aan.de wandel
DC BltaNOeitY
fïlai:
aison
anc
\foegoflaat
gaan zij een stapje
verder.
Makkelijk
zaagblad
verwisselen
Spelletjes
voor de
vakantie
Schoonmaakcassettes
en opbergdozen voor
video in nieuw jasje
Meubilair (gJX
MASSIEF EIKEN
spinnekop tafel, gedisseld 4
stoelen, pr.n.o.t.k. Tel. 01713-
3937.
T.k. leren 2-zitsbank (Perida) don
ker bruin, met losse kussens (dons
vuil.) Pr.n.o.t.k. Tel. 071-175989.
t.k. Chesterfield bankstel leder 3-1-
1, pr.n.o.t.k. Afzuigkap 40,-. Tel.
071-210922.
Te koop grenen eethoek, salonta
fel, schommelstoel, buro en een
persoonsbed. Tel. 071-212676.
T.k.a. 6 st. zitelementen. stof bekl.
salontafel 105 cm. 75 st.
berbertegels 50x50 cm wol.
T.e.a.b. Tel. 071-310143.
SALONTAFEL
'n béétje partij geef je in
slcvi'vollc y-'tlen iK-xclnklwar voor K)-HH)|ktv iiukldweg 7 leuk-u0133728
Bloemen en planten
28 AFRIKANEN VOOR 5,-
Alicem 0,25 p.st., Petunia's 0,50 p.st., Geraniums 1.95 p.st. Bloe
menkiosk Hans Kanbier, Noordeinde 2b Leiden.
HANS VERBIEST
Tuinaanleg en onderhoud Peter*
Hulsbos. Tel. 071-214662 b.g.g.
897160.
Sleuteltjes kosten 3.- per regel
ind. BTW Telefonisch opgegeven,
wórden altijd minimaal 3 regels in
rekening gebracht, a contant mini
maal 2 regels. U kunt uw Sleuteltje
van ma tm vr *an 8.00-19 30 uur
opgeven.
KINDER r\(7
KLEDING
Nieuwe Rijn 36,
tel. 126254
JOGGINGPAKKEN
tegen vakantieprijzen
30-50% korting
Je eerste vriendje... Kalverliefde,
verkering en nóg wat later: trouwplannen.
Het is dan goed iets te horen over erfelijk
heid. De gezondheid van de volgende
generatie wordt immers mede door
erfelijke factoren bepaald.
Het is dan ook goed dat men zich daar
over kan laten voorlichten en dat de
kosten van erfelijkheidsonderzoek
worden betaald door de ziekenfondsen en
particuliere verzekeraars.
Over erfelijkheidsvoorlichting is een
boekje geschreven. Aanstaande ouders
doen er goed aan dit boekje van de
Vereniging Samenwerkende Ouder- en
Patiëntenorganisaties te lezen. Zij kunnen
het gratis aanvragen. Een gefrankeerde
brief naar: 1DC, Postbus 70,
3500 AB Utrecht is voldoende.
ERFEUJKHEIDSVOORUCHTING
ZORG DATÜDEWEG WEET
Verwisselen van het zaagblad
van een handcirkelzaagmachine
is een ingreep waarbij je altijd
nèt een hand te kort komt. Dit
heeft AEG in de nieuwe cirkel
zaag HKS-52 slim opgelost; er zit
een blokkeerknop op, die het
zaagblad muurvast zet, door as-
vergrendeling. Met hand num
mer twee draai je dan de moer
los. Die nieuwe machine, met
zijn hoge snelheid (5800 toeren
per minuut) en zijn zware motor
van 1010 Watt (opgenomen ver
mogen), zaagt ook gaaf met het
standaard geleverde snelzaag-
blad. Dit heeft een geringer aan
tal tanden, zaagt dus sneller
maar met een even gave finish
als een blad met een fijner 'ge
bit', dank zij de hoge omstrek-
snelheid. Een machine van pro
fessionele allure, maar voor doe-
het-zelvers die met de vakman in
de pas willen lopen toch ook een
knipoogje waard.
Op weg naar de vakantiestek
sleep je liefst zo weinig mogelijk
mee. Voor een paar spelletjes is
in de koffer of in de caravan al
tijd wel een plekje te vinden, en
je kunt er veel plezier van heb
ben. Ook onderweg in de auto,
om de kinderen op de lange rit
bezig te houden.
Er zijn weer een paar nieuwe:
Kat-en-Muis, bedoeld voor kin
deren, maar ook in trek bij vol
wassenen. Het is een 'onthoud-
spelletje'. Ook voor Struisvogels
is een goed gebruik van het ge
heugen onontbeerlijk.
De bedenker en maker van die
spellen (Jumbo) heeft ook de
reeks mini-plays uitgebreid, met
het Japanse Go-spel en Super
tic-tac. Voor weinig geld (per
spel variërend van f 5,50 tot f
14,75) kun je daarmee ook de re
genachtige uren doorkomen, en
later ook thuis nog.
waardoor het reinigingsproces
niet al te lang duurt.
Allsop-cassettes zijn er ook
voor de cassetterecorder en zelfs
voor de microcassette-recorder.
Ze zi,jn uitgerust met enkele ver
nuftige inwendige hefboompjes,
die door de recorder zelf worden
aangedreven. Zowel de capstan,
eventueel twee aandrijfassen bij
ingewikkelde recorders of auto-
reversetypen, als de kop wordt
gereinigd. Ook hier lost men
weer met behulp van alcohol de
achtergebleven bandresten op.
Een stuk eenvoudiger is de reini
ger van het Deense merk AM.
Ook de prijs is ernaar f 15 tegen
f 18.-. Voor de meeste Allsop-cas
settes zijn echter vullingen te
koop, die dan weer goedkoper
zijn.
Opbergcassettes
Wie opbergdoosjes zoekt kon
al jaren geleden terecht bij de op-
berglaadjes van BASF en ande
ren, maar tegenwoordig zijn er
nog handiger systemen. Philips
heeft een opbergdoos voor com-
Het is opmerkelijk te zien hoe de
explosieve verkoop van video
recorders ook andere fabrikan
ten, die niets met de elektronica
te maken hebben, aan het den
ken heeft gezet. Er zijn nu plotse
ling tal van aanvullende produk-
ten op de markt. Voor video
recorders zijn nu eindelijk reini
gers ontwikkeld, die de koppen
heel houden en men heeft tal van
doosjes ontworpen die eenheid
in de boekenkast brengen. Vaak
is het middels zulke doosjes ook
mogelijk om goed en systema
tisch op te bergen, zodat men
zijn opnamen kan rubriceren en
snel terug vinden.
Allsop brengt videoreinigers in
de systemen VHS, Betamax, V-
2000 en 3/4 inch U-matic. Het zijn
nu reinigingscassettes die geen
kwaad stichten. Reinigen van vi
deokoppen is heel weinig nodig.
Naarmate men slechtere banden
gebruikt, zal de behoefte er aan
groter zijn. Goede banden heb
ben een bepaalde stroefheid, die
tijdens het gebruik tegelijk voor
het schoonhouden van de kop
pen zorgen. Oude, droge reini
gingsbandjes hebben daarbij
vergeleken de werking van
schuurpapier.
De nieuwe Allsop-produkten
bestaan uit een soort geribbelde
tape van 75 mikron dikte, met
groeven erin. Bij elke reinigings
cassette wordt een flesje met een
speciaal schoonmaakmiddel ge
leverd op alcohol-basis. De cas
sette moet licht bevochtigd wor
den op bepaalde plaatsen en tij
dens het 'spelen' reinigt de
'band' afwisselend nat en droog
de video- en audiokoppen: Spe
ciale viltjes zorgen ook voor het
reinigen van de capstan, de aan
drijfas die de tape transporteert.
Een vuile as veroorzaakt onge
lijkmatig transporteren en dus
'jengel'.
Het afwisselend nat en droog
reinigen zorgt ervoor dat het vuil
(in feite bandresten) wordt losge
weekt en weggepoetst. De cas
sette kan meerdere malen wor
den gebruikt, maar de band mag
niet worden teruggespoeld, om
te voorkomen dat de schoon-
maakband opnieuw vuil zou
kunnen loslaten. Ingebouwd is
een soort afslagmechnisme, pact-en computer discjes te combineren
pactcassettes geïntroduceerd,
die vorm en afmetingen heeft
van een flink pocketboek. Deze
doos biedt plaats aan vier casset
tes in hun oorspronkelijke be
huizing, met het doosje dus.
Vooralsnog verkoopt Philips de
Music Box - zoals men de doos
gedoopt heeft - inclusief vier
ferro C-60 cassettes. Niet de pret
tigste lengte, maar de prijs maakt
misschien dat men over zijn be-
zwaren heenstapt: gemiddeld
dertien gulden voor het geheel.
Fraaier zijn de systeemopberg
dozen van Posso. Niet voor niets
noemt importeur Carl Heyne in
Mijdrecht de dozen 'Media Box'.
De systeemdozen zijn er in veel
verschillende vormen, maar kun
nen onderling gecombineerd en
verbonden worden. Er zijn dozen
voor videocassettes (alle syste
men), compact- of muziekcasset-
tes, dozen voor het opbergen van
mini-VHS videocassettes en do
zen voor compact discjes. Er zijn
echter ook dozen die computer
diskettes (5 1/4 inch) en die klei
nere 3,5 tot 3 inch floppies voor
de computer kunnen bevatten.
Wie geen van deze aan de elek
tronica ontleende informatie
dragers bezit, kan de media box
altijd nog als handwerk- of hob
by-doosje mis- of gebruiken. Of
er 13 bij 18 foto's in opbergen, 't
Is jammer dat Posso niet aan
dia's gedacht heeft. Overigens:
de dozen voor de floppies zullen
pas halverwege dit jaar leverbaar I
zijn en met een stalen voorzijde
erbij kunnen ze zelfs worden af
gesloten.
Dit is de eerste van een serie wandelrubrieken die de komende
zomermaanden op gezette tijden zullen verschijnen. De
wandelingen zijn uitgezet door Leidenaar Herman Amptmeijer en
voeren de liefhebbers langs de mooiste plekjes in de Leidse regio.
De eerste loopt van het Leidsch Dagblad naar het Centraal Station
in Den Haag, vanwaar de terugreis kan worden aanvaard.
Ter Wadding, een fraai uit 1770 daterend kasteeltje
Deze wandeling, die in totaal 4V2 uur
(=15 km.) duurt, gaat door de parken
en landgoederen langs de spoorlijn
naar Den Haag. Omdat de route langs
verschillende stations komt kan de rou
te naar believen bekort worden Leiden
- Voorschoten 70 minuten; Voorscho
ten - Mariahoeve 110 minutenMa-
riahoeve Centraal Station 90 mi
nuten) door daar te beginnen of te stop
pen. Wandelwagentjes zijn mogelijk;
honden zijn verboden in de Veenzijdse
Polder, Marlot en Reigersbergen. Pas
een kwartier na Mariahoeve komt u
langs een horecagelegenheid, maar hal
verwege kunt u ook met een kleine om
weg naar de Gouden Leeuw in Voor
schoten.
Naar Voorschoten
U begint bij het Leidsch Dagblad en
loopt de Haagweg af. Vlak achter el
kaar passeert u drie bruggen: Witte
Singel, Trekvliet en de voormalige
Spoorweghaven komen hier in de Rijn
uit. De brug over de Trekvliet moet
nog voorzien worden van sluisdeuren,
zoals bij alle verbindingen tussen Rijn
en Vliét: Wilhelminabrug, Waddinger-
brug en op de singels bij de Jan van
Goyenkade en de Cronesteinkade. Het
is verder duidelijk dat de hefbrug over
de spoorweghaven hard aan restaura
tie toe is; aan de zijkanten zit een merk
waardig mengsel van hefbomen, ka
trollen, kettingen: zo te zien al lang in
onbruik.
Dit stuk Haagweg was tot aan de
spoorlijn tot 1896 Zoeterwouds grond
gebied, het restant was dat tot 1920.
Sommige Zoeterwoudenaren met een
goed geheugen mopperen nog steeds
over deze Leidse landhonger. Een aan
tal gebouwen is duidelijk vooruitlo
pend op de grenswijziging neergezet:
de Technische School in 1892, daar te
genover Rijnoever in 1891. De rooilijn
van dit stuk Haagweg heeft een raar
zigzagverloop, er zijn genoeg aardige
huizen, maar ik vind het een onaange
naam drukke straat. Het is het beste
om aan de Rijnkant te lopen. Vlak voor
de molen staat de mooie, in lichte tin
ten geschilderde villa Huize Elisabeth
(nr. 49), daarna is er een aardige wirwar
van zijslootjes (hier was tot voor kort
de Boshuizer sluis); vanwege de recon
structie van de Haagweg is een deel
daarvan gedempt.
U komt nu langs De Heesterboom,
de molen van Noordman, wijn- en
houthandel. Veel gebouwen op het ter
rein zijn ouder dan de molen ^ie er nu
nog staat (er stonden er vroeger drie);
als u tijd hebt moet u er maar eens
rondwandelen: de sleephelling om bo
mmen uit het water naar de zaag te trek
ken is er nog, en op zaterdag wordt er
soms zelfs nog gezaagd. Het pad gaat
verder onder de nieuwe brug door,
langs het water. Met name als de zon
een beetje laag staat, of als het heiig is,
is het een verrassende ervaring om
even op de brug te klimmen en de Rijn
af te kijken naar de verte waar het bos
van Ter Wadding ligt. Even na het ben
zinestation houdt het voetpad plotse
ling op: oversteken en aan de overzijde
verder gaan. Vlak voor u het Korte
Vlietkanaal oversteekt ziet u links nog
een restant van de oude Korte Vliet,
die in 1970 vergraven werd tot het
westelijk omleidingskanaal. Verderop,
tegenover de Schubertlaan en bij Alle-
mansgeest, liggen nog andere stukken
van deze Oude Vliet.
Ter Wadding
Het hele kruispunt De Vink is duide
lijk ontworpen door iemand die niet
bekend is met het verschijnsel voet
ganger. De uitmonding van de Voor
watering, tussen De Vink en de spoor
brug, heeft bij de aanleg van dit kruis
punt het loodje gelegd. De vijver voor
Ter Wadding is nog een overblijfsel. De
Voorwatering is een van de ongeveer
evenwijdig met de spoorlaan lopende
sloten, die het veenweilandgebied tus
sen de Veurse Straatweg en de Wasse-
naarse Rijksstraatweg op de Rijn afwa
teren. U komt nu bij Ter Wadding. Dit
fraaie kasteeltje (1770 staat op de gevel)
is in gebruik bij Provinciale Water
staat. Rond Leiden zijn nog een paar
van deze fraaie kasteeltjes en landhui
zen bewaard gebleven: Rhijnhof, En
degeest, Oud Poelgeest, Huis te War-
mont. U moet linksaf de Leidseweg op.
Aan de ene kant een boeiend rijtje bur
germanswoningen, aan de andere kant
tussen de kapitale nieuwbouw al even
kapitale oude boerderijen, sommige
nog in gebruik.
De derde brug (voetpad) naar rechts,
na korte tijd bij een parkeerplaats weer
naar rechts en u bent in het bos van Ter
Wadding. Een beetje rechts aanhou
den, daarna naar links en richting
spoorbaan lopen. Er komen genoeg
treinen langs, zodat verdwalen onmo
gelijk is. Het pad langs de spoorbaan
(aan uw rechterhand) volgen tot u bij
een sloot komt. Aan de andere kant
van de sloot ziet u de voortzetting van
het pad. Waarom er geen bruggetje ligt
is voor mij een raadsel, maar misschien
is 't wel door iemand als brandhout ge
stolen. Afijn, een stukje langs de sloot
tot een dammetje en aan de andere zij
de terug.
Het pad is nu eenvoudig: doorlopen
langs het spóor. U passeert station De
Vink. Halverwege het volkstuincom
plex gaat het pad naar links. Hoe ver
leidelijk de doorgaande grasberm er
ook uitziet: niet doen, want aan het
eind is er een sloot en een groot hek.
Dus: linksaf, en meteen na de brug
rechtsaf het voetpad door een lang
plantsoen tot u bij het nieuwe fietspad
(Oranjewatering) uitkomt. Dit een
klein stukje volgen, over de veeroos
ters, daarna over een plat boomstam-
menbruggetje naar rechts. U komt na
enige tijd opnieuw op het fietspad. Na
het passeren van een klein herte
kampje komt u bij station Voorscho
ten, en bent u dan ruim een uur onder
weg.
Park Rosenburgh
Als u hier rechtsaf zou gaan, de Pape
laan af, komt u bij de ingang van de
Horsten, of nog verder bij de Wasse-
naarse landgoederenroute. Die wande
lingen worden apart beschreven; u
moet rechtdoor, door de tunnel heen,
de Rouboslaan in. Enige tijd blijft het
mogelijk langs de spoorbaan te lopen,
maar dan wordt de weg versperd door
weilanden en moet u naar links (hope
lijk wordt in de toekomst een voetpad
langs de spoorbaan aangelegd).
Rechtsaf de Generaal Spoorlaan op en
deze volgen. Rechtsaf de Migchel
Brinklaan op en aan het eind weer
rechtsaf (als u hier linksaf gaat komt u
bij café-restaurant De Gouden Leeuw).
U passeert de ingang van de begraaf
plaats Rosenburgh aan uw linkerhand.
Deze nog niet zo oude begraafplaats is
fraai aangelegd: weinig bomen, veel
struiken en hagen zodat in combinatie
met de bomen en het omringende wan
delpark een ruimtelijke werking ont
staat. Volg het voetpad voorbij de in-
gang, links van het fietspad, rechts van
het brede water dat als een soort ring-
sloot rond het wandelpark ligt. Aan u
linkerhand, aan de andere kant van het
water, ziet u de duidelijk opgehoogde
begraafplaats.
Na enige tijd splitst het voetpad zich:
de rechtertak steekt het fietspad over
en loopt vlak langs de spoorbaan ver
der. Na korte tijd komt de Dobbewate-
ring onder een spoorbrug door en loopt
naast het pad, om daarna een bocht te
maken en richting Duivenvoorde te
gaan. Naar links is een schitterend uit
zicht over de weilanden, totdat dit pad
met een tunnel onder de spoorbaan
doorgaat. Degenen echter die. niet op
zien tegen een omweg moet ik aanra
den niet dit pad te nemen, maar op
voornoemde splitsing de linkertak te
nemen. Dat pad gaat al snel naar links,
1 mee met de brede gracht die hier en
daar wel op een vijver lijkt. Rechts is
uitzicht op weilariden, links op bos,
rietland en kleine weggetjes.
Bij een plat boomstammenbruggetje
rechtsaf en na een tweede bruggetje
linksaf in het laantje van Van Wissen.
Rechtsaf, een met rood puin verhard
slingerend weggetje in en bij de kassen
linksaf, tussen kassen en tuinderijen
door tot u bij de manege de Veurse
Straatweg bereikt. Hier naar rechts en
even verderop de Horstlaan in. Bijna
op de hoek staat een hardstenen zuil.
Op een zijde staat "Hoek", op een an
dere: "Eigenjacht van ZKH Prins Fre-
derik". In de vorige eeuw bezat prins
Frederik, jongere zoon van Willem I,
een groot aantal landgoederen aan
weerszijden van de Rijksstraatweg in
Wassenaar. De zuilen die de grenzen
van het jachtgebied markeerden zijn
nog op verschillende plaatsen in Was
senaar en Voorschoten te vinden.
De Horsten
Volg de Horstlaan tot de tunnel on
der de spoorlijn. Onderweg ziet u een
zij-ingang van het landgoed Duiven
voorde, en vlak voor de tunnel gaat u
over de brug van de Dobbewatering,
die via de Stevenshof in de Rijn
stroomt. Het vermoeden bestaat dat
kasteel Duivenvoorde is gesticht bij
een doorwaadbare plaats in de Dobbe
watering, dus die zal vroeger wel wat
meer geweest zijn dan een gewone boe
rensloot.
Na de tunnel meteen linksaf, het pad
langs de spoorbaan. Na een tijdje komt
u»langs het gemaal "De Vereeniging".
Aan de zijde van de spoordijk zit een
gedenksteen, waarop staat dat de eer
ste steen in 1877 gelegd is door twee
jonkvrouwen en een gravin. Volgens
de kaart die ik bij me had zou het een
stoomgemaal zijn, dus u begrijpt mijn
gretigheid omdat ik tot dat moment
dacht dat Cruquius, het museum in de
Haarlemmermeer, het dichtsbijzijnde
stoomgemaal was. Helaas, aan het ge
bouw was niets bijzonders te zien en
bij navraag op het Hoogheemraad
schap werd ik uit de droom geholpen.
Vlak na het gemaal passeert u aan
uw rechterhand een houten bruggetje
dat toegang gééft tot de moerasbossen
en weilanden van de Veenzijdse Pol
der. Een schitterend groot wandelge
bied. Dat pad komt uit bij de Wasse-
naarse dierentuin en zou hartelijk aan
bevolen moeten worden, ware het niet
dat bij twee huizen onduidelijkheid is
over het recht van overpad. Staatsbos
beheer zoekt nog naar een oplossing;
tot dat moment kan u misschien de
doorgang worden geweigerd. Ik be
grijp wel dat de bewoners van die hui
zen privacy willen, maar in echt be
schaafde landen zoals Noorwegen,
Zweden of Engeland is het ondenk
baar dat een weg die gebruikt mag
worden door de postbode en de bak
ker, agrarisch verkeer en bezoekers
van verderop liggende huizen, niet
door wandelaars mag worden ge
bruikt. Het is hoog tijd dat ook in Ne
derland het recht op overpad geregeld
wordt. Tot het zover is moet u de Veen
zijdse Polder maar voor een andere
(rond)wandeling bewaren, én de tun
nel onder de spoorlijn doorgaan. Daar
na rechts of langs de volkstuinen.
Mariahoeve
Achter de weilanden links ziet u de
bomen van de psychiatrische inrich
ting Schakenbosch. De huizen begin
nen, door de weilanden vlak langs de
spoorlijn lopen. Langzaam slijt hier
een pad uit. 's Zomers zijn dit weilan
den vol bloemen, zoals elke treinreizi
ger kan zien (als u liever niet door het
gras loopt kunt u ook de straat nemen,
het is *geen grote omweg, maar wel
saaie nieuwbouw). U kunt door de wei
landen lopen tot een brede zijweg, na
dat u een aantal flats bent gepasseerd.
Als u over twee hekken wilt klimmen
kunt u nog verder door de wei. Iets ver
der komt u bij een houten stuw in de
sloot: hier komt u van Rijnland in Delf
land, of, om het eens plechtig te zeg
gen: van het stroomgebied van de Ou
de Rijn in dat van de Maas. De open
strook aan uw linkerhand is het ge
plande tracé van de Verlengde Land-
scheidingsweg. zo die er ooit komt.
Vlak hierna is station Mariahoeve-Een
redelijke doorstapper is nu drie uur on
derweg.
Via de stationshal onder de spoor
baan door, linksaf, rechtsaf de drukke
verkeersweg, en weer rechtsaf Hendri-
naland in. Aan het eind linksaf het
voetpad door het plantsoen. Rechts
hebt u uitzicht op de weilanden en wa-
terbossen van de Veenzijdse Polder, en
vlakbij ligt een lage dijk in het weiland:
de landscheiding, een ukkie in vergelij
king met de dijk tussen Leidschendam
en Zoetermeer. Als het grote voetpad
naar links gaat voor een oliewininstal-
latie rechts aanhouden en het smalle
paadje langs de sloot volgen tot aan de
Bezuidenhoutseweg (aan de overzijde
café De Landbouw), hier linksaf tot
aan de stoplichten. Schuin aan de over
kant ligt Marlot.
De bossen van Den Haag
Het laatste stuk van de wandeling
gaat door Marlot, Reigersbergen en het
Haagse Bos naar Centraal Station. Het
verschil tussen de bossen op deze land
goederen en de waterbossen in de
Veenzijdse en Duivenvoordse polders
is overduidelijk: het verschil tussen
zandgrond en veengrond. Een bos zo
als Marlot bestaat uit onder andere ou
de beuken, eiken, iepen, kastanjes,
veel struiken. Als u op een rustige win
terochtend loopt hebt u goede kans
eekhoorns te zien, en 's zomers is er
een groot aantal soorten vogels. Tot de
vijftiende eeuw was Marlot onbebost
duingebied, stuifzand: als u zich dat
nog kan voorstellen heeft u meer in
beeldingsvermogen dan ik. Het oor
spronkelijk landgoed Marlot was veel
groter, maar na de Eerste Wereldoorlog
is een flink stuk verkaveld tot een mooi
villapark. Mijn grootmoeder zou ge
zegd hebben: daar woont de rijkdom.
Ik geef om de gedachten te bepalen de
kortste weg door de drie landgoederen
aan, maar u heeft het grootste gelijk
van de wereld als u wat uitgebreider
door de bossen zou dwalen, veel kans
op verdwalen is er niet.
U gaat het voetpad (op een paar me
ter van het kruispunt) in en loopt onge
veer evenwijdig aan de Bezuidenhout
seweg Marlot binnen. Bij een mooi met
bomen omzoomd fietspad rechtsaf en
bij het derde bruggetje aan u linker
hand linksaf. (Als u van de andere kant
komt, d.w.z. vanaf het bolle bakstenen
bruggetje met hek aan de Leidse
Straatweg, is het het eerste bruggetje.
Als u het bruggetje overgaat - rechts
een particuliere kwekerij, links wei
land met jonge boompjes - splitst na
enige tijd het pad zich. De rechtertak
kiezen (links gaat naar de Bezuiden
houtseweg), het hek door. Rechtsaf, en
daarna het brede pad volgen. Dit bos
staat vol met dikke muren met hier en
daar een onderdoorgang.
By de Haagse plantsoenendienst
konden ze me niet vertellen wat de
functie was van die muren op het land
goed Reigersbergen - want daar bent u
inmiddels aangeland. Reigersbergen is
pas heel recent voor het publiek open
gesteld en daardoor nog erg rustig.
Bij een grote, oude beeldengroep
(twee vrouwen die een schild met het
Haagse wapen vasthouden) het land
goed verlaten. Linksaf de Leidse
Straatweg op (dit is de oude, niet meer
gebruikte verkeersweg) en voorbij het
flatgebouw linksaf het Haagse Bos in.
Tot u voorbij Huis ten Bosch bent
moet u het fietspad volgen. In de
grachten rond Huis ten Bosch staan
fantastische stalen eendekooien; dat
zal wel bewakingsapparatuur zijn. Na
het paleis linksaf, en daarna het
rechtse van de twee wandelpaden kie
zen. U loopt dan rechts van de Grote
Vijver langs (die vijvers zyn in 1820 uit
gegraven, en met de grond werd het
moerassige gedeelte aan de overzijde
opgehoogd). Het bosgedeelte aan uw
rechterhand was altijd al heuvelachtig,
duingrond dus. In de Tweede Wereld
oorlog is bijna het hele Haagse Bos
door de Duitsers gekapt, dus van een
oerbos kan zeker niet meer gesproken
worden, maar het nieuwe bos staat er
weer indrukwekkend bij.
Aan het eind de Laan van Nieuw
Oost-Indië oversteken, in het tweede
deel van het bos dezelfde richting aan
houden langs het verlengde van de
Grote Vijver (hier meer een gracht), de
Boskam oversteken, het voetpad naar
links door de Koekamp en u bent bij
het immens grote Centraal Station in
Den Haag voor de terugreis naar Lei
den. Ikzelf vind het spannend om van
uit de trein te kijken naar waar ik gelo
pen heb.
HERMAN AMPTMEIJER
