Lust tot handel ontbreekt op Damrak
Deel van CCL
naar Philips
herschi
HYPOTHEEK
RENTE.
Beursweek
Kweekreactor in
Kalkar bijna klaar
Holland staat goed
aangeschreven bij
Japanse bedrijven
Mogelijk olie onder
raffinaderij Pernis
Actiestop bij Tiofine
Varkenspest slaat
weer toe in België
Tonnagestop
wegvervoer
van de baan
leidse spaarbank a
ZATERDAG 18 MEI 1985
ECONOMIE
PAGINA 9
Van Amelsvoort krijgt z'n zin
Zoals bekend zou het zogeheten
systeemhuis van het CCL gepriva
tiseerd worden, dus van de over
heid overgaan naar het bedrijfsle
ven. Daartoe zijn onderhandelin
gen gevoerd met Philips, Minihou-
se Holding en Holland Venture
Holdings. Het kabinet heeft nu be
sloten dat een principe-overeen
komst wordt gesloten met Philips
Telecommunicatie en Informatie
Systemen en het Limburgse Ont-
Landbouwschap
DEN HAAG (ANP) - Het Land
bouwschap is tevreden dat er een
besluit is genomen over de prijzen
van landbouwprodukten in de .Eu
ropese Gemeenschap, maar toont
zich tegelijkertijd beducht voor de
gevolgen die het akkoord kan heb
ben voor het voortbestaan van de
EG.
Evenals minister Braks is het
Landbouwschap bang dat de hou
ding van de Bondsrepubliek in het
ergste geval kan leiden tot het ein
de van het gemeenschappelijk
landbouwbeleid.
ADVERTENTIE
wikkelingsfonds (LIOF). Met in
gang van 1 januari 1986 zullen de
Staat, het LIOF en Philips de aan
deelhouders zijn, zonder dat ie
mand een meerderheidsbelang
heeft. De deelname van de staat en
het LIOF zal echter niet langer du
ren dan drie jaar.
Staatssecretaris Van Amelsvoort
kreeg eerder al het groene licht van
het kabinet om de zogeheten ex
ploitatie-eenheid van de CCL met
ongeveer 120 arbeidsplaatsen on
der het management van het Rijks
Computer Centrum te brengen.
Het zogeheten systeemhuis - ont
wikkeling en onderhoud van com
putersystemen - zal uiterlijk 1 ja
nuari volgend jaar de privaatrech
telijke structuur krijgen met een
omvang van 160 medewerkers. Het
nu bij het systeemhuis werkzame
personeel zal in zijn geheel worden
overgenomen door de nieuwe on
derneming. Geboden wordt een ar
beidsvoorwaardenpakket van „ge
lijkwaardig niveau als het huidi
ge".
Oplossing
Voor de dienstverlening aan de
lagere overheid in Limburg door
het CCL, waarmee ongeveer 20 ar
beidsplaatsen zijn gemoeid, wordt
nog een afzonderlijke oplossing
uitgewerkt. Met een aantal Lim
burgse gemeenten is al gesproken
over een bestuurlijke deelname.
ESSEN (AP) - De bouw en monta
ge van de omstreden snelle-kweek-
reactor in Kalkar is praktisch vol
tooid en de reactor kan begin 1986
in gebruik genomen worden, zo
heeft gisteren de bouwmaatschap
pij in Essen bekendgemaakt. Voor
waarde voor het halen van de ove
rige termijnen is, aldus de bouw
maatschappij, het onmiddellijk
verlenen van toestemming voor
het plaatsen van de brandstofele
menten en het opladen van de
reactor.
Voor het zover is, zullen in de
loop van het jaar nog allerlei veilig
heidsmaatregelen voor de diverse
kringloopsystemen getest worden.
Het testen van het hoofdkoelsys
teem is al gebeurd. Aan het eind
van deze maand wordt de tank van
de reactor met natrium als koel-
middel gevuld. Volgens de bouw
maatschappij waren meer dan
3.500 arbeiders bij de bouw betrok
ken.
naar olie bij de raffinaderij van Pernis werd uitgevoerd. De voertuigen
n de Rotterdamse Coolsingel verschijnen. (foto gpd)
ROTTERDAM (GPD) - In de grond onder de olieraffinaderij van Shell in
Pernis bevindt zich mogelijk aardolie. De Nederlandse Aardolie Maat
schappij heeft tot vlakbij de opslagtanks en het pijpen- en buizencom
plex van Shell seismisch onderzoek verricht. Het resultaat daarvan zal
niet eerder dan eind augustus bekend zijn. Indien olie in voldoende win
bare hoeveelheid wordt aangetroffen, zal de unieke situatie ontstaan dat
een boortoren zal verrijzen op het oliecomplex. De olie kan in dat geval
met de kortst denkbare pijpleiding aan de oppervlakte worden gebracht.
Ook in de aangrenzende petroleumhaven, waaraan het Shell-complex
ligt, zoekt de NAM naar olie. Dat gebeurt door van achter een klein
scheepje onder water een kanonnetje af te schieten. Daardoor komen
trillingen vrij, die snel de bodem bereiken. Aan de hand van de trillingen,
die worden opgevangen, kan de aanwezigheid van olie in de bodem wor
den vastgesteld.
Volgens woordvoerder Duut van de NAM maakt het onderzoek in Per
nis onderdeel uit van een veel groter opgezet seismisch onderzoek in en
rond Rotterdam.
DEN HAAG/LICHTERVEL- week vrijdag onderwerp van
DE (ANP) - In het Westvlaam- bespreking tijdens een verga-
se Lichtervelde heeft zich weer dering van het permanent vete
een geval van Afrikaanse var- rina'r comité van de EG. De
kenspest voorgedaan. Recente- Belgische vertegenwoordiging
lijk werden daar negen geval- zal dan tegenover de veterinai-
len geconstateerd. Daarna zijn re deskundigen uit de andere
tal van bloedmonsters geno- EG-landen een uiteenzetting
men. Daaruit bleek, dat het geven over de problemen in dat
probleem nog steeds niet uit de land.
wereld is. De veestapel van het
betreffende bedrijf in Lichter
velde is inmiddels vernietigd.
Dit heeft een woordvoerder
van het ministerie van land
bouw en visserij in Den Haag
vrijdag desgevraagd bevestigd.
Voor de veehouders in het
zuiden van ons land zal dit
nieuwe geval van Afrikaanse
varkenspest geen rechtstreekse
gevolgen hebben. In het betref
fende gebied in België was al
een verkeersverbod van kracht.
Het probleem van de Afri
kaanse varkenspest is volgende
DEN HAAG (ANP) - De minister
raad heeft gisteren ingestemd met
het voorstel van staatssecretaris
Scherpenhuizen (Verkeer en Wa
terstaat) om de negen jaar geleden
ingestelde tonnagestop voor het
wegvervoer op te heffen.
Het nuttig effect van de stop is
volgens de bewindsman minimaal,
staat niet meer in verhouding tot
de kosten die ermee zijn gemoeid
voor bedrijven en overheid. Na af
schaffing van de tonnagestop hoe
ven vervoerders die een vergun
ning willen, alleen nog aan te tonen
ROTTERDAM (ANP) - De Indus
triebond FNV mag bij het che
misch bedrijf Tiofine in Rozenburg
tot vrijdag 24 mei geen acties voor
bereiden of ondersteunen. Het ulti
matum dat de bond tot morgen
middag 12.00 uur had gesteld, is
daarmee enkele dagen uitgesteld.
Gedurende die dagen moeten de
bond en de directie van het bedrijf
de afgebroken CAO-onderhande-
lingen hervatten.
Dat is het oordeel van de vice-
president van de Rotterdamse
rechtbank, mr. Broekhoven, in het
kort geding dat de directie van Tio
fine gisteren had aangespannen.
Tiofine eiste dat de aangekondigde
acties na het aflopen van het oor
spronkelijke ultimatum onrecht-
dat zij het extra vervoer kunnen
gaan verrichten tegen kostendek
kende prijzen. Verder dienen zij te
matig zouden worden verklaard,
omdat de directie de bond had la
ten weten alsnog het overleg te wil
len hervatten. Volgens de Tiofine-
directie zou dat echter niet meer
vóór morgenmiddag 12.00 uur luk
ken en daarom vroeg ze via de
rechter om respijt.
Het uitstel kreeg ze, maar de
rechtbankpresident was wel van
mening dat Tiofine in de hele gang
van zaken rondom het „vastlopen"
van de onderhandelingen niet
zorgvuldig had gehandeld. De In
dustriebond daarentegen heeft
zich keurig gehouden aan de spel
regels rondom het CAO-overleg en
de daaropvolgende voorbereidin
gen voor eventuele acties, zo vond
hij.
voldoen aan eisen van vakbe
kwaamheid, kredietwaardigheid
en betrouwbaarheid.
Het kabinet is gisteren ook ak
koord gegaan met een eenvoudiger
procedure bij verlenging van weg-
vervoersvergunningen. In dergelij
ke gevallen onderzoekt de Com
missie Vervoersvergunningen in
het vervolg of het bedrijf van de
vergunninghouder voldoende ren
dabel is. Dat kan overigens beteke
nen dat een vergunning niet wordt
verlengd terwijl het bedrijf wel vol
doende werk heeft.
DEN HAAG (ANP) - Philips wordt over enkele jaren de
eigenaar van het te privatiseren deel van het Computer
Centrum Limburg (CCL). Het kabinet heeft gisteren inge
stemd met een desbetreffend plan van staatssecretaris
Van Amelsvoort van Binnenlandse Zaken, aldus een be
kendmaking van diens ministerie.
door
C. Wagenaar
Door het gebroken karakter van
de week was het begrijpelijk dat
op de Amsterdamse effecten
beurs ditmaal de buiten de beurs
gelegen verschijnselen meer aan
dacht ontvingen dan de beurs
handel zelf. Die bleef uitermate
rustig omdat de lust ontbrak po
sities op te bouwen. Afwachten
en aanzien overheerste sterk en
dit laatste had vooral betrekking
op het gedrag van de dollar die
vorige week een forse reactie had
ondergaan. Toen was de waarde
van f3,67 teruggelopen tot f3,47,
hetgeen Wall Street een flinke
opkikker had gegeven met een
weekstijging van niet minder
dan 27 punten.
Dollar
Sedert de nieuwe historische
top van 213 vorige week maan
dag voor het algemeen beursge-
middelde was Amsterdam door
de val van de dollar nogal terug
gelopen welke trend zich deze
week voortzette en dezelfde in
dex tot beneden de 208 bracht.
Dat betekende voor de meeste
beursgroepen nieuwe dalingen
die opliepen tot een a twee pun
ten in vergelijking tot het slot
van de vorige week. Er werd nog
druk gefilosofeerd over de oor
zaak van de onverwacht scherpe
reactie van de dollar die de laat
ste week van april en de eerste
week van mei aanhoudend was
gestegen. Waarschijnlijk omdat
daarvoor nauwelijks redenen
aanwezig waren, maakte de har
de reactie er nu een resoluut ein
de aan. Althans de meeste ver
klaringen die uit de valutamarkt
stamden kwamen niet verder
dan voor de dollarval markttech
nische redenen aan te voeren. De
speculatie zou teveel gekocht
hebben, daarorr. leek de daling
ook weer overdreven en in elk
geval een bodem te leggen van
waaruit een nieuwe start om
hoog voorbereid kan worden.
Vanuit de rentesector kwamen
geen duidelijke signalen voor het
markante dollargedrag. Vorige
week vertelde Paul Volcker. top
man van het gezamenlijke Ame
rikaanse Centrale Bankwezen
aan een commissie uit de Ameri
kaanse Senaat dat er geen rede
nen waren om de economie door
een ruimer kredietbeleid bij te
spijkeren. De kans op renteda
ling, het grootste gevaar voor de
hoge dollar, werd hierdoor aan
zienlijk verkleind. Maar het eni
ge wat Volcker ermee bereikte
was de dollarval op diezelfde
dag. die toen al tot tien cent was
opgelopen, om te zetten in een
meer geleidelijke afbrokkeling.
En Wall Street, die om dezelfde
reden van renteteleurstelling
flauw zou moeten zijn, bleef vast
omdat Volckers standpunt ook
zou inhouden dat er geen onge
rustheid zou behoeven te be
staan over de verdere economi
sche vooruitzichten in de Ver
enigde Staten. Toch is zo'n uit
spraak natuurlijk niet voldoende
om alle aarzeling in zekerheid te
doen omslaan. Ook deze week
bleef de Newyorkse effecten
beurs duidelijk in verwarring
over hoe de verschillende signa
len uit de economie geinterpre-
teerd moeten worden.
Erg belangrijk voor de aande
lenmarkt van Wall Street is de
aanhoudende vaste stemming op
de obligatiemarkt. April eindig
de op het hoogste niveau van de
eerste vier maanden van dit jaar.
En in de eerste twee weken van
mei werden nieuwe hoogtestan
den bereikt. Het niveau ligt nu
bijna vier punten hoger dan twee
maanden geleden en drie punten
boven de hoogste stand van 1984.
Deze, op zich gunstige constella
tie geeft de aandelensector van
Wall Street ongetwijfeld een goe
de ondergrond en vloeit voort uit
de harde strijd die er thans in het
Amerikaanse Congres woedt om
het begrotingstekort omlaag te
krijgen.
Tegenover de consolidatie die
deze week in Wall Street be
stond, leed onze beurs onder eni
ge afbrokkeling. Deze vloeide
grotendeels voort uit de lagere
dollar die vooral de internatio
nals onder druk zette. Maar toen
de Amerikaanse munt later in de
week enig herstel liet zien schoot
vooral ons hoofdfonds Konink
lijke Petroleum weer omhoog en
veegde alle eerder opgelopen
koersverliezen van tafel. Opval
lend is de veel positievere stem
ming die uit het Nederlandse be
drijfsleven opklinkt dan uit het
Amerikaanse. Bij ons wordt over
een economische vertraging niet
gerept en op vele jaarvergaderin
gen blijkt dat ook in het eerste
kwartaal van '85 weer nieuwe op
merkelijke winstverbeteringen
konden worden geboekt. Geen
wonder dat ondanks de lichte af
brokkeling deze week, de onder
grond van onze beurs uitermate
sterk blijft.
Koerswinsten
Ook de obligatiemarkt houdt
zich uitstekend en sloeg deze
week zelfs de opgaande richting
in. De grootste koerswinsten
boekten ditmaal Macintosh en
Verenigde Machine Fabriek
Stork gevolgd door Audet, Nij-
verdal ten Cate, Fokker en Nutri-
cia. Belangrijke verliezers waren
Stad Rotterdam, Ceteco en Nedl-
loyd.
De Europese optiebeurs sloot
woensdag met een gemiddelde
dagomzet voor vier werkdagen
van ruim 22.000 contracten onge
veer hetzelfde niveau als in de
voorgaande week af. Akzo en
Koninklijke Petroleum wissel
den elkaar af als de voornaamste
favoriet voor calls.
Bij de beslissing van een Japans
bedrijf om in Nederland te inves
teren, en niet in een ander EG-
land, zijn persoonlijke contacten
met de Nederlandse overheid
vaak doorslaggevend. Dat is de
ervaring van A. J. van, Oosten,
sinds zes jaar industrieel com
missaris voor Nederland in de
Japanse hoofdstad Tokio.
Nederland staat bij Japanse
bedrijven hoog aangeschreven.
Dat blijkt uit de snelle groei van
de investeringen sinds 1980. On
geveer twaalf procent van de to
tale Japanse investeringen in de
tien EG-landen komt de laatste
jaren naar Nederland, dat onge
veer vijf procent van de EG uit
maakt, in bevolking en in Bruto
Nationaal Produkt. Een van de
belangrijkste redenen is de goe
de samenwerking met de Neder
landse overheid, zo blijkt uit een
onderzoekje dat Van Oosten on
langs heeft gedaan.
door
Ruud Kreutzer
Japanse buitenlandse investe
ringen zijn de laatste jaren spec
taculair gestegen. Ongeveer een
kwart daarvan gaat naar de Ver
enigde Staten, en tussen de 11 en
12 procent naar West-Europa. In
dustrieel commissaris Van Oos
ten verwacht dat de totale om
vang van directe investeringen
in het buitenland verder zal blij
ven stijgen, terwijl ook het aan
deel van de EG-landen daarbin
nen zal toenemen.
Verschuiving
De meest recente grote inves
tering is de joint venture tussen
Toya Soda en DSM voor de pro-
duktie van de zoetstof Aspar-
taan. Daarmee is een bedrag van
honderd miljoen gulden ge
moeid. Vestigingen van het cos-
metica-bedrijf Pola en het voed-
selverwerkingsbedrijf Nissin
Food zijn in het laatste stadium
van onderhandeling. Opvallend
is de verschuiving van dienstver
lenende naar produktiebedrij-
ven.
Deze week is een delegatie on
der leiding van commissaris van
de koningin in Noord-Brabant
mr. A. Van Agt in Tokio. Vorige
maand was collega-commissaris
uit Utrecht mr. P. van Dijke ook
al in Japan om potentiële inves
teerders van de voordelen van
Nederland te overtuigen.
Hoewel dit soort missies zel
den direct tot resultaten leidt,
hechten Japanse bedrijven zeer
veel waarde aan een goede per
soonlijke verstandhouding met
de verantwoordelijke politici.
Vooral als de overheid de indruk
geeft zaken vlot te kunnen rege
len, zoals vergunningen en in-
frastucturele voorzieningen, kan
dat de doorslag geven bij een po
sitief besluit.
Vanuit de directiekamer van
een Japanse onderneming beke
ken is er tamelijk weinig verschil
tussen Nederland, West-Duits-
land of Spanje. Het gaat er in
principe om de EG-markt van
binnenuit te bestrijken, en dat
kan voor de meeste produkten
vanuit elk willekeurig land. Er
zijn veel lokaties waar goed op
geleide arbeidskrachten be
schikbaar zijn, en de bereidheid
van de overheid om subsidies te
verschaffen aan buitenlandse in
vesteerders is overal groot.
Arbeidsrust
Uit het door industrieel com
missaris Van Oosten uitgevoerd
onderzoek blijkt dat Japanse be
drijven die al in Nederland zijn
gevestigd fin totaal zijn dat er
270) vooral tevreden zijn over de
samenwerking met de lokale au
toriteiten, de arbeidsrust (Neder
land vormt met Japan een klasse
apart in dat opzicht) en de poli
tieke stabiliteit. Een niet onbe
langrijke reden is verder dat de
meeste Nederlanders voldoende
Engels beheersen voor eenvou
dige communicatie. Dat zij
'schoolboeken-Engels' spreken
is alleen maar een voordeel, om
dat Japanners dat zelf ook doen.
De belangrijkste concurrent
voor Nederland is Engeland, ter
wijl Spanje ook steeds meer in
trek komt bij Japanse investeer
ders. De aantrekkingskracht van
Engeland zit hem niet alleen in
de taal, maar ook in historische
banden. Engeland hielp Japan
rond het begin van de eeuw bij
de opbouw van de vloot en de in
dustrie. Bovendien vormt Enge
land een brug tussen Europa en
Amerika, dat verreweg het be
langrijkste investeringsland is
voor Japanse bedrijven.
Spanje maakt handig gebruik
van zijn positie als toekomstig
lid van de EG. Het is nog niet ge
bonden aan allerlei EG-richtlij-
nen op het gebied van overheids
subsidies, terwijl het wel al het
voordeel kan bieden van toegang
tot de EG-markt, zodra het lid
maatschap van de Europese Ge
meenschap een feit is.
De belangstelling van Japanse
bedrijven voor Nederland is de
laatste vijfjaar snel gegroeid. Be
halve een aantal opvallende in
vesteringen en overnames (Fuji-
film in Tilburg, Asahi Glas in
Tiel, Nissan in Amsterdam), is er
een aantal minder in het oog
springende activiteiten, dat veel
belovend oogt. Een ervan is de
overname van Electrofact in
Amersfoort door een sterk Ja
pans bedrijf, Yokogawa Hokus-
hin. Commissaris Van Oosten
verwacht dat dit bedrijf binnen
kort sterk zal gaan uitbreiden, nu
een van de topmanagers van het
moederbedrijf is benoemd tot di
recteur van de vestiging in
Amersfoort.
Verbaasd
Van Oosten beschikt over vele
aanwijzingen dat het Japanse be
drijfsleven zeer gedetailleerd op
de hoogte is van het reilen en zei
len van bedrijfsvestigingen in
het buitenland. „Hoe ze dat doen
weet ik niet, maar telkens weer
ben ik verbaasd als ik vragen
krijg van bedrijven, dat zij pre
cies weten hoe het gegaan is met
een andere onderneming die al
in Nederland aan het werk is", al
dus Van Oosten.
Als voorbeeld noemt hij de me
dewerking van het Arbeidsbu
reau in Tilburg bij de selectie van
twintigduizend sollicitanten
voor tweehonderd arbeidsplaat
sen bij Fuji. Onlangs kreeg Van
Oosten bezoek van een ander Ja
pans bedrijf met de vraag of zij
ook een beroep op het Geweste
lijk Arbeidsbureau zouden kun
nen doen.
ADVERTENTIE
Vanaf
jaar vast met gemeentegarantie.
DE EIGEN HUISBANK
