In Rotterdam kun je een 'abri' adopteren
Fietsen voor India
,fiee méebo/k cMr,t
wwitijwdMSfom M deMwkatii
Jong zijn in.... Thailand
Bidden in Zuid-Afrika voor ondergang regering
125 ss
Jongeren
minder
bevoor
oordeeld?
WOENSDAG 29 MEI 1985
Eindredactie Annemiek Ruygrok
Telefoon 071-144941, toestel 217
Je bent punk en loopt over straat in je zorgvuldig bij elkaar gezochte
kleren. Wat aarzelend stapt een net persoon op je af en zegt: "Zeg, eh ik ben
van het Nederlands KostiPUmmuseum in Den Haag. Zou ik je kleren kun
nen kopen, voor onze kostuumtentoonstelling?"
Het lijkt een vreemde sketch. Maar het werd vorig jaar werkelijkheid
voor twee punkers, een jongen en een meisje. En allebei verkochten zij hun
kleding, duur door de vele kettingen, zonder een cent winst. Zij vonden het
een veel te goed initiatief.
Zo komt tenminste échte punkkleding in een museum. Ook zijn de spul
len mooi afgedragen. De kleren op de foto heeft Ger de Kok van 1981 tot
1984 aan gehad. Conservator Jetse Meij strijkt er met liefde over.
Het kostuummuseum zit sinds vorige week in een deel van het Haags
gemeentemuseum. Naast punkkleding is ook veel andere kleding te zien,
voor een deel uit de 18e en 19e eeuw. Veel van de oude kostuums zijn
overgebracht vanuit het oude onderkomen van het museum aan de Lange
Vijverberg. (foto ANP)
Fietsen voor het goede doel kan
komende zaterdag (1 juni) gebeu
ren. Dan organiseert de Vereni
ging Wereldkinderen haar jaar
lijkse fietstocht. De opbrengst
komt geheel ten goede aan een
kindertehuis in het noordoosten
van India. Daar is 35.000 gulden
nodig om bedden te kopen en
een wasgelegenheid en toiletten
te maken.
Jongeren (maar ook volwasse
nen) kunnen meefietsen over een
afstand van 19, 38 of 60 kilome
ter. Van de vereniging krijg je
een zogenaamde sponsorkaart.
Vaders, moeders, broers, zussen,
opa's, oma's, tantes en ooms,
desnoods de buren, kunnen de
deelnemers 'sponsoren' voor één
of twee kwartjes de kilometer.
Hoe meer sponsors je hebt hoe
hoger uiteraard het bedrag van je
kilometers.
Academisch Ziekenhuis in Lei
den opnamen worden gemaakt.
De drie fietsers die het hoogste
sponsorbedrag bij elkaar hebben
gefietst, krijgen een prijs en wor
den in het televisieprogramma
uitgenodigd.
Tijdens de tocht worden de
deelnemers voorzien van eten en
drinken. Na de finish is er even
eens wat te drinken en kun je
naar een videofilm kijken. Daar
staat ook de kraam van Wereld
kinderen, waar je voorwerpen uit
de Derde Wereld kunt kopen. De
startplaats (tevens finish) is de
Karei Doormanschool op de
hoek van de Willem de Zwijger
laan en de Sumatrastraat in Lei
den. De starttijd is tussen half
tien en half twaalf.
Sponsorkaarten zijn verkrijg
baar bij Denis Huysman (071-
220690), Wim van Schie (071-
216336) en Frans Vrins (071-
174583).
Scholieren in Rotterdam kunnen
binnenkort wachthuisjes bij
tram- en bushaltes - zogenaamde
abri's - adopteren. Ze worden
daartoe in de gelegenheid ge
steld door het openbaar vervoer
bedrijf van de stad, dat op die
manier de vernielzucht wil in
dammen. Het is de bedoeling dat
de jongeren hun eigen abri
schoonhouden en vernielingen
doorgeven aan het bedrijf. De
scholieren mogen de abri's be
schilderen en voorzien van hun
schoolvignet.
Een leuk idee, vinden wij van
KITS. Misschien iets voor de
Leidse regio? vroegen we aan
twee vervoerbedrijven hier in de
buurt.
Mijnheer Verwaayen van Cen
traal Nederland beaamt dat het
een leuk idee is van de Rotter
damse bedrijven. "Maar wij heb
ben niet zo veel last van kapotte
abri's. Ik denk dat het probleem
meer in de grote steden voor
komt". Waar zijn bedrijf mee te
maken heeft zijn vernielingen in
de bussen. "Ze snijden de zittin
gen kapot en bekladden alles
met viltstiften. De mensen van
onze vestiging in Leimuiden kij
ken na elke rit de bus na. Meestal
worden de vernielingen aange
richt door groepjes van één of
twee scholen. Door het steeds in
de gaten te houden, kunnen wij
meestal wel achterhalen welke
scholieren de schuldigen zijn.
Die worden dan uitgenodigd
voor een bezoek aan de hal waar
de bussen worden gerepareerd.
Dan laten we hun met eigen ogen
zien hoeveel werk eraan te pas
komt om dat allemaal weer in or
de te maken. Speciaal voor dat
doel hebben we de 'mooiste ex
emplaren' bewaard". Volgens
Verwaayen werkt die methode
goed. Centraal Nederland is er
een klein jaar mee bezig en het
aantal vernielingen neemt af. En
wat die abri's betreft: "In Rotter
dam horen ze meer bij het straat-
meubilair. In onze streek is dat
niet het geval".
Zijn collega Jacob van de NZH
zegt dat het beheer van abri's in
handen van de gemeenten is. Het
gaat er dus om wat de gemeente
wil met zo'n wachthuisje. Of het
wordt 'uitbesteed' aan een
school is haar zaak. "Als NZH
zijn we beslist niet tegen zo'n
adoptieplan voor abri's, maar we
•zullen niet zelf het initiatief ertoe
nemen", aldus de heer Jacob.
Ook de NZH onderzoekt wat er
in de bus gebeurt. "Wij hebben
veel last van geklad met viltstif
ten. Nu hebben we eens onder
zocht of het zin heeft de bussen
schoon te maken. Of er minder in
een schone bus wordt geklad
dan in een die toch al vol zit met
kreten en tekeningen. Ons is ge
bleken dat het niet zoveel uit
maakt. Geklad wordt er altijd".
De NZH heeft erover gedacht
de 'beruchte achterste banken',
waar de jongelui zich weinig be
spied weten, minder aantrekke
lijk te maken. "We hebben er
over gedacht om die banken kei
hard te maken, zodat je het wel
uit je hoofd laat om daar te gaan
zitten. Maar dat idee hebben we
laten varen, omdat het ten koste
gaat van het comfort van de ove
rige passagiers".
Overigens is Rotterdam niet de
enige gemeente die een 'abri-
adoptieproject' heeft. Ook in
Den Haag probeert men de jeugd
meer 'liefde' voor de abri bij te
brengen. Maar beschilderen mag.
niet. "Een bonte beschildering
van dé abri's zou niet passen in
de keurige Haagse binnenstad',
aldus een woordvoerder van het
gemeentelijk vervoerbedrijf. Net
of vernielde en bekladde abri's
wel in die keurige stad passen.
Misschien is de suggestie van te
kenaar Ron Alma zo gek nog
niet: een abri als keurige huiska
mer. Dat zal in Den Haag niet
misstaan.
NZH
Een volgekladderd wachthuisje. Het adoptieplan moet dit voorko-
Jong zijn in Thailand betekent al
heel jong ,de ouders helpen het
dagelijks brood te verdienen.
Dat gebeurt op veel manieren:
als straatventertje, als loonslaaf
in de goedkope textielindustrie,
als hoertje of als hulp op het plat
teland. Kinderarbeid is de ge
woonste zaak van de wereld in
dit mooie maar straatarme land
in Zuidoost Azië.
In de hoofdstad Bangkok zie je
ze meteen lopen, de 'stoplicht-
kids' die met een bak vol sigaret
ten, geurige bloemenkransen en.
doekjes besprenkeld met eau de
cologne de automobilisten besto-
Nederland's eerste ontdektentoonstelling ontving afgelopen vrijdag,
24 mei, haar 5000-ste bezoeker de 11-jarige Petra de Groot uit Hazers-
woude dorp (zie foto). Ze was met haar hele school de "St. Michels-
school" op bezoek bij "Kijken met de handen".
Op de tentoonstelling mogen kinderen van 6 tot 12 jaar nu eindelijk
wel eens ergens aankomen, zij het onder begeleiding.
De getoonde voorwerpen mogen allemaal betast en aangeraakt wor
den.
Om het heuglijke feit te vieren kreeg Petra de Groot van de organisa
tor Fie van der Reiden van de Reinwardt Academie te Leiden een
paar cadeautjes: een museumkaart, boekjes, bloemen en snoep.
"Kijken met de handen", is nog tot en met 8 juni in de Hortus Botani
cus, Rapenburg 73 in Leiden, dagelijks van 11-4 uur. Op maandag
gesloten. (foto p.r.)
ken. Na zes uur 's morgens is de
hele stad één grote zesbaansfile
zodat de jochies tijd genoeg heb
ben om de auto's af te lopen en
zo weer een paar dubbeltjes te
verdienen. Vooral de zweetdoek-
jes met frisse geurtjes gaan als
warme broodjes over de toon
bank. Door alle uitlaatgassen is
Bangkok zó vies dat je binnen
een uur een zwarte pietengezicht
hebt. En héét...
Hier en daar zie je groepjes
kinderen in blauw-witte schoolu
niformen slenteren. Zijn zijn be
ter af dan hun leeftijdgenootjes
die geen geld hebben om naar
school te gaan. Leerplicht be
staat niet in Thailand. "Of je hebt
een bediende, óf je bent er één",
zegt de arbeidsongeschikt ver
klaarde Nederlander die al twee
jaar in Thailand woont. Hij heeft
tijdens een vakantie in de luxe
badplaats Pattaya zijn huidige
vrouw Sawai leren kennen.
Nu woont hij samen met haar
en haar drie kinderen in een huis
tussen de rijstvelden aan de kust.
Het opschrift van ?ijn T-shirt
geeft al aan hoe hij over zijn
vrouw denkt: "Geen gelul, neem
een Thai-girl". Ondanks deze
tekst, die niet van veel respect
voor haar getuigt, is Sawai geluk
kig af. De meeste meisjes die met
een westerse man trouwen, wor
den met valse beloften.naar Eu
ropa gevlogen om uiteindelijk in
een bordeel te belanden.
Thailand staat bekend om de
vele massagehuizen en sexclubs.
De meisjes die daar werken ko
men van het platteland en hel
pen met hun inkomsten hun fa
milie. Ze offeren zich op voor
hun ouders en jongere broertjes
en zusjes. Het grootste massage-
huis/sexclub in Bangkok heet
Cleopatra. Achter een glazen
wand zitten vijftig beeldschone
meisjes in een grote ruimte ver
veeld te wachten op klanten. De
mannen aan de andere kant van
het glas kiezen een van de ge
nummerde meisjes uit om de
'liefde' mee te bedrijven. Het
lijkt op een veemarkt. Volgens
'mister Chin', de manager, is het
voor de meisjes een eer om hier
te mogen werken: "De meisjes
worden hier goed behandeld,
medisch gecontroleerd en ze ver
dienen goed".
Als je niet mooi bent, heb je
pech gehad. Dan blijft slechts
werk over in de fabriek. Achter
de statige Wireless Road, waar
veel ambassades zetelen, ligt de
'Garden of Eden', een textielfa
briek die hier zweetwinkel wordt
genoemd. In het halfduister zit
ten meer dan honderd meisjes
achter de machines. Zeven da
gen per week, twaalf uur per dag
maken ze T-shirts met opdruk
ken van Mickey Mouse voor de
boetieks in Europa. Thailand
staat bekend als lagelonenland
en dat merken de meisjes uiter
aard ook. Ze verdienen maar drie
gulden per dag met de enorme
hoeveelheid werk die ze onder
zeer slechte omstandigheden
verrichten.
De kinderen die in de Bang-
kokse (sex)industrie werken,
worden vaak door handelaren
voor een appel en een ei op het
platteland van hun ouders 'ge
kocht'. De Verenigde Naties heb
ben becijferd dat in Thailand
700.000 meisjes in de sexindus-
trie werken. Een kind brengt vol
gens dat VN-rapport ongeveer
tweehonderd gulden op.
Dagelijks staan de kranten vol
met verhalen over kinderen die
door hun 'eigenaars' zijn mishan
deld. De Thaise regering doet
wat ze kan om deze onmenselij
ke praktijken te stoppen, maar
heeft weinig geld en veel andere
problemen aan het hoofd, zoals
de honderduizenden Cambod
jaanse vluchtelingen op hun
grondgebied.
BART RETERINK
DEN HAAG (GPD) - Het gaat de
goede kant op: een enquête heeft
uitgewezen dat jongeren minder
vooroordelen tegen buitenlan
ders hebben dan twee jaar gele
den. Zo vindt nu nog 'maar' drie
procent het vervelend om Suri
naamse buren te hebben. In 1983
was dat nog zestien procent.
De enquête is in opdracht van
Veronica gehouden onder 619
jongeren van 12 tot 18 jaar.
Telefonisch werd een aantal
voor.oordelen voorgelegd, waar
mee je het al of niet eens kon
zjjn. Bijna tien procent zei naar
een andere school te zullen uit
kijken als de klas voor meer dan
de helft uit buitenlandse leerlin
gen zou bestaan. In 1983 zou ne
gentien procent in dat geval een
andere school hebben uitgeko-
"Werkloze gastarbeiders moe
ten terug naar hun land", was
ook zo'n vooroordeel. Driekwart
van de jongeren vindt dat baarlij
ke nonsens. In 1983 vond slechts
68 procent dat onzin.
De helft van de jongeren vindt
dat buitenlanders zich moeten
aanpassen aan de Nederlanders;
eerst -was dat aantal 60 procent.
In 1983 zag zeventien procent
van de jongeren een Marokkaan
als een 'agressief en onbereken
baar type'. Dat aantal is een ietsje
minder geworden: vijftien pro
cent. Drie van de vier onder
vraagden vindt niet dat buiten
landers de baantjes voor de neus
van de Nederlanders wegkapen.
Overigens is het Nederlands
Centrum voor Buitenlanders
niet zo blij met de manier waarop
de enquête is gehouden. "Ik ben
bang dat jongeren door de vraag
stelling in hun vooroordelen
worden gesterkt", aldus een
woordvoerder. Hij had het beter
gevonden als er ook vragen in
hadden gezeten aan buitenland
se jongeren. Hoe Surinamers bij
voorbeeld denken over hun Ne
derlandse buren. En of Marokka
nen vinden dat Nederlanders
'agressief, ondoorgrondelijk en
onberekenbaar zijn'.
De voorzitter van de Wereld
bond van Hervormde en Gere
formeerde Kerken, tevens twee
de voorzitter van de Zuidafri-
kaanse Raad van Kerken, dr. Al
lan Boesak, maakte bekend, dat
de Zuidafrikaanse raad op zon
dag 16 juni een 'nationale ge
bedsdag' houdt 'voor de onder
gang van de blanke minder
heidsregering in Zuid-Afrika'.
Dan is het negen jaar geleden,
dat in Soweto, de zwarte voor
stad van Johannesburg, een
bloedige strijd woedde tussen de
jpolitie en zwarte scholieren. De
aanhoudende onlusten kostten
toen meer dan vijfhonderd men
senlevens.
Boesak zei, dat met deze ge
bedsdag 'historie' wordt geschre
ven, "omdat nog nooit eerder
christenen in Zuid-Afrika wer
den opgeroepen te bidden voor
de ondergang van de regering".
"Voor alle christenben is nu het
ogenblik aangebroken om vast te
stellen, dat zij al het mogelijke
hebben gedaan om de situatie te
veranderen". "Thans bidden wij
om Gods erbarmen dat Hij de
huidige onderdrukkende struc
turen door rechtvaardige ver
vangt".
De Zuidafrikaanse Raad van
Kerken zal een brochure ver
spreiden over de aanleiding tot
de gebedsdienst. De brochure
verwijst naar hoofdstuk 13 van
de brief van de apostel Paulus
aan de Romeinen, waar wordt
gesproken over regeringen die
zich door gerechtigheid en liefde
laten leiden.
Volgens de raad zijn er op 16
juni ook gebedsdiensten in de
Verenigde Staten, Canada, Enge
land, West-Duitsland en Neder
land. Maar bij de Nederlandse
Raad van Kerken en de grote
kerken is van een verzoek daar
toe niets bekend.
Keuze
"De Nederlandse samenle
ving staat voor een keuze. Óf Ne
derlanders en etnische minderhe
den leven langs elkaar heen. Dan
is er sprake van een tijdbom on
der de samenleving, die op een
gegeven ogenblik zal ontploffen.
Of beide groepen beseffen, dat ze
op elkaar zijn aangewezen en
dat ze met elkaar verder moeten.
Dan zullen vooral Nederlanders
veel vooroordelen moeten afleren
en een houding van respect moe
ten aanleren".
Woorden van dr. D. C. Mulder,
voorzitter van de Raad van Ker
ken in Nederland, bij de aanbie
ding in Utrecht van het materiaal
dat de raad heeft laten maken ter
gelegenheid van het jaarthema
'veelvormige samenleving'. Alle
kerken die in de raad zijn verte
genwoordigd hebben toegezegd,
aan dit thema aandacht te zullen
besteden.
Mevrouw dr. E. Latham, die als
zelfstandig sociaal-wetenschap
pelijk deskundige regelmatig on
derzoek doet naar de situatie van
etnische minderheden, merkte
op, dat nota's (bijvoorbeeld van
gemeenten) in de regel uitgaan
van wat minderheden van ande
ren onderscheidt. "Ze stellen
niet aan de orde wat Nederlan
ders en etnische minderheden
bindt, maar wat beide groepen
scheidt". Daarom vond zij de be
nadering van de Raad van Ker
ken in zijn nota 'Op elkaar aange
wezen' een verademing; centraal
staat daar het gemeenschappelij
ke doel van alle mensen bij de
realisering van een rechtvaardi
ge samenleving, "waarvan broe
derschap en loyaliteit kenmer
ken zijn".
De Raad van Kerken heeft ook
een handreiking gemaakt voor
pastores die in de kerkdienst of
op een gemeente-avond het on
derwerp 'veelvormige samenle
ving' aan de orde willen stellen.
Een derde uitgave is bedoeld
voor plaatselijke werkgroepen
die zich voor een 'leefbare pluri
forme samenleving' inzetten, ter
wijl nog een andere brochure is
geschreven met het oog op de ge
meenteraadsverkiezingen van
volgend jaar. Daaraan mogen
voor het eerst ook buitenlanders
die al vijf jaar in Nederland wo
nen deelnemen.
Zestig jaar
Volgende maand bestaat het
Bijbels Museum in Amsterdam
(Herengracht 366) zestig jaar.
Het eigenlijke begin ligt al in
1851, toen de student theologie
Leendert Schouten een precies
op schaal gemaakt model van
een tabernakel (tempeltent als
genoemd in het bijbelboek Exo
dus) met een aantal verzamelde
voorwerpen aan het publiek ten
toonstelde. Later groeide de pas
torie van dominee Schouten uit
tot een echt museum, dat toen al
regelmatig door buitenlanders
werd bezocht. Met deze 135 jaar
kan het Bijbels Museum zich een
van de oudste musea van ons
land noemen. Het trekt jaarlijks
ongeveer 30.000 bezoekers uit
binnen- en buitenland.
In 1905 overleed ds. Schouten.
Pas in 1925 werd de collectie,
mede door toedoen van de latere
minister van onderwijs dr. J. de
Visser (toen bestuurslid van de
Centrale Bond voor Inwendige
Zending), weer openbaar ge
maakt. Een halve eeuw was het
museum gevestigd in een kan
toor aan de Hemonylaan in Am
sterdam. Met steun van het Ne
derlands Bijbelgenootschap
werd het in 1975 overgebracht
naar het 'Bijbelhuis' aan de He
rengracht.
Een bijzonderheid is wel, dat
het museum als een van de wei
nige in Nederland vrijwel zonder
overheidssubsidie werkt. In feite
wordt het in stand gehouden
door de vele donateurs, die jaar
lijks minimaal een tientje storten
en daarvoor met hun huisgeno
ten gratis toegang hebben. Tot
nu toe is het steeds maar nét ge
lukt, het museum met deze gif-
ten open te houden.
Ter gelegenheid van het 60-ja-
rig bestaan wordt op woensdag
12 juni een gratis 'open dag' ge
houden. Alle bezoekers krijgen
dan een jubileumbrochure. Die
dag komt ook een 64 pagina's tel
lende catalogus (f 5) uit.
(Het Bijbels Museum (Heren
gracht 366, 1016 CH Amsterdam,
telefoon 020-242436) is geopend
van dinsdag tot en met zaterdag
van 10 tot 5 uur en op zondag en
christelijke feestdagen van 1 tot
5 uur. Voor groepsbezoek kan
men het best een afspraak ma
ken).
Jubilaris. Op zondag 16 juni
hoopt pastoor W. Heijster van de
Petruskerk in Leiden zijn 25-ja-
rig priesterfeest te vieren. Hoe
wel de pastoor nog maar acht
maanden hier werkt, wil de paro
chie aan dit jubileum zeker aan
dacht besteden. Tijdens de hoog
mis van die dag zullen alle koren
(kinderen, jongeren, dames en
heren) meewerken en na afloop
Hervormde Kerk: beroepen
te Vroomshoop A. J. de Bue Nij-
verdal, te Soesterberg (deelwerk)
kandidaat mevrouw S. Hove-
stad-de Jong Rhenen; benoemd
tot hulpprediker te Buurmalsen
A. Diepeveen, bijstand in het
pastoraat te Scherpenzeel en
Eist; bedankt voor Nunspeet J.
Nicolaï Nieuwendijk, voor Ach
terberg (deelwerk) A. Beens Hui
zen.
Gereformeerde Kerken Vrij
gemaakt: beroepen te Utrecht H.
Drost Eemdijk.