Zware crisis in
Spaanse kabinet
'Doodseskaders'
in Zuid-Afrika
Gorbatsjov en 'operatie-charme'
Gonzalez moet vijf ministers vervangen
Geen codicil in België:
'Wie zwijgt, stemt toe'
Amerikanen schaven kennis
over het Midden-Oosten bij
Japan kan meedoen aan Star Wars
VRIJDAG 5 JULI 1985
BUITENLAND
PAGINA T'
MADRID - Het vertrek van vijf ministers heeft in Spanje onverwacht een regeringscrisis
te weeg gebracht. Op last van de Spaanse premier Félipe Gonzalez moesten gisteren vier
ministers hun portefeuilles inleveren, terwijl op de valreep de machtige minister van
economie en financiën, Miguel Boyer, om persoonlijke redenen zijn ontslagbrief indien
de.
BRUSSEL - In België zullen art-
sen voortaan na het overlijden van
iemand zijn of haar organen voor
transplantatiedoeleinden mogen
wegnemen, zonder dat de betrok
kene daar voor het overlijden toe
stemming toe heeft gegeven.
door
Hans de Bruijn
De Belgische Senaat ging giste
ren akkoord met een wetsvoorstel
daartoe van staatssecretaris van
volksgezondheid Aerts. Hoofdre
den achter dit opmerkelijke voor-
stel is het grote tekort in België aan
donors van lichaamsdelen.
Volgens het wetsvoorstel kan ie
mand wel bij zijn leven verklaren
dat zijn organen niet voor trans
plantatie mogen worden gebruikt.
In feite is hierbij dus sprake van
een negatieve wilsverklaring.
Ook heeft de familie van de over
ledene het recht om het verwijde
ren van lichaamsdelen tegen te
houden. In feite gaat in België dus
het principe 'wie zwijgt, stemt toe'
gelden. Is er geen familie of zijn die
niet tegen, dan kan de arts zijn
gang gaan.
Men hoopt dat nu meer organen
voor transplantatie ter beschik
king komen, vooral nieren. België
is het land met het grootste aantal
nierpatiënten in heel Europa. Vo
rig jaar wachtten 500 mensen op
een nieuwe nier, maar er waren er
slechts 200 beschikbaar. Daardoor
zijn de vele nierpatiënten aangewe
zen op nierdialyse, het 'spoelen'
van de nieren. Dialyse is echter
twee maal zo duur als een nier
transplantatie.
Onderzoek heeft uitgewezen dat
de Belgen onverschillig staan te
genover transplantatie en donor
schap. Het wetsvoorstel voorziet
ook in een regeling voor het vast
stellen van de dood van de donor.
Voortaan moet bij een potentiële
donor door drie artsen de 'absolu
te' dood worden geconstateerd.
Hiermee wil men voorkomen dat
bij mogelijk nog niet echt dode pa
tiënten ('klinisch dood') toch orga
nen worden weggenomen.
Wat aanvankelijk was aangekon- ketting moest uitaraard breken bij
digd als een louter technische ope- de zwakste schakels, in dit geval
politie- bij Baron en Campo. Dat ook de
politieke kop van minister van au-
ratie om de persoonlijke
ke tegenstellingen in de rr
sche sector van het kabinet op te tonomiezaken De la Quadra viel,
lossen, zoals Gonzalez gisteren op had meer te maken met diens ge-
een persconferentie in Madrid toe- brekkige functioneren op zijn de-
gaf, is uiteindelijk uitgedraaid op partement.
een regelrechte regeringscrisis De sleutel van de kabinetscrisis
waarvan de gevolgen nog onvoor- ligt echter bij het vertrek van de
ministers van buitenlandse zaken
(Fernando Moran) en van economi
sche zaken en financiën (Boyer).
Het wippen van Moran kwam eer
gisteren des te meer als een verras-
sing, omdat de minister van bui-
De conflicten tussen Boyer en de tenlandse zaken uit alle enquêtes
spelbaar zijn.
door
Gerrit-Jan Hoek
ministers van toerisme, transport
en communicatie, Henrique Ba
ron, en van openbare werken, Ju
lian Campo, waren de laatste
maanden zo hoog opgelopen, dat dat Moran nog geen twee jaar gele-
Gonzalez wel moest ingrijpen om den het gewilde object was van een
verslechtering van de relaties bin- eindeloze serie verspaanste Bel-
nen het kabinet te voorkomen. De genmoppen over zijn persoon. Die
WASHINGTON (GPD) - Het is nu ook
in Amerika tijd om een boek over wil gebruik maken
het Midden-Oosten te schrijven.
Als gevolg van het gijzelingsdrama
is de verkoop van boeken over het deel".
Midden-Oosten naar recordhoog-
algemene waardering had Moran
persoonlijk afgedwongen met een
imponerende reeks politieke suc
cessen. Zo had Moran de Franse re
gering weten te overtuigen einde
lijk de ETA aan te pakken, de
weerstand van Engeland om over
de soevereiniteit van Gibraltar te
onderhandelen te doorbreken, de
relaties met Marokko waren beter
dan ooit tevoren, en als kroon op
zijn werk was Moran erin geslaagd
Spanje op betrekkelijk redelijke
voorwaarden binnen de EG te
loodsen. En ondanks die imposan
te staat van dienst werd Moran
toch gewipt, tot zijn niet geringe ir
ritatie.
Als reden voor het ontslag van
Moran gaf premier Gonzalez giste
ren op, dat Moran zijn taken naar
behoren heeft uitgevoerd, maar dat
de nieuwe periode met de integra
tie in Europa een verandering van
personen verlangde. De argumen
ten van Gonzalez overtuigden al
lerminst. Te meer niet nu de pre
mier er en passant aan toevoegde
dat Moran deze zaken ook wel zou
kunnen uitvoeren.
De diepere oorzaak van het ge
dwongen vertrek van Moran moet
daarom in andere factoren gezocht
spelen. De uitgever worden. Het is een publiek ge
heim, dat het persoonlijk niet altijd
even goed boterde tussen Gonzalez
en Moran. De premier moest in de
jaren zijn minister van
te voorschijn kwam als de popu
lairste minister van het kabinet.
Die kwalificatie krijgt alleen
reliëf als men nagaat
Sterilisatie
in Thailand
BANGKOK (Rtr./UPI) - Tek
Kor, nationaal zinnebeeld van
de mannelijkheid in Thailand,
heeft gisteren op het allerlaat
ste ogenblik afgezien van de
sterilisatie die hij zich als echt
genoot van zeven vrouwen en
vader van tweeëntwintig kin
deren had voorgenomen.
In de plaats ervan bezwoer
hij een achtste vrouw te nemen
en zijn gezin te vergroten. On
danks Tek Kors afwezigheid
was Sterilisatiedag een groot
succes en was het record van 80
.ingrepen van vorig jaar kort na
twaalf uur 's middags al gebro
ken.
de uit
spraak van de gijzelaar/woordvoer
der Allyn Conwell: „Leer en neem
BELFAST - De militante Noordierse leider ds. Paisly heeft gisteren met zijn aanhang de traditionele
Oranjemars gelopen. Er heerste spanning in de stad, na een oproep van de regering aan Paisly om katholieke
wijken zoveel mogelijk te mijden. Paisly negeerde dat advies, maar tot rellen kwam het niet. (foto epa)
ten gestegen. Boeken en nog meer van The Sunday Times in Beiroet,
schrijvers en uitgevers die de afge- heeft de afgelopen weken meer
lopen maanden op de markt zijn dan honderd radio- en televisie-in-
verschenen, hebben daarvan ge- terviews gegeven. Haar boek, „Sa
cred Rage, the Wrath of Modern Is
lam", gaat over sjiieten en moet bij-
a wel een succes worden. Behalve
Robin Wrightcorrespondent buitenlandse zaken herhaaldelijk
tot de orde roepen en publiekelijk
door
Jaap van Wesel
op de vingers tikken
tileren van al te persoonlijke opi-
Gisteren werd in politieke krin
gen in Madrid ook gesproken over
liscrete maar niet mis te verstane
dan dat het pas in september uit zal externe druk om Moran de laan uit
komen, en wie weet "hoe de belang
stelling voor het Midden-Oosten e
president Carter, heeft een uitste- lijk op de markt te brengen. Ti
kend boek geschreven over de cri- geld.
sis in Iran, als gevolg van de val
de sjah, onder de titel „AU FaU
Ook een oud-gijzelaar uit Liba-
te sturen vanwege het feit dat hij
geen hoge prioriteit gaf aan het
vestigen van diplomatieke betrek
kingen met Israël en zich vastgebe
ten had om als compensatie voor
het aanblijven in de NAVO van de
Verenigde Staten een reductie i
Down". Carter zelf heeft een heel heeft besloten een boek te schry-
matig boek geschreven over het ven. Het is Jeremy Levin, voorma-
duet^ van het TWA-vliegtuig) de Amerikaanse troepensterkte e
bases in Spanje af te dwingen.
Midden-Oosten, onder de tiel „The
Blood of Abraham".
Carters boek was een groot s
s toen het in april uitkwam,
Tews Network), die gekidnapt
werd in de straten van Beiroet en
onder nimmer opgehelderde om-
vlak vóór het gijzelingsdrama in standigheden enige maanden gele-
Beiroet was de verkoop teruggelo- den wist te ontsnappen. Zij moeten
pen en was het van de bestsellers
lijst afgevoerd. Nu
er allemaal snel by zijn. De sjiieten-
markt staat nu hooggenoteerd op
rug op die lijst, die de New York de nationale boekenbeurs. Maar
Times bijhoudt. De advertentie- hoe zal het er morgen voor staan?
campagne voor Carters boek wordt De uitgevers gaan ervan uit dat de
razendsnel aangepast aan het gij ze- TWA-kaping niet het laatste is ge-
lingsdrama in Libanon. Zelfs mo- weest dat we van de sjiieten ge-
gen de Libanese gijzelaars daar hoord hebben.
Het persoonlijk aangeboden ont
slag van Boyer sloeg gisteren in als
een bom. Alle analisten hadden de
uitslag van de crisis uitgelegd als
een politiek succes van de minister
van economie en financiën en een
versteviging van zijn macht binnen
het kabinet. Premier Gonzalez
schreef de verrassende ontslagaan
vraag van Boyer toe aan vermoeid
heid. Boyer zou niet meer bestand
zijn geweest tegen druk en de ver
antwoordelijkheid om Spanje uit
het moeras van de economische
crisis te slepen.
Eindelijk regen
in deel Afrika
NAIROBI (UPI) - Flinke regen
val heeft een einde gemaakt
aan drie jaar aanhoudende
droogte in acht van de 21 door
honger getroffen landen in
Afrika. Maar met name in Soe
dan en Ethiopië dreigt nog
steeds massale sterfte als ge
volg van falende distributiesys
temen, zo meldt een vandaag
gepubliceerd rapport van de
FAO, de voedsel- en landbouw
organisatie van de Verenigde
Naties.
Ruim een half miljoen ton
voedselhulp ligt nog opgesla
gen op de kaden van de belang
rijkste zeehavens van Sudan en
Etiopië, terwijl Uit het binnen
land van deze twee landen be
richten komen over massale
sterfte. Alleen al in deze twee
landen zijn 19 miljoen mensen
aangewezen op voedselhulp.
Ook in Tsjaad, Mali en Niger is
transport de grote hinderpaal
bij de hulpverlening.
Buitenland kort
Britse stembus
De Conservatieve partij van de
Britse premier Margaret Thatcher
heeft gisteren bij tussentijdse ver
kiezingen in Wales haar zwaarste
nederlaag in tien jaar geleden. De
alliantie van sociaaldemocraten en
liberalen is volgens een voorlopige
uitslag winnaar met 39 procent van
de stemmen, met op de tweede
plaats Labour waarop 34 procent
van de kiezers stemde. Slechts 25
procent van de kiezers stemde op
de Conservatieve kandidaat terwijl
de party in 1983 nog 48 procent van
de stemmen opstreek.
RAF-leden gepakt
De Westduitse politie heeft twee
vrouwen gearresteerd, van wie één
eerder wegens lidmaatschap van
de Rote Armee Fraktion is veroor
deeld en de ander verdacht wordt
van lidmaatschap van deze uiterst
linkse organisatie. De 33-jarige In-
grid Barabass en de 24-jarige Ma-
reile Schmegner werden aange
houden in een appartement in Of
fenbach, bij Frankfurt.
Giotto
De Europese sonde Giotto, die
drie dagen geleden is gelanceerd,
heeft zijn baan om de aarde verla
ten voor een ruimtereis van acht
maanden en een ontmoeting met
de Komeet van Halley. Het is de
bedoeling dat Giotto op 13 maart
1986 op een afstand van 500 kilo
meter de Komeet van Halley pas
seert. Tijdens de vier uur die dit zal
vergen, worden kleurenfoto's van
de komeet genomen en naar de
aarde doorgeseind.
Le Pen
Jean-Marie le Pen, leider van het
Franse ultra-rechtse Nationale
Front en lid van het Europees Par
lement, heeft in Parijs een proces
wegens smaad verloren dat hij te
gen het blad „Liberation" had aan
gespannen. Enkele maanden eer
der verloor Le Pen een dergelijk
proces tegen „Le canard enchai-
né". Beide bladen hadden Le Pen
ervan beschuldigd in Algerije te
hebben deelgenomen aan folterin
gen.
TOKIO - Terwijl de Japanse rege
ring officieel nog geen besluit heeft
genomen over het al of niet mee
doen aan het Strategische Defensie
Initiatief (SDI), is de weg voor de
leverantie van militaire technolo
gie vrijgemaakt
Bijna twee jaar nadat Japan en
de Verenigde Staten een akkoord
tekenden voor de overdracht van
militaire technologie, hebben de
door
Ruud Kreutzer
beide regeringen de eerste daad
werkelijke transactie goedge
keurd.
Zonder veel ophef werd vorige
maand besloten om Amerikaanse
radar-techniek (waarmee over de
horizon 'gekeken' kan worden) te
ruilen voor Japanse kennis op het
gebied van het volgen van vijande
lijke raketten. Deze doorbraak
wordt gezien als een signaal aan de
industrie in beide landen, die tot
nu toe een wat afwachtende hou
ding aannamen uit vrees voor te
genwerking van de Japanse poli
tiek.
Ondanks het nagenoeg ontbre
ken van een defensie-industrie
heeft Japan veel technologieën
ontwikkeld die ook voor militaire
toepassingen geschikt zyn.Japan
loopt voorop in een aantal specia
listische technologieën die bruik
baar zijn voor het Amerikaanse
SDI-onderzoeksprogramma ('Star
Wars'), dat beoogt vijandelijke
kernraketten in de ruimte te onder
scheppen. Washington heeft vooral
belangstelling voor kennis op het
gebied van lasers, elektronische
volgsystemen, infrarood-techiek,
patroon-herkenning, en kunstma
tige intelligentie.
Eerder dit jaar heeft Washington
al een verzoek ingediend voor zeer
hoge frequentie microgolven (met
een golflengte van 1 tot 10 millime
ter) waarmee een grote hoeveel
heid informatie tegelijkertijd kan
worden verzonden.
„Technologische samenwerking
op sommige gebieden met Japan
zou ver uitstijgen boven wat de Eu
ropeanen kunnen doen", conclu
deert een onderzoeker van het
Hudson Instituut in Washington.
Dat verklaart de grote zorg waar
mee de Amerikaanse regering ope
reert in deze voor de Japanse poli
tiek uiterst gevoelige materie.
De Japanse wetgeving verbiedt
export van militaire uitrusting,
hetgeen overigens tevens de be
langrijkste reden is voor de relatief
geringe omvang van de Japanse
defensie-industrie. De laatste jaren
hebben een belangrijke verschui
ving te zien gegeven in de publieke
opinie, die vry passief toeziet hoe
de regering langzaam maar zeker
opschuift in de richting van een
grotere militaire rol voor Japan en
een nauwere samenwerking met
de Verenigde Staten.
JOHANNESBURG - Leiders van
de Zuidafrikaanse oppositiepartij
UDF hebben rechtse doodseska
ders verantwoordelijk gesteld voor
een aantal moorden op leiders in
zwarte woonwijken. Zy deden de
ze uitspraak op een personferentie
in Johannesburg. Ook in Port Eli
zabeth werd een soortgelijke uit
spraak gedaan. Volgens de secreta
ris-generaal van de Oostkaapse af
deling van het UDF, Derrick
Swartz, zijn de vier UDF-leiders,
wier verkoolde lijken de afgelopen
dagen werden aangetroffen, het re
sultaat van een politieke moordbri-
door
Ruud de Wit
Een andere UDF-woordvoerder,
Trevor Manuel, zei dat „iedereen in
de zwarte woonwijken ervan over
tuigd is, dat de politie en haar
agenten verantwoordelijk zijn voor
talrijke moordaanslagen". Uit pro
test tegen deze 'politieke aansla
gen' zullen vandaag leden van ver
schillende anti-apartheidsorgani
saties op de trottoirs van enige be
langrijke straten in Johannesburg
demonstreren.
De Zuidafrikaanse politie heeft
inmiddels deze beweringen afge
daan met 'onverantwoordelijk en
belachelijk'. Ook de Zuidafrikaan
se onder-minister van buitenland
se zaken, Louis Nel, heeft zich in
soortgelijke bewoordingen uitgela
ten en gezegd, dat de meer dan
honderd doden in zwarte woonwij
ken in de Oost-Kaap gedurende de
afgelopen twee maanden, het ge
volg zijn van politieke spanningen
tussen zwarte organisaties.
Het verst in zijn beschuldigingen
aan het adres tegen de politie ging
UDF-woordvoerder Murphy Moro-
be: „Veel mensen in zwarte woon
wijken zijn gestorven of verdwe
nen in omstandigheden, welke ons
tot de conclusie hebben gebracht,
dat zij slachtoffers zijn van politie
ke moorden door het apartheidsbe
wind en zijn agenten". Volgens
Morobe zyn de doden niet gevallen
als gevolg van conflicten tussen
het UDF en de AZAPO. „Dat is wat
het bewind de wereld wil laten ge
loven". De 'tol van terreur' over de
laatste weken zou, volgens Moro
be, zijn: 27 vermiste personen in de
Oost-Kaap, de Orarye Vrijstaat en
de Transvaal, terwijl minstens
twintig activisten in Duduza en So-
weto op doodslijsten zouden staan.
Naar aanleiding van de ontdek
king van de vier lijken van de
UDF-leiders in de Oost-Kaap heb
ben zowel de politie als het UDF
geldbeloningen uitgeloofd voor ie
dereen die aanwijzingen geeft wel
ke de arrestatie van de daders tot
gevolg heeft. Het UDF heeft 5000
rand uitgeloofd en de politie 1000.
Het aantal slachtoffers van onlus
ten in Zuid-Afrika de afgelopen 24
uur liep op tot acht.
Thatcher tobt
met lijfstraf
LONDEN - Het Britse Hogerhuis
heeft de regering-Thatcher voor
een buitengewoon lastig parket ge
steld door een wet die lijfstraffen
op scholen onder bepaalde voor
waarden goedkeurt, met 108 tegen
104 stemmen af te wijzen.
De wet, die enkele maanden ge
leden door het Lagerhuis werd
aangenomen, was bedoeld als ant
woord op een uitspraak van het
Europese Hof. Dat Hof bepaalde
op verzoek van enkele Britse ou
ders, dat kinderen geen lijfstraffen
op school mogen krijgen zonder
toestemming van de ouders.
door
Henk Dam
De wet voorzag daarin door twee
categorieën kinderen te scheppen:
scholieren die wel geslagen mogen
worden omdat hun ouders daartoe
van te voren schriftelijk toeste-
ming hebben gegeven, en kinderen
die geen lijfstraffen mogen krijgen
omdat hun ouders dat niet willen.
Dat leidde destijds in het Lager
huis al tot heftige debatten vanwe
ge de rechtsongelijkheid die zo
dreigde te ontstaan, maar voor het
Hogerhuis was de wet onaanvaard
baar. Een meerderheid van deze
Britse Eerste Kamer vindt, dat het
rietje maar helemaal uit de school
lokalen moet verdwijnen.
Dat stelt de regering-Thatcher
voor een onaangename keus. Zij
kan aan de ene kant besluiten de
wet opnieuw in het Lagerhuis in te
dienen en het Hogerhuis (dat niet
meer macht heeft dan een wet ma
ximaal 13 maanden te vertragen) te
passeren.
De regering heeft dan de moge
lijkheid rechtstreeks de koningin
de wet te laten goedkeuren. Van
deze mogelijkheid wordt evenwel
zo goed als nooit gebruik gemaakt,
omdat in het algemeen het woord
van de Lords en Ladies zwaar telt.
De tweede mogelijkheid voor de
regering is, de wet in te trekken.
Dat zou betekenen dat de bestaan
de situatie (waarbij het aan de
scholen wordt overgelaten of leer
lingen al dan niet geslagen wor
den) gehandhaafd blijft. Dat houdt
weer in, dat aan de uitspraak van
het Europese Hof voorbij wordt ge
gaan.
FERRARA (UPI) - De Italiaanse
politie heeft het lijk gevonden van
een tandarts die bijna 16 maanden
geleden voor lesgeld werd ont
voerd. Het was in cement begraven
in een dorp in de buurt van Ferra-
ra.
Het slachtoffer bleek de 58-jarige
Giorgio Molinari, een welbekend
tandarts in Ferrara. Hij was op 15
maart 1984 door drie bandieten ge
grepen toen hij van zyn praktijk
Politie Italië
vindt lijk van
ontvoerde man
naar huis reed met zyn 27-jarige
dochter Maria Pia, ook zy tandarts.
De ontvoerders eisten 1,4 mil
joen gulden losgeld, maar de fami
lie betaalde niet omdat zij niet het
bewijs kreeg dat Molinari nog in le-
Het in een met cement opgevul
de holte begraven lyk van de tand
arts werd gevonden in het dorp Ga-
vello op 12 kilometer van de land
weg waar hy door de bandieten
werd ontvoerd nadat zij zijn auto
hadden klemgereden.
PARIJS - Het bezoek dat Sowjet-
leider Gorbatsjov van 2 tot 5 okto
ber aan Frankrijk brengt, wordt in
Parys in de eerste plaats opgevat
als het begin van een 'operatie-
charme' met betrekking tot geheel
West-Europa. De door president
De Gaulle in de jaren '60 geslagen
brug tussen Frankrijk en de Sow-
jet-Unie behoeft weliswaar nodig
reparatie, maar hij is nog steeds
voor de machthebbers in Moskou
de meest voor de hand liggende
toegang tot het Europese Westen.
door
Rudolph Bakker
Voor de Sowjets was het in mei
'81 aangetreden socialistische be
wind - aanvankelyk arm in arm
met de communisten - eerder een
struikelblok dan een stimulans tot
toenadering. Met de komst van
Gorbatsjov wordt duidelijk een
streep gezet onder een hele reeks
van geschilpunten.
De bijzondere relaties die de
Sowjet-Unie na de oorlog met
Frankrijk had aangeknoopt, waren
van Franse kant altijd het werk ge
weest van een reeks van conserva
tieve regimes. De houding van de
Franse communistenleider Mar-
chais, tegen de tijd dat in '81 een
nieuw parlement en een nieuwe
president moest worden gekozen,
gaf ook herhaaldelijk aanleiding
tot het gerucht dat Moskou hem
opdracht gegeven had ervoor te
zorgen dat de toenmalige president
Giscard zou worden herkozen. En
het was een opzienbarende wen
ding van de Franse communisten,
toen ze na de overwinning van so
cialistenleider Mitterrand besloten
een coalitie met de socialisten aan
te gaan.
Moraliseren
De toenmalige oppositieleider
Mitterrand had een min of meer
'moraliserende' buitenlandpolitiek
in uitzicht gesteld en in dit ver
band had men duidelijk gemaakt
alle dictaturen te zullen bestrijden,
ook die in Oost-Europa, de Sowjet-
Unie incluis. Nog vers in de herin
nering ügt het omstreden gebaar,
dat president Giscard kort na de
Sowjet-inval in Afghanistan maak
te door in 1980 als eerste leider uit
het Westen de geheel geisoleerd
geraakte Sowjet-leider Brezjnjev te
ontmoeten en diens 'boodschap'
over te brengen op de EG-leiders,
die toen in Venetië bijeen waren.
Socialistenleider Mitterrand had
president Giscard toen honend 'de
kleine telegrafist' genoemd.
De Sowjets waren ook niet blij
toen Mitterrand, inmiddels presi
dent geworden, in januari 1983 de
conservatieve bondskanselier Hel
mut Kohl midden in diens verkie
zingscampagne bijviel en duidelijk
uitsprak dat West-Europa Ameri
kaanse atoomraketten nodig had
zolang de Sowjets de hunne tot aan
de oostgrenzen van de Bondsrepu
bliek bleven installeren. En toen
president Mitterrand in juni vorig
jaar in Moskou was, vertelde hij de
toenmalige Sowjet-leider Tsjer-
nenko recht in zijn gezicht wat hij
van Afghanistan vond en van de
manier waarop prof. Sacharov in
Gorki mishandeld werd.
Symbolisch
Dat is nu een jaar geleden en
sindsdien hebben zich enige sym
bolische veranderingen voltrok
ken. Niet alleen overleed Tsjernen-
ko, maar ook het Sowjet-offensief
tegen de NAVO-raketten, gevoerd
in samenwerking met in het Wes
ten beschikbare krachten, is ge
heel vastgelopen. De nieuwe Sow
jet-leider Gorbatsjov is niet verge
ten hoe zijn verschijnen in Londen,
samen met zijn naar Sowjet-maat-
staven moderne vrouw, niet zozeer
als een bom dan wel als feestelijk
vuurwerk was ingeslagen. Dat hii
toen het hoogste ambt nog niet had
aanvaard, droeg in zijn voordeel
bij. Hij kon immers constateren
dat zyn uitverkiezing in het Westen
met hoopvolle woorden werd be
commentarieerd. Deze goodwill
gaat hij - nu hy na de eerste scher
mutselingen met de oude garde
zijn handen vrij heeft - te gelde
maken. Dat is althans de in Parijs
gehoorde mening.
In de eerste plaats zoekt Gor
batsjov toenadering tussen de Co
mecon en de EG-landen, wat de
diepere achtergrond daarvan bij de
Sowjets ook moge zijn. En hij weet
in Mitterrand een invloedrijke man
binnen de EG te zullen ontmoeten.
Gefluisterd wordt dat hy zelfs be
langstelling zou heben voor Mitter-
rands Eureka-project, al was het al
leen maar om het Star Wars-project
van de Amerikaanse president
Reagan in de wielen te rijden. Zijn
goede relaties met president Rea
gan maken president Mitterrand
ook een belangwekkende ge
sprekspartner voordat de Sowjet-
leider in november de Amerikaan
se president in Genève zal ontmoe
ten.
Gunstig
Voor binnenlands gebruik komt
het bezoek van Gorbatsjov op een
uiterst gunstig ogenblik. De com
munisten zijn een frontaal offen
sief tegen de socialisten begonnen.
En nog op de dag waarop het be
zoek van Gorbatsjov werd aange
kondigd hadden de communisten
nog eens extra fel uitgehaald naar
de presidentiële politiek en had
den ze Mitterrand met name ervan
beschuldigd dat „hij alles opoffer
de ten gunste van het Atlantische
bondgenootschap"
Het moet voor Gorbatsjov een
moeilyk te begrijpen zaak zijn dat
hij van de socialistische president
minder meegevendheid kan ver
wachten dan zijn voorgangers van
de rechtse presidenten van de
Franse republiek. Sinds de 'Herald
Tribune' na zijn verkiezing Gor
batsjov uitbeeldde met de moeder
vlek op zijn voorhoofd in de vorm
van de kaart van Afghanistan, zal
er in de situatie in Afghanistan tus
sen 2 en 5 oktober niets veranderd
zijn. Ook in het in Frankrijk hoog
opgenomen lot van de atoomge
leerde Sacharov is intussen alleen
nog maar verslechterd. In Polen is
de vrijheid er niet op vooruitge
gaan. De Franse communisten be
vinden zich nu tegenover een geza-
Gorbatsjov: handen vrij. (foto tass)
menlijk front van alle andere par
tijen die een Sowjet-aanval op de
Bondsrepubliek als een aanval op
Frankrijk (met zijn Force de Frap
pé) zelf beschouwen.
Ambassades melden intussen
dat Gorbatsjov tijdens zijn bezoek
in Parys alles zal doen om te ver
mijden dat de socialisten vart presi
dent Mitterrand er politieke munt
uit slaan. De communisten van
Georges Marchais zullen er al hele
maal niets mee opschieten.
