'Ondernemen is als topsport: alleen de kampioen telt' Notariaat zucht onder wantrouwen Nederlandse luthersen eens met schorsing zusterkerken Noordwijker brengt failliet bedrijf tot grote bloei VRIJDAG 17 MEI 1985 PAGINA 11* Reportage door Conny Smits Volgens Vink heeft Brema-Air nu al een leidende positie op de Nederlandse markt van luchtka- nalen. "Maar omdat we heel Eu ropa als ons werkterrein be schouwen, hebben we nu ook een vestiging in het Franse Straatsburg geopend". In Lei den, aan de Flevoweg, is trou wens de financiële afdeling ge vestigd, intern doorgaans aange duid als "hersenfabriek". Maar ook anderszins lopen de wegen van Brema-Air door deze regio. De Leidse universiteit was tot nu toe een van de grote pro jecten die het bedrijf van een ventilatie-systeem voorzag. Ook in de nieuwbouw van liet AZL worden op het moment leidin gen van Brema-Air aangebracht. De grote trots van het bedrijf is echter het ministerie van onder was in Zoetermeer. Vink: "Dat gebouw is voor ons een soort mo nument geworden, want maar liefst 20 kilometer leiding, die normaal gesproken achter pla fonds liggen verborgen, is daar zichtbaar". Het is het beste visi tekaartje dat Brema-Air zich kon Scheidsrechter Over zijn stap van drie, vier jaar geleden hoeft Vink dan ook niet ontevreden te zijn. Maar hoe komt iemand ertoe de koers zo radicaal te wijzigen? "Een mens verandert nu eenmaal een paar keer in zijn leven", reageert hij laconiek. "En als accountant vond ik dat ik te weinig invloed op het gebeuren had, ik stond al tijd langs de lijn. In dat vak ben je een soort scheidsrechter die pas achteraf in actie komt. Als manager sta je altijd vooraan, en dat wilde ik ook". Het was een bloeiend accoun tantskantoor dat hij in 1981 ver kocht, aldus Vink. Tien jaar eer der was hij ermee begonnen, in een slaapkamertje van zijn wo ning. ,,'s Morgens om half negen was ik nog in loondienst; om half tien zat ik voor mezelf aan een bruingeschilderde plank die als bureau dienst deed. Omdat ik wist dat mijn eerste klant om acht uur zou komen, heb ik 's middags nog snel wat ordners gekocht en die op planken neer gezet. Zo leek het of ik het ont zettend druk had. Die eerste klant en ik, we kunnen er nu nog steeds hartelijk om lachen sa- Na tien jaar accountancy had Vink echter behoefte aan een "nieuwe dimensie aan zijn le ven". "Zonder enige technische opleiding en zonder ervaring in het leiden van een bedrijf' begaf hij zich op de niet zo best flore rende bouwmarkt. "Maar ja", zegt hij daar nu over. "Ik ging er maar vanuit dat meneer Philips ook wel geen gloeilamp in elkaar zal kunnen draaien". Dat zijn overstap zo snel suc ces opleverde, daarvoor heeft hij een simpele verklaring; "Onder nemen is in principe eenvoudig. Het komt neer op minder geld uitgeven dan er binnenkomt. Daarvoor heb je een goede orga nisatie nodig, de juiste mensen, veel transpiratie en een grote do sis geluk. En vooral moet je je ei gen enthousiasme kunnen over brengen op je personeel. Want of je nu schoensmeer of luchtkana- len verkoopt, de organisatie be paalt of je succes hebt". Officieren Waarom de voorganger van Brema-Air (Ventair) failliet is ge gaan, is voor Vink dan ook geen raadsel. "Met miljoenen over heidssteun werden kunstmatig arbeidsplaatsen in stand gehou den. Dat is ten eerste niet econo misch en ten tweede niet be paald een stimulans voor de werknemers. Bovendien was er te veel hoog gekwalificeerd per soneel. Meer officieren dan man schappen zou je kunnen zeggen. En met alleen officieren kun je de oorlog nu eenmaal niet win- Toen Vink met Brema-Air be gon, besloot hij de zaken dus vanuit een geheel eigen "filoso fie" op te zetten. "Want wees nou eerlijk, een vlakke plaat vouwen tot een kanaal, dat kan iedere smid op de hoek. Maar wil je je in deze slechte bouwmarkt staande houden, dan zul je je moeten on derscheiden van de concurren tie. Het is net als in de topsport: alleen de kampioen telt, de num mer twee heeft de order eenvou dig niet". De filosofie van Brema-Air is simpel: "Wij gaan er van uit dat we geen produkt verkopen, maar een hele organisatie. Alles wat in de bouw nodig is voor het venti latie-systeem, leveren wij ook toe. Voor geen enkel onderdeel tje zijn we afhankelijk van ande ren. Daarbij leiden we het bedrijf niet vanuit de produktie-afde- ling, maar bepalen de montage leiders op de bouw in het land wat er op een bepaald moment aangeleverd moet worden". Volgens Vink wërkt dat veel efficiënter. "Wanneer de juiste onderdèlen er niet op het juiste moment zijn, loop je de kans dat de bouw een tijd stil moet liggen. En dat kost veel geld. Door een goede communicatie met de bouwdirectie en doordat we ons eigen vervoer hebben, kunnen- wij dat tijdverlies voorkomen. Juist door die complete service aan de opdrachtgever onder scheiden wij ons van andere be drijven". Know-how Een ding zou hij achteraf be zien echter niet meer doen. "Ik zou niet meer vanuit een failliet bedrijf beginnen. Dat is toch een negatieve start. Ik kocht het on roerend goed, het machinepark, de goodwill en de orderporte feuille. Daar bleken echter ook nog wat verlieslatende orders in te zitten". Maar aan de andere kant was er wel een enorme know-how aanwezig toen Vink in het bedrijf kwam. Hij kon kie zen uit de beste mensen die vol gens hem erg gemotiveerd wa ren. "Ze hadden immers alle maal al met het 'spook ww' te maken gehad". Omdat het personeel van Bre ma-Air nu "zo goed gemotiveerd' is, kan Vink het zich veroorloven niet dagelijks in Maastricht aan wezig te zijn. "Ik heb een be drijfsleider, die moetje 's avonds naar huis sturen. Want hij is in staat zelfs de nacht op de fabriek door te brengen". Vink zelf ver deelt zijn aanwezigheid tussen de 'hersenfabriek' in Leiden, de bouwprojecten en Maastricht, dat hij toch nog een paar maal per week (soms per vliegtuig) aandoet. De Noordwijker is blij dat hij zijn geboorteplaats niet defintief achter zich heeft hoeven te laten. "Limburg is weliswaar mijn tweede vaderland geworden, ik ben zelfs sponsor van MVV, maar mijn wandelingen langs het Noordwijkse strand zou ik nooit kunnen missen. Daar doe ik de meeste ideeën op". Want Vink is ervan overtuigd dat hij ook nu nog moet doorgaan met "Zo gaan we nu de produktie van geluiddempers voor ventilatie systemen ter hand nemen. Voor al in ziekenhuizen kan het geluid van de door de kanalen geperste lucht namelijk storend zijn. In samenwerking met TNO in Delft hebben we een demper ontwik keld die wat kwaliteit en prijs be treft kan concurreren met het produkt dat een Duits bedrijf tot nu toe aan Nederland levert". Duimen Brema-Air hoopt hoge ogen te gooien met het nieuwe produkt, ook in de export. "De bouw markt zit nu eenmaal vol pieken en dalen. Ofn slappe tijden het hoofd te kunnen bieden moet je zorgen dat je in de 'leegloopuur tjes' andere zaken kunt aanpak ken. Het vervaardigen van een produkt als de geluiddemper kan bewerkstelligen dat de fa briek continu onder druk staat. Want met duimen lopen draaien valt weinig te verdienen". Niet alleen met de tijd wordt bij Brema-Air trouwens zorgvul dig omgesprongen. Ook het ma teriaal wordt volgens Vink zo economisch mogelijk gebruikt. "Zo hebben we nu een compu tergestuurde snijmachine die een stalen plaat in vier minuten op de meest voordelige manier in onderdelen snijdt. Een hoop tijd rovend handwerk is daarmee overbodig, geworden zodat wij nog sneller de bouwprojecten kunnen bedienen". Van de res ten die toch nog overblijven ver vaardigt Brema-Air onder meer fietsrekken die aan auto's kun nen worden gemonteerd. En zo wil Vink doorgaan met het uitbreiden van zijn bedrijf. "Steun van de overheid? Nee. Ik heb wel veel hulp gekregen bij het ontwikkelen van nieuwe pro- dukten. Maar financieel heb ik zelf mijn nek flink moeten uitste ken. Terecht overigens, want er is voorheen al veel te veel over heidsgeld in dit bedrijf gestopt. En nu moést ik het gewoon red den. Verlies kon ik niet accepte ren. Maar als het dan loopt zoals nu, betekent dat een enorme sti mulans. Dan zijn we precies als een winnend voetbalteam: dat krijgt ook vleugels". LEIDEN - De grap is wrang en uit de oude doos, maar nog altijd tref fend voor de mengeling van ontzag en achterdocht waarmee de 'gewo ne' burger aankijkt tegen zogehe ten notabelen. Hij gaat over een pastoor die samen met de dorps dokter het sherryglas heft en zegt: "Houd jij ze arm, dan houd ik ze dom". Aan diezelfde borreltafel had ook een notaris kunnen aanschui ven. Hij past in het klassieke rijtje van eersterangs burgers. Wie in li chamelijke nood verkeert moet zijn problemen bij arts op tafel leg gen, wie een erfenis wil regelen of een transactie juridisch wil vast leggen is aangewezen op de nota ris. Hij is een vertrouwenspersoon, wiens woord al gauw wet is. Dat schept ongelijkwaardigheid, die geen ruimte laat voor kritiek. door Wim Fortuyn Het is niet moeilijk dat te illu streren. Vorige week hield de Broederschap der Notaliële Stu denten' in Leiden een symposium naar aanleiding van zijn 25-jarig ju bileum. De Rotterdamse notaris mr. W.E. de Vin vertelde daar een anecdote rond zijn eigen vader, die het in de jaren '20 waagde een nota ris na het passeren van een koopac- te wat vragen te stellen over enkele wetsartikelen. Het antwoord van de geirriteerde notaris, aldus De Vin, luidde dat hij wel zou uitma ken of er iets belangrijks te zeggen viel. De tijden zijn sindsdien veran derd. De notaris, zo maakte een aantal bankdirecteuren tijdens het symposium onomwonden duide lijk, wordt door het steeds kriti scher publiek meer en meer be schouwd als een noodzakelijk kwaad. De wet schrijft nu eenmaal voor dat de koop of verkoop van een huis de inschakeling van een notaris vereist, maar de klant vraagt zich steeds meer af welke waar hij eigenlijk krijgt voor zijn geld. Tegelijkertijd zijn veel notaris sen voor hun inkomsten "afhanke lijk van de toevoer van plaatselijke bankdirecteuren", zo zei De Vin. En hij voegde er aan toe dat die meerderheid van vakbroeders het "moeilijk heeft om onder alle om standigheden de onpartijdigheid en de daarmee gepaard gaande on afhankelijkheid te laten zegevie- Wie dan bedenkt dat in Neder land een omvangrijk zwart-geld circuit is ontstaan, zal duidelijk zijn dat de notaris met de nodige verlokkingen wordt geconfron teerd moet weerstaan. Of om het in de woorden van De Vin te zeggen: vooral alleenzittende (dorpsnota rissen staan bloot aan een 'onge hoorde druk' van buitenaf. Duistere zaakjes Is het notariaat van een eerbied waardig instituut verworden tot een broeinest van witte-boorden- criminaliteit? Die indruk is zeker gevestigd sinds het Amsterdamse 'incident' rond de wegens fraude veroordeelde en failliet verklaarde mevrouw Slis Stroom. Zij begaf zich niet alleen in duistere zaakjes (zoals de seksclub Casa Rossa), maar maakte ook nog misbruik van het in haar gestelde vertrou wen door in haar handen gestélde sommen gelds van nietsvermoe dende klanten op het spel te zetten. De Vin kwam er in Leiden met tegenzin op terug. Volgens hem heeft de Amsterdamse haar vakge noten ten onrechte een slechte naam bezorgd. Hij wees er namens de Koninklijke Notariële Broeder schap op dat de Raad van Toezicht als eerste heeft gewezen op de du bieuze praktijken in Amsterdam. Het drama zou zelfs goeddeels zijn voorkomen als het Amsterdamse Hof de dringende waarschuwing van het notariaat niet in de wind had geslagen en Slis Stroom bij tijds haar bevoegdheden had ont- Hij benadrukte dat de twee nota risleden in de Raad dan ook uit protest opgestapt, toen het advies om Slis niet uit het ambt te ont slaan werd genereerd. Dat bleef echter volgens De Vin vrijwel bui ten de publiciteit, terwijl er wel een stroom van negatieve berichten loskwam over het notariaat, dat 'ten onrechte' in een kwaad dag licht kwam te staan. Hij verwees daarbij onder i naar een radio-uitzending, wi een net uit de gevangenis ontsla gen man verklaarde dat hem 'nim mer iets door een notaris was ge weigerd'. De Vin zei reden te heb ben om aan te nemen dat deze man loog. Volgens hem is het Amster damse 'drama' een incident ge weest. Hij is er van overtuigd dat de overgrote meerderheid van de notarissen te goeder trouw is, al "gebiedt de realiteit mij te erken nen dat het een enkele keer fout gaat". De Vin voerde daarvoor nog een aantal 'bewijzen' aan. Zo heeft het notariaat het geld opgebracht om het argeloze publiek, dat slachtof fer geworden was, schadeloos te stellen, zonder overigens mensen de hand te bieden die willens en wetens misbruik maakten van de situatie. "Toch meenden sommige periodieken te moeten opmerken dat het notariaat zijn slechte gewe ten afkocht", aldus een veront waardigde De Vin. Hij stelde verder dat, net als bij artsen, het vak slechts kan worden uitgeoefend als het publiek 'een ze ker vertrouwen' heeft in het nota riaat, dat dan ook voorop loopt bij het voorstellen van verbeteringen in de wetgeving. Het is niet de no taris, maar de wetgever die een aanpassing van de regels aan de moderne tijd in de weg staat, aldus De Vin. Tal van adviezen van de broeder schap zijn nog steeds niet tot wet gepromoveerd. Op het punt van toezicht is de wet weliswaar zojuist ingrijpend veranderd, maar dat is pas gebeurd na grote druk op de regering vanuit de notariële en maatschappelijke samenleving. "En dan nog mede ten gevolge van enkele geruchtmakende affaires". De bewijsvoering van De Vin is natuurlijk niet werkelijk steekhou dend. Zijn overtuiging dat de nota ris in zijn algemeenheid een 'bij zonder mens' is met een hoge mate van integriteit kan geen leidraad zijn bij het zoeken naar garanties tegen misbruik. Nog minder se rieus te nemen is de merkwaardige en in dit verband tegenstrijdige verzuchting dat notarissen eigen lijk vermogend zouden moeten zijn om de verleidingen te weer staan. De Vin rekent trouwens zelf di rect af met die gedachte, omdat zij die in de fout gaan vaak "juist de broeders en helaas ook zusters zijn die het helemaal niet zo moeilijk hebben". Hij vraagt zich af dan ook af waarom de promotie van kandi daat-notarissen niet gepaard gaat met strengere selectie door de Rijks Psychologische Dienst. Niet langer moet het aantal dienstjaren bepalend zijn bij het (door de kroon) benoemen van notarissen: de rotte appels, met teveel zucht naar geld of macht, moeten uit de mand worden gehaald. Onaantastbaar Maar ook dat kan niet wegnemen dat soms de gelegenheid de dief maakt. De Vin steekt de hand ge lukkig ook in eigen boezem. Zo zijn dezer dagen door de broeder schap strenge regels uitgevaardigd met betrekking tot het in bewaring houden van andersmans geld (zo als waarborgsommen bij hui zentransacties). "Het publiek dient er zeker van te zijh, dat de notaris zich niet ten onrechte de gekweek te rente toeëigent", zo verklaart De Vin. Hij geeft toe: de notaris moet meer openheid betrachten en open staan voor 'gezonde' kritiek. Hij heeft in het verleden een wel wat al te onaantastbaar imago heeft ge had. Misschien wordt de notaris nog eens een 'gewoon' mens in plaats van een bijzonder. De Evangelisch-Lutherse Kerk in Nederland is het eens met de schorsing van twee lutherse ker ken in Zuidelijk Afrika als lid van de Lutherse Wereldfedera tie. De federatie had dat besluit genomen tijdens haar algemene vergadering in Boedapest, om dat deze twee kerken zich scha ren achter het Zuidafrikaanse apartheidssysteem. De Neder landse synode nam woensdag avond een motie aan waarin zij verklaart, met instemming te hebben kennisgenomen van het besluit van de federatie, en de sy nodale commissie (het bestuur van de synode) verzoekt, mede werking daaraan te verlenen. Ds. Wonno Bleij, een van de af gevaardigden naar de algemene vergadering in Boedapest, gaf blijk van zorg over 'een verschui ving van het theologisch denken' binnen de Wereldfederatie. Hij doelde daarmee op een verande ring in de richting van het bis schopsambt. Professor dr. C. W. Mönnich zei hierover, dat er binnen de re formatie zoals Luther die heeft gezien geen plaats is voor onder scheid tussen leek en ambtsdra ger. "Luther heeft afgerekend met de hiërarchie". "Hier is het hart van de lutherse theologie in het geding". Mönnich zou het griezelig vinden als bisschoppen, die in de apostolische successie zouden staan, toch weer de lijn in de kerk gingen overnemen. De Nederlandse synode keer de zich dan ook tegen de in Boe dapest gedane suggestie om de kerkelijke praktijk te verande ren, vooral wat het bisschop sambt betreft. "Het is ondenk baar, dat de Evangelisch-Luther se Kerk zich in die richting zou moeten bewegen", sprak de sy node uit. Overigens vroeg ze zich wel af, of de Nederlandse kerk dan niet een tweederangs-lid van de Wereldfederatie zou worden. Bezorgd was de synode over de situatie van het godsdienston derwijs op de openbare scholen in ons land in verband met de in voering van het vak 'geestelijke stromingen'. Ds. Bleij noemde die term 'onzinnig'. "Er is geen lesmateriaal of wat er verder voor dit vak nodig is, en de beun hazerij ligt oji de loer". De secretaris van de synodale commissie, ds. J. A. Roskam, vond het onjuist, dat de aandacht voor andere religies - op zichzelf terecht van de kerken afgaat. "Er zal gevochten moeten wor den om het godsdienstonderwijs zoals de kerken dat nu geven te behouden", zei hij. Op voorstel van ds. Bleij werd een 'bewakingscommissie' ge vormd die de synode op de na jaarszitting zal moeten rapporte- Na het bezoek. Het bezoek van de paus heeft Rome en rooms-katholiek Nederland niet dichter bij elkaar gebracht. Dat vindt 61 procent van de rooms- katholieken, zo bleek uit een en- quete in opdracht van de AVRO. Volgens 65 procent van de on dervraagden - een representa tieve groep van 18 jaar en ouder - was het bezoek geen succes; 30 procent meende van wèl. Uit de enquete rolde ook nog dit: hoewel 80 procent het niet eens is met de behoudende op vattingen van Vaticaan en paus, wil toch 67 procent van de rooms-katholieken de eenheid binnen de kerk bewaren. Minder bereid daartoe was 17 procent. Succes. Dat mensen vrijwil lig in de regel méér geven dan wanneer het wordt opgelegd, is in de hervormde gemeente van Holten (Overijssel) wel weer be wezen. Bracht de 'hoofdelijke omslag' (kerkelijke belasting) vo rig jaar f. 430.000 op, het voor het eerst meedoen aan de landelijke actie 'Kerkbalans' leverde in eer ste instantie al een meerop brengst van f. 70.000 op, terwijl dit bedrag van een half miljoen nog steeds stijgt. "Dé pessimisten hebben zich zelf en de anderen onderschat", schreef het kerkblad 'Hervormd Holten'. Katwijk (1). Op zondag 16 ju ni zal ds. N. Hoogendijk (Al phen), secretaris van de her vormde provinciale kerkverga dering, in een feestelijke mid- dagdienst de ambtsdragers van de hervormde deelgemeente 'De Rank' in Katwijk bevestigen. Daarmee is de officiële oprich ting van deze gemeente (naast de bestaandehervormde gemeen ten van Katwijk aan Zee en Kat wijk aan den Rijn) een feit. De verkiezing van de ambtsdragers is op dinsdagavond 28 mei in de aula van het Pieter Groen-colle- Voor de dienst van 16 juni - plaats en tijd nog niet bekend - worden nogal wat uitnodigingen verzonden, zoals naar B. en W. van Katwijk en de predikanten van de ring Katwijk. De vereniging die de deelge meente heeft voorbereid zal in september voor het laatst een le denvergadering houden. Bij de opheffing van de vereniging zul len de financiën aan de hervorm de gemeente 'De Rank' worden overgedragen. Katwijk (2). De 'Onafhanke lijke Baptistengemeente in de re gio Katwijk/Rijnsburg' (predi kant ds. J. A. Visser) is als kerk genootschap officieel erkend. Zes broeders zijn nu tot ouder ling of diaken bevestigd. Met ingang van zondag 2 juni zullen de diensten nu nog in de school aan de Sluisweg - wor den gehouden in het clubge bouw van de drum- en showfan fare DVS aan de Ambachtsweg. Leiden. De landelijke doops gezinde Broederschapsdag is dit jaar in Leiden: op zondag 6 okto ber in de Pieterskerk én de Lok- horstkerk (Pieterskerkstraat). Franciscanen. De Orde van de Franciscanen - waarvan het bestuur sinds maandag in Assisi (Italië) bijeen is - moet minder experimenteren met haar leefre gels en vasthouden aan de gelof ten van armoede, kuisheid en ge hoorzaamheid. Daarop dringt de paus aan in een brief aan het ka pittel. "De orde", zegt de paus, "moet geen beweging worden die voortdurend nieuwe keuzes doet in plaats van andere". "De identi teit van de Franciscanen staat immers al sinds Sint Franciscus vast". De paus verlangt van de ordeleden, dat ze zich distantië ren van "moderne interpretaties die de eenvoud en zuiverheid van de leefregel verduisteren". Aangenomen wordt, dat de paus deze brief schreef in ver band met de steun van verschei dene Franciscanen aan de voor uitstrevende 'bevrijdingstheolo gie'. De pas door het Vaticaan veroordeelde Braziliaanse bevrij dingstheoloog Leonardo Boff is ook lid van deze orde. Harrie Vink (links) met technisch directeur Jochem Vreugdenhil bij de computergestuurde snijmachh nen is in principe eenvoudig'. Wie kan het zien tegen woordig nog permitteren: een goed lopende zaak en daarmee een zeker be staan opgeven om van de lucht te gaan leven? Har rie Vink uit Noordwijk dééd het gewoon. Vier jaar geleden doekte hij zijn accountantskantoor op om zich vervolgens in een branche te storten waarvan hij tot dan toe geen enkel verstand had: het transport van lucht. En hij had succes. Op de resten van een failliet ver klaarde fabriek in Maas tricht, waar van plaatstaal luchtkanalen voor ventila tiesystemen werden ge maakt, bouwde Vink bin nen drie jaar weer een bloeiend bedrijf. Inmid dels biedt Brema-Air, in 1982 begonnen met 17 man personeel, werk aan 150 mensen. Vorig jaar konden de eerste winstcij fers worden genoteerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1985 | | pagina 11