Bouw parkeergarage gebied
Havenstraat begint in 1986
Hoop van bewoners is nu op
gemeente Valkenburg gericht
Mogelijk woontoren in tweede fase
Aanleg natuurtuin
gemakkelijk karwei
DONDERDAG 20 JUNI 1985
REGIO LEIDEN
PAGINA 19
Geen rijkssteun voor opknappen flat M. Poststraat
VALKENBURG - "Het is niet eer
lijk". Daarover zijn de ruim 20 ge
zinnen in de flat aan de Marinus
Poststraat 71 tot en met 109 in Val
kenburg het roerend met elkaar
eens. "Doordat het rijk onverwacht
een subsidieregeling introk zitten
wij nu op aanzienlijk hogere woon
lasten dan voorheen". Aan het
woord zijn J. van Duyvenvoorde,
J. Varkevisser en J.J. van der Plas.
Ieder uurtje van hun vrije tijd be
steden zij aan het renoveren van
het complex flatwoningen, waarin
zij met hun gezin wonen. "Op die
manier kunnen we de kosten nog
wat drukken", zegt Van Duyven
voorde. De renovatie zou in totaal
200.000 gulden moeten gaan kos
ten, zo hadden de bewoners bere
kend. "Maar door zelf de handen
uit de mouwen te steken hebben
we dat bedrag kunnen terugbren
gen tot 130.000 gulden".
Vorig jaar werd door de bewo
ners een subsidie van ruim 40.000
gulden aangevraagd. "Daarmee
zouden we de servicekosten kun
nen drukken". De aanvraag lag
nog niet op het bureau van een
ambtenaar bij de gemeente Val
kenburg of staatssecretaris Brokx
van volkshuisvesting liet weten
dat er geen geld meer was voor der
gelijke renovaties.
De bewoners van de flat moesten
maar wachten op de nieuwe rege
ling, de Wet op de stads- en dorps
vernieuwing, die in januari van
kracht werd. Voor Valkenburg
blijkt er, zo werd onlangs bekend,
in het kader van deze wet slechts
16.000 gulden beschikbaar te zijn.
Brokken
Nadat de bewindsman in het af
gelopen najaar de premieregeling
voor de verbetering eigen woning-
bezit introk is een groot aantal, met
name kleine huiseigenaren, letter
lijk en figuurlijk met de brokken
blijven zitten.
Gisteren stelde het WD-Tweede
Kamerlid Lauxterman er tijdens
een vergadering van de vaste ka
mercommissie van volkshuisves
ting vragen over aan de staatsse
cretaris.
Hij wilde onder meer weten of
Brokx nog iets voor de mensen
kon doen die de dupe werden van
het stopzetten van de subsidies
eind vorig jaar. De bewindsman zei
gisteren echter dat hij de maatregel
om de subsidies te stoppen tijdig
had aangekondigd. Het is nu een
zaak geworden tussen de gemeen
ten en de betrokken particuliere
woningbezitters, aldus de minister.
De bewoners van de flat in Val
kenburg hebben op dit antwoord
niet gewacht. Ze zijn onlangs op ei
gen kosten maar aan het renoveren
geslagen, want de staat waarin het
flatcomplex aan de Marinus Post
straat verkeert is zoals de bewo
ners zeggen 'puur slecht'.
De woningen zijn eind 1959 be
gin 1960 opgeleverd. "Sinds die
tijd is er eigenlijk weinig tot geen
onderhoud aan de flats verricht",
zegt het ploegje zelfbouwers. "Ze
ven jaar geleden heeft het meren
deel van de bewoners gebruik ge
maakt van de mogelijkheid om de
flats te kopen".
De staat waarin het bouwwerk
zich bevond was erbarmelijk.
Stukken beton vielen spontaan uit
de gevel, er zat zo goed als geen
verf meer op het houtde kozijnen
waren volgens de bewoners totaal
verrot en het trappenhuis was,
vooral bij storm, levensgevaarlijk
omdat de muur los tuisen de be
tonnen palen stond.
Om dat allemaal weer een beetje
fatsoenlijk te krijgen moest er geld
op tafel komen. De bewoners za
gen kans om van een bank een le
ning te krijgen van 130.000 gulden.
Eén van de voorwaarden voor de
lening was dat de servicekosten
moesten worden verhoogd van 65
naar 125 gulden. "Als we niet zelf
een hoop zouden doen, dan zou de
renovatie ons zeker op twee ton ko
men te staan", meent Van Duyven
voorde. "En dat kunnen we echt
niet betalen, want het zijn niet de
mensen met de grootste beurzen
die hier een woninkje hebben ge
kocht".
Om de kosten te drukken heb
ben de bewoners van de flat vorig
jaar aangeklopt by de gemeente
voor een bijdrage uit de pot 'pre
mieregeling woningverbetering'
van het ministerie van volkshuis
vesting. "We hadden daar in no
vember nog een vergadering over
met een aantal andere bewoners.
Op dezelfde avond werd via het
journaal bekend gemaakt dat de
regeling was ingetrokken omdat er
geen geld meer was", aldus het
drietal.
Nieuwe wet
"Een vertegenwoordiger van de
gemeente Valkenburg zei ons een
paar dagen daarna dat we nu maar
moesten wachten op de nieuwe re
geling die het ministerie in de
maak had". Dat was de Wet op de
stads- en dorpsvernieuwing. Deze
wet houdt onder meer in dat het
rijk de verdeling van subsidiegeld
in handen legt van de gemeente.
Valkenburg kreeg daarvoor, zo
werd nog geen twee weken gele
den bekend, 16.000 gulden. "En we
hadden 40.000 gulden gevraagd",
zeggen de bewoners.
"Ik heb eerst nog met de gedach
te gespeeld om mijn flat maar te
verkopen", zegt Van Duyvenvoor
de. "Maar aan wie? Er is toch nie
mand die het in deze staat wil ko
pen. Daarom zijn we alvast maar
begonnen met het opknappen van
de flat. We zijn nu zover dat de erg
ste schade wordt aangepakt. He
laas moet ook het voegwerk op
nieuw worden gedaan. Daar heb
ben we echter geen geld voor".
De bewoners vrezen dat als het
voegwerk niet binnen korte tijd
kan worden gedaan dat de proble
men binnen een paar jaar weer zul
len terugkeren. "Het regenwater
gaat dan tussen de stenen zitten en
tast op die manier het beton aan
dat we nu juist aan het herstellen
zijn".
De bewoners willen het niet
graag zeggen, maar ze hebben de
indruk dat de gemeente ze min of
meer met een kluitje in het riet
stuurt. "De boot wordt veel te veel
afgehouden. De gemeente zegt dat
we maar moeten afwachten. Maar
dat kan niet, want de flat staat bij
na op instorten. Dit alles duurt nu
al ruim anderhalfjaar, terwijl reno
vatie dringend nodig is. Bovendien
is de gemeente er ook niet mee ge-
diend als de flat over een paar jaar
onbewoonbaar is"
Als uiterste redmiddel is de hoop
van de bewoners gericht op een
renteloze lening van de gemeente.
"Wij kunnen de hypotheek bij de
bank daarmee aflossen. Op die ma
nier blijft er wat ruimte over om
het voegwerk te laten doen. Maar
we blijven toch ook wel hopen op
een subsidie".
In steeds meer gemeenten behoort een heem- of natuurtuin
tot de 'standaardinventaris' van de openbare groenvoorzie
ning. Leiden en Leiderdorp beschikken beide over een hele
grote heemtuin. Ook op bescheidener schaal kan echter heel
wat worden bereikt.
Sinds drie jaar heeft Koudekerk
aan de Rijn ook een eigen na
tuurtuin. Op initiatief van de Vo
gelwerkgroep en het IVN is een
deel van het park Hofstede als
natuurtuin ingericht. Hoewel de
tuin maar een half voetbalveld
groot is, komen er tal van vegeta
ties in voor.
Een van de initiatiefnemers, J.
Bruin, lid van de Vogelwerk
groep en de afdeling Alphen aan
de Rijn van het IVN, vertelt dat
de ligging van de tuin het moge
lijk maakt naast elkaar verschil
lende landschapjes te maken. De
tuin ligt aan de Lutteke Rijn zo
dat er waterplanten in de natuur
tuin staan. Behalve dijkvegetatie
herbergt de natuurtuin ook nog
een stukje bos. Tussen de dijk en
het bos komen verschillende
'overgangslandschapjes' voor.
Bruin vertelt dat er bij de aan
leg van de natuurtuin eigenlijk
averechts is gewerkt: "Een na
tuurtuin ontstaat door een omge
ving te laten verarmen. Niet
meer mesten en weinig doen.
Omdat de tuin echter langs het
water ligt verplichtte het water
schap ons de grond met een me
ter op te hogen. Dat verstoorde
het natuurlijk evenwicht juist".
De natuurtuin in Koudekerk
moest dus worden aangelegd. De
heemtuinen in Leiden en Leider
dorp stonden allerlei planten en
zaden af. De laatste zijn zo maar
in het wilde weg uitgestrooid.
Bruin hierover: "Als een plant na
het zaaien flink groeit en uit
breidt dan betekent dat dat zij in.
haar natuurlijke omgeving staat.
Dan is ze dus in een natuurtuin
op haar plaats".
Hoewel de Koudekerkse
heemtuin nog heel jong is, zijn er
dit jaar al 100 verschillende
bloeiende planten te bekijken.
De tuin wordt onderhouden door
ongeveer 20 vrijwilligers van de
IVN en de Vogelwerkgroep. Een
keer per maand trekken ze de
tuin in om onderhoud te verrich
ten.
Iedereen kan dag en nacht in
de tuin terecht. Uit angst voor
vernielingen zijn er bij de ver
schillende planten geen naam
bordjes geplaatst. Groepen wil
len worden rondgeleid in de
heemtuin kunnen zich aanmel
den bij het IVN.
Een heemtuin aanleggen is
voor praktisch iedereen wegge
legd. Volgens Bruin is de verar
ming van de grond het belang
rijkst. In de Koudekerkse tuin
zijn honden daarom ook verbo
den. Planten en zaden kunnen in
veel gevallen uit de natuur wor
den gehaald.
"Je moet natuurlijk geen zeld
zame planten weghalen. Maar als
er van één soort op een bepaalde
plaats 100 planten staan, dan kan
je er best voorzichtig er eentje
uithalen. Zaden verzamelen kan
eigenlijk altijd wel. Daar berok
ken je de natuur geen schade
mee", brengt Bruin naar voren.
Hij raadt particuliere tuinbezit-
ters die een heemtuin willen aan
leggen aan met de beheerder van
een grotere natuurtuin te gaan
praten: "Zij kunnen allerlei aan
wijzingen geven. Bovendien zijn
grote heemtuinen in de meeste
gevallen ook wel bereid planten
te geven".
Een heemtuin betekent voor
Bruin de mogelijkheid om men
sen kennis te laten maken met de
natuur in hun eigen omgeving.
"In de meeste gevallen betekent
kennis van de natuur ook een be
tere bescherming ervan. Er is in
de afgelopen jaren al zo ver
schrikkelijk veel natuurschoon
verdwenen. Dat wat ons rest
moeten we goed beschermen".
Tuintip
De komende weken hoeft er
weinig te worden gedaan in de
tuin. Over drie tot vier weken
moet volgens onze vaste raadge
ver Piet van der Burg het gazon
worden overbemest. Omdat de
onkruiden bij warm weer welig
tieren is het verstandig tegelij
kertijd een onkruidbestrijdings
middel te verspreiden. Bij de
vakhandel zijn middelen ver
krijgbaar waarin zowel meststof
fen als bestrijdingsmiddelen zijn
opgenomen.
Bij rozen en andere struiken
moeten de ongedierten in de ga
ten worden gehouden. Zonodig
kan hiertegen een biologische
dan wel chemische bestrijding
worden uitgevoerd.
In augustus pakt Van der Burg
de draad weer op. Tot die tijd
moet iedereen maar genieten van
zijn tuin: "Nu het meeste werk is
gedaan breekt de tijd van lekker
zonnen in de tuin aan", aldus
Van der Burg.
J. Bruin: "Meer kennis van de natuur geeft bijna automatisch een betere bescherming".
Aardbei
De gemiddelde consument
vraagt in de winkel naar 'aard
beien' en niet naar een bepaald
ras zomerkoninkjes. Jarenlang is
er geen aandacht besteed aan het
'raswijs' maken vaii de aardbei
eter. Daarin komt nu verande
ring. Vanaf volgend jaar zal een
groot aantal veilingen op de ver
pakking de rasnaam van de aard
bei vermelden. Voor de koper
een hele verbetering. Net als bij
bijvoorbeeld appels verschilt het
ene ras nogal wat van het andere
voor zover het smaak en hard
heid betreft.
De aardbeienteelt is in drieën
onder te verdelen. De eerste
aardbeien worden begin maart
aangevoerd vanuit de kassen.
Belangrijkste glasaardbeirassen
zijn Primella en Gorella. De aan
voer vanuit de glazen huizen
loopt door tot begin juni; dan ko
men de eerste vollegrondsaard-
beien er aan. Gorella is ook een
belangrijk vollegrondsras. Daar
naast kennen we Bogota, Elvira
en Elsanta.
Het aardbeiseizoen wordt be
sloten met de gekoelde planten
teelt. Door de planten hiervoor
tot aan de kerst in koelcellen te
zetten en pas in het vroege voor
jaar uit te planten wordt bereikt
dat de oogst hiervan in de late zo
mermaanden valt. De rassen El
santa en Gorella voeren hier de
boventoon.
Zwam stam
Diegenen die een beetje'uitge
keken raken op sla, tomaten en
kolen kunnen zich wagen aan
een nieuw soort cultuur; die van
de zwam. Sinds kort verkoopt
een tuincentrum in Heemstede
boomstammetjes waarop ver
schillende soorten zwammen
zijn geënt. Het stammetje wordt
op een vochtige plek in de tuin
gezet en na enige tijd kan er wor
den geoogst.
Tot nu toe zijn drie soorten
paddestoelen op deze manier te
telen. De zomer-oesterzwam
(Pleurotus Florida) die wordt
geoogst van juli tot oktober, de
winter-oesterzwam (Pleurodus
Ostreatus) die vruchten draagt
van oktober tot en met december
en de Japanse zwam Shii Take.
De beroepskwekerij houdt zich
al enkele jaren met deze teelten
bezig.
Het principe is eenvoudig.
Zwammen, ofwel paddestoelen,
zijn parasitaire orgapismen en
dat betekent dat ze zich ten koste
van andere planten ontwikkelen.
De zwammen worden op in stuk
ken gesneden boomstammetjes
geënt. Oesterzwammen voelen
zich het best thuis op wilgen en
populieren terwijl er voor de Shii
Take gebruikt wordt gemaakt
van beuken en eiken. De schim
mel, want een zwam is niets
meer maar ook niets minder,
groeit in drie maanden tijd door
de stam heen. Is de stam volledig
met schimmeldraden, het zoge
naamde mycellium, doorgroeid,
dan wordt de paddestoel geplukt
en kan de consument het genoe
gen van paddestoelen uit eigen
tuin beleven.
Zoals alle schimmels en pad
destoelen houden ook oester
zwammen en Shii Take's van een
vochtige, niet te warme omge
ving. Het enten van de stammen
en de daarop volgende incubatie
tijd waarin de schimmel de stam
doorgroeit, gebeurt bijvoorbeeld
in gewelven van een oud fort na
bij Nijmegen.
De stammetjes kunnen onge
veer vijf jaar in de tuin blijven
staan. In die tijd eet de parasiet
ongeveer een vijfde van het ge
wicht van de stam op. Dank zij
dit 'eten' kan de stamhouder er
in die vijf jaar tijd twee tot drie
kilo paddestoelen van plukken.
Zomer
Gedurende de zomermaanden
zal de rubriek 'Uit het groene
hart' niet verschijnen. Deze week
is daarom de laatste keer. Vanaf
augustus zullen weer wekelijks
groen-zaken aan de orde worden
gesteld.
KATWIJK - Met de bebou
wing van het gebied Haven-
straat/Loggerstraat in Kat
wijk zal, wanneer geen noe
menswaardige vertragingen
optreden, kort na de jaar
wisseling een begin worden
gemaakt. Meest in het oog
springende onderdeel daar
van is de aanleg van een
parkeerkelder aan de zijde
van de Tramstraat.
ste gedeelte' neergezet. Daartoe be
horen ook twee zogenoemde drie-
generatiewoningen, huizen waarin
met andere woorden oma, dochter
en kleinkind uit de voeten kunnen.
Volgens C.A.J. van de Griend, di
recteur openbare werken in Kat
wijk, wordt mede na herhaalde
verzoeken van het RPF-raadslid
J.H. ten Hove daarmee in Katwijk
een eerste proef genomen. Tussen
de woningen is een speelgelegen-
heid gepland voor de jeugd.
Voorlopig gaat het slechts om de T Ti t H p cri n O"
zogenoemde eerste fase die wordt ullUd6Ui6
begrensd door de Tramstraat, Zoals het er ni
Hoogstraat en het verlengde van parkeergarage worden geëxploi-
de Meerburgkade. Het plan wordt teerd door de gemeente. "Maar
dezer dagen ter visie gelegd. Het misschien zijn de inzichten tegen
'invullen' van de rest van het ge-
bied is van later zorg. Bovendien
kunnen de daarvoor ontwikkelde de Griend
plannen nog de nodige wijzigingen hoofdingang
ondergaan.
De parkeergarage wordt ge
bouwd in één laag
de tijd dat de bouw gereed is daar-
wel veranderd", maakt Van
voorbehoud. De
de nieuwe par
keerkelder is gepland aan de zijde
de Tramstraat ter hoogte van
al ruimte het Noordeinde.
Een schetsontwerp van de eerste fase van het gebied Havenstraat/Loggerstraat
ingang van de parkeergarage.
bieden aan 128 auto's. Boven de ga- De garage is in eerste instantie
rage zullen koopwoningen (twee bedoeld voor het winkelend pu-
i Katwijk. Rechts onder de lagen en een kap) verschijnen. In bliek. Om die reden zullen ook
(tekening gemeente) totaal worden 35 huizen in het 'i
twee voetgangers-ingangen wor
den gesitueerd aan de zijde van het
Badcentrum. De gemeente heeft
TNO ingeschakeld om te onderzoe
ken welke maatregelen moeten
worden genomen om een goede
ventilatie van de garage onder de
woningen te garanderen.
Dwars door het gebied Haven
straat/Loggerstraat loopt de water
kering die volgens de normen van
de Deltawet op een hoogte van ze
ven meter boven NAP moet wor
den gebracht. "Een uitdaging",
noemt Van de Griend het inpassen
van de zeewering in de bouwplan
nen. Overigens zal 'de dijk' voor
het oog daardoor nauwelijks waar
neembaar zijn.
Gronden
Inmiddels zijn voor de tweede en
derde fase wel al de nodige gedach
ten op papier gezet. De bouw van
een tweede garage, op de kop van
de Haven, maakt onder meer deel
uit van die tweede fase. In totaal
heeft de gemeente 3,1 miljoen gul
den uitgetrokken voor de bouw
van de twee garages.
Alles bij elkaar opgeteld wordt in
het gebied Havenstraat/Logger
straat voorlopig rekening gehou
den met de bouw van ongeveer 100
woningen en de aanleg van 240
parkeerplaatsen verdeeld over
twee garages. De tweede garage zal
overigens uit twee lagen bestaan.
In de tweede fase is ook een
'woontoren' gepland. De vraag uit
hoeveel lagen die zal gaan bestaan
kan nog niet met zekerheid wor
den beantwoord. De gemeente
houdt de mogelijkheid open dat de
hoogte kan variëren van drie tot
acht lagen. De toren moet een soort
overgang vormen tussen de be
staande bebouwingen in dit deel
van Katwijk.
Om de eventuele bouwplannen
in de tweede en derde fase van het
gebied Havenstraat/Loggerstraat
te kunnen verwezenlijken zal de
gemeente overigens nog enkele
stukken grond moeten aankopen.
De onderhandelingen zijn daar
over nog gaande. Voor wat de eer
ste fase betreft moet de gemeente
alleen nog de grond van boer Guijt
verwerven. Het is nog altijd de be
doeling dat de Katwijksche Bouw
maatschappij alle bouwwerkzaam
heden zal uitvoeren.