Schaarbeek bankroet,
sociale dienst dicht
Knoeiwerk van
beunhazen valt
niet te verhalen
Kouwenhoven naar Amerikaanse gereformeerden
Failliete burgervader schuift schuld op de buitenlanders
DINSDAG 11 JUNI 1985
PAGINA 13
Reportage
Schaarbeek is platzak. In de ruim honderdduizend inwoners tellen
de stad is geen geld meer voor welke lopende betaling van de ge
meente dan ook. Maandag 3 juni hadden gemeente-ambtenaren sa
laris, en hun vakantie-uitkering, moeten ontvangen. Maar de giros
tortingen bleven uit. En het monumentale gemeentehuis, waarin
het politiebureau is ondergebracht, ging op slot. „We willen ons
personeel niet verplichten te werken zonder geld te krijgen",
maakte burgemeester Roger Nols bekend.
De scholen bleven open, want onderwijzers krijgen hun salaris
via de rijksoverheid. Maar de loketten van de afdeling sociale za
ken gingen dicht. En het zwembad ook.
De grote gebaren van niet-hoeven-werken van monsieur Nols je
gens zijn ambtenarij hielden echter op, zodra het nut van de em
ployés algemener werd dan het afhandelen van gevaarloze formali
teiten. Overlijdensacties moesten worden opgemaakt. En ook poli
tiemensen, allen in dienst van de gemeente, kregen van hun burger
vader de verplichting tot werken opgelegd. Zonder salaris. De
agenten doen daarom zo min mogelijk. Patrouilles lopen is er in
deze salarisloze periode niet bij. Agenten rukken alleen uit bij de
melding van een ernstige calamiteit. Voor de rest drinken ze koffie
en kletsen wat in de politie-kantine. Levend in onzekerheid over de
vraag, wanneer de huishoudbeurs weer zal worden bijgevuld.
door
Jos van der Meer
Een van de ramen van het stad
huis staat open. Binnen is ge
rucht. Op de kreet 'Hallo, is daar
iemand?' verschijnt het hoofd
van een ambtenaar. Hij is van de
afdeling sociale zaken. Komt
post open maken. „De burge
meester heeft gisteren gezegd,
dat hij degenen die toch komen
werken bij voorbaat hartelijk be
dankt".
Bij de vraag, of hij achter Nols
staat, haalt hij de schouders op.
„Dat is politiek, hè. Daar laat ik
me niet over uit. Maar ik kan wel
zeggen, dat wat hij nu heeft ge
daan, typisch Nols is. Hij handelt
zo bruusk om aandacht te trek
ken. En dat is hem gelukt".
Andere Schaarbekers doen er
ook al het zwijgen toe bij het ver
zoek, een mening over hun eer
ste burger te geven. H. van Ey-
len, baas van het gedegenereerde
café-annex-eethuis Le Cambri-
nus op een steenworp afstand
van het stadhuis, haalt de schou
ders op en komt niet verder dan:
„Misschien wonen hier wel te
veel buitenlanders". En een be
zoeker zegt: „Of Schaarbeek te
dure kantoorgebouwen heeft ge
bouwd en een overdreven kost
baar ziekenhuis? Ik weet het
niet. Vraag het maar aan mon
sieur Nols. Die zegt dat er te veel
armen zijn in Schaarbeek. Der
gelijke mensen betalen geen be
lasting'.
Een van de politiecommisaris-
sen véin Schaarbeek, die alleen
vrijuit wil praten in zijn sombere
kantoor als hij anoniem kan blij
ven, zegt: „Jjya, ik weet dat de
hulporganisaties voor werklozen
en gastarbeiders in Schaarbeek
zeggen, dat burgemeester Nols
de armen misbruikt in zijn finan
ciële conflict met de regering. Ze
spreken zelfs van 'een gijzeling
van deze mensen om de publieke
opinie onder druk te zetten'. Ik
begrijp die kritiek wel. Maar ik
wil geen problemen krijgen door
me over monsieur Nols uit te
spreken. Ga vanavond naar de
gemeenteraad. Zie daar maar
wat voor een man hij is".
Racistisch
Roger Nols is er vaker in ge
slaagd de aandacht van de inter
nationale pers te trekken. En dat
doet hij altijd met bullebakkerij.
Zowel zes als twee jaar geleden
haalde hij de buitenlandse kran
ten met racistische uitspraken
over de 17.000 buitenlandse
werknemers die in Schaarbeek
wonen.
In 1979 ging het om een oproep
aan Turken, Marokkanen en
Spanjaarden, nota bene in het
gemeentelijk informatiebulletin,
massaal terug te keren naar het
land van herkomst. Op die ma
nier wilde hij af van een van de
financiële problemen van zijn
stad: de zorg om betere huisves
ting voor de buitenlanders.
Nols sprak de gastarbeiders in
zijn open brief in verschillende
talen als volgt 'vaderlijk' toe: „In
de tijd dat we welvaart en volle
dige werkgelegenheid kenden,
hebben we u onthaald volgens
de eeuwenoude tradities die ons
eigen zijn. En u hebt ook jaren
lang genoten van de vele sociale
voordelen die de Belgische ar
beiders hebben veroverd. Maar
onze belastingplichtigen, zo
schrijven zij mij in tientallen
brieven en petities, begrijpen
niet goed waarom u onder ons
mag blijven in deze tijden van
economische crisis en grote
werkloosheid".
De buitenlanders, van mening
dat ze met jaren ploeteren voor
weinig geld rechten in België
hadden opgebouwd, bleven. En
Nols nam zijn maatregelen. Zo
maakt hij werk- en verblijfsver
gunningen voor buitenlanders
fors duurder. En hij richtte spe
ciale loketten in voor etnische
minderheden die hun bijstand
kwamen halen. Iets soortgelijks
deed hij voor de Vlaamse min
derheid, die uit ongeveer 10.000
Nederlandstaligen bestaat. In de
beruchte lokettenzaal van Nols'
stadhuis, worden Walen naar
rechts en Vlamingen naar links
verwezen voor de diverse loket
handelingen.
Waar Nols' acties tegen gastar
beiders vandaan komen? Hij
vindt dat er teveel van zijn in
Schaarbeek. Een mening die kan
zijn ontstaan doordat het fraaie
stadhuis in het centrum staat van
een wijk vol slecht onderhouden
etagewoningen, waarin voorna
melijk buitenlanders wonen. Het
straatbeeld in de omgeving
wordt bepaald door kaftans en
kleurige hoofd- en schouderdoe
ken.
Stunt
Vorige week is de nieuwe stunt
gevolgd van de voormalige chef
kok van een Brussels prestige-
hotel. De 240 miljoen Belgische
frank (ongeveer 15 miljoen gul
den), nodig voor het doen van de
lopende betalingen van zyn stad
over de maand juni, blijken niet
meer in Nols' schatkist te zitten.
In een poging de regering te ver
murwen geld aan Schaarbeek te
geven, geeft de omstreden bur
gemeester het bevel de meeste
activiteiten van het gemeentelijk
apparaat te staken.
Diezelfde regering wacht ech
ter al maanden op een ingrijpend
bezuinigingsplan van Schaar
beek voor de komende drie jaar.
De stad heeft de afgelopen vijf
jaar namelijk reeds haar maxi
maal mogelijke lening van ruim
2 miljard frank (120 miljoen gul
den) bij de rijksoverheid opgeno-
Roger Nols verklaarde tijdens
een persconferentie evenwel, dat
Schaarbeek geen schuld heeft
aan zijn hoog opgelopen finan
ciële nood. „De komst van
vreemdelingen heeft rampzalige
gevolgen gehad, zoals verpaupe
ring, verkrotting en het vertrek
van Belgische stadsgenoten. De
werkloosheid in onze stad is gi
gantisch. Nog slechts 20.000 in
woners betalen mee aan onze be
lastinginkomsten".
Als enige oplossing ziet hij, dat
Roger Nols: U weet toch dat u liegt,
de rijksoverheid de kosten voor
gebouwen en materialen over
neemt, die de gemeente nu kwyt
is aan haar tien lagere scholen.
„De leerlingen zijn voor ruim
zestig procent buitenlands, en ik
vind dat de Belgische belasting
betaler uit Schaarbeek daar niet
meer voor hoeft op te draaien",
zegt Nols tijdens de persconfe
rentie.
Tweede maatregel die nooza-
kelijk is, meent de gezette ex-
kok, is dat Schaarbeek voor
schotten krijgt op een lening van
6 miljard frank uit het noodfonds
van minister Nothomb van bin
nenlandse zaken. „Grote, armlas
tige steden als Antwerpen en
Luik hebben ook geld uit die pot
ontvangen. Dus waarom zou
Schaarbeek niet de volgende in
de rij kunnen zijn?, vraagt hij
zich af tegenover de aanwezige
journalisten.
Het antwoord van de regering
op die vraag ligt overigens voor
de hand. Simpelweg omdat bur
gemeester Nols en zijn schepe
nen hun bezuiningsplan nog al
tijd niet hebben opgesteld.
Spoedzitting
Afgelopen woensdagavond
kwam de gemeenteraad in
spoedzitting bijeen. Drie voor
stellen worden binnen anderhalf
uur aangenomen. Schaarbeek zal
éen officieel beroep doen op het
hulpfonds van minister No
thomb. De gemeente vraagt de
zelfde minister of ze de voor juni
benodigde tweehonderdveertig
miljoen frank kan krijgen als
voorschot op de, volgend jaar te
ontvangen, rijksbijdrage. En de
stad belooft over 1986 een bedrag
ter grootte van dat voorschot te
zullen bezuinigen; de jaren erop
gaan de uitgaven van Schaar
beek opnieuw met miljoenen
omlaag, zo luidt de toezegging.
De raadsvergadering is van
een heftigheid, zoals die bekend
is door beelden uit de Belgische
Tweede Kamer, waarin parle
mentariërs elkaar soms de vrese
lijkste scheldwoorden toe
schreeuwen. Ook in de reusach
tige raadszaal - opgetrokken uit
marmer, sierlijk houtsnijwerk en
glas-in-loodramen met leeuwen
en naakte mannen beschilderd -
is stemverheffing de gebruikelij
ke discussietoon.
Vooral voorzitter Roger Nols
laat de wangzakken denderen.
Hij tiert door de betogen van de
socialisten heen, maar die stor
ten dan ook als enige fractie ern
stige beschuldigingen over wan
beleid en nalatigheid over hem
uit.
De andere raadsleden zwijgen.
Dat komt omdat ze behoren tot
de Nouvelle Oriëntation Liberté
de Schaarbeek, kortweg de
NOLS, de grootste party in de
raad. En inderdaad: dat is de
rechts-liberale partij waarin de
gekozen burgemeester Roger
Nols een vooraanstaande plaats
inneemt. Of de zwijgzamen- zit
ten in partijtjes die een coalitie
met de NOLS vormen. Dan wel
ze zitten in splintergroeperingen,
zoals de Groenen en de Vlaamse
Christelijke Volkspartij.
Diefstal
De Franstalige socialisten roe
ren zich des te harder. „U schept
en exploiteert problemen met
het doel uw persoonlijke interes
se en politieke ideeën te dienen.
En de werkelijke moeilijkheden
van Schaarbeek, zoals het ver
trek van bedrijven, de verkrot
ting en de gemeentelijke schul
den, laat u liggen. Met andere
woorden: u bedient zich van de
Schaarbekers, maar u dient hen
niet", zegt een van hen.
Een ander: „Acht maanden ge
leden heeft de regering het hulp
fonds voor armlastige gemeen
ten al ingesteld. Waarom bent u
zo nalatig geweest geen onder
houd met de minister aan te vra
gen over steun uit dat fonds? Nu
maakt u uw eigen ambtenaren en
de uitkeringstrekkers de dupe
van die laksheid. Ik noem zoiets
geautoriseerde diefstal".
En, emotioneel nu: „Onder uw
leiding, monsieur Nols, heeft
Schaarbeek zich verslikt in de
bouw van hoge kantoorflats bij
het Noorderstation. Alleen dat al,
heeft ons een schuld van bijna
twee miljard frank opgeleverd".
„Dan zijn er nog de debacles
met de bouw van het nieuwe zie
kenhuis en de school d'Helmet.
Die projecten zijn zo duur uitge
vallen, dat de bouw ervan nu stil
ligt. Het enige dat u vervolgens
doet, is u laten ringeloren door
de regering, die u dwingt tot on
mogelijke bezuinigingen over te
gaan".
Zodra het over hemzelf gaat,
valt Roger Nols in, waardoor
raadslid en voorzitter tegelijker
tijd door de microfoons schreeu
wen. Ze proberen elkaar te over
stemmen. Tussen het gekrakeel
door, zijn kreten van de burge
meester op te vangen als 'U ver
telt uw verhaal, en dat is subjec
tief en 'U weet toch dat u liegt,
Even zo vrolijk gaan de socia
listen, als het op stemmen aan
komt, mee met de voorstellen
van dezelfde burgemeester en
diens schepenen. „Om de getrof
fenen onder de Schaarbekers zo
snel mogelijk hun geld te garan
deren", is hun uitleg.
De Belgische journalisten ver
wachten, als ze over de besluiten
napraten, echter niet dat uitke
ringen en salarissen van ambte
naren in Schaarbeek snel weer
zullen worden betaald. „Het be
zuinigingsplan dat nu is aange
nomen, is niets", redeneert een
van hen. „Het is een vel papier
met een rijtje cijfers erop. Maar
nergens wordt aangegeven op
welke posten precies gaat wor
den bezuinigd. Ik verwacht dat
het nog maanden duurt, voordat
Nols en zijn schepenen een goed
plan hebben opgesteld".
„Beunhazen zijn vaak dezelfde
mensen die vroeger actief waren
als koppelbaas", aldus Gerard Bee-
nen, secretaris van het Nederland
Verbond van Ondernemers in de
Bouwnijverheid. „Ze hebben geen
papieren en hebben meestal ook
niet de juiste opleiding. Het is een
crimineel wereldje. Vaak presente
ren ze zich als een echt bouwbe
drijf. Ze zetten zelfs borden langs
de weg met 'Hier bouwt die en die'.
Het ziet er heel professioneel uit".
Volgens een onderzoek van het
NVOB is de beunhazerij de laatste
tien jaar meer dan verdrievoudigd.
Over de omvang van het verschijn
sel is eigenlijk niets bekend. Het
onderzoek spreekt over 200 mil
joen gulden in drie maanden, maar
Gerard Beenen noemt dat cijfer
„waarschijnlijk het topje van de
ijsberg". Een onderzoek van de
overheid (het zogenaamde ISMO-
rapport) spreekt zelfs over een be
drag van 2 miljard.
„Er gaan ook veel arbeidsuren
verloren door bijklussende bouw
vakkers, die natuurlijk wel goed
werk afleveren, al is dat ook beun
hazerij. Maar het grootste omzet
verlies wordt veroorzaakt door ille
gaal werkende bedrijven. Met alle
gevolgen van dien, want ze houden
zich niet aan veiligheidsvoorschrif
ten, ze betalen geen premies en be
lasting en ze leveren vaak heel
slecht werk af, ook al omdat ze niet
weten hoe ze moeten bouwen".
Adverdentie
Dat laatste kan mevrouw Steen
stra uit Mijdrecht beamen. Ze liet
in 1979 een extra kamer aan haar
huis bouwen. De aannemer die
meestal voor haar werkte, had het
te druk en ook een tweede aanne
mer uit de buurt had pas een jaar
later tijd. Via een advertentie
kwam ze aan aannemer H. IJbema,
destijds gevestigd in Amsterdam.
Goedkoper dan haar eigen aanne
mer was hij niet, maar hij kon wel
direct beginnen.
Ze moest 14 duizend gulden
vooruit betalen. Ze vond dat wat
vreemd, maar hoorde van de aan
nemer uit het dorp dat zo'n voor
uitbetaling tegenwoordig niet on
gebruikelijk was. Voor de zeker
heid belde ze ook de Kamer van
Koophandel nog op en daar stond
IJbema inderdaad ingeschreven.
Pas achteraf ontdekte ze dat hij
niet als aannemer, maar als stuca-
door stond vermeld. De man had
verder eigen briefpapier en een
busje en niets wees erop dat er iets
mis was.
„Maar toen ze hier begonnen te
werken, zag ik al vrij snel dat het
niet klopte. Ik kon de bouwteke
ningen enigzins lezen en ik zag dat
ze balken die aangegeven waren,
niet plaatsten. Het probleem was
dat de muur al uit de kamer was en
ze waren in oktober begonnen. Ik
was bang dat ze zouden verdwij
nen en my met een groot gat in de
muur achter zouden laten, zodra ik
er iets over zou zeggen. Dus hield
ik mijn mond, want ik wilde in ie
der geval dat de boel wind- en wa
terdicht gemaakt zou worden".
Uiteindelijk liét dé 'aannemer'
een bouwsel achter dat met goede
wil de naam kamer mocht dragen.
Na drie maanden begon de boel in
elkaar te storten. Boven de glazen
schuifpui was geen steunbalk aan
gebracht en de dubbele beglazing
begon onder het gewicht van het
dak bol te staan. Net als de kamer
was de keuken een stukje vergroot.
Onder het dak van die aanbouw za
ten geen steunbalken en al gauw
knikte het dak in een V-vorm. Dat
had tenminste het voordeel dat het
regenwater maar op een plek de
kamer binnenstroomde. Tussen
muur en plafond zat een kier. De
betonnen vloer brak binnen de
kortste keren in stukken omdat er
geen wapening in aan was ge
bracht. De dakpannen verschoven
en het dak knikte door. De goot
had vanaf het begin niet onder de
dakrand gezeten, maar een paar
centimeter er vanaf. En zo was er
nog wel meer.
door
Runa Hellinga
De direct noodzakelijke repara
ties om de boel niet helemaal in el
kaar te later storten, kostten al
tienduizend gulden. In de afgelo
pen jaren heeft ze nogmaals voor
duizenden guldens aan reparaties
uitgegeven en nog is de aanbouw
niet echt in orde. Het dak, de dak
goot en de aansluiting van vloer en
plafond moeten nog hersteld wor
den, reparaties die nog eens dui
zenden guldens gaan kosten: „Al
met al was het nog het goedkoop
ste geweest als ik de zaak had laten
afbreken en opnieuw laten bou
wen. Maar we hadden het geld niet
meer om dat bedrag in een keer op
tafel te kunnen leggen".
Mevrouw Steenstra liet het er
niet bij zitten en ging naar de rech
ter. IJbema werd veroordeeld om
de schade te vergoeden. Maar de
man verdween naar België, waar
hy vlak over de grens een café be
gon. Een poging om een jacht dat
hij bezat, in beslag te laten nemen,
mislukte. Hij liet het overschrijven
op een andere naam. Inmiddels is
hij weer terug in Nederland, maar
mevrouw Steenstra heeft eigenlijk
de hoop opgegeven dat ze nog ooit
een cent terugziet.
Garantieregeling
„Mensen kunnen inderdaad vol
komen ter goeder trouw een beun
haas in de arm nemen", aldus Ge
rard Beenen, „De enige manier om
dat te voorkomen, is bij de Kamer
van Koophandel te informeren of
hij er als aannemer ingeschreven
staat". De meeste gevestigde aan
nemers zijn verder bij de NVOB
aangesloten. De bij de organisatie
aangesloten aannemers vallen ook
onder de garantieregeling van de
NVOB. Dat geeft klanten de moge
lijkheid om te klagen over slecht
werk. Als de aannemer het niet wil
herstellen, staat de NVOB garant.
Beunhazen zijn vooral actief in
het onderhoud. De NVOB wil on
derhoud daarom, net als vroeger,
weer fiscaal aftrekbaar maken.
Beenen „Destijds is die regeling af
geschaft omdat de grens tussen on
derhoud en verbetering zo moeilijk
te leggen was. Tegenwoordig zijn
er voor de verbetering allerlei sub
sidieregels, dus zou het onderhoud
weer fiscaal aftrekbaar gemaakt
kunnen worden. In België is de
btw op onderhoudsklussen ver
laagd van 18 naar 6 procent. Dat
heeft goed geholpen, er komt te
genwoordig zelfs meer btw binnen
omdat mensen sneller naar een of
ficiële aannemer stappen".
Verder zóu de NVOB graag zien
dat in de nieuwe woningwet wordt
opgenomen dat een bouwvergun
ning alleen wordt gegeven als de
opdrachtgever aan kan tonen dat
hy een gevestigde aannemer in de
arm heeft genomen: „Er moet dan
een uitzondering gemaakt worden
voor zelfbouw. Daarbij moet als
voorwaarde worden gesteld dat ie
mand niet vaker dan eenmaal in de
zoveel tyd zelf een huis mag bou
wen en dat hij een opgave doet van
de mensen die hem helpen. Het is
overigens geen nieuw idee. Een
motie hierover is al drie keer ka
merbreed aangenomen".
Een afvaardiging van de Gere
formeerde Kerken in Nederland
bezoekt deze en volgende week
de synode van de Christian Re
formed Church in Noord-Ameri-
ka. Gisteren vertrokken dr. H. J.
Kouwenhoven, voorzitter van de
generale synode, en prof. mr. W.
F. de Gaay Fortman* lid van de
commissie 'oecumene buiten
land' van de Nederlandse kerk,
van Schiphol.
De synode van de Amerikaan
se kerk is tot 21 juni bijeen in
Grand Rapids (staat Michigan).
Bij deze kerk zijn vele gerefor
meerde emigranten uit Neder
land aangèsloten.
Vorig jaar trokken de Kamper
hoogleraren J. T. Bakker en K. A.
Schippers in opdracht van de
commissie 'oecumene buiten
land' door Canada en de Verenig
de Staten om leden van de Chris
tian Reformed Church tekst en
uitleg te geven over de opvattin
gen binnen de Nederland kerk
over zaken als bijbelbeschou
wing en homosexualiteit. Deze
opvattingen stuitten bij nogal
wat Amerikaanse gereformeer
den op groot verzet. De synode
van de Amerikaanse kerk heeft
de oproep van de Nederlandse
synode aan de eigen gemeenten
om homosexuelen die met een
partner samenleven toe te laten
tot het avondmaal en de kerkelij
ke ambten fel veroordeeld.
Gereformeerde predikanten
uit Nederland mogen dan ook al
leen in een Amerikaanse ge
meente voorgaan als de kerke-
raad daarvoor toestemming
geeft. En belijdende gerefor
meerden Nederland mogen pas
na goedkeuring van de kerke-
raad aan het avondmaal deelne-
Volgende week dinsdag hoopt
dr. Kouwenhoven de synode toe
te spreken.
Promotie. Vandaag is de
hoofdredacteur van het Refor
matorisch Dagblad, drs. C. S. L.
Janse, aan de Vrije Universiteit
gepromoveerd tot doctoren de
sociale wetenschappen op een
proefschrift getiteld 'Bewaar het
pand'. Promotor was prof. dr. J.
van Putten.
Het proefschrift handelt over
de spanning tussen assimilatie
(gelijkwording aan anderen) en
persistentie (vasthouden aan tra
ditionele waarden) bij de eman
cipatie van de 'bevindelijke gere
formeerden'. Bevindelijke gere
formeerden zijn, volgens dr. Jan-
se, te vinden in de Gereformeer
de Gemeenten, de Gereformeer
de Gemeenten in Nederland, de
Oud-Gereformeerde Gemeenten
en de rechtervleugels van de
Christelijke Gereformeerde Ker
ken en de Nederlandse Hervorm
de Kerk. Staatkundig hebben zij
zich verenigd in de SGP. Hoewel
hun aantal nog groeit, blijft deze
groei achter bij die van de Neder
landse bevolking.
Na de Tweede Wereldoorlog
hebben zy de mogelijkheden
aangegrepen om tot een gunsti
ger positie in de maatschappij te
komen. Zij beschikken nu over
een eigen 'zuiltje' (onderwijs en
krant). Maar, constateert dr. Jan-
se, hun prestige en machtsposi
tie zijn nog steeds ongunstig.
Daarom moeten zij nog als een
minderheid worden beschouwd.
Wat de leer en de liturgie be
treft ziet dr. Janse binnen deze
leefwereld nauwelijks culturele
aanpassingen. In ethisch, poli
tiek en maatschappelijk opzicht
hebben zich wel verschuivingen
voorgedaan.
Dr. Janse is 42 jaar. Eerst was
hij wetenschappelijk medewer
ker bij de vakgroep politicologie
van de Vrije Universiteit. Hoofd
redacteur van de reformatori
sche krant is hij sinds 1973.
Hervormde Kerk: beroepen
te Capelle aan de IJssel J. Hoek
Veenendaal, te Drachten (deel
werk) J. Hofstra aldaar, te Gies-
sendam-Nederhardinxveld G.C.
Klok Stad aan 't Haringvliet, te
Hien-Dodewaard W. Teekens
Bruinisse, te Boven-Hardinxveld
J. Maasland Waddinxveen, te
Ameide-Tienhoven (deelwerk)
G. J. Wolters Wassenaar, te
Noordbergum en Bergum (Fr.)
kandidaat H. J. van Haarlem
Groningen en kandidaat me
vrouw J. H. Pauw Utrecht; aan
genomen de benoeming tot hulp
prediker te Buurmalsen A. Diep-
eveen, bijstand in het pastoraat
te Scherpenzeel-Elst, de benoe
ming tot voorganger te Een (Dr.)
J. Ruiter, hulpprediker te Olde-
broek, naar Sellingen (Gr.) kan
didaat J. van Meerveld Voorthui
zen.
Gereformeerde Kerken: be
roepen te Enter en te Staphorst
D. C. Hellinga Broeksterwoude;
aangenomen naar Alkmaar F. D.
Rooze Eefde-Gorssel.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt: beroepen te Leusden
A. den Broeder Bergentheim; be
dankt voor Utrecht H. Drost
Eemdijk, voor Meppel J. M.
Groeneveld Ridderkerk.
Christelijke Gereformeerde
Kerken: beroepen te Huizen B.
de Graaf Zierikzee; bedankt voor
Doornspijk J. P. Boiten Schie
dam, voor Bunschoten J. van
Amstel Ede.
Doopsgezinde Broederschap:
aangenomen naar Zaandam D.
Broer Bussum.
De zending van de Gerefor
meerde Kerken in Nederland
heeft in samenwerking met de
Protestantse Kerk op de Moluk-
ken ds. D. Kruyt, hervormd pre
dikant in Heerlen, benoemd tot
toerustingspredikant met stand
plaats Ambon. Ds. Kruyt (34) is
de eerste die in dienst van de ge
reformeerde zending naar de Mo-
lukken gaat. Behalve gemeente
predikant is hij docent catechese
aan een opleiding voor kleuter
leidsters.
Kerken in Utrecht. Vier mo
numentale kerken in Utrecht
hebben hun deuren voor het pu
bliek geopend: de Pieterskerk
van dinsdag tot en met vrijdag
van 10 uur tot half 5, de Janskerk
van maandag tot en met vrydag
van 10 tot half 5, de Jacobikerk
van dinsdag tot en met vrydag
van half 2 tot half 5 en de neogo
tische Willibrorduskerk aan de
Minrebroederstraat van maan
dag tot en met vrijdag van 10 tot
4 uur met uitzondering van
woensdag (dan gaat deze kerk
om 12 uur open).
De meeste gidsen die de rond
leidingen verzorgen zijn werk
loos. De gemeentelijke sociale
dienst biedt hun hiermee een
mogelijkheid om, met behoud
van uitkering, ervaring op te
doen.
Congres. Het derde congres
van het 'Europees forum van
christelijke homogroepen' (Ant
werpen) heeft besloten tot meer
samenwerking in de toekomst.
De mogelijkheid wordt onder
zocht om een 'permanent inter-,
nationaal secretariaat' in het le
ven te roepen.
