de militaire vleugel van het ANC,
Umkonto we Sizw, wat 'Speer van
de natie' betekent.
Omdat de regering-Moegabe
weinig heil ziet in een openlijke
confrontatie met Zuid-Afrika, is
het ook voor het ANC moeilijk
vanuit Zimbabwe te opereren,
maar blijkbaar is het wel mogelijk.
De Jonge zou hebben verklaard,
dat hij op gezette tijden zijn in Jo
hannesburg gekochte Peugot - die
op zijn naam stond, maar waarbij
als adres overigens dat van het Ne
derlandse consulaat-generaal te
Johannesburg had opgegeven - er
gens neerzette. De volgende dag
moest hij hem dan weer ophalen
en waren de wapens en explosie
ven daarin opgeborgen.
In totaal heeft De Jonge aan de
veiligheidspolitie 17 plaatsen in zo
wel de Transvaal als in Natal aan
gewezen, waar hij wapens en ex
plosieven had verborgen. In 12 er
van bevonden zich nog altijd wa
tfoto's ANP)
pens en explosieven, terwijl, vijf
reeds leeg waren gehaald, naar alle
waarschijnlijkheid door ANC-com-
mando's.
Op een briefing voor buitenland
se ambassadeurs, vrijdag 12 juni,
(waar overigens de Nederlandse
ambassadeur verstek liet gaan, om
dat 'deze niet geinteresseerd was
vanwege de toen gerezen diploma
tieke problemen tussen Zuid-Afri
ka en Nederland rond het ambas
sade-incident') is een gedetailleer
de opsomming gegeven van de wa
pens en explosieven, die tot op dat
moment waren ontdekt.
De lijst bevat 22 verschillende
onderdelen, waaronder 6 AK-ge-
weren met ammunitie, geluids
dempers, 38 handgranaten, 103
landmijnen, 2 kleine raketlanceer-
buizen, 62 pakken TNT, onste-
kingsapparatuur en afstandbedie
ning, alsmede zeven 9mm Luger-
pistolen. Na deze datum zijn er nog
zeker twee andere bergplaatsen
ontdekt met, volgens bronnen
minstens nog eens 100 landmijnen.
Achterdocht
De eerste berichten over een mo
gelijke arrestatie van De Jonge
kwamen van bevriende kringen in
Harare, maar het is niet onmoge
lijk, dat Helen Passtoors zelf ach
terdochtig is geworden. In elk ge
val werd de Zuidafrikaanse advo
cate Kathe Satchwell door iemand
ingeschakeld. Op donderdag 27 ju
ni stuurde Passtoors haar dochter
Brigitte naar Zimbabwe, zoge
naamd om daar informatie te ver
zamelen, maar nagenoeg zeker,
omdat ze wist, dat de veiligheids
politie ook haar op het punt stond
te arresteren.
Een dag later, toen ze op weg was
naar advocate Satchwell, werd ze
uiteindelijk aangehouden en na
telefoontje van Satchwell op
maandag 1 juli naar het Neder
lands consulaat-generaal, was in ie
der geval de Nederlandse ambassa
de informeel op de hoogte van de
arrestatie van de twee Nederlan
ders.
Na telefonisch overleg met de
veiligheidsdienst in Johannesburg
kwam ook van die kant de bevesti
ging en werd de consul-generaal
van een aantal aspecten rond hun
arrestatie op de hoogte gebracht.
Informatie, die, vanwege de ernst
van de zaak, toen reeds is doorge
speeld naar het ministerie van bui
tenlandse zaken te Den Haag.
Volgens de veiligheidspolitie
heeft ook Passtoors een aantal wa
penopslagplaatsen aangewezen,
maar haar medewerking bij het on
derzoek is minder groot dan die
van haar ex-man. Zij wordt ervan
verdacht opdracht te hebben ge
kregen om een ANC-cel in Johan
nesburg te organiseren. Haar be
langrijkste taak was het uitzoeken
van sabotagedoelen.
Volgens onze bronnen zou ze
ook hebben toegegeven, dat zij de
auto, welke de zware bom bevatte,
die in 1983 in Pretoria ontplofte, tot
vlak bij het doel - het luchtmacht
hoofdkwartier- heeft gebracht. Zij
zou de auto naar de zwarte woon
wijk Attridgeville hebben gereden
en die vervolgens aan twee ANC-
commando's hebben overgedra
gen. Deze reden tot nabij het
hoofdkwartier van de luchtmacht
basis, waarop de bom, waarschijn
lijk door een slechte afstelling,
vroegtijdig ontplofte.
De zaak tegen Passtoors wordt
overigens ernstiger genoemd dan
die van De Jonge, vooral nu door
het ambassade-incident De Jonge
niet meer zal worden vervolgd van
wege sectie 29, maar vanwege de
'Wapen- en ammunitie-wet'. Hier
mee is het intern politiek element
vervangen door een criminele
overtreding.
Nieuw offensief
Volgens de eerder genoemde
bronnen binnen de veiligheids
dienst waren de nu ontdekte wa
pens en explosieven bedoeld voor
een nieuw geweldsoffensief van
het ANC. Zoals bekend besloot het
geheime ANC-congres afgelopen
maand in Zambia haar strategie te
verleggen van zogenaamde 'zachte'
naar 'harde' doelen, aangezien de
minderheidsregering in Pretoria
nog steeds weigert om tegemoet te
komen aan de politiek eisen van de
zwarte meerderheid.
De doelen die zowel Pastoors als
De Jonge zouden hebben genoemd
zijn de militaire luchtmachtbasis te
Waterkloof bij Pretoria, het hoofd
kwartier van de veiligheidspolitie
in het centrum van Pretoria, alsme
de olieleidingen en spoorlijnen.
Passtoors zou, als zij en haar ex-
man niet gearresteerd waren, zich
op dit moment in Londen hebben
bevonden, waar zij overleg moest
voeren met Joe Slovo, een blanke
Zuidafrikaanse balling, die on
langs in het uitvoerende commité
van het ANC werd gekozen.
Een saillant detail hierbij is, dat
de Nederlandse regering voor haar
ticket schijnt te hebben betaald.
Helene Passtoors had vanwege
haar verleden als door Nederland
uitgezonden ontwikkelingswerker
in Mozambique, nog altijd recht op
een ticket naar Europa, en een am
bassade-medewerker te Pretoria,
Van Aarsen, zou deze ticket op ver
zoek van De Jonge enige maanden
geleden voor haar hebben uitbe
taald.
Straf
Voor de Zuidafrikaanse justitie
doet zich nu het probleem voor hoe
hard het bewijsmateriaal tegen De
Jonge en Passtoors is. De Jonge is
inmiddels officieel aangeklaagd op
beschuldiging van het illegaal bin
nenbrengen en verbergen van wa
pens en explosieven. Hiervoor is
juridisch voldoende bewijsmate
riaal aanwezig en de straf die daar
volgens de Zuidafrikaanse wet op
staat, is maximaal 20 jaar.
Maar door zijn verblijf in de Ne
derlandse ambassade is het nog
maar de vraag hoe het proces tegen
hem zal verlopen. Zeker is wel ge
worden, dat de politieke aspecten
in de zaak - zijn mogelijke betrok
kenheid bij ANC-sabotage - in een
eventueel proces niet meer aan
bod zullen komen.
Anders ligt het met Helene Pas
stoors. Als er kan worden aange
toond, dat zij daadwerkelijk is be
trokken by het uitvoeren van aan
slagen en sabotages, kan zy de
doodstraf krijgen vanwege de
Zuidafrikaanse veiligheidswetge
ving. Maar omdat zij een vrouw is,
zal dat laatste niet gebeuren.
Haar eigen, op de band vastge
legde verklaring over haar betrok
kenheid by de aanslag in Pretoria
in 1983 kan niet als bewijs gelden,
aangézien de twee enige mogelijke
getuigen - de personen die de aan
slag hebben uitgevoerd - zelf om
het leven zijn gekomen. En in de
rechtszaal zal zeer moeilijk te be-
wyzen zyn, dat er mensen om het
leven zijn gekomen door de explo
sieven en wapens die op de ver
schillende opslagplaatsen zijn ont
dekt.
Aan de andere kant zal haar aan
deel in het opzetten van een ANC-
cel in. Zuid-Afrika wel degelijk te
bewijzen zijn. Er zijn inmiddels 6
personen in de Natal gearresteerd,
met wie zij nauw heeft samenge
werkt en met de getuigenissen van
de politieagenten, die haar hebben
betrapt bij het uitladen en begra
ven van de mijnen en wapens, is de
kans groot op een straf van 20 jaar
gevangenis.
Tenslotte is er nu een levens
groot probleem ontstaan voor de
Nederlandse regering. Het officiële
standpunt van Nederland ten op
zichte van Zuid-Afrika is, dat er ge
streefd wordt naar vreedzame ver
andering in dat land. Politiek Den
Haag zal daarom weinig gelukkig
zijn met de wetenschap dat er Ne
derlanders actief betrokken zijn
geweest by het binnenbrengen en
verbergen van explosieven en wa
pens voor ANC-acties. Daar veran
dert de handigheid van De Jonge,
die zich nu dus in de ambassade
bevindt, niets aan.
Veel zal afhangen hoe De Jonge
zelf in zyn nieuwe situatie zal rea
geren. Als hij weigert de ambassa
de vrijwillig te verlaten, ontstaat er
ten opzichte van hem een patsitua
tie: hij kan er niet Weg en Neder
land zal hem niet uitleveren. Mis
schien kan enige medewerking
van zijn kant, na uitvoerig overleg
tussen de Zuidafrikaanse en Ne
derlandse regering, een oplossing
bieden voor zowel hemzelf als zijn
ex-vrouw. En daarbij wordt in Jo
hannesburg en Pretoria druk ge
speculeerd op een groot show-pro
ces gevolgd door een uitwyzing.
Sir Alan Walker uit Australië,
directeur van de Zendingsbond
van de Methodisten, heeft op een
congres van de internationale
vredesraad van deze kerk in Lon
den alle landen opgeroepen hun
investeringen uit Zuid-Afrika te
rug te trekken en de diplomatie
ke betrekkingen te verbreken.
In 1980 werd dr. Walker zelf uit
gewezen uit Zuid-Afrika omdat
hij niet ophield met preken tegen
de apartheid. Walker zei in Lon
den, dat nergens te wereld meer
inbreuk wordt gemaakt op de
mensenrechten dan in Zuid-Afri
ka. "Nü moet de wereld in actie
komen tegen deze groeiende tra
gedie. Vrede is niet mogelijk zon
der vrede met God, maar dat gaat
ook gepaard met sociale gerech
tigheid. Vrede kan niet bestaan
- als de helft van de mensheid in
armoede leeft, als de aboriginals
geen rechten krijgen op grond in
Australië en 22 miljoen zwarten
in Zuid-Afrika lijden onder
apartheid".
"Vrede zal er ook niet zijn als
vrouwen in streng-islamitische
landen apart worden gezet en ge
discrimineerd, of als totalitaire
staten van linkse of rechtse sig
natuur de mensen eronder hou
den. Ten slotte is vrede onbe
staanbaar", zo vervolgde dr. Wal
ker, "als de Verenigde Staten en
de Sowjet-Unie de hulpbronnen
van de wereld, die de last van de
armoede kunnen doen verdwij
nen, gebruiken voor de verspil
lende, zinloze en godslasterlijke
kern wapenwedloop"
In een boodschap aan het con
gres verklaarde de voorzitter van
het bestuur van de in 1951 opge
richte Wereldbond van Metho
disten, bisschop William Can
non, dat de theorie van de
'rechtvaardige oorlog' nu wel
achterhaald is. "Er bestaat me'er
aanleiding dan ooit om over te
gaan tot totale ontwapening".
Bij elkaar tellen de methodis
ten, rond 25 miljoen leden. De
meeste afgevaardigden naar het
congres komen uit Groot-Brit-
tannië en de^Verenigde Staten.
Toch zijn ruim 30 landen in Lon
den vertegenwoordigd, ook uit
- De Britse Raad van Kerken
eist in een brief aan de Zuidafri
kaanse ambassadeur, dr. Denis
Worrall, onmiddellijke beëindi
ging van alle maatregelen op het
gebied van de apartheid in Zuid-
Afrika. De huidige gebeurtenis
sen, zegt de raad, tonen overdui
delijk aan, dat apartheid niet kan
worden hervormd of aangepast
om aanvaardbaar te worden voor
hen die er het slachtoffer van
zijn.
Pelgrimstocht. Op donder
dag 15 augustus wordt vanuit
Noordwijk, Leiden, Oudewater,
Haastrecht, Gouda, Den Haag,
Delft en Rotterdam een pelgrim
stocht gehouden naar 'Maria's
Genade-oord' in de Belgische Ar
dennen, Banneux Notre Dame.
Thema van de bedevaart is: 'De
zin van het christelijke lijden'.
Voor opgaven van deelneming
volgen hier plaatselijke telefoon
nummers: Noord wijkerhout
5218, Hillegom 17894, Nieuw-
veen 9138, Noordwijk 16706, Lei
den 893621 en 220146, Rijnsater-
woude 8297 en Langeraar 2674.
Weesp. Als het ambitieuze
plan voor uitvoering vatbaar
blijkt, krijgt de lutherse kerk in
Weesp in de toekomst 48 glas-in-
lood-ramen in 6 vensters, waar
van 24 zijn gewijd aan het Oude
en 24 aan het Nieuwe Testament.
Het vierde raam is nu onthuld.
De eerste drie zijn nog ontwor
pen en getekend door de in 1981
overleden predikant van deze ge
meente, ds. P. Kok, die ook kun
stenaar was. Het was zijn wens,
dat zijn vrouw, Dirkje Kok-Meu-
lenbroek, ook een begaafd kun
stenares, aan dit projekt verder
zou werken. Zij had al een aan
deel in het derde ontwerp, maar
ontwerp en tekening van het
vierde raam waren, na het over
lijden van haar man, geheel voor
eigen verantwoordelijkheid.
Het laatste raam bevat een af
beelding van de slapende Jozef,
in wiens droom zijn broers hem
eer bewijzen. Hun korenschoven
buigen zich voor die van Jozef,
maar - naar de spanning in de
houding van de broers te oorde
len - niet zonder moeite.
Bij de onthulling van het raam
vertolkte de heer A. Bavinck de
vurige wens van de Weesper ge
meente dat mevrouw Kok de in
spiratie zal vinden om door te
gaan 'naar de voltooiing van dit
grootse projekt'.
Herman Bode. De interkerke
lijke stichting 'Evangelie en In
dustrie' in Gelderland heeft kar
dinaal Simonis gevraagd, terug
te komen op zijn voornemen om
Herman Bode niet te benoemen
tot voorzitter van het bedrijfs-
pastoraat in het aartsbisdom
Utrecht.
Volgens de stichting, waarin
de protestantse kerken in Gel
derland samenwerken, heeft Bo
de op zeer herkenbare en concre
te manier stem gegeven aan hen
•die in het politiek-economische
systeem in de knel komen. De
stichting ziet het voornemen van
de aartsbisschop als een duidelij
ke rem op de ontwikkeing van
het bedrijfspastoraat. Ook is de
stichting van oordeel, dat Simo
nis zijn gezag gebruikt op een
manier "die wij in de Nederland
se kerkelijke verhoudingen niét
meer kunnen verantwoorden".
Katwijk (1). De kerkvoogdij
van de hervormde gemeente in
Katwijk aan den Rijn kreeg een
legaat van f 192.691. De restaura
tie van de panden Kerklaan 8 en
10 (bij de Dorpskerk), èigendom
van de kerkvoogdij, kan nu door
gaan. Kerklaan 8 blijft woonhuis,
10 wordt bij 'Het Dorpshuis' ge
trokken. Tussen beide panden
komt een corridor, zodat men
binnendoor van het ene naar het
andere kan.
Katwijk (2). Een aantal dia-
konieën in Katwijk heeft een
stichting opgericht voor hulp
aan jongeren in probleemsitua
ties. (In onze Duin- en Bollen-,
streekeditie publiceerden wij za
terdag al een uitvoerig verhaal
hierover). De stichting heet 'De
Vluchtstrook' en is na 5 augustus
dagelijks van 5 uur 's middags
tot 12 uur 's avonds telefonisch te
bereiken (72000). In een raad van
advies zitten predikanten, artsen
en een maatschappelijk werker.
Hervormde Kerk: bedankt
voor Lienden J. Harteman Moer-
kapelJe. Gereformeerde Kerken
Vrijgemaakt: aangenomen naar
Diever-Smilde kandidaat J. B.
Wilmink Dalfsen.
