Steeds
Gemeente wil naar
één nutsbedrijf in
Zuid-Holland noord
Fase: 'Leiden werkt'
Mineralen uit vakantielanden in museum
Strop van twee ton
bij bouwplannetjes
FNV probeert
weer akkoord
met Fasson
te bereiken
DUBBELDEIY1AN
Glas
VRIJDAG 21 JUNI 1985
Waterleidingbedrijven samen met energie
LEIDEN In het noorden van Zuid-Holland moet één bedrijf komen waar drinkwater
wordt geproduceerd en gedistribueerd. Dat vinden burgemeester en wethouders van de
gemeente Leiden. Dit waterleidingbedrijf zou kunnen bestaan uit de Leidsche Duinwa
ter Maatschappij (LDM) met daarbij de gemeenten Wassenaar en Voorschoten en de
Rijnstreekgemeenten ten oosten van Leiden.
Het Leidse college voelt er verder
in beginsel voor om dit grote wa
terleidingbedrijf te laten samen
gaan met het Energiebedrijf Rijn
land (EBR). Op die manier ontstaat
een groot bedrijf waar zowel gas en
elektriciteit als water wordt gedis
tribueerd.
De Leidse gemeenteraad zal bin
nenkort een principe-uitspraak
moeten doen over deze zaak. Het
college keert zich met zijn plan te
gen het voornemen van de provin
cie Zuid-Holland. De provincie wil
de (LDM) samenvoegen met het
Haagse drinkwaterbedrijf. Op die
manier ontstaat in Zuid-Holland
één groot duinwaterleidingbedrijf.
Rotterdam
B en W van Leiden voeren aan
dat de door de provincie beoogde
samenvoeging de Leidse waterge
bruikers op een prijsverhoging van
ongeveer 21 cent per kubieke me
ter komt te staan, een verhoging
die grote financiële gevolgen kan
hebben voor particulieren en be
drijven. De verhoging van 21 cent
is overigens door de provincie zelf
berekend.
Verder meent het Leidse college
dat de samenvoeging met het
Haagse drinkwaterbedrijf in be
langrijke mate óók is bedoeld om
de overcapaciteit van Rotterdam
weg te werken. Gemeente-ambte
naar Herman Amptmeijer van de
directie economische zaken en
energie legt uit dat Rotterdam, om
zijn overcapaciteit op het gebied
van drinkwaterproductie te ver
minderen, een deel van het H«agse
verzorgingsgebied over wil nemen.
Op die manier wordt Den Haag
echter weer geconfronteerd met
een overcapaciteit. Om dit pro
bleem op te lossen zou het Haagse
drinkwaterbedrijf het verzorgings
gebied van de LDM moeten over
nemen. De waterafnemers in de
Leidse regio worden zodoende dus
de sluitpost van deze hele operatie.
Oud plan
De plannen om de drinkwater
voorziening te reorganiseren hou
den verband met het voornemen
van het rijk om in de toekomst be
drijven te laten ontstaan met ten
minste 100.000 aansluitingen of
een omzet van 10 tot 20 miljoen ku
bieke meter water per jaar. De
LDM produceert nu al meer dan 20
miljoen kubieke meter water per
jaar. Als de maatschappij wordt sa
mengevoegd met andere distribu
tiebedrijven, wordt het aantal van
100.000 aansluitingen ruimschoots
gehaald.
De provincie heeft een aantal ja
ren geleden al eens eerder een plan
gelanceerd voor de reorganisatie
van de drinkwatervoorziening.
Toen had zij het idee om vijf water
leidingbedrijven in Zuid-Holland
te laten bestaan. Daarbij lag de na
druk overigens voornamelijk op
produktiebedrijven. Eén van die
vijf bedrijven zou dan een waterlei
dingbedrijf voor Zuid-Holland
noord moeten worden met de
LDM als belangrijkste onderdeel.
Dit plan, waarnaar B en W van
Leiden nu in feite teruggrijpen, is
destijds goedgekeurd door de ge
meente. Elders in de provincie
bleek het echter zoveel weerstand
op te roepen dat er vrijwel niets
van terecht is gekomen. Het enige
verschil met het oude plan is dat de
provincie de afzondelijke waterbe
drijven nu wil dwingen aan de
reorganisatie mee te doen en dat
ook de distributie van water er bij
wordt betrokken. Met het samen
voegen van drinkwaterproduktie
en -distributie kunnen B en W van
Leiden instemmen.
Kwaliteit
Een groot drinkwaterbedrijf
voor Zuid-Holland noord zou aan
alle formele eisen voldoen die het
rijk aan een reorganisatie stelt.
Maar daarbij komt nog dat een der
gelijke 'vergrote' LDM ook op lan
gere termijn de kwaliteit van het
drinkwater zou waarborgen. Ver
der zou dit bedrijf op bestuurlijk,
financieel en technologisch gebied
ruimschoots uit de voeten kunnen,
vooral ook als het samengaat met
het EBR.
Burgemeester en wethouders
menen voorts dat een drinkwater
bedrijf voor Zuid-Holland noord
de milieubelangen in dit gebied,
zoals het behoud van de duinen,
goed kan waarborgen. Uitwisse
ling van kennis met andere water
bedrijven in Noord- en Zuid-Hol
land is vanzelfsprekend, aldus het
college. Bij het terugdringen van
de oppervlakte-infiltratie in de dui
nen, zou de levering van voorgezui-
verd water door andere bedrijven
een belangrijke rol kunnen spelen.
Dit mag echter niet leiden tot ver
hoging van de drinkwaterprijs.
Wethouder Fase en FNV-bestuurder Negenman plaatsen een schoorsteentje op een model t
bouw. Een symbolische openingshandeling van de tentoonstelling in de Waag.
Wethouder vindt tentoonstelling te somber
LEIDEN De werkgelegenheid in Leiden is niet
achteruit gegaan door het verdwijnen van een aantal
grote industrieën. Dat verklaarde wethouder J. Fase-
Dubbelboer gisteren tijdens de opening van de ten
toonstelling 'Leidenwerkt dat?' in de Waag. De wet
houder sprak hiermee een stelling tegen die door de
samenstellers van de expositie is geuit.
De makers van de tentoonstelling, de FNV, de we
tenschapswinkel, de Reinwardt-academie en de Rijks
universiteit, menen dat de dienstensector die na het
verdwijnen van een aantal industriële bedrijven sterk
is gegroeid in Leiden, niet voldoende in staat is ge
weest om de verloren gegane werkgelegenheid op te
vangen.
Wethouder Fase stelt nu dat dat wél het geval is
geweest. Dit zou volgens haar uit de werkgelegen
heidscijfers zijn gebleken. De wethouder sprak ook
tegen dat Leiden een forenzenstad zou zijn geworden,
een andere stelling van de tentoonstellingsmakers.
"Leiden huisvest nog steeds belangrijke bedrijven".
De werhouder meende voorts dat het woordje 'dat' en
het vraagteken wat haar betreft best uit de titel van de
expositie geschrapt had kunnen worden. "Ik had de
tentoonstelling zonder meer de titel: 'Leiden werkt'
meegegeven.
De tentoonstelling 'Leiden werkt dat?' geeft een
beeld van de ontwikkelingen in de industrie van Lei
den tussen 1945 en 1985. Niet alleen wordt er de alge
mene gang van zaken in Leiden geschetst, ook wordt
het reilen en zeilen van acht .verschillende bedrijven
in vier - ooit belangrijke - takken van industrie ge
schetst. Daarnaast zijn op de tentoonstelling onder
meer het gewestelijke arbeidsbureau, de stichting
werkgelegenheid, de gemeentelijke sociale dienst, de
gemeente Leiden zelf en de FNV vertegenwoordigd.
De expositie werd gezamenlijk geopend door me
vrouw Fase en Michel Negenman, bestuurslid van de
FNV. Zij deden dit door ieder een schoorsteentje op
een modelletje van een fabrieksgebouw te plaatsen.
Daarmee wilde de FNV aangeven dat zij de hoop op
het 'herrijzen' van industrie in Leiden nog niet heeft
opgegeven.
FNV-bestuurslid Negenman pleitte er gisteren voor
dat de regering de vakbonden beter informeert als zy
steun geeft aan bedrijven. Dat is volgens hem nu on
voldoende het geval.
LEIDEN/HAZERSWOUDE - De
Industriebond FNV wil nog een
keer praten met de directie van het
kleefmiddelenbedrijf Fasson -
met vestigingen in Leiden en Ha-
zerswoude over het afsluiten van
uwe cao. De leden van de
bond hebben hiertoe gisteren be
sloten. Ze vinden de voorstellen
van de directie van Fasson op een
aantal punten onvoldoende en
zelfs onaanvaardbaar.
De directie had tijdens de laatste
onderhandelingen laten weten dat
zij haar eindbod had gedaan. De
Industriebond hoopt echter dat zij
alsnog water bij de wijn doet. Ge
beurt dat niet, dan zal de bond al
lerlei 'prikacties' bij het bedrijf
houden. Mogelijk stapt de bond
ook naar de rechter omdat de di
rectie van het bedrijf gemaakte af
spraken zou hebben geschonden.
Jos Duynhoven, districtsbestuur
der van de Industriebond, hoopt
de onderhandelingen volgende
week te kunnen hervatten.
Vijfde ploeg
Het belangrijkste punt van onge
noegen voor de leden zijn de voor
waarden die de directie stelt bij de
invoering van een vijfde ploeg voor
de ploegendienst. De directie wil
dat ook op feestdagen wordt door
gewerkt wat nu nog niet het ge
val is - en dat de zogenoemde
ploegentoeslag met enkele procen
ten wordt verminderd. De FNV
voelt daar niets voor.
Aan de andere kant is de Indus
triebond bereid om de invoering
van een 36-urige werkweek voor de
dagdienst enige tijd op te schui
ven. Al in 1982 is afgesproken dat
deze begin volgend jaar zou wor
den ingevoerd. De directie wil er
mee wachten en eerst de gevolgen
van een dergelijke maatregel on
derzoeken. De FNV eist, wanneer
de de invoering van de 36-urige
werkweek wordt uitgesteld, wel
dat de directie harde garanties
geeft dat deze arbeidstijdverkor
ting later ook inderdaad doorgaat.
Bovendien moet de directie de
bond dan op andere punten tege
moet komen.
Calciet uit Engeland, het mineraal waaruit kalksteen is opgebouwd. Te
zien op de tentoonstelling. (foto pr)
LEIDEN - Wie van stenen houdt
en binnenkort een vakantie wil
doorbrengen in een van de Europe
se landen moet, alvorens hij afreist,
een bezoek brengen aan het mu
seum voor geologie en mineralo
gie. Neem gerust de niet-steenlief-
hebbende familieleden mee, want
ook zij zullen kreten van bewonde
ring slaken. De gisteren geopende
tentoonstelling mineralen uit
vakantielanden is niet alleen leer
zaam, maar toont ook schoonheid.
Een groot aantal mineralen af
komstig uit Europese vakantielan
den en landen rond de Middelland
se Zee is er in en buiten vitrines te
zien. Een deel van dit materiaal
werd verzameld door i
tijdens hun vakantie getooid met
loupe, vlakke beitel en hamer de
vondst van hun leven deden. Een
ander deel behoort tot de vaste mu
seum-stukken. Alle mineralen zijn
tentoongesteld om hun veelkleuri
ge schoonheid, hun schittering en
gave kristalvorm te laten bewonde-
Hoewel wethouder Kuijers in
zijn plastic tasje zeker niet over
zulke fraaie exemplaren beschikte,
was zijn openingswoord allerminst
saai. Als een rechtgeaarde amateur
gaf hij hoog op over zijn verzame
ling. In dank daarvoor kreeg hij
n werkelijk
zeldzaam exemplaar voor zijn col
lectie: een amethyst uit Brazilië.
Overigens, kenners hebben het
nimmer over stenen. Mineralen,
dat is het sleutelwoord. Mineralen
zijn natuurlijke verbindingen met
bepaalde typische eigenschappen.
Sommige zijn te herkennen aan de
hardheid; andere aan een combina
tie van kristalvorm, kleur en glans.
Splijting, wijze van voorkomen en
andere bijzonderheden kunnen
een goede aanduiding zijn voor de
aard van de mineraal.
Vindplaats
Toch worden mineralen niet in
gedeeld op grond van één of meer
van deze kenmerken, maar gaat
men uit van de scheikundige sa
menstelling. Dat heeft tot gevolg
dat hetzelfde mineraal in verschil
lende kleuren kan voorkomen. Zo
kan granaat - een edelsteen, die
veel in kleihoudende gesteenten
wordt gevonden - niet alleen een
roodbruine tint hebben, maar zelfs
groen of gelig zijn.
Mineralen komen vooral in har
de gesteenten voor. In Nederland
zijn ze daarom niet zoveel te vin
den. Wie een grotere verscheiden
heid zoekt, moet wat verder van
huis gaan. De Ardennen, de Eifel
en het Zwarte Woud zijn gebieden,
waar heel wat verschillende mine
ralen voorkomen.
Je moet er trouwens wel iets
voor over hebben, want in geen en
kel gebied, zo leert de tentoonstel
ling, liggen de mineralen voor het
opscheppen. Alvast een tip: de
goede speurders maken een
praatje met de plaatselijke inwo
ners om gegevens over een vind
plaats te verkrijgen, die niet direct
in het oog loopt.
De tentoonstelling 'Mineralen uit
vakantielanden' is van 21 juni tot en
met 1 september te bezichtigen in het
Rijksmuseum van Geologie en Minera
logie, Hooglandse Kerkgracht 17 in
Leiden.
LEIDEN - De uitvoering van de
twee bouwplannetjes in de Leidse
binnenstad komt de gemeente Lei
den op een strop te staan van ruim
tweehonderdduizend gulden.
Aan de Kattenpoort, tussen Van
der Werfstraat en de zuidzijde van
de Clarensteeg, bouwt de gemeen
te momenteel zeven eengezinshui
zen. Hoewel de bouw van de wo
ningen al ver is gevorderd staat
nog een oud pand in de weg van
boekbinderij J. Zwart. De oud
bouw staat pal voor de nieuwe hui
zen, met daartussen een ruimte
van slechts enkele tientallen centi
meters.
Pogingen om met de eigenaar tot
een grondruil te komen zijn steeds
mislukt. De eigenaar bleek slechts
bereid tot verkoop van het door de
gemeente gewenste perceel indien
de gemeente het hele bedrijf zou
verplaatsen. Bovendien diende de
ze nieuwe vestiging in de directe
omgeving van de huidige binderij
te worden gezocht. Tal van oplos
sing zijn sindsdien de revue gepas
seerd maar werden, volgens de ge
meente, door de bedrijfseigenaar
afgewezen.
De gemeente heeft vervolgens
overwogen het pand te onteigenen,
maar dit bleek praktisch bijna on
mogelijk doordat het bestemming
plan voor Maredorp nog niet is
goedgekeurd. Uiteindelijk is geko
zen voor een wijziging van het
bouwplan aan de Kattenpoort. Er
zullen nu twee woningen minder
worden gebouwd om ter plekke
een nieuwe bedrijfsruimte voor de
boekbinderij te realiseren dat de
gemeente ruilt voor het oude per
ceel. De kosten van de bouw van
een nieuwe bedrijfsruimte en het
laten vallen van twee woningen,
verminderd met toebetaling van de
bedrijfseigenaar, levert de gemeen
te een tekort op van 90.000 gulden.
Sliksteeg
In de Sliksteeg is het van hetzelf
de laken een pak. De gemeente
heeft het pand Sliksteeg 8 nodig
voor de realisering van een bouw
plan. Met de eigenaar van het
pand, een rijwielhandelaar aan het
Noordeinde, is langdurig onder
handeld over de aankoop door de
gemeente. Het pand kan evenwel
alleen in eigendom worden verkre
gen indien de gemeente het pand
Sliksteeg 4 afstaat, welk pand spe
ciaal voor dit doel door de gemeen
te moest worden gekocht.
Om tot overeenstemming te ko
men moet de gemeente bovendien
een bedrag aan de rijwielhandelaar
bijbetalen. De aankoop van het
pand Sliksteeg 4, de vermogens
schade en de vergoeding die de rij
wielhandelaar moet worden be
taald komen de gemeente op een'
verliespost van ruim 116.000 gul
den te staan.
Het PSP-raadslid De la Mar
vindt de toegeeflijkheid van de ge
meente in de onderhavige gevallen
te ver gaan. Wethouder Tesselaar
van volkshuisvesting geeft ook toe
dat de eigenaar van het pand aan
de Sliksteeg normaal gesproken
nooit het bedrag zou hebben ge
kregen dat hij nu ontvangt. De wet
houder zegt daarom tandenknar
send met de prijs akkoord te zijn
gegaan. De gemeente heeft naar
het oordeel van de wethouder geen
keuze omdat het bouwplan voor de
Sliksteeg anders op de tocht komt
te staan.
"Het wordt steeds moeilijker de
laatste gaten in de stad vol te bou
wen", aldus de wethouder. "Het
zelfde geldt voor de Kattenpoort.
Onder normale omstandigheden
zouden we de prijs die we nu beta
len niet betaald hebben, maar er zit
niets anders op, willen we die laat
ste stukjes stadsvernieuwing reali-
ADVERTENTIE
24 u service voor bedrijven
bel: 071 - 220907 - 149556
Redactie: Wim Brands Bart Jungmann
Hoogstraat (1)
Het moest er van komen: een
middenstander uit de omgeving
van de Hoogstraat die een klacht
indient bij de gemeente omdat
hij grote overlast ondervindt van
het restaureren van de kelders
onder de Hoogstraat. H. van En
gelen heet hij en hij is de eige
naar van de koffieshop 'De Klei
ne Klup', gevestigd op de hoek
van de Nieuwe Rijn.
In een brief aan het gemeente
bestuur schrijft Van Engelen dat
zijn schade nu al ongeveer 11.000
gulden bedraagt en dat hij ver
wacht dat het bedrag in elk geval
de somma van 50.000 gulden zal
overschrijden. In zijn werkruim
te boven 'De Kleine Klup' zegt
Van Engelen: "Hoe ik dat bedrag
heb bepaald? Heel simpel: ik heb
een omzetvergelijking gemaakt".
Zijn bedrijf is goeddeels onbe
reikbaar geworden, schrijft Van
Engelen, "terwijl daarnaast ge-
luids- en stofoverlast een norma
le bedrijfsuitoefening onmoge
lijk maken". Hij zegt dit jaar voor
het eerst te bidden voor een re-
genrijke zomer, "want dan heb ik
tenminste geen last van al dat
stof'.
"Dat er mensen zouden weg
blijven door de werkzaamheden
kon je van tevoren natuurlijk
voorspellen", vervolgt Van En
gelen, "maar dat het deze propor
ties zou aannemen... Weet je wat
het is: al die dames die anders
even langskomen om gebak te
eten, laten zich niet meer zien.
Logisch, ik ben moeilijk bereik
baar. Je ziet het ook aan de pas-
santenstroom: helemaal weg".
De gemeente heeft zich vol
gens Van Engelen niet goed ge
realiseerd wat de mogelijke ge
volgen zouden zijn van de restau
ratie. "Kijk, natuurlijk is het
mooi als je die kelders opknapt,
maar tegelijkertijd moet je goed
bestuderen wat de gevolgen zul
len zijn. Wat dat betreft is de ge
meente volgens my in gebreke
gebleven".
De eigenaar heeft al een aantal
keren contact gehad met ge
meenteambtenaren. "Maar ze
sturen me allemaal van het kast
je naar de muur. Ik ben bij Van
Schie geweest van economische
zaken. Weet je wat-ie zei? Dat we
met z'n allen iets leuks moesten
gaan ondernemen, zodat de men
sen weer komen. Wat heb ik nou
aan zo'n verhaal in de ballonnen-
sfeer!"
Wat gaat Van Engelen nu
doen? "Tsja, wat moet ik? Ik
denk dat het enige wat ik kan
proberen is om te gaan procede
ren tegen de gemeente. Nu zei ie
mand van de Kamer van Koop
handel wel tegen mij dat het in.
Leiden nog geen middenstander
is gelukt om geld te krijgen van
de gemeente omdat zijn omzet
door hun werkzaamheden daaL-
de, maar toch probeer ik het. Ik
weet namelijk ook dat midden
standers in andere steden het
wel is gelukt om in soortgelijke
gevallen van de gemeente te win-
Hoogstraat (2)
Terwijl hij naar buiten kijkt, zegt
Van Engelen: "Weet je, soms sta
ik voor het raam en dan ik zie de
mensen die hier kwamen aan de
overkant uit dat steegje komen.
Dan zie je ze als het ware den
ken: waar zullen we naar toe
gaan? Direct bij mij kunnen ze
niet één, twee, drie komen. Slaan
ze rechtsaf, dan zitten ze als ware
al bij een concurrent op schoot;
slaan ze linksaf, idem dito".
Na een korte pauze: "En dan te
bedenken dat de kelder onder
mijn pand de enige kelder is die
niet wordt opgeknapt. Die slaan
ze over. Ik heb er dus nog niet
Koffiebaas Van Engelen voor zijn bijna onbereikbaar geworden zaak. Hij bidt voor het eerst voor een
regenrijke zomer. "Heb ik tenminste geen last van stof'. (foto Holvast)
eens profijt van".
Voorlichter Issendonck vertelt
namens het gemeentelijk appa
raat dat de situatie inderdaad
zorgelijk is.. "Die brief van Van
Engelen wordt dan ook zeker se
rieus behandeld. Op korte ter
mijn moet er een passende oplos
sing worden gevonden".
Wat voor oplossing mag dat
wel zijn? "Gedacht wordt aan
een verbetering van het looppad.
Het is inderdaad niet bepaald
uitnodigend; dat dient te veran
deren, zodat de mensen gewoon
weer naar bijvoorbeeld 'De Klei
ne Klup' gaan. Trouwens, niet al
leen die club ondervindt hinder
van de werkzaamheden, ook de
andere middenstanders in die
hoek kennen problemen. Maar
zoals gezegd: we doen ons best
om daar verandering in te bren
gen".
Van der Werf
burgemeester Van der Werf weer
terug te zetten in zijn park. Amb
tenaar W. Ephraïm, chef riolerin
gen, waterwerken en werktuig
bouw, durft die belofte nog
steeds aan. "In elk geval staat
Van der Werf er weer voor 3 ok
tober", neemt hij vervolgens
toch een iets ruimere marge.
gemaakt", zegt Ephraïm. "En
zijn rechterarm zit los en die zal
verstevigd worden".
Rechterarm los, kan het sym-
bolischer voor een man die ooit
zijn lichaam als maal voor het
hongerend volk aanbood. "Sijt
ghij dan met mijn doot beholpen,
neemt myn lichaem, snydet dat
ontstucken ende deylt daer van
soo vele als strecken mach".
Zou die rechterarm nog een
beetje smaken?
Het standbeeld is inmiddels
schoon gemaakt en ligt bij de
Rijnlandse Kunstgieterij waar in
augustus wordt begonnen met
de noodzakelijk geachte opknap
beurt. Onverwachte tegenvallers
hebben zich nog niet aange
diend, melden zowel kunstgiete
rij als gemeente. "Het zwaard
was weg. Dat moet worden bij
Dit is voor dit seizoen weer de
laatste aflevering van deze ru
briek. Eén van de makers belooft
over een paar maanden met een
nieuwe reeks van 'Steedsen' te
rug te keren. Of u dat nu wilt of
niet.
