Reagan zet prijs
op hoofd kapers
i
i
Delors ziet nog toekomst voor EG
Beloning van 1,7 miljoen voor informatie
Nieuw onderzoek naar
dood van Steve Biko
Weer ontslag
in Z.-Afrika
'Europese aanpak sportgeweld nodig'
Frankrijk: atoomparaplu
delen met W.-Duitsland
Rellen Z.-Afrika: 7 doden
Regeringscrisis Portugal
"JE SIERADEN? OH, DIE ZITTEN
VEILIG IN DE BRUINE KOFFER."
DONDERDAG 4 JULI 1985
BUITENLAND
PAGINA 7
LOS ANGELES/WASHINGTON/BEIROET (AP/Rtr) - De regering-Reagan overweegt
1500.000 dollar (1,7 miljoen gulden) uit te loven voor de gevangenneming van de twee
sji'iten die het Amerikaanse vliegtuig van Trans World Airlines gekaapt hebben en mari
nier Robert Stethem om het leven hebben gebracht. Dit heeft regeringswoordvoerder
Larry Speakes bekendgemaakt.
MADRID - Het ontslag van de
Spaanse minister van buitenlandse
zaken, Fernando Moran, heeft de
crisis in het socialistische kabinet
in een totaal ander perspectief ge
plaatst.
Drie weken geleden kondigde
premier Félipe Gonzalez aan, dat
door
Gerrit-Jan Hoek
een wisseling van een aantal minis
ters tot de mogelijkheden behoor
de. Algemeen werd aangenomen
(een indruk die werd gestaafd door
de uitlatingen van hoge partijfunc
tionarissen) dat Gonzalez slechts
een vluchtige „facelift" in *zijn ka
binet wilde doorvoeren, met de be
doeling om met vers bloed en een
aantal nieuwe gezichten zijn kabi-
Gonzalez wipt
minister Moran
net een impuls en nieuw elan te ge
ven met het oog op de verkiezin
gen van volgend jaar.
Het vertrek van Moran (de enige
verandering die gisteravond werd
bevestigd, de namen van de andere
gewipte ministers zullen pas van
daag bekend worden gemaakt) be
tekent een kwalitatieve koersve
randering van het socialistische
kabinet. Moran was niet alleen de
populairste minister volgens de
meest recente enquêtes, gewaar
deerd om zijn intelligentie en hard
nekkigheid bij de onderhandelin
gen met de EG, maar ook een van
de weinige consequente verdedi
gers van een linksere koers binnen
het kabinet.
Moran is bovendien een fel te
genstander van het continueren
van Spanjes lidmaatschap van de
NAVO. En die laatste omstandig
heid heeft hem zijn portefeuille ge
kost: omdat premier Gonzalez de
woelige periode van de campagne
van het NAVO-referendum (waar
in het kabinet zich vóór het aanblij
ven in de NAVO zal opstellen) niet
in wilde gaan met een minister van
buitenlandse zaken met sterke re
serves ten aanzien van het Noord-
atlantische bondgenootschap.
Gisteren kwam het kabinet voor
de laatste keer in zijn originele sa
menstelling in de ministerraad bij
een. Na afloop nodigde premier
Gonzalez zijn equipe uit voor een
diner in zijn ambtswoning, plas
tisch omschreven als „het laatste
avondmaal" voor een aantal minis
ters, wier ontslag premier Gonza
lez vandaag aan koning Juan Car
los zal mededelen.
j Op een vraag of de regering, zoals
in de pers was bericht, inderdaad
een zo hoge beloning uitloofde ant
woordde Speakes: 'Dat wordt
overwogen, ja.'
Speakes zei dat de regering hier
toe de mogelijkheid heeft onder
een door het congres goedgekeur
de wet tegen het terrorisme die de
minister van buitenlandse zaken
machtigt 500.000 dollar beloning
uit te loven voor 'ieder die informa
tie verschaft die leidt tot de arresta
tie of veroordeling, in een wille
keurig land, van mensen die zich
aan terroristische daden schuldig
hebben gemaakt.'
Op een vraag of de wet bepaalt
dat de kapers naar de Verenigde
Staten zouden moeten worden
overgebracht antwoordde Speakes
dat hij dat niet wist, maar voegde
eraan toe: 'Ik denk dat als iemand
Volgens brigad
toendertijd hoofd
de veiligheidspolitie te Port
Elizabeth was, had hij
transport van Biko naar Pretoria
met de twee doktoren, Ivor Lang
JOHANNESBURG - De twee
doktoren die de leider van de
'zwarte zelfbewustzijnsbeweging'
Steve Biko vlak voor zijn dood on
derzochten, zouden tegen de vei
ligheidspolitie hebben gezegd dat
ze niets verkeerds aan hem konden
ontdekken. Ook zouden ze hebben
verklaard, dat Biko veinsde dat hij
ziek was. Aldus beweerde briga- De twee doktoren, die voor de me-
dier Johannes Goosen gisteren dische onderzoekscommissie moe
voor een onderzoekscommissie ten verschijnen vanwege een aan-
klacht wegens 'schandelijk en on
eigenlijk medisch gedrag', zouden
tegen Goosen slechts hebben ge
zegd, dat Biko 'ziekte veinsde'.
met hen voor de dag komt, wij de
beloning zouden kunnen toeken-
De Los Angeles Times citeerde
gisteren bronnen in Washington
die zeiden dat de regering bezig
was voorwaarden te scheppen voor
een ontvoering van de twee terro
risten uit Libanon. Speakes zei
hierover dat de VS nooit acties zou
ondernemen die buiten de wet val
len 'en ik ben er niet zeker van of
dit eronder valt.'
De sji'itische Libanese leider Na-
bih Berri wil bij het internationaal
gerechtshof in Den Haag een zaak
aanspannen tegen de Verenigde
Staten wegens de Amerikaanse
boycotmaatregelen tegen de lucht
haven van Beiroet. Volgens Berri,
die tevens minister van justitie is,
heeft Washington beloften gebro-
Goosen, die ken die zijn gedaan om de 39 Ame-
de afdeling rikaanse gijzelaars vrij te krijgen.
„Wat de VS hebben gedaan
het verraad aan hun verplichtingen,
aanmoediging tot geweld en
inbreuk op de soevereiniteit en
door
Ruud de Wit
van de Zuidafrikaanse Medische
Raad, de SAMDC, die bijna acht
jaar na de gewelddadige dood van
Biko een disciplinair onderzoek
moet instellen naar het optreden
van de twee doktoren.
Biko overleed op 12 september
1977 in de gevangenis van Pretoria,
nadat hij op de achterbank van een
Landrover van Port Elizabeth naar
Pretoria was overgebracht, een af
stand van ruim 1100 kilometer. Hij
was toen reeds in een zeer slechte
lichamelijke toestand en hij werd
Benjamin Tucker, gediscus- veiligheid van Libanon. Ik zal de
sieerd over het vervoer van Biko. noodzakelijke stappen nemen om
de regering ertoe te brengen een
proces aan te spannen bij het inter
nationale gerechtshof', zo ver
klaarde Berri woensdag. Volgens
hem heeft Libanon recht op scha
devergoeding en moet er een einde
komen aan de Amerikaanse boy
cot.
De terroristische organisatie Is
lamitische Jihad, die verantwoor
delijk is voor de ontvoering van ze-
Amerikanen in Beiroet, heeft
De bossen sterven. Dat gebeurt op tal v
in de Bondsrepubliek, in Nederland ei
gisteren genomen op de Climont.
JOHANNESBURG (AFP) - Twee
bedrijven in Zuid-Afrika hebben in
totaal 1150 werknemers ontslagen
die de afgelopen dagen aan stakin
gen hebben deelgenomen. De
werknemers waren tot stakingsac
ties en werkonderbrekingen over
gegaan om hogere salarissen af te
dwingen.
Een bedrijf ten zuiden van Jo
hannesburg heeft 600 werknemers
ontslagen omdat zij hadden ge
staakt uit protest tegen de hoogte
van salarisverhogingen op 1 juli.
Een woordvoerder verklaarde dat
de verhogingen waren vastgesteld
op 8,3 tot 9,8 procent. Het inflatie
cijfer in Zuidafrika bedroeg eind
mei 16,1 procent op jaarbasis.
Een bedrijf in de omgeving van
Pretoria heeft 500 mensen ontsla
gen, zo meldde het dagblad „The
Star", omdat zij hadden aange
drongen op salarisonderhandelin
gen. Een woordvoerder van het be
drijf zei dat de mensen waren ont
slagen omdat zij weigerden weer
aan het werk te gaan nadat het be
drijf onderhandelingen had toege-
Amnesty: politie
Spanje martelt
LONDEN (AP) - Amnesty Inter
national beschuldigt de Spaanse
politie en de Guardia Civil ervan
nog steeds gevangenen te mishan
delen. 'Het martelen en slechte be
handeling van gevangenen door de
politie en Guardia Civil de afgelo
pen jaren baart ons nog grote zor
gen,' aldus de mensenrechtenorga
nisatie in Londen.
Volgens Amnesty worden gevan
genen nog steeds geslagen, aan
v. voeten opgehangen en met bran-
de Franse Elzas. Deze foto werd dende sigaretten en elektrische
(foto EPA) schokken mishandeld tijdens v-gs
1 West-Europa, in Tsjechoslowakije,
De SAMDC zal alleen een oor
deel vellen over de houding vun de
twee artsen tijdens de behandeling
van Rikn Dp vprantwnnrrfplnk ven Ameniranen in oeiroei, neen
heid voorde dood van deze anti- gewaarschuwd dat hun gijzelaars
deze anti-
apartheidsstrijder is niet in het ge
ding. Algemeen wordt aangeno
men dat het hersenletsel van Biko,
dat zijn dood tot gevolg had, is ver
oorzaakt door de ondervragings
methoden van de veiligheidspoli
tie op 6 september 1977. De ge
welddadige dood van Biko had
grote gevolgen in zowel Zuid-Afri
ka als daarbuiten. Voor Nederland
was de dood van Biko aanleiding
naakt en met touwen vastgebon- tot het opschorten van het culture-
den vervoerd.
Ie verdrag met Zuid-Afrika.
'een zwart lot wacht' als de VS ver-
geldingsaanvallen in Libanon zou
uitvoeren. 'Wij willen nogmaals on
derstrepen dat de Amerikaanse re
gering en haar president, clown
Reagan, de volle verantwoordelijk
heid zullen dragen indien zij direct
of via Israël enige agressie op de
onderdrukten in Libanon zouden
richten,' luidde een verklaring die
aan een plaatselijk persbureau en
een aantal radiostations werd door
gegeven.
BRUSSEL (ANP) - Slechts een Europese richtlijn het Brusselse Heizelstadion, op 29 mei, waarbij.38 do-
kan ervoor zorgen dat er in alle EG-landen uniforme den vielen.
maatregelen worden genomen om geweld rond de De ontwerp-resolutie noemt een aantal preventieve
sport te beteugelen. Dat is de boodschap van een ont- maatregelen die geweld rond en in stadions moeten
olutie die volgende week in het Europees voorkomen. Genoemd worden bijvoorbeeld verster
king van internationale coördinatie tussen regeringen
betrokken autoriteiten, maar ook een verbod op
a alcohol en het consumeren daarvan in
het fouilleren van alle bezoekers op voor-
jeugd, cul- werpen die als wapen kunnen worden gebruikt,
sport van het Euro- ...9°R de aanpassing van stadions, een strenge wette-
rlement behandeld zal worden.
Die resolutie is een onderdeel van een interim-rap
port dat het Nederlandse lid van het Europees Parle- verkoop
ment, mevrouw Jessica Larive-Groenendaal (liberaal) stadions
heeft uitgebracht
tuur, onderwijs, voorlichting
pees Parlement. Het rapport concludeert dat de EG- Ujke controle op de verkoop van taken en het begelei-
commissie nog dit jaar zo'n Europese richtlijn moet den van supporters worden genoemd. Om het fair
voorstellen en dat er dit jaar ook nog een formele zit- Play te bevorderen stelt de ontwerp-resolutie voor om
ting van de Europese raad van ministers van sportza- jaarlijks drie sportprijzen uit te loven: een voor indivi-
ken bijeen moet komen. In het rapport wordt onder duele sportlieden, een voor teams en een voor een
meer verwezen naar de dramatische gebeurtenissen in supportersvereniging.
Hirosjima nu
'kernwapenvrij
TOKIO (AP) - De gemeente
raad van Hirosjima heeft de
stad in een motie uitgeroepen
tot 'kernwapenvrije gemeente'.
In de met algemene stemmen
aangenomen motie wordt ver
der opgeroepen tot afschaffing
van alle kernwapens.
De gemeenteraad van de eer
ste stad ter wereld die werd ge
bombardeerd met een atoom
bom zei dat 'de afschaffing van
kernwapens geen uitstel duldt.
Het is de belangrijkste en
meest spoedeisende zaak met
betrekking tot het overleven
van de mensheid.' De 64 ge
meenteraadsleden spraken ook
hun steun uit aan het Japanse
standpunt geen kernwapens te
produceren, bezitten of het
land binnen te halen.
Bij de Amerikaanse
atoomaanval op de stad op 6
augustus 1945 kwamen naar
schatting 130.000 mensen om
het leven, onder wie 110.000
burgers. In totaal hebben in Ja
pan 439 gemeentes een anti-
kernwapenmotie aangenomen.
West-Duitsland
bieden onder de Franse atoompa
raplu. Na de gaullisten (RPR)
horen.
Amnesty International dat voor
namelijk opkomt voor de rechten
van politieke gevangenen en daar
voor de Nobel-vredesprijs heeft ge
kregen, noemt 11 gevallen van mis
handeling in Baskenland, Barcelo
na en Madrid. In Baskenland voe
ren de Spaanse autoriteiten een
bloedige guerillaoorlog met sepa-
'schuilplaats te GëuiiëjTiëk die belangenbeperkt raüstei, De gevallen die Amnesty
ansë atoomna® tot het nationale grondgebied. ^^togehad '2
De uitbreiding het "sanc- 1983 en werden m mei 1984 bekend
PARIJS (DPA) - Ook de Franse macht. De oprichter van de force
socialisten zijn nu officieel bereid de frappe, generaal Charles de
centrumliberalen (Giscardisten/ tuaire" (het met de kernwapens be-
UDF) heeft de socialistische partij schermde "heiligdom") betekent
maakt aan de Spaanse premier
Felipe Gonzales voor een officiële
reactie.
singsrecht zal krijgen over de inzet
van de Franse afschrikkingsmacht.
document
gepresenteerd.
Het stuk werd reeds vorige week
unaniem door het partijbestuur Het besluit met kernwapens te rea- de ernst van de situatie en zullen er
aanvaard en deze week in Parijs als geren op een Sowjet-aanval blijft meerdere beschuldigingen volgen
uitsluitend y°orbpehouden aanjiet als gevoig van klachten over het
•n de Spaanse justitie.
partijrapport over de Europese
ligheid gepubliceerd. De kernzin
luidt: "Het is een wezenlijk - en
nog toenemend - belang van
Frankrijk dat zijn wereldomvatten
de afschrikking en zijn verdedi
ging ten dienste staat van West-Eu
ropa en wel in de eerste plaats van
het gebied dat het verst vooraan
ligt, in Europa het kwestbaarst is
en tegelijkertijd buurland is van
Frankrijk, dat is het gebied van de
Bondsrepubliek Duitsland".
Met dit stuk is er in Frankrijk
met uitzondering van de commu
nisten een vrijwel nationale con
sensus ontstaan over de noodzaak
de veiligheid van de Bondsrepu
bliek te rekenen tot de "vitale be
langen" van Frankrijk die worden
beschermd door de Franse atoom-
Buitenland kort
Defensie Benelux
De ministers van defensie van
België, Nederland en Luxemburg
hebben besloten hun strijdkrach
ten meer te integreren. De Belgi
sche minister van defensie Freddy
Vreven en zijn Nederlandse en Lu
xemburgse ambtgenoten Job de
Ruiter en Mare Fischbach, hebben
in Brussel afgesproken hun defen
siestaven op te dragen tegen het
einde van dit jaar met voorstellen
voor samenwerking te komen. Zij
besloten ook met een gezamenlijke
Benelux-eenheid deel te nemen
aan de eerstvolgende NAVO-d§fe-
ning Wintex.
Pools vonnis
De rechtbank in de Poolse stad
Slupsk heeft de 31-jarige arbeider
Henryk Grzadzielski veroordeeld
tot een jaar gevangenisstraf omdat
hij afgelopen maandag een staking
heeft geleid in de fabriek voor
landbouwmachines in die plaats.
Hasjvangst
De Belgische politie heeft een la
ding van 110 kilo hasj uit Zaire on
derschept op het vliegveld Deurne
bij Antwerpen en een 24-jarige
man gearresteerd in verband met
de vondst. De identiteit van de
man werd niet vrijgegeven. Nadat
de politie de lading onderschept
had, werd de man gevolgd naar een
adres in Antwerpen, waar hij het
pakket, dat inmiddels oud papier
bevatte in plaats van hasj, afiever-
,de.
Aids
Verscheidene tienduizenden Au
straliërs zijn op dit moment dra
gers van het Aids-virus, de ziekte
van verworven verminderde af
weer. Een aantal van eéfi op de tien
onder hen zou de komende vijf a
zes jaar kunnen overlijden. Dit
heeft professor David Pennington
verklaard, de voorzitter van de
door de Australische regering inge-
stelde onderzoekscommissie.
Franse staatshoofd. Bonn wil °ve- optreden v<111 JUOU„c.
rigens geen inspraak omdat dat vier van de u klachten worden
zou betekenen dat West-Duitsland door een rechtbank behandeld
via een omweg een vinger aan de maar deze rechtzaken zyn nog
atoomtrekker krijgt en dat zou de steeds aan de gang
Sowjet-jLJnie bruskeren.
JOHANNESBURG (AP) - Drie zwarte mijnwerkèrs zijn bij een rel over
een loongeschil omgekomen en vier andere zwarte mensen zijn om het
leven gekomen bij verdere anti-apartheidsonlusten, zo heeft de politie
vanmorgen bekendgemaakt.
De onlusten bij de mijnwerkers braken woensdag uit bij de Western
Platinium, eigendom van het Britse Lonrho-conglomeraat, 100 kilometer
ten westen van Johannesburg. Ze waren het resultaat van het eenzijdige
besluit van het verbond van mijneigenaren om zelf de lonen vast te stel
len nadat de gesprekken met de mijnwerkersbond afgebroken waren. De
politie joeg een demonstratie van mijnwerkers uit elkaar. De drie doden
zouden het gevolg zijn van vechtpartijen tussen stakende en werkwillige
mijnwerkers, aldus de politie.
Na het besluit van de mijneigenaren zijn er bij een aantal mijnen illega
le stakingen uitgebroken.
BRUSSEL - Hoewel de regerings
leiders van de EG er vorige week in
Milaan niet in geslaagd zijn beslui
ten te nemen over hervorming van
de EG, is de voorzitter van de Eu
ropese Commissie, Jacques De
lors, niet ontevreden over de Mila
nese topconferentie.
Op een persconferentie in Brus
sel zei hij gisteren vooraf verwacht
te hebben dat er minder uit zou ko
men. „Zonder illusies maar ook
zonder masochisme kunnen we
door
Hans de Bruijn
toch met een zeker optimisme de
resultaten van Milaan bekijken",
aldus de voorzitter van de Comms-
sie, het dagelijks bestuur van de
EG.
De Europese top besliste slechts,
en dan nog verdeeld (Groot-Brit-
tannië, Denemarken en Grieken
land waren tegen), tot het uitschrij
ven van een 'intergouvernemente
le conferentie', die dit najaar in Lu
xemburg de lijnen voor herziening
van de Europese verdragen moet
uitzetten.
Daarpa moeten de regeringslei
ders op hun volgende top, ook in
Luxemburg, alsnog de beslissin
gen nemen over een verbeterde
stemprocedure in de EG. over ver-
Delors: breuk
(foto AP)
groting van de rol van het Europe
se Parlement en Europese Com
missie en over een nauwere samen
werking op technologisch gebied.
Ondanks het uitblijven van be
sluiten op deze punten in Milaan,
sprak Delors over een 'Europese
bewustwording' die in de Italiaan
se stad heeft plaats gehad.
LISSABON (AFP/Rtr) - President
Antonio Eanes zal volgende week
het Portugese parlement ontbin
den opdat vervroegde verkiezin
gen gehouden kunnen worden, zo
is woensdag in Lissabon bekend
gemaakt. Intussen het zal het de
missionaire kabinet-Soares de lo
pende zaken blijven behartigen.
De president besloot tot kame
rontbinding na het uiteenvallen
van de regeringscoalitie vorige
maand. De sociaal-democratische
partij PSD trok haar zeven minis-
ters en 12 staatssecretarissen terug
uit het kabinet onder het verwijt
dat de socialistische regeringspart
ner zich niet hield aan het regeer
akkoord.
Politieke waarnemers verwach
ten dat de verkiezingen op 5 okto
ber gehouden zullen worden. Voor
de ontbinding zal het parlement
eerst nog op 9 en 10 juli het toetre
dingsverdrag tot de Europese Ge
meenschap ratificeren.
Hij noemde de top een keerpunt
in de wil van de Europese landen
om samen de grote problemen aan
te pakken. Hij constateerde tevre
den dat de regeringsleiders op hun
top voor het eerst eens in de toe
komst hebben geblikt en niet zijn
blijven steken in de directe, actue
le zaken.
Dat er nu een speciale conferen
tie komt over met name de besluit
vormingsprocedures in de EG en
de vergroting van de bevoegdhe
den van het Europese Parlement,
noemde Delors 'een breuk' met het
verleden. De Europese Commissie
zal bij de voorbereiding van de in
tergouvernementele conferentie
zelf in actie komen, alhoewel het
om een conferentie van regeringen
gaat.
„Onze taak is de doelstellingen
helder uit te leggen", aldus Delors.
Daarom zal hij ook speciale mis
sies ondernemen naar de drie lan
den waarvan de leiders vorige
week tegenstemden. „Het uur van
de waarheid is gekomen", zei de
commissievoorzitter. „Iedereen
moet nu maar eèns zeggen waar hij
naar toe wil".
De Commissie stelt voor de toe
komst van Europa, waar die confe
rentie uiteindelijk over gaat, zes
prioriteiten, aldus Delors: het be
werkstelligen van de ene, interne
markt, nauwe technologische sa
menwerking, het meer bij Europa
betrekken van de burgers, een
nieuw gemeenschappelijk land
bouwbeleid, het oppeppen van de
Europese economie en het verbete
ren van de handelspositie van de
EG.
In en na Milaan is al enkele ma
len gesuggereerd dat bij een mis
lukking van de intergouvernemen
tele conferentie, de landen die 'wel
willen' samen verder moeten gaan.
Dat komt neer op een splijting van
de EG. Delors wilde daar echter
niets over zeggen. „Doel is de tien
bij elkaar te houden. Het heeft
geen zin olie op het vuur te gooien.
Dat is al genoeg gebeurd", zei hij
slechts.
ADVERTENTIE
Onderweg een koffer kwijtraken. Knap vervelend. Vooral als u zonder
goede reisverzekering op stap bent gegaan. Zonder ANWB/Unigarant Reis
verzekering bijvoorbeeld. Met z'n uiterst voordelige dagpremie. En z'n Eigen
Risiko van nul komma nul. Met z'n makkelijke uitbreidingsmogelijkheden,
op maat gemaakt voor uw vakantie. Die verzekering sluit u op het ANWB-
kantoor. Waar u ook uw vreemde valuta, uw benzinebonnen en natuurlijk uw
Internationale Reis- en Kredietbrief haalt, uw helpende hand in het buiten-
lanAZienweu? UIT EN THUIS MET DE ANWB. AAflA^'
ANWB-Leiden.
Stationsweg 2, tel. 071-146241.
