Marokkaanse jongens met problemen in opvangtehuis Burgerwacht slaat aan in Londen Humanistisch Verbond tegen gelijknamige partij Reportage PAGINA 6 MAANDAG 3 JUNI 1985 LONDEN Bij de Londense po litie, die officieel Metropolitan Police Force heet maar wereld wijde bekendheid geniet als Scotland Yard, werken bijna 27.000 mensen. Het is daarmee veruit het grootste politiekorps dat er in Engeland te vinden is. Dat is ook wel logisch ook. Scotland Yard (de naam is ont leend aan een straatje in het cen trum van Londen waaraan vroe ger het hoofdbureau lag) werkt voor 7 miljoen mensen in een ge bied dat ruim tweeduizend vier kante kilometer groot is. De in 1829 opgerichte Londen se politie heeft zijn hoofdkwar tier sinds 1967 in een gebouw aan de Broadway in de wijk West minster. Dat ging in de volks mond al gauw „New Scotland Yard" heten, en nog steeds is dat de officieuze benaming voor dit hoofdbureau. De scepter wordt er gezwaaid door hoofdcommissaris Sir Ken neth Newman, klein van gestalte maar een man die de reputatie heeft keihard te zijn. Niet voor niets is hij ook hoofdcommissa ris geweest by de Royal Ulster Constabulary, de Noordierse po litie dus. Dat de keus in 1982 op de koe le, efficiënte Newman viel, had te maken met een aantal interne en externe problemen waarvoor de Londense politie destijds stond. Intern was er het schandaal van „Operation Countryman", het onderzoek dat aantoonde dat er bij de onkreukbaar geachte Scot land Yard sprake was van cor ruptie op ongedacht grote schaal. Extern was er het probleem van de escalerende misdaad, als mede de bijzonder slechte sitatie in wijken als Brixton, waar in 1981 de vlam in de pan was gesla gen. Het antwoord van de politie op beide problemen luidde: in tensievere kontakten tussen po litie en burgerij. Zo kwamen, juist in gevoelige gebieden als Brixton, de politie mannen meer en meer uit hun auto, om te voet hun ronde te doen. Vergaderingen met verte genwoordigers van de omvang rijke zwarte bevolking van Brix ton werden geïnstitutionali seerd. De Londense politie de ook niet de hand in eigen boe zem te steken. Eind 1983 kwam er een 1100 pagina's dik rapport uit dat een aantal vernietigende conclusies trok: zo werd gecon stateerd dat de Londense bob by's zich op grote schaal schul dig maakten aan onder meer drankzucht, geweld, machtsmis bruik, racisme en seksuele dis criminatie. Een en ander heeft tot resulta ten geleid. Om maar weer Brix ton te noemen: het wantrouwen tegen de politie is er minder ge worden, terwijl tegelijk het aan tal zware misdrijven is afgeno men. Sinds '81 hebben zich er ook geen rellen op echt grote schaal meer voorgedaan. Ook bij de misdaadbestrijding vertrouwt de Londense politie op resultaten van meer kontak ten met het publiek. Het is in dat kader dat het „Neighbourhood Watch Scheme", de burger wacht, is ontstaan dat speciaal is bedoeld ter bestrijding van in braken. Want de toename van de mis daad in Londen betreft vooral de lichtere categorieën: inbraken en in het bijzonder diefstallen uit auto's, iets dat alleen al goed is voor een derde deel van het tota le aantal gerapporteerde misdrij ven in de Britse hoofdstad. Zware misdaad is relatief zeld zaam. Een vergelijkend staatje toonde onlangs aan, dat het aan tal moorden per 100.000 inwo ners in Londen aanzienlijk lager is dan in vrijwel alle vergelijkba re steden in het buitenland. Een stad die op het sinistere lijstje bijvoorbeeld veel, maar dan ook veel hoger scoorde, was Amster dam. - Twijfel aan doelmatigheid blijft bestaan LONDEN - De muur van de ka mer van inspecteur John Russell hangt vol schildjes van politie korpsen uit de gehele wereld. Het is het tastbare bewijs van de grote belangstelling die het zogenaamde „Neighbourhood Watch Scheme", in goed Nederlands de burger wacht, getrokken heeft. Russell: „We krijgen hier in Lon den inderdaad van overal vandaan verzoeken om inlichtingen, en van overal vandaan bezoeken van poli tiemensen. Uit uw land, Neder land, maar ook uit West-Duitsland, Noorwegen, Hong Kong, Fiji, Au stralië, Maleisië en zelfs uit de Ver enigde Staten". door Henk Dam Dat laatste is inderdaad opmer kelijk, want het is uit de Verenigde Staten dat het idee van de burger wacht afkomstig is. Inspecteur Russell, die werkt bij de afdeling Voorkoming Misdrijven van Scot land Yard, de Londense politie, vertelt er graag over. Russell: „In 1982 kregen we hier een nieuwe hoofdcommissaris die graag iets wilde doen aan het sterk stijgende aantal inbraken in Lon den. Hij was degene die erop kwam om eens in Amerika te kij ken, waar al sinds het eind van de jaren '70 zoiets als een burger wacht bestaat". Twee politiemannen werden in de lente van 1983 op een „fact-fin ding mission" naar New York, De troit, Seattle en Washington ge stuurd. Ze kwamen al gauw tot de conclusie dat, als er in Engeland ook zo iets als een burgerwacht zou komen, het in ieder geval niet vol gens Amerikaans model zou moe ten zijn. Russell: „In de Verenigde Staten neemt de burgerwacht nogal gauw de vorm aan van patrouilles door burgers. Daar hebben wij nooit iets voor gevoeld. We vonden dat dat nu juist de taak van de politie is. Het kan gevaarlijk zijn, tot exces sen leiden, en het past niet binnen de Britse tradities". Maar in de herfst van 1983 gin gen toch de eerste „Neighbour hood Watch Schemes" in Londen van start, die al direct een grotere betrokkenheid van de burgers bij de veiligheidssituatie in hun eigen straat betekende, zij het in een minder spectaculaire vorm dan aan de overzijde van de oceaan. De Britse burgerwacht-ideeën houden in de eerste plaats in, dat de erbij betrokken buurtbewoners optreden als de ogen en oren van de politie. Er wordt van hen ver wacht dat zij waakzamer zijn dan normaal, een extra oogje in het zeil houden als er buren op vakantie zijn, etcetera. Code Voorts moedigt de politie aan, dat de buurtbewoners hun eigen dommen markeren. Russell: „In dit land is dat makkelijk. Wat wij vragen is dat het publiek op alle waardevolle bezittingen een code graveert, bestaande uit de postco de plus het huisnummer. Zo heeft iedereen zijn eigen individuele co de". In Engeland namelijk gelden de verschillende postcodes steeds voor ongeveer groepen van 15 hui zen. Als daaraan het huisnummer wordt toegevoegd, dan kan de tota le code slechts op één huis slaan. Dat heeft voor het politiewerk tal van voordelen. Russell: „Inbrekers stelen niet graag goederen die tra ceerbaar zijn, al was het alleen maar omdat ze slecht te verkopen zijn. Bovendien is de code handig als wij de herkomst van gestolen spullen moeten zien te achterha len". Op de Londense politiebureaus zijn nu speciale sets te leen, waar mee het publiek zijn goederen van een al dan niet zichtbare code kan voorzien. Russell: „In het geval van hele waardevolle zaken valt de voorkeur te geven aan een onzicht baar aangebracht code, die alleen onder een ultraviolet lamp te zien De inwoners van een bij een „Neighbourhood Watch Scheme" aangesloten straat wordt voorts geadviseerd een politieman te la ten kijken naar ramen, deursloten en soortgelijke inbraak-gevoelige punten in de woning. Het laatste onderdeel van het pakket is mis schien wel het belangrijkste: de be trokken straat wordt duidelijk als „burgerwacht-straat" geïdentifi ceerd. Dat betekent dat de inwoners die meedoen, oranje stickers uitge reikt krijgen die zij op hun raam moeten plakken waarop niet meer staat dan dat zij deelnemen aan de burgerwacht. Met andere raam- stickers kunnen ze nog te kennen geven dat zij hun bezittingen heb ben gemarkeerd. Desgewenst verrijst aan de uit einden van de straat dan nog een bord, waarop ten overvloede staat dat er een „Neighbourhood Watch Scheme" geldt. Dit alles heeft de bedoeling potentiële inbrekers af te schrikken, en dat is het belang rijkste doel van de Britse burger wacht: niet zo zeer bestrijding van misdaad als wel voorkoming daar- Aangeslagen De politieplannen zijn duidelijk aangeslagen: na anderhalf jaar zijn er nu 1300 Londense straten die een burgerwacht hebben. De be woners van meer dan 500 straten hebben de politiebureaus in hun buurt gevraagd hen behulpzaam te zijn bij het ook opzetten van zo'n wacht. De grootte van de burgerwach ten loopt uiteen. Soms gaat het om de bewoners van maar enkele hui zen, maar soms ook gaat het om 3500 mensen. De organisatiegraad loopt per straat ook weer uiteen. Er zijn zeer formeel opgezette burger wachten, met een gekozen bestuur en maandelijkse vergaderingen. Er zijn er ook met een losser, vrijblij vender band. Steeds speelt het lokale politie bureau een vitale rol. Vaak worden daar de vergaderingen gehouden, het is de plaats waar stickers, bro chures en dergelijke worden uitge- ïeikt, en er zyn speciaal opgeleide agenten die desnoods dagelijks met de uit de burgerwacht zelf voortgekomen straat-coördinato ren praten. Als je nagaat waar in Londen de meeste burgerwachten te vinden zijn, dan is het opvallend dat het vooral om de wat betere buurten gaat. Vaak gaat het om buurten De oranje sticker: samen verslaan we de misdaad. waar al een aanzienlijke mate van gemeenschapszin te vinden was, waar de buren dus al geregeld con tact met elkaar hadden. Dat is in zoverre jammer, omdat het juist in de wat minder goede en de wat a-socialer buurten van Lon den is, dat het meest wordt inge broken. Russell: „Het probleem is, dat in die buurten nogal eens de politie niet erg geliefd is. Je kunt je daar als burger niet veroorloven met agenten te praten. Misschien moet je ook wel zeggen dat de mensen in sommige wijken er niet zoveel belangstelling voor hebben op de spullen van hun buurman te letten". Hoe dat ook zij, een feit is dat dus het grootste deel van het geld dat Scotland Yard voor de burger wachten ter beschikking heeft, uit- eindelijk naar de welvarender buurten van Londen gaat. Dat heeft kritiek opgeroepen van de door de Labour-partij gedomineer de Londense gemeenteraad. Effecten Er is wel wat meer kritiek op de burgerwacht geweest. Zo is er on duidelijkheid over de kosten. In de meeste gevallen worden die door de politie gedragen, maar zou het niet logischer zijn als de buurtbe woners zelf gaan betalen? Dat wordt nu ook wel gestimuleerd. Een ander probleem is, dat nog niet duidelijk is, hoe effectief de „Neighbourhood Watch Schemes" eigenlijk zijn. Het Cambridge Insti tute of Criminology is nu bezig met een onafhankelijk onderzoek naar de vraag wat het effect van de bur- AMSTERDAM - "Sinds januari zijn we open en meteen de eerste week zaten we al helemaal vol", zegt Mustafa Mejjatti. Hij is maat schappelijk werker in het eerste opvangtehuis in Nederland voor Marokkaanse jongeren die met problemen te kampen hebben. Volgens Mustafa zijn de reacties op het opvangtehuis louter positief. Hij hoopt dan ook dat er straks overal in het land nog meer van dit soort opvangtehuizen zullen ko- door Ivori Vermeulen In het opvangtehuis, met de naam 'Darna' ('Open deuren') is plaats voor elf Marokkaanse jon gens tussen de 14 en 21 jaar. Ze zijn weggelopen van huis en torsen uit eenlopende problemen met zich mee. Ze kunnen maximaal negen maanden in het tehuis blijven. Er werken zes part-time krachten, on der wie twee Marokkaanse vrou wen die voor het eten zorgen, twee coördinatoren, een onderwijzeres die met het huiswerk helpt, en een maatschappelijk werker. Verder krijgt 'Darna' hulp van acht vrijwil ligers. Opvangtehuis 'Darna' biedt geen opvang voor Marokaanse meisjes, omdat vrouwen volgens de Marok kaanse traditie gescheiden moeten leven van mannen. Van huis weg gelopen meisjes hebben het in het Marokkaanse milieu trouwens moeilijker dan jongens. Uit veilig heidsoverwegingen worden meis jes die in Amsterdam bijvoorbeeld bij het JAC aankloppen, vaak ver buiten de stad ondergebracht in gastgezinnen. Mustafa: "Als Maro kaanse meisjes weglopen valt er bijna niet met de vader te praten, omdat hij alleen maar wil weten waar zijn dochter zit en gelijk denkt dat ze met jongens naar bed gaat. Verder denkt hij echt niet". Volgens Mustafa zijn er inmiddels echter mensen bezig om ook voor weggelopen Marokkaanse meisjes een goede opvangmogelijkheid te scheppen. Hoe hoog problemen tussen Ma rokkaanse meisjes en hun ouders soms kunnen oplopen, bleek on langs uit de met veel publiciteit omgeven 'ontvoering' van het Ma rokkaanse meisje Karima Ouchen door haar vader. De man dreigde zijn dochter te zullen uithuwelij ken aan een veel oudere man in Marokko. Maar Karima protesteer de heftig en sprong onderweg naar Marokko overboord om aan de ont voering te ontkomen. "Ik ben heel blij dat Karima weer terug is in Ne derland. En ik vind het geweldig dat er door haar school zoveel actie is gevoerd om haar terug te krij gen", zegt Mustafa. "Ik hoop dat de vele publiciteit-hierover ertoe zal leiden dat de overheid nu eindelijk inziet dat de problemen van de tweede generatie Marokkanen ern stig is en dat er voor goede opvang gezorgd moet worden". Geld verdienen De elf bewoners die nu in het op vangtehuis zitten zijn allemaal jon gens die door de gezinshereniging op jonge leeftijd in Nederland zijn gekomen. "De vaders zijn hier in de jaren zestig met het idee geko men om veel geld te verdienen, zo dat ze later in Marokko met dat geld verder iets konden opbou- wert. Van de zonen wordt dus ook verwacht dat ze hard werken en geld sparen zodat ze naar Marokko terug kunnen. Maar de meeste jon gens willen gewoon hun school af maken en hebben helemaal geen behoefte om geld te sparen om te rug te gaan. Daar beginnen de pro blemen dus al. Dié vaders zijn erg teleurgesteld natuurlijk". De meeste problemen van de Marokaanse jongeren worden ver oorzaakt door de generatiekloof en de twee culturen waar de jongens tussenhangen. Thuis de Marokaan se cultuur, en buiten de deur de Nederlandse cultuur met hele an dere normen en waarden. Veel jon gens krijgen al problemen als ze bijvoorbeeld naar een discotheek willen, of televisie willen kijken, want dat mogen ze dan niet. Ook doen zich soms problemen voor als een jongen verkering zoekt met een Nederlands meisje en de ou ders dat niet accepteren. Veel jon gens gaan dan stiekum dingen doen, maar op een gegeven mo ment loopt het uit de hand. "Die jongens komen natuurlijk veel meer in aanraking met de Neder landse samenleving doordat ze op school met Nederlandse kinderen omgaan. Terwijl de vader vaak al leen met buitenlandse werkne mers in aanraking komt omdat hij de taal niet beheerst. Hun moeder leeft meestal nog geïsoleerder, om dat zij niet werkt en thuis moet blijven. De jongeren hebben zich vaak beter aangepast omdat ze hier op jonge leeftijd zijn gekomen en dan ben je toch nog soepeler in dat soort dingen", zegt Mustafa. Ouders In tegenstelling tot veel Neder landse opvangtehuizen heeft 'Dar na' altijd intensief contact met de ouders die meteen op de hoogte worden gesteld van de verblijf plaats van hun zoon. De maat schappelijk werker van 'Darna' praat eerst kort met de jongens over hun problemen, maar gaat er de eerste week niet verder op in. Zo krijgen ze de kans zelf rustig over hun problemen na te denken. "Vaak is het dan zo dat ze na een week al een ander verhaal vertel len, omdat ze natuurlijk erg emo tioneel zijn als ze hier net binnen komen." vertelt Mustafa. In de tweede week wordt er thuis met de ouders gesproken en later met de ouders én de jongen. "Als we bij de ouders zijn, proberen we zoveel mogelijk uit te leggen waar om hun zoon is weggelopen en meestal hebben ze daar na een tijd je wel begrip voor. Zo helpen we eigenlijk naar twee kanten toe: de jongens en hun ouders." zegt Mus tafa. Na de gesprekken met de ou ders en de jongen trekken de me dewerkers van 'Darna' een conclu sie. Maar uiteindelijk moeten de jongens zelf kiezen. De ervaring leert volgens Mustafa dat ze dan toch meestal niet meer naar huis willen, maar voorlopig nog in het opvanghuis willen blijven van waaruit ze zelfstandig woonruimte kunnen zoeken of onder begelei ding zelfstandig kunnen gaan wo- Volgens Mustafa zijn de ouders vaak bang dat de medewerkers van het opvanghuis zich niet aan de Marokkaanse tradities houden. "Ze vragen vaak meteen of we hier geen varkensvlees eten. Maar we eten hier alleen maar Marokkaans eten en we hebben een Marok kaans ingerichte kamer waar we met de ouders kunnen praten, zo dat ze kunnen zien dat we hier wel degelijk naar de Marokaanse tradi ties leven en zodat ze zich op hun gemak voelen". Discrimineren Al sinds 1979 werden er pogin gen ondernomen om iets te doen aan de opvang van Marokaanse jongeren, maar de overheid is lang terughoudend geweest met subsi die. Het opvanghuis 'Darna' krijgt nu wel subsidie, maar alleen onder de voorwaarde dat het pand door een Nederlander is gekocht. "Kijk, als de overheid dan zelf zo'n slecht voorbeeld geeft is het geen wonder dat sommige bevolkingsgroepen zegt Mustafa. "Het integratiebe leid bijvoorbeeld is mede daardoor volledig mislukt. Want kijk maar naar overheidsinstanties als de so ciale dienst, daar werkt nog steeds geen buitenlander. En door dat soort dingen ben ik bang dat het toch een keer uit de hand loopt." gerwachten op inbraken is. De eerste geluiden uit individue le wijken, Paddington in West- Londen bijvoorbeeld, zijn steeds heel enthousiast geweest. De bur gerwacht daar leidde aantoonbaar tot een sterke daling van het aantal inbraken in de bij het project be trokken straten. Maar geldt dat nog nu er in zo veel Londense straten een burger wacht te vinden is? En een andere, steeds meer gehoorde vraag luidt: leidt het fenomeen van de burger wacht niet tot verplaatsing van de misdaad naar die straten of zelfs buurten waar de wachten niet voorkomen? Russell zegt in afwachting van het onderzoek geen uitspraken te kunnen doen over de doelmatig heid van de burgerwachten. „Het is niet simpel een kwestie van op tellen en aftrekken. Vroegere on derzoeken hebben bijvoorbeeld aangetoond, dat slechts de helft van alle inbraken wordt aangege ven. Het is niet onredelijk om te veronderstellen dat het percentage aangiften hoger zal zijn in burger wachtstraten. In die straten zou je dan, puur afgaande op de cijfers, wellicht juist een1'verhoging van het aantal inbraken zien". Zeker is in ieder geval, dat de burgerwacht niet tot een vermin dering van het totale aantal geregi streerde inbraken in Londen heeft geleid. In 1983 werden in de Britse hoofdstad 98.500 inbraken aange geven, vorig jaar 109.672, een stij ging met ruim elf procent. Die stij ging is ongeveer even hoog als de rest van het land te zien gaf. DACCA Verslagenheid op de gezichten van overlevenden in een opvangkamp op het eiland Sandwip in het zuiden van Bangladesj. <foto AFp> Het Humanistisch Verbond be reidt juridische stappen voor te gen de 'Humanistische partij'. Dat werd bekend op het twee jaarlijkse congres van het ver bond dit weekeinde in Zeist. het verbond te maken". Het ver bond maakt zich zorgen over de agressieve en onverdraagzame manier waarop de partij zich vooral tot jongeren richt. Hij noemde haar een 'dogmatische, sekte-achtige groep'. Die geeft nu ook een blad uit onder dezelf de titel als het verenigingsorgaan van het verbond: 'Humanist'. Het verbond wil de uitgave van het partijblad onder deze naam laten verbieden. Verder keerden de humanisten zich tegen het regeringsbeleid in zake de Tamils en kernbewape ning in de ruimte. Er werd een EUQ motie aangenomen, waarin het verbond het parlement vraagt, al het mogelijke te doen om te voorkomen dat gevluchte Tamils naar hun land worden terugge stuurd zolang niet vaststaat dat zij daar geen vervolging hoeven te vrezen. Het actieprogramma voor de komende twee jaren richt zich onder meer op een wet telijke regeling van het recht op euthanasie, hulp bij zelfdoding en bescherming van de privacy. In zijn congresrede deelde voorzitter Tielman mee, dat het aantal humanisten in Nederland tot 23 procent is gestegen, het aantal humanistische geestelijke verzorgers en medewerkers bij het vormingsonderwijs de 500 voorbij is en het aantal kinderen dat humanistisch vormingson derwijs volgt nu boven de 15.000 ligt. Het verbond, zei Tielman, is niet anti-godsdienstig of anti kerkelijk. "Iedereen moet naar eigen inzichten kunnen leven". "Maar wij achten het wel vol strekt onaanvaardbaar, dat veer tigjaar na de Tweede Wereldoor log de gelijke behandeling van godsdienst en levensbeschou wing nog altijd niet volledig is verwezenlijkt. Daarover moeten volgend jaar bij de verkiezingen duidelijke uitspraken komen. Remonstranten. De Remon strantse Broederschap, die zater dag in Oude Wetering de alge mene vergadering van bestuur hield, wil als 'waarnemer' toetre-, den tot de gemeenschappelijke hervormd-gereformeerde raad voor 'Samen op weg'. Een ver zoek daartoe zal worden inge diend. Volgend jaar begint in eigen kring een gesprek over de naam 'Remonstrantse Broederschap'. Er zijn leden - zoals wij op de pagina Geestelijk Leven van za terdag al schreven - die het woord 'Broederschap' minder juist vinden voor een geloofsge meenschap waaraan mannen én vrouwen volwaardig en gelijk- waardig deelnemen. Het zogenaamde 'Lima-rap port' van de Wereldraad van Ker ken over doop, avondmaal en kerkelijk ambt werd in zijn ge heel aanvaard, maar niet zonder kritiek op enkele punten. Zo vin den de remonstranten, dat ker ken die kandidaten voor het ambt afwijzen op grond van se- xuele voorkeur, hun praktijk moeten herzien. Een voorstel tot steun aan het besluit van de Centrale commis sie voor het vrijzinnig Protestan tisme om een zendtijd-aanvraag in te dienen voor de 'Nieuwe Vrijzinnige Omroep' werd niet overgenomen. De algemene ver gadering wilde meer informatie, vooral omdat er in die kring nog al 'anti-oecumenische' geluiden werden gehoord. Vrouw. De landelijke verga dering van de Nederlands Gere formeerde Kerken - een afsplit sing uit de jaren 60 van de vrijge- maakt-gereformeerden - besloot zaterdag in Enschede tot instel ling van een commissie die gaat studeren op 'de vrouw in het ambt'. Voorlopig zal deze com missie zich beperken tot de vraag of vrouwen diaken mogen worden. Beroepen. Hervormde Kerk: beroepen (toezegging) te Noord- wijk (komende vacature-Keu- ning) R. Holwerda Apeldoorn; bedankt voor Ter Aar P. L. de Jong Asperen; aangenomen het beroep tot vlootpredikant kandi daat J. Moens Breezand. Gere formeerde Kerken: aangenomen naar Kollum T. J. Oldenhuis Ee (Fr.). Gereformeerde Kerken Vrijgemaakt: aangenomen naar Drogeham kandidaat K. Winter Nagele.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 6