'Omroepen moeten hun koers
wijzigen; dat is noodzaak'
Handig, zo n reservezender als BRT 2
TV-rubriek
Argentinië herdenkt tangozanger Gardel
door
Nico Scheepmaker
NOS-televisiehoofd Carel Enkelaar gaat met pensioen
ZATERDAG 6 JULI 1985
RADIO-TV-KUNST
PAGINA 27
Dat heeft toch wel iets handigs,
zo'n reservezender als BRT-2,
waarop je de ene keer een week
lang de hele avond het Reine Eli
zabeth Concours voor violisten
kunt dumpen, en de andere keer
de hele dag continu Wimbledon
kunt uitzenden. Voor kabelkij
kers kan het ook heel praktisch
zijn dat de BRT-2 Wimbledon
doet, en Duitslands-2 ook, want
op die manier kon ik op mijn
twee tv's tegelijkertijd naar de
uitschakeling van Lendl op de
BRT kijken, en naar de overwin
ning van Becker op Duitsland-2,
terwijl zij toch niet eikaars tegen
standers waren.
Maar Duitsland had de voor
keur gegeven aan zijn eigen man,
zodat je als kabelkijker zowel
naar de eerste keus-wedstrijd als
naar de tweede keus-wedstrijd
kon kijken. Dat de service daar
bij beneden wordt ingegeven en
tegelijkertijd boven wordt outge-
called, is een handicap waar je al
snel mee leert te leven-
Woensdagmiddag deed zich
nog een interessant dilemma
voor met betrekking tot de voor
keursbehandeling die of Wim
bledon, of de Tour de France op
een gegeven moment verdiende.
Nederland-2 en BRT-2 zonden al
lebei de match tussen John
McEnroe en Kevin Curren uit,
die een sensationeel verloop ken
de: 6-2, 6-2, 6-4. Tijdens de derde
set diende zich de Tour de Fran
ce aan, maar omdat een tennis
wedstrijd voor Jon McEnroe
nooit verloren is voordat de laat
ste slag geslagen is, bleef het tot
op het laatste moment spannend
zou er nog een dramatische
ommekeer komen of niet?
Aan de andere kant viel de ont
stane situatie in de Tour de Fran
ce ook niet te versmaden! Twee
Nederlanders, Teun van Vliet en
Henri Manders, waren ontsnapt,
en niet zo'n klein beetje ook.
Twintig minuten voorsprong
hadden ze op een gegeven ogen
blik op het peloton. Zulke voor
sprongen kwamen vroeger al
leen op zeer warme dagen voor
als een hittebestendige Algerijn
de kuierlatten nam en het pelo
ton zijn twintig minuten voor
sprong goedmoedig gedoogde.
Een extra pikant facet aan het
uitgelopen duo was nog, dat zij
voor concurrerende firma's re
den, ook al zijn beiden Nederlan
der. Teun van Vliet is van de
ploeg Swerts, Manders van de
ploeg Raas. Zo staat het althans
in de kranten, wat een even ireë-
le voorstelling van zaken is als
het zou zijn geweest wanneer de
voetbalverslaggever vorig sei
zoen zou hebben gemeld dat
Vanenburg de score opende voor
de ploeg-De Mos, waarna Gullit
de stand weer gelijktrok voor de
ploeg-Fafié.
Maar goed, dit terzijde, Studio
Sport op Nederland-2 en BRT-2
moesten een keus gaan maken:
tennis of Tour de France. Tot
mijn verbazing zag ik, dat BRT-2
rustig doorging met McEnroe-
Curren, hoewel België toch een
wielerland bij uitstek is. Blijk
baar vinden zij de naderende uit
schakeling van 's werelds groot
ste tennisser belangrijker en
journalistiek gezien interessan
ter dan de uitlooppoging van
twee wielerknechten, bedacht ik,
en ik knikte goedkeurend.
Nederland-2 koos daarentegen
voor de Tour de France en ook
toen knikte ik goedkeurend
want voor de Nederlandse kij
kers was zo'n uitzonderlijke uit
looppoging van twee landgeno
ten natuurlijk interessanter dan
een tennisduel tussen een Ame
rikaan en een pseudo-Ameri-
kaan. Beide organisaties namen
dus de journalistiek meest juiste
beslissing, ook al viel die geheel
anders uit. Voor de dubbelbeeld-
kijker was dit bovendien de idea
le oplossing, op die manier hoef
de hij niets te r
Overigens merkte ik enige tijd
later dat de Belgische beslissing
om op BRT-2 Curren-McEnroe te
blijven uitzenden niet zozeer een
manmoedige, op hoog journalis
tiek niveau genomen besluit was
geweest dat na een korte maar
hevige interne strijd achter de
schermen was genomen, want de
Belgische televisie had de Tour
de France gewoon op BRT-1 uit
gezonden.
Hier wreekte zich dus de zui
nigheid van de tv-kijker die
denkt dat hij de televisie wel met
twee toestellan kan mannen in-
plaats van op safe te spelen met
DRIE toestellen, maar ook bleek
hier weer eens uit dat het toch
wel iets handigs heeft, zo'n reser
vezender als BRT-2, waarop je
rustig Wimbledon kunt blijven
uitzenden terwijl je op BRT-1 de
Tour de France uitzendt...
Dit allemaal gezegd zijnde (en
nog even gestipuleerd hebbende
dat de Franse tv ondanks de heli
kopter en moto 1 en moto 2 die
etappe met de half geslaagde,
half mislukte vluchtpoging van
de twee Nederlanders op misera
bele wijze in beeld bracht, zodat
je geen idee had dat Manders nog
maar 11 seconden voorsprong op
het peloton had), wordt het tijd
om over te gaan tot de orde van
de dag, en te zeggen dat het Bel
gische tv-spel 'De man die niet
van gedichten hield' een pleidooi
was voor het vaker overnemen
van de beste Belgische voort
brengselen op dit gebied, terwijl
ik me ook heel goed kan voor
stellen dat Veronica met zijn mu
ziekdag van vier uur 's middags
tot middernacht, het walkman
type onder de kijkers een groot
plezier heeft gedaan.
HILVERSUM/GRONIN
GEN (GPD) Per 1 oktober
verdwijnt de laatste televi
sieman van het eerste uur
uit de nationale omroeppic-
ture. Voor sommigen een
opluchting, voor anderen
een moment om bij stil te
staan. De één kan niet tegen
een baas boven zich en de
ander wil nu eenmaal gedo
mineerd worden. En domi
nant is hij, maar hij heeft
ook veel te vertellen over
hoe het wél moet in Hilver
sum. NOS-televisiehoofd
Carel Enkelaar was al op
zeer jeugdige leeftijd
woordvoerder bij de ver
kenners en heeft sindsdien
zijn mond niet meer gehou
den. „En ik ben het voorlo
pig ook niet van plan, want
stilzitten kan ik nu eenmaal
niet". Voor hij woordvoer
der van de verkenners
'werd, viel hij op door de
aparte manier waarop hij
ter wereld kwam. „De ach
ternaam van mijn vader ken
ik niet".
door
Fred van Garderen
„Mijn moeder was een Duitse die
rond 1920 in Bonn woonde met
haar ouders. Op een dag kwam bij
hen in de kost een zoon van een
gevluchte Witrussische militair,
die voor ingenieur studeerde aan
de universiteit van Bonn. De ka
mers van mijn moeder en die jon
gen hebben kennelijk een beetje
dicht bij elkaar gelegen met als re
sultaat ik. Die jongen en mijn moe
der wilden gaan trouwen, want het
was zeker in 1920 een grote sensa
tie dat iemand een kind kreeg zon
der getrouwd te zijn. Die jongen
had verbindingen in Zuid-Amerika
en hy wilde daar naar toe. Maar de
moeder van mijn moeder, die in
middels weduwe was geworden,
moest dan mee en die wilde niet
over de oceaan. Mijn moeder wilde
haar moeder weer niet in de steek
laten. Dus die jongen, mijn vader,
ging alleen. Men sprak af dat men
elkaar regelmatig zou schrijven en
zo gauw de mogelijkheid daar was
met elkaar zou trouwen. Mijn moe
der schreef de ene brief na de ande
re en kreeg nooit antwoord gedu
rende vijf jaar".
„Toen kreeg zij een aanbieding
om directrice te worden van een
dekenfabriek in Zutphen in Neder
land. Zij leerde daar een leerling-
machinist van de Nederlandse
Spoorwegen kennen, ene Joseph
Christiaan Enkelaar uit Brummen.
Men hield van elkaar en men be
sloot te trouwen".
Daags voor de bruiloft verscheen
in Brummen een Witrus die ver
klaarde dat hij ontdekt had dat zijn
zuster bij wiehij in Zuidamerika
woonde alle brieven van mijn moe
der had onderschept. Toen hij dat
eenmaal wist, is hij naar mijn moe
der op zoek gegaan om met haar te
trouwen".
Er moesten beslissingen geno
men worden. Enkelaar bood mijn
moeder de volle vrijheid. Maar
moeders banden met mijn moeder
waren gesleten. Dat Enkelaar zich
ook nog wegcijferde, daags voor
het huwelijk, maakte haar liefde
voor hem alleen maar sterker.
Toen mijn vader dit vernam, ver
trok hij nog voor de huwelijks
plechtigheid naar Zuid-Amerika.
Sindsdien is niets meer van hem
vernomen.
Journalist
Van de Witrus geen teken van le
ven, maar van zijn zoon Carel des
te meer. Op achttienjarige leeftijd
werd hij journalist bij 'Het Cen
trum', katholiek dagblad voor
Twente, en hij heeft sinds die tijd
in medialand vertoefd.
„De dag dat ik journalist werd
bloeide ik op. Een perskaart bete
kende autoriteit, dat betekende
toen veel voor me. Ik was daarvoor
niks. Ik had geprobeerd stofzui
gers te verkopen. Tegenwoordig
zegt zo'n kaart mij niets. Ik heb nu
gezag, maar toen was dat heel an
ders. Ik kwam uit een heel eenvou
dig gezin. En ik wilde altijd wel
journalist worden dus toen ik dat
eenmaal werd, dat was fantas
tisch".
„De eerste dag moest ik een stuk
schrijven over een uitvoering van
de gymnastiekvereniging waar ik
zelf lid van was geweest. Altijd een
lachertje. Deugde nergens voor. En
daar sta je dan opeens met die
NOS-televisiebaas Carel En
kelaar (64) verlaat per 1 okto
ber zijn stoel. De avontuurlijk
aangelegde Carel begon op 18-
jarige leeftijd een journalistie
ke loopbaan in Twente. Hij
was actief, hield van organise
ren en werd uiteindelijk de
hoogste baas bij de NOS. Pas
sief verder leven wil hij niet.
Misschien richt hij straks een
eigen (communicatie) bedrijf
je op.
perskaart: Heren, mag ik... Dat is
heerlijk. En dat is niet je verschui
len achter de perskaart, maar het is
dat je opeens gestegen bent op de
maatschappelijke ladder. Dat
bleek uit die perskaart".
„Voor die tijd had ik al geschre
ven in het verkennersblad en was
ik tevens woordvoerder van die
club. Dat boeide me toen al. Ik ben
nu eenmaal avontuurlijk aange
legd, dat ben ik nog. En als je dat
bent, word je actief en dan ga je
wat organiseren. Dan word je van
zelf patrouilleleider. En dat is geen
macht, maar meer het kwijt raken
van energie. Ik overzie situaties
sneller dan een ander en dat is heel
essentieel, want dan spring je daar
op af en neem je automatisch de
leiding. Het omgekeerde is dat als
je eenmaal de leiding hebt en zitje
in een verantwoordelijke positie, je
heel voorzichtig met je prioriteiten
moet omspringen. Je moet dan ze
ker geen gebruik maken van de be
voegdheden die je hebt. Dan gaat
het mis. Er komen veel psychologi
sche en tactische factoren in het
spel. Het is dan ook geen kwestie
van macht geweest, maar meer
van: daar zit wat in. En iemand
moet daarover de leiding hebben".
Vijanden
„Ik weet dat het wel eens in een
verkeerd keelgat schiet. Je krijgt
vijanden. Er zijn twee soorten be
slissingen die je neemt: één die
door iedereen begrepen wordt en
dan krijg je applaus en één die niet
door iedereen begrepen wordt,
maar die je voor jezelf hebt vastge
steld vanuitjouw visie ook al komt
het niet populair over. Een voor
beeld van de laatste variant. Ton
Planken heeft ooit gezegd dat En
kelaar net een neutronenbom is:
hij laat het NOS-gebouw staan,
maar doodt de mensen. Dat heb ik
hem niet eens kwalijk genomen,
maar hij heeft het toen niet begre
pen. Hij beweert dat ik de materië
le zaken prioriteit geef boven de
posities, het lot en de gevoelens
van de mensen. Maar het is ander
som. Ik zou niet graag gedetail
leerd formuleren in welke gevallen
ik hier de bestaande regels onder
geschikt heb gemaakt aan het wel
zijn van de mens in bepaalde geval
len. En dat kan je dan ook niet uit
leggen, want dan werkt het niet".
„Daarom vind ik het een opper
vlakkige en vluchtige kenschets
van de goede Ton. Maar ik begrijp
wel waarom het ging. Ton had te
recht veel kritiek op de positie in
Den Haag (Ton Planken werkte
toendertijd bij Den Haag Vandaag,
FvG), maar die was in die omstan
digheden niet te veranderen. Zijn
activiteiten, zijn inzicht en zijn dy
namiek gingen in die tijd veel ver
der dan de mogelijkheden het toe
lieten. En dan moet je compromis
sen sluiten in dit omroepbestel, die
door het hoofd, door mij, worden
genomen".
„Met de benoeming van Peter
.Brusse als hoofdredacteur van het
journaal heb ik weinig te maken
gehad. Ik heb dat overgelaten aan
Ed van Westerloo, omdat hij daar
de man voor was. Hij was de hoofd
redacteur die opgevolgd moest
worden en bovendien is hij mijn
opvolger. Van Westerloo heeft me
wel op de hoogte gehouden van de
vorderingen en mij meegedeeld
dat ze op Brusse waren uitgeko
men. Ik heb daarna Brusse geluk
gewenst. Ik moet aannemen dat hij
de beste is. De benoemingscom
moet weten dat er in 1990 zo'n 130
satellieten boven Europa hangen
die allemaal signalen naar de Euro
pese aardbodem zenden. Dat is na
tuurlijk niet allemaal tv, maar ze
ker 50 tot 60 geven tv-programma's
door. Zeg datje in Nederland tegen
die tijd er 30 kunt ontvangen. Denk
dan maar niet dat de mensen nog
zitten te wachten op hun avondje
AVRO. Die gaan met hun afstands
bediening achterover in de luie
stoel en die zoeken naar iets leuks.
En die weten echt niet meer dat de
omroepster vorige week gezegd
heeft, dat 'we' donderdagavond om
zeven uur weer terug zijn. Dus de
omroep moet zich instellen op dat
tijdsbeeld dat zich nu al ontwik
kelt. Zowel in Den Haag als in Hil
versum. Zoals het huidige bestel
functioneert zal het niet op kunnen
boksen tegen het tv-geweld van
1990".
Boodschap
Carel Enkelaar: 'Ik zou me zorgen maken als ik geen zorgen meer had.
missie, waarvan Van Westerloo
dus voorzitter was, heeft unaniem
de beste gevonden. Klaar".
Nog fit
„Per 1 oktober ben ik hier klaar.
Dan ga ik met pensioen. Maar ik
voel me nog fit genoeg om wat an
ders te gaan doen. Ik kan mijzelf
nu een eigen wereld uitzoeken. En
dat is niet dev wereld van de filate
listen, maar die van de communi
catie. Daarin ben ik nu eenmaal op
gegroeid vanaf 1938, toen ik jour
nalist werd. En in mijn positie hier
ben ik op zoveel uitkijkposten te
recht gekomen, ook internationaal,
dat ik wel een beeld heb van wat er
in de wereld aan comunicatie-ont-
wikkelingen en structuren aan de
gang is. Daarin zitten facetten die
mij geweldig boeien en waar ze
enige know-how ook best kunnen
gebruiken, denk ik. Dus ik durf te
veronderstellen dat ik na 1 oktober
wel weer ergens opduik. Waar weel
ik nog niet, maar ik moet zeggen
dat er sinds enkele maanden uil
verschillende richtingen wel al
suggesties, verzoeken en aanbie
dingen op mij af komen. Die moei
ik allemaal eens bijelkaar vegen en
ik zie wel hoe ik het presenteer.
Eventueel in een eigen onderne
ming, maar dat is allemaal nog
vaag. Pat ik wat blijf doen is echter
wel zeker. En dan denk ik aan sa-
telliet-tv".
„Ik heb ooit geroepen dat satel-
liet-tv de pest is voor de omroepen.
Dat klinkt tegenstrijdig, maar dal
kan ik wel uitleggen. Satelliet-tv is
één nieuw verschijnsel en veran
dert het hele beeld. Daar moet je je
bij aanpassen. En als je dat niel
doet dan wordt het verschijnsel sa
telliet-tv een groot gevaar. Ik ben
sinds 1955 een voorvechter ge
weest van een zo goed mogelijk ge
zamenlijk programma en als ik op
stap zal ik nooit de bestrijder van
het gezamenlijk programma wor
den. Ik kan in de toekomst in pro
jecten terecht komen die concurre
rend kunnen werken, maar die be
staan in het kader van een ontwik
keling die al aan de gang is. Die
start ik niet. Voor mij had die er al
mogen zijn. Ik vind nieuwe ont
wikkelingen, ook als ze als concur
rentie worden ervaren, een injectie
en een versnelling van kwaliteits
verbetering aan deze kant. Nou,
misschien kan ik ze een handje hel-
(foto GPD)
pen. Misschien werk ik er dan aan
mee dat de omroeporganisaties als
nog hun koers wijzigen. Want dat
is noodzaak".
Het is nu eenmaal een feit dat
door de ontwikkeling van satelliet
en kabel hele nieuwe mogelijkhe
den ontstaan. Er is tevens een ge
brek aan inzicht bij de bestaande
omroeporganisaties en dat geldt
niet alleen voor Nederland - om te
doen of er niets aan de hand is,
want ze zijn bang voor hun eigen
positie en structuur. Kortom: er
wordt in heel Europa struisvogel
politiek gepleegd".
Men steekt de kop in het zand en
hoopt dat de bui wel overdrijft. Dat
is volslagen onverantwoord. Je
„Wat er naar mijn mening moet
veranderen is het volgende: je
moet de geprofileerde omroepen
de kans blijven geven om hun
boodschap onbeschadigd op dat
scherm te brengen. Maar dan moet
dat ook in een positie zijn zodat de
kijker het aanvaardt. Dat zou bete
kenen dat je de twee netten die we
nu hebben een algemeen, BBC-
achtig of NOS-achtig, programma
laat uitzenden met daarin inge
bouwd de garanties voor omroep
organisaties. Maar dan gecoördi
neerd. De kijker moet weten dat op
dat en dat tijdstip zijn omroep op
het scherm verschijnt. Dan is de
zaak niet meer versnipperd, wel
strakker georganiseerd en dan heb
je tenminste een pakket aan te bie
den aan je kijkers dat wellicht ook
nog kan concurreren met de rest.
Dan kan je altijd nog een derde net
in het leven roepen gevuld met
meer entertainment en amusement
die betaalt wordt uit reclamegel
den. En ik weet dat de kranten dan
wel weer zullen gaan jammeren,
maar die moeten ook initiatieven
tonen. Die kunnen zich ook in de
tv-wereld storten. In Amerika
werken grote tv-maatschappijen
samen met grote kranten. Als het
geld aan de ene kant niet binnen
komt dan probeer je het gewoon
van de andere kant binnen te krij
gen. De uitgevers moeten gewoon
actiever zijn".
„De geprofileerde omroeporga
nisaties (EO, VPRO, NCRV, KRO,
VARA) zijn tot op heden te passief,
maar - en dat is juist zo erg - die
hebben in de huidige ontwikkelin
gen een grotere overlevingskans
dan de drie niet-geprofileerde
(TROS, AVRO, Veronica). Deze
drie met hun amusement en enter
tainment zullen het op moeten ne
men tegen een zender uit Las Ve
gas of iets dergelijks. Zij zullen
waarschijnlijk ook als de tijd daar
is overstappen naar het commer
ciële gebeuren. De andere vijf be
schikken echter over iets exclu
siefs dat uit het buitenland niet
komt. Dat exclusieve bezit - lees
boodschap - moetje beschermen,
uitbouwen, krachtig maken en dan
moet je genoegen nemen met een
kleinere kijkdichtheid, want de
koek is op dat scherm nu eenmaal
groter gewqrden. Maar je hebt in
elk geval je publiek iets te bieden
wat een ander niet heeft. Die ge
dachte moet je cultiveren. De EO
zal de minste last hebben van de
ontwikkelingen; de VPRO zal min
der last hebben".
„Het is dan ook de waanzin van
de omroepwet en ook van het con
cept dat er ligt, dat de omroepver
enigingen gedwongen worden om
een totaal pakket te maken, want
dat is hun ondergang. Ze moeten
gedwongen worden om hun bood
schap te brengen. De gedachte dat
het een totaal programma moest
worden dateert van lang, heel lang
geleden en was eigenlijk bedoeld
als een soort compromis op de ge
dachte van een nationale omroep.
Door deze gedachte ervaren de om
roepen de NOS als een concurrent,
terwijl ze juist meer zouden moe
ten samenwerken. Ik denk dat dat
voorkomt uit benepenheid en een
beperkt inzicht in de werkelijke si
tuatie in Nederland".
„Het begon allemaal al met de
heer Vogt, de toenmalige voorzit
ter van de AVRO. Die heeft zijn
omroep altijd gezien als de enige in
Nederland. De AVRO heeft zich
ook altijd gezien als de NOS, de
NOS was volgens hen overbodig.
Ik kan me dat best voorstellen ge
zien hun mentaliteit, maar het feit
is nu eenmaal dat de structuur is
zoals-ie is. En als er dan in 1966 een
gezamenlijk programma wordt in
gesteld, dan moet je daar aan mee
werken".
Zorgen
„Dat wil overigens niet zeggen
dat we hier als kat en hond door
Hilversum dollen. Zeker niet in de
persoonlijke sfeer. Okay, ik kan
niet ontkennen dat de heer Wallis
de Vries onlangs geroepen heeft:
de NOS moet een kopje kleiner.
Daarmee verwoordt hij dan het
AVRO-standpunt. Bij de TROS ligt
dat al veel minder scherp. Maar ik
denk dat de bestaande omroepor
ganisaties in de gaten zullen krij
gen dat ze het zonder die NOS niet
aankunnen. Een bekende kreet is
dan ook: Als de NOS niet bestond,
moest hij nu nog worden opge
richt. En dat is juist".
„Ik ben niet iemand die stil kan
zitten. Ik hou wel van de natuur en
ik hou ook van reizen, maar ik
denk dat zolang ik gezond blijf het
één met het ander wil combineren.
Ik kan mij niet voorstellen, en mijn
vrouw ook niet, dat ik na 1 oktober
passief verder zou gaan. Er moet
altijd wel iets te doen zijn, dat er
weer iets van de grond komt. Ik
zou niet zorgeloos kunnen leven.
Integendeel: ik zou me zorgen
gaan maken als ik geen zorgen
meer had. Ik word ook altijd onge
rust als er niets aan de hand is. Het
is geen werkverslaving, want ik
doe het heel selectief. Ik mag graag
ergens aan beginnen wat er nog
niet is. Dat is een stukje creativiteit
denk ik".
„Ik was de eerste tv-recensent in
Nederland (onder het pseudoniem
Verrekijker bij de Volkskrant,
FvG), omdat tv iets nieuws was. Je
schreef toen voornamelijk voor de
mensen die geen tv hadden. Nu
heeft het geen zin meer. Nu lezen
de mensen die de vorige avond ge
lachen hebben dat er niets aan was.
Overbodig. Ik ben in 1955 het jour
naal begonnen, omdat er iets te
maken was. En het is opgebouwd
tot wat het nu is. Ik heb deze job
aangenomen, omdat er iets op te
bouwen viel. Ik ben begonnen in
een prullebak aan de Emmastraat
en kijk nu maar eens rond; er staat
een hele stad. Het werk is gedaan.
Als ik geen 65 zou worden zou het
toch hoog tijd worden om hier te
vertrekken".
BUENOS AIRES (AP) - De plotse- Met de vijftigste herdenking
linge en mysterieuze dood 50 jaar zijn dood heeft 'de Gardel-indus
afgelopen dagen in een grote golf we boeken over de zanger uitgege
i nostalgie herdacht. De zanger
kwam eind juni 1935 bij een on
verklaarbaar vliegtuigongeval in
Colombia om het leven. Hij was
toen 44 jaar en stond op het top
punt van zijn roem.
Met zijn krachtige klagende im-
migrantenstem, waardoor hij de
'zorza criollo' (de zanglijster) ge
noemd werd, zong hij zich in de
Bij zijn graf stapelen de bloemen komen dat hij in de Eerste Wereld-
zich op. Buenos Aires heeft aange- oorlog dienst moest doen
waaronder een 'Eerste Garde
liaans woordenboek', een naslag
werk vol trivialiteiten over de man.
Platenmaatschappijen hebben
weer series nieuwe herdenkingsal
bums op de markt gebracht met al
zijn grote hits.
Radiostations hebben dagelijks
zijn muziek uitgezonden en kran-
harten van miljoenen en vooral van ten drukken per dag verscheidene
vrouwen. Zijn dood heeft nog wei- pagina's met verhalen over de zan-
nig aan zijn populariteit veranderd.
De meer dan 900 opgenomen liede
ren zijn dagelijks goed voor nieu
we fans.
ger af. De TV-stations zenden om
de haverklap een van de elf films
uit waarin de zanger opgetreden
heeft.
kondigd dat het een metrostation
naar Gardel gaat vernoemen. De
zanger heeft al een straat en een
plein op zijn naam staan. Een naam
die niet zijn echte was, net zo als hij
van origine geen Argentijn was.
'Kleine Carlos' zoals hij vaak lief
kozend genoemd wordt, werd ge
boren als Charles Romual Gardes
in Toulouse op 11 december 1890
als zoon van Bertha Gardes en een
onbekende vader. Twee jaar na zijn
geboorte emigreerde zijn moeder
naar Argentinië, waar ze in Buenos
Aires bij de centrale markt ging
wonen. Toen de zanger de twintig
gepasseerd was, probeerde hij zijn
afkomst te verbergen om te voor-
Franse leger. Hij verwierf het Ar
gentijnse staatsburgerschap op pa
pieren waarin als geboorteplaats
Tacuarembo, Uruguay vermeld
stond.
Zijn zangcarrière steeg met de
populariteit van de tango die ont
staan is in de obscure dansgelegen
heden van de sloppenwijken van
de immigranten in Buenos Aires
en die traditioneel in tweekwarts
maat gespeeld wordt met een ban
doneon, een bepaald type accor
deon. De roem van Carlos Gardel
beslaat heel Latijns Amerika, de
Caribische eilanden en Frankrijk
en Spanje. In al deze landen is de
dood van Gardel uitvoerig her
dacht.
