Lubbers: Koning
nam groot risico
'En als de
hypotheekrente
nou zakt nadat
Koning moet de prijs
voor ijdelheid betalen
Hormoon-schandaal
blijkt wijd vertakt
Landelijke proef met
alternatieve straffen
'Anesthesist pleegde
te snel euthanasie
Prins reikt kruizen uit
Vuilstort Sphinx-fabriek onderzocht
NMB BANK
ZATERDAG 8 JUNI 1985
BINNENLAND
PAGINA 5
Kritiek op WD-leider Nijpels
DEN HAAG (ANP/GPD) - Premier Lubbers heeft staatssecretaris Koning (financiën)
gisteren tijdens zijn wekelijkse persconferentie de hand boven het hoofd gehouden. Wel
vond Lubbers dat de staatssecretaris te veel risico's heeft genomen door zich persoonlijk
te bemoeien met de belastingaangifte van AVRO-directeur Wibo van de Linde.
BREDA (GPD) - Het hormoon
schandaal dat deze week aan het
licht kwam met de aanhouding van
de Chaamse veearts W., neemt
steeds grotere vormen aan. De Bre
dase officier van justitie mr. J. Wa-
beke, die het onderzoek leidt, on
derhoudt nu dagelijks contacten
met collega's in België, waar ook
een grootscheeps onderzoek naar
het gebruik van verboden groei-
bevorderende hormonen aan de
gang is.
De Algemene Inspectiedienst
van het ministerie van landbouw
beschikt inmiddels over een om
vangrijk dossier gegevens over be
drijven in Nederland en België die
mogelijk tot de afnemers van W.
behoorden. De inspectiedienst
heeft het doen en laten van de
veearts geruime tijd gevolgd alvo
rens men afgelopen zaterdag tot
aanhouding overging. Daarbij
werd 58 liter groeihormonen in be
slag genomen.
Mensen die betrokken zijn bij
het onderzoek in beide landen, me
nen nu reeds dat de 'hormonen-
Wabeke staat echter vast dat W. 'de
sleutel tot grote jongens' kan zijn.
Komende maandag beslist de
rechter-commissaris in Breda of
het voorarrest van W. nog eens met
zes dagen wordt verlengd. Maar de
volgende dag buigt de raadkamer
zich ook over een verzoek van de
officier om de veearts onmiddellijk
voor dertig dagen achter slot en
grendel te zetten.
Als belangrijke getuige-deskun-
dige in deze affaire is de weten
schapper dr. R. Stephany opgeroe
pen. Deze hoofdmedewerker van
het Rijksinstituut voor Volksge-
mafia' een belangrijke slag zal wor
den toegediend. In België zijn de
afgelopen maanden al tientallen
verdachten uit het illegale circuit
gearresteerd. In hoeverre de
Chaamse veearts connecties met zondheid en Milieuhygiëne was de
de zwarte handel bij onze
zuiderburen heeft, is nog niet hele
maal duidelijk. Voor officier mr.
laatste jaren belast op de controle
op het verboden gebruik van vete
rinaire anabolica.
De premier had kritiek op het op- elkaar regelmatig. Zo voorkom je
treden van WD-leider Nijpels die verrassingen. En als de zaak niet
hem noch minister Ruding (finan
cien) over de problemen rond Ko
ning had ingelicht, maar wel com
mentaar leverde in het weekblad
Vrij Nederland. „Als Nijpels de
zaak echt belangrijk had gevonden
en zich zorgen maakte, had hij mij
of collega Ruding moeten inlich
ten. Per slot van rekening zien we
belangrijk was, dan had hij beter i
de media kunnen zwijgen", aldus
Lubbers.
De premier ging ervan uit dat de
staatssecretaris met zijn ingrijpen
in de belastingaanslag van AVRO-
directeur Van de Linde belasting
technisch juist heeft gehandeld.
„Ik heb geen aanleiding om daar
MIDDELBURG (ANP) - Staatsse
cretaris Korte-Van Hemel (justitie)
heeft aan alle arrondissements
rechtbanken in Nederland laten
weten dat de proef met het opleg
gen van alternatieve straffen voor
jeugdigen landelijk mag worden
ingevoerd. De ervaringen in een
aantal proefarrondissementen zijn
positief uitgevallen. Dit heeft de of
ficier van justitie in Middelburg,
mr. J. Daverschot, gisteren meege
deeld.
In verband hiermee heeft Zee
land een stuurgroep opgericht
waarin zitting hebben vertegen
woordigers van het Openbaar Mi
nisterie, de Raad van de Kinderbe
scherming, de Reclasseringsraad,
de advocatuur, Kinderpolitie, Ar- o
beidsinspectie alsmede de kinder- tiIuri^kVe^gemlkkefijk
rechter. - - - -
Een van de taken van de stuur
groep is in brede kring bekendheid
geven aan de mogelijkheid Van al
ternatieve sancties. Met name het
vinden van instellingen die bereid
zijn projecten te leveren waarbin
nen alternatieve sancties kunnen
plaatsvinden is van groot belang.
Verder zal bij de Raad van de Kin
derbescherming een coördinator
worden aangesteld die tot taak
krijgt alternatieve sancties in con
crete gevallen voor te bereiden en
te doen uitvoeren.
aan te twijfelen". Maar hij onthield
zich van verder commentaar om
dat de kamercommissie voor fi
nanciën de zaak aan een nader on
derzoek onderwerpt.
Lubbers deelde de mening van
verschillende hoogleraren in het
belastingrecht dat Koning met zijn
optreden niet wezenlijk is afgewe
ken van wat ook bij diens ambts
voorgangers gebruikelijk was.
Wel meende hij dat de zaak-Ko
ning aantoont hoe kwetsbaar een
politicus of bewindsman is, wan
neer bij „persoonlijke contacten
persoonlijke belangen aan de orde
komen, zeker wanneer men elkaar
regelmatig ontmoet". Hij vond dat
men in dat soort zaken zeer voor
zichtig te werk moet gaan, maar
wilde Koning niet veroordelen.
„Het is wel duidelijk dat hij risis-
heeft genomen. Maar het is na-
lijk te gemakkelijk om achter
af te praten", aldus Lubbers.
Formulieren
huursubsidie
zoekgeraakt
GRONINGEN (ANP) - Op-het mi
nisterie van volkshuisvesting zijn
1000 aanvraagformulieren voor
huursubsidie uit Groningen kwijt
geraakt. Volgens de Groninger
wethouder L.J. Westerhoff, die dit
gisteren meedeelde, is niet bekend
hoe het pakket met formulieren
heeft kunnen verdwijnen.
Volgens de wethouder zullen de
meeste huursubsidie-aanvragers
nauwelijks hinder van het voorval ROTTERDAM - Prins Bemhard heeft gisteren in De Doelen in Rotter-
ondervinden. De vermissing kwam dam de laatste officiële uitreiking van verzetsherdenkingskruizen ver
deze week bij de woningcorpora- richt. Het was het eerste publieke optreden van de prins sinds zijn ontslag
ties in Groningen aan het licht. uit het academisch ziekenhuis in Leiden.
Het gemeentelijk huisvestings- De prins was samen met prinses Juliana te gast op de tweede dag van het
bureau in Groningen had het pak- driedaags Internationaal Verzetscongres, dat in Rotterdam wordt gehou-
ket formulieren half november aan den. Hij reikte twee verzetskruizen symbolisch aan de Onbekende Verzets-
het ministerie gestuurd. Volgens strijder uit Nederland en het voormalig Nederlands-Indië uit. De kruizen
het natio-
DEN HAAG (ANP) - Euthanasie na brengen uit een verpleeghuis in
te snelle besluitvorming en met te Breda, waar men niet was inge-
weinig medische deskundige bege- gaan op haar uitdrukkelijke
leiding. Dit heeft de officier
justitie bij de rechtbank in Den
Haag gisteren de 65-jarige anesthe
sist P.V. Admiraal uit Rijswijk ver
weten. De officier, mr H.J. den Os,
eiste schuldig verklaring zonder
strafoplegging.
Admiraal, bekend als voorstan
der van openheid rond euthanasie,
stond terecht voor euthanasie op 4
november 1983 in het Hippolytus-
zoek om euthanasie. Zij liet zich
daar niet meer verplegen.
In het Delftse ziekenhuis, dat
een werkgroep stervensbegelei
ding heeft, was men het spoedig
eens met haar wens. „Het waren
lange dagen, hoe kort in aantal
ook", zei dokter Admiraal. Hij was
diep beledigd door de suggestie
van de officier dat een anesthesist
niet deskundig genoeg i
ziekenhuis in Delft op een 34-jarige behandelend arts op te treden i
vrouw, die bijna geheel verlamd
dergelijk geval te beoordelen.
haar vijf dagen tevoren laten c
Opsporingsbevel
vader ontvoerd
Turks meisje
s door multiple sclerose. Hij had Zijn raadsman, mr K.G.W. van
Oven vroeg vroeg ontslag van
rechtsvervolging.
De officier stelde zich op het
standpunt dat Admiraal in dit ge
val geen beroep kan doen op de
noodtoestand voor de medicus,
waarvan de Hoge Raad eind no
vember het bestaan heeft erkend.
De dokter nam deze patiënte vrij
willig onder zijn hoede en niets
wees er op dat zij spoedig zou over
lijden. „Haar noodtoestand, haar
dringend verzoek aan mij om haar
te helpen, ging uit boven mijn
noodtoestand", reageerde Admi
raal.
Volgens Den Os had de dokter
een neuroloog moeten raadplegen
om de in 1976 gestelde diagnose,
multiple sclerose, te bevestigen, en
psychiater om er zeker a
HAARLEM (GPD) - Tegen de
Turkse vader van de ontvoerde 19-
jarige Sonja uit Haarlem is gisteren
een internationaal opsporingsbe
vel uitgevaardigd. De 58-jarige
streng-islamitische man zou een
week geleden zijn dochter hebben
ontvoerd naar Turkije om haar met
een 32-jarige man te laten trouwen.
De Haarlemse recherche heeft het
opsporingsbevel uitgevaardigd m dat de patiente geen herse.
omdat Sonja volgens een verdrag naanHoenin» had nnvllnnen dnnr
met Turkije als volwassen mag
worden beschouwd.
naandoening had opgelopen door
die ziekte.
Uitspraak vrijdag 21 juni.
de wethouder is het daar ook w
gekomen. Jaarlijks stuurt het huis- naai oorlogs-
vestingsbureau zo'n 18.000 aan
vraagformulieren aan het ministe-
Dat er een pakket zoekraakt
komen te liggen in het tehuis i
oud-militairen Bronbeek
verzetsmuseum in Overloon.
In totaal zijn nu ruim 15.000 verzetsherdenkingskruizen uitgereikt, tegen
ruim 18.000 aanmeldingen.
Bij de foto: de prins reikt het verzetskruis uit aan kolonel der grenadiers
volgens de wethouder nog nooit b.d. Epke (rechts), in het midden de heer van der Harten t
De Haarlemse politie heeft con
tact opgenomen met het ministerie
van buitenlandse zaken om erach
ter te komen welke juridische stap
pen er kunnen worden genomen
om Sonja weer naar Nederland te
rug te halen. Vooralsnog wordt
aangenomen dat de Haarlemse, die
al vanaf haar vijfde in Nederland
woont, in het Turkse plaatsje Emir-
dag verblijft. Ze heeft donderdag
avond gebeld met het Haarlemse
pleeggezin, waar ze sinds proble- we-
gebeurd.
naai oorlogs- en verzetsmuseum in Overloon.
het natio- nien .met haar familie heeft ge-
(fotoANP) woond
Het verdrag met Turkije komt er
volgens een politiewoordvoerder
i Turk, die in Neder-
Acht jaar cel en
7 miljoen boete
voor hasj-smokkel
MONTPELLIER (AFP) - De 30-ja-
rige Nederlander H. T. uit Maas
tricht is in het Zuidfranse Montpel-
lier in hoger beroep tot acht jaar
gens smokkel van 962 kilo hasj.
Verder moet hij wegens ontdui
king van de douanerechten 7 mil
joen gulden betalen.
T. was in eerste instantie tot tien
Turkije meer- jaar veroordeeld. Zijn twee mede-
AMSTERDAM (ANP) - De acteur Siem Vroom is donderdagavond in
zijn woonplaats Amsterdam op 54-jarige leeftijd overleden. Dit heeft fa
milie van de overleden acteur gisteren bekend gemaakt.
Siem Vroom, die al geruime tijd aan een ernstige spierziekte leed, heeft in
zijn toneélcarrièr bij diverse toneelgezelschappen gewerkt, zoals Toneel
groep Theater, Rotterdams Toneel en Globe. Het laatst was hij verbonden
aan gezelschap Baal, waarbij hij vorig jaar de rol van Socrates speelde in
Het Symposium" van Plato. Voor deze rol werd hem eind vorige maand
de belangrijkste toneelprijs voor een mannelijke hoofdrolde Louis d'Or,
toegekend. Siem Vroom kwam toen in een rolstoel naar de Stadsschouw
burg in Amsterdam waar de toekenning werd bekend gemaakt.
De crematie van Vroom zal maandagmiddag op Westgaarde in Amster
dam-Osdorp plaats vinden.
Bij de foto': Siem Vroom en de actrice Anne Wil Blankers tijdens de uitrei
king van de Louis d'Or op 6 mei dit jaar.
(foto ANP)
MAASTRICHT (ANP) - Het ge-
d^^ardf^prkfahriek^ïConiiikbike Het ministerie heeft inmiddels
Splunx ^bben gisterïm bezwaar Maastricht laten weten dat het
aangetekend tegen een rapport van
de Chemiewinkel van de Techni
sche Hogeschool in Eindhoven.
de officier van justitie heeft inge
schakeld. De directie van Sphinx
heeft toegezegd door een onafhan
kelijk bureau een onderzoek te zul
len laten instellen.
ajiu^ut aüc,^ulvuvl. HSphinx stort al vanaf 1967 op een
s^e stoffen mët högë concêntra- eiBen afgesloten stortplaats che- worden,
zink stort op een ter-
Daarin staat dat Sphinx illegaal gi
gantische hoeveelheden chemi-
misch afval, vermengd met vier
ton zink en tweehonderd kilo lood
per jaar aan de Carl Smulderssin-
gel in Maastricht. Die stortplaats is
op tweehonderd meter afstand van
de woningen van de wijk Bos-
scherveld gelegen. Volgens het mi
nisterie hoefde daar geen vergun
ning krachtens de wet chemische
afvalstoffen voor aangevraagd te
land verblijft
deijarig zou zijn, dat ook in Neder
land is. Dat geeft de politie de mo
gelijkheid actie te ondernemen
omdat aanvankelijk werd gevreesd
dat het moeilijk optreden was te
gen een vader, die zijn (volgens de kilo hasj i
verdachten, die niet in hoger be
roep waren gegaan, krijgen toen
respectievelijk drie en een jaar.
Volgens de aanklacht v
Nederlandse wet) mindeijarige
s de 962
t Spanje
r Frankrijk gesmokkeld. De ad-
dochter naar huis haalt. De Turkse vocaten van T. vroegen de recht-
overheid is nu officieel gevraagd bank rekening te houden met het
om Sonja terug naar Nederland te feit dat in Nederland veel lichtere
laten gaan en ook haar vader uit te straffen worden opgelegd voor
De gemeente heeft het ministerie
van milieubeheer gevraagd heeft
een onderzoek in te stellen. Aan de
regionale milieuinspectie is ver
zocht om eveneens op een derge-
ADVERTENTIE
Geen nood. U weet toch dat
de NMB met u meedenkt
Dus bent u altijd
verzekerd van de laagste
rente. Daalt de rente nadat
wij offerte hebben gedaan,
dan passen wij die rente aan.
Mocht de rente stijgen,
dan blijft de lage offerte tot
op de dag van passeren van
de akte geldig. Bij de NMB
bent u welkom voor 'n
persoonlijk gesprek met 'n
deskundig adviseur.
Zodat u altijd de hypo-
theekvorm krijgt die past bij
uw portemonnee.
De NMB denkt met u mee.
Leiden: Rijnsburgersingel 61, tel.: 071-213621. Contactpersoon:
J.EM. Vendel.
DEN HAAG - Staatssecretaris
Henk Koning (financiën), ooit
uitgeroepen tot de beminnelijk
ste politicus van het Binnenhof,
heeft deze week de prijs voor zijn
ijdelheid betaald. Door persoon
lijk in het krijt te treden voor
AVRO-directeur Wibo van de
Linde in diens conflict met de
belastinginspectie, heeft hij niet
alleen zijn eigen blazoen be
smeurd, maar ook zijn partij, de
WD, in diskrediet gebracht.
door
Peter van Nuijsenburg
De kwaliteiten van Koning als
bewindsman worden door zijn
talloze vrienden en spaarzame
vijanden royaal erkend. Koning
kent zijn zaken, weet met de Ka
mer om te gaan en is in staat op
het juiste ogenblik een ontwa
pende glimlach te presenteren.
Een andere eigenschap, zijn ij
delheid, dreigt nu bovengenoem
de kwaliteiten te overschadu
wen.
Een dosis ijdelheid behoort tot
de standaarduitrusting van elke
politicus. Publiciteit, het om
gaan met macht, hoe betrekke
lijk ook, ze kietelen de eigen
dunk. De vuistregel van oud-pre
mier Van Agt: „Zonder ijdelheid
geen politiek", geldt permanent.
Van Agt zelf was een sprekend
voorbeeld van zijn stelling.
Maar wie te lang in de spot
lights kijkt, raakt verblind. Hij
verliest te snel de beperkingen
van zijn mogelijkheden uit het
oog. Dat nu is Henk Koning
overkomen. Hij kon moeilijk
weerstand bieden ain de verlei
dingen van zijn, het zij herhaald,
betrekkelijke macht.
Het pleit voor Koning dat ei
gen gewin niet aan de orde is. De
actie ten gunste van Van de Lin
de sproot voort uit behulpzaam
heid. Want niet alleen de AVRO-
directeur profiteerde van zijn
ruimhartigheid. Andere belas
tingbetalers die in clinch lagen
met de fiscus, heeft hij eveneens
geholpen. Tot meerdere glorie
van zichzelf, ongetwijfeld. Maar
immoreel wordt zijn optreden
nergens genoemd. Naief is de
meest gehoorde kwalificatie.
Een ander aspect van de affaire
betreft de politieke averij die Ko
ning zjjn partij heeft toege
bracht. Zelfs wanneer Koning
straks van alle blaam wordt ge
zuiverd, blijft de stank van
vriendjespolitiek en handje-plak
nog wel enige tijd rond de VVD
hangen.
De wonden die de rol van vice-
premier Van Aardenne in het
RSV-debacle de WD heeft be
zorgd, zijn nog vers. Een tweede
Van Aardenne-affaire kan de
partij zich niet meer veroorloven.
De vrees hiervoor bepaalde deze
week in hoge mate het gedrag
van de WD.
Die vrees verklaart ten dele het
gemak waarmee Ed Nijpels zijn
partijgenoot heeft laten vallen.
Nijpels wees er in het artikel in
Vrij Nederland op dat Koning
herhaaldelijk voor zijn praktij
ken is gewaarschuwd. Niet al
leen door hem zelf, maar ook
door de top van partij en fractie.
Door deze waarschuwingen in de
wind te slaan, heeft Koning de
steun van zijn partij verspeeld.
„Hij heeft niet willen luisteren,
nu zal hij zelf moeten zwem
men", lichtte desgevraagd een
prominente liberaal de in zijn
kring ongewone hardvochtig
heid toe.
De affaire krijgt een wrange
bijsmaak, wanneer de relatie Nij-
pels-Koning er bij wordt betrok
ken. Oud zeer speelt een promi
nente rol in deze verhouding.
Koning heeft Nijpels moeilijk als
zijn politieke leider kunnen ac
cepteren. Toen de voormalige
partijleider Hans Wiegel het Bin
nenhof verruilde voor Friesland,
had hij zijn goede vriend Koning
als kroonprins aangewezen.
De fractie was het niet met de
ze keus eens. De kwaliteiten van
Koning werden erkend, maar
niemand zag een leider in hem.
De gezaghebbende veteranen in
de fractie en partij, Dees, Even
huis, Keja, en Zoutendijk, met de
steun van de verse partijvoorzit
ter Kamminga, wisten de kandi
datuur van Nijpels door te druk
ken. Wiegel wist zich voor het
blok gezet en koos eieren voor
zijn geld. Nijpels werd tenslotte
ook zijn man.
De druiven werden voor Ko
ning helemaal zuur, toen hij bij
de formatie van het kabinet-Lub-
bers gepasseerd werd als minis-
Staatssecretaris Koning: be
kwaam, maar ook naief. (foto anp>
ter van verkeer en waterstaat.
Nijpels wilde demonstreren dat
zijn partij de emancipatie van de
vrouw serieus neemt: hij koos
voor Neelie Smit-Kroes. Koning
kreeg op het nippertje zijn baan
op financiën. Het enige staatsse
cretariaat waar hij genoegen mee
wilde nemen.
De verstandhouding werd er
niet beter op toen Koning bin
nenskamers ging twijfelen aan
de capaciteiten van Nijpels in de
tijd dat de golven hoog opliepen
in de partij. Een halszaak in een
partij als de WD, waar aan loya
liteit zwaar wordt getild.
Na de kille houding die Nijpels
in Vrij Nederland etaleerde en
die woensdagavond in de fractie
nog overheerste, was het 'eerher
stel voor Koning' dat de WD
donderdagavond in een verkla
ring predikte al even verrassend.
Nijpels, die al lange tijd onder
kende dat de belastingpraktijk
van staatssecretaris Koning een
politiek risico was voor de partij,
waren de reacties na de eerste
publicatie in VN meegevallen.
Nu zoveel deskundigen zeggen
dat de handelwijze van Koning
past in al jaren bestaande praktij
ken op het departement, hoeft
hij kennelijk niet langer als een
melaatse te worden beschouwd.