Handel in zwart
Surinaams geld
Den Uyl zonder risico's
Grenswisselkantoren beschuldigd
Probleem met atv bij defensie
'Ik meen
aan genoeg
normen te
voldoen'
Taxatie van onroerend goed is werk voor
vakmensen. Bel de NVM-makelaar.
H
NVM
Arrestatie advocaat
kon pas na 2 weken
Polsbanden als wapen
Graf Michiel
de Ruyter nu
te bezichtigen
ZATERDAG 6 JULI 1985
AMSTERDAM (GPD) - Steeds meer Surinaamse ondernemers blijken hun kapitaal in
het buitenland veilig te willen stellen. Onder de Surinaamse deviezenbepalingen mogen
geen bedragen van meer dan 100 Surinaamse guldens worden in- of uitgevoerd. De
president van de Surinaamse centrale bank, drs. H. Goedschalk, heeft in het informatie
blad van de Surinaamse ambassade de Grenswisselkantoren (GWK) ervan beschuldigd
mee te werken aan de handel in zwart geld uit Suriname.
„Ik moet u zeggen, dat ik mij niet
kan voorstellen dat de autoriteiten
hier dit soort handel toelaten, om
dat men met deze handel de devie-
zenpositie van Suriname onder
mijnt. Geld in het zwarte circuit
wordt in feite onttrokken aan de
officiële deviezenvoorraad", aldus
drs. Goedschalk. De directie van
de GWK overweegt stappen tegen
de president-directeur van de Suri
naamse Bank. „Het gaat ons te ver
om beschuldigd te worden van
zwart-geldpraktijken".
In de Nederlandse bankwereld is
inderdaad een verhoogd aanbod
van Surinaamse guldens geconsta
teerd. Maar omdat er nauwelijks
afzetmogelijkheden zijn voor de
banken, zijn de meeste, met uitzon
dering van GWK, gestopt met het
accepteren van Surinaamse gul
dens.
'Niet strafbaar'
In een reactie op de beschuldi
gingen van drs. Goedschalk zegt
een woordvoerder van de GWK:
„Wat wij doen, heeft niets met
zwart geld te maken. Simpel ge
zegd: er is inderdaad een beper
king van de in- en uitvoer van Suri
naams geld in Suriname. Maar die
regeling geldt natuurlijk niet in
Nederland. Je kunt hier ook vrij
roebels kopen of verkopen. Het
gaat ons niet aan om te vragen wat
iemand van plan is te doen met het
geld dat bij ons gekocht wordt. En
dus is ons handelen in geen enkel
opzicht strafbaar of illegaal".
GWK ziet zichzelf ook voor pro
blemen geplaatst. „Het 'aanbod is
de laatste tijd zo groot, dat we nu al
een voorbehoud maken. Bij aan
biedingen boven de tienduizend
Surinaamse guldens willen we het
bedrag wel in consignatie nemen,
maar dan hebben we even de tijd
nodig om te zien of we voor dat
geld ook een afzetmogelijkheid
hebben". GWK koopt de Suri
naamse guldens voor rond de drie
kwartjes en verkoopt voor onge
veer/1,75.
Projectontwikkelaars
Die Surinaamse guldens van de
GWK worden gekocht door bij
voorbeeld remigranten, Surina-
mers die uit Nederland terugkeren
naar Suriname. Maar ook bij pro
jectontwikkelaars, die het geld Su
riname binnen smokkelen om het
daar weer te investeren. Want door
de vlucht van veel kapitaal is de
prijs voor het onroerend goed in
UTRECHT (ANP) - De ambtena
renbonden hebben gisteren geen
overeenstemming bereikt met De
fensie over de invulling van de ar
beidstijdverkorting in 1985. Dit
komt volgens de AbvaKabo oihdat
de defensieleiding de atv wil gieten
in de vorm van vijf dagen die rond
Kerst en Nieuwjaar verplicht moe
ten worden opgenomen. Ongeveer
60 procent van het burgerperso
neel bij Defensie (oftewel ruim
13.000 mensen) zouden onder deze
- tijdelijke - regeling vallen.
Volgens AbvaKabo-bestuurder
H. Schuurman komt op deze ma
nier de herbezetting van de ar
beidstijdverkorting in gevaar. Hij
zegt er wel begrip voor te hebben
dat een deel van het burgerperso
neel om operationele redenen on
vermijdelijk dezelfde vrije dagen
als het militaire personeel zal moe
ten krijgen, maar het het aantal dat
Defensie daarbij voor ogen heeft
mist volgens hem iedere grond.
Suriname vrij laag. Als er dan op
langere termijn belegd wordt in de
hoop dat het Bouterse-regime zal
stranden en een eventuele opbloei
van de economie mogelijk is, valt
er uiteraard veel geld te verdienen.
De GWK-woordvoerder weigert
hierop commentaar.
De weigering van de meeste ban
ken om Surinaams geld te accepte
ren heeft overigens in Nederland
ook geleid tot een zwart-geldcir-
cuit, met alle risico's van dien. In
Amsterdam is het al tweemaal ge
beurd dat een Surinaamse zaken
man zijn kapitaal kwijtraakte op
die zwarte markt, zonder dat hij
daarvoor zijn guldens of dollars
kon innen. Op die zwarte markt lig
gen de koersen nog een graadje
scherper dan bij GWK.
Hongaren stoppen
hongerstaking
KAMPEN (ANP) - De twee Hon-
gaarse vluchtelingen die op een ge
heim adres in Kampen zijn onder
gedoken in verband met hun drei
gende uitzetting, hebben gisteren
hun bijna drie weken durende hon
gerstaking beëindigd.
Volgens een woordvoerder van
de Vereniging Vluchtenwerk Ne
derland draagt voortzetting van de
hongerstaking niet bij tot de goede
oplossing in deze zaak. „Het enige
wat we nu nog kunnen bereiken is
via een aantal Tweede Kamerleden
proberen schorsende werking te
verkrijgen, hangende het hoger be
roep dat over ongeveer acht weken
dient. Maar ik loop niet over van
optimisme, want het beleid in Ne
derland in snoeihard," aldus de
woordvoerder.
De president van de rechtbank
in Den Haag verwierp vorige week
donderdag de bezwaren van de
Hongaren tegen uitzetting.
DOETINCHEM (GPD) - Burge
meester dr. mr. A. J. E. Havermans
van Doetinchem vertrekt definitief
naar Den Haag. Gistermiddag
werd de 50-jarige Havermans, na
dat koningin Beatrix het kabinets
besluit in verband met de nieuwe
benoeming had bekrachtigd, van
zijn nieuwe functie in kennis ge
steld. De benoeming gaat op 1 sep
tember in.
Havermans gisteravond: „Minis
ter Rietkerk belde me vanmiddag
half vijf op en vertelde me dat de
benoeming erdoor was. Tja, wat
denk je dan? Jammer dat ik hier
uit Doetinchem wegmoet, maar
aan de andere kant is het een voor
recht dat ik daar ben benoemd. Als
je elf jaar lang burgemeester in een
plaats als Doetinchem bent ge
weest, moet je je een keer afvra
gen: wil ik dat nu altijd blijven
doen of wil ik meer? Ik ben nu nog
vijftig, over een paar jaar kan zoiets
niet meer. Ik denk trouwens dat
het best goed voor Doetinchem is
dat er eens een ander in mijn plaats
komt".
Hij zegt, dat zijn partijgenoten in
Den Haag op de hoogte waren van
het feit dat hij voor de post be
schikbaar was. Maar aanvankelijk
leken zijn kansen toch te slinken.
Den Haag wilde liever een burge
meester met landelijke politieke
ervaring.
Havermans wil niet reageren op
de kritiek van de fractievoorzitters
van WD en PvdA in de Haagse
raad op zijn benoeming. „Ik wacht
liever een gesprek af', zegt hij. Hij
geeft toe geen landelijke bestuurs-
ervaring te hebben, zoals in de pro
fielschets was gevraagd. „Ik meen
Nieuwe Haagse
burgemeester:
In april van dit jaar boog de
Haagse raad zich over een profiel
schets van een opvolger voor de op
1 juni vertrokken F. Schols. Het re
sultaat: een man die zich thuisvoelt
in een van de vier grote steden ge
noot de voorkeur. Een WD-
woordvoerder destijds: „Wij heb
ben hier geen lokale grootheid no
dig met een provinciale instelling,
die erop rekent dat iedereen hier
voor hem zal buigen". Maar Haver
mans werd als opvolger van Schols
gesteund door veel invloedrijke
kabinetsleden, waardoor de benoe
ming ten slotte in een stroomver
snelling belandde.
Burgemeester Havermans is elf
jaar lang eerste burger van Doetin
chem geweest. Daarvóór was hij in
dezelfde functie werkzaam in Pan-
nerden en Druten. Zijn ambtelijke
loopbaan in Oost-Nederland begon
in het gemeentehuis in Zevenaar.
In Doetinchem wist Havermans
binnen de kortste keren een naam
op te bouwen als de bestuurder
met veel tact naast zijn uitzonder
lijke kwaliteiten in de sfeer van
overleg en zeker niet in de laatste
plaats zijn enorme relatiekring,
ook op landelijk terrein. Haver
mans wordt dan ook een lobbyist
van formaat genoemd. Iemand die
in de residentie als geen ander de
weg weet, op zoek naar antwoor
den en oplossingen voor veel pro
blemen en knelpunten van regio
nale aard.
De uit Brabant afkomstige Ha
vermans - vader van drie kinderen
- promoveerde vorig jaar nog tot
doctor in de sociale wetenschap
pen op een onderzoek naar de fi
nanciële verhoudingen van artikel-
12 gemeenten.
ADVERTENTIE
Let bepalen van de juiste waarde van
onroerend goed vraagt om een deskundige: de
NVM-makelaar. Hij beschikt over
kennis van de markt en houdt nauw
keurig de prijsontwikkeling in de
gaten. Beoordeelt de bouwtech
nische staat en de courantheid van
het pand. Hij kent de plaatselijke
Omstandigheden.
Zo komt de NVM-makelaar tot een nauwkeurig
inzicht van de marktwaarde. En tot een verant
woorde taxatie. Onderbouwd met
een overzichtelijk rapport. Een
taxatie door de NVM-makelaar is
niet duur. U verdient hem dubbel en
dwars weer terug. Let op zijn NVM-
vignet, als u een taxatie laat uit-
NVM-makelaars: deskundig in onroerend goed.
Ook voor aankoop, huur, financiering, verzekering, verhuur en verkoop.
HAARLEM (GPD) - Het heeft bij
na twee weken geduurd voordat de
Haarlemse politie van het Open
baar Ministerie groen licht kreeg
voor de aanhouding van een 33-ja-
rige Haarlemse advocaat. De man
werd donderdag op het politiebu
reau zes uur verhoord op verden
king van uitlokking van valsheid
in geschrifte en meineed. Daarna
mocht hii weer eaan.
De recherche heeft zich erover
verbaasd dat het zolang heeft ge
duurd voordat tot verhoor mocht
worden overgegaan, vooral omdat
volgens een politiewoordvoerder
in andere meineedzaken nooit een
strobreed in de weg wordt gelegd.
Op 19 juni vorige maand werd
door de rechter-commissaris de 48-
jarige Indiase moeder van een 34-
jarige vrouw gehoord. De moeder
was op verzoek van de advocaat
naar Nederland gekomen om ver
klaringen te brengen, die een alibi
moesten vormen voor haar van he
roïnesmokkel verdachte dochter.
Volgens de politie heelt de advo
caat de moeder adviezen gegeven
over hoe de valse verklaringen er-
Justitie traineert meineed-zaak
uit moesten zien. De moeder heeft
dat in een gesprek met de rechter
commissaris toegegeven. Ook wer
den bij fouillering van de vrouw de
bedoelde valse verklaringen als
ook een brief van de advocaat aan
getroffen.
Klassejustitie
De Haarlemse recherche consta
teerde aan de hand van het onder
zoek dat de advocaat 'over de
schreef was gegaan'. Normaal zou
direct tot aanhouding zijn overge
gaan, maar in verband met de ge
voeligheid van de zaak werd con
tact gezocht met het Openbaar Mi
nisterie. Justitie had er echter wel
erg veel tyd voor nodig, vond de
recherche, om tot een beslissing te
komen. De politie wilde, juist om
dat het om een advocaat gaat, de
schijn van klassejustitie vermij
den, aldus politievoorlichter De
Haas.
Officier van justitie mr. Bijl de
Vroe ziet dat anders. „Volgens een
circulaire van het ministerie zoe
ken we in zo'n geval contact met de
deken van de Orde van Advocaten.
En dat daar dan eens een weekein
de overheen gaat, dat kan gebeu
ren". Volgens Bijl de Vroe was er,
in tegenstelling tot de opvatting
van de Haarlemse recherche, ook
geen aanleiding snel tot aanhou
ding van de advocaat over te gaan.
„Uit de brief van de advocaat aan
de moeder van de verdachte is vol
gens mij geen uitlokking te halen.
Daarom was er geen enkele reden
tot haast".
Verbaasd
De politie wilde per se de advo
caat niet anders behandelen dan
andere verdachten van meineed of
uitlokking van meineed. In derge
lijke gevallen wordt de pers vrij
snel van een en ander op de hoogte
gebracht. In dit geval een dag na
het verhoor van de advocaat. Niet
ongebruikelijk dus. De recherche
was er gisteren dan ook verbaasd
over dat zowel de officier van justi
tie als deken mr. Heidinga van de
Orde van Advocaten en de ver
dachte het persbericht van de poli
tie, waarin de feiten werden ge
meld, laakten.
Politievoorlichter De Haas vindt
dat de politie juist heeft gehan
deld: „Geen van de mensen hier
wil de advocatuur in een kwaad
daglicht stellen. Wel willen we de
schijn vermijden dat advocaten
een speciale behandeling krijgen".
heeft een tong als een scheermes
en spaart met name de mindere
goden in de fractie niet. De wei
nig begenadigde specialist voor
ontwikkelingshulp Henk Knol,
verliet eens na een aanvaring
met de Utrechtse straatvechter
huilend de fractiekamer. Van
Wijnie Jabaaij is bekend dat zij
duizend doden sterft, wanneer
Van Dam met zijn misprijzende
glimlach zijn blik op haar laat
vallen.
Ook bij het partijbestuur en
het kader wordt niet uitnodigend
een stoel bijgeschoven, wanneer
Van Dam binnen komt.
Van Dams troef in zijn horden
loop naar het lijsttrekkersschap
NIEUWERKERK AID IJSSEL (ANP) - Tal van toeschouwers stonden gisteren op het Tochtviaduct over
rijksweg 20 bij Nieuwerkerk a.d. IJssel om te kijken naar een omslagen melkwagen die in botsing was gekomen
met een andere vrachtwagen. De melkwagen leek uitgeteld. (foto anpj.
ZUTPHEN (ANP) - Lederen arm- en polsbanden waarop metalen
noppen of andere puntige uitsteeksels zijn bevestigd, zijn als wa
pen te gebruiken en vallen daarom onder het besluit ongewenste
handwapenen. Deze banden, vooral in trek bij liefhebbers van
hardrockmuziek, stralen agressie uit en dienen dan ook eerder als
wapens dan louter als versiering te worden beschouwd.
Dat zei officier van justitie mr. D. Kuipers gisteren voor de
rechtbank in Zutphen, waar in hoger beroep acht 'rockers' terecht
stonden wegens het dragen van de omstreden noppenbanden. De
officier vroeg de rechtbank om veroordeling van het achttal, overi
gens zonder verder nog een straf tegen de uit Deventer, Ólst en
Raalte afkomstige rockefs te eisen. Alleen een 20-jarige man uit
Deventer moet volgens mr. Kuipers een boete van 25 gulden beta
len, omdat hij behalve de armband ook nog een handschoen met
spijkerkoppen droeg.
De acht rockers waren in feburari vorig jaar op weg naar een
rockconcert toen zij in Zwolle door de politie werden aangehou
den, verdacht van het aanrichten van vernielingen in een trein. De
politie nam de pols- en armbanden in beslag en maakte proces
verbaal op wegens het bezit van verboden handwapens. Door de
kantonrechter in Deventer werden de acht rockers daarvoor in
augustus vorig jaar veroordeeld tot boetes van 51 gulden. Uit
spraak bij de Zuphense rechtbank 19 juli.
Kosto: ergste kou
is uit de lucht
DEN HAAG (ANP) - „De ergste
kou is uit de lucht", aldus het
PvdA-kamerlid Aad Kosto giste
ren na afloop van een gesprek met
zijn collega Marcel Van Dam.
Aanleiding tot het gesprek wa
ren de negatieve uitlatingen in het
weekblad Vrij Nederland van Kos
to over zijn collega, die onlangs liet
weten kandidaat te willen zijn voor
het lijsttrekkerschap als Den Uyl
daarvoor zou bedanken. Volgens
Kosto zou een eventueel leider
schap van Van Dam fataal voor de
PvdA zijn.
Na een gesprek met Den Uyl
bood Kosto zijn excuses aan Van
Dam aan. Na afloop van het ge
sprek is slechts meegedeeld, dat
het „een goed gesprek" was. Daar
aan werd toegevoegd, dat „er nog
wel wat misverstanden blijven".
Overleg over derde
net met uitgevers
DEN HAAG (GPD) - Minister
Brinkman (WVC) zal eerst nog met
de uitgevers van dagbladen en tijd
schriften spreken vóór het kabinet
de knoop over de invoering van
een derde televisienet doorhakt.
Dit heeft premier Lubbers ver
klaard op zqn wekelijkse perscon
ferentie.
Het derde net, waartoe in begin
sel al is besloten, zal gefinancierd
moeten worden uit de uitbreiding
van de STER-reclame. De uitge
vers van dagbladen en vooral tijd
schriften vrezen dat dit ten koste
zal gaan van hun advertentie-in
komsten.
De kans dat na dat overleg als
nog wordt besloten het derde net
te schrappen, achtte Lubbers vrij
wel uitgesloten. We gaan er wel
van uit dat we een beleidsvoorne
men uitvoeren", aldus de premier.
AMSTERDAM (GPD) - Voor het
eerst sinds 300 jaar is vanaf gister-
midag het graf van Michiel
Adriaanszoon De Ruyter in de
Nieuwe Kerk voor het publiek
weer te bezichtigen. Minister van
defensie De Ruiter was speciaal
voor deze plechtigheid naar de
hoofdstad gekomen om met een
sleutel de graftombe te openen.
Een bijeenkomst die protocollair
meer indruk maakte dan wat er uit
eindelijk geboden werd. Het pu
bliek krijgt in De Nieuwe kerk
slechts de aanblik van een fraai ge
stileerde kist, op een afstand van
enkele meters.
De plechtigheid rondom Michiel
de Ruyter, die in 1676 tijdens de
zeeslag bij Syracuse aan boord van
zijn schip overleed na te zijn ge
raakt door een Franse kogel, had
plaats in het kader van de manifes
tatie La France au Pays Bas. Een
culturele uitwisseling met Frank
rijk die dit jaar in Amsterdam
wordt gehouden.
In de Nieuwe Kerk is onder meer
een expositie te zien over de Huge
noten, over anarchie en over to
neel, kermissen en curiosa uit het
Amsterdam vap vroeger. De be
zichtiging van het graf van admi
raal De Ruyter is daarbij een extra
attractie voor de komende zomer
maanden.
is zijn populariteit bij de „gewo
ne kiezer". Hij wil over de
hoofden van partijtop en kader
heen zijn achterban zodanig mo
biliseren, dat de partij niet om
hem heen kan, wanneer Den Uyl
besluit geen lijsttrekker te wor
den. Oud-premier Van Agt, thans
staatsman in ruste te Den Bosch,
heeft de doeltreffendheid van de
ze methode overtuigend aange
toond. De angst die Kosto ver
woordde is dus niet zonder
grond.
De vraag of Kosto's aanval op
Van Dam een eenmansactie is of
in overleg met en met steun van
prominenten in de partij is opge
zet, blijft ook na de berisping van
Den Uyl en de daarop volgende
verontschuldigingen onbeant
woord. Maar Den Uyl kan niet
ontevreden zijn over deze actie
„beschadiging-alternatieve-lijst-
trekker". Dat Van Dam te pas en
te onpas zijn kwaliteiten in twij
fel trekt, zoals laatst nog tijdens
een lunch met de Amerikaanse
ambassadeur, zal hem niet zijn
ontgaan.
Den Uyl te oud
De hele affaire werpt opnieuw
een schril licht op het onvermo
gen van Den Uyl om zijn opvol
ging te regelen. Na de val van het
kabinet Van Agt-Den Uyl consta
teerde de partijtop dat een wisse
ling van de wacht noodzakelijk
was. Den Uyl werd te oud, ver
loor de greep op de ontwikkelin
gen op het Binnenhof en zou aan
werfkracht onder de kiezers in
boeten. Troonpretendenten ge
noeg, Van der Louw, Van Thijn,
Van Kemenade, maar nu, drie
jaar later, zijn ze van het toneel
verdwenen en aarzelt Den Uyl
nog steeds of hij het estafette
stokje zal overdragen. Ter illu
stratie: toen vast stond dat Wie
gel naar Friesland vertrok, was
zijn opvolging door de VVD-top
binnen een week geregeld.
Den Uyl is met zijn formele be
sluiteloosheid (niemand in zijn
directe omgeving twijfelt aan
zijn bereidheid lijsttrekker te
worden), mede verantwoordelijk
voor het klimaat, waarin Van
Dam ongegeneerd naar zijn posi
tie solliciteert en waarin diens te
genstanders hem gretig stokken
tussen de benen steken.
Wanneer Den Uyl in augustus
alsnog zou besluiten de PvdA-
lijst niet aan te voeren, is de kans
op een broedermoord niet te ver
waarlozen. Binnen de partij be
staat een voorkeur voor Wim
Kok als zijn opvolger. Kok is
daartoe ook bereid. Van Dam is
er de man niet naar zich zonder
slag of stoot bij die voorkeur
neer te leggen. Hij zal zijn aan
hang mobiliseren en de messen
slijpen. Geen enkele partij kan
zich nog geen jaar voor de ver
kiezingen een machtsstrijd op
dit niveau straffeloos permitte
ren. Wie met deze overwegingen
in zijn achterhoofd zijn geld op
Den Uyl zet, loopt geen buiten
sporig risisco.
DEN HAAG PvdA-kamerlid
Aad Kosto heeft deze week een
interessante poging gedaan om
helderheid te verschaffen over
het lijsttrekkerschap van zijn
partij bij de komende kamerver
kiezingen. In het weekblad Vrij
Nederland maakte hij van zijn
hart geen moordkuil. Fractiege
noot Marcel van Dam, de popu
laire tv-presentator, mag onder
geen beding lijsttrekker van de
PvdA en dus kandidaat-minis
ter-president worden. Dat zou fu
nest zijn voor, in alfabetische
doch willekeurige volgorde,
land, partij en volk.
door
Peter van Nuijsenburg
Kosto liet zijn ontboezeming
vergezeld gaan van een weinig
vleiende karakterschets van de
kandidaat: „Van Dam is plat,
grof en vertoont grotesk gedrag.
Hij trapt niet alleen naar bene
den, maar ook naar boven. Een
ingeslagen meteoriet met louter
leegte om zich heen". Bovendien
drinkt hij te veel.
Met een dergelijk genadeloze
karakteristiek, in een stijl waar
voor Van Dam zich niet zou scha
men, wordt op Het Binnenhof
doorgaans niet eens de duivel ge
typeerd. Een collectieve veroor
deling van Kosto zou dus voor de
hand liggen. Na een onderhoud
met partijleider Den Uyl moest
hij zijn excuses aanbieden, maar
de Grote Algemene Verontwaar
diging bleef uit.
Huilend
Kosto's aanval was niet de par
ticuliere oprisping van een gef-
rusteerd kamerlid, die zijn car
rière ziet stranden. Hij vertolkte
een antipathie die in de fractie
vrijwel algemeen is. Van Dam
