Ml WÊÊ 'Succes mag nooit een sleur worden' Televisie als onvolkomen TV-rubriek spiegel door Nico Scheepmaker W. Crouwel directeur 'Boymans' Sterke terugloop BKR- kunstenaars Amsterdam RVU-serie over straatcultuur Minjon is weer terug; niet nieuw, wel anders ZATERDAG 8 JUNI 1985 RADIO-TV-KUNST PAGINA 33 De televisie, heb ik altijd geleerd, houdt ons een spiegel voor. Nu is het bijzondere van spiegels, dat zij alles terugkaatsen wat hen voor de voeten loopt. Dus als je wilt zien wat er in de spiegel te zien valt, dan loop je sterk de kans dat je jezelf terugziet, maar dat precies andersom. De af standsbediening die je in je rech terhand houdt, blijkt je spiegel beeld in zijn linkerhand te hou den. Er is dus altijd nog de ont snappingsclausule dat je het te gelijkertijd wel bent, en niet bent. Wie lacht niet, die de mens be ziet? Je zou verwachten dat het bekijken van 'jezelf in die televi- siepiegel zoniet opvrolijkend dan toch leerzaam is. Maar de ge schiedenis leert dat de mens niets van de geschiedenis leert. Als je als voetbalsupporter toch gezien hebt hoe levensgevaarlijk het kan zijn om op een voetbal tribune met vuur te spelen (de oude houten tribune van Brad ford stond in vier minuten in lichterlaaie, en iedere gerouti neerde voetbalsupporter weet dat geen enkele volle tribune in vier minuten ontruimd kan wor den), dan moet dat toch een les zijn, en weet je in het vervolg el ke aanvechting om bijvoorbeeld een vlag in de fik te steken toch wel te vermijden. Zou je denken. Jaren geleden bezocht ik in Sa rajevo in Joegoslavië een thuis wedstrijd van Zeleznicar, de club van de spoorwegen. Een oud, houten stadion. In de open hoek tussen de staantribune achter een der doelen en de zittribune langszij het veld, stond een rode brandweerauto met zijn neus naar de cornervlag klaar om bij eventueel brandgevaar onmid dellijk het veld op te rijden. Een terechte voorzorgsmaatre gel, want de Joegoslavische voet balsupporters gebruiken door gaans kranten als zitkussentjes, en plegen die kranten tegen het einde van de wedstrijd, al naar gelang de stand, verheugd of ver toornd in brand te steken, wat een feëriek gezicht is, vooral bij avond wedstrijden, maar op zo'n houten tribune natuurlijk ook le vensgevaarlijk is. Je zou dus denken dat de politie, die in zo'n land toch al vrij veel verbiedt, ook dit zou verbieden, maar nee, het behoort tot de voetbalfolklo- re en men stuurt daarom liever naar elke wedstrijd een bemande brandweerauto- Zouden de supporters van Ze leznicar, en alle andere suppor ters van clubs die nog in schil derachtige oude houten brand bare stadions huizen, nu iets ge leerd hebben van de brand bij Bradford? Ik denk het eigenlijk wel. Ik denk dat er, overal ter we reld, nog wel steeds branieachti ge supporters zijn die zonder er bij na te denken of juist om hun omgeving te ergeren de vlag nog steeds in brand steken, maar dat het aantal verstandige omstan ders die roepen dat ze dat niet doen moeten, en die de smeulen de vlag of de smeulend krant bij tijds uittrappen, dank zij de tele visiebeelden van Bradford, gro ter is geworden. Ik denk ook dat de 'zwevende' reltrappers van beruchte clubs als Ajax, FC Utrecht, FC Den Haag en Feyenoord zich voor taan wel bedenken alvorens zij ook, meegesleept door het hoera- gevoel van de meerderheid om hen heen, met stenen gaan gooi en naar de supporters van de te genpartij, of meedoen met raids op de belendende tribune waar 'de anderen' zich ophouden. Ik denk echt dat de televisiebeel den van Bradford en Heizei wat dat betreft een soort genees krachtige werking hebben ge had, - alleen niet voldoende voor de zwaar zieken. De TV kan wat dat aangaat geen verlossen de operatie uitvoeren, geen ge zwel wegnemen, maar hooguit een aspirientje toedienen, dat de pijn wel wegneemt, maar de ziekte niet geneest. Neem nu de wedstrijd RSV- Ajax, enkele dagen na het drama in het Heizelstadion. Je zou den ken dat de Ajax-supporters enigszins bedrukt naar Eindho ven zouden afreizen, maar nee, er was er toch weer een die in de trein 'Heizei can be overdone' op de ruit schreef. En wat deden 'ze', althans: wat deed een klein groepje van die Ajax-supporters tijdens de minuut stilte die voor de wedstrijd voor de Heizel- slachtoffers in acht werd geno men? Zwegen zij stil? Nee, zij skandeerden: 'Liverpool! Liver pool!'. Want als de kwaadwilligen wil len provoceren, dan zijn zij daar dodelijk trefzeker in. Zij herken nen zich vermoedelijk wel in de relschoppers van Liverpool, maar zij treken er geen les uit. In tegendeel, zij gebruiken het als voorbeeld van uiterste provoca tie. Wat zij kunnen, kunnen wij ook! De harde kern, althans dat denk ik, wordt er eerder door aangemoedigd dan door afge schrikt, dus wat dat aangaat werkt de spiegelwerking van de televisie averechts. Alleen de ge matigden worden gesterkt in hun gematigdheid. Hans van Echteld, sportredac teur van het Utrechts Nieuws blad, vertelde me dat in Roosen daal bij de wedstrijd RBC-Hera- cles de verheugde Almelose sup porters kort voor het eindsignaal al het veld bestormden en nogal provocerend naar de tribune aan de overzijde liepen om de RBC- supporters te honen. Heracles was immers kampioen in dé eer ste divisie geworden. En wat de den de RBC-supporters? Zij ap- plaudiseerden voor de Heracles- supporters, gooiden zelfs bloe men naar ze toe. Het was een waarlijk ontroe rend tafereel, en ook zo onver wacht, zei Hans van Echteld, die zich naar huis repte om het nog eens terug te kunnen zien op de televisie in de samenvatting. Maar helaas, die beelden waren nu juist niet meegenomen, daar viel dus geen lering uit te trek ken, de tv als spiegel was juist op dat ongelegen moment besla gen... ROTTERDAM (ANP) - De Delftse hoogleraar W. Crouwel (57) wordt voorgedragen als nieuwe directeur van het museum Boymans-van Beuningen in Rotterdam. Het col lege van B en W heeft hiertoe giste ren besloten. Crouwel, die al lid is van de commissie van advies van Boymans, moet de opvolger wor den van dr. W. Beeren, die is be noemd tot directeur van het Stede lijk Museum in Amsterdam. Hij is op het ogenblik hoogleraar industrieel ontwerpen aan de Technische Hogeschool. Adelheid kent geen tijd AVRO-radio in zomerse sferen HILVERSUM (GPD) - „Een zin derende zomerserie", noemt Jan Ravensteijn het nieuwe jongeren programma 'Adelheid kent geen tijd'. Dit AVRO-radioprogramma moet de jeugd voorbereiden op een „warmbloedige" vakantie. Beden ker en samensteller Ravensteijn is bekend van programma's als 'Praatpaal 17' en op Hilversum 4 het kinderkunstprogramma 'Mooi zo'. Centraal in het programma is de radiostrip (een hoorspel maar dan sneller en met meer geluid) waarin Adelheid de hoofdrol speelt. 'Adel- heid kent geen tijd': zeventien we ken zomerse sferen via de radio. „Niet alleen onzin, maar toch wel in behoorlijke mate", zo typeert Ravensteijn het nieuwe program ma. Juist in een tijd waarin veel omroepen op hun lauweren gaan rusten, vindt hij het tijd voor een echt nieuw programma. „Ik heb al tijd vrij elitaire programma's ge maakt, nu wilde ik iets maken voor het grote publiek. Laten zien dat ik dat ook kan". Het verbindende element is de radiostrip Adelheid, waar het pro gramma ook zijn naam aan dankt. Het verhaal gaat over een vrouw van middelbare leeftijd, Adelheid, die tot nu toe een kuis en deugd zaam leven heeft geleid. Deze ei genschappen zijn deze zomer ech ter als sneeuw voor de zon verdwe nen. Ze vertrekt voor een „zinde rende" vakantie met een waterfiets waarmee ze allerlei vreemde avon turen beleeft. Op deze merkwaar dige reis wordt ze vergezeld door haar wat verlegen zoon van twintig die de escapades van zijn moeder met argusogen volgt. 'Adelheid kent geen tijd' bevat verder een aantal vaste rubrieken die balanceren tussen „ernst en on zin". Zo zal Jan Kool, huisarts in Lelystad, zaken behandelen die met de vakantie te maken hebben zoals zonnen zonder te verbran den, kwallebeten en andere „medi sche" verschijnselen. Ook wordt, in samenwerking met de Consumentenbond en de MPPS, informatie gegeven over reizen. De muziek in het program ma zal voornamelijk bestaan uit reggae en salsa, dit om de nadruk te leggen op het zomerse karakter van het programma. (Hilversum 2, 16.33 uur). Ralph Inbar: 'We komen absoluut terug' AMSTERDAM (ANP) - Als gevolg van de verscherpte inkomensnor men van staatssecretaris De Graaf van Sociale Zaken is dit jaar veer tig procent van de 1.200 beeldende kunstenaars die daar begin dit jaar nog gebruik van maakten uit de Beeldende Kunstenaars Regeling (BKR) gevallen. Dat heeft de afde ling Amsterdam van de Beroeps vereniging van Beeldende Kunste naars (BBK) gisteren bekend ge maakt. Volgens de BBK is landelijk twaalf procent van de beeldende kunstenaars buiten de BKR ko men te staan. Kunstenaars die dit jaar voor BKR in aanmerking wil len komen moeten aantoonbaar 6.000 gulden uit beroepsmatige ar beid verdienen. De kunstenaarsbond verwijt Amsterdam in een adres aan de raad dat de gemeente in het licht van de „dramatische gevolgen" van de maatregelen van De Graaf nog geen cent van de beschikbare middelen ten behoeve van de beel dende kunstenaars heeft uitgege ven. Tevens stelt de BBK dat de Amsterdamse Kunstraad verstek heeft laten gaan bij het geven van beleidsadviezen aan de gemeente op dit punt. De bond betoogt dat de gemeen te Amsterdam een bedrag van 1.522.000 gulden van het ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur heeft gekregen voor het voeren van een kunstbeleid in de hoofdstad. De besteding van dit bedrag is gezien de gang van zaken niet voor oktober te verwachten. Daarom stelt de bond voor om de rente van dat bedrag, ongeveer 100.000 gulden, nu reeds voor de beeldende kunst in de hoofdstad aan te wenden. PPR wÜ meer geld Paspoort DEN ftAAG (ANP) - Het PPR- Kamerlid Lankhorst wil dat minister Brinkman (WVC) als nog met geld over de brug komt voor zendtijduitbreiding van het programma Paspoort van de NOS. In schriftelijke vragen wil Lankhorst weten waarom de bewindsman bij de toekenning van de veertig minuten extra zendtijd voor Paspoort niet de doorgaans met zendtijduitbrei ding gepaard gaande financiële middelen heeft verstrekt. Hij vraagt zich af of Brink man wellicht het bedrag dat normaal ter beschikking wordt gesteld voor zendtijduitbrei ding van 40 minuten per week, zodanig hoog acht dat het ver antwoord is de „alom onder schreven noodïaak van zend- tijduitbreiding ten behoeve van de minderhden" niet door te la ten gaan. AMSTERDAM (GPD) - Een vro lijke serie over straatcultuur noemt de RVU de nieuwe reeks afleverin gen over toneel en muziek op straat onder de titel ,Hé, niet zoe nen op het zebrapad'. Vanmiddag is de eerste aflevering te zien over de Bredero-manifestatie in Am sterdam. Wat moet je doen om eeq derge lijk straatfeest te organiseren, wel ke regels zijn er en hoe kun je die omzeilen. Het aangeven van de mogelijkheden voor iets dergelijks is het voornaamste doel dat de maakster van de serie, Marijke de Val, voor ogen heeft. Daarnaast wil zij het publiek stimuleren ook der gelijke festijnen te organiseren. Straatcultuur is al heel vroeg ontstaan. In de middeleeuwen wa ren er reeds jaarmarkten en ker missen waar artisten hun kunsten vertoonden. Later zijn dergelijke spektakels grotendeels verdwe nen, omdat zowel bestuurders als de kerk de straatfeesten als onze- 'Hé, niet zoenen op het zebrapad' delijk bestempelden. De laatste vijftien jaar vindt er weer een op bloei van kunst op straat plaats. Winkelstraten staan vol muzikan ten en er worden straattekeningen gemaakt. Manifestaties als het Bre- dero Festival vormen geen uitzon dering meer. Nog steeds zijn er echter vooroordelen ten aanzien van dergelijk vermaak op straat. Toneel hoort immers in een thea ter, achter een gesloten deur, is de algemeen heersende mening. De RVU-registratie van het Bre- dero Festival laat echter het tegen overgestelde zien. Ruim zeshon derd amateurtoneelspelers veran derden de buurt rond de Oudezijds Voorburgwal een weekend lang in een middeleeuws tafereel, waarin verschillende scènes uit de boeken van Bredero gespeeld werden. Vechten tegen de Bierkaai, de Spaanse Braber en een heuse te rechtstelling geven een beeld van de tijd van de schrijver. Organisator van het festival, Chris Houtman, vertelt over het ontstaan van het idee en zijn ver haal is misschien een goede lei draad voor mensen die eveneens met ideeën voor een straatfestival rondlopen. Houtman: „Ik ben on geveer twee jaar met de organisatie beziggeweest en ik denk dat dat heel belangrijk is. Als het script voor zo'n dag goed in elkaar zit is (GPD) - Het zal even wennen zijn. De slordige zeven miljoen Nederlanders die zich drie seizoenen lang hebben verlekkerd aan de Banana Split Show zullen in het nieuwe televisieseizoen hun maandelijkse pretuurtje moeten ontberen. Een tamelijk curieuze beslissing, aangezien het programma zich vrijwel onafgebroken in een riante kijkdichtheid en waarde ring heeft mogen verheugen. Zeker een op een breed publiek gerichte omroep als de TROS pleegt pro gramma's pas terzijde te schuiven als de interesse een duidelijke terugloop vertoont. Het besluit schreeuwde dan ook om een deugdelij ke verklaring. Het vaderlandse roddelwezen had die nahmriiik al rap tevoorschijn getoverd. Er zou bon je zijn tussen Inbar en de TROS, tussen de TROS en medepresentatrice Patty Brard en uiteraard ook tus sen Inbar en Brard. „Allemaal pure onzin", zo ver telt Ralph Inbar in het onderstaande interview. „Wij gaan alleen maar hergroeperen, een seizoen onderbreking en daarna weer verfrist verder op de oude vertrouwde voet, èn met Patty Brard". De Banana Split-fans krijgen overigens „ter overbrugginNg" in september een herhaling aange boden van programma's uit het afgelopen seizoen. Bovendien presenteert Inbar in februari zeven pro gramma's die zijn samengesteld uit buitenlands ver- borgen-cameramateriaal. het ook makkelijker om te onder handelen met de plaatselijke auto riteiten Ik geef echter toe dat Am sterdam voor dit soort dingen een uitgelezen stad is. We hebben van iedereen evenveel medewerking gekregen. Een zeer goede voorbe reiding blijft echter het belang rijkst". Na de aflevering over Bredero volgen er nog drie die achtereen volgens gaan over de jaarmarkt in Buren, een straatmuziekdag in Nij megen en het Festival of Broken Dreams, een rondtrekkend straat theater. „Hé, niet zoenen op het ze brapad" wordt viermaal uitgezon den op zaterdagmiddag om 15.00 uur op Nederland 1. HILVERSUM (GPD) - Hergroe peren? Ralph Inbar: „Noem het maar even afstand nemen. Zowel de kijkcijfers als de waardering waren tot en met de laatste uitzen ding prima. In dat licht bezien lijkt het inderdaad belachelijk tijdelijk met zo'n programma te stoppen. Als je echter drie jaar lang onop houdelijk succes hebt en dat bo vendien gewoon gaat vinden, moet je op gaan passen. Zo'n program ma mag nooit een sleur worden. En dat gevaar loerde de laatste tijd voortdurend om de hoek. Boven dien zijn andere factoren een be langrijke rol gaan spelen, zoals de herkenbaarheid van de acteurs in het programma". „Neem Kilgore Trout. Zo'n man werd de laatste tijd in toenemende mate bij voorbaat al herkend door mensen waarmee we grappen wil den uithalen. Bij een programma dat door de omvangrijke voorbe reiding toch vrij veel poen kost, kun je dat niet hebben. Dat is zon de. En daarom moeten we nu ook even de tijd hebben om andere se- mi-acteurs op te leiden". - Het klinkt allemaal heel aar dig, maar zal van uitstel geen af stel komen nu Inbar in de TROS- top is benoemd tot creatief advi seur televisie en bovendien binnen kort een bioscoopfilm gaat regisse ren? Inbar: „Banana Split komt abso luut terug. Voor het seizoen '86-'87 zijn daarover met de TROS afspra ken gemaakt. We zullen dan op nieuw in zee gaan met producer Pieter Dulay en met Patty Brard. Over de samenwerking met Brard zijn echt zulke onzinnige dingen beweerd. Allemaal pure nonsens. De enige echte waarheid is dat zij 'door de TROS is gevraagd straks opnieuw mee te doen. Brard gaat bovendien in het komend seizoen twee of drie grote muzikale pro gramma's voor de TROS-televisie presenteren". - Hergroeperen houdt ook een aanpassing van de Banana Split- formule in? „Alleen op onderdelen. Echt in grijpende wijzigingen zie ik niet tot stand komen, want de formule is in haar algemeenheid heel goed ge bleken". - De kritiek op het programma concentreerde zich voornamelijk op dat vaak zo overspannen pre sentatiegedeelte in de studio. Dat blijft er. ook in? „Over die studiopresentatie moet inderdaad worden gepraat, maar ook al weer slechts op onder delen. De formule van filmpjes af gewisseld door het studiogebeuren willen we er toch wel inhouden". - Met Inbar als presentator? „Ik denk het wel. Het is goed te combineren met het regisseren en het publiek, zo blijkt uit de onder zoekingen, accepteert mq in die rol. Als overigens zou blijken dat de kijkers mij niet meer aardig zou den vinden, dan ben ik de eerste om uit beeld te verdwijnen". - Die nieuwe job in de Tros-top, creatief adviseur, wat moet men zich daarbij voorstellen? Inbar: „Noem het maar een ideeënman, een rechterhand, het geheime wapen van de program madirectie. Een adviseur bij de ra dio en eentje bij de tv. Wij staan beiden boven de afdelingschefs en ?ijn multi-inzetbaar. Ik behoef mij niet te beperken tot amusement, maar mag mij ook gaan bemoeien met andere sectoren zoals Aktua of drama". - Bemoeien met kan ook ingrij pen betekenen? „Als het echt nodig zou zijn wel, maar ik ben er de man niet naar om dingen dwingend op te leggn aan Ralph Inbar neemt even afstand van Banana Split door Dick Versteeg anderen. Het is bij mij altijd een kwestie van goed overleg. En daar bij staat het bewaken van de kwali teit voorop". - De nieuwe functie laat zich combineren met het regisseren van een bioscoopfilm? „Dat is geen enkel probleem, want die film wordt tijdens de ko mende zomermaanden opgeno men. Het was daardoor voor de TROS geen punt mü ervoor vrij te maken. Je zult overigens uit mijn mond in dit stadium geen verhalen horen over hoe prachtig die film wel gaat worden. In Nederland wordt nog steeds veel te veel ge luld over films waarvan nog geen shot is gedraaid. Het wordt altijd al bij voorbaat fantastisch. Ik vind het alleen al leuk dat men mij ge vraagd heeft voor die film. Dat geeft je toch enig zelfvertrouwen". „Het begin van een ombuiging in mijn carrière? Ach, ik weet het niet. Ik vind televisie nog steeds een leuk medium, hoewel zaken buiten het amusement mij de laat- ste tijd meer en meer zijn gaan in teresseren. Bij mezelf heb ik ge merkt dat ik meer neig in de rich ting van het drama. Wat dat betreft kon het aanbod van die speelfilm niet op een mooier moment ko- Vanmiddag op de AVRO-radio HILVERSUM (GPD) - Na een on derbreking van ruim vijftien jaar is Minjon, de jeugdorganisatie van de AVRO, weer nieuw leven ingebla zen. Vanmiddag beleeft deze 'Mi niatuur Jongerenomroep Neder land' haar eerste uitzending met het magazine-programma 'Crossen op een oma-fiets'. Eerder deze week konden al een aantal Minjon- ners achter de draaitafels aan de slag om hun deejay-kwaliteiten in de nachtelijke uurtjes te tonen. Voor de eerste generatie Minjon- ners, die in de periode 1952-1969 meededen, gold dit clubje als hèt opstapje naar een loopbaan bij de omroep. Zeker honderd oud-Min- jonners zijn indertijd in Hilversum blijven plakken. Koos Postema, Joop van Zijl, Ad 's-Gravenzande en Anne van Egmond, om er een paar te noemen, kwamen allemaal via Minjon bij de omroep binnen. In de eerst periode kende Minjon een ingewikkelde organisatiestruc tuur om alle verschillende produk- tiekringen (Minjon was per stad of streek opgedeeld) en alle verschil lende medewerkers te bundelen. Je kon onder andere als zanger, technicus, presentator of tekst schrijver meedoen. Met veel huis vlijt, improvisatievermogen en ook wel pril talent werden er program ma's gebrouwen die je misschien zou kunnen omschrijven als een bonte avond van een regionale middelbare school. Aan het einde van de jaren '60 verzandde Minjon. Volgens de een omdat er geen doorstroming meer plaats vond naar de verschillend omroepen. Alle lege plekken wa- ren daar zo langzamerhand al op gevuld. Volgens anderen omdat de AVRO, gedwongen door de woeli ge tijden, de jeugd strak onder de duim hield. Elk mogelijk initiatief van de jeugd werd in de kiem ge smoord. De AVRO-leiding zou bang geweest zijn dat de Minjon- ners zich bij de opstandige jeugd zouden voegen. Met alle gevolgen vandien. Een andere reden voor het dood bloeden van Minjon kwam volgens ingewijden doordat er zoveel ver gaderd werd dat Minjon aan uit zenden haast niet meer toekwam. Iets wat de nieuwe Minjon-leiding met een eenvoudiger organisatie hoopt op te vangen. De produktie anno 1985 gebeurt niet meer in vochtige achterafkel- dertjes met de akoestiek van een badkamer, er wordt nu centraal vanuit Hilversum gewerkt. Dat hèeft ook als voordeel dat er meer 'live' uitgezonden kan worden. De opzet van Minjon '85 is ook anders. Het magazine-programma 'Cros sen op een oma-fiets' beoogt zoals dat zo mooi heet een 'platform functie' te hebben. Jos Aarnoudse van de afdeling speciale projecten die Minjon begeleidt legt uit wat daarmee bedoeld wordt. „De mees te jongerenprogramma's bena drukken altijd maar weer de ver schillen tussen de generaties. Wat wij met Minjon-magazine willen is een programma brengen dat juist de overeenkomsten tussen de ver schillende leeftijdsgroepen aan toont. Dat maakt 'Crossen op een oma-fiets' juist ook interessant voor oudere mensen". Kortom, ze willen bewijzen dat er wel degelijk gecrossed kan worden op een oma- fiets. Voor Mipjon '85 kwamen er na een oproep in de AVRO-bode zo'n tweeduizend reacties binnen van personen tussen de 15 en 25 jaar. Van die tweeduizend bleven er na selectie 600 over. Geselecteerd werd op motivatie, creativiteit, spontaniteit en inzicht in het^igen „keuzevak" (presentatie, techniek, tekstschrijven etc.). Tijdens zijn officiële 'toespraak bij zijn ambtsaanvaarding bij de AVRO zei directeur Wibo van de Linde dat het peroneelsbestand van deze omroep de laatste jaren sterk was vergrijsd. „Er moeten snel maatregelen genomen worden om deze ontwikkeling tegen te gaan", aldus de AVRO-directeur. De tweede generatie Mii\jon is een duidelijke poging om daar wat aan te doen. De AVRO begint haar ei gen verjongingskuur en sluit zich hiermee aan bij de jongerengolf die Hilversum de laatste jaren teistert. (Hilversum 2 - 14.30 uur).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 33