Protest bewoners
verzorgingshuizen
tegen bezuinigingen
FNV voorziet achteruitgang in
werkgelegenheid dienstensector
PvdA-Ameland niet
blij met Zonnevylle
Bedrijf wijst via enquête 'beste winkels' aan
Personeel heeft steeds minder tijd
Dwergvrouw
geeft AZL
even grote
Brandaris
'Vestig Japans centrum in Leiden'
Parkeren langer toegestaan
ZATERDAG 6 JULI 1985
LEIDEN
Kritiek op burgemeestersbenoeming
Bewonerscommissie van Leidse bejaardenhuizen bespraken gisteren de
tekst van een protestbrief aan koningin Beatrix. (foto Holvast)
LEIDEN De bewoners
van alle Leidse verzorgings
huizen zullen volgende
week een protestbrief stu
ren aan koningin Beatrix.
In de brief, een initiatief van
een 85—jarige bewoonster
van Rijn en Vliet, wordt de
koningin gewezen op de
drastische bezuinigingen
op bejaardenhuizen door
minister Brinkman.
Gisteren werd de tekst ervan ter
beoordeling voorgelegd aan een
gezamenlijke vergadering van be
wonerscommissies van de Leidse
bejaardenhuizen in Haagwijk.
Gaan de overige bewoners met de
inhoud van de brief akkoord, dan
zal hij behalve aan de koningin ook
aan minister Brinkman en burge
meester Goekoop van Leiden wor
den verzonden.
Voor dit jaar heeft de minister,
evenals vorig jaar, een bezuiniging
van 3 a 4 procent op de begroting
van de Zuidhollandse bejaarden
huizen gelast. Dat betekent per
huis zo'n 150.000 a 200.000 gulden.
Konden de directies bij de bezuini
gingsronde van vorig jaar nog uit
reservepotjes putten, dit jaar wor
den de bezuinigingen pas echt ge
voeld. De zwaarste post, perso
neelslasten, moet de meeste bezui
nigingen opleveren. Dit jaar kun
nen per verzorgingshuis twee of
drie personeelsleden minder wor
den ingezet. Voor de bewoners
heeft dat als gevolg minder aan
dacht van het personeel, minder
kameronderhoud en minder was
beurten.
Vooral het feit dat de verzorg
sters vaak geen tijd hebben voor
een praatje met de bewoners,
wordt door hen als een groot be
zwaar gezien. "Veel bedlegerige
mensen zijn gedwongen de hele
dag op hun kamer te blijven. Ze
zien soms de hele dag geen mens.
Dan is het belangrijk dat de ver
zorgsters eens even met ze komen
babbelen", aldus een lid van een
van de bewonerscommissies.
Dat er niet op voeding mag wor
den bezuinigd, daarover zijn direc
ties en bewoners het allemaal eens.
Voorstellen om. de glazenwasser
wat minder vaak bij de verzor
gingshuizen te laten langskomen
en te sparen op energie, vinden wel
instemming van de bewoners.
Maar bij elkaar opgeteld leveren
die posten nog lang niet genoeg op.
Overigens heeft minister Brink
man al laten weten op de begroting
van volgend jaar eenzelfde bezuini
ging te willen doorvoeren. Lieten
de Leidse bejaarden die bezuini
gingen tot nog toe gelaten over
zich heenkomen, nu lijkt zo zoetjes
aan de maat vol. "Er is absoluut
niet meer te bezuinigen", riep een
van de bejaarden gisteren luid
keels. "De directies weten er geen
raad mee. Wij als bejaarden moe
ten nu eens onze mond opendoen
en protesteren dat het zo niet lan
ger gaat".
Ziekteverzuim
De heren Van Oosten en Van den
Berg, respectievelijk directeur van
Rijn en Vliet en van Haagwijk, vin
den het belangrijk dat de bejaar
den nu zélf een protest laten horen.
"Het gaat in de eerste plaats om
henzelf. Zij merken de gevolgen
van dit beleid het meest". Hoewel
in de verzorgingstehuizen (nog)
geen gedwongen ontslagen hoeven
te vallen, wordt personeel dat ont
slag neemt in veel gevallen niet
vervangen. Van den Berg consta
teert ook een toenemend ziektever
zuim onder het personeel van ver
zorgingstehuizen: "Wanneer de
werkdruk toeneemt, worden men-
sen vaker ziek. Dat is een logisch
gevolg". Van Oosten: "Je merkt
het direct wanneer er twee of drie
personeelsleden minder rondlo
pen. Het is inderdaad zo dat ver
zorgsters nauwelijks meer tijd heb
ben voor een praatje met de bewo
ners. Iemand zei: 'Al is het maar
één minuutje per dag'. Maar ga je
dat doorberekenen over bijvoor
beeld tachtig mensen, dan is dat
bijna anderhalf uur per dag. Dat
kan het personeel zich gewoon niet
permitteren. Extra aandacht, daar
is gewoon geen geld voor".
AMELAND - De PvdA in Ame
land is allerminst tevreden met de
benoeming van Michiel Zonnevyl
le, tot voor kort raadslid voor de
VVD in Leiden, tot burgemeester
van dit Friese eiland. „De makers
van de profielschets en de overige
sollicitanten zijn voor joker gezet.
De gevolgde procedure is zeer be
treurenswaardig". Dit zei gister
middag het Amelandse PvdA-
raadslid Mario Bunicich tijdens de
installatie van de nieuwe burge
meester.
Bunicich zei verder dat in de pro
fielschets voor een nieuwe burge
meester was gevraagd om iemand
met onder andere ervaring op het
gebied van de zeedefensie, de
werkgelegenheid, het toerisme en
de agrarische sector. Maar de ge
bieden waarin Zonnevylle zich be
wezen heeft, liggen op een heel an
der ander vlak, aldus Bunicich: het
onderwijs en de openbare orde.A-
melands nieuwe burgemeester zei
in zijn antwoord dat hij geen be
hoefte had om in te gaan op deze
kritiek. Dit omdat de benoemings
procedure een zaak is van de mi
nister van binnenlandse zaken.
Eerder had Zonnevylle al opge
merkt dat hij het een goede zaak
vindt dat burgemeesters in dit land
gekozen worden en niet benoemd.
Overigens wenste Bunicich de
nieuwe burgemeester veel succes
toe. Dat deden ook de overige
raadsleden. Niemand had verder
kritiek op de benoeming. Al had
CDA'er De Vries toch Ijever een
partijgenoot gehad als burgemees
ter.
In zijn toespraak zei Zonnevylle
onder andere dat hij vrijheid en
verdraagzaamheid hoog in het
vaandel heeft staan. In dit verband
noemde hij de anti-discriminatie-
wet. „Discriminatie kan politiek
bepaald zijn en als boven de partij
en staande functionaris, zal het te
gengaan ervan een zeer belangrijke
taak van de burgemeester moeten
zijn", aldus Zonnevylle.
Mr. Zonnevylle (34) was negen
jaar raadslid in Leiden, heeft ge
werkt voor de Vereniging van Ne
derlandse Gemeenten en werkte
de laatste jaren op de hoofdafde
ling politiële bedrijfsvoering van
het ministerie van binnenlandse
zaken.
LEIDEN - Geen patiënt, maar de
Brandaris van Terschelling Jcjuam
gistermorgen uit een ziekenauto
die voor de afdeling neurochirur
gie van het AZL parkeerde. Een ge
baar van Tilly Alvenaar-Peters. In
ruil voor de een meter dertig hoge
vuurtoren van pondkoek ging zij
terug - genezen en wel - naar haar
eiland.
Tijdens haar veertien dagen du
rende ziekbed kwam ze steeds meer
tot de conclusie dat neurochirurg
Thomeer een geweldige prestatie
heeft geleverd. Met verschrikkelijke
pijnen in haar nek, armen en rug,
kwam zij het AZL binnen. In het
academisch ziekenhuis van Gro
ningen moesten de specialisten
haar eerlijk bekennen de operatie
niet aan te durven. "Misschien in
het buitenland", werd er gezegd.
Een rolstoel lag in het verschiet. Nu
loopt ze weer en heeft goede hoop
over enkele maanden weer aan de
slag te kunnen.
Tilly Alvenaar (41) is een dwerg
vrouw. De lengte van de Brandaris
is ook haar lengte. Door haar ach
tergebleven groei waren de ne-
kwervels en zenuwbanen wat in de
knel komen te zitten. "Weinig art
sen in Nederldnd zijn gespeciali
seerd in dwerggroei. Thomeer en
neuroloog Coppes wel. Ook zijn
weinig mensen op de hoogte van
onze problemen. Vandaar dat ik
dit onder uw aandacht wil bren
gen. Misschien hebben kleine men
sen, die met dezelfde klachten zit
ten er wat aan".
Ze bungelt met haar benen over
de bedrand. Met opgeheven hoofd -
"het draait nog niet helemaal soe
pel" - vertelt ze met haar werk
zaamheden door te gaan. "Werk,
betekent voor mij heel veel. Klein
alia, maar ook nog eens pijn, dat
had ik mijn verdere leven niet meer
kunnen verdragen".
Enkele jaren gelede-a was ze te
zien in het televisieprogramma Ti-
ta-tovenaar en in een show van
Adèle Bloemendaal. De opera in
LEIDEN - "Wie niet het beste is,
kun je ook niet de beste noemen".
Met die uitspraak typeert Jules J.
Vos aardig de filosofie en vaste
stelregel van het project 'Best
shops in town'. Vos, werknemer
van Bugamor: "Natuurlijk krijgen
we wel eens reacties van winke
liers die zeggen: schrijf ons ook
eens even op. Maar daar kunnen
we uiteraard niet aan beginnen".
Er kan tenslotte maar één de beste
door
Bart Jungman
plaatsen uitgezocht wat de 'beste
winkels' zijn en is daar in andere
steden nog mee bezig. Een telefo
nische steekproef brengt daarover
uitsluitsel en per branche rolt dan
één winkel (eventueel twee als het
verschil heel klein is) er uit. Vorige
week werden in deze krant in een
grote advertentie achttien winkels
uit zeventien sectoren als 'de abso
lute top' van Leiden gepresen
teerd. De kieskeurige klant dient
volgens dit lijstje voor zijn brood
naar de Merenwijk, voor zijn mu-
LEIDEN - De Raad van Advies voor het Wetenschaps
beleid heeft het kabinet geadviseerd in Leiden een
documentatie- en studiecentrum voor het moderne
Japan op te richten. Dit centrum zal informatie op
wetenschappelijk, technische en economisch gebied
over Japan moeten gaan verzamelen.
De informatie zal, zo meent de raad, ter beschikking
moeten worden gesteld van het Nederlandse bedrijfs
leven, de overheid en onderzoekers. Op die manier
kunnen belangstellenden sneller dan thans mogelijk
is kennis nemen van ontwikkelingen in Japan als eco
nomische en politieke grootmacht.
Een commissie van de raad constateert dat het be
drijfsleven door de expansie van Japan in de westerse
en Aziatische wereld steeds meer te maken krijgt met
de noodzaak dieper inzicht te krijgen in het verschijn
sel Japan. Er blijkt behoefte te bestaan aan systemati
sche verzameling en bestudering van informatie over
dat land.
De raad stelt voor het centrum te laten verzorgen
door de Rijksuniversiteit in Leiden en de Erasmus
Universiteit in Rotterdam. In het centrum zullen on
geveer tien personen werkzaam moeten zijn.
Goekoop bijt
in het stof
AMELAND - Burgemeester
Goekoop van Leiden is giste
ren op Ameland letterlijk on-
deruit gegaan. Hij was een van
de zestien sprekers ter gelegen
heid van de benoeming van de
nieuwe burgemeester van
Ameland, het voormalige Leid
se raadslid Zonnevylle. Goe
koop had de installatie van
Zonnevylle aangegrepen om
een paar daagjes vakantie op
het eiland te komen houden, en
was derhalve met de fiets van
de veerboot gekomen. Voor
hem was daarom geen plaats in
de bus die genodigden naar het
ongeveer zeven kilometer ver
derop gelegen recreatiegebouw
bracht, waar de installatie
plaats had.
Goekoop moest fietsen, en
dat was op zich niet zo'n ramp
ware het niet dat de man in het
zicht van de finish een slipper
maakte op een kiezelpad en
languit tegen de vlakte ging.
Geheel bestoft en met een lelij
ke wond op de elleboog krab
belde hij overeind. „Ik heb in
het stof gebeten voor een raads
lid. Dat is doorgaans de bedoe
ling niet", meldde hij nadat een
arts de wond behandeld had.
Vakorganisatie presenteert nota Leids werk in discussie
Tilly Alvenaar-Peters bedankt artsen en verpleegkundig personeel
van de afdeling neurochirurgie: ze is bevrijd van de pijn in nek, armen
en rug. (foto Holvast)
BEIDEN - De werkgelegenheid in
'de dienstensector zal de komende
jaren flink achteruit gaan, vooral
door de voortgaande automatise
ring. De industrie daarentegen be
gint uit het dal op te krabbelen,
met name door de technologische
vernieuwingen die de afgelopen ja
ren in deze sector zijn doorge
voerd.
Dat zei Jos van Iersel, voorzitter
van de FNV afdeling Leiden, giste
ren bij de presentatie van de nota
'Leids werk in discussie'. In die no
ta pleit de FNV voor een belangrij
ker plaats van de industrie in de
Leidse economie. De gemeente
moet volgens de FNV meer aan
dacht schenken aan het aantrek
ken van industriële bedrijvigheid
en zich minder richten op het wer
ven van kantoorbedrijven. Van Ier
sel: "We zullen vooruit moeten
denken. Voorkomen moet worden
dat de Leidse economische struc
tuur een eenzijdig karakter krijgt".
In de nota 'Leids werk in discus
sie' geeft de Leidse FNV tal van
ideeën waarmee meer industriële
bedrijven naar Leiden kunnen
worden getrokken of waarmee
nieuwe bedrijvigheid kan worden
geschapen. De nota, die nog door
de verschillende bondsafdelingen
moet worden besproken en vastge
steld, is echter geen wetenschap
pelijke studie naar de mogelijkhe
den van industrie in Leiden. "Het
is meer een 'richtinggevende' no
ta", aldus Van Iersel. De FNV
hoopt dat de verschillende politie
ke partijen aanbevelingen uit de
nota overnemen in hun program
ma's voor de gemeenteraadsver
kiezingen van volgend jaar.
Lagere erfpacht
Parijs, het Shakespearetoneel in
Londen, overal stond ze op de plan
ken. In afleveringen van de school
televisie treedt ze nog regelmatig
op. "En niet als een of andere
clown: de geijkte kermisrot voor
dwergen", zegt ze met enige zelf
spot.
Tilly Alvenaar staat pal voor de
kleine mensen. Maar bij de kleine
mensen vereniging krijg je haar
niet. "Daar zou je maar een min
derwaardigheidscomplex van krij
gen".
LEIDEN - Op drie terreinen in het centrum zijn de mogelijkheden om te
parkeren verruimd. Op het terrein aan de Beestenmarkt is het voortaan
toegestaan de auto vier uur lang te laten staan, tegen een tarief van 1.50
per uur. Vroeger was de automobilist verplicht zijn wagen na twee uur
weer weg te halen.
Voor de parkeerterreinen bij molen De Valk en op het Ir. Driessenplein
is het voortaan zelfs mogelijk de auto de hele dag te laten staan. Ook hier
geldt een parkeertarief van 1.50 per uur, maar met een maximum van
negen gulden. Dit laatste bedrag kost dus een dagje parkeren. De
regelingen zijn gisteren ingegaan.
Behalve het actiever i
industriële bedrijven wil de FNV
tevens dat er ruimere mogelijkhe
den worden geschapen voor be
drijven om zich in Leiden te vesti
gen. Dat zou bijvoorbeeld kunnen
door procedures voor bestem
mingsplannen buiten de binnen
stad te versoepelen en de erfpacht
af te schaffen of in elk geval soepe
ler te hanteren. De FNV voelt wel
iets voor het idee van de PSP en
PPR om bedrijven een lagere erf
pacht te berekenen als zij aan een
aantal eisen voldoen.
De bond vindt dat beginnende
ondernemers die zich bezig willen
houden met industriële produktie
of toelevering aan industriële be
drijven actief moeten worden be
geleid. Aangezien er nu een groot
aantal verschillende instellingen
ieder op hun manier beginnende
en bestaande bedrijven begeleidt,
acht de FNV het noodzakelijk dat
de hulp van deze organisaties
wordt gebundeld binnen één in
stantie.
Van Iersel vindt dat de Stichting
Werkgelegenheid Leiden de aange
wezen instelling hiervoor is. Hij
meent daarom dat de stichting
meer verantwoordelijkheden zou
moeten krijgen. De Stichting
Werkgelegenheid Leiden zou zich
dan eveneens, met hulp van des
kundigen en begeleid door ge
meente en werkgevers- en werkne
mersorganisaties, moeten bezig
houden met het ontwikkelen van
'produktierijpe' ideeën. Daarmee
kan de basis worden gelegd voor
nieuwe bedrijven. Op die manier
hoeft niet telkens te worden ge
wacht op initiatieven van onderne
mers, maar kan 'uit het niets' be
drijvigheid en werkgelegenheid
worden geschapen. Deze nieuwe
bedrijvigheid kan worden verwe
zenlijkt met leningen van normale
investeringsbanken en met bijdra
gen van bijvoorbeeld rijk, provin
cie of het werkgelegenheidsfonds
van het gewestelijk arbeidsbureau.
Informatica
In haar nota geeft de FNV aan
welke industriën aangetrokken of
geschapen zouden kunnen worden
in Leiden. Dat zijn onder meer ap-
Sommige wmkeUers zullen er niet zo bUj mee zijn
ziekinstrument naar de Hooigracht
en voor zijn motor naar het Leven
daal.
Kleintjes
Waarom doet Bugamor dit? Ju
les J. Vos van de afdeling retail
market research vertelt dat Buga
mor aanvankelijk alleen werkzaam
was in de farmaceutische indus
trie, vervolgens een soort logboek
maakte voor de reclamewereld en
daarna oog kreeg voor de detaillis
ten. "Mensen met hart voor de zaak
en mensen die steeds meer in de
verdrukking zijn gekomen door
grote winkels".
Bugamor besloot kortom op te
komen voor de kleintjes met als
uitgangspunt de marketing. In 130
plaatsen is of wordt een willekeuri
ge groep mensen gebeld met de
vraag wie in een bepaalde branche
de beste winkelier is. "Sommige
branches als restaurant of koffie
shop zijn te subjectief, dus die vie
len er buiten", zegt hij er direct bij.
Het representatief geachte aantal
geënqueteerden moest een in alle
opzichten juiste afspiegeling van
de bevolking zijn en bij het ant
woord op een aantal dingen letten:
kwaliteit, assortiment, service, per
soonlijke bediening, sfeer en be
taalbaarheid.
Alle 'eersten de besten' worden
vervolgens op één hoopje geveegd
en voila: 'the best shops in town'.
Vos: "Je bevestigt dus eigenlijk de
mening van het publiek, want die
heeft een bepaalde zaak tot beste
gekozen". Met als voordeel: "De
klant van de één, kan een klant van
de ander worden".
Wie een 'best shop' heeft, kan be
sluiten om toe te treden tot dit ge
nootschap en betaalt dan contribu
tie aan Bugamor. Hij krijgt dan het
vignet dat hij voor zijn raam kan
hangen, hij neemt deel aan een
aantal consumentenacties en zijn
naam prijkt in het illustere rijtje
dat achtmaal per jaar in een krante
nadvertentie wordt gepresenteerd.
"Dat^ is dan plaatselijk", vult Vos
aan. "Later in het jaar, waarschijn
lijk september, gaan we ons natio
naal presenteren in zo'n 25 Ster-
spotjes".
Scheve ogen
Zijn alle winkels blij met deze
verkiezingen? Vos: "Er is hier en
daar wel eens sprake van angst.
Van winkeliersverenigingen die
denken dat wij er tussen komen
zitten. Maar daar is geen sprake
Dit vignet kun
nen de uitverko
ren winkeliers
voor hun ramen
hangen.
van, wij willen geen concurrentie
en in de praktijk merk ik ook niet
zoveel van scheve ogen. Het en
thousiasme is groot".
Jan Bentveld, verkozen tot beste
woninginrichter alhier, is zo en
thousiast. Hij heeft het prijswin
nende vignet duidelijk in het zicht
hangen. De firma Licht Interieur
(beste verlichting) heeft dat echter
niet. Een woordvoerder: "Nee, dat
vignet heeft allemaal van die tiere
lantijntjes. Een tamelijk roman
tisch bordje en dat hoort niet zo bij
de zaak".
Hij vindt het op zich wel leuk dat
de 'goede' zaken zich gebundeld
hebben, maar had het beter gevon
den als de soorten winkels meer op
elkaar waren afgestemd en als al
leen het centrum tot keuzemoge
lijkheid was genomen. "Dit is wel
aardig. Een leuk compliment, maar
ik denk niet dat het werkt".
paratenbouw, toegepaste informa
tica en lichte industrie. Deze moge
lijkheden heeft de bond overgeno
men uit het rapport van de com
missie Wagner.
Een probleem bij het opnieuw
industrialiseren van Leiden zou
kunnen zijn dat op dit moment
weinig industriegrond beschik
baar is. Van Iersel stelt dat er in het
verleden ooit sprake van is ge
weest om in de Coebel en in de
Morsebelpolder industrieterreinen
aan te leggen. Over deze plannen
wordt nu niet meer gesproken.
Van Iersel meent dat het geen
kwaad kan als de gemeente wat
meer vaart zet achter het ontwik
kelen van bedrijfsterreinen.
De FNV voelt er, in tegenstelling
tot de gemeente, ook veel voor om
meer winkels te vestigen in buiten
wijken. Hiermee is niet gezegd dat
de bond de winkels in het centrum
wil laten 'verpauperen'. "Wel
wordt voorkomen dat koopkracht
weg blijft 'lekken' naar winkelcen
tra in de regio", aldus FNV-pen-
ningmeester Herman Bleij.
'Leids werk in discussie' zal, als
het aan de FNV ligt, worden be
sproken in het geregeld overleg
tussen gemeente en werkgevers-
en werkgeversorganisaties. Ook is
de FNV van plan met de nota naar
het arbeidsbureau te stappen en
het om medewerking te vragen. Na
de zomervakantie wil de FNV een
discussie-avond over de nota be
leggen met vertegenwoordigers
van PvdA, CDA, WD en PPR/
PSP/CPN.
Bovendien denkt hij met zijn
aparte en moderne assortiment
toch wel zijn publiek te trekken.
"Voor de gemiddelde consument
is het toch vrij shockerend wat wij
hebben". Hoe kan hij dan toch ver
kozen zijn? "Ach, iedereen loopt er
wel eens langs en het ziet er apart
en duur uit. Dus denken de men
sen al gauw: dan zal het wel goed
zyn".
Traditioneel
Maar hoe zit het dan met de win
keliers die uit de boot zijn gevallen.
Inderdaad, geen scheve ogen? Se
cretaris Jilleba van de winkeliers
vereniging Haarlemmerstraat sluit
het zeker niet uit: "Ik heb bij ge
rucht gehoord dat sommige winke
liers er niet zo blij mee zijn. Precies
weet ik het dus niet, maar we heb
ben er volgende week dinsdag een
vergadering over".
De winkelier die geen 'best shop'
heeft, kan trouwens ook extra zijn
best gaan doen. De verkiezing is
een jaarlijkse. Maar erg veel kans
geeft Vos zo'n ondernemende on
dernemer niet: "De klant denkt
toch per definitie traditioneel".
Aan de andere kant: "Het kan na
tuurlijk gebeuren. Een winkeliei
die minder zyn best doet, maakt
immers een soort anti-reclame
voor de anderen. Dat kunnen we
natuurlijk niet toestaan".