Afspraak over
top in Genève
Gegijzelden weer thuis
'Apartheidssysteem is mislukt'
Thatcher houdt aan veto vast
Europarlement wil
inspraak in verdrag
Britse kust 'bom-vrij'
Westen: in Moskou
verandert nog weinig
WOENSDAG 3 JULI 1985
BUITENLAND
PAGINA 7
Reagan en Gorbatsjov praten in november
dus een actieplan dat de deskundi-
WASHINGTON (UPI) - President Reagan en Sovjet-leider Gorbatsjov zullen elkaar in gvelemè^es in Azië gaan, omdat
november van dit jaar m Genève voor het eerst ontmoeten. Voor de topontmoeting zijn ze het economisch zo slecht heb-
drie dagen uitgetrokken: van 19 tot en met 21 november. Dit hebben regeringsfunctiona- ben, de prostitutie in. Maar zij
rissen in Washington bekend gemaakt.
COLOMBO (IPS) - Deskundigen
van zeven Aziatische landen heb
ben gevraagd om wetsveranderin
gen zodat slachtoffers van seksuele
uitbuiting worden ontzien en de
verantwoordelijken worden ge
straft. Dit werd gezegd op een con
ferentie in de Thailandse hoofd
stad Bangkok die onder auspiciën
van de Verenigde Naties en op kos
ten van Nederland werd gehouden.
Er moeten programma's komen
voor de aanpassing van prosituées
in de maatschappij. Regeringen
moeten ervoor zorgen dat zij niet
strafrechtelijk vervolgd worden,
zodat de overstap van het lichte be
roep naar een eigen plaats in de sa
menleving makkelijker wordt, al-
'Prostituée geen
gevallen vrouw'
Sri Lanka, de Filippijnen en Thai
land. Het actieprogram merkte op
dat de snelle sociale en economi
sche verandering in de regio be
langrijk bijdroeg tot de versprei
ding van de prostitutie.
Regeringen zouden zich meer
vrouwen". Dat zijn de klanten, de bewust m°cten ?"n, ,va" d,e ®evo1"
fïnsn- 6en van bijvoorbeeld de trek van
alle an- Platteland naar stad, werkloosheid
1 sexin- en de Sroei van de toeristenindus
trie, zo schreven zij. De overheden
werden opgeroepen meer oog te
Het actieplan roept particuliere hebben voor een gelijkere verde-
souteneurs, de wervers, de finan
ciers, de bordeelhouders
deren die profiteren van
dustrie.
Eerste trap
Ariane-raket
in zee gestort
organisaties op mee te werken
het uit de weg r
delen die vooral uitgaan
ling van inkomsten, het creëren
van banen, en armoedebestrijding
funda- als middelen ter bestrijding van de
mentele ongelijkheid tussen man prostitutie.
Genoemd werden de Voorts zouden voorlichtings-
Tijd en plaats van de topontmoe- hington te ontmoeten. Hij zou de de VN-verklaring. Reagan is van
ting zijn maandag overeengeko- voorkeur geven aan neutraal ter- pkm deze gebeurtenis bij te wonen.
ten niet worden beschouwd als de
probleemgroep van "gevallen
"mythe van de mannnelijke pro
miscuïteit als bewijs van manne
lijkheid" en "verlies van de maag
delijkheid voor het huwelijk als be
wijs van verloren
campagnes op gang moeten wor
den gebracht die informeren over
de werkelijke levensomstandighe
den van hoeren, die zowel op de
stads- als plattelandsbevolking
De deskundigen kwamen uit moeten worden gericht, aldus het
Hongkong, Japan, Maleisië, Japan, actieplan.
i tydens een bezoek van Sow- rein. In Genève onderhandelen de
jet-ambassadeur Dobrymn aan het VS en de Sowjet-Unie over nu-
^ni?x17St^5ie^an b"itenlandse zaken cleaire middellange-afstandsraket-
Washington. Er wordt al
den onderhandeld over
moeting tussen Reagan
ten, strategisch kernwapens
een ont- ruimtewapens. De besprekingen
Gor- zitten vast, omdat de Russen zich
zijn.
Richard Nixon en Gerald Ford
gingen beide naar de Sowjet-Unie
in de jaren zeventig. Jimmy Carter
en Leonid Brezjnev onmoetten el
kaar in Genève om het SALT-2 ver
drag te ondertekenen.
Gorbatsjov voelde er kennelijk
weinig
Reagan in Was- jaardag van de ondertekening
Het Kremlin zou echter hebben la
ten weten dat Gorbatsjov voor bei
de evenementen niet beschikbaar
is.
Toen Reagan vijf jaar geleden
voor het eerst president werd ver
wierp hij een "kennismakingsont-
moeting"_ met zijn Sowjet-tegen-
zei de voorkeur te ge
ven aan een echte top, die concrete
resultaten zou opleveren. Het afge-
«..v.*.. lopen jaar is verandering gekomen
New York zou komen deze houding. Volgens sommige
ziet Reagan reikhal-
een ontmoeting met
m zijn prestige op te
vijzelen en de besprekingen in Ge
nève over het dode punt heen te
helpen.
batsjov. De Amerikaanse president verzetten tegen het Strategisch De-
had Gorbatsjov uitgenodigd voor fensie Alternatief (SDI) van presi-
een bezoek aan Washington, omdat dent Reagan, beter bekend als hanger. Hij zei de voorkeur te ge-
de Russen aan de beurt zouden "StarWars". -
Er was aanvankelijk sprake
dat de Russische leider in septem
ber
voor de algemene vergadering van
de Verenigde Naties. Later werd 5? uit
gespeculeerd over een bezoek aan Gorbatsjov
San Fransisco in september ter ge
legenheid van de veertigste
LONDEN - De Britse premier
Thatcher heeft gisteren in het La
gerhuis gezegd een verklaard te
genstander te zijn van pogingen
i EG-staten hun vetorecht
Europese samenwerking te praten,
een 'tijdelijke tegenslag' was.
Een woordvoerder van de pre
mier zei het afgelopen weekeinde
nog, dat mevrouw Thatcher
door
Henk Dam
u w i t-v T5 den praten over verdergaande,
over het besluit. De Brit- werkelijke pogingen tot meer een-
belangrijke gemeenschappelijke dend
beslissingen te laten verliezen. ten wilden geen aparte conferentie, hèidT^n
De resultaten van de jongste Eu- maar al direct een aantal besluiten. Frankrijk en West-Duitslan-
ropese top in Milaan besprekend, oni tot
zei ze dat het besluit om een inter- king
gouvernementele conferentie bij
een te roepen om over hechtere
politieke sammwer-• den de Britse v00rstellen
pen, en werd het voorstel i
intergouvernementele conferentie
BRUSSEL - Het Europese Parle- leggers van de EG, zei gisteren dat
ment wil als een gelijkwaardige het parlement niet zal accepteren
partner van de tien EG-lidstaten als de tien regeringen het alleen
betrokken worden bij de herzie
ning van de Europese verdragen.
Dat gebeurt op de 'intergouverne-
t advies zullen vragen. "Wy
zijn het die dit hele proces op gang
hebben gezet. Wij willen als een ge-
mentele conferentie', waartoe de Hjkwaardige partner beschuwd
regeringsleiders 1
dag op hun top i
besloten.
door
Hans de Bruijn
r institutionele
zaken van het parlement nam gis
teren een resolutie van die strek
king aan, die volgende week in de
vergadering van het voltallige par
lement in Luxemburg in stemming
zal komen.
Altiero Spinelli, voorzitter van
i van de grond-
Buitenland kort
de EG-staten te komen.
Voor het merendeel van de EG- H
landen was dat niet genoeg. Zij wil- bij meerderheidsbesluit aangeno-
Dat, zo zei mevrouw Thatcher
gisteren in het Lagerhuis, was ze
ker geen 'vernedering' voor de
Britten, zoals woordvoerders van
de Labour-partij suggereerden. Zij
legde ook verwijten van Labour-
leider Neil Kinnock naast zich
neer, die sprak van 'een onhandige
mislukking'.
De premier zei, dat Engeland ze
ker de komende intergouverne
mentele conferentie zal bijwonen,
en daar zal aandringen op 'prakti
sche stappen ter verbetering van
de samenwerking zonder onze na
tionale belangen in gevaar te bren
gen'.
Daarmee doelde de premier op
pogingen die zeker tijdens de con
ferentie zullen worden gedaan om
van het traditionele vetorecht dat
alle EG-staten bezitten, af te ko
men. Dat recht frustreert in de
ogen van de staten die een grotere
Europese eenheid wensen de be
sluitvorming.
Ze zei erop te rekenen dat de
meeste EG-staten hun vetorecht
zullen willen behouden. "De mees
te van ons zullen zeker de regel van
unanimiteit willen handhaven als
het gaat om maatregelen die vitaal
voor onze industrieën kunnen
zijn".
In antwoord op vragen van La
gerhuisleden zei de premier ook,
dat Engeland niet mee zal gaan
met voorstellen om de btw-tarie-
ven in de lidstaten te harmonise
ren. "Dat zullen we met alle macht
bestrijden", zo beloofde zij.
President Reagan en diens echtgenote Nancy verwelkomden gisteren de gezagvoerder
toestel bij zijn terugkeer in de VS. Alle teruggekeerde gegijzelden werden door de president persoonlijk toege- duistere heelal.
KOUROU (ANP) - In tegenstelling
tot wat de bedoeling was is de eer
ste trap van de Ariane-1 raket,
waarmee de Europese weten
schappelijke satelliet Giotto werd
gelanceerd, gisteren in zee gestort
en niet geborgen. De kapitein van
het Duitse bergingsschip zei giste
ren dat de berging volledig is mis
lukt. Vanaf het schip heeft men ge
zien dat het zestien ton zware ge
vaarte zonder parachutes in zee
stortte.
De parachutes, die de rakettrap
een zachte landing hadden moeten
doen maken, kwamen een eind
verderop in het water terecht. Pro
jectleider C. Bredt en projectinge
nieur C. Somers van Fokker, dat
het parachuteysteem had ontwor
pen en uitgevoerd, waren elders in
Kourou al champagne gaan drin
ken op het aanvankelijk gemelde
succes van hun project. Teleurge
steld zijn ze naar de lanceerbasis
teruggekeerd.
De lancering van de Ariane had
gisteren om half twee Nederlandse
tijd plaats vanaf de basis Kourou in
Frans Guyana. Na drie rondjes op
een hoogte van 35.000 kilometer zal
de ruimtesonde het heelal ingaan
voor een ontmoeting met de ko
meet Halley in maart volgend jaar.
Het is de eerste keer dat de Euro
pese ruimtevaart-organisatie ESA,
waarin ook Nederland deelneemt,
een satelliet de verre ruimte in
stuurt. Wanneer de ruimtesonde
op 13 maart volgend jaar het veel
besproken hemellichaam van
dichtbij gaat observeren, heeft zij
700 miljoen kilometer achter de
rug.
Het is één van de meest specta
culaire en opwindende weten
schappelijke missies in de ruimte,
naar de resultaten waarvan duizen
den astronomen over de gehele we
reld met spanning uitkijken. Vier
uurtjes krijgt de Giotto de tijd de
geheimen van de komeet, die met
een snelheid van 50.000 kilometer
per uur voorbijraast, te ontfutse
len. Daarna verdwijnt de komeet
het gekaapte TWA- Halley weer voor 76 jaar in het.
(foto AP)
worden op die conferentie".
Het Europese Parlement heeft
vorig jaar al een ontwerp-verdrag
voor een Europese Unie opgesteld.
Een van de zaken waarover de in
tergouvernementele conferentie
moet gaan is de uitbreiding van de
bevoegdheden van het parlement.
Hoewel de Europese topconfe
rentie in Milaan algemeen als mis
lukt wordt beschouwd, was Spi
nelli niet al te negatief over de re
sultaten ervan. "Er zijn» nog moge
lijkheden", aldus de 78-jarige Ita
liaan. Het feit dat de speciale con
ferentie er komt - ondanks het
verzet van Groot-Brittannië, Dene
marken en Griekenland - noemde
hij een winstpunt van 'Milaan'.
Maar de parlementscommissie
constateerde ook „een gebrek aan
samenhang en realiteitszin" bij de
EG-regeringsleiders. Volgens Spi
nelli is het parlement in Milaan
"volledig genegeerd".
Polen
LONDEN (GPD) - De Britse politie is er nu zeker van, dat zich in geen
Dit blijkt uit statistische gegevens enkele Britse badplaats tijdbommen bevinden die daar zijn opgesteld
die het Pools-Helsinki comité heeft door een eenheid van het verboden Ierse Republikeinse Leger (IRA),
verzameld. Het rapport werd be- Vanaf de vondst van een bom in het Londense Rubens hotel, nu ruim
kendgemaakt door de Amerikaan- een week geleden, en de daarop volgende arrestatie van een eenheid van
se Helsinki-commissie. Het rap
port wijt 72 sterfgevallen aan poli-
tie-geweld in de afgelopen drie en
een half jaar. Het levert ook kritiek
op justitiële autoriteiten voor het
arresteren van meer dan 5.400
mensen wegens het ontplooien van
politieke activiteiten.
Anti-abortus
Een protestante lekenprediker in
de Verenigde Staten, die tussen
1982 en 1984 twee bomaanslagen
pleegde op abortusklinieken en
acht bomaanslagen voorbereidde,
is dinsdag in Baltimore veroor
deeld tot tien jaar gevangenisstraf.
Bovendien moet de 32-jarige Mi
chael Bray, die voor zijn daden reli
gieuze motieven aandroeg, ruim
150.000 gulden schadevergoeding
betalen aan de klinieken.
Sikhs vrij
De regering van India heeft gis
teren 95 sikhs uit de gevangenis
ontslagen. Sinds zaterdag jl. zijn in
totaal 427 sikhs, die voor minder
ernstige vergrijpen gevangen za
ten, op vrije voeten gesteld, zo
meldde het officiële persbureau
PTI. De vrijlating van de sikhs past
volgens waarnemers in de politiek
van premier Rajiv Gandhi om de
orde te herstellen in de noord
westelijke, door sikhs beheerste
provincie Punjab voorafgaande
aan een hervatting van de bespre
kingen met sikh-leiders over hun
eisen voor meer politieke en reli
gieuze autonomie.
Nicaragua
De Nicaraguaanse president, Da
niel Ortega, heeft zijn Costaricaan-
se collega, Luis Alberto Monge, in
een brief voorgesteld volgende
week besprekingen te beginnen
over de vorming van een gedemili
tariseerde zone langs de grens tus
sen Nicaragua en Costa Rica. Doel
is de spanning tussen de twee lan
den te verminderen.
de IRA die uitgewerkte plannen bleek te hebben om in 12 badplaatsen
tijdbommen te verstoppen, is de politie steeds bang geweest dat de IRA-
leden mogelijk al hier of daar zo'n bom geplaatst hadden.
Dat leidde de afgelopen week tot uitgebreide zoekacties, en een aantal
keren ook tot (steeds vals gebleken) bommeldingen. Die dreiging, aldus
een verklaring van de politie gisteren, is nu weggenomen: het staat vast
dat de IRA-leden verder geen enkele tijdbom hebben kunnen plaatsen.
'Hollandse wijk'
bij Potsdam
gerestaureerd
BERLIJN (DPA) De "Hol-
landse" wijk in het centrum
van Potsdam, bij (Oost-) Ber
lijn, die tot dusver door de
Oostduitse monumentenzorg
werd genegeerd en voor toeris
ten in de schaduw stond van
het Pruisische slot Sanssouci,
moet bij het 1000-jarig bestaan
van de stad in volle pracht zijn
hersteld.
Tot 1992 zal de grootste nog
buiten Nederland bestaande
nederzetting van Hollandse
stijl worden gerestaureerd en
gemoderniseerd, zo meldde het
Oost-„Berlijnse dagblad" giste
ren. De wijk werd ingericht na
dat de Pruisische koning Frie-
drich Wilhelm I in 1730 bij een
reis door Nederland vaklieden
voor de bouw van zijn residen
tie Potsdam wierf.
De in totaal 134 gebouwen to
nen hun Hollandse karakter
door het wit van de vensterra
men, het groen van de bewerk
te deuren en het rode schoon-
metselwerk. Verbleekte uit-
hangsborden geven inlichting
over de daar eens vertegen
woordigde traditionele am
bachten als "haarwerker" of
"Potsdammer staalmatrassen-
fabriek".
In VS veel kritiek op rol media bij kaping
WASHINGTON - Met een "wel
kom thuis" verwelkomde presi
dent Reagan gisteravond even
voor half tien Nederlandse tijd de
uit Frankfurt overgevlogen Ameri
kaanse ex-gegijzelden van het
TWA-toestel.
De president die alle gegijzelden
persoonlijk de hand schudde
noemde hun terugkeer "het mooi
ste verjaardagsgeschenk voor Nan-
in de politiek te gaan. Hoe het ook te bont hebben gemaakt. Tiendui-
zijtij dens de vlucht van Duitsland zenden dollars zij n gespendeerd -
Washington werd gezagvoer
der Terstrake tot woordvoerder ge
kozen. Hij vergat niet de zeven
Amerikanen die nog onvindbaar in
Libanon zijn als gevolg van eerde
re kapingen, en besloot het ka
pingsdrama met een dankgebed.
Opiniepeilingen wijzen uit dat
Amerika de toekomst met weinig
cy die aanstaande zaterdag jarig vertrouwen tegemoet ziet: vrij al-
is". Onder applaus beloofde hy gemeen bestaat de vrees dat de ter
reur zich uit zal breiden naar Ame
rikaans grondgebied en dat Ameri
ka ondanks de retoriek machteloos
staat. Verrassend genoeg voelt een
meerderheid van de Amerikaanse
bevolking weinig voor vergel
dingsacties.
Nu het kapingsdrama over is,
barst ook de kritiek los, in het bij
zonder op de media die het wel al
door
Jaap van Wesel
vervolgens dat de moord op mari
neduiker Robert Stethem niet on
gewroken zal blijven. Als woord
voerder van de gegijzelden sprak
ditmaal niet Allyn Conwell. Hy
was door de ex-gijzelaars afgezet
als zegsman als gevolg van zijn al
te ongenuanceerde uitspraken ten
gunste van de kapers. Dat had zo
wel bij de gegijzelden als bij het
Witte Huis kwaad bloed gezet.
Zo lekte uit dat Conwell voor een
oliemaatschappij in Bahrein
werkt, en zelfs werd geopperd dat
hij persoonlijke ambities heeft om
de moordende concurrentiestrijd
tussen de grote televisiestations
om interviews met kapers, gijze
laars en familieleden. Niets is ge
spaard om elkaar primeurs af te
pikken. Vooral ABC maakte het
bont. Het grote aantal "exclusieve"
interviews heeft de vraag doen rij
zen wat voor afspraken deze om
roep met Amal had. Of er sprake
was van journalistieke rapportage,
of dat zy medespelers waren ge
worden, om zo te zeggen partij in
de kaping. Het wordt allemaal nog
absurder als diezelfde televisiesta
tions met uitgestreken gezichten
een discussie beginnen over de rol
die de media spelen, en misschien
moeten spelen, om vervolgens
weer terug te keren tot de rol waar
zij zelf zo voor waarschuwen.
'gescheiden ontwikkeling' (apart
heid) in zijn oorspronkelijke
zoekcommissie die al enige jaren
aan het werk is. Het uitgebrachte
rapport is haar derde. Eerder
heeft conflicten tussen de verschil- schenen rapporten over onderwijs
lende rassengroepen niet kunnen
voorkomen, zelfs niet tot op zeke-
sport. Het nu gepubliceerde
rapport over de apartheidspolitiek
misschien nog aanvaardbare is evenwel het eerste dat niet in op-
hoogte. Het is nagenoeg zeker, dat
het vasthouden aan de apartheid in
de directe toekomst tot ernstige
botsingen zal leiden". Aldus luidt
de eindconclusie van een onder
zoek door de Human Sciences Re
search Council, een onderzoeks
raad die door de Zuidafrikaanse re
gering is aangesteld.
door
Ruud de Wit
Hoewel het eindrapport van de
HSRC in het midden laat of alter
natieven van de apartheidspoli
tiek, zoals het 'een-man-een-stem-
systeem', succesvoller zouden zijn
geweest, blijkt uit het onderzoek
dat in elk geval het apartheidssys
teem mislukt is. In blanke Zuid
afrikaanse politieke kringen wordt
de eindconclusie van het onder
zoek gekarakteriseerd met 'sociale
dynamiet' en 'een boodschap van
hoop'.
De HSRC is een regeringsonder-
dracht van de regering tot stand is
gekomen.
Leidse student
De commissie, onder leiding van
dr. H. C. Marais, die onder meer in
Leiden psychologie heeft gestu
deerd, heeft vier jaar aan het on
derzoek gewerkt. Aan het onder
zoek, dat in totaal 8000 pagina's
telt, hebben 200 wetenschappers
van 20 universitaire disciplines
hun medewerking verleend. Het
overgrote deel van de medewer
kers was overigens blank.
Uit een enquête onder de blanke
bevolking die door de HSRC is ge
houden, blijkt dat 60 procent van
de blanken verwacht dat Zuid-
Afrika binnen twintig jaar volledig
geintegreerd zal zijn. Twintig pro
cent hield het op bijna volledige in
tegratie, en 14 procent op een of an
dere vorm van integratie. Slechts 4
procent wil ook in de toekomst
vasthouden aan volledige apart
heid.
De zwarte bevolking daarente
gen blijkt veel minder optimistisch
te zijn over de toekomst. Hoewel
de zwarten toegeven dat de levens
omstandigheden de afgelopen ja
ren aanzienlijk zijn verbeterd, is de
meerderheid van hen ervan over
tuigd dat hun positie alleen maar
slechter zal worden.
Argwaan
De elf subcommissies die aan het
rapport hebben gewerkt, hebben
op talrijke aspecten van de apart-
heidsmaatschappij ernstige kri
tiek. Het onderwijssysteem wordt
apartheidsversterkend genoemd
en moet drastisch worden veran
derd. Het juridische apparaat
wordt door niet-blanken terecht
argwanend bekeken. De werkloos
heid in Zuid-Afrika wordt als een
van de grootste problemen voor de
nabije toekomst aangemerkt, en
het rapport merkt op dat de werk
loosheid nu met name op de zwarte
bevolking wordt afgewenteld.
Andere aspecten van de apart
heid worden de taalproblematiek
en de godsdienst genoemd. Vol
gens de HSCR draagt de gods
dienst op dit moment meer by tot
verdeeldheid dan tot eenheid:
"Over het algemeen beschouwen
de blanken van Zuid-Afrika hun
godsdienst als een stabiele factor
in de snel veranderdende wereld,
maar voor Aziaten, kleurlingen en
zwarten wordt godsdienst als een
stimulans voor de verbetering van
hun lot gezien".
De HSRC roept op tot een betere
verstandhouding tussen staat en
kerk, en dat moet vooral gelden
voor de relatie tussen de Zuidafri
kaanse Raad van Kerken en de re
gering. De SACC wordt algemeen
beschouwd als de spreekbuis van
de onderdrukten in Zuid-Afrika,
terwijl de blanke gereformeerde en
hervormde kerken veeleer gezien
worden als instituties die de apart
heidspolitiek van de regering steu-
Vaderland
Eén van de belangrijkste conclu
sies uit het onderzoek is, dat er wel
degelijk gemeenschappelijke ele
menten zijn die alle etnische groe
pen in Zuid-Afrika binden. Het
rapport noemt onder meer een ge
meenschappelijk verzet tegen ko
lonialisme, een gemeenschappelijk
idee dat Zuid-Afrika hun vader
land js, economische onafhanke
lijkheid en afwijzing van geweld.
Volgens het rapport moeten er
actieve stappen worden genomen
om op een positieve wijze op alle
niveaus tot interactie tussen de
verschillende etnische groepen te
komen, overigens wel met de er
kenning van het belang van een ei
gen etnische identiteit. Voorwaar
den hierbij zijn: het recht voor ie
dereen om op het hoogste niveau
mee te kunnen beslissen, gelijke
kansen voor de ontwikkeling van
ieders persoonlijke vermogens, en
de erkenning van menselijke waar-
digehid voor iedereen in de samen
leving.
BRUSSEL/TOKIO/PEKING
(AFP/AFP/ANP) - De verschuivin
gen in het Kremlin zullen op korte
termijn niet voor veranderingen in
de Oost-Westrelatie zorgen. Gor
batsjov maakt nu schoon schip om
later de grote lijnen van zijn bin
nen- en buitenlandse politiek uit te
kunnen zetten, zo zegt men in di
plomatieke NAVO-kringen in
Brussel.
De beleidswijzigingen zullen
worden aangekondigd tijdens het
27ste congres van de communisti
sche partij in februari volgend jaar,
zo voorspellen de diplomaten. Zij
verwachten dat het congres één
van de belangrijkste in de geschie
denis van de Sowjet-Unie zal wor
den.
„Gorbatsjov moet vastleggen
waar hij naartoe wil in een regeer
periode die twintig jaar kan duren
en het partij-apparaaat voor die
doelstellingen mobiliseren," zo
zegt een hooggeplaatste Europese
diplomaat. „Daarvoor moet hij
eerst de oude garde met zachte
hand uitschakelen en vervangen
door zyn eigen getrouwen." Vol
gens deze diplomaat gaat Gorbats
jov stelselmatig en snel te werk by
de consolidatie van zijn macht.
Het verdwijnen van Gromyko als
minister van buitenlandse zaken
heeft voor een „kleine verrassing"
gezorgd in kringen van het weste
lijk bondgenootschap. Zijn opvol
ger, Eduard Sjevarnadze, wordt in
NAVO-kringen geen enkele bijzon
dere kennis op het terrein van de
buitenlandse politiek toegeschre
ven.
Ook Japan verwacht geen ver
schuivingen in de Sowjet-diploma-
tie na het vertrek van Gromyko, zo
heeft een regeringswoordvoerder
meegedeeld. Japan zal Sjevarnad
ze uitnodigen voor een bezoek aan
Japan. Het land heeft sinds 1976
Gorbatsjov: vervanging, (foto and
geen Russische minister van bui
tenlandse zaken meer ontvangen.
Nederland
„De Nederlandse regering hoopt
dat de nieuwe minister van buiten
landse zaken van de Sowjet-Unie
zijn beste krachten zal geven aan
het bevorderen van de ontspan
ning en het bereiken van een duur
zame vrede". Dit heeft de woord
voerder van het ministerie van bui
tenlandse zaken in Den Haag mee
gedeeld in antwoord op vragen
over de vervanging van Andrei
Gromyko door Eduard Sjevarnad
ze. Den Haag waagt zich niet aan
voorspellingen over een mogelijke
koerswijziging in de buitenlandse
politiek van Moskou.
(zie ook pagina 12)