Kaos'diie uur te gast op Sicilië Van de regen, via de moesson, in de drup r jr MJl11 :"<l"lik "i| Vrij circuit Sterke filmbewerking Taviani's van proza Pirandello Televisie jrJ f k:,iiüi..Hiyüb."n Jason is weer bezig 'Passage to India': nogal clichématig VRIJDAG 17 MEI 1985 FILM PAGINA 21» BLIJVERS 'Amadeus' Milos Formans specta culaire verfilming van het toneel stuk van Peter Shaffer over Mozart en Salieri, Studio, Leiden. 'Falling in love' - Meryl Streep en Robert de Niro redden drakerig ver haal nog een beetje, Euro, Alphen. 'Beverly Hills Cop' - Eddie Murphy als het grote fuifnummer in lach film, Lido. Leiden, Euro, Alphen. 'Het bittere kruid' - Integer en schrijnend drama, Lido, Leiden. 'Into the night' - John Landis laat heel wat bekenden opdraven voor actiefilm met komische noot, Lido, Leiden. 'City Heat' - nauwelijks geslaagde lachfilm met Eastwood en Rey nolds, Euro, Alphen. 'First Blood' - Sylvester Stallone als opstandige Vietnam-veteraan. City 4, Katwijk 'The postman always rings twice' - broeierig liefdesdrama met Jack Ni cholson en Jessica Lange, Trianon, Leiden. (OP)NIEUW 'Missing in Action' - Chuck Norris slaat er op los in actiefilm, Euro, Al phen. 'Ladyhawke' - sprookje op disco- muziek met Rutger Hauer in een hoofdrol, City 1, Katwijk. 'You only live twice - Bond-film met Sean Connery, City 2, Katwijk. 'Maak je borst(en) maar nat' - dolle pret tijdens een boottochtje, City 3, Katwijk. SEXFILMS NACHTFILMS 'Hollywood sex' - Rex, Leiden. ■Prille poesjes die verleiden' - Eu ro, Alphen. 'Beverly Hills Cop' - Euro, Alphen. 'Je bent helemaal te gek' - Euro, Al phen. 'Missing in action' - Euro, Alphen. DEN HAAG The cotton club' - Asta (463500), 12 jr. 'Into the night' - Asta, 12 jr. The killing fields' - Asta, 12 jr. 'Amadeus' - Babylon 1 (471656), al. 'Moving in' - Babylon 2,16 jr. 'Les uns et les autres' Babylon 3, al. 'Beverly Hills cop' - Cineac 1 (630637), al. *2010' - Cineac 2, al. 'Repoman' - Cineac 3,16 jr. 'Duin' - Euro (667066), 12 jr. 'A passage to India' - Metropole 1 (456756), al. 'The pirates of penzance' - Metropo le 2, 16 jr. 'Hans - het leven voor de dood' - Me tropole 3. 16 jr. 'Falling in love' - Metropole 4, al. 'Het bittere kruid' - Metropole 5, al. 'Beverly hills cop' - Odeon 1 (462400), al. 'De Nuftls slaan terug' - Odeon 2,12 jr. 'Grace quigley' - Odeon 3, al. 'The falcon the snowman' - Odeon 4, 16 jr. 'Hete spelletjes' - Le Paris 1 (656402), 18 jr. 'Rasputin' - Le Paris 2, 18 jr. 'Liefde zonder schaamte' - Le Paris 3,18 jr. 'Young warriors' - Passage (460977), 16 jr. AMSTERDAM 'Moving in' - Alfa 1 (278806), 16 jr. 'Reuben, Reuben' - Alfa 2, al. 'Ontwakende verlangens' - Alfa 3,16 jr. 'Repo man' - Alfa 4,16 jr. 'Dune' - Alhambra 1 (233192), 12 jr. 'Hans - het leven voor de dood' - Al hambra 2, 16 jr. 'Amadeus' - Bellevue Cinerama (234876/266227). al. 'Falling in love' - Cinerama, al. 'Dune' - Calypso 1 (266227/234876), 12 jr. '2010' - Calypso 2, al. 'Meisjes op recept' - Centraal (248933), 18 jr. '48 hours' - Cineac (243639), 16 jr. 'Les nuits de la pleine lune' - Cine- center (236615), 16 jr. 'Brazil' - Cinecenter, al. 'La luna' - Cinecenter, 16 jr. 'Under the volcano' - Cinecenter, 16 jr. 'Beverly Hills cop' - Cinema 1 (151243), al. 'Into the night' - Cinema 2, 12 jr. 'Indiana Jones and the temple of doom' - Cinema Rex (246132), 12 jr. •Beverly hills cop' - City 1 (234579), al. 'Stop making sense' - City 2, al. 'De Nurds slaan terug' - City 3,12 jr. 'Purple rain' - City 4, al. 'Inspecteur Blunder' - City 5, al. 'The falcon the snowman' - City 6, 16 jr. 'Into the night' - City 7, 12 jr. 'Les princes' - Kriterion, (231708), 16 jr. 'Les favoris de la lune'' - Studio K (231708), 16 jr. 'Jong en op drift' - Parisien (248933), 18 jr. The ambassador' Rembrandt- pleintheater 1 (223542), 12 jr. 'Trading places' - Rembrandtplein- theater 2, al. 'Kaos' - The Movies 1 (245790). 16 jr. 'Cul de sac' - The Movies 2, 16 jr. 'Die Zauberflöte' - The Movies 2,16 jr. 'Man of flowers' The Movies 3, 16 jr. 'Teh cotton club' - Tuschinski 1 (262633), 12 jr. 'Grace Quigley' - Tuschinski 2, al. 'A passage to India' - Tuschinski 3, al. "The killing fields' - Tuschinski 4,12 jr. 'Het bittere kruid' - Tuschinski 5, al. 'Into the night' - Tuschinski 6,12 jr. 'Enrico IV' - De Uitkijk (237460), 16 Van Orson Welles draait LAK-Ci- nema dinsdag op haar slotavond twee films. Allereerst om 20.00 uur 'The Magnificent Amber- sons'. Een bitter-zoet drama dat Welles in 1942 maakte en een de cadente Amerikaanse familie portretteert. De opkomst van de industrie knaagt aan de status van die familie. Ondanks dat de film in 1942 door de producenten tot tweederde van de lengte werd teruggebracht en buiten Welles om van een ander einde voor zien, is het een zeer bezienswaar dige film. Om 22.00 uur is dan 'Citizen Kane', Welles' beroemdste film te zien. Het is tevens zijn regiede buut (1940) en gaat in op de car rière van een krantenmagnaat: macht, geld, liefde en zaken doen. Al direct bij het uitbrengen van de film werd verband gelegd met uitgever Randolph Hearst. In het Filmhuis LVC draait van-, zaterdag- en zondagavond (21.15 uur) 'Een dagje naar het strand', de verfilming die Theo van Gogh maakte naar het boek van Heere Heeresma. Een glans rol van Cas Enklaar als de door drank aan lager wal geraakte man die zijn gehandicapte doch ter meeneemt naar het strand. De afgelopen weken was er in het vrije circuit ruim aandacht voor regisseur Josef von Stern berg en actrice Marlène Dietrich. Duitsland 3 speelt daar onbe doeld op in: 'The Scarlett Em press' is de eerste van een zes films van Von Sternberg die woensdag wordt uitgezonden. Hierin geeft de Duitse regis seur zijn eigen beeld van Catheri- na de Grote. Dietrich speelt de Duitse prinses Frederike von Anhalt-Zerbst die trouwt met de zwakzinnige grootvorst Peter en na zijn dood de troon bestijgt als Catherina de Grote. "Een visuele orgie", belooft de Speelfilmency clopedie en dat klinkt niet slecht Aanvang 22.30 uur. Duitsland 2 vertoont deze week twee bekwaam gemaakte Amerikaanse films die niet uit de marge kwamen. De eerste is 'The cheap detective', een komische hommage aan de film noir met Peter Falk als de detective Lou Peckinpaugh. Zijn partner wordt om onduidelijke redenen ver moord en dat is het begin van een kwalijke periode waarin Pec kinpaugh door iedereen wordt bdreigd. De regie is van Robert Moore. Aanvang morgenavond 22.05 uur. Dinsdag 'Saint Jack' op dezelf de zender, de film waarmee het voormalige wonderkind Peter Bogdanovich bewees het nog niet verleerd te zijn. Ben Gazzara als de eeuwige maar sympathie ke verliezer. Overdag werkt hij voor een Chinese zakenman, 's nachts is hij pooier in een nacht club. Als zijn droom, een eigen Al ruim zes weken stroomt de Am sterdamse bioscoop The Movies moeiteloos vol voor 'Kaos' en het lijdt nauwelijks twijfel dat het de komende week in het Leidse Kijk- huis net zo zal gaan. Geen recensie kan de film beter aanprijzen dan deze wetenschap. 'Kaos' neemt de toeschouwer in een vijfluik mee naar Sicilië en afgezien van het voorlaatste deel is geen woord of beeld te veel van het goede. Voor een film van ruim drie uur wil dat wel wat zeggen. Paolo en Vittorio Taviani vor- 'Kaos'; regie: Paolo en Vit-1 torio Taviani; theater: Kijkhuis, Leiden men een onverbrekelijk duo dat in de beste Italiaanse filmtradities het lot en de schoonheid van zijn land bezingt. De broers lijken niets van de laars onbenut te willen laten. 'Padre Padrone' (spelend op Sardi nië) bezorgde hen acht jaar geleden in kleine kring roem. Een steen in de vijver van cinefielen. 'La Notte di San Lorenzo' (Toscane) maakte van die vijver een meer en getuige de belangstelling voor 'Kaos' (Sici lië dus) zijn de Taviani's zeewaar dig. Met de uitbundige lyriek van de Taviani's in juist 'La Notte di San Lorenzo' heb ik eerlijk gezegd al tijd wat moeite gehad. Het sprook je over Toscaans verzet en collabo ratie was gegoten in de dik aange zette dramatiek van een opera. Dat werkte bij mij net zo bevreemdend als zo'n musical waarin de acteurs zomaar luidkeels gaan zingen. Bij 'Kaos' (de titel wordt in het begin door middel van een citaat van Pirandello verklaard) vallen die bezwaren echter als vanzelf weg. Het huwelijk cinema-litera tuur dat de Taviani's zijn aange gaan met schrijver Luigi Pirandel lo blijkt volgens precies dezelfde formule wel te werken. De vertel lingen van Pirandello over het fraaie maar ondergeschoven kind je van Italië hebben in de uitbundi ge, zo op de natuur gerichte film stijl van de gebroeders een ideale filmbewerking gevonden. Vooral de eerste twee delen zijn van grote schoonheid en vormen daarvan de beste voorbeelden. 'Al- Het is moeilijk voor te stellen, maar India is sinds jaar en dag het grootste filmproducerende land ter wereld. Slechts enkele films uit die enorme produktie worden belang rijk genoeg geacht om ook in het Westen vertoond te worden. Het gaat dan om kleine, kunstzinnige en maatschappelijk geëngageerde produkties, die slechts bij een klein aantal cinefielen in de smaak vallen. Het tegendeel geldt voor de films die de laatste tijd door de Engelsen over hun vroegere kroonkolonie worden gemaakt. 'Gandhi', de tele visieserie 'The jewel in the crown* en 'A passage to India' zijn stuk voor stuk monsterprodukties voor het grote publiek. Had 'Amadeus' niet alle belangrij ke Oscars voor zijn neus wegge kaapt, dan was regisseur Davis Lean ongetwijfeld rijker met dit beeldje bedeeld. Van de genomi neerde elf Oscars ontving hij er nu slechts twee, voor de muziek van Maurice Jarre en voor actrice Peg gy Ashcroft (beste bijrol). Mis schien was hierbij van invloed dat 'Gandhi' in 1983 al acht Oscars ont vangen had. David Lean is overin- 'Friday the 13th, het laatste deel?'; regie: Joseph Zito; hoofd rollen: Ted White, Joan Freeman en Kimberly Breek; theater: Lu xor, Leiden; leeftijd: 16 jaar De. makers vragen het zichzelf ge tuige de titel al af: het laatste deel? Welgeteld moet 'Vrijdag de der tiende' nu aan hoofdstuk vier toe zijn, het wordt dus tijd om eens een punt achter de praktijken van Ja son te zetten. Ditmaal gaat de man met het masker echter nog te keer onder feestvierende vakantiegan gers en doet het Crystalmeer rood kleuren. Als Jason zijn scherp ge reedschap ook in de buren wil klie ven, wacht hem een onaangename verrassing. Er blijken meer men sen op de wereld met maskers. 'A passage to India'; regie; I David Lean; hoofdrollen; Peggy Ashcroft Judy Davis, James Fox, Alec Guinness en Victor Banerjee; Thea ter; Lido, Leiden; alle leef tijden. Illllllllllllllllllllllllilllllllllll gens al geruime tijd gewend dat zijn werk met de hoogste filmprijs onderscheiden wordt. Deze vanaf 1927 in de filmindustrie werkzame gigant, is de meest suc cesvolle Britse regisseur van na de Tweede Wereldoorlog. Hij ontving vele Oscars voor bijvoorbeeld zul ke spektakelstukken als 'The brid ge on the river Kwai'('57), 'Lawren ce of Arabia'(62), 'Doctor Zhiva- go'('66) en zijn geflopte laatste film 'Ryan's Daughter'('70). Vijftien jaar later is het Lean eindelijk gelukt een nieuwe titel aan zijn indruk wekkend oeuvre toe te voegen. Forster 'A passage to India' is gebaseerd op de gelijknamige roman uit 1924 van E.M. Forster. Een jonge Engel se vrouw, Adela Quested (een mooie rol van de onbekende Judy Davis), arriveert met haar aan staande schoonmoeder Mrs. Moor- e(de bekroonde rol van Peggy Ash croft) in India. Beide vrouwen zijn niet erg gecharmeerd van de wijze waarop de Engelsen met de India se bevolking omgaan. Een typische vertegenwoordiger van het Engelse gezag is zoon en aanstaande echtgenoot, Ronny Heaslop (Nigel Havers). De vrou wen willen het echter India leren kennen en niet slechts rondhangen op de Engelse club, waar Indiërs niet worden toegelaten. Zij ver vreemden dan ook snel van de En gelse mentaliteit, wanneer ze via het buitenbeentje Richard Fiel ding (James Fox) in contact komen met het echte India, in de personen van dokter Aziz (Victor Banjerjee) en de Brahmaanse professor God- bole. Zij accepteren de uitnodiging van Aziz voor een picknick bij de Mara- bargrotten en daarmee overtreden ze eigenlijk de wetten van het goe de (Engelse) fastoen. De expeditie loopt dan ook op een ramp uit: of Miss Quested wordt hysterisch door de hitte en de echo's in de grot, of er gebeurt echt iets. In ie der geval klaagt zij dokter Aziz aan wegens aanranding. Het raadsel zal nooit worden opge lost, ook niet in het proces dat volgt. Resultaat is wel dat het Brit se gezag oog, in oog komt te staan met het verzet van het Indiase volk. Zelfs de vriendschap tussen Aziz en Fielding lijkt na afloop van het proces voorgoed voorbij. In een soort epiloog, die enige jaren later speelt, wordt het publiek dui delijk gemaakt hoe het een ieder vergaan is. Het verhaal is eigenlijk te mager om een film van twee-en-een-half uur te dragen. De film valt uiteen in twee delen, het deel vóór en het deel na de mysterieuze gebeurtenis in de grot. In het eerste, meest inte ressante deel staan de twee vrou wen centraal. Iets in de lucht van dit exotissche land beïnvloedt hen. "India dwingt iemand om zichzelf onder ogen te zien", heet het. De jonge Miss Adela Quested heeft last van gevoelens van ontluikende seksualiteit. Dat komt subtiel naar voren in de mooiste scène van de film, waarin zij op haar fietsje een vervallen heiligdom bezoekt. Ge fascineerd kijkt ze naar de eroti sche afbeeldingen en sculpturen, die haar niet onberoerd laten, tot ze wordt weggejaagd door een groep apen. Een als aap verklede man zal later in de film steeds terugkeren als symbool van verboden seksua liteit. Belachelijk De oude Mrs. Moore wordt ook in de grotten aan het wankelen ge bracht, maar zij lijkt toch tijdig haar evenwicht hervonden te heb ben. Zij verheft zich boven het schandaal, net als de bejaarde wijs geer Godbole, een overigens vol slagen belachelijke rol van Alec Guinness. Wijsheid komt met de jaren, wil de 77-jarige David Lean ons waarschijnlijk zeggen. In het tweede deel van de film staat bordeel, verwezenlijkt wordt, be gint de ellende pas echt. Hij krijgt de onderwereld achter zich aan. Aanvang 22.05 uur. Op Duitsland 1 zondagavond Blake Edwards' verfilming van 'Breakfeast at Tiffany's, de best seller van Truman Capote. De rol van Holly Golightly, het meisje dat iedere man om haar vingers windt, wordt gespeeld door Au drey Hepburn. Buurman Paul Vaijak (George Peppard) is hele maal gek van haar en doet alle moeite om haar voor zich te win nen (aanvang 20.15 uur). De Nederlandse tv laat zich met twee bekende films ook niet onbetuigd. Morgenavond (23.15 uur) op Nederland 2 'La vie de- vant soi', een film die al zijn kracht ontleend aan de fantasti sche hoofdrol van Simone Signo- ret. 'Marathon Man' (donderdag, Nederland 1, 21.45 uur) is een film waarin de acteurs Laurence Olivier en Dustin Hoffmann zeer aan elkaar gewaagd zijn. Het heeft een uitermate spannende film opgeleverd. Regisseur David Lean op de set in India (zie boven). Rechts Peggy Ashcroft in haar bekroonde rol van Mrs. Moore. (foto's Kippa en UPI) de relatie tussen de Indiër Aziz en de begrijpende Brit Fielding cen traal. Uiteindelijk zal de vriend schap alle conflicten overwinnen, is de les die we uit dit deel kunnen leren. Voor het overige wordt de verhouding tussen Engelsen en In diërs stereotiep en weinig geënga geerd gepresenteerd. Van Lean mag je ook eigenlijk niet veel meer verwachten dan dat hij een met buitengewoon vakmanschap ge maakt, romantisch spektakel afle vert. Wie wil, kan zich inderdaad uitge breid vergapen aan de prachtige opnamen van een imposante na tuur en kleurrijke folklore, maar ook op het niveau van het pure amusement mag 'A passage to In dia' niet geheel geslaagd genoemd worden. Dat is vooral te wijten aan Lean's Clichématige aanpak, die blijkt uit de afgezaagde Indiase ty petjes Aziz en Godbole en uit de regen en onweersbuien die na elkê? dramatische gebeurtenis losbarst. Daarbij komt ten slotte dat de pro blematiek van Miss Quested in de ze tijd echt niet meer aanspreekt. Zij ontwikkelt zich van nieuwsgie rig juffertje in de Engelse regen via de exotische moesson in India tot een eenzame(?) volwassen vrouw in de Engelse drup. LEONARD ENGEL buurman heeft wonderlijm en hü maakt de kruik weer heel. Alleen heeft buurman zichzelf'ingelijmd'. In het daaropvolgende conflict graaft de landeigenaar zijn eigen graf. Zijn knechten keren zich te gen hem. Een grappig verhaaltje, maar het geeft de Taviani's minder gelegenheid het filmisch te verrij ken. Het vierde deel geeft ze dat wel, maar heeft weer de minste drama tiek. 'Requiem' vertelt het verhaal van een groepje dorpelingen dat een eigen kerkhof wil hebben. De op sterven zijnde stamvader van het hele stel is bereid zich daartoe desnoods levend te begraven. In dit verhaal zit te weinig ontwikke ling, het mist een echte clou en is ondanks de inzet van de gebroe ders daarom ook het minste. Alles wordt echter weer goed ge maakt door de Epiloog. Omero An- tonutti speelt daarin de schrijver zelf die terugkeert naar zijn Sici- liaanse geboortegrond. Decors en personen uit de voorgaande delen keren daarin terug om aan te geven hoezeer Pirandello de werkelijk- (foto pr) heid van Sicilië heeft beschreven. In de denkbeeldige conversatie met zijn gestorven moeder komt dat ook tot uiting. Ze praten over ballingschap (wellicht slaat dat op Pirandello's verblijf in Rome en Bonn): hoe tragisch dat is, maar hoe het ook een doel geeft om voor te leven, uitzicht op een beter be staan. De moeder vertelt daarop het verhaal dat Pirandello naar eigen zeggen (althans dat zegt de 'film- Pirandello') nooit op heeft kunnen schrijven. Over de reis naar Malta waar haar vader in ballingschap leefde en over het geluk onderweg van een paar uur op een onbe woond eiland met een hoge witzan- dige berg waar de kinderen zich van af lieten rollen. Waarom Pirandello dat niet kon beschrijven? Misschien omdat zijn proza te zeer is doordrenkt van tra giek en hij met geluk minder raad weet. Gelukkig konden Paolo en Vittorio Taviani dat wel. Het levert een ongemeen prachtig slot op van een in zijn totaliteit al zo geslaagde film. BART JUNGMANN tro Figlio' opent de film. Het is het verhaal over de hoop van de emi granten die naar Amerika vertrek ken en de wrok en teleurstelling van zij die achterblijven op het ver dorde land. Een oude vrouw laat brieven schrijven naar haar zoons in Santa Fé. Ze hebben nooit iets van zich laten horen. Halverwege het verhaal duikt er een andere zoon op die wel in haar nabijheid verkeert, maar de vrouw niet mag naderen. Hij is het resultaat van een brute verkrachting en lijkt zo sprekend op zijn vader dat ze zijn gezicht niet velen kan. 'Mal di Luna' is een nog mooiere geschiedenis. Een meisje is uitge huwelijkt aan een man die bij volle maan weerwolfachtige neigingen vertoont. Hij noemt zichzelf maan ziek. Het meisje zoekt bescher ming bij haar moeder en Saro, de man door wie ze zich graag wil la ten beminnen. Hij is daar graag toe genegen en bij de eerstvolgende volle maan zoeken ze eikaars gezel schap. Van de liefde komt niet veel, Saro's medelijden met de man is te groot. Door zijn blijken van medeleven komt het echtpaar weer tot elkaar. Speels Het zijn alletwee nogal speelse verhaaltjes met een vederlichte symboliek. Door de magische film stijl van de Taviani's waarin zoals gezegd de nadruk ligt op de natuur (de natuurlijke omgeving die het lot van de mensen bepaalt) krijgen ze de juiste glans. De gebroeders kunnen in deze Pirandello-ge- schiedenissen al hun inventiviteit kwijt. De angst van de vrouw voor haar echtgenoot wordt niet ver beeld door een bang gezicht, maar voeten die zenuwachtig van links naar rechts schieten. De verhalen worden aan elkaar verbonden door een raaf die met een belletje om zijn nek over Sici lië scheert. Hij brengt de kijker vervolgens naar 'La Gaiara' (De Kruik), één van de bekendste Pi- randello-verhalen waarin boven dien de werkelijkheid het sterkst wordt uitvergroot. Een autoritaire landeigenaar koopt een manshoge kruik om met zijn macht te po chen. Het ding breekt, maar de Lino Ventura speelt de hoofd rol in 'ün papillon sur l'épaule'. (fotoGPD) Woensdag en donderdag (20.00 en 22.15 uur) is in de LVC-cyclus van Nederlandse films 'Gebro ken Spiegels' te zien. Marleen Gorris' tweede film gaat weer over de onderdrukking van vrou wen gesymboliseerd in een hoe renkast en een vrouw die door een onbekende zonder reden wordt gemarteld. Bij K&O is dinsdagavond 'Un papilion sur l'épaule' te bezich tigen. Een thriller van Jacques Deray met in de hoofdrol Lino Ventura. Hy speelt een man die in een hotel wacht op zijn vrouw, onverwacht met een moord wordt geconfronteerd en daarom het slachtoffer wordt van het cor rupte netwerk van het Franco-re gime. Aanvang 20.15 uur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 21